VRIJE STEMMEN
De Russische aanklacht in Neurenberg
DE TOESTAND OM IND1E
WALCHEREN HERRIJST I
TWEE HOOPVOLLE PROEF-
STEMMINGEN
Het persoverzicht van de Neder
landsche Volksbeweging zendt ons een
overzicht van twee peilingen van de
Nederlandsche volksgezindheid.
De eene geeft een antwoord op de
vraag, hoe ons volk vermoedelijk kie
zen zal bij de aanstaande stembus.
De ander tracht te weten te komen,
wat ons volk denkt van Indonesië,
Als antwoord op de eerste vraag
wordt gevonden, dat de op te richten
Partij van den Arbeid vermoedelijk
•15 pet. der uitgebrachte stemmen zal
verkrijgen.
Volgens de tweede peiling zou 70
pet. der ondervraagden van oordeel
zijn, dat er een belangrijke verster
king moet komen van den Indonesi-
schen invloed.
Ziehier een kort overzicht der beide
onderzoekingen.
Verkiezingen
Het Ned. Inst, voor Publieke Opinie
hield een proefverkiezing (Het Parool,
1 Februari). Het resultaat was:
Kath. Volkspartij nog vaak
aangeduid ais R.K. Staatspartij 27
S.D.A.P20
Ned. Volksbeweging II
Partij van den Arbeid 10 '1
Anti-Revolutionnairen 9
Christelijk Historischen 6
C.P.N6
Vrijzinnig Democraten 3
Liberalen 2 '7r
Combinatie Chr. partijen 2
Links Secialistische partij 2 r/o
Chr. Democratische Unie 1
Rechtsche Chr. partij 1
Opmerkerkelijk is, dat 10 pet. van
alle ondervraagden opgeeft op de Par
tij van den Arbeid te willen stemmen,
alhoewel deze partij als zoodanig nog
niet bestaat.
De partijen en de Ned. Volksbewe
ging die de oprichting van de Partij
van den Arbeid voorbereiden, veree-
nigden bij deze proefverkiezing 45- pet.
van alle uitgebrachte stemmen op
zich:
S.DA..P20
N.V.B11
Partij van den Arbeid 10
Vrijzinnig Democraten 3
Chr. Democratische Unie 1
45
De Nederlandsche Volksbeweging
staat hier onder de politieke partijen
gerangschikt. Daai-bij dient opgemerkt
te worden, dat een deel der onder
vraagden deze keuze aanduidden als
„Partij van de N.V.B." e.d., een ander
deel echter noemt kortweg de ,,N.
V. B.".
Indonesië
Het Gallup-onderzoek van de Ned.
Stichting voor Statistiek, afd. Opinie
onderzoek inzake Indonesië, doet zien,
dat de mannelijke Nederlanders zich
voor 84 pet., de vrouwelijke voor 63
pet. een meening gevormd hadden. De
verdecling der meeningen was als
volgt.
De resultaten wijzen uit, dat 70 pet.
der ondervraagden een belangrijke
versterking van den Indonesischen
invloed wenscht, 11 pet. wil Indië ge
heel onafhankelijk van Nederland zien,
terwijl 17 pet. de betrekkingen wil la
ten zooais ze voor den oorlog waren.
Voegt men de personen die b of c
kozen samen, dan blijkt dus dat 81 pet
der bevolking, voor zoover deze zich
inzake het Indische vraagstuk een
meening gevormd heeft, een nieuwen
koers in Indië wenscht.
Naar politieke gezindheid gegroe
peerd zijn de cijfers:
Belangrijke
Verhouding venterklni, Indle
onaf
hankelijk
Indo»
N.V.B3 94
ViD12 S2 6
C.H.U17 79 4
S.D.A.P7 74 17
A.R21 73 1
Overige partijen S 73 19
R.K.S.P25 69 3
Geen partij 19 65 13
Lib- St. parts 41 57 2
C.P.N3 30 67
Op de vraag in hoeverre men ver
sterking van den Indonesischen in
vloed wenscht, was het antwoord:
„Het blijkt, dat het den voorstan
ders van een belangrijke versterking
van den Indonesischen invloed met dit
woordje „belangrijk" ook wel degelijk
ernst is. Wel wil men dezen grooteren
invloed vooral op het terrein der bin-
nenlandscho politiek een rol laten spe
len. Hel blijkt n.l., dat 65 pet. dezen
invloed op het gebied der binnenland-
sche politiek ook van doorslaggeven-
den aard wil doen zijn; 26 pet. wilde
zoo ver niet gaan, terwijl 9 pet. zich
hier van een oordeel onthield. Op het
gebied van buitenlandsche politiek is
evenwel slechts 11 pet. voorstander
van een doorslaggevenden Indonesi
schen invloed, 77 pet. is daarvan in dit
geval een tegenstander, terwijl 12 pet.
zich hier geen meening gevormd bleek
te hebben".
