VRIJE STEMMEN de toestand op sumatra b; DAGBLAD VOOR ZEELAND Record-bezoek aan de Jaarbeurs Kamer voor Grondwetsherziening Zaterdag 6 April 194ó nummer sa Sc JAARGAMQ Alf. Leiding: B.-,G. Kloosterziel en S. L. Boerraa. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt t. Tel. 2193. Gironummer 419387 PROEFVERKIEZING Op verzoek van „Het Parool' heeft het Nederlandsch Insti tuut voor Opinie-ondei-zoek be gin Maart een proeffetemming gehouden, evenals dat ook reeds begin Januari en begin Februari- is geschied. Bovenaan bleek daarbij te staan de Partij van den Arbeid die 37 pet. der stemmen bleek te hebben verkregen. Daarop volgde de Katholieke Volkspartij, die 30 pet. van de stemmen verwierf. Van de kleinere partijen be haalden 'de Antirevolutionnai- ren 9 pet. der uitgebrachte stemmen, de Christelijk Histo- risehen 6 pet. der stemmen, en de liberalen evenals de commu nisten 5 pet. der stemmen. Hierbij dient te worden aan- geteekend, dat de Partij van de Vrjjheid nog niet was ge constitueerd. De andere stemmen waren verdeeld over kleine groepee- ringen, waaronder 8 pet. nog op de S. D. A. P., die reeds was opgegaan in de Partij van den Arbeid. Als we de cijfers vergelijken met de belde vorige stemmin gen, valt op, dat de Partij van den Arbeid en de S. D. A. P. tezamen begin Januari 30 pet. hadden, begin Februari 37 pet. en nu 45 pet. De Katholieke Volkspartij had Januari 27 pet., Februari 26 pet., en thans 30 pet. De Antirevolutionnairen ste gen noch daalden, ze bleven constant op 9 pet. Een bewijs, dat deze partij kan rekenen op een vast, schoon vrij klein kie zerscorps. De liberalen stegen van 2 op 4 pet. in Februari, en nu op 5 pet. Deze partij, zou men zoo zeggen, is dus aan de winnen de hand! Terwijl wij aan zulke proef- stemmlngen geenszins beteeke- nis ontzeggen, moet toch steeds worden bedacht, dat verkiezin gen altoos verrassingen mee brengen, dat zulk een" proef- stemming toch altoos min of meer willekeurig is, en dat er tusschen nu en Mei nog heel wat kan gebeuren dat de pu blieke opinie kan wijzigen. Doch bemoedigend voor de twee groote partgen zijn deze gegevens zeker. Red. Nederlandsch Indie OP HEEL SUMATRA hebben de republikeinen zich in hooge mate Ingespannen om de bevolking belangstel ling bij te brengen voor de T.R.L De voorlichtings dienst van de T.R.I. publiceert thans een weekblad te Sian- tar, dat - aan de geheele Oostkust wordt verspreid en waarin voor het republikeinsche leger een zeer intensieve propa ganda wordt gemaakt. Intussehen blijft de Indonesische pei? er bij haar lezers op aan dringen bij te dragen tot het fonds voor een luchtvloot, hetgeen tot dusver nog geen tastbare resul taten heeft gehad, daar de bevol king in deze streek buitengewoon verarmd is in de laatste jaren, terwijl de prijzen voor de dage- lijksche behoeften met den dag omhoog gaan. Het „militair bestuur" van de T.R.I. in het gebied van Medan heeft intussehen orde en rust nog niet. hersteld. De Chineezen ln het bijzonder leven in doorloopende igst daar hun wijk nog steeds wordt aangevallen door benden, die tientallen van hen ontvoeren en hun hulzen en winkels heb bel' geplunderd, zoodat de meestt nu zijn gesloten. Do Japansche troepen op Java De parlementaire verslaggever an het communistische blad „Dai 1/ Workergeeft het volgende verslag van de gedachtenwisseling ln het Lagerhuisover de Japan- sehe troepen in Indonesië. ,Aan een deel der Japansche troepen op Java is hel toegestaan om hun wapenen te behouden, omdat er niet genoeg geallieerde troepen zijn, om hen te bewaken. Dit verbazingwekkende ant woord is gisteren door den „fi nancial secretary' bij het ministe rie van Oorlog. Bellenger, in het Lagerhuis gegeven aan het com munistische lid W. Gallacher, die gevraagd had, waarom 54.000 Ja- panneezen op Java nog altijd wa pens dragen. De heer Bellenger verklaarde, dat het tekort aan scheepsruimie de schuld droeg van de misluk king van de evacuatie der