VRIJE STEMMEN
Er is een tekort van 2.2 milliard geraamd
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Besprekingen op de
Hooge Veluwe onderbroken
Alf. Leiding; B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koefeebafeker. Redactie ea Admin.: Goes. Beestenmarkt t. Tel, 2163. Giroo&assser sl«3§7
Dinsdag
16 ApriM946
NUMMRB
De Radiokwestie onder
de loupe
Toen eenige maanden gele
den de oude omroepvereenigin-
gen vrg' plotseling weer hun In
trek namen in de oude studio's
van Hilversum, spottend:: „het
weerzien der oude meesters"
genoemd, heeft dat weinig in
stemming gewekt bij hen die op
omroepgebiéd naast herstel ver
nieuwlng willen zien.
Onze Min. President haastte
zich dan ook van een tijdelijke
noodoplossing te spreken
geenszins van een definitieve
terugkeer.
De peilingen van het Insti
tuut voor opinie-onderzoek, de
uitspraak van de Herv, Synode,
en het gróote vaantal adhaesie-
betuigingen aan het comité
voor een Nationalen Omroep
hebben wel getoond, dat een
groot deel van ons volk een op
lossing in nationalen zin wil.
Maar ook de oude vereenigin-
gen hebben nog hun aanhan
gers.
In de Radiobode trekt W.
Vogt geregeld van leer tegen
wat hij noemt eenheidswaan en
de pogingen van nieuwlichters
om zich meester te maken van
den omroep,
„Trouw" is afkeering van el-
ken vorm van staatsinmenging,
schuwt niet van den radiostrijd
te spreken en eischt voor het
christelijke volksdeel een eigen
omroep.
De heldere woorden van Prof.
v. d. Leeuw bij de installatie
van den Radioraad zullen
ongetwijfeld toe bijgedragen
hebben misvattingen over de
plannen van de regeering dien
aangaande recht te zetten.
Het is immers geenszins de
bedoeling te streven naar een
vervlakkenden neutralen staats
omroep, waarin een strooming
een overheerschende rol gaat
spelen. De gTOote fout van het
huidige bestel, aldus Prof. v. d.
Leeuw, is, dat elke vereeniging
zich op de radio als geheel
werkt en alles wil verzorgen,
van de preek en de mis tot de
lunchmuziek en de gymnastiek
Dit brengt mee dien wedstrijd
in radioverzprging, die de kwa
liteit schaadt, de kosten op
voert en het volk in volkjes
splitst.
Ongeveer driekwart van de
uitzendingen wordt inderdaad
In beslag genomen voor pro
gramma's, waarby alleen ver
scheidenheid in smaak, geens
zins die in levensrichting bepa
lend is voor de mate van waar
deering.
Daarnaast zullen de politieke
en godsdienstige stroomingen
niet van zendtijd verstoken blij
ven. Vereenigingen van luiste
raars zouden elk moeten zor
gen, dat de levenswaarden, wel
ke zij het hoogst stellen, in den
omroep tot hun recht komen.
Of dit de oude zullen zijn is
'zeer de vraag; zij geven niet
zoo'n getrouw spiegelbeeld van
de schakeeilingen in ons volk,
als vaak wordt aangenomen.
En een Nationale Omroep zal
meer moeten zijn dan een over
koepeling van de bestaande
organisaties, door slooping van
schotjes, meer dan een optel
som van de traditioneele vier
stroomingen, maar een geheel
nieuw uitvoeringsapparaat.
Het zal van den uitslag van
de verkiezingen afhangen of
het komende wetsontwerp ge
nade zal kunnen vinden in de
oogen van de nieuwe volksver
tegenwoordigers
De millioenennota
Slechts een oplossingveel sparen en zuinig leven
DE MINISTER VAN FINANCÏëN heeft by de Tweede
Kamer de millioenennota, behoorend by de Rijksbegroo-
ting over 1946 ingediend.
