VRIJE STEMMEN Musseri voor den Raad van Cassatie DAGBLAD VOOR ZEELAND NUCHTER OORDEEL GEWENSCHT Hij is nog steeds arrogant DE NIEUWE BONNEN De Nederlandsche voorstellen in Indische oogen Tribunaal Goes HET WEER Donderdag 21 Februari 1946 Ze JAARGANG AIs. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koebebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2. Tel, 2163. Gironummer 410352 Uiteraard ontvangt de re dactie van een dagblad veel brieven. Dit is op zichzelf een verheugend verschijnsel, want het bewijst, dat er contact tus- schen lezer en redactie bestaat. Vaak wordt er in zulke brie ven, wat men zou kunnen noe men, gekankerd. Ons volk, en speciaal ook de Zeeuw, is critisch van aard en dit is een zeer gelukkige om standigheid. Toch moet men critiek niet tot in het eindelooze doorvoe ren. Constructief denken, nuch ter oordeelen is altijd, maar ze ker in onzen tijd, hard noodig. Dat de geëvacueerden het niet gemakkelijk hebben, is ge noegzaam bekend. De bezetter heeft veel leed over ons ge bracht en de gedwongen eva cuaties waren daar, wat Wal cheren betreft, een niet gering deel van. Doch ook de evacuaties na de bevrijding stuitten op een zeer begrijpelijk verzet. Eén deze Walchersche ge- evacueerden schreef ons een brief, waarin hij gewag maakt van het gezoek van het Ame- rikaansche Roode Kruis op Walcheren, Mr. G. Webster, dat gepaard ging met een ex tra uitreiking van jam en zeep voor de oorlogsgetroffenen. Dan zegt onze schrijver: „De oorlogsgetroffenen van Walcheren, „evacué's", welke meerendeels op Zuid Eeveland zitten, dus het dubbel aan den lijve voelen, hebben in totaal één „Extra bonkaart Roode Kruis" ontvangen, een stukje papier zonder meer! Hierop kon men ongeveer 3 weken ge leden een stukje toiletzeep ha len waar dit te bekomen is we ten de menschen die het weten moeten ook niet!! Bitter zegt de inzender, dat de evacué's als een noodzake lijk kwaad beschouwd worden en van alles wat tot nog toe naar Walcheren is gezonden, verstoken zijn gebleven. Wat betreft de toewijzing van zeep, die alleen op papier bestond, dit laten wij aan de betreffende instanties over. Dat deze het goed in de ooren knoopen. Ons volk is wars van beloften die niet gehouden wor den en zeer terecht. Toch wagen wij ook van on zen briefschrijver een nuchter oordeel. De geëvacueerden hebben 't moeilijk, er wordt onder hen geleden. Dat de schrijver spreekt van 'n noodzakelijk kwaad, spreekt boekdelen. Zij die evacué's in huis kregen, moeten beseffen, dat deze menschen gedupeer den zijn. Hier komt de naas tenliefde in het geding, die he laas nog maar al te dikwijls ontbreekt. De geëvacueerden missen veel. Inderdaad. Doch zij die bleven op Walcheren weten er ook van mee te praten. Vraag het, om maar een voorbeeld te noemen, de Souburgers. De strijd tegen het water, dag in, dag uit, is daar iets mee te vergelijken? Hebben zy, die op Zuid JBe- veland zaten, er een tijdlang niet beter voorgestaan wat de voedselpositie betrof? En als de evacué's woning moeilijkheden hebben, is dit op Walcheren niet in even sterke mate zoo? Is het ooit geheel te peilen, wat er in het afgeloopen jaar op Walcheren is doorleden en ISTERMORGEN ómtreekf 10 uur is een aanvang ge- -j maakt met de laatste fase van de berechting van ir. Anton Adrlaan Mussert, leider der N.S.B. Be bijzondere Raad van Cassatie, het hoogste rechtscollege der bijzondererechtspleging, was in het gebouw van den Hooge Raad der Nederlanden aan het Plein te 's-Graven- hage byeen gekomen om een oordeel te vellen over de ge dragingen van Mussert tydens de bezetting. Zooals men zich zsA herinneren, werd