VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Waier en Wind
Onze verarming is ontstellend
De herbouw van WesikapeSie
Dïtisdag
26 Februari 1946
NUMMER 398
3e JAARGANG
Alg. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Admiu.: Goes, Beestenmarkt t. Tel. 3163. Gironummer 41935?
Zeeland, provincie van wa
ter en wind
Al eeuwen lang rusten de
Zeéuwsche landen in de om
helzing van de zoute wateren.
Teder is het gebaar op de milde
dagen van den zomer, harts
tochtelijk en ruw soms, als de
stormen het grauwe water op
jagen tot witkoppige monster-
golven, die de dijken bedreigen.
Vaak in deze laatste maan
den hebben de Zeeuwen en de
Walcherenaren vooral geluis
terd naar de booze stem van
den strijdmakker van de zee,
die het kleine eiland, met zijn
nog wankele dijken, bedreigde.
Achter de kachel zit, als
de storm davert, in den intie-
men familiekring van vele hui
zen een kleine gast de angst.
Doch naast de angst om de
dijken zit een meer solide gast,
het vertrouwen. In de werkers
en strijders aan de dijken heb
ben allen een vertrouwen, dat
niet beschaamd wordt.
Om der wille van de dijken
wordt er geluisterd naar den
wind. Hij raast over de egale,
ledige Walchersche velden. "Hij
kracht de takken van de doode
boomen en struiken. Hij bul
dert in de schoorsteenen en
doet de kachels loeien. Hij
kolkt om de torens, die in de
dagen van ,,het water", als ba
kens stonden in de Walcher
sche binnenzee. Allen luisteren,
maar allen sluiten deuren en
vensters voor den wind. Zij
schuiven de gordijnen voor de
donkere vensters, waartegen
hagel en regen kletteren. Het
is warm en genoegelijk bij het
vuur. en die warmte en die ge
zelligheid mag om geen prijs
verloren gaan.
Zeeland, provincie van wa
ter en wind
Ja, buiten, daar zijn zij, de
twee vijanden van Walcheren.
Vijanden Inderdaad, de zee,
opgezweept door haar onaf-
scheidelijken kameraad, den
wind, is een vijand, een vijand
voor het eiland, die u liever
niet inhaalt als gast.
Toch moet u die vrienden
eens binnen laten. Zij zijn wat
onbekookt en hun gezelschap
is rumoerig. U hoeft ze niet
in uw huis te ontvangen. Zet
uw hart voor hen open. Laat
de zee de donkere plekjes in
uw geest eens schoonspoelen,
laat de wind de stof eens weg
vegen uit de hoekjes van uw
denken.
In Zeeland, op Walcheren,
waar zooveel te herstellen en
op te bouwen is, waar hard ge
werkt moet v/orden om er wel
vaart terug te brengen, is een
frissche, verjongde geest in de
menschen noodig. Helaas ont
breekt die nog'bij velen.
Zoolang een Maatschappij
als „De Schelde"\een ongunstig
advies geeft over een te stich
ten M.T.S., louter en alleen uit
eigen belang, zoolang nog vele
middenstanders zeggen, dat
een Stichting, als „Nieuw Wal
cheren" niets te beteekenen
heeft omdat hun denken te be
krompen is om verder dan hun
eigen kleine belangetjes te kun
nen zien, (zij zien overigens
hun belangen verkeerd), is het
noodzakelijk, dat de zee beukt,
de wind raast, om de harten te
verjongen en te versterken.
Allen willen weer welvaart,
maar die komt niet, als u bij
de kachel blijft zitten luisteren
naaf de roerige elementen bui
ten. Welvaart zal wel komen,
wanneer u uw hart open zet
voor een frissche waschpartij
door het-schuimende zeewater,.
Uit dé memorie van toelichting
op de vermogensaanwasbelasiing
IEDER Nederlander, ook den meest eenvoudigen, is thans
wel duidelijk, dat wü op financieel gebied voor groote
moeilijkheden staan. Er zit, in het algemeen gesproken te
veel geld zü het dat dit geld nu voor een belangrijk deel
geblokkeerd is en te veel staatsschuld onder de menschen.
