VRIJE STEMMEN Bet coiiniiiqué van de Moskousche conferentie Christison bezocht Sjahrir W est-Europeesche politiek? III. CULTUREEL EN ECONOMISCH CONTACT Wij vragen len slolte of ook Nederland past in een Wost-Europeescho combinatie, zooals wij in de tweo vorige artikelen heb ben geschetst. Cultureel zeer zeker. Want van ouds hebben wii veel betrekkingen met alle drie genoemde volken. België, ons buurland, En geland, onze groote handelspartner, en Frankrijk, van ouds ook voor ons de baker mat der West-Europeescho beschaving. Nu Duilschland voor afzlenbaren tijd prac- tisch is vroggevallen, zullen wii ons zeker gaarne aanleunen aan wat de drie aange wezen partners ons aan cultureele steun kunnen bieden, terwijl wij voldoende bezit van eigenwaarde hebben, om niet te we ten, dat Nederland ook wel iets op cultu reel gebied heelt te geven. Economische belangen verbinden ons ze ker met alle drie. Wij hopen onze produc ten naar alle drie te kunnen exporteeren, als bij ons alles weer goed op gang is. En or is veel dat wij van do producten onzer drie vrienden zullon kunnen gebruiken. Een levendige ruilhandel zal. als de tolmuren geheel zijn geslecht, kunnen ontstaan, en ook onderlinge reizen zullen onze betrek kingen kunnen versterken. POLITIEKE OVEREENSTEMMING Maar nu de hoofdvraag passen wij po litiek bij elkaar? Als wij het met elkaar in ons blad er over eens zijn, wat ik nu maar veronderstel, dat intiemere bandon in West-Europa ge- wenscht zijn, dan zouden we mogen con- cludeeren. dat hel dan ook noodzakelijk is dat vrij onze politiok met die van onze drie partners in overeenstemming brengen. Zij sturen thans alle drie in socialistische rich ting. en wenschen alle drie sterk do ver bondenheid met de Veroeniade Volkeren, ook en vooral mot de Sovjetunie, thans het machtigste bolwerk van geheel Europa. Maar wij weten wel, dat niet deze won- schelijkheïd van overeenstemming met onze buurlapden de koers onzer politiek kan be palen. Hier is alleen beslissendwal wil het Nederlandsche volk in meerderheid Zal het binnenkort uitspreken, dat een socialis tische koers moot worden gevaren door het schip van staat En zal het positief uit spreken, dat in den boezem van de orga nisatie der Voreenigde Volkeren, inclusief de Sovjet-Unie. ook onze Nederlandsche be langen alleen veilig kunnen zijn. zoodat wii in volgende jaren zullen voeren een inter nationale en sociale politiek DE KABINETSVORMING Het is hier alles nog vaag. Maar er zijn toch gunstige toekenon. Allereerst de keuze van onze Koningin bij de laatste kabinetsvorming. Zij wees als kabinctslormateurs aan twee politieke persoonlijkheden die beide zich hadden uitgesproken voor een socialistische politiek. Deze aanwijzing door Hare Maje steit geschiedde na uitvoerige raadpleging van vele politieke adviseurs en zal zeker niet zuiver persoonlijk geweest zijn. Toen was dus het algemeen ideehet moet in die richting gaan. En het ministerie dat toen werd gevormd wees dan ook in die richting. Zoowel de sociaal-democratische ministers als ook do ministers uit den kring der Nederlandsche Volksbeweging hadden hot socialisme op hun program, zij het dan dal de eene groep van personalistisch soci alisme sprak, en de andere zich vroeger steeds sociaal-democratisch had genoemd. Ook do Roomsch Katholioko ministers wa ren verwant aan de Volksbeweging, terwijl de protestantsch gekleurde ministers even eens uit dit kringen waren voortgekomen. Zou dit alles zoo zijn geschied, als ons volk niet aldus had qewild Het is niet waarschijnlijk. GEEN ANTITHESE Een tweede gunstig teeken voor oen koers in de gewenschte richting is wel het groei ende isolement waarin de anli-rovolutionai- ro partij komt te verkeeren. Nadat de Ne- derlandsch Hervormde Kerk zich ostentatie! uit dat milieu heelt losaemaakt, en de R.