REGEN, NIET LEUK, MAAR
NOODIG
't Plast en plenst naar beneden; in
de stad heb je er niet zooveel last van,
maar kom je even op den weg, dan
striemen de vlagen je in het gezicht.
Natuurlijk, en cla's goed Hollandsch
ook, sla je aan het mopperen.
't Valt ook niet mee in je jasje van
enkele jaren oud, dat inplaats van
regenjas meer aanspraak mag maken
op den naam „zeef".
Maar, als je dan even druipend als
een poedel, wat beter doordenkt, snap
je dat hoe meer het regent, hoe vlug
ger ons kostbare land ontzilt zal zijn.
En dat is méér waard dan een nat
pak.
Laat het maar regenen hoor!
Hoe meer hoe liever; ik zit toch lek
ker bij de kachel. CHEERIO.
2« JAARGANG
NUMMER 386
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Maandag 11 Februari 1946
Hoofdredacteur
J. Koekchakker.
Redactie ea Administratie
Goes, Beestenmarkt 2.
Telefoon 2163
Bureau Middelburg i
DAM 9.
Rudenko schildert de Duitsche gruwelen
Goering las een roman
De Russische aanklager Rudenko
had het woord in Neurenberg. Voor
het eerst was de zaal weer gevuld.
Zoowel Goering als Hess hadden een
■oman meegebracht en luisterden de
monstratief niet naar wat er gezegd
erd.
Rudenko sprak over de slavendrij-
;r:j in het Oosten, in zijn rap
port bevond zich een rede van
Sauckel van 3 September 1912.
was vervat. Sauckel maakte duidelijk
dat van een half millioen Oekrainisehe
meisjes, die naar het Reich moesten
worden gezonden,-de beste in aanmer
king Iconden komen om te worden ge
germaniseerd. Want het is de wil van
den Fiihrer, dat over honderd jaar 250
millioen Duitschers in Europa zullen
leven.
Rudenko maakte ook melding van
de toestanden achter de frontlinie,
door de Sovjet commissie van onder
zoek uitgewerkt in een rapport.
In de door de Duitschers ingerichte
kampen, waren tienduizenden vrouwen
en kinderen op den barren grond zon
der eenige beschutting, die als dieren
moesten leven.
Hier waren, tienduizenden typhus-
patienten, die door de Duitschers wer
den gebruikt om de dorpen, die zij
moeste^ ontruimen met deze ziekte
te besmetten.
Ook behandelde Rudenko een rap
port over Auschwitz, dat in hoofdzaak
overeenkwam met de Amerikaansche
en Britsche rapporten, maar waarin
de Russische aanklacht nog enkele
minder bekende bijzonderheden, zooals
de fabricage van zeep van de vergaste
lichamen. S.S.-dolctoren floten vroolij-
ke wijsjes, terwijl zij rondgingen
onder de nieuwe transporten menschen
aan te wijzen voor de gaskamers. Van
elk transport van 1500 man werden
er 1200 tot 1300 uitgezocht.
Na ook de vernietiging van kunst
schatten en fraaie steden als Smolensk
en Poltawa te hebben beschreven,
eischte dc aanklager in naam van
vrede en veiligheid van de toekomstige
wereld de doodstraf over de beklaag
den.
Het voorstel van Manoeilsky om een
„commissie" naar Indië te zenden kan,
al evenmin gunstig genoemd worden,
als het voorstel van Poll in de twee
de kamer. Commissies brengen het in
den regel, in zulke gevailen althans,
niet verder dan een rapport, dat en
kel wrevel kan verwekken en die aan
beide zijden ongemotiveerd wantrou
wen te voorschijn zullen roepen.
Trouwens het betoog van Manoeils
ky was zeer zwak te noemen in ver
gelijking met de verklaring van Be-
Uit een brief
van Dominee Niemöller
Ik heb nooit hel Duitsche volk zonder
onderscheid verantwoordelijk gesteld voor
de misdaden van de nationaal-socialislen,
maar ik heb telkens weer gezegd, dal wij
geen recht hebben, alle schuld op de slechte
Nazi's te schuiven en daardoor te doen,
alsol wij onschuldig waren.