Op den gewonen dienst wordt voor 1946 een batig saldo van
163.047.648 gulden geraamd, dat bestemd is tot bijdrage aan
den buitengewonen dienst. Deze sluit uiteindelijk met een
nadeelig saldo van 2.226,134.267 gulden. Dit tekort blijkt dus
belangrijk minder te zijn dan het reeds eer aangeduide de
ficit over 1945, dat thans wordt geraamd op ruim 3.5 milliard
De vorm der nota is in zooverre
geheel nieuw, dat voor het eerst
een nationaal budget is opgeno
men. Dit maakt onderscheid tus-
schen vier groepen van hulshou
dingen n.L de gezinshiushoudin-
gen, de bedrijfshuishoudingen, de
ovefheidshuishoudingen en het
buitenland. Daarnaast wordt nog,
afzonderlijk de kapitaalmarkt be
handeld, die de credietbehoeften
van het bedrijfsleven en van de
overheid tot een totaal van 3 mil
liard zal moeten bevredigen,
Buitenlandsche leeningen en bui
tenlandsche activa kunnen 1.8
milliard opbrengen. De restee-
rende 1.2 milliard zullen moeten
worden verkregen uit besparin
gen, daar een Inflationistische
geldcreatle andera niet te
vermijden zou zijn-
Hei monetairè evenwicht
Overigens zal het monetair even
wicht alleen gehandhaafd kunnen
blijven door een combinatie van
zes middelen n.l.:
1. Opvoering van de arbeidspro
ductiviteit;
2. Handhaving der consumptie
Op het bestaande niveau, met een
minimaal noodzakelijke aanvul
ling van de voorraden duurzame
consumptiegoederen;
3. Zoo groot mogelijke besparing
ais uitvloeisel van belde voorgaan
de - middelen;
4. Concentratie van den invoer
op die goederen, die de arbeids
productiviteit kunnen verhoogen;
5. Opvoer van den uitvoer van
goederen en diensten met opoffe
ring van een verhpoglng der bin-
nenlandsche consumptie, om een
zoo groot mogelijk deel van den
Invoer te kunnen betalen;
6. Intering van vermogen in het
buitenland om het tekort op de
betalingsbalans aan te vullen, dat
niet door buitenlandsche leenin
gen kan worden gedekt.
Uitgaven gewone dienst
Voor 1946 en het 2e halfjaar 1945
zijn de uitgaven voor den gewo
nen dienst in millioenen als volgt
geraamd:
1. Huis der Koningin 1.6 1.6
2. Hooge colleges van
staat en kabinet der
Koningin 2.8 3£
2a Algemeens oorlog
voering van het Ko
ninkrijk 2.5 1.6
3. Buitenlandsche za
ken 15.8 22.5
4. Justitie 76.0 112.8 1)
5. Binnenlandsche za
ken 234.8 147.1
3. Onderwijs, Kunsten
en Wetenschap
pen 235.1 190.8
7a. Nationale schuld 716.9 656.4
7b Financiën 112.5 98.1
8a Oorlog 198.3 421.7
8b. Marine 248.8 181.4
öa. Openbare werken
en wederopbouw 123.3 149.8
9b Verkeer en Ener
gie 59.9 55.5
.0. Handel en Nijver
heid 28.0 24.5 2)
10a Scheepvaart 6.6 7.9
11. Landbouw, Visscherij
en Voedselvoorzie
ning 61.4 55.8
12 Sociale Zaken 107.4 130.9
Overzeesche Gebieds-
aeelen 5.3 5.8
Onvoorziene uitga-
Bijdrage aan den
buitengewonen
dienst 163.0
Totaal van den
gewonen dienst 2394.0 2269.7
Hoogere bedragen zjjn geraamd
voor üe salarisverbetcring by
het onderwijs, voor sociale
jeugdzorg en voor de bemoeiing
van het RUk op het gebied van
muziek, tooneel en letteren.
Naast steun aan jeugd-ofganlsa-
tles zal ten behoeve van de nlet-
georganiseerde Jeugd een rijks
bijdrage worden verleend in de
kc-sten van een centraal apparaat,
dat de zedelijke verheffing van
jeugd beoogt.
verband met de uitvoering van
de nieuwe fiscale en financieele>
maatregelen en reorganisatie der
registratie Is uitbreiding van den
belastingdienst noodzakelijk
worden.
Middelen gewone dienst
De middelen van den gewonen
dienst bedragen in totaal 2.391
024.742 gulden, waarvan 2.206.300.Out,
gulden aan belastingen.
