¥111 JE STEMMED
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Spoedige aanvang
der onderhandelingen
Tribunaal Middelburg
Dinsdag
5 Maart 1946
NUMMER m
te JAARGANG
A]g. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Adinin.: Goes, Beestenmarkt 2. Tel. 2163. Gironummer 410352
HET HUMANISTISCH
VERBOND
Daar is in Nederland een be
trekkei tjk groot volksdeel, dat
niet tot een kerk behoort. Men
kan dit betreuren, maar het
feit moet worden aanvaard.
Op alle Christelijke kerken
rust de plicht, den schat dien
zij ln het Evangelie hebben ont
vangen, uit te dragen ook tot
diegenen, die er nog buiten
staan. Het is verheugend, dat
met name in de groote volks
kerk, deze zaak kloekmoedig
is aanvaard.
Maar van de andere zjjde
wordt ook niet stil gezeten.
Daar zijn onder de buiten
kerkelijken intellectucelen, die
ook een zekere verplichting ge
voelen in dezen. Zij willen fei
telijk een organisatie stichten,
die naast de kerken zal staan,
en die evenals deze voor het
buitenkerkelijk deel van ons
volk een centrum en een steun
punt zal kunnen zijn, zoo op
geestelijk, cultureel, paedago-
gisch als op sociaal gebied
Daartoe is onlangs in Am
sterdam opgericht het „Huma
nistisch Verbond". Onder de op
richters worden genoemd Prof.
Mr. H. R. Hoetink, Dr. G. Stui
veling, Prof. H. J. Pos, Mr. in
t Veld, en anderen. Op den
eersten oproep kregen de ini
tiatiefnemers circa 700 bewij
zen van instemming. In vele
plaatsen van ons land zal het
Verbond openbare vergaderin
gen houden en plaatselijke af-
deelingen vestigen.
Welke gedachten treden bij
het Verbond naar voren?
Daaromtrent worden o.a. de
volgende punten medegedeeld.
1. Het humanisme, hier be
doeld, gaat niet uit van het
bestaan van een persoon
lijke godheid.
2. Het baseert zich op den eer
bied voor den mensch als
byzonder deel van het kos
misch geheel, als drager van
een niet aan persoonlij
ke willekeur onderworpen
normgevoel, en als schep
per van geestelijke waarden.
3. Het humanisme, hier be
doeld, streeft er naar, zich
Nederlandsch Indi'e
Verklaring van Sjahrir
DE INDONESISCHE LEIDERS hebben besloten: eerst
onafhankelijkheid, dan onderhandelingen", aldus
Reuters speciale correspondent te Batavia. Naar men
verneemt, heeft het Indonesische Nationale Comité, na te
Soerakarta in een rumoerige zitting te hebben vergaderd,
waarbij de Nederlandsche op het behoud van bet Rijksver
band gerichte voorstellen noch werden aangenomen noch
worden verworpen, Sjahrir aangewezen, om, na reconstruc
tie van zijn kabinet, met de Nederlanders onderhandelingen
te voeren, eoeter slechts op den grondslag van „volledige
onafhankelijkheid". Blijkens mcdedeeling van het republi-
keinsche ministerie van Voorlichting zal het een coalitie
kabinet zijn.
Het was eens een café met
dansgelegenheid. Nu is 't een
vuilnisbelt annex dansgelegen
heid voor ratten.
't Wonder is te aanschouwen
in Middelburg, hoek Blauwe-
dijk en Teerpakhuizenstraat.
't Is werkelijk een wonder,
dat zoo weinig bewoners zoo
veel huisvuil kunnen verzame
len en 't daar neergooien,
'k Hoop dat Iedere bewoner
voortaan zijn vuil by zich houdt
en 't daar niet exposeert.
Misschien is de Gemeenterei
niging dan wel zoo vriendelijk
om wat er nu ligt weg te halen
en op een betere plaats te de-
poneeren.
De vlugge lui van dien dienst
hebben dat zoo voor mekaar.
"Merci, lui. Als de sigaren van
le bon zyn, tractcer ik
CHEERIO. 1
Sjahrier, wiens geheele kabinet
ontslag heeft genomen, heeft na
een persoonlijk beroep van
Soekarno op hem, erin toege
stemd opnieuw als minister-presi
dent op te treden, zulks nadat de
partijleiders het over een lijst van
ministers niet eens hadden kun
nen worden. In Batavia heeft man
berichten ontvangen, volgens wel
ke gedurende de zitting van het
comité jonge Indonesiërs buiten
bamboe speren zwaaiden en daar
bij schreeuwden: „wij willen oor
log met de Nederlanders". EJen zit
ting van het comité moest ge
schorst worden.