Mussert na een proces, dat twee dagen duurde, door het Bij zonder Gerechtshof ie 's-Graven- hage op 12 December 1945 over- eemcomstig den eisch van den Proc. Fiscaal, mr, J. Zaayer, ter dood veroordeeld. Mussert, die tijdens dat proces werd bijgestaan door mr. C. R. C. Wijclcerheid Bisdom, teekende tegen dit von nis cassatie aan, welk cassatie verzoek thans werd behandeld. Als verdediger van Mussert bij de behandeling van gisteren traden op mr. C. R. C. Wijckerheld Bis dom, te 's-Gravenhage en n H. de Pont, ie Amsterdam. Nadat om kwart over tien de Bij zondere Raad van Cassatie, wel- is samengesteld uit mr. H. Ha- ga, president, prof. van Brakel, mr. dr. Feber en prof. mr. Kra nenburg als juridische leden; mr. Tollenaar en mr. van Driest als militaire leden en mr. H. van Oort, griffier, alsmede de advo caat-fiscaal prof., mr. Q. E. Lan- gemeier achter de tafel heefi plaats genomen, volgen eerst en kele uitspraken. Dan wordt Mussert binnengeleid, keurig gekleed en geschoren. Hij maaki een gezonden indruk er kijkt op de hem zoo bekende ar rogante wijze de volkomen bezet te zaal in. Mussert wist er niets van Nadat prof. Kranenburg al porteur de sententie van het Bijzonder Gerechtshof heeft voorgelezen en ock aan de an dere gebruikelijke formaliteiten is voldaan, stelt mr. Haga Mus sert de vraag of hü wist, dat de Duitscliers Nederland in Mei 1940 zouden binnenvallen. „Weten deed ik het niet", al dus Mussert, „maar na den in val in Noorwegen moest hel iedereen duidelijk zijn geweest, djyfe de Cuitschers ook bij ons zouden binnenvallen. Ik had geen enkele relatie met Duitschland" zegt Mussert dan, doch de president leest hem een verslag voor van een onderhoud met een afgezant van Goebbels waaruit duidelijk de plannen der Duitschers bleek. Mussert zegt dan, dat hü de Nederland sche regeering niet had gewaar schuwd omdat deze zeker was ingelicht. De ondervraging richt zich dan op de aanbieding van de N.S.B.- klok aan Goering. Mussert no- tiveerde dit door te zeggen, dat hij de hoop hqd Goering uit te kunnen spelen tegen Hlmmler, welke opzet overigens een volko men mislukking werd. „De eeni- ge steun, welke ik vond was bij Reichscommissaris Schmidt", al dus Mussert. „Maar achter ons stond Hitler, die ons niets wilde ontnemen. In hem had ik vertrou wen. Hitier wilde in het Oosten zijn uitbreiding hebben. Niet in het Westen". Dan vraagt mr. Haga: „Wist U niet, dat Hitier vele beloften had gedaan zonder ze ooit na te ko men?" Musserts antwoord is: „Men ver telde zooveel propagandaverhalen over Hitler, die ik niet kon geloo- ven." „Nadat Schmidt was vermoord verloor U toen niet uw zelfver trouwen?" was de volgende vraag ,Ik mocht toen het schip niet "«-i-'"-" antwoordde Mus- „Een verstandige maatregel" Dan brengt echter de president een brief ter sprake van Mus sert aan Seyss Inquart, waarin hy zegt naar aanleiding van den moord op Duitsche soldaten in Januari 1943 te Haarlem: „Het was een verstandige maatregeV als repressaille Joodsche com munisten dood te schieten. Wy' moeten consequent doorgaan voor eiedére natianaal-socialist die valt: tien Joodsche commu nisten". Prof. van Brakel vraagt vervol gens Mussert of hü een voorbeeld kan geven waaruit zou blijken dat hij ooit wel eens iets heeft gedaan dat ten voordeele van het Nederlandsche Volk, doch tege lijkertijd ten nadeele van de N.S.B. of Mussert zou kunnen zyn. Mussert moet op deze vraag echter een antwoord schuldig blij ven. „Zelfs toen U zag, dat Duitsch land verloor heeft U vastgehou den aan samenwerking met Duitschland ten nadeele van Ne derland" zegt prof. van Brakel dan. Mussert