Stad
Zuïd-Beveland
Tboïen
Duivelend
Schouwen
Het toekomstige muziekonderwijs
cp de lagere scholen
en Land
Vervolg
MEZCLUVUS
<|urverpuïcrtn|
Dezer dagen kwam de gel-
tenvereen. In jaarvergadering
b\jeen. De voorz. deelde mede
dot 101ft eon gunstig Jaar voor
de vereen, wua geweest.
Uit het verslag van den pen-
nlngm. bleek, dat er geen ba
tig saldo was. In het bestuur
werden gekozen dhr. L. dc
Koeler: In de plaats van dhr
J. Vecrhock werd Chr. Smallo-
gange gekozen. Dhr. C. J. But
ler la slaml)oekhouder. De Jon
ge slaehtgelten kunnen btl J
Spruit geleverd worden. Bok-
houder blijft dhr. E. Paauwe.
Het dekgcld ls vastgesteld op
f 2. Er ls bij de P. V. een avond
keuring aangevraagd.
HANSWEERT
DE SCHEEPSBRAND
In ons nummer van 5 Maart
J.l. namen wij'een berichtje op
waarin een scheepsbrand ver
meld werd. btj welke gelegen
heid de brandweer op nog niet
opgehelderde wtyze enkele uren
te laat kwam.
Vnn den commandant van
de brandweer te Hnnsweert
ontvingen wtj een schrijven
waarin wordt gezegd dat. danr
de brand aan de oostzijde van
het kanaal wlus en Ue naast
bij gelegen brandkraan te v»r
van het schip lag. Hansweert
onmiddellijk de brandweer van
Krulningen opbelde, die onge-
voor eon kwartier nadien aan
wezfg was.
Hiermede ls deze zaak dus
recht gezet.
WAARDE
Dijkgraaf
Dhr. A. Dees ls benoemd tot
«lijktrraaf van den Emmanuel-
polder.
Varkenshond
Dé varkenshond kwam tn ver
gaderlng bijeen. De voorz.. dhr
M. H vnn Weele, opende dc
bijeenkomst.
De contributie bleef bij aan
koop van een varken f 1. De
wekelijksche contributie werd
op 20 cent per varken gesteld
De aftredende bestuursleden
dhrn; L.' Krijnsen en J. Blauw-
Icamer werden herkozen.
STAVENTSSE
Roode Kruis
Tot op heden gaven z'ch 128
nersonen als lid op by het
Roode Kruis.
De opbrengst van de boter,
uitgegeven op het gemeente
huls van het Deensche Roode
Kruis, bracht het mooie be
drag van f251.50 op. Van de
zeep, busjes melk enz. In de
bussen bij de winkeliers 137.70.
OOSTERLAND
Voor do Guref Oem. hoop!
Zaterdagavond 7 uur op te tre
den dhr. I>c Wit, thooL student
te Rotterdam.
RENESS3
Jubileum
Dezer dagen ls het 25 Jaar
geleden, dat dhr. M. de Roo
zijn ambt als hulnpostkantoor-
houder der P. T. T. aanvaardde
OUWERKERK
Kerkinwijding
De Ned. Herv. noodkerk !s
thans zoover gereed, dat a s.
Zondag 10 Maart om 10 uur
de Inwijding van het gebouw
zal kunnen plaats hebben.
Totaal zijn er 183 plaatsen
verhuurd. Ter bestrijding van
de zeer vele onkosten, zal er
tijdens den dienst een extra-
collecte worden gehouden.
Een kleine kerkklok ls aan
gebracht, die de gemeente als
voorheen bij elkaar zal roepen.
Geslaagd
Geslaagd voor het diploma
vnn coupeuse mej. E. Dorst O
Cd., vroeger alhier, thans wo
nende te Rotterdam.
100-Jarlg bestaan
Op feestelijke wjjze werd het
100-Jarlg bestaan van het leea-
ezelschap „Ouwerkerk" her
dacht.
Letterkundig* rubriek
Knust
Het ïs een verheugend ver
schijnsel, bij monde der leer
krachten van lager- en mid
delbaar onderwijs zelf, te mo
gen hooren, dat er behoefte en
drang bestaat aan een veel In
tenser ontwikkeling op cultu
reel gebied dan tot nog toe het
geval was, aan een opvoeden
tot, en een vertrouwd maken
met de diepere waarden van het
leven, met de essentleele krach
ten van kunst en lllerntuur.
