VRIJE STEMMEN mnmB De nota omtrent het regeeringsbeleid Kansen op een Socialistische Volkspartij De secretaris van de studie-commissie, gevormd door verschillende politieke par tijen en groepen, meldt aan A.N.P., dat hot overleg tusschen vertegenwoordigers der diverse organisaties tot principieele over eenstemming heeft geleid ten aanzien van de politieke grondslagen en de waarbor gen, welke voor ©en dergelijke samenwer king moeten worden gesteld. Enkele andere principieele problemen zijn nog in discussie. Aan de samenwerkende partijen en groe pen zal een kort program van beginselen voor een te stichten nieuwe Socialistische Volkspartij op breeden grondslag worden voorgelegd, alsmede een ontwerp-urgenlie- program, zoodra daarover in de studie- rommissie overeenstemming zal zijn bereikt. Do partijen en groepen zullen natuurlijk geheel vrij staan in de houding die ze tegenover de in te dienen voorstellen zullen aannemen. Daarover zal do ledenverga dering van elke organisatie hebben te be slissen. De uitvoering dezer plannen in de Ne derlandsche politiek zou hel begin belee- kenen. zoo schrijft de secretaris, van een nieuwe periode. De commissie hoopt en verwacht, dat zulk een nieuw begin juist ook bij de jongeren, die in 1946 voor het eerst naar de stembus zullen gaan. een nieuw elan en een groote toewijding voor het openbare leven zal wekken. Tot zoover de publicatie, in 't kort samen- Ongetwijfeld zal dit voorloopige bericht over de resultaten van het binnenkamersche overleg in breeden kring met blijdschap worden vernomen. Ieder die het bestuur over ons land in de eerstvolgende jaren in democratische en sociale rienting wenschte te zien gaan, voelde, dat daartoe aaneensluiting Van gelijkgezinden uit de diverse groepeeringen noodzakelijk zou wezen. De kansen dat deze aaneensluitinq een feit zal worden, zijn door dit voor- loopig overleg ongetwijfeld vergroot. Dat de Roomsch-Katholieke Staatspartij niet in dit overleg is betrokken, is vanzelf sprekend. Van deze zijde is uitdrukkelijk vastgelegd, dat de aizonderlijke partii- organisatie zal worden gehandhaafd. Wel is er ook hier de mogelijkheid opengelaten, dat met de andere groepen een gelijklui dend urgentie-program zou kunnen worden opgesteld. Omdat in de Nederlandsen* Volksbeweging ook vooraanstaande Katho lieken zijn opgenomen, is zulk een gelijk luidend verkiezingsprogram volstrekt niet onmogelijk. Dit alles moet evenwel nog worden af gewacht. Thans is hier aan de orde de mogelijke samenvoeging van S.D.A.P., Vrijzinnig- Democratische Bond. Christen-Democraten, een deel van de Christofoor-groep en de Nederlandsche Volksbeweging. Bij het overleg waren leidende persoon lijkheden uit alle groepen aanwezig. INDONESIË Sumatra acliler Sjatirir Enkele afgevaardigden der Indonesische „regeering", die uit Sumatra in Batavia zijn aangekomen, hebben aldaar verklaard, dat zij volkomen achter Soekarno en Sjahrir staan. Algeheele onafhankelijkheid is ook voor hen de eisch. De Indonesische „regee- rïng" moet worden erkend, dat is de eerste voorwaarde. Ontslag Jc-r Plas Het lid van den Raad van Indië. do heer C. O. van der Plas. heelt ontslag gevraagd uit zijn functie. KepreMuiles legen IteLassi Na de recente moorden in dit dorp. zijn Brilschc troepen en tanks hier aangekomen. Vervracht mag worden, dat de schuldigen zullen worden opgespoord en gestraft, en niet het geheele dorp, niet de onschuldigen, zullen moeten lijden. Ajieli Ui onrust In dit deel van Sumatra zijn moeilijkhe den ontstaan tusschen Indonesiërs en Ja panners. De laatsten zijn bezig in de niet door Britten bezette gebieden burgerlijke bestuursambtenaren, terecht te stellen. Er hebben veel incidenten plaats. llamadata verantwoordelijk De voormalig chef-stal van het 16de Ja- pansche leger op Java stelt zich verant woordelijk voor den steun, aan de Indone sische onafhankelijkheidsbeweging ver leend. Hij verblijft in de gevangenis >e Singapore in afwachting van zijn vonnis. Ook de gevangengenomen generaal-majoor Nakamocga wordt beschuldigd van mede- plichtghcid ten aanzien van hel der Indonesiërs. OoriogsmisJacii ogsmisdadigers in SnAië De geallieerde commissie voor oorlogs misdaden op Java heelt 204 oorlogsmisda digers op haar lijst staan. 