VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Feestdag voor Utrecht
Honderden dooden door vloedgolf
Krasse taal van Sjahrir
tot het Briische volk
Woensdag
3 April l»4ó
NVMMSK «U
Als. Leiding: B. G. Klooiterriel en S. L. Boer ma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2.
Tel. 2163. Gironummer UIRt
SOCIAAL-ECONOMISCHE
RAAD VOOR HET
BEBRIJFSLEVEN
Het voorontwerp op de be
drijfschappen, waarover wij
onlangs schreven, Is in bespre
king bij tallooze kringen uit
werkgevers en werknemerswe-
reld. Het is de bedoeling van
den betrokken minister, dat na
alle opmerkingen en kritiek te
hebben vernomen, een defini
tief ontwerp zalworden op
gesteld, dat dan aan de nieu
we kamer 2al worden aange
boden. Zoo zijn er o.a. twee
bezwaren van geestverwante
zijde, die zeker zullen worden
onder de oogen gezien.
In een congres van katho
lieke werkgevers en werkne
mers werd het verlangen ge
uit, dat de gedachte bedrijf
schappen, die een groot en een
veelzijdig gebied zouden om
vatten, worden gespitst in ver
schillende onderdeelen, die een
speciaal soort bedrijven in het
bijzonder zouden samenvatten.
Voor dit onderdeel zou dan
de mogelijkheid moeten wor
den geschapen, zelfstandig re
gelen omtrent het bedrijf te
stellen, onder toezicht van het
geheele bedrijfschap waarvan
het een aparte afdeeling vormt
Zoo was het indertijd ook in
het ontwerp van Minister Ver
schuur, wordt terecht opge
merkt, die speciale vakgroepen
onderscheidde.
Een tweede wensch werd uit
gesproken door de Stichting
van den Arbeid, die in een brief
aan de regeering den werisch
te kennen gaf, dat er een So
ciaal-Economische Raad inge
steld zou worden, die dan de
beslissingen van de bedrijfs-
schappen zou moeten toetsen
aan het algemeen belang. Ook
Prof. Romme heeft op het bo
vengenoemd congres voor het
instellen van zulk een Raad
gepleit.
Verheugend is, dat de regee
ring aan dezen laatsten wensch
reeds aanstonds Is tegemoet
gekomen, en wel in nog uitge-
breideren zin dan gevraagd.
Het Handelsblad meldt althans
dat het In het voornemen ligt
van 't betrokken departement
om reeds thans over te gaan
tot de instelling van een Soci
aal-Economische Raad voor het
bedrijfsleven. Deze Raad zal
reeds in dit stadium der be
handeling van de Wet op de
Bedrijfsschappen zijn adviezen
kunnen geven, opdat het straks
in te dienen wetsontwerp zoo
volledig mogelijk de bedoelin
gen der betrokken kringen zal
weerspiegelen. Voor zoover ze
ten minste willen medewerken
tot de geleide economie die
thans eiseh is des tijds. Red.
Mutaties Polderbestuur in
Zeeland
Bij K.B. zijn ln de provincie Zee
land benoemd: tot dijkgraaf van
den Koningin-Emmapolder, C. A.
M Forket de Clinge; tot gezwo
rene van het waterschap Ooster
__en Sir Jansland, C. Krabbe, te
"Oosterland; tot gezworene van
het waterschap Poortvliet, C. J.
van Westen, te Poortvliet; tot ge
zworene van den Propsperpolder-
Neaerlandsch tot gezworene van
het waterschap Poortvliet, J. J.
van der Slikke te Poortvliet,
uiterlijk tot het einde van het zit
tingsjaar waarin hij zeventig jaar
zal zijn geworden en tot lid van
het bestuur der waterkeerlng van
den Calomitouzen Nieuw-Neuzen-
polder, P. Scheele Dzn-, te Hoek.
Koningin op bezoek - Jaarbeurs geopend
ONS LAND heeft weer een biflk van wilskracht en van
vermogen tot herstel gegeven: Binnen.- een jaar na
beëindiging der vijandelijkheden van den tweeden
wereldramp, die ons land economisch zwaardér heeft getrof
fen, dan eenig ander land in dit deel van de wereld, is gis
teren als eerste in West-Europa de 46ste Koninklijke Neder-
landsche Jaarbeurs te Utrecht onder buitengewoon groote
belangstelling geopend. Niet alleen is deze Jaarbeurs de
eerste na den oorlog, zij is ook een van de grootste, die ooit
te Utrecht zijn gehouden: met 22.000 vierkante meter be
slaat zij een oppervlakte, ongeveer anderhalf maal zoo groot
als die van de omvangrijkste beurs van voor den oorlog.
