VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Prof. Schermarhorn
Paaschlied
Evacuatie Japanneezen en
geïnterneerden uitgesteld
Zaterdag
20 April 194Ó
NUMMER 444
te JAAMQAMè
Als. Leiding: B. O. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. KoefcebafcJïer, Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2. Tel. SI63. Gironummer 41CSS7
De taak van hei
Landbouwonderwijs
De directeur van het land
bouwonderwijs Ir. N V. Vliet,
heeft over bovenstaand onder
werp ln de radio gesproken.
WiJ geven daarvan een korte
samenvatting. Hjj begon met
te constateeren, dat na 5 jaar
afwezigheid van de wereld
markt de Nederlands che boer
weer zal moeten vechten om
zgn plaats op die wereldmarkt
te heroveren. Hij dient daartoe
zoo goed mogelijk uitgerust te
zfjn. Daartoe dient het land
bouwonderwijs.
Onze producten dienen niet
alleen van prima kwaliteit te
zfjn, doch tevens moet er naar
worden gestreefd, de productie
kosten zoo laag mogelijk te
houden. Daarvoor is niet al
leen ervaring noodig, doch ook
een goed onderlegde jonge boe
ren- en arbeidersstand.
Hoe staat het nu met ons
landbouwonderwijs
Spreker onderscheidde vier
soorten ervan.
Ie. De eenvoudigste vorm
van landbouwonderwijs is de
algemeene landbouwcursus.
Deze cursussen worden ge
durende twee, soms drie ach
tereenvolgende winterhalfjaren
gegeven door de landbouw-on-
derwijzers, die daartoe een spe
ciale opleiding moeten volgen
2e. Een tweede vorm is de
langere landbouwschool, waar
van er thans 127 zijn opge
richt. Terwijl voor de land
bouwcursus de leeftijd op 15
jaar Is gesteld, kunnen de leer
lingen op de lagere landbouw
school reeds direct na het la
ger onderwijs toetreden. In de
eerste twee leerjaren vormt
dit onderwijs een herhaling er
uitbreiding van de gewone la
gere schoolvakken, terwijl de
beide hoogste klassen zich meer
wijden aan het eigenlijke land
bouwonderwijs. De bedoeling
is, om hiernaast ook praktijk
cursussen te geven voor a.s.
boeren en arbeiders. In Fries
land heeft men b.v. reeds melk
cursusen aan deze scholen ver
bonden.
3e. De landbouwwinterscho-
len.
Deze worden ook zeer ge
waardeerd. Gedurende twee
winterhalfjaren wordt de ge-
heele week theoretisch land
bouwonderwijs gegeven.
Doordat verschillende consulen
ten aan deze scholen zijn ver
bonden, wordt het onderwijs
hier meer gespecialiseerd.
Aan enkele dezer scholen is
bij wijze van proef een niet-
verplicht dërde leerjaar ver
bonden, waarbij vooral de eco
nomische kant der landbouw-
vraagstukken wordt behan
deld.
4e. Als laatste vorm noemde
de spreker de twee middelbare
landbouwscholen te Groningen
en Dordrecht.
Hier zijn- hoogere toelatings-
eischen en een driejarige cur
susduur. Daardoor kan hier
nog een breedere ontwikkeling
worden gegeven. Hier tracht
men landbouwers te vormen,
die in staat zijn middelgroote
of groote bedrijven te leiden en
te zijner tijd in hun kring op
kunnen treden als voormannen
op landbouw- en maatschappe
lijk gebied
Aan het slot van zijn toe
spraak verklaarde Ir. van Vliet
dat men hoopte, door uitbrei
ding te kunnen voldoen aan
den grooten toeloop van nieu
we leerlingen. Red.
spreekt te Middelburg
De zaal was tot den nok toe ge
vuld en er moesten zelfs nog men
schen worden teruggestuurd, toen
de voorzitter van de Partij van
den Arbeid te Middelburg, mr.
P. C. de Jonge de aanwezigen
welkom heette, in het bijzonder
den minister-president, Z.Exc.