Japan- neezen. De verkeersproducten op Java De Nederlandsch-Iiidische re- geeringsvoorlichtingsdierzst publi ceert de volgende bijzonderheden betreffende de suikersituatie op Java. Weinig is bekend omtrent de uitgestrektheid van het gebied, dai op het oogenbllk met suiker- beplant is, maar men kan vermoeden, dat dit gebied klein is Daar er ook slechts een kleine hoeveelheid jonge planten (bibit) is, is het onwaarschijnlijk, dat de productie groot genoeg zal zijn om weer uit te kunnen voeren voor 194&. zelfs indien de nieuwe bibit- velden kunnen worden uitgezet. Verder moet men er rekening mede houden, dat het meerendeel var. de suikerfabrieken hersteld moet worden, voordat de oogst verwerkt kan worden, daar onge veer vijftig van deze fabrieken door de Japanneezeïi zijn omge schakeld voor de productie "an cement, alcdhol, benzol, butanol, papier en smeerolie. Soekarno op rondreis Van Indonesische zijde wordt ver nomen, dat Soekarno een reis maakt door een gebied op West- Java, dat buiten de door de ge allieerden gecontroleerde zóne ligt Gisteren is hij te Ga roet ge arriveerd. Roemenië breekt met Franco Het Roemeensche ministerie van buitenlandsche zaken heeft een officieel communique gepu bliceerd, waarin wordt medege deeld, dat de Roemeensche re geering de diplomatieke betrek kingen met de regeering-Franco heeft verbroken, en dat het per soneel van de Roemeensche le gatie te Madrid opdracht heeft gekregen te repatrieeren. In, een verklaring aan de pers heeft de Roemeensche minister van buitenlandsche zaken. Ta- tarescu, nog verklaard, dat de dictatoriale regeering in Madrid een anachronisme beteekent, dat een belemmering is voor de internationale samenwerking. Tegen deze regeering moet het wereldgeweten zich verzetten. Bij het verbreken der betrek kingen met de regeering Fran co laat de Roemeensche regee ring echter niet na aan het Spaansche volk haar sympathie te betuigen. Een bon voor scheerzeep He: Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat wederom aan mannelijke personen geboren in 192ü of vroeger een hoeveelheid vut 50 gram' scheerzeep of 100 gr seheercrême of 400 gr. snelscheer- crème zal worden verstrekt. Zij moeten hiertoe in de week van 7 t.m. 13 «April a.s. bon T 30 der tabakskaart inleveren bij een de taillist, die gewoon is scheerzeep te verkoopen. Mannelijke personen geboren in 1928 of vroeger, die niet in liet bezit zijn van een tabakskaart, doch van een versnaperingenkaart of een gecombiheei-de tabaks- en versnaperingenkaart, moeten zich uiterlijk op Zaterdag 13 April a.s. tot den plaatselijken distributie- dienst wenden. Deze dienst zal huri tegen overlegging van de 2e distributiestamkaart een rantsoen bon voor scheerzeep verstrekken, welke zij bij een detaillist in scheerzeep moeten inleveren. De aflevering der scheerzeep zal na 13 Mei a.s. plaats vinden. N.S-B.-burgemeesier krijgt 10 jaar De Rotterdamsche kamer van het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gravenhage, zitting houdende in het Paleis van Justitie te Rot terdam, heeft Vrij dagmorgen de zaak behandeld tegen den voor- maligen N.S.B.-burgèmeester van Rotterdam ir. F. E. Muller. Nadat de advocaat-fiscaal mr. J. C. Donker de 3 folio-vellen be slaande ten-lastelegging had voorgelezen liet de president rnr. J. Vollenhoven enkele ge tuigen voorkomen. Nadat door den verdediger van verdachte eveneens enkele getuigen .wa ren geroepen nam de advocaat- fiscaal" wederom het woord en eischte aan het slot van zijn be toog een.gevangenisstraf, van 10 jaar met ontzetting uit het ac tief en passief kiesrecht gedu rende het leven. Prinselijk Paar in Oenemarken Enthousiaste ontvangst Gistermorgen hebben enkele in gewijden op Soesterberg van een even merkwaardig als prachtig schouwspel kunnen genieten. Prin ses Juliana en Prins Bernhard wa ren met klein gevolg aangeko men op het vliegterrein om naar Scandinavië te vertrekken. Het Prinselijk paar stapte in het eigen toestel, dat