onthult dan, dat met hem over een atoombom ls ge sproken door de Duitschers, zoo dat hij dus altüd is bhjven ge- looven in een Duitsche overwin ning. Op een vraag van mr. Haga zegt Mussert: „De verhouding tusschen Seyss Inquart en mij was van be ginne af aan een gewapende vre de". Prof. Kranenburg krijgt dan het woord en vraagt Mussent, of het feit, dat hij den titel regent am bieerde, wilde uitbeelden, dat hij slechts tüdehjk de koninklijke macht aan zich wilde trekken. Mussert antwoordde daarop, dat er geen beslissing te nemen viel op dat moment. Hij wilde trach ten, hoe dan ook, de macht over het Nederlandsche Staatsappa raat weer ln Nederlandsche han den te brengen. Dan mengt mr. Langemeyer zich voor het eerst in de ondervra ging en brengt wederom de ko ningskwestie ter sprake. „Dacht u werkehjk, dat Hitier ooit toe gestaan zou hebben dat in Neder land een referendum ovér de al of niet terugkeer van de Konin gin zou worden gehouden?" Mus sert zeide, dat hij zich heel goed een referendum had kunnen voor stellen. Hitler had immers zelf een referendum in Duitschland gehouden." „Een referendum van een heel bijzonder soort", merkte daarop mr. Langemeyer op. Mussert verdedigt zich Mr. Haga geeft dan Mussert ge durende een half "uur de gelegen heid zijn standpunt zelf uiteen te zetten. Hierna was het woord aan de ver dedigers. voor de eerste helft van de 3e periode 1946 (17 Febr. tot en met 2 Maart 1946). Nederlanasch Indiè Moeilijke positie van Sjahrir SOEKARNO en Hatta hebben toespraken gehouden voor een volksvergadering te Pasoeroean. Hatta zeide, dat de Indonesiërs bereid waren met andere volken samen te werken op basis van honderd procent onafhankelijkheid. Soekarno viel de Nederlandsche politiek aan, zeggende, dat zü gericht is op her-koloniseering. „De Hollanders voeren een politiek van verdeeling, verlei ding en bedreiging, doch deze politiek zal zeker stranden", aldus Soekarno. Indië, waarvan de Ambonneesche - een der voornaamste ls, alle. aandacht verdienen. Hij gaf ten slotte uitdrukking aan de „On- schokbare trouw van de Ambon- neezen aan Koningin Wilhelm!- doorstreden? Daarom gelooven wij, dat geen mensch, ook de evacué's niet, de extra'tjes, die de Walchenaren zoo af en toe ontvangen, met afgunst zullen nakijken. Oorlogsslachtoffers zijn ook de geëvacueerden, doch laten zij er van verzekerd zijn, dat zij gelukkig het een en ander konden overslaan wat zij, die bleven, te doorworstelen kre gen. V. Het blad „Rajat" constateert een afnemende lust tot eommen- tarieeren omdat de voorsteller, minder ver gaan dan de dominion status en nog te veel den ouden geest ademen. „Niet wij, doch de Nederlanders, gesteund door de Britten, willen besprekingen om tot oplossing van het geschil te komen". Besprekingen geven ech ter aan de Nederlanders de gele genheid om hun positie volgens het door henzelf geteekend char ter der Vereenigde Volken uiteen te zetten. Rede van Sjahrir te Solo „Merdeka" heeft de rede van Sjahrir welke deze te Solo ge houden heeft, gepubliceerd waar in hij zeide: eenheid legt beper kingen op, sluit zelfs de moge lijkheid tot uitroeiing der contra revolutionaire elementen niet uit" en verder: „het leger mag zich niet losmaken van de beginselen, die in de grondwet vastgelegd zyn, en dient zich verre te hou den van fascisme". De staat dient als element der democratie gebe zigd te worden. De Ambonneezon Dezer dagen heeft luit.