- Katholieke Staatspartij geloond heeft niets voor oen vemieuwina van de antithese- politiek te gevoelen, is er ook in de Chris telijk Historische Unie con sterke neiging om zich los te ma,-on van de banden, die haar voorheen met de anlirovolutionno. hadden gebonden. Er komt dus grootere leans, dat de samen werking in dit kabinet door de verkiezïnaen zal worden bevestigd. OOK NEDERLAND INTERNATIONAAL Zal het ook in internationale richting gaan, zoodat ook vriendschaonolijk met Rusland zal worden samengewerkt Do communisten willen het zeker. Hoe sterker deze worden, hoe meer kans hierop is. Maar afgescheiden hiervan een sociale koers beteckent ook samenwerking mot an dere socialistisch geregeerde landen. Want socialisatie kan ton slolte alleen in inter nationaal verband volledig slagen. Er is dus alle kans dat ons land in deze rich ting zal worden gestuurd in do eerstkomen de jaren. En dan passen wii volkomen in het milieu van een vierbond, waarvan alle vier de leden internationaal gezind, vrien den van Rusland, en socialistisch zijn. De toekomst der wereld zal er wel bij varen. Red. 2e JAARGANG NUMMER 350 DAGBLAD VOOR ZEELAND Zaterdag 29 December 1945 Algemeene Ldding i B. G. Kloosterziel es S. L. Boerma. Hoofdredacteur J. Koek eb akker. Redactie en Administratie Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon 2163. SeslBssSngen over de vredesverdragen Adviescommissie voor hei Verre Oosten Geallieerde raad voor Japan Regelingen betreffende Korea en China Adviezen aan Bulgarije en Roemenië Atoomenergie onder controle De ministter-conferentie in Moskou is al- geloopen, een communiqué is de wereld ingestuurd. Bevin heeft verklaard, dat de conlcren- tie oen stap vooruit beteekende en Inder daad is er op verschillende punten over eenstemming bereikt. DE VREDESTRACTATEN Aan bel opstellen van de vredeslracla- ten met Italië, Roemenië. Bulgarije, Hon garije en Finland zullen alleen die leden van den raad van ministers van buiten- landsche zaken mogen meewerken, die de wapenstilstandsvoorwaarden hebben onder leekend. Zoo zal het vredesverdrag Italië worden opgesteld door de ministers van buitenlandsche zaken van Engeland. Frankrijk, de Ver. Staten en de Sovjet-Unie. De ministers van buitenlandsche zaken van de Sovjet-Unie, de Ver. Staten er geland maken de vredestractaton met menië, Bulgarije en Hongarije, terwijl het verdrag met Finland opgesteld zal worden door de Sovjet en EngeJscbe ministers buitenlandsche zaken. Wanneer de voorbereidingen voor vredesverdragen zijn getroffen, zullen di ministers van buitenlandsche zaken, samen met alle leden van de U.N.O., w.o. Neder land, in een conferentie, die uiterlijk 1 Me' 1946 zal worden gehouden, de verdragen bestudeeren. Eerst daama worden de definitieve lek sten opgesteld. ADVIESCOMMISSIE VERRE OOSTEN De Adviescommissie voor het Verre Oos ten, die thans is ingesteld, Ss gevormd uit vertegenwoordigers van U.S.S.R.. het Ver. Koninkrijk, China. Frankrijk, NEDERLAND. Canada, Australië, Nieuw Zeeland, Indië, en de Pbilippijnen. Deze commissie zal bij haar werk uit gaan van het feit, dat er een geallieerde raad voor Japan is gevormd. De bestaande bestuursmachinerie, met inbegrip van commando-verbindingen tusschen do regee ring dor Ver. Staten en het opperbevel der bezettingsmacht, zal zij eerbiedigen. Zij zcl voorts do politieke beginselen en maatsta ven. waarmee Japan zijn wapenstilstands voorwaarden dient na te komen, formulae- ren en de richtlijnen, die de geallieerde be velhebber gegeven heeft, toetsen. Het hoofdkwartier van de commissie, die zal zorgen voor een behoorlijk overleg met vertegenwoordigers der Ver. Volken, mol leden van de commissie, zal in Washing ton gevestigd zijn. GEALLIEERDE RAAD VOOR JAPAN Deze zal zijn zetel in Tokio hebben en staan onder voorzitterschap van den op perbevelhebber, optredend voor de gealli eerde mogendheden. De leden zijn: St., Sovjet-Unie, China, EngelandAustra lië, Nieuw Zeeland en Brïlsch Indië zul- len gezamenlijk een vertegenwoordiger heb- De Read zal den opperbevelhebber van advies dienen, terwijl deze ook aeraai- pleegd kan worden met belrekting lot 1 et nakomen van de voorwaarden van over gave. bezetting en bestuur van Japan. Minstens een maal in tie twee weken zal de Raad bijeenkomen. De acties zullen uitgevoerd worden door en onder den op perbevelhebber. KOREA, ONAFHANKELIJKE STAAT Om hulp te verleenen bij do vorming van een