door Prins Bernhard zelt werd bestuurd. Fantastisch was het schouwspel toen in de heldere voorjaarszon de juist aan gekomen vliegtuigen met de Bel gische Excellenties, die een be zoek zouden brengen aan de Jaarbeurs, boven het vliegterrein bleven cirkelen totdat het Prin selijk paar was opgestegen. Toen Prinses Juliana en Prins Bernhard op het vliegveld Kas- trup bij Kopenhagen landden, werden zij begroet door de Deensche koninklijke familie en tal van autoriteiten. Om elf uur landde het vliegtuig met leden van het Cncertgebouw-orkest en den dirigent Ed. van Beinum. Het gezelschap ging van het met vlaggen versierde vliegveld iangs een weg omzoomd met vlaggende kindereh, naar het slot Amaliënborg, waar het Prin selijk Paar, te gast zal zijn bij de Deënsche koninklijke familie. Gistermiddag om vier uur was er ter gelegenheid van het be zoek van den Prins en Prinses een receptie van de Nederland- sche kolonie op het Nederland- sche gezantschap. De receptie was zeer druk bezocht. Het Prinselijk Paar werd gis teravond een souper aangeboden door den Nederl. gezant Jhr. v Lennep; waaraan de Koningir van Dénemarken, Kroonprini en Kroonprinses. Prins Axel Prinses: Margaretha.Prins er Prinses Viggo, Prins Knud. Prin ses Carolina Mathilde. Eduard van Beinum en talrijke Deen sche en Nederlandsche autori teiten aanzaten. Van onzen specialen verslaggever. DE 46e JAARBEURS, die een recordprestatie is van Neerlands kunnen mag zich verheugen in een buiten gewone belangstelling, zoowel van Nederlandsche als van Belgische en Frnasche zyde. Gisteren en eergisteren werden per dag circa 40.000 bezoe kers geteld! We willen niet probeeren onze le zers een verslag te geven van wat er zooal op de jaarbeurs te zien ls. We zouden een aardig boekje kunnen vullen. In de laatste vooroorlogsche jaren beoroeg de oppervlakte pl.m. 17.0CU M.„ nu is de nuttige'opper vlakte 22.237 M2. Weer een bewijs dat Nederland niet stil gezeten heeft. Het groote aantal buiten landsche deelnemers is uitermate verheugend. Als de volgende ja ren deze drukte zal weerkeeren, bestaat er een goeden kans dal ons land een belangrijk gedeelte van de activiteit der Lelp2iger Mtsse zal overnemen. 543 deelnemers uit 12 verschillen de landen, zijn voor ons jand »sn nationale beteekenls te acht' n. Zwitserland, Frankrijk, België, T.'jecho-Slowakije hebben MerDiJ zelfs een eigen officieele sectie, over het algemeen wordt de in druk gewekt dat naast het over stelpende aantal particuliere be zoekers, de handelsmenschen wel sterk vertegenwoordigd zijn en dat deze (logisch) veel kooplust riicapt door de levertermijnen. Slechts zelden ziet of hoort men dat Iets te leveren ls op korten termijn. Mogen wij van de buitenlandeis aenken dat bij hun alles te krij gen is, van ons kunnen de bui tenlanders dat eveneens denken. Afgaande op de stands ls Neder land haast vooroorlogsch en re kent men even niet andere fac toren zooals levertermijn dan vei ar deren de gedachten. O.o een en ander komen wij ir een volgend nummer terug. Oorlogs- en yredes-monumenten Het is gebleken, dat door ver schillende instanties de onthul ling van oorlogs- en vredesmo- numenten wordt voorbereid of ten uitvoer gebracht, zonder dat daarvoor toestemming is ver leend door den Minister van 'Onderwijs, Kunsten en Weten schappen. Dé minister vestigt er daarom de aandacht op, dat krachtens het Koninklijk Be sluit van 15 Oetber 1945 F 231, het oprichten van oorlogs- of vredesmonumenten zonder zijn toestemming niet geoorloofd is. De betrokkenen dienen de reeds aangevangen vervaardiging van zulke monumenten onverwijld te staken, daar de Minister de bevoegdheid bezit monumenten, die in strijd met bovengenoem- die in strijd met bovengenoemd wij deren. Grieksclie regent afgetreden Grieksche Regent, aartsbis schop Damasklnos, is afgetreden, zuo werd heden officieel meege deeld. Hel ontslag werd verzocht ln een telegram aan koning Geor ge van Griekenland te Londen, onmiddellijk nadat de Regent Donderdagavond het nieuwe ka- hebben. Zij worden echter gehan- bluet had beëedigd. Accoord te Teheran Ie' accoord, dat Vrijdag werd bereikt tusschen Perzië en Rus land behelst de volgende punten: De Sovjettroepen in Perzië, die op 24 Maart, met de ontrui ming zijn begonnen, zullen het Peizisch grondgebied binnen 45 dagen na dien datum volledig ver laten hebben. 