Eveneens verheugend Is het.
dat er ln de eerste plaats be
hoefte bestaat aan de zoo bij
uitstek levendige muziekkunst
en ook. (Int men bulten de ge
wone school reeds een begin
gemaakt heeft, deze nieuwe ge
bieden te betreden, cn men zoo
doende de belangstelling bij de
leerlingen heeft weten wakker
te. mnlipn.
Wanneer we alleen op ons
terrein, de muzlok, een kijkje
gaan nemen, dan komen we
al gauw tot de ontdekking, dat
er op de scholen heel veel vnlt
te veranderen, wnnt wanneer
ecnmnnl het muziek onderwijs
zijn Intrede In de school - heef l
gedaan, wil dat zeggen, dat wc
met een heel andere wijze van
les geven te maken zullen krij
gen. De muziek Is Immers voor
namelijk beweging, en Is nlei
één van haar belangrijkste
krachten het rhythme? WH
men het rhythme-gevoel gaan
ontwikkelen, dan Is het be°»c
middel om met het hecle li
chaam, het hecle wezen, het
rhythme uit te voeren; er zal
gcloopen moeten worden, ge-
dnnst, tn de handen geklapt cn
alle andere toegenaste bewe
gingsmethoden. Het groote ver
schil zal zijn, dat er Inplants
vnn het passief |p bnnkr-n zit
ten, een actief ln beweging z(Ji)
zal komen.
Niet alleen een verstandelij
ke, maar ook een motorische
werkzaamheid, actualiteit van
de spieren cn het hcele lichaam
Eén van dc belangrijkste hulj
middelen ht) het muziekonder
wijs za! de llhistreerende mu
ziek ztin en dat zal dan voor
namelijk geschieden door de
grnmofoon, die waarschijnlijk
deel uit zal maken van de z.g
school-discotheek (een verzame
llng van gramofoonplnten), of
van de gemeentelijke disco
theek, waar de Bcholen de noo-
dige platen kunnen gaan ha
len. Ook krijgt men de school-
concerten, waaraan de beste
solisten meewerken, zooats dat
nu al geschiedt ln de groote
plaatsen.
Een voornaam punt ts het
ontwikkelen van het scheppend
vermogen, dat ln leder menscli
aanwezig ls. en dat zich het
beste manifesteert bfl *t klnil
ln zijn prille jeugd.
Hoe vaak valt het niet op,
dat kinderen hy alles wat ze
loen. een onbewust, ongebon-
len zingen laten hooren. meest
al zonder vorm en zonder be
gin of afsluiting, ofschoon, wan
neer men goed luistert, er toch
wel eens melodisch verband Is
in pcdoollcn op zichzelf het
hunne hebben te vertellen. Die
spontaniteit kan zich zoolang
uitleven, tot de tijd dat het
kind naar school moet, waar dc
strakke onderwijs-methoden die
spontaniteit weten te heteuge-
'co en mccsal ln dc klem tc
unoren. In tegenstelling hier
mee geeft juist het muziek-on-
rterwijs een ontwikkelen van
deze spontane uitingen, en
evenzoo goed als het kind losse
gedeelten leert uitdrukken en
vormen tot woorden, zinnen en
opstellen, zoo zullen ook de
muzikale uitingen worden ge
vormd, ook een leeren uitdruk
ken ln vormen, ln zinnen, ln
Med-vormcn en grootere com
posities.
Hier ligt de mogejykhelrt
dat de mensch zich kan ophef
fen uit de gewoonte en sleur
van alle dag, die dikwijls de
eenlge drijfveeren zijn ln het
'even. dat de mensch weer eer
scheppend wezen wordt met 'r
dgen werkzaamheid, met een
otgen warmte, die zich toont ln
de uitingen die hij voortbrengt.
Dr komt ook bfj, dat kinderen
mot blonderen muzikalen an-
'eg of talent, van welken af
komst ook, hier een goeden
m-ond vinden voor latere ont-
loollng; de leerkrachten zul-
;n deze begaafden gauw ge
noeg ontdekken en ze onder
toezicht honden.
De kinderen zullen hun mu-
zlkole werkzaamheid het e oral
uilen ln het zingen, en vooral
he( gezameniyk tingen.