Daarbij heb ik steeds erop gewezen, dat
wij niet allen moordenaars, dieven en sa
disten zijn, maar we hebben weinig ol
niets gedaan om het verderf tegen 1e hou
den en voor alles zijn vrij (d.i. de Kerk)
tekort geschoten, want vrij konden onder
scheid maken tusschen den verkeerden en
den rechten weg. en hebben de menschen
zonder ze te waarschuwen in het verderf
gestort. Ik sluit mijzeli van deze schuld
niet uit, doch ik schaar mij er iedere keer
uitdrukkelijk ook onder, want ik heb ook
gezwegen, waar ik moest spreken 1
Maar juist degenen, die niets gedaan en
niets gewaagd hebben en niets beleden
hebben, willen van schuld niet hooren, ter
wijl ik onder mijn medegevangenen veel
oprecht berouw heb gevonden en ook uit
mijn eigen biltere en zalige ervaring weet
ikhet is mijn schuld, mijn zeer groote
schuld En dit juist met het oog op datgene,
wat Duitsche broeders overtreden hebben
tegenover deqenen, die tot ons eigen volk
of tot een vreemd volk behooren. Dit moet
ik eerst zeggen en wanneer dat niet aan
het licht komt en we ons niet omkeeren en
onszelf en onzen Heer bekennen, dat we
een verkeerden weg zijn gegaan uit vrees
en ongeloof, dan blijft de vloek op ons
liggen en geen enkele profeet zal ons de
troost Gods in onze verstoktheid verkondi
gen. En wanneer wij nu, nadat wij de
wereld vervuld hebben van ellende, bloed
en lijken, van ruines en verwoesting, be
ginnen met de ander zijn schuld voor te
houden, kan ik slechts zeggen dat alles
is maar een kleinigheid tegenover de groote
last, die wij op ons geweten hebben ge
laden, en dit zeg ik nadat ik twaalf dagen
in Berlijn ben geweest, waar bijna geen
vrouw is, die niet smadeliik behandeld is,
en waar de engel des doods rondgaat,
zooals nooit tevoren, behalve dan in Polen
en in Westelijk Rusland
„Waarom waren bijvoorbeeld in Dachau
slechts 45 Evangelische geestelijken tegen
over 450 Roomsch-Katholieke priesters
Waarschijnlijk hebt u nog nooit een gas
kamer van binnen gezien, of hebt u nooit
voor het crematorium in Dachau geslaan,
waar een kwart millioen menschen zijn ver
brand. Neen, de Kerk heelt niet gezege
vierd, maar is haar Heer en Heiland on
trouw geweest, waar ze steeds zei„ik
ken den mensch niet," zij wist wat er zich
afspeelde en heeft gedaan of deze offers
haar niet aangingen. Hoe kunnen wij het
woord der Genade hooren, als we onze
schuld niet willen zien, en ik vind overal
menschen, die zichzelf rechtvaardigen door
Ie zeggen„Het had me wel het leven
kunnen kosten." of„Ik riskeerde er mijn
positie en betrekking mee."
„Nu zijn er talloozen, die vragen „Was
het dan werkelijk zoo erg als de kranten
het voorstellen?" En steeds weer antwoord
ik slechts „Nee. zoo erg was het niet, het
was alleen maar honderd maal erger
Alle menschelijke verontschuldigingen
loopen steods uit op de oude melodie
„Bon ik mijns broeders hoeder
„Neen. de Kerk heeft niet gezegevierd
ze is tekort geschoten en doet dat nog steeds
daar ze het gericht, dat om haar heen
plaatsgrijpt, op de gelieele wereld toepast,
doch niet op zichzelf. Ziet u, daarom qaat
het en dat laat ik niet los terwille van de
Kerk en van mijn arm gelield volk, opdat
niemand de genade ontvalt, die ons nu nog.
en misschien voor de laatste maal in dc
geschiedenis van ons volk wordt aange
boden. Men spreekt van hulpacties en men
is gerustgesteld als er weer eén druppel
op een heete steen is gevallen, men spreekt
over de eenige ware leer van hel luthe
ranisme en de noodzakelijkheid, dat men
zich van de Calvinisten afscheidt, en meer
dergelijke godslasteringen, maar men wil
niet weten, dat Gods mes al op de keel
vin, die het Engelsche standpunt op
heldere wijze verdedigde. Er is inder
daad veel aan te merken op Engelands
houding in Ind. Wat Bevin verklaarde
over het redden van de geïnterneerden
is dit nog slechts zeer gedeeltelijk
ten uitvoer gebracht. Maar inder
daad zou het een ramp zijn, indien de
Engelschen werden terug getrokken.
