VRIJE STEMMEN
- Wa-
5
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Persstemmen uit Oost en West
iïWlBÊ
Ui
WBSi
ZATERDAC
16 FEBRUARI 1946
2c JAARGANG
NUMMER 2»
Als. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2. TeL 2163. Gironummer 41035)
Overdenking
HET VOORBEELD VAN
BACH
Bach schreef alt yd aan het
begin van zijn compositie: J-J.
(Jesu Juva: Jezus help mij)
en aan het einde: S.D.G. (Soli
Deo Gloria: God alleen de eer)
Zoo wilde hy zich van Chris
tus' Geest doordrongen voelen
en zich dicht b(j zqn Schepper
weten.
En vrij in 1946?
Ons is door God de taak op
gelegd een nieuwe wereld te
bouwen.
GQ ziet, Bach heeft ons zelfs
na twee eeuwen nog iets te
zeggen bf het opnieuw begin
nen van ons werk.'
A. PUSCH.
(Uit: O. R. G.-nieuws.)
BIJZONDER
GERECHTSHOF
SENSATIONEELE
UITSPRAKEN.
Onder presidium van Prof. Mr.
A. van Hamel heeft het DJJzonder
Gerechtshof te Amsterdam uit
spraak gedaan in de zaken tegen
de gebroeders Cornells en Roelof
Oort uit Nieuw Vennep en tegen
W. J. Baerveldt en O. Stapel bel
den uit Zaandam. Aan de gebroe
der» Oort was ten laste gelegd,
dal zy camouflage ma lexical had
den geleverd aan de Dultsche
weermacht In de jaren 1940 en
1941. Cornells Oort had echter
met zeer groote geldelijke en ma-
terieele schenklnklngen de illega
liteit gesteund, onderduiker» ge
holpen en wapens verborgen ge
houden. waarbij hijzelf veel ri
sico heeft geloopen.
In de uitspraak van het Hof
wordt de hulpverleening aan den
vijand bewezen en een ernstig
feit geacht.
Het Hof heeft Cornells Oort een
voorwaardelijke gevangenisstraf
van een jaar opgelegd met een
proeftijd van drie Jaar plus een
geldboete van f 4000. Roelof Oort
werd tot een voorwaardelijke ge
vangenlsstraf van zes maanden
veroordeeld, plus een geldboete
van f 1000.
Als bijzondere voorwaarde voor
deze proeftijd wordt daarbij
bepaald, dat Cornelia Oort zich
Iedere drie maanden persoonlijk
moet melden bij de Koninklijke
Vereenlglng voor Lnchtvaaxt In
Den Haag en daarbij telken
male een bedrag van f 3000 ten
behoeve van het Nationaal
Lnchtvaartfonds moet storten.
Deze gelden kunnen dan benut
worden voor doeleinden der
Nederiandsche Luchtvaart.
Voor Roelof Oort geld dezelfde be
paling met dien verstande, dat
hij Iedere drie maanden f 1000
voor dezelfde doeleinden moet af
staan.
De twee scheepsbouwers te
Zaandam, W. J. Baerveldt en G.
Stapel, die op hun scheepswerf
kotters voor de Duitsche Kriegs-
marlne hebben gebouwd van 1942
tot 1945 werd een soortgelijke
straf opgelegd, waarbij het Hof
ln overweging nam, dat verdach
ten er Inderdaad tn zijn geslaagd
door het openstellen van hun be
drijf voor een zeer groot aantal:
arbeiders dezen te behoeden voor
deportatie naar Duitschland.
Ter bezinning van hun gedrag
tn verband met de Vaderlandsche
belangen, waartegenover zij niet
temin schromelijk te kort zijn
geschoten, werd verdachte Baer
veldt tot een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van een Jaar plus
een geldboete van f 1000 en ver
dachte Stapel tot een voorwaarde
lljke gevangenisstraf van tien
maanden plus een geldboete van
f 600 veroordeeld, beide straffen
met een proeftijd van drie jaar
Als bijzonder voorwaarde werd
gesteld, dat verdachten voor
eigen rekening een deugdelijke
motorreddingsvlet moeten bou
wen, exclusief de levering en
montage van den motor en de
ze zeereddingsvlet binnen twee
Jaar moeten afleveren aan de
Zuid Hollandsche Maatschappij
tot Redding van Schlpbreukelln
gen voor het station Cadzand,
ter vervanging van de reddings
vlot van deze maatschappij, die
door Dultsche oorlogshandelin
gen is vernield.