Prof. Schermerhorn. Als deze laat
ste daarna het podium beklimt,
wordt hij met een stormachtig
applaus begroet.
VERKIEZINGEN.
Spr. begint met de bettekenls van
de a.s. verkiezingen te schetsen
als de belangrijkste sinds vele
tientallen jaren. Een ieder vraagt
zich af, welke kant we nu eigen
lijk op moeten. De verkiezingsuit
slagen zullen hierop een antwoord
geven. De vele beloften, die dit
kabinet deed, en ook die, welke
in het urgentie-programma van
de P. v. d. A. voorkomen, zullen,
zoo de kiezers ons daartoe in staat
stellen, ln de komende vier ja
ren tot werkelijkheid moéten wor
den gemaakt.
Hij schetst voorts de ontzaglijke
moeilijkheden waarvoor zijn re
geering ln Juni 1945 stond en con
cludeert, dat er toch in dit kleine
jaar reeds heel veel verbeterd Is.
Ais b.v. de kolenproductie reeds
2Vs x zoo groot is als toen wij ons
werk begonnen, dan is dat zeer
zeker niet uit 2ichzelf gekomen.
HET KABINET.
Vervolgens stond spr. stil bij de
samenstelling van het huidige ka
binet. in Juni j.l. was er nog geen
klaarheid aan den politieken he
mel. Deze regeering is er dan ook
geen, die een politiek gezicht ver
toont, al wordt in het algemeen
zeer vooruitstrevend gewerkt.
DE AMBTENAAR.
Op den ambtenaar werd ln Neder
land altijd gescholden, ook reeds
toen het nog niet mogelijk was
dit op den rug van een socialis
tisch en minister af te schuiven.
„Doch ik mag hier wel zeggen,"
aldus spr. „dat er ondanks het
vele verkeerde, wat er inderdaad
is, en waar we lederen dag tegen
vechten, altijd nog een groot
corps soliede en plichtsgetrouwe
ambtenaren is, waar we volledig
op kunnen vertrouwen."
In dit verband wijst spr. op het
enorme stuk werk, dat het De
partement van Financiën heeft
verricht, door in eenige maanden
tijds twee begrootingen te fabri-
ceeren, nJ. één voor de laatste
helft 1945 en één voor 1946. Twee
begrootingen, die op diverse pun
ten sterk van elkaar afwijken, n
bewijs, dat er voor de 2e weder
om een geheel zelfstandige be
rekening is moeten worden opge
zet.
HET NIEUWE KABINET
Sprekend over een eventueel
nieuw kabinet zeide spr. te
loven in de mogelijkheid van
menwerking tusschen de twee
grootste partijen in Nederland,
met name de Kath. Volkspartij en
de Partij van den Arbeid. Het
moet mogelijk zijn om op basis
van een zeer vooruitstrevend plan
door deze twee partijen een re
geering te vormen, die steunen
zal op een ruime meerderheid in
de Staten-Generaal.
Allen, die voor een z.g. „natio
naal kabinet" zijn, zijn tegen een
vooruitstrevende politiek. Een na
tionaal kabinet zou beteekenen
een stilstand, en een teruggang in
de lijn, die we nu bezig zijn te
trekken, nJ. de lijn van den op
gang.
Het urgentieprogram van de Par
tij v d. Arbeid bevat de mogelijk
heden, deze opwaartsche lijn door
te trekken en uit te bouwen. Al
leen dan komen we uit het moe
ras!
DE ECONOMISCHE TOESTAND.
Sprekende over den economi-
schfen toestand in Nederland zei
spr dat het niet meer mogelijk'
is. de economische krachten ge
heel hun vrije loop te laten. Het
betvijs daarvan levert op net
oogenblik Amerika. Inderdaad,
wij hebben wel een beetje een
„papierwinkel", doch de regee
ring kan daardoor een overzicht
blven houden van den toestand.
DE GELDZUIVERING.