Indien men Indië wil helpen, dan zal
men niet moeten beginnen met nog
een commissie naar Indië te zenden,
maar kan men slechts aandringen bij
degenen, die onderhandelingen voeren
alle 'trachten in te spannen om een
regeling te treffen.
Eerste en Tweede Kamer zijn in co
mité generaal bijeen geweest. De Ka
merleden werd geheimhouding opge
legd. Men kan slechts hopen, dat de
geering althans zooveel heeft los
gelaten, dat de heeren hebben afge-
i van een reis naar d.e tropen!
Overigens ontbreekt het niet aan
gissingen over de voorstellen van de
Nederlandsche regeering
De „New York Times" meldt, dat
de voorstellen o.m. zouden inhouden:
zelfbestuur binnen het kader van het
Koninkrijk met een status als een
Britsch dominion, zonder recht van
afscheiding; de Indonesiërs zouden ge
heel gelijk gesteld worden met Neder
landsche staatsburgers en eigen be
stuur krijgen, met uitzondering van
buitenlandsche politiek en gebruik van
leger en vloot (behalve voor politie
doeleinden). Wel zouden de Indonesi
ërs een eigen diplomatieken dienst
kunnen hebben. Van belang is ook,
wat admiraal Helfrich op een pers
conferentie meedeelde. Vooral wat be
treft de voorlichting van Nederland
over toestanden in eigen land en Indië.
Deze is zeer gebrekkig. Nog altijd
beschouwt de wereld Holland als een
land van dijken, tulpen, klompen en
merkwaardige kleederdrachten.
„Wij zijn er zelf de schuld van, dat
de wereld zoo weinig van ons weet en
thans moeten wij daarvoor boeten, al
dus Helfrich. In het Midden Westen
en aan de Westkust van Amerika oe-
slaan sterke antl-Neder.ar.dscho ge
voelens. Politici maken er gebruik
van voor hun eigen belang de positie
van ons land verdacht te maken.
Men weet in Amerika tn Australië
nog veel te slecht, wat de Nederland
sche vloot gepresteerd beeft. Zond< i
onze vloot zou Australië er op het
oogenblik beslist anders uitzien.
Helfrich zei nog, dat van de capi
tulatie niet alleen de groote mogend
heden profijt mochten trekken, maar
dat die capitulatie wel degelijk in het
belang was van de betrokken volke
ren. Indien de Engeischen dit hadden
ingezien bij de landing in Indië en ver
klaard hadden: dit is Hollandsch ge
bied, dan zou de toestand zich geheel
anders hebben ontwikkeld, aldus
miraal Helfrich.
Hoe ziet ons eiland er straks uit 1
Meer wegen, betere verbindingen
15e voorlichtingsdienst van den Pro
vincialen Planologischen Dienst voor
Zeeland heeft het een en ander mede
gedeeld over de plannen ten aanzien
van den planologischen opbouw van
Walcheren.
Het slofct wel vast, dat het nieuwe
wegenplan er heel anders zal gaan
uitzien dan het oude plan, al is nog
geen enkel definitief besluit gevallen.
Door eenige wijzigingen in het oor
spronkelijk ontworpen net van hoofd
wegen, zullen nu alle dorpen behoor
lijk met elkaar verbonden worden, ter
wijl ook do doorgaande verbindingen
zullen worden uitgebreid. Het stelsel
van landwegen 'zal aanzienlijk dichter
zijn dan voor de inundatie, datir na de
herverkaveling alle perceelen aan een
openbaren weg zullen zijn gelegen.
Voor het nieuwe landschap is een
globaal overzichtsplan gemaakt, waar
bij Walcheren is verdeeld in
le. zone's met sterke bebossching,
zooals de kuststrook aan den Noord
kant van het eiland tuschen Domburg
en Vrouwenpolder en aan de Zuid-
Westzijde van het eiland tuschen VI is-
singen en Zoutelande.
2e. In gebieden met nog rijke be
planting. In hoofdzaak zijn dit dc hoo-
ge ruggen, waarop de hoofdwegen zijn
gelegen en waar de concentratie van
boerderijen met de hierbij behoorende
beplanting van erven, dreven en weg
getjes een rijk gestoffeerd landschap
toonde.
