VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
MISLUKTE VRIJAGE
Kabinet van Sjahrir gevormd
Nieuwe cantine geopend
HET WEER
Zaterdag
9 Maart 1946
NUMMER 4W9
tm JAARGANG
Air. Leiding: B. G. Kloogterïiel en 8. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt Tel. £163. Gironnmmer 410357
Er ts wellicht op heel de we
reld thans geen meer populaire
en beroemde persoon Iqkheid
dan Winston Churchill.
Hij is na Roosevelt de eerste
figuur uit de zegevierende op-
marsch tegen Hitiers gruwelijk
bewind. In hem is het verbe
ten verzet daartegen het spre
kendst belichaamd. Churchill
met zfln bittere erkenning van
de diepte waardoor moest wor
den heengegaan, toen hij zijn
volk slechts „blood and tears"
kon beloven. Churchill met zijn
onuitroeibare zekerheid: Tóch
zullen wij overwinnen!
Hij leeft blijvend in de we
reldhistorie.
Maar nu is hij niet meer de
leider van het Britsche gemee-
nebest, doch slechts de aan
voerder der conservatieve op
positie ln het door Labour ge
regeerde Engeland. En als zoo
danig speelt hij 'een gevaarlijke
fol voor het welzijn en de toe
komst der wereid. Blijvende
vrede la de absolute elsch, wil
heel de menschheld niet in de
atoomverwikkelingen te gron
de gaan. En wat Churchill
thans doet, ls niet anders dan
het smeulende vuur aanblazen
dat kan voeren tot een ver
zengenden wereldbrand.
Er ls wantrouwen tegen Rus
land ln heel West-Europa en
Amerika.
En in Rusland is wantrou
wen tegen de kapitalistische be
doelingen, die het onderstelt ln
de kabinetten der groote gealli
eerde mogendheden. Er is alle
staatmanskunst van Bevin en
Byrnes noodlg, ojg ondanks dit
smeulende wantrouwen, harte
lijke betrekkingen te onder
houden met de Sovjet-Unie.
En deze laatste moet voort
durend haar vredeswil mani
festeeren, ondanks alle kwes
ties, die onophoudelijk rijzen.
En wat doet nu Churchill?
In een Sclat-makende rede
heeft htJ in Amerika voorge
steld, samen één militaire
macht op te stellen, niet om
tegen Rusland oorlog te voe
ren, maar om een macht te
vormen, die door Rusland zal
worden gerespecteerd.
Hij sprak als particulier per
soon, zei hij zelf. Maar hier is
toch een Britsche stem, die
heel de wereld door moet wor
den gehoord. Ook Moskou luis
tert.
Kon het effect van zijn rede
ooit anders zijn, dan: verster
king van het wantrouwen dat
steeds in Rusland aanwezig is
En kan in West-Europa en in
Amerika door Churchill's
woord Iets anders worden be
reikt dan de stimuleering van
de propaganda tegen de Sov
jet-Unie?
Het kwaad dat Churchill's
rede heeft berokkend, kan niet
meer worden goedgemaakt.
Eén ding is gelukkig.
Amerika moet volgens de
uitlatingen van toonaangeven
de figuren en bladen niets heb
ben van Churchill's voorstel.
Hij vraagt ons, zegt men, om
militair samen te gaan. Maar
waarom vraagt hij dat? Om
dat Engeland in de nesten zit,
in Griekenland, Egypte, de Le
vant, Perzië, Voor-Indië en in
Indonesië. Omdat het Britsche
wereldrijk wankelt, en uit eigen
kracht zijn macht over half de
wereld niet handhaven kan.
Omdat Engeland voelt, dat
de leiding over Europa voort
aan met Rusland moet worden
gedeeld.
Ned. Indie
Ontmoeting Clark Kerr
GISTEREN heeft Soetan Sjahrir, die heden naar Djokja
karta vertrekt om nationalistische partijleiders over de
samenstelling van zijn nieuwe kabinet te raadplegen,
een ontmoeting gehad met Sir Archibald Clark Kerr. Daar
na had hy een onderhoud met Walter A. Foote, den Ameri-
kaanschen consul-generaal te Batavia.