De bijzondere Britsche gezant in
Nederlandsch-Indië, Sir Archi
bald Clark Kerr, wordt na zijn
met het oog op zijn gezondheid
ondernomen tocht op zee we
der aan land terugverwacht.
In Nederlandsche kringen ver
wacht men, dat de formeele be
sprekingen tusschen de Neder
landers en de Indonesiërs spoe
dig zullen aanvangen.
Het politieke programma
Het volksfront dat Sjahrir's ka
binet het hevigst becritiseert,
heeft nochtans geweigerd de ver
antwoordelijkheid van een kabi
netsformatie te aanvaarden
Soekarno's desbetreffend verzoek
nadat Sjahirir's aftreden was ge
acceepteerd. Sjahirir's commen
taar op de motie dat „de onder
handelingen zouden beginnen op
de basis van honderd procent on
afhankelijkheid", verwijt naar het
5-pun ten-programma, dat ln de
slotzitting van het sentraal natio
nale comité als het beginsel-pro
gramma voor het politiek beleid
van het nieuwe kabinet ls aan
genomen.
De overige 4 punten hebben be
trekking op sociale en economi
sche verbeteringen, die dringend
noodzakelijk zijn; de instelling
van een democratische regeering,
een voedsel- en kleedlngprogram
ma voor het Indonesische volk en
de overneming en exploitatie van
enkele der belangrijke plantages
en industrieën.
Rumoer in Nationaal
Comité
Naar een repblikeinsch minister
van het ontbonden kabinet heeft
verklaard, had Sjahrir zijn ont
slag op 23 Februari schriftelijk
bij Soekarno ingediend. Soekarno
heeft dit gchter niet bekend ge
maakt voor de eerste zitting van
het centrale Nationale Comité oo
28 Februari, hetgeen veel verwar
ring op de zitting veroorzaakte,
waarvan de leden der republikein
sche regeering en de ministers
persoonlijk op dermate onofficl-
Opheffing Bijzondere
Staal van Beleg
Met ingang van 4 Maart 1946
is de Bijzondere Staat van Be
leg in geheel Nederland opge
heven. Deze Staat van Beleg
steunde op het Besluit op den
Büzonderen Staat van Beleg,
hetwelk bepaalde, dat het
grondgebied van het Rijk in
Europa, naar gelang het door
den vijand werd ontruimd, lu
Bijzondcren Staat van Beleg
zou komen te verkeeren.
eele wijze becritiseerden, dat Sjah
rir uit protest tegen een dergelijk
verloop de vergadering verliet
Eveneens dient te worden ver
meld, dat de communist Tan Ma-
laka, die was uitgenoodlgd, niet
opdaagde.
In Australië
Clarey, voorzitter van den Austra
llschen raad van vakvereenigin-
gen, heeft medegedeeld te hopen,
dat de boycott, die de dokarbPt-
ders op de voor Nederlandsch-In
dië bestemde voorraadschepen tde
passen, spoedig zou worden opge
heven. Verder -voegde hij er aan
toe, Öat hij kort geleden aan Dr
Evatt, den minister van Buiten-
landsche Zaken, voorstellen had
jcdaan, welke nu bestudeerd
worden. De Australische raad van
vakvereenigingen heeft een con
ferentie van vakvereenigingen by
eengeroepen om haar standpunt
te bepalen ten opzichte van de
huidge op Nederlandsche korvet
ten en oorlogsschepen toegepaste
boycott.
Meer troepen naar Galela
Uit Morotai zijn nog meer Neder
landsche troepen vertrokken naar
Galetai welk district onder mili
taire controle is geplaatst.
Men beschouwt in Makassar aan
getroffen pamfletten, in welke de
extremisten de met de Nica sa
menwerkende keelies bedreigen
als den oorsprong van de staking
van verleden week. Thans heb
ben de koelies het werk weer her
vat. j
een beeld te vormen van de
werkelijkheid, die den toets
der rede kan doorstaan.
Dit humanisme erkent prin
cipieel de persoonlijke vrij
heid, de sociale gerechtig
heid en de cultureele verant
woordelijkheid.