In dit verband sprak min. Scher
merhorn oók over de geldzuive-
ring en de safe-blokkeering. In
derdaad, dit is een zekere vrij-
heids-beprekihg. Echter alleen om
den mensch tegen zichzelf te be
schermen. Er zijn n.l. een massa
lieden, die in twijfel staan, of ze
zullen gaan knoeien met hun be
lasting-aangiften of niet. Doch de
wetenschap, dat toch practisch
alles achterhaald wordt, doet de
ze menschen weer eerlijk zijn.
HET PERSONALISME.
Het socialisme in Europa, aldus
spr., heeft te kiezen tusschen net
communisme eenerzij ds of het per
sonalismë anderzijds. De almacht
van de Staat op alle levensgebie
den erkennen, ligt niet in den
Nederlandschen aard. Daarom zal
het communisme op de overgroo-
te me erderheid geen vat krijgen.
Wel erkennen wij de eerbied voor
de menschelijke persoonlijkheid,
zooals het personalistisch soclalis
me ons dat zegt.
De ongébonden economische vrij
heid erkent niet de menschelijke
persoonlijkheid, omdat zij den ar
beider maakt tot verlengstuk van
de machine, tot speculatie-object.
INDONESI8,
Sprekende over Indië zeide de
minister kort te willen zijn.
Enorm is het leed, dat daar ge
leden is en nog geleden wordt.
Ontzettend zwaar is de taak van
het Nederlandsche volk, ook de
ze menschen recht te doen en te
erkennen.
Hier demonstreert zich duidelijk
het verschil tusschen de reactie
en ons. Zij willen herstel van het
„Wettig Gezag", wat in wezen
beteekent, onderwerping van het
Indonesische volk. Zorgt er voor,
dat dit niet een zwarte bladzijde
in onze geschiedenis wordti Dit
kunt ge, door op 17 Mei a.s. op
da Partij van de Arbeid te stem
men, de partij, die ook het Indo
nesische volk als gelijkwaardig
aan het Nederlandsche wil en zal
erkennen.
,Dit wordt de zwaarste taak,
waarvoor we ons ooit gesteld za
gen. Als het Nederlandsche volk
hierin een Juiste keuze weet te
doen, zal de eerstkomende rege
ringsperiode een tijdperk worden
var. Opgang, Strijd en Glorie'
Nadat min. schermerhorn nog
eenige vragen had beantwoord,
sloot de voorzitter met een korte
opwekking tot de ruim 700 toe
hoorders deze vergadering.
Wordt Franco tot
aftreden bewogen
Engeland zou aan generaal Fran
co officieus het denkbeeld aan de
hand hebben gedaan om onver
wijld af te treden. De Britsche
ambassadeur te Madrid zou een
desbetreffenden stap hebben on
dernomen. -
In r-ecMsche .Spaansche kringen
verklaart 'men, dat Engeland, al
vorens dezen stap te ondernemen,
aan Salazar, den minister-presi
dent van Portugal, zou hebben
verzocht om soortgelijke stappen
bij generaal Franco te doen.
Importcigaretten
binnenkort vrij
Zeer binnenkort zullen En-
gelsche en Amerikaansehe im
portsigaretten vrij in den handel
verkrijgbaar zijn. De regeering
heeft- dit besluit genomen om
den zwarten handel in sigaretten
die bijzonder welig tierde, den
kop in te drukken.
De - prijs werd vastgesteld op
2,40 voor e.en. pakje van 20
stuks, terwijl maatregelen ge
nomen zullen worden om
bevoorrading ruim te doen zijn.
Buitenlandsche
vischconserven
Overdenking
Naar het 13e-eeuwsche gedicht
„Pone luctum, Magdalena"
Staak Uw rouwen, Magdalene,
lach uw .tranen,licht' en blij.
't Is voorbij, het droeve weenen,
Simon's maaltijd is voorbij
Zie, er is zoo veel te zingen,
veel te dansen, duizend dingen.
Alleluia, zingen wij.
Lachen moet gij, Magdalene,
dat Uw aanschijn helder zij.