Volgens welingelichte Indo
nesiërs wenscht dr. Sjahrir het
kabinet veilig te stellen voor
politieke interventie tijdens de
onderhandelingen. Naar de mea
ning van Britsche kringen zijn
oe onzekere politieke achter
grond en de besluitelooze hou
ding van politieke leiders een
belemmering geweest voor de
vroegere besprekingen.
Hedenochtend heeft Sjahrir
verklaard, dat het nieuwe ka
binet practisch reeds is ge
vormd; hij wacht alleen nog
de telefonische bevesti
ging van eenige nieuw be
noemde functionarissen. Soekar-
no's secretaris, Pringgodlgdo,
heeft Sjahrir een boodschap van
Soekarno overgebracht, om hem
te verzoeken onmiddellijk naar
Djogjakarta te gaan. Sjahrir,
die verlangend schijnt te zijn
om ieder verder uitstel te voor
komen. heeft dit geweigerd.
Pringgodigdo heeft medege
deeld, dat Soekarno er weinig
voor voelt in de huidige om
standigheden naar Batavia t<
reiden. Dit beteekent, dat ook
de tweede poging, om een sa
menkomst met Soekarno te or
gan lseeren, geen succes heeft
gehad; de eerste poging was
mislukt, toen Soekarno niet
naar Semarang wa$ gekomen,
waar hij de vorige week
ultgenoodigd sir Archibald Clark
Kerr aan boord van den kruiser
„Norfolk" te bezoeken.
Geheime agent gearresteerd
Volgens berichten uit Makas
sar is een voormalig lid van den
geheimen dienst van de Japan-
sche vloot gearresteerd en ir
Makassar opgesloten. Hij wordt
er van beschuldigd in contact
te hebben gestaan met personen
in het gebied van Watampone
(Zuid-West-Celebes), die met de
republiek sympathiseeren. Men
neemt aan, dat nog drie andere
Japansche agenten met de ex
tremisten samenwerken.
Districtshoofd op Bali
ontvoerd
In een officieel Britsche com
muniqué wordt medegedeeld,
dat het districtshoofd van
Kloengkoeng op Bali is ont
voerd en naar men gelooft, ook
is gedood.
In Padang is een deel van on-
verdedigingslinie bestookt,
tengevolge waarvan wij een
doode verloren en twee man
gewond werden. In verband hier
mede is een verbod ingesteld,
om zich tusschen bepaalde uren
in het Noordelijk gedeelte van
Padang op straat te begeven.
Een patrouille is naar het eiland
Melang (Celebes) gezonden om
Japansche deserteurs gevangen
te nemen.
Naar men mededeelt, is de
toestand te Menado thans rus
tig. In het Oostelijk gebied van
Semarang werden zes mortier-
bommen in de geallieerde stel
lingen geworpen.
Nederlandsche Banken
heropend
Naar uit Batavia gemeld wordt,
zullen alle Nederlandsche ban
ken zoo spoedig mogelijk weer
heropend worden.
De „Times" over de
rede van Churchill
De „Times" schrijft naar aanlei
ding van de rede van Churchill,
dat Groot-Brittannlë de „euze
heeft tusschen een bondgenoot
schap, waarin het de „mindere
deelgenoot" ls, met de Sovjet-
Unie of de Vereenigde Staten, en
een onafhankelijke buitenland-
sche politiek. De Times dringt aan
op een onafhankelijke bv -n-
landsche politiek, welke gebaseerd
Is op nauwere banden met het ge
meenebest en het Imperium, 'jels
militair, maar voornamelijk eco
nomisch, en gebasseerd op mili
taire overeenkomsten met Frank
rijk, de kleine landen van Euro
pa, Griekenland en de Arabisch
sprekende volken van het Ooste
lijk Mlddellandsch Zeegebied en
het midden-Oosten. In ai deze
landen is een economische actie
even noodzakelijk als een
taire, en misschien nog dringen
der.