voorloopige Koreaansche staat zat een gemengde commissie, bestaande uit ver tegenwoordigers van het Amerik. opperbe vel in Zuid-ICorea en het Russische opoer- bevel in Noord-Korea, ingesteld worden. De regeering van Korea zal democratisch zijn, zal ontwikkeling van industrie, land bouw en vervoer bevorderen en de verder felijke resuitalen van de Japanscho bezet ting Hkwideeron. Binnen veertien dagen zal over deze aangelegenheid in Korea gsconleroerd worden. EENSGEZINDHEID OVER CHINA De ministers van buitenlandsche zaken hebbon hun verzekering, dat zij een poli tiek wenschten van niet-inmenging in de interne aangelegenheden van China, her nieuwd en waren het er over eens, dat in De veiligheidsmaatregelen in Indonesië Voorstellen van Christison Sir Philip Christison bracht gisteren oen bezoek aan Sjarir om op hem een beroep te doen samen to werken met de Britten. Volgens Reuter zijn do betrekkingen tus schen Christison on Sjarir vriendschappe lijk en de Indonosische leiders schijnen de voorstellen van Christison goed te hebben ontvangen. Sjarir zeil verklaarde in principe in do voorstollon toe te stemmen. Zijn „kabinet" is bijeengekomen om de voorstellon te be studeeren. Nieuwe veiligheidsmaatregelen, die de medewerking van de Indonesiërs inhou den, voorzien in de bewapening en uilrus- ting van speciale groepen van de T.K.R.. die door de goallioerdon hiervoor worden uitgezocht. Deze groepen zouden optreden als vrij willige politie, die do olficieele Indonosi sche burgorpolitie zal assisteeren bij het handhaven van do ordo onder de burgers. TegelijJc zal hiermede oen welbewuste po ging gedaan worden om de economische situatie het hoofd te bieden. Een beroep zal worden godaan op Indonesische. Neder landsche en Britsche experts, om Ie helpen bij hel organiseeren van regelmallge voed- selverstrekkingen en voldoonde bevoorra ding met kleoding en andere benoodigd- heden. „Bevredigende vorderingen" bij besprekingen over Indië Van de besprekingen op het landgoed Chequers, over Indië komt weinig positie! nieuws door. Er wordt medegedeeld, dat er „bevredigende vorderingen" zijn gemaakt. Onderlusschen ontbreekt het niet aan gissingen en voorspellingen. Jacob Huizinga geeft de algemeene opi nie goed weer, wanneer hij in zijn Engel- sche brief voor Herrijzend Nederland zegt, dat over het lot van het Koninkrijk thans beslist wordt. Van de besprekingen te Londen zal hot afhangen, aldus Huizinqa, ol Engeland en Nederland deze zaak zullen oplossen, of dat do oplossing door de Verec-nlgde Vol keren zal moeten worden gevonden. Het Britsche ministerie van Buitenland sche zaken wordt vertegenwoordigd door Noel Baker, minister van staaf. Welingelichte kringen zijn van meening, dat Engeland zal aandringen op hervatting van rechtstreeksche besprekingen tusschen Nederlandsche en Indonesische vertegen woordigers. Onrust op Sumatra's Oostkust Op Sumatra's Ooslkusl maken moman teel extremistische elementen do omgeving van Medan onveïliq. Verschillende personen zijn vermoord. dat land noodzakelijk is een nationale ,-s- geering en beëindiging van den burgor- Mololof en Byrnes hebben enkele malen besprekingen gehouden over de Sovjet en Amerikaansche strijdkrachten in China. Op verzoek van de Chineesche regee ring, verklaarde Molotof, was de terug trekking van de Soviet strijdkrachten uit gesteld tot 1 Februari. Byrnes verklaarde, dat de Amerikaan sche troepen zouden vertrekken, zoodra d" Chineesche rogeering zonder hulp van de Amerikanen do Japansche troepen kon ontwapenen. Beide ministers waren het er over eens. dat een terugtrekken der strijdkrachten wenscheüjk is, zoodra dit practisch mogelijk is. Advies aan Koning Michael Do ministers zullen koning Michael van Roemenie adviseeren de regeering te re- organiseoren, door leden van de nationale boerenpartij en do JiberaJe partij co te ne men. Deze regeering moet verklaren, dal er zoo spoedig mogelijk algemeene verkie zingen zullen worden gehouden. Engeland en de Ver. St. zullen dan de Roemeensche regesring erkennen. TUSLAND ZAL BURGAR1JE VAN ADVIES DIENEN Op vriendschappelijke wijze zal de Sov- 'otregeering