Niettemin moesten eenige honderden deelnemers wegens ge
brek aan expositieruimte worden afgewezen.
Het bezoek van H.M. de Koningin
Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Juliana was voor Utrecht
aanleiding zich ln feesttooi te ste
ken.
In het Hoogelandsche park reden
de' Koningin en Prinses met ge
volg de stad binnen. Het gejuich
ging over in een ovatie.
Aan den ingang van de stads
schouwburg, waar de officieele
opening geschiedde, stond een
eerewacht opgesteld van studen
tenweerbaarheid.
Allereerst sprak dr. Fentener van
Vlissingen zijn welkomstrede uit,
waarna de minister-president,
prof. Ir. Schermerhom het woord
nam.
Er isenorm groote behoefte aan
alle mogelijke goederen, aldus de
minister. Voor het bedrijfsleven
beteekent dit: elke klap is raak,
De productie vindt altijd wel er
gens een uitweg. Wanneer men
het vraagstuk van het standpunt
van deviezen en grondstoffen be
kijkt, bestaat er helaas in dit op
zicht een zekaïe onverschilligheid
Het is hier een~evenwichtsvraag-
stuk, de spanning tusschen pro
ductie en vraag is er bijna altijd.
De wijze, waarop zich deze span
ning in dezen tijd van schaar-
schte manifesteert, is heel andera
dan voor den oorlog.
De jaarbeurs toont nu èn het Na-
derlandsche volk èn de wereld d«
energie van het bedrijfsleven, at
krachten, die in de afgeloopen ja
ren 2ijn ontwikkelt en nu tot ont
plooiing komen, en het begrip,
dat bij het bedrijfsleven bestaat
voor de nooden van ons volk.
De minister-president besloot met
den wensch uit te spreken, dat op
deze jaarbeurs de krachten open
baar zullen worden, die het be
drijfsleven uit vrijen wil kan op
brengen voor de reconstructie var
ons volk als geheel, en dit niet
alleen in materieel, doch ook ln
moreel opzicht.
Rede Minister Vos
Vervolgens nam het woord de Mi
nister van Handel en Nijverheid,
H. Vos, die, terwijl de minis
ter-president het onderwerp „het
Nationaal belang der Jaarbeurs'1
had behandeld, tot onderwerp had
gekozen „Het economisch belang
der jaarbeurs". c
De minister wensehte tenslotte
het jaarbeursbestuur geluk met
zijn activiteit en hij wenschte den
exposanten een goede beurt toe
Doch er is meer: .de minister
sprak de hoop uit, dat wij aan
het eind van het Jaar bij de na-
jaarsbeurs. kunnen zeggen, dat
een deel van de voorwaarden is
vuld en dat wij verder zijn op
geklommen op den ladder, die
lijdt tot volledig herstel.
Na de plechtigheid vertrokken de
Koningin en de Prinses naar de
jaarbeurs, van welke gelegenheid
gebruik werd gemaakt om bij het
eerste bezoek, van de Koningin nu
de bevrijding aan de stad Utrecht
een korte rondrit te maken. Op
dezen eersten ochtend van de
jaarbeurs heerschte er in de stad,
mede ten gevolge van het bezoek
de Koningin en de Prinses,
intense drukte. Met een spon
tane hartelijkheid heeft de U-
trechtsche bevolking de Vorstin
hulde gebracht, die geheel in
overeenstemming was met de fees
telijkheid van dezen voor Utrecht
zoo belangrijke openingsdag der
jaarbeurs.
Nadat de Koningin, na Haar be
zoek aan de jaarbeurs, naar Soest
dijk was teruggekeerd, heeft Prln
ses Juliana met o.a. de ministers
Schermernbrn, Beel en Vos een
lunch bijgewoond in het Schouw
burg-Restaurant, aangeboden door
den Raad van Beheer van de Jaar
beurs, 's Middags heeft de Prin
ses opnieuw een bezoek van on
geveer een uur aan de jaarbeurs
gebracht, waar zij zich met in
teresse bij de verschillende stands
heeft laten voorlichten door de
hoeren Fentener van Vlissingen
en Milius.
Utrecht is in stemming. Het be
zoek aan de jaarbeurs is zoo groot
dat ln Amsterdam ln de groote
hotels geen kamers meer beschik
baar zijn.