Voorts legt het opbrengen van de njiddelen, welke noodig
zouden zijn om de rente en aflossingen op de staatsschulden
te voldoen, een te zwaren druk op de Staatsfinanciën.
Aldus vangt de Minister van Fi
nanclën zijn memo he van tc.elich
ting aan, gevoegd bij let wets
ontwerp „vermogensaanwas -be
lasting".
Nu zij vooropgeste.d, zoo gaat
de memorie verder, dat de belas
tingmaatregelen als zoodanig de
maatregelen tot materieel herstel
in geen enkel opzicht *c innen ver
vangen. Maar wel kunnen zij er
toe bijdragen, dat de' uit den oor
log en de bezetting voori /loeien
de lasten op een rechtvaardige en
economisch verantwoorde wijze
over de ingezetenen worden ver
deeld en dat een gezondere ver
deeling van het toekomstige na
tionale product wordt bereikt.
De heffingen, waarvan de Mi
nister de invoering wil bevorde
ren de vermogensaanwasbe-
lastlng, en een algemcene ver
mogensheffing hangen nauw
samen met de materieeie verar-
,ming, welke de Nedrrlandsche
volkshuishouding in haat ge
heel genomen heeft ondergaan.
Deze materieeie verarming is
ontstellend.
Verarmd en verrijkt
In feite zijn de financieele ge
volgen van de afgeloopen jaren
voor den een geheel anders ge
weest dan voor den ander. Velen
hebben door niet-vergoede scha
de, door stilstand van bedrijven
en andere bronnen van inkomen
en door intering van vermogen
ernstig geleden. Daartegenover j
slaat bij anderen een verrijking,
soms hun in den schoot gewt r-
pen, bijvoorbeeld door waarde
stijging van bezittingen, soms ver
worven door normalen aroeid,
doch soms ook behaald door huip
te verleenen aan den vijand of
door misbruik te maken van den
nood van ons volk.
Dat in laatstgenoemde gevallen
de verrijking niet mag ol'jven
bestaan, spreekt wel vanzelf.
Doch ook de overigen, die' tij
dens den oorlog in vermogen
zijn vooruitgegaan, behooren
hun deel bij te dragen, voordat
van degenen, die door den oor
log reeds iö vermogen zijn ach
teruit gegaan, een offer mag
worden gevraagd. De Minister
heeft dan ook gemeend, dat al
lereerst zü, die tijdens den
oorlog, al niet door eigen toe
doen, in vermogen zün vooruit
gegaan, in een beffing In eer.s
behooren te worden betrokken.
Begin- en eindvermogen
De vergelijking van het begin
vermogen en het eindvermogen
van den belastingplichtige vormt
het uitgangspunt voor het vast
stellen van een vërmogensaanwas
De voorgestelde verrnogensaan-
wasbelasting houdt in tegenste"-
ling met de vermogensbelasting
voor natuurlijke personen, in be
ginsel met alle polissen van le
vensverzekering en van niet Inge
gane lijfrenten rekening. Met pen
sioenrechten houdt de vermogens
geaanvvasbelasting in enkele ge
vallen eveneens rekening.
turn gehuwd, dan wordt zijn be
ginvermogen vermeerderd met
het beginvermogen van de vrouw.
De waardeering
Aan de waardeering van de oe-
standdeelen van het beginvermo
gen en het eindvermogen der
belastingplichtigen zijn vele moei
lijkheden verbonden. De minister
heeft daarom in het ontwerp van
wet een aantal bepalingen opge
nomen, die den omvang van deze
moeilijkheden aanzienlijk zullen
beperken. Ten deele hebben deze
bepalingen betrekking op de waar
deering zelve, ten deele op den
bewijslast.