de Bulgaarsche regeering ad viseeren ook vertegenwoordigers van an- Jere democratische groepeeringen dan die van het Vadorlandscho Front op te nemen. Zoodra dit gebeurd is. zullen de Vereen. St. Tribunaal te Goes A. M. Jansen, winkelier te Hansweerf, was in Aug. 1942 uit „socialistische over wegingen" sympathiseerend en in 1943 ge woon lid van do N.S.B. geworden. Hij had voor de weermacht wachtdiensten verricht te Middelburg en Hansweerf. Te Hansweerf was hij gewapend, maar kon niet schieten, zoi verdachte. Voorts had hïi ook nati soc. literatuur vorspreid. Op enkele vragen van den heer Ouwohand zoi beklaagde, dat hij nu fe laaf inzag, foul gehandeld fe hebben. Mr. Dirven wees er op, dat het pakhuis ven verd. in 1940 is afgebrand. Ook ziin ventwagons gingen in de vlammen op. De groepsleider Griep heelt hom toen voorge spiegeld, daf hij er weer boven op kon komen door N.S.B.er to worden. Joh. Hollestolle, landarbeider te Ovezan- do. had reeds voor den oorlog in Duitsch- land gewerkt. Om betere verzorging te kni eren bi; den beer. waar hij werkte, had hij zich bij do N.S.D.A.P. aangesloten. Na terugkeer in Nederland, was hii in 1942 N.S.B.er geworden. Daar hij eigenlijk geen vast werk kon krijgen, was hij vrijwillig voor de Org. Todt gaan werken. Hij zag niet in, dat hij verkeerd gehandeld heeft. God zal hem helpen, zegt hij. Maar het schiint, dat het hom meer om zijn levens onderhoud dan om zijn overtuiging te deen Uit het verhoor van de echtgenoote blijkt, dat verd. erg onontwikkeld is. Mr. P. C. Adriaanse legde ook vooral op dit laatste don nadruk. Marfina Korslanje te Wol/aartsdijk was in Dec. 1941 lid van de N.S.B. geworden. Zij was door omstandigheden daartoe ge komen, zei verd. Zij heeft er nu veel spijl van, maar een buurman had haar en haar man overgehaald. Corn. v. d. Klippe, aannemer te Vlissin- gen, werd ervan beschuldigd ten behoeve van de Duitsche weermacht op Walcheren allerlei werken te hebben uitgevoerd, zoo als hef bouwen van barakken, schuilkel ders. camouflagewerken, een officierscan- tine en vele andore werken meer. Hieraan heeft hij ongeveer f 500.000 verdiend. Vol gens beklaagde is hij hiertoe gedwongen. Hel begon mol een order om op hef vlien. veld te werken. Toon het hem duidelijk werd. v/aar het om ging. had hii geweigerd doch toen de Duitschors hem dreigden, had irh niet verder verzet. Hij had het plan gehad van de groote vermogensvermee'de- ring een deel af te staan aan de onder- grondsche. doch had dit niet gedurfd, daar hij meende, dal „de staat dit later terug zou vorderen". Hij heeft het geld echter op solide manier op eigen naam belegd. Als eerste getuige werd de heer L. de Jonge, oveneens aannemer, gehoord. Deze was in Aug. 1940 op verzoek van v. d. Klippe voor deze als uitvoerder bij het bouwen van een barak opgetreden. Hii voelde daar aanvankelijk niet veel voor, r was gezwicht, nadat hem een deel do winst werd aangeboden. Een be drag was echter niet vastgesteld. Tnnlaats helderder, werd door dit verhoor de zaak sloeds duisterder. Mr. Vlaminq meent, da! getuige niet al te betrouwbaar is. Getuige W. Gabriolse. dokwerker te Westkapollo, die voorman bij v. d. Klippe geweest was. zei. dat deze nooif hard voor do Duitschers liet werken. Hij zou zelfs van labotago beschuldigd zijn. Als collega getuigde de de heer J. la Gasso te Koudekorke, die vertelde van de aroote moeilijkheden, die de hoor v. d. Klippe had gehad, toen hii een werk Ie Woonsdrocht voor de Duitschers moest uit- Na het voorlezen van nog enkele ver klaringen voerde Mr. A. A. Terwoorf de verdediging. UitsprakenTribunaal Middelburg Hol Tribunaal fe Middelburg deed de volaende uitspraken Maaljo P. van Keulen, zonder beroep, to Middelburg. 3 jaar intornoering. Verbeurd verklaring van oen bedrag van i 90, ont- zelling uit kiesrecht. Herman G, Hartjesveld, electro monteur te Vlissingen, 1 jaar intemeering, ontzet- ig uit kiosrecht. Cornelia W. Munter te Middelburg, twee ar intemeering, ontzetting uif kiesrecht. Ccrnclis M. Gelion. boekhouder te Vlis singen. 