VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Overeenkomst sruike de
toekomstige procedure
Meaiidag
18 Maart 1946
NUMMER 416
2e JAARGANG
Alg. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Ad
Goes, Beestenmarkt 2. Tel. 2163. Gironummer 410357
NIEUWE GROEPERINGEN
IN DE POLITIEK
Naast de nu voldoende be
kende partijen, die bij de a.s.
verkiezingen zullen kampen
om de volksgunst, verschijnen
er langzamerhand ook andere
groepeeringen, die wellicht me
de een beroep zullen doen op
des kiezers steun.
De vier groote bekende par
tijen zijn natuurlijk de Partij
van den Arbeid,de Katholieke
Volkspartij, de Antirevolution-
naire Partij en de Communis
tische Partij. Een groot deel
van onze stemgerechtigden zal
reeds zijn keuze tusschen deze
vier hebben bepaald.
Maar er zijn nog kleinere
groepen opgestaan daarnevens
Wij noemen allereerst de
Partij van de Vrijheid.
Deze komt Volgens haar doel
stelling ongeveer overeen met
de vroegere Liberale Staats
partij, die nog wel bestaat,
doch te kennen heeft fTTOveu,
bereid te zijn in deze Vrijheids
partij op te gaan.
Voorts is nog altijd aanwezig
de Chr. Historische Unie.
Het laatstgenomen besluit
om niet samen te smelten met
de Antirevolutionnairen, zooals
dezen hadden verzocht, doch
contact met deze partij te be-j
waren, heeft haar een nieuwe
aderlating gekost. Vroeger wa
ren reeds bekende kopstukken,
als Minister Li eft'nek, Prof.
Paul Schol ten, Mr. van Wal-
sum en Dr. Error.).* overge
gaan n^nr de Partij van den
Arbeid. Thans heeft een nieu
we oppositie de Unie verlaten.
Omstreeks 6000 personen zijn
werkzaam bij den wederopbouw
van Tarakan en Balikpapan, de
oliecentra op Borneo, waarmede
onlangs begonnen is. Dezen
zich, in het bijzonder op Ba-
t-, i.._ jiikpapan, dat geheel opnieuw op-
waarvan Dr. van Rb_n-ter la<~tKei)0UWCi moet worden, voor een
geweldige taak geplaatst. Alle
oliebronnen daar ter plaatse zijn
Nederlandsch Indie
Leening van Australië verwacht
OVER de tweede bespreking is het volgende connnuni-
f,ue uitgegeven:
„Op den 16en Maart om 15.30 uur heeft ten huize van
den Britschen gezant wederom een ontmoeting plaats gehad
tusschen de Ncderlandsehe en de Indonesische delegatie.
Over de te volgen procedure is overeenstemming bereikt.
Er zyn sub-commissies gevormd om de bijzonderheden te
behandelen. Zoodra dc sub-commissies verslag uitgebracht
hebben, zal de conferentie worden voortgezet."
Japansch commandant
gearresteerd
Generaal Mac Arthur, geallieerd
opperbevelhebber In Japan, heeft
bevel gegeven tot arrestatie van
Luitenant-Generaal Kumakichi Ha
rada, die in 1942 commandant van
het 16e japansche leger op Java
was.
Ambon
Volgens berichten uit betrouw
bare bron is op 14 Maart te Am-
bon een vergadermg gehouden ter
bespreking van de toekomst van
de Molukken. Deze vergadering
is bijgewoond door 700 inwoners
en vooraanstaande functionarissen
van de Nica te Ambon. Bijzonder
heden zijn nog niet ontvangen.
Balie
Volgens berichten uit zeer be
trouw oare bron hebben ce bewo
ners van Tabanan (Z.-w. Bali) om
een Nederlandsen garnizoen ge
vraagd vanwege hun afkeer der
Japarineezen, die zich op het
oogenblik aldaar bevinden?
Le olie^ebieden
ste verf?a<Terinfr de woordvoer
der was en welke vooral aan-
h ar, cr bezat in de Noor.öelijki
provincies.
De Christelijk H'storische
Unie is merkbaar gedund. Wat
zal ze doen? Toch overal can-
dida'-'m stalen, met de groote
kans r'e kiem nartiitje te ver-
dwiinen Of zal ze nu toch
maar het hoofd in den schoot
leggen, en haar zeer onzeker
kiezerscornsje aanraden maar
direct cn de Anti's te stemmen.
Met r^°r de kans, dat de kie
zers het niet doen?
Enkele vragen blijven over.
1. Waar gaan Dr. Van Rhijn
en de zijnen naar toe?