3e. In z.g. decompartimenten met
een open landschapsbeeld waar slechts
ec-.n stoffcering van het landschap
door laag struikgewas, zooals de mei
doorn. voorkwam.
Wil men net Walchersche landschap
geen geweld aandoen, dan zal deze
hoofdindeeling ook in het nieuwe land
schap gehandhaafd moeten worden.
Vooral de beplanting van wegen zal
met deze hoofdindeeling rekening g-.
houden worden.
Ten aanzien van de bij de eerste
zone reeds genoemde kuststrook tus
schen Vlissingen en Zoutelande is mei
de werkzaamheden reeds een aanvanp
gemaakt.
In dit voor de recreatie zoo belang
rijke gebied treft men een controverse
aan tusschen de belangen van de 1
creatie en het watervvinningsgebied.
Daar in de toekomst een sleike 01
wikkeling van het badleven niet dei'.k-
beedfg is te achten, zal er groote aan
dacht aan dit probleem moeten wor
den geschonken.
Hel vraagstuk wat er met de by
en door de dijkbreuken ontstaue kree-
ken zal geschieden is nog niet opge
lost. Zeker is. dat dezen winter in
geen geval met dichtspuiten zal wor
den begonnen. Nagegaan wordt nog.
in hoeverre het mogelijk zal zijn hier
bij bruikbaren landbouwgrond terug
te winnen. Waar dal niet mogelijk zal
zijn, zal worden getracht de krecken
aan de recreatie dienstbaar te maken.
Daar het bij Westkapelle niet mo-
gelyk is vanuit zee zand aan te voe
ren, zullen de kreeken hier vermoe
delijk vrijwel in vollen omvang moe
ten blijven bestaan, doch zal ge-tracht
worden deze kreeken tot een aantrek
kelijk deel van het landschap le ma
ken.
LAATSTE NIEUWS
Een rcgeringsmcdedeeling over Indië houdt
o.m. het volgende in: De bevolking van
Indonesië zal na een begrensde periode van
'oorbereiding over haar staatkundig lot
kunnen beschikken. In overleg met verte
genwoordigers van Indonesië zal een struc-
r ontworpen worden voor 4iet Koninkrijk
voor Indonesia, gebaseerd op een deel-
genootschappelijke democratische grondslag.
Aan het einde van de reeds eerder genoem
de begrensde periode zullen de deelgenoten
zelfstandig beslissen, omtrent de voortzetting
van hun betrekkingen. De onderhandelingen
tusschen Dr. van Mook en Sjahrir, die vol
ledige bevoegdheden heeft gekregen van
Sockarno, zijn begonnen. O.a. zullen de
volgende punten worden besproken: Er zal
een gemeenebest Indonesië worden opgericht
deelgenoot in het Koninkrijk, samengesteld
uit landen met uiteenlopende graden van
zelfregcering. In dc voorwaarden worden
verder genoemd een vertegenwoordiger van
dc Kroon ter waarborging van formeele
rechten van goed bestuur en financiën, een
volksvertegenwoordiging met Indonesische
meerderheid, een ministerie samengesteld in
politieke overeenstemming met de volks-
veregenwoordiging.
DLSTRIBUTIENIEUWS
Een extra i
In cie periode
kaas
17 Febr. tot en
met 2 Maart zal een extra rantsoen
van 100 gram kaas beschikbaar wor
den gesteld voor alle leeftijdsgroepen.
Voor de'periode van 3 tol 16 Maart
zal het normale rantsoen uitsluitend
in buitenlandsche kaas worden ver
strekt.
Bon voor pindakaas inleveren
In aansluiting aan hetgeen eerder
werd bericht over de beschikbaarstel
ling van 370 gram pindakaas voor kin
deren van 15 tot en met 20 jaar, wordt
thans medegedeeld, dat men, om hier
voor in aanmerking te komen, bon 72
der bonkaart KB 602 by een detaillist
in kruidenierswaren moet inleveren en
wel uiterlijk op Zaterdag 16 Februari.
De detaillist zal een ontvangstbewijs
afgeven. De aflevering zal na 10 Mrt
plaats hebben tegen inlevering van
het ontvangstbewijs.
Op het bureau van ons blad op
de Beestenmarkt té Goes ligt
een passagierslijst van de „Bois-
sevain" ter inzage.