43 zijn gearres teerd. Onder de gearresteerden bevindt zich Imanura, de eersle commandant op Java. na het verlrek der Nederlanders. Hij wordt er van beschuldigd 300 geallieerde krijgs gevangenen Ie hebben doen vermoorden. In Batavia hebben de laatste nachten kleine schietpartijen plaats gehad. De Brit ten leden geen verliezen. Het proces te Neurenberg De concentratiekampen De namen Dachau, Buchenwalde, Ausch witz en Mauthausen symboliseeren het nazi systeem. Frick zei in December 1932 legen zijn politieke tegenstanders„Wanneer wij aan de macht zullen komen, zullen we jul lie allemaal in concentratiekampen zetten". Enkele van do meest weerzinwekkende stomme getuigen waren vellen van gelooid menschenhuid. De vrouw van den Reichkommissar Koch gebruikte deze attributen voor het vervaar digen van lampenkappen. Beschuldigden van Dachau 'er dood veroordeeld De Amerikaansche persdienst in Duitsch land meldt, dat alle veertig beschuldigden in het proces von Dachau Ier dood zijn veroordeeld. I CijSers getuigen Volgens een te Neurenberg als be- wijsstuk voorgelegd officieel ove-r- zicht hadden de Duitschers 6.691.000 builenlandsche arbeiders in dienst I in hun Reich, waaronder 4.795. burgers. Onder die burgers wa 1.900.000 Russen. 764.000 Franschen si 97.1 nnn ïocnnn 185.000 .1 2c JAARGANG NUMMER 340 DAGBLAD VÖOR ZEELAND Zaterdag 15 December 1945 Algemeene Leidiug B. G. Kloosterziel en S. L. Bocrma. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Administratie Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon 2163. Financieele voorzieningen met betrekking tot oorlogsschade Hot algemeene uitgangspunt, van waar uit in hol Besluit op de Materieele Oorlogs schade 1945 het vraagstuk van de tege moetkoming wegens materieele oorlc js- schade wordt bezien, is de overtuiging, die in breede kringen leeft, dat de schade, welke aan de economische goederen van een deel van het Nederlandsche Volk door don oorlog is toegebracht, door de getrof fenen ten behoeve van het geheele volk Het Nederlandsche volk heelt, door v zet te bieden, collectief have en goed de waagschaal gesteld. Het besef, dat men de schade, die daaruit voortvloeit, ook collectief moet dragen, verdient in een daad van het geheele volk Ie worden om- Uit laatstbedoelde overweging vloeit le vens voort, dat algemeen eon bijdrage in de schade wordt verleend en dat de teae- mootkomingsregeling in oorlogsschade niel is beperkt tot de gevallen waarin de nood- zaak daartoe, in verband met financieel onvermogen, blijkt. Dal in het algemeen en in hel bijzonder voor de schade aan onroerend goed de bijdragenbepaling plaats vindt naar waarde per 9 Mei 1940, verdient nadere motiveering. De reden hiervoor moet alleen worden gezocht in de beslissing der regeering om de bijdragenregeling van hel verleden zooveel mogelijk te bestendigen, doorslaggevend voor de aanvaarding van voornoemd beginsel voor de schadevergoe ding was veeleer, dat verstandig financi eel beleid slechts de verleening cener te gemoetkoming in de geleden schade be- oogde. Een algeheeie schadeloosstelling, die op de vervangingskosten zou moeten zijn ingesteld, moest onaanvaardbaar wor den geacht, zoowel wegens de onoverzien bare financieele consequenties daarvan voor 's lands financien, als wegens de ge vreesde inflatorische werking, indien loon- on prijsbeheersching zouden worden bloot gesteld aan de onuitputtelijke koopkracht, die zou ontstaan, indien van overheidswege eenmaal een volledige vergoeding van de herstelkoslen in uitzicht zou zijn gesteld. De bedragen in huisraadschade zullen betaalbaar worden gesteld op de z.g, huis- raadschadeboekjes, die geadministreerd worden door de Nederlandsche Mïdden- slandsbank. Ten laste daarvan kunnen de benoodigde bedragen