De vier veroordeelden zullen bin
nen enkele dagen op vrije voeten
worden gesteld.
Nederlandsch Indie
DE PARLEMENTAIRE COMMISSIE
DE „WASHINGTON POST" heeft in haar hoofdartikel
het Nederiandsche aanbod aan de Indonesiërs gunstig
ontvangen, maar verklaarde, dat het Russische voor
stel om een commissie van onderzoek voor Java van de
Vereenigde Volken beter uitgesteld dan verworpen had kun
nen worden. Het artikel zegt, dat het Nederiandsche plan
„voor de Indonesische nationalisten veel van hetgeen se
nagestreefd hebben zeker zon stellen. In xijn geheel geno
men, bet eekent het plan voor Indonesië een belangrijke
stap in dc richting van zelfregeering en om die reden is het
aantrekkelijk voor de meer gematigde en minder ongedul
dige elementen onder de nationalisten".
Clark Ken-
bij van Mook
Sir Archibald Clark Kerr
heeft gistermiddag om 3
iur aan Dr. H. J. van Mook
n diens paleis een bezoek
gebracht.
Het blad voegt er aan toe: „e
zeker geen reden om daar thans
een commissie heen te sturen.
Maar Stettlnlus deed er geen goed
aan door het Russische voorstel
te doen verwerpen, in plaats van
voor te stellen het tot een bepaal
den datum uit te stellen. Wij zijn
ln Londen hard bezig preceden
ten te scheppen, die ons eens tr
moeilijkheden zullen brengen.
Ondertusschen ls deze vertooning
van gebruik van de macht van
Amerika tegen een onderzoeklngs
procedure, daargelaten nog dat
dit tegen Rusland gebeurde, ont
stellend."
Leden van de Partij van
den Arbeid niet naar indie
In gemeenschappelijk overleg
hebben de leden der Sociaal-
Democratische Eerste en Twee
de Kamerfracties besloten zich
te onthouden van persoonlijke
deelneming aan de del ati«
van het parlement naar Neder
landsch Indië. Van de zijde dier
fracties wordt erop gewezen,
dat reeds de leden der Vrijzin
nig-Democratische fracties in
gelijken zin 'n afwijzend stand
punt hebben ingenomen en dat
dit standpunt gedeeld wordt
door de leden der Christen-De
mocratische Tweede Kamer-
Fractie, alsmede door enkele
niet tot een bepaalde fractie bc
hoorende Tweede Kamerleden
die inmiddels echter tot de Par
ty van den Arbeid zijn toegetre
den. Het besluit kan derhalve
worden beschouwd als een be
slissing van de parlementaire
vertegenwoordiging van de Par
ty van den Arbeid.
Thans achten genoemde leden
hun uitzending niet opportuun.
Zij blijven 'van meening, dat deze
uitzending ten aanzien van de te
Batavia gehouden besprekingen
vertroebelend zal kunnen wer
ken. Naarmate de commissie
meer representatief zou zijn voor
de Kamer in haar huidige sa
menstelling, zou dft ongewenschte
effect toenemen.
Bovendien moet er in dit verband
op worden gewezen, dat zelfs
de meest nauwkeurige afspiege
ling van het beeld der -thans zit
tende Kamer niet de verhoudin
gen ln het Nederiandsche volk
Juist zal weergeven.
Uit Indio
Naar wij vernemen heeft het te
Batavia verschijnende Indonesi
sche blad „Rajat" gemeld, dat
onder leiding van mr. Amir Sja-
rlfoedin en in tegenwoordigheid
van Soekarno en Hatta te DJokja
besprekingen zyn gevoerd over
de mogelijkheid de organisatie
van het republikelnsche leger te
verbeteren en op internationaal
peil te brengen. Er ls een com
missie gevormd voor de coördi
natie van alle volksstrijdkrachten
welke thans nog uiteenvallen in
verschillende groepen, die naast
het staatsleger werken.
In „De Dag" een Neder
landsch dagblad, dat te Makas
sar verschijnt ls een verkor1
verslag opgenomen van een reis
van Dr. van der Kllft naar Ken-
darl. De bevolking daar weid
aangetroffen ln eenzelfden staat
als dertig Jaar geleden: verarmd
en in de wildernis teruggetrok
ken. Zij sympathiseert niet met
de malcontenten, aldus het ver
slag en hoopt op herstel van het-
gezag en terugkeer van de wel
vaart. Van de door de Japanners
uit Bali, Java en Timor aange
voerde koeli's is vijftig procent
Uit Amerika
Een delegatie van de „Indonesian
Club of America" heeft aan A. L.