2. Omtrent de petroleum werd beslist, dat binnen zeven maan den na dezen datum de clausules voor een overeenkomst betreffen- .de de oprichting van een gemeng de Perzlsch-Sovjet-Russlsche maatschappij voor de exploitatie van de petroleutnbronnen ln het' Noorden van Perzië door het par lement zullen moeten zijn goed gekeurd. 3. Het probleem Azerbeidsjan wordt als een zuiver blnnenland- schfc aangelegenheid erkend en net zal de taak van de Perzische regeering zijn om het lot van de ze provincie overeenkomstig de grondwet te regelen. I ij DE TWEEDE KAMER is thans ingediend een wets- ontwerp tot het in overweging nemen van een voorstel tot verandering in de Grondwet, strekkende tot wijzi ging van de bepalingen betreffende veranderingen. Zij acht een beroep op de kiezers voor het tot stand brengen van een verandering in de Grondwet vooralsnog onder alle omstandig heden geboden. Daarentegen is zij met de meer derheid van de staatscommissie van oordeel, dat dit beroep in een eenvoudiger en rneer sprekenden vorm dient te worden gekleed. Met het oog hierop volgt de re geering gaarne het voorstel var de meerderheid van de staats commissie om een Bijzondere Earner voor grondwetsher ziening over de verandering te doen beslissen. Deze Kamer, welke uitsluitend met het oog op de aknhanglge wijziging zal worden gekozen, aangezien zü uitsluitend over deze wijziging zal oordeelen en welke zal wor» Krijgt Rotterdam een vlieghaven? Burgemeester Oud heeft Ln den tijdelijken gemeenteraad een ver klaring afgelegd over de vlieg veldkwestie. Hij memoreerde hoe op 21 Februari J.l. door deri raad het plan is goedgekeurd tot aan leg van een groot vliegveld ln den polder Seliieveen. De regeering wees echter het verzoek tot 'ont eigening van den polder Sehie- vc-en van de hand. onder het mo tief. dat er naast Schiphol geen behoefte bestond aan een tweede vliegveld van dergelijke afmetin gen. Hierop is evenwel een be spreking gevolgd tusschen B. en W en een drietal ministers. Dit heelt iri zooverre tot overeen stemming geleld, dat de regeering nu erkent, dat Rotterdam voor zlju toekomst een eigen luchtha ven noodig heeft. Den betrokken, gemeentedienst ls nu door B. en W opdracht gegeven op meer De scheiden basis Ln den polder Sehie veen een vliegveld te projectee ren De plannen daartoe zullen spoedig gereed zijn. den samengesteld op de wijze, iu de Grondwet voor de samenstel ling der Tweede Kamer voorge schreven mag geacht worden een zuiver en volledig beeld te ge ven van de in het volk met tie trekking tot de wijziging leven de opvattingen- De regeering meent, dat Ln deze Kamer een meerderheid van drie vijfden van het wettelijk aantal leden voor het aannemen der grondwetswijziging noodzakelijk moet worden geacht. Bepaald is in het ontwerp, dat na de afkondiging der Wet bin nen twee maanden een verkie zing moet worden gehouden voor een Kamer voor Grond wetsherziening. Ook wordt voor gesteld de Kamer voor Grond wetsherziening op te bouwen naar het model van de Tweede Kamer. REPATRIEERING Gistermorgen is de Klipfontein u't de haven van Pviok naar Ne- detland vertrokken inet ongeveer 1400 evacué's uit Palembang aan boord. HET WEER Aan de kust tijdelijk krachti ge. in het binnenland matige wind tusschen- Noord-West en Noord-Oost. Zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen. Plaatselijk een enkele regen bui. Aanmerkelijke lagere tem peratuur. Zon onder 19.21, op 6.03 Maan op 8.31, onder 0.03. Zondag Zon onder 19.22, op S.00. Maan op 9.14, onder 1.23.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1