Verdere afbrokkeling
van de West-
kapelsche zeedijk
De aanhoudende Wester- en
Noord-Wester-stormen doen do
Westkapelsche zeedijk steeds ver
der afbrokkelen. Was het beeld
van 14 dagen geleden droevig te
noemen, thans is het in één woord
verschrikkelijk. Overal zijn er
gaten in geslagen. Niet hier en
daar, doch over honderden me
ters lengte is het één gat gewor
den. Dammen, pakkingen en be
veiligingen zijn weggeslagen en
het troostelooze water vreet gre
tig in de steeds slechter en smal
Ier wordende dijk. Druk wordt er
gewerkt, ook 's Zondags om zoo
veel mogelijk te versterken. De
stemming over den dijk onder de
bevolking is, wat anders nog zel
den voorgekomen is, bezorgd.
De Deensche Koning ziek
In Kopenhagen wordt offici
eel bekend gemaakt, dat de 75-
jarige koning Christiaan een
lichte longontsteking heeft. Hij
bracht een onrustigen nacht
door en is met penicilin behan
deld.
MEDEDEELING
Op onze kantoren te Goes,
Beestenmarkt 2 Middelburg,
Korte Delft 45 VUssingen,
Walstraat; Tholen, Vischstraat
5 Zierikzee, Achterweg 92
Wlssekerke, Boekh. Markusse,
ligt de' passagierslijst van het
m.s. „ALCANTARA" ter in
zage.
Nederlandsch Indie
Vrijstelling voor
„oud vermogen"
De Minister heeft In het oDt-
werp voor zooveel mogelijk het
beginsel tot uitdrukking ge
bracht, dat vermogen dat reeds
bestond vóór den datum, waar
naar het beginvermogen van den
belastingplichtige wordt be
paald, doch nadien aan hem is
overgedragen of overgegaan of
door andere omstandigheden in
zün eindvermogen tot uiting
komt, niet behoort te worden
belast.
Zoo is o.a. al hetgeen krachtens
erfrecht werd verkregen, vrijge
steld, voor zoover daarin geen
vermogensaanwas van den erfla
ter schuilt; wie een schenking
heeft ontvangen, wordt in begin
sel deswege niet door de belas
ting getroffen; is een belasting
plichtige na den eersten peilda-
L... „—Ai - .- c.»e Locomotieven, die de Ne-
derlandsche Spoorwegen in Zwitserland hebben besteld.
Eigen karakter moet bewaard blijven
25 noodwoningen overgedragen
Zaterdagavond v
kantine van den Wi
Sjahrir en van Mook
Sjahrir en van Mook hebben
naast elkaar gezeten op een
feestelijke receptie, welke ;ir
Archibald Clark Kerr gister
heeft gegeven.
Sjahrir denkt morgen naar
Djogjakarta, het nationalisti
sche hoofdkwartier op Midden-
Java, te vertrekken en zal a.s.
Zondag naar Batavia terugkee-
ren.
Oorlogsmisdadigers
"Woensdag a.s. zullen in Port
Darwin 16 Japanneezen, beschul
digd van wreedheden op het
eiland Limor begaan, voor een
Australische militaire recht
bank terechtstaan.
Een recordlading
neergeworpen
Een eskader van het 3lste Trans
port Commando van de R.A.F.
heeft in het kader van de „Ban-
doeng-Express" die voor den der
den keer binnen zes dagen gevlo
gen werd, zijn record-lading neer
geworpen, toen Dakota-vliegtul-
gen 183 ton goederen naar Ban
doeng vervoerden en 72 vrouwen
en kinderen en een aantal ge
wonden terugbrachten. Het vorige
record bedroeg 172 ton.
Lijk van Sultan gevonden
officieel wordt gemeld, dat het
|lijk van den' vader van den ie-
genwoordigen sultan van Pontia-
nalc (West-Borneo), den vorigen
sultan, Hamid I, die in Japan-
sche gevangenschap is overleden,
is gevonden en met groote plech
tigheid in het familiegraf te Pon-
tianak is bijgezet. De Neder-
landsch-Indische regeering was
door plaatselijke N.I.C.A.-autori
teiten vertegenwoordigd.
werd in de
'aterstaat te
estkapelle 'n vergadering ge
houden, betreffende den her
bouw van We3tl 'le, waar
Ir. Rosenburg, ar., ,ct te Den
Haag, de heer Abspoel, direc
teur van den Herbouw, de heer
Klarenbeek, architect en de
burgemeester van Westkapelle,
Jhr. A. F. de Casembroot, het
woord voerden.