Moffat, hoofd van het departe
ment voor Zuid-West-Pacific-aan-
sche „Repbliek" werd aangedron
gen. De delegatie heelt aan cor
respondenten medegedeeld, dat
Moffat „met aandacht" heeft ge
luisterd, maar dat de V.S. -.ich
niet kunnen mengen in interne
aangelegenheden van andere lan
den.
Uit Londen
De Londensche „Times" schrijft
vandaag dat de BritsChe minister
van buitenlandsche zaken Bevin,
„wellicht met sommige argumen
ten. die hij gebruikte by zijn ver
zet tegen het zenden van een
commissie naar Indonesië zon
der noodzaak gijzelaars voor den
toekomst heeft geleverd. Het ar
gument dat de eisch een com
missie ln te stellen om advies uit
te brengen over een situatie,
waarin de strijdkrachten van een
der groote mogendheden zijn ge
raakt, op zichzelf een smet is op
de eer van het volk ln kwestie,
is er een, waaraan de Britsche re
geering ln andere omstandighe
den minder reden zou zien steur-
te verleenen."
De „Times" zeide, dat Bevin het
genoegen smaakte zich te verze
keren van het verwerpen door
den veiligheidsraad van „verge
zochte beschuldigingen", en dat
de Russische en de Oekrainsche
gedelegeerden „in staat zyn ge
steld te verschijnen als kampioe
nen voor de rechten der kolonla-
- volken".
GRONDWETS
HERZIENING
De Sowjet-burgers
in Nederland
Van Sovjet Russische zijde werd
onlangs geklaagd over het gebrek
aan medewerking by het repa-
trleeren van Sovjet-burgers uit
ons land, ofschoon officieel deze
medewerking toegezegd was.
Naar aanleiding van het Tass-be-
richt betreffende de repatrieering
van Sovjet-burgers vernemen wij,
dat het departement van buiten
landsche zaken einde December
J.l. in een nota gericht tot de
Sovjet-ambassade te Den Haag
uitdrukkelijk te kennen gegeven
heeft dat de Nederiandsche regee
ring bereid is alles te doen om
alle Sovjet-burgers, die willen te-
rugkeeren naar de USSR met den
meesten spoed te repatrieeren.
Aan de Russische ambassade is te
kennen gegeven, dat tengevolge
van de moeilijke omstandigheden
in Nederland onmiddellijk na de
Duitsche capitulatie groote moei
lijkheden ondervonden zijn bij de
registratie van de zeer vele vreem
delingen die zich op Nederlandsch
grondgebied bevonden.
Wat de regeistratie van Sovjet
burgers betreft, had de Neder
iandsche regeering hier geen
gemakkelijke taak, aangezien
by deze burgers een neiging be
stond deze registratie te ont-
loopen.
Ook hebben zich eenige, overi
gens weinig beteekenende moei-
Ujkheden voorgedaan, doordat
enkele Sovjet-officieren niet op
de hoogte bleken te zyn van de
Nederiandsche wetteiyke bepalin
gen met betrekking tot het ver-
biyf van vreemdelingen hier te
Lande.
Aan bevoegde Sovjet-autoriteiten
worden alle faciliteiten verleend.
Die Sovjet-burgers, welke eeni-
gen tijd in het kamp te Eindho
ven hebben doorgebracht, zyn
naar een betere behuizing tn de
omgeving van Breda gebracht.
VOLGEATS een correspondent
van de Chigaco Sun heeft presi
dent Truman in een privé-ver-
klaring gezegd, dat hij in 1948
niet naar het presidentschap zal
dingen.
Tweehonderd
S.S.-lieden
ontsnapt
Uit een interneeringskamp le
Neurenberg zijn tweehonderd S
S lieden ontsnapt. De met alle
middelen georganiseerde naspo
ringen en contröles van de mi
litaire politie hebben tot nog
toe geen resultaat opgeleverd.
DEN HAAG
SCHENKT F 5000.
Het plaatselijk I.K.B. voor Den
Haag en omstreken heeft f5000
geschonken, ter leeniging van
den nood in Almelo, zulks in
dachtig de hulp, die het Oosten
aan het Westen heeft verleend,
tijdens en direct na de bezet
ting. Getracht wordt de beschik
king te krijgen over een aantal
noodwoningen of barakken.