-gene- raal S. H. Spoor, opperbevelheb ber van het K. N. I. L., een dele gatie van de Ambonneesche ge meente te Batavia ontvangen. Het hoofd van de delegatie richtte zich tot generaal Spoor en verklaarde, dat de Ambonneezen er volledig op vertrouwden, dat de beloften, tijdens den oorlog door de Ne derlandsche regeering gedaan, na gekomen zouden worden. Hy zei de voorts, dat de Ambonneezen gaarne loyaal en nuttig met de Nederlanders willen blijven sa menwerken. Mete Kohy verzocht generaal Spoor de Nederlandsche regeering erop te wijzen, dat de belangen rechten der minderheden in Vervolg Marinus Drijgers, timmer man uit 's-H. Abtskerke, werd in 1941 lid der N. S. B. Hij was ook lid van den Volksdienst en N. A. F. Ook colporteerde hij voor Vova en was hij lid van de Landwacht. De Landwacht was velgens verdachte een Nederlandsche beweging. Verdachte zegt, dat hij al leen maar persoonsbewijzen moest controleeren, maar dat hij dit nooit gedaan had. Mr. Vlaming betwijfelt dit. Hij noemt verdachte .een der grootste schurken, die tijdens de bezetting rondliep. Als reden, dat hij N. S. B.er werd, gaf verdachte zijn slech te maatschappelijke positie op. Verdachte heeft o.a. een huis zoeking verricht bij iemand, die niet wilde „spitten". Mr. F. W. Adriaanse las ver klaringen van den predikant en van den burgemeester voor, waaruit blijkt, dat in het dorp, voor zoover hun bekend is, nie mand door verdachte was aan gehouden- Elk der volgende bonnen geeft recht op het koopen van: Bonkaarten KA, KB, KC 603: Algemeen: 051, 250 gr. jam, stroop enz. 052, 100 gr. cacao. 053, 100 gr. koffie. 054, plm. 112 gr. huish.zeep. 055, 2 doosjes lucifers. Reserve: B 15, 1 kg. aardappelen. Bonkaarten LA, LB, LC 602: A 08 melk, 1 y2 1. melk. B 08, C 08, 3 1. melk. 018 aardapp., 2 kg. aardapp. Bonkaarten KD, KE 603: Algemeen: 551, 250 gr. jam, stroop enz. 552, 100 gr. cacao. 553, plm. 112 gr. huish.zeep. 554, 2 doosjes lucifers. Bonkaarten LD, LE 602 D 08, E 08 melk, 5 1. melk. 518 aardapp., 1 kg. aardapp. Tabakskaarten, enz.: T 14, 2 rants, tabaksartike- len (geen importcigaret- ten). V 14, 100 gr. choc, of suiker werken. X 14, 100 gr. choc, of suiker werken. Bovengenoemde bonnen kun nen reeds op Vrijdag 22 Febr. a.s. worden gebruikt, met uit zondering van de bonnen voor melk en aardappelen, waarop eerst met ingang van Maan dag 25 Febr. mag worden af geleverd. De lucifers op bon 055 en 554 Algemeen zullen in verband met de bevoorrading van den handel eerst in den loop der week verkrijgbaar zijn. Bij deelneming aan de maal tijden van de Centrale Keukens moeten aldaar de bonnen „020 of 522 vleesch" voor vleeseh en „018 aardappelen" voor aard appelen worden ingeleverd. Uitspraak 5 Maart. Francina Pieternella Water man uit Goes. Zij had omgang met leden van de weermacht, zij was lid van den Volksdienst volgde een spincursus in Gaas teland en collecteerde ook voor Winterhulp. Mr. Vlaming las verschillen de verklaringen voor. In brie ven van verdachte heeft deze 't over haar successen bij het aan werven van N. S. B.-leden. In een brief staat vermeld, dat verdachte regelmatig in 'n bunker met een Duitscher sa menkwam. Men heeft een feli citatiekaartje van Mussert ge vonden, waarin hij verdachte geluk wenscht met het a.s. hu welijk. De man van verdachte, S. G. M. van Strien uit Goes was ad ministrateur van de W. A_ Rectificatie In ons blad van Woensdag 20 Febr. is onder de uitspraken van het Tribunaal te Goes vermeld, dat de heer J. van Dalsen ontzet is uit de rechten. Nader vernemen wij, dat er al leen sprake is van ontzetting uit het kiesrecht. Vrij koud. Krachtige, Noorde lijke wind, wisselende bewol- ging. Nog regen, hagel of sneeuwbuien. Zon onder 18.04; op 7.43. Maan onder 10.00 uur. Laatste kwartier 34 Februari.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1