2Vz jaar intemeering. ontzetting uit kiosrecht. Controle op do atoom-energie Ter bestudeerinq van de problemen, die voortvloeien uit de ontwikkeling van de atoomenergie adviseeren de drie ministers de oprichting van een commissie voor dc controle der atoomenergio, door de Ver- eeniade Volkeren. Het communiqué geelt aan hoe deze commissie zal moeten handelen en zegt. da' de commissie zal zijn samengesteld ui> vertegenwoordigers van elk der staten, ver tegenwoordigd in den Veiligheidsraad er. Canada, als deze staat geen lid is van der. Veiligheidsraad. De commissie zal een voorstel indiener tot uitschakeling van atomische wapens ui de nationale bewapeningen bonevens d< uitschakeling van allo andere zware wa pens. die voor vernietiging op groote schaa kunnen worden gebruikt. Geen overeenstemming omtrentIrar De kwestie Iran is uitvoerig besproken liet Bevin mededeelen, maar deiinilievc overeenstemming werd niet bereikt. Do be sprekingen zullen langs de diplomatiek: .«analen worden voortgezet. Voor het terugtrekken dor troepon blijlt den datum 2 Maart 1946 gehandhaafd. Radio AnkaracontraMoskou Volgens radio Ankara heelt het Anato- lische nieuwsagentschap verklaard, dat het geheele Turksche volk bereid was liever „zich in het vuur te v/erpen, dan een duim- oreedte van zijn grondgebied ai te staan". Turkije zal ook niet hot kloinste deel van zijn grondgebied alstaan, noch zal het zwichten voor drang, onverschillig van wel ke zijde deze komt, hetzij van vriend ol Radio Ankara gaf later op don avond commentaar op een mededeeling voor ra dio Moskou over den „ongunsti-en toestand van het Turksche bedrijlsleven", welke me- dedeeling eindigde met de woorden „Men kan onmogelijk uit het oog verliozen, dat in Turkije stormen op het punt staan uil te breken". Radio Ankara merkte naar aan leiding hiervan op„Indien de door radio Moskou verwachte storm van dezelfde soort is als die) welke zijn uitgebroken in de Ealkanlanden, dan weel radio Moskou maar al te goed. dat het klimaat van Turkije het minst gunstige klimaat heelt voor der gelijke atmosferische storingen". Lacunes in het Moskousche communiqué De diplomatieke correspondent van de Times merkt op, dat de bestudeering van den volledigen tekst van het communiqué der Moskousche conferentie eenige veront rustende lacunes aan het licht brc-ncjt. Zells indien do besprekingen ovc-r Iran informeel waren, zooals het geval schijnt te zijn geweest, zou oen afzonderlijke ver klaring over Azerbeidsjan geruststellend ge weest zijn. Ook het stilzwijgen over Tur kije doei vragen oprijzen. Voor zoover be kend, handhaaft de Sovjet-Unie haar wensch tot herziening der conventie van Montreux belrelfende de zee-engton. ver langt zij een basis voor de delensie, als mede een terugkeer naar de grenzen van l 1921, hetgeen voor Turkije zou boleokenen het alstaan van de gebieden Kars en Ar- dahan. Do Turksche openbare meening is echter vastberaden gekant zoowel tecon het alstaan van een basis aan de zee-eng- ten als van genoemde Oostelijke gebieden. In Ankara zijn de berichten uit Moskou over het algemeen met voldoening ontvan gen, hoewel eenïge ongerustheid valt op le merken met betrekking tot de behande ling der kwesties aangaande den Balkan, het Midden-Oosten en in hel zijzondor Tur kije zeli. De Moerdijkbmg bijna gereed De K.N.A.C. meldt, dat naar alle waar schijnlijkheid do verkeersbrug bij Moerdijk over het Hollandsch Diep reeds de volgen de week voor hel verkeer zal kunnen wor den opengesteld. Over twee gedeelten cal eenrichtingsverkeer moeten worden toege past in verband met de geringe breedte van enkele overspanningen. 