Er kan niet over worden ge
dacht ze'f een partij te vor
men. Er is "-een voldoende mo
tief voor. En er is geen tijd
meer voor. Er is wel kans dal.
ze hun vroegere kameraden
naar de Partij van den Arbeid
vole-en.
2. Wat zal nu het gros van
de geesteliike leiders in de Ned.
Herv. Kerk adviseeren
Dat deze invloedrijke gees
telijke gemeenschap, die toch
altoos nog het grootste deel
van ons prot.estantsche Neder-
landsche volk in zich veree-
nigt, adviseeren zal antirevo-
lutionnair te stemmen, Is haast
niet denkbaar. D-* tegenstelling
tusschen de Gcreformeerde-
Kerk sen de Ned. Herv. Kerk
Is daartoe in den huMi^on tijd
te zeer toegespitst. De Katho
lieke Volkspartij komt niet in
aanmerking, omdat ze zich ka
tholiek blijft noemen, anders
dan in Frankrijk bet geval is.
Waarheen dan Wijzen hier
Buskes en Miskotte en de an
dere overgeganen den weg?
3. Een laatste vraag geldt
de afgeritste deeltjes van de
Vrijzinnig-Democraten en de
Chr'"'-p|'!k Democraten. Men
hoort d""rvan niet veel meer.
Hun voormannen van weleer
erwoest.
Le Ned. geïnterneerden
op Java
Volgens een bericht van den on
der geallieerde Cunirole staander;
radio-zender te Batavia heeft de
T.R.I. (het leger der Indonesische
republiek) besloten een groot aan
tal interneeringskampen In de
binnenlanden van JaVa op te hei'
fen en alle geïnterneerden in eeni
ge daartoe bestemde gebieden in
Midden-Java samen te brengen.
Blijkens mededeelingen van een
Indonesischen woordvoerder neo-
be:i de laatste dagen besprekingen
tusschen Sjahrir en verschillende
hooge T.R.I.-functionarlssen over
deze kwestie plaats gehad.
Over deze besprekingen i_ thans
nog te weinig bekend, om met
eenige matei van zekerheid te kun
nen zeggen,of deze maatregel al
dan niet als een inleiding tot hei
overbrengen van £0.000 gein terneer
den naar de onder Britsche con
trole staande gebieden kan ,vor-
:ïen beschouwd, evenmin is de
plaats, waar de geëvaeueerden zul
ien worden bijeengebracht, reeds
bekend.
Nieuw protest van Sjahrir
Sjahrir heeft een lang memoran
dum tot Lutt.-Gen. Slopford ge
richt. Hierin worden klachten over
het gedrag van Nederlandsche troe
pen naar voren gebracht en een
troepen zijn nog aangekomen:
100 man intendance-personeel.
-10 man militaire politie en een
verbindingsafóeeling van 160
man.
Van de andere bataljons stoot
troepen doet thans het tweede
dienst in Duitschland, het derde
op Bangka, doch ook dit wordt
spoedig in Semarar.g verwacht,
het vierde bataljon vertoeft
thans in Malakka.
De stoottroepen bestaan uit
uitgelezen manschappen, ondei
bevel van officieren, die hun
rang op het slagveld verdiend
hebben,' eenigen van hen zijn
nog zeer jong.
De manschappen zijn over het
algemeen ten zeerste met hun
nieuwe omgeving ingenomen
Lij kunnen het echter niet ver
kroppen, dat de Japanneezen
nog altijd in het bezit van auto's
en radio-installaties zijn, er.
verlangen er zeer naar dezen
Tand van zaken te verande
ren.
Perzie voor de
Veiligheidsraad
De Iraansche ambassade in Was
hing Ion heeft verklaard1, dat zij in
den loop van Zondag het protest
der1 regeering van Iran tegen het
verblijl van Sovjet-troepen in Per
zië aan den Veiiigheidsrasu zou
overhandigen.
Toen de secretaris-generaal der
Vereenigde Naties, Trygve Lie, op
17 Maart per vliegtuig Londen 'ver
liet, deelde hij mee, dat hij geen
gevallen voor den y-Uigheidsraad
had te melden. De .aad komt op
Maart a.s. bijeen. Lie heeft zich
ar den tijdelijke^ hoofdzetel der
Vereenigde Naties te New York
begeven.
Volgens den diplomatieken cor
respondent van de New York Ti
mes zou de Sovjet-Unie Iran heb
ben „aangeraden" geen beroep te
doen op den Veiligheidsraad we
gens de „aanwezigheid en de ac
tiviteit van het roode leger in
Noord Iran". Volgens officieele
rapporten die het Amerikaansche
ministerie van Buitenlandsche Za
ken zouden hebben bereikt, zou
de Russische zaakgelastigde den
president van den Perzischen mi
nisterraad hebben doen weten,
dat de Russische regeesing len
dergelijke stap zou beschouwen
als een „onvriendschappelijke
daad".