De geraamde opbrengst Ls als
volgt verdeeld voor 1946 en 1945
ln millioenen gulden)
1946 1945
Inkomstenbelasting 890.0 480.0
Loonbelasting 250.0
Dividendbelasting 8.0
Voorheffing van in het
buitenland geaccumuleer
de inkomsten 55.0
Vermogenbelasting na
tuurlijke lichamen 100.0
Vermogensbelasting voor
lichamen 33.0
Vennootschapsbel. 115.0
Commissarissenbel. 1.0
Vereveningsheffing
Motorrijtuigenbel.
Invoerrechten
Statlstiekrecht
Accijns op zout
Accijns op wijn
Bijzondere wijnbeL
Accijns op gedistill.
Accijns op bier
Accijns op suiker
Accijns op tabak
Belasting op gouden
en zilveren werken
Omzetbelasting"
Rechten van zegel
Rechten v. Registratie
Rechten v. successie
11.0.0
15.0
25.0
22.0
25.0
50.U
120.0
10.0
90.0
Prof. mr. P. Lieftinck
Totaal van den
buitengewone
dienst 3138.0 911.9 n 2226.1
Vervolg op pag. 2.
300.0 100.0
45.0
Totaal 22.06.3 912.0
Buitengewone dienst
In millioenen guldens volgen
thans in de volgorde: uitgaven,
middelen en saldo (b batig saldo,
n nadeelig saldo) de cijfers voor
den buitengewonen dien3'
Pacificatie van Indië
en liquidatie oorlog
voering 712.6 102.3
Steun bij den
herbouw 938.5 6.7
Op gang bren
gen bedrijven 5.7 0,4
Noodhulp, waar
onder verzor
ging oorlogsslacht
offers, steunver
lening aan gesloten
bedrijven, oogstwerk-
2aamheden, subisdi-
eering N.V.H. en
H.A.R.K., repatriee-
ring, ondersteuning
uitgeweken Neder
landers 103.9 11.4
Voorziening in af
wachting en ten
behoeve van de we-
derinschakeling van
arbeiders in het
productiepro
ces 72.7 1.4
Overheidsbe
moeiing met distri
butie en prijsre
geling 413.9 327.2
Bijzondere
rechtspleging 129.6 5.2
Afwikkeling ar
beidsdienst 9.6 11.2
Inkomsten, voort
vloeiende uit de
geldsaneering 200.0
Bijdrage van den
gewonen dienst 163.0
92.5
71.3
86.7
Nederlanders moeten -
Australië verlaten
Door de Nederlandsche leger
autorite-ten te Melbourne is
den Nederlandsehen staats
burgers in 'Australië per cir
culaire aangezegd, dat zij
spoedig naar Nederland of
Neder.andsch-Indië moeten
vertrekken, aldus bericht de
correspondent te Canberra
van de „Sydny Herald". De
correspondent voegt er s
toe, dat de> uitkeerineen i
Nederlanders om redenen van
ffinancieelen aard worden
stopgezet en dat, ofschoon
officieel nog geen datum voor
de evacuatie der Nederlanders
is vastgesteld, de 31ste Mei
als uiterste datnzn wordt Be
noemd.
Uitgebreids gifhandel te
Vlissingen ontdekt
Eon drietal arrestatie*
verricht
Door de economische recher
che was een uitgebreide gif-
handel ontdekt, waarvan de
oorsprong in Vlissingea
scheen te zijn gelegen.
De economische dienst van de
gemeentelijke politie te Viis-
singen zétte dit onderzoek te
zamen met de Rotterdamsehe
politie voort en nam het ten
slotte over. Daarbij bleek, dat
een zekere L. voor honderden
kilo's suikerbonnen had weten
te bemachtigen en die via de
■tusschenhandelaren H. en B. op
de zwarte markt bracht. Ze wer
den hier en in Rotterdam ver
kocht en verruild voor spek,
textiel, gedistilleerd, sigaretten',
vleesch ènz. eriz.
Tegen een 15-tal Vlissingers
werd proces-verbaal opgemaakt.
Een 3-tal hunner bevindt zich
nog in voorloopige hechtenis.
Het onderzoek duurt voort.