Later, na voldoende ontwik
keling. krijgt men echter het
zich uiten kunnen op een In
strument en dan kunnen nanet
de eenvoudige ensemble's op de
lagere school, de z.g. school-
orkesten gevormd worden voor
het middelbaar onderwijs, zoo
mogelijk geleld door één uit
eigen kring, en wanneer zich
de mogelijkheid voordoet, de
uitvoering van eigen werken.
Experimenten op middelbare
scholen hehhen bewezen, dat dit
geen Illusies zfjn, maar bereik
te resultaten uit de praktijk.
Naast deze eigen werkzaam
heid krijgen we het geleidelijk
vertrouwd maken met het leven
en de werken van groote com
ponisten en de muziekstroomln-
gen, ntet alleen theoretisch
maar ook praetlsch. door hel
luisteren en leeren luisteren
naar oude en nfeuwe composi
ties. b.v. door de reeds hoven-
benoemde schoolconcerten, ver
der door het invoeren van de
-ndlo op school, door fllmvoor-
■def'fngon. door de grnmonhonti
en tenslotte door het zelf u»t
voeren met eigen ensémble't
van de ook eenvoudiger wer
ken der meesters.
Het valt niet te ontkennen
dat dit alles een geheel ander
sfeer onder de leerlingen me
zal brengen, er zal veel geoia;'
worden over de gehoorde wei
Ken, over het samenspel, ov<
eigen vindingen, eigen presta
ties en resultaten.
Dan de groote waarde van *t
samenwerken, het samen Iets
tot stand brengen, samen te
werken aan iets moois.
Dit alles werkt verheffend en
zeer zeker zal het schoolver
band door moer gevoel van ver
bondcnheld, er op vooruit gaan.
Het zal Iets heel anders zijn
dan het bekende Instampen van
kennis, het klaarmaken voor
een examen, en het droge in
hameren van feiten.
In de eerste plaats moet er
op de scholen het fundament
"■clegd worden voor het ver
dere leven; het vormen, ontwik
kelen en leiden van de eigen
schappen, die dc waarden uit
maken van orjze samenleving
Niet alleen een nanlecren, maar
vooral ook een beleven, een mee
maken geen automaatje ópe-
len, maar zelf actief ztjn, zelf
'even vanuit een innerlijke brr.r-
Dat is de taak van de school
als opvoedingsinstituut.
de V. B.
Een Zeeuwsche dichteres van
verzeisliueratuur
Oproerige liedje*.
Zoo langzamerhand* zijn we overvoerd geraakt met ver
zetsliteratuur, met spot- of hekeldichten op den Duitschea
over heerschar en zijn trawanten. De meeste van deze vcraoa
hadden een maar zeer tijdelijke waarde: zy werden verspreid
en gretig gelezen kort na hun ontstaan, zij hielden den moed
erin. vooral als ze te zingen waren, op een bekende wijs. ZjJ
waren actueel, soms bijtend sarcastisch, of vol gerechtigde,
heete haat, oproepend tot heftiger, hardnekkiger verzet, de#
trommel slaand ten strijde.
Na de bevrijding echter, ztjn de mee3te van dit soort ge
dichten nog slechts documenten van den onverzcttelijkca
tegenstand, die geboden werd, doch daar ze literaire waarde
missen, zijn ze gedoemd, vergeten te worden.
Dit geldt ook ln zekere mate voor het verdienstelijke werft
van de dichteres van Zecuwschen oorsprong, waar wij hfcdea
deze rubriek aan wijden: mej. Angenlta Klooster. Deze
vrouw, ln 1880 te Ellewoutsdijk geboren, en sedert 1899 la
verscheidene betrekkingen by het onderwijs werkzaam (ten
slotte werd ztj inspcctrlce van het onderwijs ln Den Haag),
moet een bezielende voorgangster .ztjn geweest btj het onder-
grondsche werk. Haar krachtige liederen en verzen getuigen
van een haast mannelijke, onverzettelijke kracht, en van een
grcnzclooze verachting voor den overweldiger en diens go-
meene prnctijken.
Hoort den gedragen aanslag van het vers, dat ztj wtjddd
aan het feit, dat de Jeugdstorm kransen zou leggen op d#
graven vun onze gevallenen, een Jaar na den inval:
„Wel moet ge diep verdorven wezen.
Verhard In eerloosheid en ln het kwaad.
Pat gy het waagt, de graven tc betreden
Van hen, die offers werden van uw vuig verraad".