Hierover is contact opgenomen
met de desbetreffende Rijksin-,
stellingen,
DE OLYMPISCHE SPELEN
Volgens een verklaring van
den heer Garland, senior-lid van
het Amerikaansche Olympisch
Comité, zullen Duitschland en
Japan op de in 1948 te houden
Olympische Spelen niet worden
uitgenoodigd. Ten aanzien van
Italië heeft men zijn standpunt
nog niet definitief bepaald.
Voor de eerste maal in do
geschiedenis der Olympische
Spelen zal Rusland tot de mede
dingers behooren, terwijl ook
de Zuid-Amerikaansche Staten
de afvaardiging van ploegen op
velerlei sportgebied beramen.
De malversaties met
largarinebonnen
Naar het A.N.P. verneemt is
op korten termijn de instelling
te verwachten van een staats
commissie, welke d« taak zal
worden opgedragen om in zoo
kort mogelijken tijd te onder
zoeken in hoeverre het wensche
lijk is, wijzigingen te brengen
ln de bepalingen van het 13de
hoofdstuk van de grondwet en
aan de Kroon de noodige voor
stellen ter zake te doen.
Het betreft hier een inciden-
teele herziening van zeer ur-
genten aard, die de regeering,
vooral met het oog op de moge
lijkheid, dat de ontwikkeling in
Nederlandsch-Indië op korten
termijn tot een grondwetsherzie
ning leidt, nog gaarne in de eer
ste instantie behandeld zag door
de thans fungeerende Staten-
Generaal.
In de commissie, welke onder
voorzitterschap zal staan van
den minister van Binnenlandsche
Zaken en waarvan de ministers
van Justitie en Overzeesche Ge-
biedsdeelen als ondervoorzitters
deel zullen uitmaken, zullen
vooraanstaande leden van de
beide Kamers der Staten-Gene-
raal zitting hebben.
DE COMMISSIE der Fransche
Assemblee voor het opstellen van
een nieuwe grondwet heeft be
kend gemaakt, dat de Fransche
koloniën dezelfde rechtsposotie
zullen hebben als de Fransche de-
gelegenheden, een verklaring partementen. Alle door de ^,-
overhandigd, waarin op onmiddel semblee aangenomen wetten gel-
UJke erkenning van de Indonesi-1 den tevens voöï de koloniën.
In aansluiting op t bericht betref
fende de malversaties met marga
rinebonnen by de n.v. Unilever-
Verkoopcentrale te Rotterdam,
deelt de N.R.C. nog mede, dat tot
de gearresteerden behooren een
directeur, drie adj.-directeuren
en eenige procuratiehouders en
afdeelingschefs. Groote partyen
margarine-bonnen werden niet
aan de distributie-instanties afge
dragen er worden getallen ge
noemd van eenige honderddui
zenden bonnen waardoor als
het ware een reserve werd ge
vormd, waaruit op kwistige wyze
margarine werd geput, welke aan
directie en hooger en lager per
soneel werd gegeven, van wie ve
len de margarine ook gebruikten
om er ruilhandel mee te dryven.
Groote partyen kwamen in den
zwarten handel. Ten minste 125
duizend kg. is in verkeerde han
den terecht gekomen. De juiste
cyfers zullen overigens nog by
het verdere onderzoek moeten
worden vastgesteld.
De zaak ls al eenigen tyd ln on
derzoek. De politie is haar als
volgt op het spoor gekomen. Een
poos geleden hield een agent van
politie op straat een man aan, die
ln een koffertje margarine MJ
zich had. Bij het verhoor van de
zen man kwam men te weten,
van wien hij de margarine had
gekocht. Nadien kon telkens een
nieuwe schakel worden opge
spoord, tot men tenslotte by de
leiding van de verkoop centrale
van de Unilever te Rotterdam te
rechtkwam. De zaak is zeer ge
compliceerd, doordat veel marga
rine langs tallooze kanalen tn
den zwarten handel is verdwenen
Nu eenmaèl de topleiding van de
onderneming ls gearresteerd,
worden deze kanalen nagegaan.
Het laat zich aanzien, dat er nog
meer arrestaties zullen volgen.
WEERSVERWACHHTING
GELDIG TOT ZATERDAG
AVOND.
Zwakke tot matige wind tus-
schen Noord-West en West. In
den ochtend nevelig Vrij veel
bewolking doch geen regen van
beteekenis. Temperatuur over
dag oploopend tot 7 8 graden
Celsius.
Pf|»
■-r. 1
-
Het m.s. „Johan van Oldenbarneveldt" is Woensdag met on
geveer 2000 repatrieerenden uit Indonesië in Amsterdam gear
riveerd. Het schip passeert de Hembra^.