'nteroationale Roode Kruis Luister wedstrijd Op Nieuwjaardag des avonds le 8.15 uur zal over den zender Hilversum I onder den titel „Hallo, met wie een internationale Roode Kruis Luisterwedslrljd worden uitge zonden ten bate van hol fonds „Nederland helpt Indië". Koos Koen, die ook in dit opzicht zijn sporen verdiend heelt, zal dozo uitzending verzorgen. Hii zal daarin in willekeurige volgorde een aantal karakters uitbeelden, en wel I. de ingebeelde zieke 2. de kwaad spreekster 3. do nieuwsgleriae 4. de ver liefde 5. de Panlolfelheld 6. de fantast 7. de gemakzuchtige8. do gewichtige 9. de nerveuze10 de tevredene. Het zal vorder de taak dor luiste raars zijn. deze karakters in juiste volgorde van uitzending te plaatsen en in cijfors, b.v. 8, 3, 1, 6 enz. in to zenden. De oplossingen moeien worden ingezon den op een briefkaart aan hel hoofdbestuur van het Ned. Roode Kruis, Prinsessegracht 27. Den Haag, met op de achterzijde in den linkerbovenhoek do vermelding „Hallo, met wie Op de brlelkaart moei. behalve de normale port. minimum f 0.30 tot maxi mum 11 aan postzegels worden bijgeplakt. Dat extra port komt ten goede aan hel fonds „Nederland helpt Indië". He! inzenden van meer oplossingen is i mogelijk en zelis wenschelijk, des te meer kans heelt men op het winnen van een der talrijke Iraaien prijzen, waaronder oen aantal complete nieuwe lietsen. In verband met het goede doel en do uit geloofde prijzen verwacht mos, dat tn elk Nederlandsch huisgezin aan deze prijs vraag zal wordon deelgenomen. In aansluiting hierop deelt de persdienst van radio Herrlizend Nederland nog mede, dat ongeveer 1000 prijzen beschikbaar zijn gesteld. Hieronder bevinden zich 4 wollen dekens, een emaille keukeninrichlinq. een hall dozün linnen theedoeken, 3000 siga ren, 40 blikken Eng. sigaretten van 50 sf„ 'wee fauteuils met gobelin bekleeding. twee kinderstoelen, coupons voor dameskleoding, handschoenen enz. De telefoon en de jaarwisseling Tot dusverre werd in de eerste uren den eersten Januari en verder op den ge- heelen Nieuwjaarsdag een groot aantal rhiv. 'jaarswenschen per telefoon afgehan deld. Dit legde eon zware extra belasting op het bedienend personoel van den telefoon dienst, dat daarom in meer normale lijden sterk uitgebreid moest worden. In de huidige omstandigheden is het op andere dagen door personeelsgebrek, al cndoenlijk den dienst zonder groote vertra ging te laten lunctionneeren, en is uitbrei ding met extra personeel niet mogelijk. Bij Je jaarwisseling zal dan ook slechts de normale bezetting op de telelooncentralen aanwezig kunnen zijn. Er wordt hierom een dringend beroep op het publiek gedaan om dit jaar de leleloni- iche gelukwenschen achterwege te laten. 'ngezonden mededeeling DE GROOTE DAG Het einde der zorgen voor de huisvrouw. Nederland heefl groole dagen gekend in zijn geschiedenis. Hel was een groole dag, loen de eerste schepen met vreemde spe cerijen onze havens binncnlic- nen. Hel tvas een groote dag, loen Nederland onafhankelijk werd, na een oorlog van bijna S0 jaar. Hel was een groole dag, de dag van onze bevrijding in lO'tö. Maar de GUOOTE DAG gaai aa komen. De dag, waarop de huisvrouw bevrijd wordt van kleine zorgen, die de oorlog haar bracht. Dan kan zij weer met ge noegen winkelen bij De Gruijler. die haar voorkeur heefl om zijn beter verzorgde waar, wiens éta lages een lust voor het oog zijn. Dan geeft Dc Grugter weer cassa- bons vil. Voor licit gulden bons één gulden terug. Deze dag gaat spoedig komen. 653 UIT STAD EN LAND Rotterdam helpt Zeeland Op Zaterdag 22 Dec. werd een collecte in Rotterdam gehouden voor Zeeland. Wij ontvingen een verslag van de collec te, waaraan wij het volgende ontleenen Hc-t was een vroolijke groep van onge veer 25Ü Zeeuwen, in kleederdracht. Vrijdagavond om 10 uur het Luxortheater binnentraden om een feest bij te wo: dat om 3.15 's nachts werd besloten een Zeeuwscho dans onder leiding van heer Chr. J. Mazure. Verder was er oen keurig verzorgd riété-programma, waarbij o.m. optrad Lou Bandy, die de stampvolle zaal kostelijk amuseerde met liedjes, enz. Den volgc-nden morgen zette men het col lecteoren Hink in. Het muziekkorps var Rotterdamsche politie verleende zijn mede werking. Op ieder druk punt va:i de stad gaf het een nummertje ten besto. Vele collectebussen waren om drie uur reeds gevuld. De diergaarde „Blijdorp", waar tusschen den middag een esnpans-maailijd werd uitgereikt, had oen groep kameelen afge staan, die bij velen de aandacht trok. voor al toen een Walcherscho schoonheid een van deze dieren bereed. Ook de brandweer en de Rotterdamsche tram, die eon keurig versierde en verlichte tramboot door de stad liet rijden. Geen