Alle schulden zijn verdwenen
en de dag is fonkelblij.
Christus heeft voor ons gestreden,
hel en dood heeft Hij vertreden.
Alleluia, zingen wij.
Juich en 'jubel, Magdaléne,
uit zijn tombe keerde Hij
alle pijnen zijn Verdwenen,
Jezus leeft en is weer vrij.
Jezus, die U-groef, deed wezen,
lach Hem toe, Hij is herrezen.
Alleluia, zingen wij.
Hef uw oogen, Magdalene,
Voor U staat de DoodeHij I
Waar .heeft zulk een - lich t
geschenen
Zie Zijn wonden en wees blij
om de glanzen, die zij geven,
parels yanhet nieuwe leven.
Tot de groote partij buiten-2iE wij
landsche vischconserven. die a
thans in distributie wordt ge-1 Leef Weer, leef weer, Magdalene,
bracht," beho'öben behalve
millioen blikken zalm en
ïttillioen blikken pilchards, ma
kreel en harjng, niet 5, maar
13 niilliaen blikken sardinus in
Olie.
De verstrekking is daardoor
jg ruimer dan- aanvankelijk be
lcend gemaakt is.
Nederlandsch indte
HET BEGIN van de massa-evacuatie vangeïnterneerden
en Japanneezen uit het binnenland van Java is onge
veer 5 dagen uitgesteld en zal nu 23 April beginnen.
Volgens een oïïicicelen woordvoerder is dit uitstel volledig
te wijten aan technische en organisatorische moeilijkheden.
Afgezien van de voorbereidingen ca meer speciaal in de eerste rich
Japanneezen naar de
Riouwarehipel en de geintemeer-
den van Tegal en Frobolingo naar
Batavia en Soerabaja te versche
pen, zal een regelmatige trein-
dienst, die zijn beginpunt heeft
ten Westen van poerwokerto voor
hot vervoer der geïnterneerden
naar Batavia zorgen, dit eveneens
met ingang van 23 April.
Nationaal comité Sumatra
Volgens een vertraagd bericht uit
Fort de Koek op Sumatra's Wést-
kust ls aldaar een nationaal comi
té voor Sumatra opgericht tijdens
een bijeenkomst, welke door Sja-
rlfoedin en een honderdtal Indo
nesische afgevaardigden uit ge
heel Sumatra werd bijgewoond.
Sjarifoedin gaf aanwijzingen o:
het republikeinsche bestuur van
Sumatra op .denzelfden grondslag
te organiseeren als dat in Java
geschied.
Politiek op Ambon
Volgens het te Makassar verschij
nende dagblad „De Dag", kunnen
de Ambonneezen in politiek Op
zicht in drie groepen worden ver
deeld en wel a) Zij, die een ,,Mo-
luksche gemeenebest, los van In
donesië en direct onder de kroon'
voorstaan, b) De aanhangers van
een „autonome Moluksche staat
als deel van het Indonesische ge
meenebest, dat- in zijn geheel tot-
het rijksverband .behoort" en. c-j
Diegenen, die streven naar een
onafhankelijk Indonesië.
De eerste groep is de groote, de
tweede omvat slechts een minder
heid van Ambonneesche intellec-
tueele Christenen en een aantal
Mohammedanen, die op religieuze
gronden er den voorkeur aan, ge
ven om de banden met de rest
van Indonesië niet te verbreken,
terwijl de derde groep de klein
ste minderheid omvat, voorname
lijk bestaande uit Indonesiërs, die
niet uit Ambon stammen.
Een adviescommissie helpt de Ni-
'ting te- sturen, ofschoon de plan
nen daarvoor nog niet geheel zijn
uitgewerkt,
Mountbaiten
Admiraal Lord Louis Mountbatten
is uit Singapore te Batavia gear
riveerd voor een tweedaagsch be
zoek aan.'Batavia en Bandoeng,
alsook voor besprekingen met mi
litaire commandanten.