worden uitgekeerd al naar gelang huisraadgoederen kunnen ge kocht worden. Bijdragen in schade aan bedrijfsuilrus- ting, alsmede aan bedrijis- en handelsvoor raden, zullen worden uitgekeerd door cre diteering van de rechthebbenden bij de sinds kort opgerichte Maatschappij tot Fi nanciering van het Nationaal Herstel N.V. Voor den eigenlijken wederopbouw zul len Financieele maatregelen kunnen wor den tegemoet gezien ter financiering van het verschil tusschen Rijksbijdrage en de bouwkosten. Zulks zal kunnen geschieden in den vorm van rentedragende en desnoods rentelooze credieten. Met de Nederlandsche Middenstandsbon!: is een regeling getroiien voor hulpverlee ning aan door den oorlog getroffen mid- denstandsbanken. Tol slot wordt nog een korte opmerking gemaakt over het financieel plan tot dek king van de uilgaven, waarvoor 's Rijks schatkist zich ziet gesteld, ter zalee van de vergoeding van oorlogsschade. Hel ligt voor de hand, hier terug te grijpen op de gedachte van de averijgrosse en wel in dezen algemeenen zin, dal hel gemeen schappelijk ondergane gevaar lol eisch stelt dat door allen de noodige oilers worden gebracht. De gevaarsgemeenschap moe; aldus worden gezien, dat de geheele oor log als een schadegeval en de geheele volkshuishouding als „een schip" wordt beschouwd. De schade zal dan moeten worden omgeslagen naar het totale ver- mogensbelang. Deze gedachtengang leidt ertoe de mid delen te vinden, uil de algemeene belasling helling, alsmede uit de helling op het „tij dens de vaart" verworven voordeel. De -ermogensaanwasbelasting, voor zoover q= materieele oorlogsschade ten laste van de gemeenschap kan worder. gebracht, dient zij derhalve door hel geheele vermogens- bezit der volksgemeenschap te worden ge dragen. waardoor het nauwe verband tus schen de vorenbedoelde hellingen en de vergoeding der materieele oorlogsschade Het verhaal der oorlogs schade op Duitschland Het voortdurend streven der regeering is er uiteraard op gericht voor Neöerland een redelijk aandeel te verkrijgen in het totaal van de roparaliebelalingen, die aan Duitsch land zullen worden opgelegd. Voorshands is de regeering dqarbij ge bonden aan het bepaalde in hoofdstuk A van de Declaratie van Potsdam van 1 Juli 1945. De schadevergoedingseischen van Nederland zullen worden voldaan door uit levering van de kapitaal goederen in de Westelijk bezette gebieden van Duitschland voorzoover zij niet strikt noodzakelijk zijn /oor de Duitsche vredeseconomie. De vaststelling van den omvang en den aard van de industrieele uitrusting van Duitschland. die niel noodzakelijk is voor de vredeseconomie van dit land en derhal ve beschikbaar voor herstelbetalingen, zal geschieden door de geallieerde controle commissie. Vooralsnog bestaat er geen uitzicht, dal daarnaast herstelbetalingen kunnen worden verwacht in den vorm van jaariijksche betalingen of leveranties gedu rende een langere periode. Wel is de mogelijkheid geopend om reeds aanspraak te doen gelden op industrieele installaties, die lhans reeds voor wegvoe ring werden aangewezen. De regeering zal niet nalaten de Stalen Generaal te zijner tijd ia te lichten omtrent de resultaten van de internationale confe- e inzake de herstelbetalingen, et is niet aannemelijk, dat in deze con- ferenlie ook compensaliemogelijltheden in m vorm van annexatie van grondgebied r sprake zullen komen. Deze aangelegenheid zal dienen te wor den behandeld in rechtstreeks overleg met de groote mogendheden. Spaar- en voorschotregeling Hoewel de gebruiksgoederen nog slecht3 zich reeds thans moeilijkheden voor in de geringe mate ter beschikking staan, doen gezinnen van hen, die tol de lagere inko mensgroepen behooren, met betrekking tot de aanschaliing van schoeisel, kleeding en huisraad ter voorziening in de bestaande tekorten. Een spaarregeling alleen zal hier de op lossing niet kunnen brengen. In verband met het vorenstaande is de regeering voornemens een regeling te trei len. welke in het kort op het volgende neer