Verderop slingert ztj den grafschenners in het gezicht:
„Schtjnhell'gen, hoe durft gjj tot onze dood en g&a&T*
om te eindigen:
„Vu/rodcrs, 01e uw offers nog komt hoon«n,
Ellend'gen, die dcez' heii ge plek ontwijdt.
Gevloekt zijt gij, door levenden en dooden,
Gevloekt, driewerf gevloekt voor tyd en eeuwigheid."
Aan dc meeste belangrijke gebeurtenissen, voortvloeiend#
uit hundollngeii van ou/.e vyiuwlun. hoeft z(J oen vera gewijds
aan de dooden van 13 Maait 1911, aan De Geer, dien zy lis
een vers, .Paria", hekelt, aan de stakingen op 25 Februari
lu Amsterdam, aan Winterhulp, lndift, etc.
Vaak zijn deze gedichten ln een onberlsr-lljltcn sonnet*
vorm gegoten. (Een sonnet ts, zooals u weten zult, een goi
dicht van 1-1 regels, verdeeld ln 4 strofen, 2 van 4, en 2 vu®
3 versregels, met een speciaal, meestal moeilijk rijmschema.!
Van deze sonnetten uit het bundeltje „Oproerige llcdjea"^
drukken wij er hier iwec af. die nan Zeeuwsche onderwerpen
zijn gewijd, en waarVan „Zeeland" zeker tot haar beste ver-
zen behoort. Dat gedicht la een moot voorbeeld van haar
krachtige, eenlgszlns zware zegging.
Het tweede vers, nnuurlijk eerst geschreven na het smat*
tctijk weerzien vnn haar totnn! verwoeste, eens zoo uit*
heemsch-vriendclijk geboortedorp, Ellewoutsdijk. la ccn klacht,
waar geen opstandigheid en geen verbitterdheid uit spreekt-
Zoo verslagen was de schrijfster door de verwoestingen, dat
zij slechts vond haar stille constateering: „Droef aan dé
Schelde ligt daar Eirwoutnclljh."
Wy brengen hier hulde aan het ln Onze provtnelé veel t«
weinig bekende werk vnn deze Zeeuwsche ondergrondscb#
werkster en dichteres, een vrouw, waar Zeeland trotsch op
mag zijn..
ZEEf.AND
Verdronken Ts het land ,der stoere Zeeuwen,
Geen lachend veld, geen blijde boerenstel).
Alleen het somber vlak der hongerige zee
En 't schril gokrijsch der fladderende meeuwen.
Het noeste werk van vele nijv're eeuwen
Zonk in den nacht van hitler oorlogswee.
En trok de blijde werkers mot zich mee.
Toch leven bleef de geest der Waterleeuwen,
En onbezoedeld bleef hun trouw, hun eer, hun moed
Geen sterke vijand Icon dit erfdeel hun ontrooven
De driekleur bleef symbool van nooit te dooven gloed.
En fier verkondigt nog In bltj en vroom gclooven
Trots het verlies van maag. van vriend, van have en goéd
Het onbesmeurd blazoen; „Ik worstel en kom boven.'"
ANQ. C. KLOOSTER
ELLEWOUTSDIJK
Zoo rustig lag ons mooie dorpje pan dc Scheld#
En d' oude, grijze toren hlbf zoo recht z'n kop;
Hij wist. tn zich geborgen, warm de harteklop
Die aan het heele dorp haar vaste wetten stelde;
Die 't uur van arbeid en van rust den werkers meldde
Die somtijds daverde haar vreugde uit den top,
Ook somtijds droevig riep ten doodenakker op.
Wier warme stem tn vreugd en leed ons vergezeld*.'
Nu zwijgt de klok, die ln den toren rustto
En kerk en toren zijn gesmakt ln 't slijk.
Veel lieve hulzen, die de zon eens kuste
Liggen geslagen met den grond geli./t;
Op 't kerkhof zij. wie d' oorlog d' oogen WusCht#
Droef aan de Schelde ligt daa*- Eil'woutsdijk.
ANQ. C. KLOOSTER.
RECTIFICATIE
Het drukfoutenduiveltje heeft
ins ln het artikel, gewijd aan
Rupert Brook's Soldier (Za-
.erdagblad 2 Maart) eenlge
parten gespeeld.
Aan het e!nd van regel 5 vlei
het woord „gemaakt" weg.
In reg"' staat geregen, dit
moet natuuriyk gerezen zijo.
In het Engelsch tea* tam
voor thed, shed.