Tweed© extra trein uit
Zeeland
Behalve op 5 April zal er ook op
9 April een extra trein voor jaar
beursbezoekers uit Zeeland rijden.
Deze trein vertrekt om vijf uur
uit Vlissingen en is om 10.56 in
Utrecht. Om 18.30 uur keert de
trein naar Vlissingen terug, waar
hij om 00.54 uur aankomt. Spe
ciaal ten behoeve van jaarbeurs
bezoekers uit Zeeuwsch-Vlaande-
ren zal deze trein des morgens te
Europa's graanvoorraden
Morgen zal te Londen de nood-
conferentie inzake de Europeesche
graanvoorraden worden geopend,
37 landen zijn uitgenoodigd, hier
toe behooren niet: Spanje, Alba
nië en IJsland. Volgens de huidi
ge inlichtingen zullen bijna alle
uilgenoodigde landen afgevaardig
den sturen, behalve Sovjet-Rus
land, Bielo-Rusland, de Oekraine
en de Russische zone ln Duitsch-
land..
Het doel van de conferentie is
vast te stellen, hoe het kritieke
graantekort in Europa kan wor
den aangevuld en hoe de kloof
tusschen de uitputting der voorra
den en de oogsten van dit Jaar
kan worden overbrugd.
Clark Kerr staat interview
toe
,,Ik ben voldaan over de resulta
ten van de tusschen de Indone
siërs en de Nederlanders gevoer
de onderhandelingen. De onder
handelingen waren niet zoozeer
moeilijk, dan wel „traag", aldus
heeft Sir Archibald Clark Kerr
gisterochtend verklaard, toen hij
een groep Indonesische journalis
ten uit het binnenland had ont
vangen.
Hij voegde er nog aan toe: „De
kwestie Nederlandsch Indië is een
interne aangelegenheid. Hoewel
andere landen de verplichting heb
ben bijstand te verleenen, hebben
Groot Brittannië geen verlangens
Een groote vloedgolf heeft de
kusten van de Hawai-eilanden.
Alaska en Californië geteisterd.
Een vuurtoren in Alaska werd
V3ii den aardbodem weggevaagd,
waarbij vijf menschen om het le
ven kwamen. Op de kusten werd
Projectiel komt
tot explosie
Hedenmiddag is te Nieuwland na
bij Middelburg een zeer ernstig
ongeluk gebeurd, waarbij vier
ongeluk gebeurd, waarbij 4 perso
nen werden gewone}. Voor enkelen
bestaat er levensgevaar. Personeel
van de opruimingsdienst voor ex
plosieven van de luchtbescher
mingsdienst van Bergen op Zoom
waren 3ldaar munitie en projec
tielen aan het opladen. Op een
gegeven moment ontplofte een pro
jectiel door onbekende oorzaak.
Drie personeelsleden uit Bergen
op Zoom werden door deze explo
sie zoo ernstig vèrwond dat zij
voor hun leven Invalide zijn.
Direct werd de Roode
Kruisdienst van Middelburg ge
waarschuwd die de zwaar gewon
den per ziekenauto naar het Gast
huis vervoerde. De andere per
sonen konden ter plaatse verbon
den worden. In den avond zijn de
naaste familieleden uit Bergen op
Zoom van het gebeuren in kennis
gesteld en met een dienstauto
naar Middelburg gebracht. Onder
de groep vrijwilligers heerschte
groote verslagenheid.
voor millioenen dollars schade
aangericht. De vloedgolf schijnt
ontstaan te zjjn door een onder-
zet-sche aardbeving.
Later werd gemeld dat de vloed
golf vooral op Hawai groote schade
heeft aangericht. In totaal zou
den op de Hawai-eilanden reeds
meer dan 300 dooden te betreuren
zijn Duizenden menschen zijn
zonder onderdak. Het Amerikaan-
scbi' meteorologisch instituut ie
Detroit heeft twee zware schokken
geregistreerd met een tusschen-
poos v$n l? minuten.
De kustwacht te Seattle kreeg
bericht, dat op zee varende sche
pen een vloedgolf van ongeveer
30 meter hoogte hadden waarge
nomen.