komt. Telkens wanneer iemand oen aan koopvergunning voor duurzame gebruiks goederen voor zich of zijn gezinsleden aan vraagt, resp. ontvangt, kan hij daarbij te vens het verzoek doen in het bezit ie wor den gesteld van voorschot waardebonnen tot een bedrag, noodig voor den aankoop van goederen. Voor hel in totaal te ver- leenen voorschot zullen maxima worden gesteld, verband houdende met de gezins grootte. Ten bewijze, dat de aanvrager het vporschot noodig heelt. moet hij een formu lier onderteekenen, waarin hij verklaart dal zijn gezinsinkomen een nader vast te stel len bedrag niet te boven gaat en dat hij overigens financieel niet in staat is de goederen aan te schaffen, met name geen vorderingen op anderen heeft. Achteraf vindt controle plaats op de juist heid der opgaven. Er wordt vastgesteld, hoe het voorschot moet worden teru. gbe- taald. Deze terugbetaling moet geschieden volgens een nader vast te stellen schaal, waarbij de te sparen oi af te lossen be dragen varieeren naar de hoogte van hel inkomen, alsmede naar de grootte en de samenstelling van het gezin, terwijl mini ma worden gesteld waar beneden niet ge spaard of afgelost behoeft te worden. Doordat de waardebonnen alleen geldig zullen zijn tezamen met een aankoopver gunning, wordt bereikt, dal het voorschot ook inderdaad wordt gebruikt voor het doel, waarvoor hel is gegeven. Bij de uitvoering der regeling zullen, naar het voorkomt, de gemeentebesturen een belangrijke taak kunnen vervullen. Loon- en prijspolitiek De territoriale bemiddelaars hebben zich van hun moeilijke taak met bekwaamheid gekweten. Toch heelt dit systeem in de practijk niet bevredigend gewerkt. Eenheid in de beslissingen der verschillende Rijks- bemiddelaars was niet ol uiterst moeilijk te verkrijgen. Ook is het welhaast ondoen lijk voor een man om zich ten aanzien van alle in een bepaald district voorkomende bedrijven de vereischte deskundigheid Ie Het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhou dingen 1945 voorziet in de instelling van een college van Rijksbemiddelaars, waar door eenheid in het loonbeleid is verzekerd Eij zijn beschikking van IS October 1945 heelt hel college als richtlijn vastgesteld, dat zonder vooralgaande toestemming zij nerzijds geen wijzigingen in rechtens gel dende loonen mogen worden aangebracht, tenzij het loon door de wijziging niet ver hoogd wordt boven 125 pet. van het op 10 Mei 1940 oi 115 pel. van het op 31 Octo- bei 1942 rechtens geldende loon. Uit de handhaving van deze percentages mag niel worden afgeleid, dat de regee ring ol het college van Rijksbemiddelaars een loonsverhooging overeenkomende met deze percentages, onder de huidige om- slandigheden in hel algemeen voldoende zou achten. De oplossing is echter ook niet te zoeken in een percentage over de ge heele linie. Gezien de ontzettende verar ming die de bezetting en do oorlogshande lingen op ons grondgebied ten gevolge hebben gehad, en de nog volkomen on voldoende productie, is het voorshands niet mogelijk alles weer te brengen op hel peil van voor den oorlog oi daarboven. Daar enboven is het echter ook onverdedigbaar, indien het inkomen van de laagst betaalde arbeiders beneden een zeker bestaansmi nimum zou liggen. Zoo wordt niet alleen gedacht aan een „loonplafond" maar ook aan een „loonvloer". Aangestuurd wordt op een betere verhouding tusschen de be looning der verschillende categorieën dan vroeger b.v. landarbeiders in verhouding tot vele andere groepen. Daarbij wordt niet geaarzeld loonsverhoogingon toe te staan, die veel verder gaan dan 25 pet. boven het peil van 1940. Dat ook de ver houding tuschen ongeschoolden en geschool den een andere wordt is onvermijdelijk, nu eenerzijds een minimum moei worden ge waarborgd, terwijl anderzijds naar boven beperkingen zijn in acht te nemen. Hierbij mag echter niet te ver worden gegaan, wil niet het verwerven van vak bekwaamheid juist nu zoo noodig te gering worden geschat. Gegeven dit uitgangspunt, achtte de regeering een