Uit gezaghebbende kringen te
Washington verluidt, dat de Ame
rikaansche regeering de Perzische
kwestie voor der, Veiligheids)
aantal gevallen aangehaald, waar zal brengen, indien de Perzische
in zij tuchteloos zouden hebben regeering binnen 24 uur geen be
slissing dienaangaande z-b hebben
genomen. Het Amerika;
De handel in groente r
komt vrij
D: ij li. het voorjaar een zoo-
UcUge aanvoer van versche
groenten verwacht k.. wozclcn,
zat iedereen voidoen_e groe.i-
ien zal kunnen ltoopen tegen re
delijke prijzen zal met ingang
van een nog nader vast te stel
len datum vrije handel en vrj
prijsbeweging voor groenten
wow toegestaan, z.g. „pri
ntouts" mogen ._ds thans vrij
verhandeld women. De pri
meprs ieenen zich door het ge
ringe kwantum niet voor nor
male dïstributi. cn door het los
laten van den maximumprijs,
waardoor de teler een betere be
looning kan ontvangen, worden
deze groenten uit den zwarten
handel gehouden.
Er zal van o.rheidszijdej
nauwlettend worden toegezien1
hoe de groenteprijzc.! zich ont
wikkelen.
De Koningin bet;; 'Wiracao
De Staten van Curacao keb-
2n Vrijdag j.l. w in gouver
neur Kasteel g-v. uiten brief
van de Koningi ontvangen,
waarin Haie Majesteit Cura
cao dank zegt voor de gift van
honderdduizend guldon ten be
hoeve van de tubc-culozebe-
strijding in Nederland.
Doodvonnis Max Blokzijl
voltrokken
Namens den minister van
Justitie wordt medegedeeld,
dat het doodvonnis tegen
Max Blokzijl wiens gra
tieverzoek door H.M. de Ko
ningin werd afgewezen
Zaterdag in den vroegen
morgen is voltrokken.
De procureur-fiscaal mr.
Zaayer was bij de voltrek
king tegenwoordig.
Geen breuk tusschen Canada en
Sow jet-Unie
Een hooge Canaaeesehe regee-
ringsambtene.ar heeft verklaard
uat de Canadeesc'ne regeering
niet-denkt over afbreken van. de.
diplomatieke betrekkingen met
de Sowjet-Unie. naar aanlei
ding van de onthullingen ove:
het spionnage-complot.
Prinses Juliana naar
Zwitserland
Prinses Juliana die thans na-
oeg hersteld is, heeft m t
voornemen zich in den loop van
de volgende week naar Zwu-
and te begeven, ten einde
aldaar in gezelscnap van Pi'1;b
Beinhard nog een korten lijd
voiled'ge rust te nemen, alvo-
iens naar werkzaamheden te
hervatten.
In verband met net onofficl-
eele karakter an deze reis zul-
ler hierover geen veroere publi
caties worden gedaan.
Dt. „Oranje" in Southampton
Het Nederlandsche hospitaal-
schip „Oranje" is in Southamp
ton aangekomen met 8GQ repatri
eerenden* (zieken) uit Indonesië.
1'ió brancardzieken en 198 loo-
pende patiënten zullen met de
„Oxfordshire" naar. ons land
worden gebracht waar Dinsdag
ochtend om 9 uur met de debar-
kalie zal worden begonnen. De
overigen zullen waarschijnlijk
7; oenrdag met de „Sibajak"
aankomen.
Het proces te- Neurenberg
Searings *anii?©-S3jsS
in
MIJN AANVALSPLAN voor Gibraltar was zoodanig
opgezet, dat het onracgeïijk had kunnen mislukken",
met zei f ver zekerde stem deed Gofcriti^ in de m.d-
tutgKtiing deze verrassende inedcdeeliitg. Goering kat. voor
deze actie, naar hij zcidc,. zoo g/ooie luchtstrijdkrachten be
schikbaar en hy zou zooveel parachutisten op- de rotsen heb
ben ...len regenen, dat dé uitslag van den stryd geen oogen
blik twijfelachtig geweest zou zyn. Daarna had hy ia Nooid-
Afrika willen opmarekeeren naar Casablanca en Dakar. a
het sluiten van de IHiddellanösche Zee zou de aanval op Suez
geen inocllykkeden meer hebben opgeleverd. Met weinig
krachten hadden v. j de geheele Middellandsche Zee als oor
logsterrein kunnen-uitschakelen, maar Hitier wilde niet en
besloot eerst ;de Sovjet-Unie aan te vallen", zoo zeide de
voormalige Retchcmarschali.