Hr. Ms. Heemsker.ck
Naar wij vernemen heeft H.M.'s
Hecmskerck twee bootjes opge
vangen, die bij onderzoek docu
menten bleken te bevatten, wel
ke betrekking hadden op de ac
tiviteit van de T.R.I.
2u Personen zijn gevangen geno
men óm in verband hiermede te
worden ondervraagd,
Sjarifoedin over Sumatra
Op een aantal vragen, die aan Sja
riioedin. werden gesteld in ver
band mét zijn reis naar Sumatra,
antwoordde hij, dat de vraagstuk
ken. waarvoor men zich daar ge
steld ziet, in wezen precies over-
eerkomen met die, welke men
•eenige -maanden geleden op Java
kende. De voedseltoestand is ech
ter, niét" zoo' slecht.
Op een vraag, wat er zou gebeu
ren, indien Nederlandsche troe
pen de Britsche garnizoenen op;
"Sumatra zouden vervangen, zei
de .Sjarifoe.ain „Ik denk niet, dat
kleine botsingen voorkomen zou
den kunnen worden wanneer op
greote schaalNederlandsche lan
dingen zouden plaats vinden."
"Verder verklaarde hij, dat ten
aanzien van de huidige onderhan
delingen de voornaamste vrees
van de nationalisten op Sumatra
is, dat alleen de onafhankelijk
heid van Java de facto erkend'
zaa' worden. Zij willen één en
niet eén ver.deelde republiek.
"Sjarifoedin maakte bekend,
3000 Indonesiërs en meer dan 100
leef weer in het licht, leef - bJijl
Jezus is 'aan U verschenen
eii de dood voorgóed voorbij
Ver zijn klachten, verre smarten,
liefde springt in alle harten.
Alleluia, zjngen .wij..
Gerard 'Wij de véld.
Uit: „Het Voorschot".
Mededeeling
De passagierslijst van de „Bdectt-
foiitéih"' ligt voor belangstellen
den ter inzage op onze kantoren
en bijkantoren.
De Vredesconferentie
uitgesteld
liet departement vati buitenland
sche zaken te Washington heeft
bericht ontvangen van de Fran-
sche regeering, dat deze het 'ver
zenden der uitnoodigigngen voor
de. .vredesconferentie, die per I
Mei te Parijs, zou „plaats vinden,
heefT vertraagd, aangezien de be
slissing over. den begindatum dooi
den raad van ministers van bui
tenlandsche zaken hangende - is
aldus deelde -een woordvoerder
van hét Amerikaansehe departe
ment van buitenlandsche zaken
mede. De ministers van .buiten
landsche-zaken van-de groote vier
zülien op;.25 Apr-il.'bijeenkomen om
te trachten de ontwerpen voor de
vredesverdragen gereed te maken.
Japanneezen gedood waren in de
gevochten-welke eenige .maanden
geleden .te Tebingtinggi plaats
vonden.
Toen hem. gevraagd werd, wat hij
dacht Van de verklaring, welke
onlangs doör tl.-generaal S. H.
Spoor, is.-a£gelegd,. volgens welke
her. Nederlandsch Indische Leger
wellicht aan de acties tegen de
extremisten zou deelnemen, ver
klaarde Sjarifppdin, dat .dit mis-
schieh zal gebeuren, maar dat het
woord „extreniist" .vervangen
móest wordén 'door hét woord
,'oahdiet''. .Extremis'tën moeten
overtuigd..worden. Bandieten daar
entegen misbruikten de nationale
vlag om moeilijkheden te veroor
zaken. Op Cheribon maakten zij
gebruik van de eötnmuiilstlsche
vlag.
HET WEER
Paaschzondag lichte 'egen.
Verwachting; Koude ochtend,
doch overdag zonnig weer met
hoogere temperaturen dan gis
teren. Naar Zuidwest terugloo
pende wind, aanvankelijit
zwak, later matig.
Verdere vooruitzichten; tegen
morgenavond uit het Westen
opkomende toenemende bewo'.
king, die tijdens eersten
Paasehdag .eenige lichte regen
zal brengen.