ver hooging tot de genoemde percentages, zon der aizonderlijke toestemming van hel col lege van rijksbemiddelaars aanvaardbaar. Aangenomen mag worden, dat vrij alge meen van deze verdunning gebruik is ge maakt. voor zoover de loonen het daarin aangegeven peil niet hebben overschrede Thans wordt bedrijftaksgewijze nagegaan welke loonen onder de huidige omstandig heden, gelet anderzijds op het bovenge stelde doel der loonpolitiek, voor den des- betrelienden bedrijfstak aanvaardbaar zijn. Dat bedrijfsgewijs uitgewerkte loonregelin gen tol stand komen, is mede noodig, op dat bii werkgevers en werknemers omtrent hetgeen rechtens geoorloofd is, geen onze kerheid besta. Zonder zoodanige regelin gen zou ook de looncontrole door de daar mee belaste diensten op te groote moeilijk heden stuiten. Het college van Rijksbemid delaars brengt thans met spoed een c lal loonregelingen tot stand. Bij de samenstelling van het distributie- pakket zal de mogelijkheid worden geo pend van een keuze tusschen goedkoopere en duurdere arlikelen van gelijke voedings waarde. Ook dit zol in de eerste plaats voor de grootere gezinnen eenige verlich ting geven. De regeering onderschrijft ten volle, dat bij de loon- en prijspolitiek in de eersle plaats beheersching van de prijzen noodig Is. Deze beheersching is cchler slechts binnen zekere grenzen mogelijk. Het lekorl aan grondstoffen, levensmiddelen, machi nes. meststoffen en zooveel meer, dwingen ons op groole schaal in te voeren, in de eerste plaats uil Engeland en Amerika. De prijzen zijn daar tijdens den oorlog sterk gestegen. Bovendien zijn de valutavorhou- dingen vastgesteld, die neerkwamen op 'n tweede, vrij sterke devaluatie van den gulden, zoodat Nederland voor ponden en dollars veel meer moet betalen dan vroeger, wat de prijzen der geïmporteerde artikelen verder vorhoogt. Voorts zijn de transport kosten sterk gestegen, zoowel voor vervoer overzee als in het binnenland. Bovendien zijn in ons land de opbrengsten van den grond, de bedrijvigheid in de fabrieken, do omzet in den handel, zooveel kleiner dan vroeger, dat dit de kosten per eenheid van product zeer ongunstig beïnvloedt. Ook de ze omstandigheid werkt prijsverhoogend. Daarbij komt dan nog, dat de ontzaglijke stijging dor geldcirculatie bij ingekrompen goederenvoorraad tijdens de bezetting, on danks alle pogingen tot beheersching. in vele gevallen tot krasse prijsstijgingen had geleid, die door de geldsaneering niet on middellijk zijn teniet gedaan. En tenslotle werkt de door de prijsverhooging noodig geworden loonsverhooging uiteraard op haar beurt op de prijzen in. Een deel van de factoren zijn, naar men mag aannemen, van tijdelijken aard. De regeering heeft het daarom rechtvaardig geacht de prijs stijging te remmen door op de levensmid delen, brandstoffen en grondstoffen toesla gen te geven, die van de schatkist honder den millioencn per jaar vragen. Dit kan echter niet onbeperkt doorgaan. De voorwaarde voor het tot stand komen van gunstiger verhoudingen en een verhoo ging van het levenspeil is, zooajsoverigens voor de hand ligt, maar in de pracliik niet altijd begrepen schijnt Ie worden, toene ming der productie. Naarmate het Nederlandsche productie vermogen zich hersteld, worden wij minder afhankelijk van den invoer. Wachtgeldregeling Hel ligt in de bedoeling der regeering om met ingang van 1 Januari 1946 een nieuwe vrachtgeldregeling te treilen, waar door voor het geheele land uniiorme rege lingen zullen gelden. Brilseh-Franscli verdrag gesloten Tusschen Engeland en Frankrijk zijn over eenkomsten getcekend inzake Syrië en den Libanon. De overeenkomsten bepalen o.a. het volgende Gemeenschappelijk overleg en over- --..„temming over de voorwaarden inzake het her-groepeeren en het terugtrekken van Brilsche en Franscbe troepen uit Syrië. 