Goering deed deze mededeeling I
bij zijn behandeling van het voor
spel der Russische veldtocht. Hit-
1 tt was na Mciotaf's bezoek over
tuigd, dat hij in de Sovjet-Unie
■est toeslaan. Goering zelf was
er legen, en wel, naar hij zeide,
uit volkenrechtelijke
dat een groot deel
Ue
gehandeld.
Onze troepen te Semararg
Met inbebgrip van de op 1-1
Maart aangekomen troepen
zijn thans meer clan 2.500 Ne
derlandsche militairen in Sema
rang ontscheept. Zij behooren
tot drie bataljons: het tweede
bataljon van het dertiende re
giment infantrie. het tweede
bataljon van het zesde regi
ment infantrie en een bata'jcm
stoottroepen. Afgezien van deze
ten thans in het hoofdbe
stuur van de Partij van den
Arbeid. Zal dat toch niet trék
ken op den duur?
Zeker is het thans een poli-
;iek bewogen tijd, die verrasin-
jen in'zich kan bergen.
Russen ontruimen Eornbolm
De Sowj et-Russische autori
teiten op het Deensche Oost-
zee-eiland Bornholm hebben rne
degedeeld, dat de Roocli. troe
pen begonnen zijn met de ont
ruiming van dit e'ki-J. Aan de
mededeeling wevi loc 'oegd,
dat de ontru' .r. ng waar.hijn-
lyk in de eers week van April
voltooid zal zijn.
GHANDI heeft opnieuw ge
waarschuwd tegen revolutie in
Eritsch-ïndië, die volgens hem
i - wel profijt zou kunnen brengen
Als nu de strijd maar fair revo!utionajrcn en nn-
wordt gevoerd, van alle kan- hangers, doch nimmer
ten. Red. zelve ten goede zou komen
ellende -en vernieling in de Sovjet
Unie een gevolg was van de Rus
sische pol. dek der verschroeide
aarde. V/ij demonteerden niet al
les tot de laatste schroef, zooals
de Sovjets thans in Duitschland
doen", zeide hij. De documenten
gingen, doch zuiver op politieke opreken van volkomen verwaar-
en militaire gronden. Eenige vei- loozins van de belangen der be-
lcheid tegen de Sovjet-Unie ver- volking. Dat het Russische volk
wachtte Goering slechts na het [in feite niet verhongerd is, noem-
succesvol einde van den strijd .e-j de hij uitsluitend het gevölg van
gen Engeland. Hij zeide geweten door het Duitsche bestuur ge trol-
te hebben, dat de Sovjets met hun fen- maatregelen om den land-
bewapening niet voor 1943 of 1344 bouw Weer op gang te brengen,
gereed zouden zijn en voor dien^et eenige, dat Goering ontkende
tijd zou met Er-geland een -/erge- te hebben geweten, waren de toe-
lijk mogelijk moeten zn u - mg standen ui de concentratie:
lijk mogelijk moet
zeide, dat hij Hitter t,-: ru. 1i/k
heeft bezworen nog net ep de
Sovjet-Unie los te slaan, omdat
dat zo-., beteekenen, dat alles w;-t
in r luchtoorlog tegen Enge
land óëiSikt was, verloren z.u
zijn en Duitschla ni tegen Ei
land feitelijk r.ic-ts meer zou hun
nen. Sprekend/ wat hij noem
de Hitlers z ■- orn uitbreiding
van den oorlog lot den Ba1 kan,
fe verhinderen, vertelde Goos.ng,
dat Mussolini den Fuehrer u
standen ;n de concentratiekam
pen. De schildering .daarvan, door
de aanklagers gegeven, moest voi
gens hem overdreven zijn. Hij
vond het normaal, dat gevangenen
evengoed in de bewapeningslndu-
strie moesten werken, als alle
Duitschei';;. „Na wat ik thans van
het voor de gevangenen zelfs ef-n
zrgen was om in de fabrieken ie
mogen werken".
cheeren. Mussolini was geestdriï-,
tig, maar Goering zeide, dat. dezei
ïlaliaansche stap een zeer ciit'e I
ke s h.iatie op den Balkan had g:
schap nr.
Verschrcside aards
Voor de economische maatregelen
in de Ue gebieden nam Goe
ring c Ale verantwoording op
zich. Hij \keerde zich tpgen Rus
sische bewijsvoering- door te zeg-|
HET WEER
Geldig tot Maandagavond
V/cer bewolkt.
Gei" clelijk toenemende wind
lunchen Zuid en Zuld-Wesi.
Mt-r e zwaar1 bewolkt, iets hoo
gore lemperaluur dan gisteren.
Bon onder 13.48, op 6.47.