Ir.-Rosenburg sprak over het
karakter van den Westkappe-
laar in verband met den bouw
van het dorp.
Indien wij plannen ontwer
pen, aldus spreker, moeten wij
vanzelfsprekend rekening hou
den met het karakter van de
menschen, die er zullen wonen,
werken en hun ontspanning
vinden.
De heer Abspoel zette uiteen
hoe het beste en het vlugste
gebouwd kan worden. De be
doeling is, om niet ieder huis
afzonderlijk te bouwen, maar
met blokken tegelijk, doch weer
in overeenstemming met het
karakter van het dorp en moe
ten zoo snel mogelijk plannen
ontworpen worden, opdat de
voorsprong, die Westkapelle
heeft, niet tot een achterstand
zal geraken.
voor de jeugdige vaart van den
levenslustigen wind.
Zeeuw, wordt een mensch,
frisch als water en wind.
HET WEER
Geldig tot Dinsdagavond.
Wisselend weer. In het Noord-
Oosten van het land tijdelijke
opklaringen. In het overige
gedeelte meest zwaar bewolkt
met hier en daar eenigen neer
slag. Zwakke veranderlijke
wind.
Zon onder 18.13, op 7.32.
Maan op 04.33, onder 12.12.
Nieuwe Maan 3 Maart.
De heer Klarenbeek, die zijn
betoog rnet lichtbeelden verdui
delijkte, zeide, dat er op twee
manieren gebouwd kan worden.
Men kan bouwen zonder aan
passing aan de omgeving met
slechte verhoudingen, hetgeen
koud en rusteloos aandoet, en
men kan bouwen met begrip
van indeeling en eenvoud, dus
in stijl, wat bevrediging en ge
zelligheid geeft
De burgemeester van West
kapelle, Jhr. de Casembroot,
deelde mede, dat 25 noodwo
ningen aan de burgerij zijn
overgedragen. Binnen veertien
dagen zullen er nog 25 bij ko
men.
Westkapelle, dat een zoo
zwaren tol aan den oorlog be
talen moest, zal uit de asch
herrijzen
OUD-ILLEGALEN
CONTRA FRANCO.
Verbreking betrekkingen
gcëischt.
Naar aanleiding van de pro
vocatie van de fascistische re
geering van Francodoor den
moord op den Spaanschen
vrijheidstrijder kolonel Chris-
tino Garcia en diens vrienden,
heeft het bestuur van den
bond van oud-illegale werkers
afd. Amsterdam (Amsterdam-
sche Bond van Oud-illegale
Strijders) gisteren het volgen
de telegram gezonden aan Z.
Exc.. minister-president Scher-
merhorn:
„Vol afschuw moord op
Christino Garcia en andere
Spaansche vrijheidsstrijders
vernomen hebbende, dringt de
bond van oud-illegale werkers
te Amsterdam met groote klem
aan op het ten spoedigste ver
breken der betrekkingen met
de Franco-regeering.
KANAAL DOOR
ZUID-BEVELAND.
De hoofdinspecteur van den
Rijkswaterstaat, waarnemende
den dienst in de directie Zee
land, maakt bekend, dat we
gens het uitvoeren van herstel
lingen, de doorvaart door de
brug te Vlake over het kanaal
door Zuid-Bevelarid tijdelijk is
versmald tot 16 meter. Het
doorvaren van de brug moet
met groote omzichtigheid ge
schieden.
BERLIJNSCHE socialisten en
communisten hebben gezamenlijk
de sterfdag van August Debel
herdacht, en tevens uitdrukking
gegeven aan hun wil tot eenheid
op marxistische basis.