MEDEDEELENG
Op onze kantoren te Goes,
Beestenmarkt 2; Middelburg,
Korte Delft 45; Vlissingen,
Walstraat; Tholen, Vischstraat
5; Zlerlkzee, Achterweg 92;
Wissekerke, Boekh. Markusse,
ligt de passagierslijst van het
m.s. „TEGELBERG" ter inzage
Spaansche kwestie
voor Veiligheidsraad?
Moskou aanvaardt Franseh
voorstel
Bogomolof, de ambassadeur
van de Sovjet-Unie, heeft gister
middag aan den Franschen mi
nister van Buitenlandsche Za
ken, Bidault, een nota overhan
digd, waarin de Sovjet-regee
ring mededeelt, het Fransche
voorstel om de Spaansche kwes
tie aan den veiligheidsraad der
UNO voor te leggen, te aan
vaarden.
Belgische Ministersnaar
Nederland
De Belgische ministers van
Buitenlandsche Zaken, van Fi
nanciën, van Landbouw en van
Economische Zaken zullen zich
den loop van de volgende
week naar den Haag begeven
ten einde met hun Nederland-
,che collega's besprekingen te
voeren betreffende problemen
in verband met de economische
en commerciëele overeenkomst.
LOONEN IN DE HAVENS
VASTGESTELD
Terzake van de loonen in de Am-
sterdamsche en Rotterdamsche
havens, heeft het college van
rijksbemiddelaars deze voor de
vaste havenarbeiders gebracht op
f 39.55, zulks overeenkomstig de
voor vergelijkbaren arbeid gel
dende loonen.
Voor de losse arbeiders in Rot
terdam ls een overeenkomstige
verhooging vastgesteld. Het ga
rantieloon voor de havenarbei
ders, werkzaam bij de stichting
samenwerkende havenbedrijven
in Amsterdam, ls verhoogd met
een toeslag per gewerkt uur. De
nieuwe loonen gaan Maandag in.
Vlissingen
Hoofden zonder dak
Wij Amerikanen passen voor
de taak Enge'lands redder te
zijn! Wij achten vóór alles noo-
dig, bondgenoot van Rusland
te blijven, en doen niet mee aan
eenig gestook. Rusland en A-
merika kunnen elkaar respec
teeren en verdragen. En Enge-
rand moet er zich mee verge
noegen, niet meer de eerste vi
ool te spelen in de wereld.
Aldus kort samen gevat het
standpunt der Vereenigde Sta
ten.
Gelukkig maar!
Het huwelijksaanzoek is ge
daan, zij het dan niet officieel.
Maar het is afgeslagen.
En ook Attlee zal daarmee
wel accoord gaan. Red.
Voor de bewoners van net
Zwitsersch barakkenkamp was
het Donderdag feest, want de
cantine, die zij in recordtijd ge
bouwd hebben, is voltooid.
Des avonds vond de officl-
eele opening plaats. De cantine
zelf hebben wij eenige dagen
geleden reeds beschreven en
toen wij haar opnieuw betraden
moesten we weer zeggen, dat
zij eenig is in Vlissingen.
Onder de genoodigden, die
deze opening bijwoonden, zagen
we o.a. Dr. Sissingh. dhr. v. d.
Mark, commissaris van politie,
Ir. J. Gerber, hoofd streelcbu-
reau Walcheren, dhr. Oude-
naare, en de technische com
missie van den wederopbouw.
Oorspronkelijk zou Minister
Ringers de cantine openen,
doch door omstandigheden kon
dit niet doorgaan.
Deze taak is overgenomen
door den wnd. burgemeester
van Vlissingen, dhr. L. P. van
Oorschot, die ingeleid werd
door den secr. van het Prov.
verzorgingscomité, dhr. Braat.
Dhr. van Oorschot sprak over
„De hoofden zonder dak".
Hij stelde de moeilijke tijd'
die deze werkers doormaken, in
het licht. Ver van huis en
haard moeten ze den kost ver
dienen. Voor deze menschen
moet iets gedaan worden. Deze
nieuwe cantine is reeds een
stap in de goede richting. Zoo
moet het gaan. We moeten deze
menschen hier iets geven, zoo
dat ze ook met genoegen hun
werk kunnen verrichten. Daar-,
om is dit gebouw gekomen en
verklaar ik dit voor geopend.