5. Het doel van het Humanis
tisch Verbond ls de verdie
ping, de verdediging en de
verbreiding van de huma
nistische wereld- en levens
beschouwing.
O.a. zal het Verbond zich
sterk verzetten tegen het
invoeren van Bijbelonder-
wijs op de openbare scholen.
7. Het Verbond hoopt op een
fusie met „De Dageraad".
Deze nieuwe beweging is pas
in haar opgang. Van haar prac-
ty'k is nog niet veel te zeggen.
Zeker is, dat alle Christelijke
kerken hier een taak hebben!
Het ls te hopen, dat deze strijd
waardig zal worden gevoerd.
Waar juist ln de „Nieuwe
Nederlander", van Christelrjk-
Historlsche afkomst, en ln zijn
hoofdredacteur Mr. G. E. van
Walsum, thans geliëerd met de
Partij van den Arbeid, werd
verdedigd, ook op de openbare
scholen Bijbelonderwys in te
voeren, is hier reeds een punt
waarop de geestelijke tegen
standers met ongeveer dezelf
de sociale opvattingen den de
gen kunnen kruisen! Red.
In zijn zitting van 28 Febr.
behandelde het Tribunaal de
volgende zaken:
Bernardus Pluymers, boek
houder te Vlissingen, werd er
van beschuldigd, dat hij vanaf
1939 tot en, met Sept. 1941 lid
is geweest van de N. S. B., dat
hij als Rechnungsführer der
Organisation Todt in het straf
kamp dier organisatie te O.-
en W.-Souburg is werkzaam ge
weest. Verder heeft doen blijk
geven van Nat. Soc. gezindheid
doordat hij in 2ijn aan den N.
S. B. burgemeester van Vlis
singen gerichten brief in Mei
1944 schrijft: „Het gesprek dat
zich ontspon, deed mij in U een
man met de juiste N. S. B.-
geest ontdekken, hetgeen wat
ik na al de laatste jaren had
moeten meemaken, weer een
riem onder mijn hart was" en
eindigt met „Heil Hitier".
Was propagandist geweest
van „Volk en Vaderland".
Beschuldigde gaf deze feiten
toe; echter de brief'aan den
burgemeester van Vlissingen
had hij geschreven, terwijl hij
zenuwziek was. Wat hij erg
spijtig vond.
Mr. Kuipers pleitte clemen
tie.
Hendrik v. d. Brink, kapper
te Middelburg. Lid van de N.
S. B., Landwacht en Front van
Nering en Ambacht.
Op de vraag van den voor
zitter, waarom verd. was over
gegaan naar de.N. S. B., ant
woordt verd., dat hij de slap
pe houding van onze defensie
afkeurde, daarom was hij over-
egaan naar de Duitschers, die
volgens hem veel pittiger wa
ren.
Verd. werd een notitieboekje
voorgelegd, waarin politieke
aanteekeningen stonden.
Verd. ontkende, dat hij van
deze aanteekeningen misbruik
zou hebben gemaakt, of heb
ben doen willen maken; hij be
schouwde het nia een soort
dagboekje. Verd. had ook altijd
verwacht, dat Nederland als
een zelfstandige staat zou her
rijzen.
Voorz.: Onder Duitsche re
geering, nietwaar?
Verd.: Ik weet het niet, in
ieder geval dacht ik aan een
compromis.
De heer Meliefste: Hoe staat
u op het oogenblik tegenover
de N. S. B.?
Besch.: O, dat heeft volko
men afgedaan!
Dhr. Meliefste: Welke dien
sten heeft u gedaan als Land-
wachter
Besch.: Hoofdzakelyk de
persoonsbewijzen controleeren,
maar ik wist niet, dat ik daar
verkeerd mee deed.
Dhr. Meliefste: Jullie N. S.
B.-ers wisten nooit, dat jullie
verkeerd deden.
Mr. F. W. Adriaanse ziet
geen enkel geval, waarin verd.
het iemand moeilijk zou ge
maakt hebben. Gezien dat verd.
door dezen toestand van alles
ia losgeslagen, pleitte hg uiter-
te clementie.
Wilhelmina Warmoeskarke,
dienstbode te Middelburg. Gaf
toe dat zij veelvuldigen en in-
tiemen omgang heeft gehad
met Duitsche militairen cn dat
zij in dienst als kokin is werk
zaam geweest.