VORDERINGEN
OP GEALLIEERDEN
In de Nederl. Staatscourant van
,4 Febr. 1946 is door het Centraal Bu
reau Vergoeding Militaire Vorderin
gen een publicatie geplaatst, waarin
wordt bepaald, dat alle vorderingen
aanschaffing ten behoeve van de ge
allieerde strijdkrachten binnen het
grondgebied van Eurojja gedaan,
20 Febr. moet worden aangemeld.
Hierbij is tevens bepaald, dat de
daarvoor bestemde formulieren ter ge
meentesecretarie beschikbaar zullen
worden gesteld.
Het is in verband met de onderhan
delingen met dc Geallieerde Regeerin
gen, in het bijzonder de Canadeesche,
noodzakelijk, dat ten spoedigste wordt
beschikt over een zoo volledig moge
lijk overzicht van alle vorderingen en
aanschaffingen als boven bedoeld.
Vorderingen, geschied door Militair
Gezag, O.D., B.S., Stoottroepen, enz.,
zijn voor de onderhandelingen niet van
belang en vallen dus buiten dezen aan
meldingsplicht.
D. N. O. CONTRA MICROBEN
De U. N. O. zal een nieuwen oorlog
verklaren, een oorlog tegen de micro
ben. De commissie voor economische
en sociale aangelegenheden heeft be
sloten een commissie op te richten,
welke de vorming van een enkele we
reldgezondheidsorganisatie in bchande
ling zal nemen.
„Wees niet bevreesd voor dezen
nieuwen oorlog", zoo zeide de Chi-
neesche afgevaardigde, Dr. Chang,
.-.het is een oorlog tegen ziekten. Maar
bet zal er een zijn, welke zal worden
uitgevochten met bloed, zweet en tra
nen voor het welzijn van de mensch-
heid".
CHURCHILL KRIJGT
EERE-DOCTORAAT IN LEIDEN
Voor het eerst sedert de bevrijding
heeft Leiden op plechtige wijze de
stichtingsdag van de Leidsche Univer
siteit herdacht.
H. M. de Koningin hield een toe
spraak. waarin zij o.a. zei, dat de naam
van de Leidsche Universiteit verbon
den blijft aan het beste, wat onze stam
vermag te geven. Zij bracht woorden
van hulde aan de nagedachtenis van
Prof. Felders, en aan de vele studen
ten, die in de afgeloopen jaren geval
len zijn.
Prof. Cleveringa deelde mede, dat
Winston Chuvchill het eere-doctoraat
in de rechtsgeleerdheid wordt verleend
Deze hooge onderscheiding zal door
den nieuwen doctor in een plechtige
zitting van den Senaat in ontvangst
worden genomen.
UIT STAD EN LAND
EINDELIJK FUSIE DER
ZEEUWSCIf-VLAAMSCHE TRAM
Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben voor de zooveelste maal po
gingen in liet werk gesteld om te ko
men tot een fusie der Zeeuwsch Vlaam
sche tramwegmaatschappijen. Indien
deze poging thans met succes be
kroond zou worden, zou dit zeer ten
gelieve van het reizigersverkeer al
daar zijn, waar men vaak tot de ont
dekking kwam, dat bij aankomst van
een boot, juist een der trams van de
Z.V.T. weg was en omgekeerd.
GOES
TOERISTEN-UITWISSELING MET
HET BUITENLAND
Van vele zijden werden vragen ge
steld aan de instanties van het vreem
delingenverkeer, met betrekking tot
de ivederzijüsche uitwisseling van groe
pen toeristen, tusschen ons land en
andere landen.
Ingevolge de bepalingen van het
Deviezenbesluit zijn dergelijke parti
culiere regelingen op het gebied van
toerislencompensaties echter niet toe
gestaan zonder een speciale vergun
ning.
De A. N. V. V. heeft zich nu in ver
binding gesteld met het kan tooi- De-
viezenvergunningen van de Ned. Bank
met het gevolg, dat aanvragen tot ver
gunning voor het particuliere toeristen
compensaties met andere landen door
bovenbedoeld kantoor in welwillende
overweging zullen worden genomen.
Verdere inlichtingen verstrekt het
Provinciaal Bureau der V.V.V., Patijn-
weg 78, Goes.
I'TLMNIEUWS
Het Grand Theater brengt deze week
„Vrouwen onder Verdenking", een
spannende opname, die ons verplaatst
in de sfeer van het gerechtshof.