In de korte pauze, die hier
op volgde, speelde het Zeeuw-
sche Saxophoonkwartet „Excel
sior" op zeer verdienstelijke
wijze eenige mooie stukken, die
buitengewoon in den smaak
vielen.
Het grootste gedeelte van den
avond werd verder in beslag
genomen door het tooneelstuk
„Een huis vol herrie", dat op
gevoerd werd door de Middel-
burgsche vereen. „Onder Ons".
De aanwezigen hebben zich
best geamuseerd. Een woord
van dank aan deze menschen,
die cantine na cantine met een
aantrekkelijk programma ver
zorgen, is zeker op zijn plaats.
Na de huiselijke herrie dank
te Ir. J. Gerber alle medewer
kenden voor wat zij hier gebo
den hebben en zeide tot de wer
kers, dat, nu de droogmaking
haast achter den rug is, het
voor hen zaak is aan te pakken
en te zorgen, dat al het ver
woeste zoo spoedig mogelijk op
gebouwd wordt.
Dhr. P. Bleeker, bestuurder
van den Alg. Ned. Bouwvak
arbeidersbond hield hierna een
causerie over de verlofregeling.
Met de voltooiing van deze
cantine is een flinke stap in de
goede richting gedaan en wij
hopen, dat deze mee zal wer
ken tot het spoedige herstel
van onze gehavende steden en
dorpen.
MALLE GEVALLEN!
Mijn vriend heeft een auto.
Da's niks bijzonders. Dat M. G.
zijn karretje „pikte" is ook niks
bijzonders, ''t Bijzondere zit 'm
hierin, dat hij een briefje thuis
kreeg, dat de wagen weer tot
zijn beschikking staat, maar
dat ze hem den auto niet kun
nen zendenomdat hij op
den bodem van het kanaal bij
Gorkum ligt!
Hoe hij hem daaruit moet
krijgen is hem een raadsel en
over de oplossing ervan staat
geen woord in het bewuste
schrijven van het M. G.
Over nette bediening van
Malle Gevallen gesproken!
CHEERIO.
BERICHT.
In verband met de verkre
gen vergunning verschijnt
dit 'nummer van ons blad
weder in dubbelen omvang.
VLISSINGEN
Installatie Mr. B. Kolf
Dinsdag 12 Maart zal in do
vergadering van den tijdelijken
raad dhr. Mr. B. Kolf als bur
gmeester ran Vlissingen ge
ïnstalleerd worden. Besturen,
van corporaties en vereenigin-
jen alsmede particuliere per
sonen die met den nieuw be
noemden burgemeester kennis
wenschen te maken, kunnen
dit doen op genoemden dag van
30.30 tot 5 u5ur.
Wel moet men hit; van te
voren kennis van geven op het
stadhuis (Bodenkamer) vóór
Zaterdag 9 Maart, 12 uur n.m.
Daar de raadszaal te weinig
plaatsruimte biedt, zuilen ge
luidsversterkers geplaatst wor
den om het publiek in de hal
of zelfs voor het stadhuis in de
gelegenheid te stellen de in
stallatierede van den burge
meester te beluisteren.
Overdenking
ZINVOL BEGIN...
Een zinvol begin van den dag
vormt de goede meening, wel
ke een 16e-eeuwsch dichter ons
gaf:
„O Heer, ik draag
U op vandaag
Al is het klein van waarde
Al wat ik ben
Al wat ik ken
Al wat ik heb op aarde
Ik wil van nu
Voortaan voor U
En voor Uw hoogste eere
Naar Gij gebiedt
En anders niet.
Gebruiken of ontberen".
LOD. MAKEBLIJDE.
Overgenomen uit:
„De Volkskrant".
Geldig tot Zaterdagavond.
Nog steeds winter. Lichte
Vorst. Matige Noord-Oostelij
ke wind. Meest geheel bedekt
Tijdelijk sneeuw.
Eerste kwartier: 10 Maart.