res taurant of warenhuis werd overgeslagen, overal, langs de huizen en kantoren, zag men de goene bus, die iedereen toeriep „Helpt 1" En er word geholpen. Tegen don avond zag men bijna iedor- een in de stad met het speldje „Luctor et Emergo", het wapen van Zeeland, loopen. TREINONGEVA4L Betreffondo het treinongeluk, dat bij Kruï- ningon plaats vond, vernemen wii nog Acht wagons van den trein, die 's mor gens om vier uur uit Vlissingen verlrekt. ontspoorden. Het verkeer werd ernstig ge stagneerd. Do reizigers van den trein van vier uur en ook die van de volgende trei nen moesten in een anderen trein over stappen. Dit gaf groote vertraging. Zooals wij reeds meldden, kwamen er geen per soonlijke ongelukken voor. De oorzaak van de ontsporing is vermoedelijk een verkeer den wisselstand. OVERDENKING DANKBAARHEID Ik weet niet. zwarte kameraad, Hoe jij je wagens kolen v/int. Ik weet niet, ondergrondscho maat, Hoe jij je weg beneien vindt. Ik weel alleen en daar komt het op aa» Jouw kolen vormen mijn bestaan. Toen voor het eerst op de fabriek De ketel stoom ging maken. Toen leek de stoomlluil op muziek, Die schalde van de daken. Jouw kolen hebben dat gedaan. Jouw kolen vormen ons beslaan. En als de schepen weer gaan varen. Hef roest weer vat de pijpen gaat. De schuit zijn kop zet in de baren. Dan is dat jouw work, kameraad. De haven kan weer draaien gaan. Jouw kolen vormen ons bestaan. Ik heb als kerel soms gegriend. Toen mijn kind'ren vergingen van kou. Jij hebt aan mijn peuters de hemel verdiend En jij stal het hart van mijn vrouw. Jouw kolen kommen nou weer aan. Jouw kolen vormen ons boslaan. Nou ik van jouw lees in de krant. Met al die nullen en die tonnen. Nou weet ik, dat or in ons land Aan onze iookomsf is begonnen. Jij laat ons niet ten onder gaan, Jouw kolen vormen ons bestaan. In godsnaam, kameraad, hou vol. Zonder jouw ondergrondsche buit. Zonder jouw diep gegraven hol. Gaat hier de lamp voor eeuwig uit. Jij. met io vreemde, zwarte baan. Jouw kolen vormen ons bestaan. Ik dank je, verre kameraad. Die zweetend wagens kolen wint. Ik dank je. zuidelijke maat. Die staag zijn weg benejen vindt. Jij, Ridder van de Zwarte Vaan, Jij brengt ons weer een brok bestaan. JAN VAN AMSTERDAM. Overgenomen van do Stichting Mijnworkersvoorziening. RAMMEKENS HOUDT STAND Ondanks de krachtige storm van het laatste etmaal houdt do dijk bij Ramme- kens zich goed. Tot gisterenmiddag kwam geen onrustbarend niouws binnen. Goes Voor „Wetenschappelijke Bolangen" hield Prof. Dr. M. G. Minnaerl. directeur van de Sterrenwacht een lezing met lichtbeel den over „De zon en haar invloed op de aarde". Nadat spreker eerst de zon zeli in haar historische beteokenis voor de vol- keren en daarna haar physiscaen toestand had beschreven, ging hij na de pauze over tot zijn oigenlijk onderwerp. Over het alge meen kan gezegd worden, dat Prof. Min naerl deze materie op voor leeken _sfer bevattelijke wijze behandelde. Hef publiek toonde groote belangstelling en gal den spreker een stevig applaus. De storm raasde gisteren over Goes en smakte op den Oostwal een schutting legen den grond. Enkele voorbijgangers wisten nog maar net bijtijds te ontkomen. Hier en daar vlogen enkele dakpannen op straat, terwijl eenige personen een wed loop met hun hooiddoksel aangingen. Bij de Ganzepoortbrug wandelde de heer in niet geheel nuchteren toestand verkeerend, tegen oon auto op. Hij kwam er met enkele verwondingen heelhuid* van ai. Middelburg N.S.B.-ERS GEARRIVEERD J.l. Zaterdag is weer een contingent N. 5- B.ers gearriveerd, gedeeltelijk aUemslig uit een kamp te Laren en te Den Helder. H, i zijnJ. W. Biercns, J. M. Dhaeze, S.D.. agente, J. F. Eggei, J. M. den Engelsman, J. van Kempen. L. Scheijboler. C. Stom. al len le MiddelburgJ. H. Goozscns. D. J. Schallenborg te St. Laurens, A. de Wijze te Souburg, J. Machielsen te Terneuzen, Th. C. Dommisse en J. Janisse te Vlissingen. Behalve de S.D. agente zijn allen naar hef MiJilair Hospitaal overgebracht. AFSCHEID IR. H. C. GHIJSEN Donderdag 27 Dec. nam het personeel van The Vilrite Works in den Schouwburg afscheid van haar scheidenden