Een officier van justitie, die met
meedoogenlooze hardheid optreedt in
de gerechtszaal, en die evenwel tege
lijkertijd gedwongen wordt een ander
leven te leiden, n.l. het huiselijk leven,
waarin hij niet zoo goed slaagt als in
zijn justitioneele carrière.
Het conflict tusschen zijn ambtswerk
zaamheden en zijn huiselijk leven
breekt dooi' in het proces Mac Allen.
Plotseling ontdekt de strenge officier
van justitie, die niet kon gciooven.
dat een intellectueel mensch 'n moord
in een vlaag van jaloesie kan plegen,
door een analoge ervaring, dat psy
chologie veel waard is. De misdadiger
komt er nog goed af en de officier van
justitie gaat in vollen vrede op reis
met zijn vrouw
Een film, die hier en daar sterke
climaxen vertoont en dc toeschouwers
van het begin tot het einde boeit.
In het voorprogramma o.a.: „Het
Rijksmuseum", een zeer verdienstelij-
lijke documentaire film.
Burg. Stand. Geboren: Bernardus
J. C„ z. v. J. de Kok en M. J. Bal;
Arnoldi M„ d. v. A. C. van de Merwe
en A. M. Schippers; Jacob M„ z. v.
D. J. Weststrate en J. Reijerse; Gerrit
A„ z. v. P. de Dreu en C. P. Faro;
Pieter M„ z. v. M. Korstanje en P.
Paardekooper; Adriaan H. J., z. v. G.
J. J. Neels en J. Goeree; Erica B„ d.
v. G. Wagenaar en G. Frankenhout;
Willem, z. v. W. J. de Jager en P. C.
Roelofs; Jozina C. J„ d. v. D. Rijk*en
A. van den Dries, te Heinkenszand:
Cornells, z. v. H. Lammers en M. Hoo-
gesteger; Anthonia P., d. v. C. Oele
en J. J. Brandt.
Ondertrouwd: A. de Dood, 44 j. en
E. van de Guchte, 30 j.; M. Polder
man, 27 j. en L. E. Steutel, 22 j.
Overleden: P. Kriekaard, 84 j„ wed.
van J. van der Briek; S. Bedet, 60 j..
wed. v. D. Verburg; M. T. Polfliet. 76
j., echtg. van J. F. Borgs: M. J. Koo
ien. 21 j.; W. P. Provoost, 22 f., te
Wissenkerke.
VOOR NATUURVRIENDEN
Plan
n.
Ook de beplanting van de boeren
erven is een onderwerp van groot be
lang. Niet alleen voor de boeren zelf
is het een zaak van gewicht, of hun
erf er aantrekkelijk beplant uitziet,
voor het geheele landschap is het van
doorslaande beleekenis, lioe, en met
wat de boerenerven zijn beplant. In
vlakke streken als de onze, zijn het
immers de hoornen langs de wegen
en de boschages langs de hofsteden,
die vrijwel het eenige opgaande hout
vormen, en die dus in het landschap
een beslissende factor zijn.
Het zyn voornamelijk dc geïnundeer
de gebieden die onze speciale aandacht
vragen. Vooral Walcheren heeft een
belangrijke reputatie in dezen op te
houden, want de Walchersche hofste
den en hun boschjes zijn door den zee
wind schuingeschoren boomen, waren
voor elkeen, niet het minst voor den
toerist, altijd een lust voor het oog.
Doch ook op de boerderijen in de niet
overstroomde gebieden, is zooveel hout
gekapt, gedwongen en voor huisbrand,
dat hierdoor vaak het natuurschoon
ten zeerste is geschaad.
Hét is een bekend feit, dat de Zeeuw
sche boer over het algemeen op een
goed en fraai beplant erf gesteld is.
Vergelijken we b.v. de Zeeuwsche met
de Friesche boerderijen, dan valt het
verschil duidelijk in hel oog. De Frie
sche boerderij, hoewel architectonisch
vaak zeer fraai, is meestal maar ka
rig of in 't geheel niet door hout om
geven.
Nu zal iedereen, ook de grootste
materialist, willen toegeven, dat een
mooi beplant erf een lust voor het
oog is. Behalve dat. heeft men scha-
duivkoelte in de zomerhitte, brengt
men met houtgewas een menigte zang
vogels rondom het huis, en heeft men,
bij verstandigen aajileg, ieder jaar
lioul voor huisbrand.