Opde vraag van den voorzit
ter, wat zy bedoelde met haar
gezegde: „Als de Duitschers
terug komen weet ik wel wat
ik doen moet", antwoordde zij:
,Niets!"
De voorzitter noemde haar
de ergste vrouwenfiguur van
Middelburg, door haar lieder
lijken omgang met de Duit
schers; verder wou de voorz.
niet gaan!
Besch. bekende openlyk er
spijt van te hebben.
Geen raadsman.
Adriaan Wattel, veldarbeider
te St. Laurens. Sinds 1941 lid
der N. S. B. en begunstiger der
Zes Sowjeteischen aan
Perzie
Volgens de „Evening News" zou
de Sovjetregeering aan den Per-
zischen min.-president Sultanen
de volgende eischen hebben ge
steld:
1. Tusschen Pei'zië en de Sov
jet-Unie zal een verdrag van
bondgenootschap worden gesloten
2. De Centrale Regeering in Te
heran zal de autonome regeering
van Azerbeidsjan erkennen.
3. De Perzische regeering zal
haar buitenlandsche politiek ba
seeren op die van de Sovjet-Unie:
4. De Perzische regeering zal de
Sovjet-Unie olieconeessies ver-
leenen.
5 Na terugtrekking der Sovjet
troepen uit Azerbeidsjan zal ai-
daar onder leiding van Sovjet-
Russische militaire adviseurs
een eigen leger gevormd worden,
dat gestationneerd wordt op pun
ten die voor de Sovjet-Unie van
strategisch belang zijn;
6 In het tusschenstadium zal de
Perzische regeering het roode le
ger „verzoeken" te blijven waar
het thans is.
Aangezien Sultanen deze eischen
niet kon aanvaarden besloot de
Sovjet-regeering haar troepen niet
uit Azerbeidsjan terug te trek
ken, zoolang üe toestand niet was
opgehelderd. Van dit besluit ward
échter geen mededeeling gedaan,
noch aan den Perzischen minis
ter "van buitenlandsche zaken,
noch aan den Bt-itschen ambassa
deur te Moskou, noch aan het
Foreign Office.
De a.s. verkiezingen
Het op 30 Januari 1946 door
de Tweede Kamer aanvaardde
ontwerp van wet tot wijziging-
van de kieswet enz., opent de
gelegenheid aan den burge
meester om bij de in 1946 te
houden stemmingen voor de
verkiezing van leden van de 2e
Kamer, de Prov. Staten en Jon
Gemeenteraad enkele zeer be
langrijke vereenvoudigingen
toe te passen.
Zo kan bjj volstrekte nood
zaak aan den burgemeester op
diens verzoek toestemming ge
geven worden de persoonlijke
oproeping te laten vervallen en
te vervangen door een open
bare kennisgeving (art 77).
De kiezer zal dan, aleer hij
tot de stembus wordt toegela
ten, zich hebben te legitimeeren
FRANKRIJK STELT V1ER-
MOGENDHEDENCONFERENTIE
VOOR
De Fransche regeering heeft aan
de regeeringen te Washington,
Londen en Moskou het houden
eener viermogendhedenconferen-
tie voorgesteld ter bestudeering
van alle problemen die Duitsch-
land betreffen.
Nat. Jeugdstorm.
Verd. meent een abuis te zien
in de beschuldiging, dat hij N.
S. B.-er was.
Voorz.: U heeft geen raads
man
Besch.: Neen, ik heb geen
raadsman gewild, omdat God
mij heeft verlost en Die blijft
mijn Advocaat.
Als besch. geweten had wat
de N. S. B. was, dan was hij er
nooit mee begonnen.
Voorz.: Dat is wel wat laat
gekomen, die spijt van u.
Bësch.: Tja, dat is zoo.
Besch. zegt, dat hij wel van
Duitschen bloed is, maar hy
was Anti-Nazi.
Verder verklaart verd., scha
de te hebben gehad, omdat h#
plm. 65 cent gestort zou heb
ben aan den Jeugdsorm.
Alle uitspraken 11 Maart.
HET WEER
Lichte dool.
Langs de Waddenkust krach
tige, overigens matige O.-wind
Zwaar bewolkt, geen neerslag
van beteekenis. Overdag lich
te dooi.
Zon onder 18.25; op 7.16.
Maan op 8.19; onder 19.17.
Eerste kwartier: 10 Maart,