Directeur. Ir. H. C. Ghijson, die na een ambtsperiode van bijna 40 jaren het bedrijf gaat veria- De heer B. A. Hesselink, onderdirecteur, leidde de vele sprekers in, die allen de stuwende kracht en do werklust van den scheidende gedurende den lanaen tijd, dat hij aan het bedrijf verbonden was. belicht ten. Verschillende geschenken werden den heer Ghijsen aangeboden, o.a. namens hel geheele personeel een radiotoestel. KERSTMIDDAG De onlangs opgorichte ontspanningsclub van The Vitrile Works gal oen Kerslmiddag voor de kinderen van do arbeiders. Hel werd een gezellige middag voor de kleinen, die zich goed amuseerdon in de keurig versierde zaal met een groote kerst boom. Iedere kleine kreeg een aardig kerst- geschenk en Ie oordeelon naar de glunde rende kindergezichtjes, vielen deze goed in den smaak. KOLIJNSPLAAT. Op do ieestavond van S.D.G. bracht dc collecte voor het Roodo Kruis. 169.13 op. VOOM DE JEU©© JONGENS EN MEISJES. De post heelt heel wat brieven met ver haaltjes, gedichtjes, raadseltjes en vragen van jullie bij ons gebracht. Dat vonden wij erg prettig. Het is evenwel niet mogelijk om alles in één keer al te drukken en ook is lang niet alles geschikt om in de krant te worden opgenomen. Wat geschikt is, komt beslis! in jullie hoekje, maar er zijn opstelletjes gekomen met veel iouten en gedichtjes, die de inzenders(sters) niet hee- lomaal zelf gemaakt hebben. Die kunnen wij natuurlijk niet in de krant zetten. Jullie moeten probeeren zoo weinig mogelijk iou- lon te maken en wat jullie aan ons zen den, moot absoluut door jullie zelf gemaakt zijn. Spreken wij dat al Do oplossingen van de laadsels komen steeds de volgende week in de kranf. Jullie hoeven de oplossingen dus niet aan ons op te sturen. Als er aan de raadsels een prijsvraag verbonden is, zullen wij dat er speciaal bij schrijven. Wij hebben den vorigen keer vergeten te vragen of jullie steeds jullie leeftijden vormeiden bij jullie naam en adres. Enke len deden het uit zichzelf, de anderen wil len er voortaan wel om denken, dat zij ons schrijven hoe oud zij zijn Er zijn verschillende jongens en meisjes, die vragen of zij een bepaalden schuilnaam krijger.. Wij vinden het echter beter, als jullie onder je eigen naam werk instuurt. Als Je een schuilnaam gebruikt, is het net alsof je iets verbergen wiL En dat is toch niet zoo Dus wij zullen nog esns goed afspreken Jullie mogon sturen en vregen wat je willen (niel lederen dag iets nieuws natuurlijk) en jo schrijft daar duidelijk bij je naam. je adres en je leeftijd. Op de enveloppe zettenRedactie „Vrije Slem- men." Beestenmarkt 2. Goes. In de linker bovenhoek „Voor de Jeugd." DE NAMEN VAN DE DAGEN „Ik zou graag willen welen," schrij/f de 9-jarige Mientje Dronkers uit Hansweert. „hoe de dagen van de weck aan hun namen komen." In heel oude tijden. Mientje, hebben de menschen de dagen van de week gewijd aan Goden en hemellichamen, waarvoor zij ontzag en bewondering voelden. Do namen zijn in den loop der c-ouwen soms heel erg veranderd, maar de oude woorden zijn toch nog terug te vinden in de namen, die do dagen nu hebben. De beteekenis van Zon- en Maandag is natuurlijk duidelijkdeze dagen waren gewijd aan de zon en de maan. Dinsdag. Woensdag. Donderdag on Vrijdag waren gewijd aan Tyr. Wodan en Frigg. Do eerste drie zijn Germaansche goden en de laalste is oen Godinhun namen zijn in de verschillende streken, ook verschil lend. Wodan wordt wel Odin genoemd en Donar Thor b.v. Wodan, Was de heer van hemel en aarde, zijn zonen Tyr en Donar waren de Ascn (het germaansche woord voor Godon) van oorlog en van donder en weerlichf. Frigg (soms wordt zij wel Freya genoemd, maar sommigen moe- non, dat Frigg en Freya verschillende go dinnen waren), een dochter van Wodan, was de godin van de vruchtbaarheid. De Zaterdag was gewijd aan Saturnus. op Jupiter na do grootste planeet van het zonnestelsel. Deze planeet heelt tien ma- De namen van do hemellichamen en Goden zijn wel veel veranderd, maar met een beetje goeden wil kun je ze toch wel terugvinden in do namen van do dagen.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1