Voor alle erven, bestaande en nieuw
in te richten, wil bet Staatsboschbe-
heer, desgevraagd, gaarne gratis ad
viezen geven wat be- of herbeplanting;
en kostprijsberekening betreft, terwijl
voor de taatsten, dus de erven van de
geïnundeerde gebieden, wellicht Land-
bouwherstel een tegemoetkoming ge
ven kan in de kosten van aanschaf der
boomen.
De vorige maal stipten we reeds aan
dat het ook noodig is, aandacht te be
steden aan den aanplant van boomen
langs de wegen. In Tholen b.v. moeten
alleen reeds 60.000 ex. worden inge
plant. Nu zou het bijzonder jammer
zijn, wanneer langs alle wegen enkel
Canadeesche populieren komen te
staan. Helaas schijnen andere boom
soorten voor ons zeeklimaat en de
heerschende Westenwinden niet zoo
geschikt; ze groeien slecht, of krom.
en zijn dan als werkhput niet meer te
gebruiken. In het landschap echter,
en dat mag toch ook een woordje
meespreken, kunnen die sclieefgegroei
de boomen een prachtig effect maken,
zooals de vroegere abléelen langs som
mige Walchersche wegen b.v.
Maar sprekend met deskundigen van
Staatsboschbchecr komt men onder
den indruk: abeelen groeien scheef en
komen vol houtrups, iepen worden nog
steeds ziek; kastanjes en linden groei
en slecht en kunnen niet tegen den
wind; esschen idem, etc. Zoodat over
blijft: de Canada met zijn enkele va
riëteiten. De meeste variëteiten zijn
stijf van vorm en weinig sierlijk, maar
zij hebben het voordeel snel te groeien
(vandaar de volksnaam gauw-groo-
ten), al knappen ze licht bij tientallen
af in eiken storm.
De boom heeft enkele prettige eigen
schappen: zijn bloei van duisterroode
hangende katjes, dan het goudbronzen
gedans van de teere, pasonlluikende
blaadjes die de wegen als met een
zonnig licht kunnen omgeven op een
somberen voorjaarsdag, en de heerlij
ke balsemgeur van knoppen en hout;
maar de takken zijn stug eii stijf en
bieden weinig plaats voor vogels om
te nestelen; enkel eksters en kraaien
probeeren het nogal eens, en vaak met
Of nu die andere boomen in Zee
land niet zoo best langs de wegen wil
len groeien betwijfelen we een beetje;
vanwaar dan al die prachtige hooge
linden op alle sprongen der wegen in
Zuid-Beveland; de zware kastanjes,
esschen en vele andere boomsoort: n
tp de boerenerven?
Bovendien ware het, om afwisseling
aan te brengen, te probeeren hier en
daar eens een weg of dijk met knot
wilgen of struikgewas van inheemsche
heestersoorten te bepooten. Vooral knot
Wilgen, hoewel weinig productief, ma
ken een zeer schilderachtig effect, zoo
als langs enkele dijken in den Zak van
Zuid-Beveland is te zien.
Een ander, diep te betreuren ver
schijnsel is het steeds meer verdwijnen
van de heggen. Vaak wordt om luttel
voordeel, een prachtige heg, sieraad
in 't landschap een toevlucht en broed
plaats voor talrijke vogels, voorgoed
verwijderd, en blijft een stukje land,
kaal en ontluisterd achter.
Over dit onderwerp: bebossching van
boerenerven en over vele andere on
derwerpen wil het Zeeuwsche Land
schap, de vereeniging, die we de vori
ge maal reeds vermeldden, in samen
werking met het Staatsboschbeheer,
lezingen met lichtbeelden en films or-
ganiseeren in vele Zeeuwsche plaat
sen. Stellig zal de mogelijkheid, hier
over iets te hooren en te zien, door
zeer vele belangstellenden worden aan
gegrepen.
Deze lezingen, waarop vragen kun
nen worden gesteld, en waar men be
halve over het genoemde onderwerp,
ook interessante beschouwingen over
het leven van de vogels in Zeeland,
aangevuld door een prachtige vogel
film, hooren zal, zullen het eerst wor
den gehouden in Tholen, St. Maartens
dere plaatsen aan de beurt komen,
dijk en Stavenisse, waarna vele an-
W.
Rectificatie. De minimum-contribu
tie van het Zeeuwsche Landschap be
draagt f 2.50 per jaar, en niet f 250
zooals in het nummer van 30 Dec. '45
werd gedrukt.