Mededeelingen
Op onze kantorep te Goes,
Beestenmarkt 2; Middelburg,
Korte Delft 45; Vlissingen,
Walstraat; Tholen, VLschstraat
5Zierikzee, Achterweg 92;
Wlasekerke, Boekhandel, Mar-
kusse; Axel, Nieuwsthaat 12—
14, ligt de pasagierslijst van
m.s. „Kota Agoeng" tér -inzage
Vermoedelijke aankomst ta
Amsterdam 19 April 1946.
Verder liggen ter,inzage ver=
schillende lijsten vermeldende
de namen van personen, die
zich buiten de geaiileerde ge
bieden op Java bevinden.
Laatstgenoemde lijsten lig
gen eveneens tér inzagë hij het
Informatiebureau en de. plaat
selijke afdeelingen van het
Roode Kruis,
Nederlandsch Indie
DE BESPREKINGEN op de Hooge Veluwe zullen voor
eenige dagen worden onderbroken. Deze onderbreking
zal 3an de deelnemers gellgenheid geven tot onderling
beraad en stelt de ministers o.m. in staat de besprekingen
met de Belgische regeering op den vastgestelden t(jd te
voeren.
Totaal z. kapi
taalsuitgaven 2386.4
Kapitaalsuitgaven
Kapitaalverstrek
king en crediet-
verleening aan
staatsbedrijven 150.8
Credietverleening
aan particuliere
bedryven 52.6
Voorschotten aan
de maatschappij
tot financiering
van het naitionaal
herstel 212.6
Aanschaffing van
materieele uitrus
ting leger en
vloot 191.0
Overige ka
pitaalkosten 144.6
8.8 n 1557.6
Naar wij vernemen, zal dr. H_ J.
van Mook, na den uitermate ver-
moeienden tijd, die hij in ver
band met de besprekingen te Ba
tavia en hier te lande over den
toekomstigen status van Neder-
landsch-Indië achter den rug
heeft, een korte vacantie nemen,
welke hij in Engeland zal door
brengen. Dr. van Mook 2al beden
vertrekken.
Onthullingen van Sjarifoedin
13 Indonesische bladen hebben
verklaringen van Sjarifoedin, den
republikeinschen minister van de
fensie, gepubliceerd betreffende
de arrestatie van den communis-
tischen leider Tan Malaka.
Daarin heeft Sjarifoedin medege
deeld, dat oorspronkeiyk door
het Volksfront aan soekarno is
verzocht tijdens de tweede kabi
netscrisis een nieuwe regeering te
vormen. Soekarno heeft toen ech
ter aan SJahrir verzocht een „eoa
litiekabinet" te vodmen, terwijl
de leiders van het Volksfront er
op aandrongen, dat hun geheele
programma, waarbij o.m. was in
begrepen de coniiscatie van alle
Europeesehe industrieels en agra
rische ondernemingen zou worden
aangenomen.
Vervolgens trachtte het Volks
front de vorming van een tweede
kabinet-Sjahrir te saboteeren en
deed daarna zelfs pogingen de
republikélnsche regeering omvei
Sjarlfoedin's onthullingen zullai
ongetwijfeld groot opzien baren
aan de Oostkust van Sumatra,
waar het Volksfront eerst onlangs
met veel drukte ls gevoitnd en
snidsdien er naaf gestreefd heeft
zijn macht ln alle richtingen uit
te breiden.
Nederlandsche vordering
op Japan
Uit betrouwbare bron wordx ver
nomen. dat de Nederlandsche mis
sie naar Japan onder leiding van
generaal-majoor A. Schilling (nu
bevorderd tot Lt. Generaal.i de
volgende week naar Java zal ver
trekken teneinde zich van de toe
standen ln Japan op de hoogte :e
stellen. De politiek adviseur van
de missie is de heer Pennink, vroe
ger Nederlandsch consul-generaal
te Kóbe en later te Sydney.
Iraussehen wordt vernomen, dut
de herstelbetalingen, welke Ne-
derlandsch-Indit van Japan eischt
achttien milliard Ned. Indische
guldens beloopen.
HET V/EER
Vrij warm. Zonnig weer met
wind tusschen Oost en Zuid.
Zon onder 19.28, op 5.39.
Maan op 19.40, onder 6 11.
Volle maan: Hedëö.