Bijzonder Gerechtshof
Prof. Schriecke ter dood
veroordeeld
Het Bijzonder Gereehtshof te
's-Gravenbage heeft uitspraak
gedaan in de zaak legen prof.
mr. J. J. Schrieke, ia bezettings
tijd secretaris-generaal van het
Departement van Justitie. De
procureur-fiscaal heeft legen
prof. Schrieke de doodstraf ge
vraagd op grond van hulpver-
leening aan den vijand, tiet Bij
zonder Gerechtshof veroordeel
de hem conform den eisch.
Het Hof achtte bijna alle ten laste
gelegde leiten bewezen en' ver
wierp het door den verdediger
aangevoerde, dat prof. Schrieke
een ondergeschikte positie be
kleedde en geen hoofd van het
departement was. In feite was hij
wei hoofd van het departemem,
aangezien hij bekleed was mot
zuivere regeeringsbevoegdheden
Het Hof wees in zijn sententie
voorts op de toespraken, welke
prof. Schrieke tot Duitsche auto
riteiten, o.a. Himmler hield, op
den brief, welken hij aan Rauter
schreef na den op Rauter gepleeg
den aanslag. Voorts op het bren
gen van den Duitschen groet met
„Heil Hitier". Kenschetsend voor
zijn beleid is ook de waar deer ing
van Duitsche zijde voor zijn per
soon uitgesproken, terwijl hij uit-
noodigingen ontving, in Duitsch-
land lezingen te komen houden.
Toegegeven wordt, dat. zijn nat io
naal-socialistisch en Duitschgezind
bestuur soms overeenkwam me',
het welzijn van het Nederlandsche
volk, doch dit ging ten koste van
hoogere belangen. Waar prof
Schrieke er zich op beriep, de
functie te hebben aanvaard om
nog grootere verwarring te voor
komen wijst het Hof erop, dat dit
in 1941 zeker nog niet kon gelden,
terwijl hij, zelfs toen hij wist, dat
Duitschland de annexatie van Ne
derland voorstond, verzfuimde
daarvan Mussert in kennis te stel
let. en zijn landverradérlijk be
drijf voortzette.
Prof. mr. j. j, Schrieke heeft te
gen deze sententie cassatie aan-
goteekend.
Wederopbouw boerderijen
Volgens opgave van den directeur
bureau Wederopbouw Boerderijen
was de stand der werkzaamheden
bij den bouw van noodwoningen
en noodstallen op 1 Januari üh6
voor de provincie Zeeland als
volgt: noodwoningen (benoodiud
553) gereed: 195, ln aanbouw dG;
noodstallen (benoodigd 643) ge
reed: 340, in aanbouw 62.
Nederlandsch Indie
HET COMMUNISTISCHE BLAD „Dhily Worker - publi
ceert een open brief van Sjahrir. JLn dezen brief doet
Sjahrir een beroep op den linkervleugel van het En-
gelsche v«fk om een einde te maken aan het optreden van
Briische troepen tegen Indonesische vrijheidsstrijders.
Sjahrir weerlegt de opvat- derlandsche souvereiniteit over
tjng dat de Engelsche regeering
verplichtingen heeft aan den Ne
derlandshen bondgenoot. De Ne-
WETH£)iIDER BOASON (Zeeuw van geboorte) ontvangt de
gasten en «ntmoet oude bekenden.
Indië wordt in dezen brief
koïoniaal-fascisme gedoodverfd
De brief besluit met een oproep
om allen, zij aan zij. tegen hét
imperialisme op te marcheeren.
Het komt ons wel heel toevallig
voor dat deze brief in de „Daily
Worker" verschijnt, juist op het
moment dat de besprekingen 'e
Batavia een zeker resultaat op
geleverd hebben en Dj-, van Mook
c.s. naar Den Haag komen voor
eer. beslissend overleg.
Wanneer wij al aannemen, dat
bedoeld epistel inderdaad van
Sjahrir afkomstig is, dan lijkt het
toch wel zeer onwaarschijnlijk
dat hij dezen brief op dit oogen-
blik ter publicatie gegeven zou
hebben. De vraag is: Wie heeft
meer belang bij het vertroebelen
van de atmospheer in dit beslis
sende stadium, Sjahrir of de „Dai
ly Worker".
HET WEER
Aanvankelijk zwakke en ver
anderlijke wind met vrijwel
onbewolkt weer. Behoudens
plaatselijk mist. Later wind
tusschen West en Zuid met
eenige toeneming van bewol
king, voornamelijk in het noor
den des lands. Droog weer.
Zon onder 19.15; op 6.99.
Maan op: 7.12, onder 21.08.
Eerste kwartier: 8 April.