2. Hel zooveel mogelijk op elkander al- mimen van de Fransche en Britsche poli tiek in het Nabije Oosten, met hel doel om alle verschillen tusschen beide landen uil den v/og te ruimen. Krachtens de bepalingen zullen Engel- schon en Franschen op hetzelfde tijdstip ontruimen. Dit zal bij gemeenschappelijke besprekingen nog worden behandeld. Zoowel in Engeland als in Frankrijk is de overeenkomst met vreugde begroet. Wat Italië terugkrijgt Tegen 31 December zullen diverse ge bieden. die op het oogenblik nog onder militair bestuur van de geallieerden slaan r onder de competentie van dc Ilcli- aansche regeering vallen. Het betrell de eilanden Lampedusa, Linosa en Pantellaria in de provincie Udine. Venezia Giulia -carentegen valt hier buiten. Opmerkelijk is, dat Allo Adige. waarop Oostenrijk aanspraak maakte, en Val Do- sla, dal door Frankrijk is opgeëischt, bei- Ie weer Italiaansch worden. België neemt deel aait de bezetting van Duitschland Volgens de Belgische radio heeft de mi- ister van Builenlandsche Zaken, Paul Spaak, heden verklaard, dat overeenstem ming is bereikt over de afbakening van Belgische bezettingszone in Duitschland. Spaak refereerde aan zijn besprekingen mei Exnesl Bevin over de Engelschfdelgische betrekkingen. De Belgische zone zal, vol gens Spaak, binnen de Britsche bezeltings- liggen. Er zullen waarschijnlijk in hel vroege voorjaar twee Belaische divisies heengezonden worden. UIT STAD EN LAND Goes ONDERLING KUNSTGENOT De Goessche tooneolvereoniging „Onder- ling Kunslgenol" gai Donderdagavond de Uitstekend geslaagde première van „Milli- dr tegen v/il en dank", waarvan de regie door den heer H, J. Molhoek was verzorgd. Spelors waren de heer A. D. Consland- se, Mevr. M. S. Klompe van Sfraalen, Mevr. J. A. Domenie-Bolier. de heer R. den Boer. do heer A. van Doorn, Mevr. N. Geijsen- Smout, de heer W. C. Sinke. de heer J. L. Rijkse, Mej. K. J. Dekker. Mei. A. van dor Kuijl. de heer A. W. Schneider en Mei. A. Torbijn. Het tooneel verplaatst ons hier naar Amerika met zijn onbegrensde mogelijkhe- arme kostganger Charly Stafiord, s rol door den heer Den Boer op keu rige wijze werd vervuld, krijgt de milli- n bijna cadeauDe geestige en ko mische momenten wisselen elkaar snol af, zoodat hel publiek dan ook den geheelen avond bijzonder heelt genoten. Uit erkentelijkheid voor zijn leiding werd den heer Molhoek een boekwerk aangebo den door de spelers. Niet vergeten mog worden de aardige muzikale verzorging tijdens de pauzes, die onder leiding stond van den heer Pennings. De Ned. Roisvereeniging organiseer de een Zwitserland-avond. De reisvereeni- ging heeft sinds 1 Oct. 16.000 nieuwe leden gekregen. En reeds maakt de reisvereeniging al plannen om haar leden in eigen land aangename vacanlie te bezorgen. Een jubileum generale naar Engeland zal worden georganiseerd. De heer A. L. C. A. van Nijnanten voer de ons al naar Zwitserland. Zij het dan alleen in woord en lichtbeeld. Dank zij zijn boeiende voordracht voel den de toehoorders zich al verplaatst naar de Alpen en de fel witte gletschers. Dat wij deze spoedig met eigen oogen mogen aanschouwen Middelburg Teh bate van de Ned. Veeeniging van lichamelijk gebrekkigen. aid. Zeeland, gal de dansband „Babvlon" in het Schuttershof een cabaret- en dansavond. De secretaris- penningmeestervan genoemde vereenigïng cpende den avond met een kort woord, waarin hij de leden van de band dankte voor hun boreidv/illiaheid en de aanwezi gen opwekte zich als donateur van de Ver- ecniging op te geven. AFSCHEID U.V.V.-MEISJES. Een maand lang heeft een team van 20 meisjes uit de Zaanstreek in U.V.V.-verband veel nuttig werk verricht in Middelburg. Na hot droog vallen van de geïnundeerde gebieden om Middelburg, wilden de bewo ners van de huizen daar zoo spoedig mo gelijk weer naar eigen haard terug. Daar de woningen in een zeer vervuilden toe stand waren, stuitte dit teruggaan op groote moeilijkheden. Een grondige reini ging was allereerst noodzakelijk. Niet ieder- was evenwel in staat om zeil de schoonmaak aan te pakken. De U.V.V. nu een 20-tal meisjes uit de Zaanstreek komen en deze vrijwillige helpsters hebben een maand tijd veel Werk verzet. Het werk v/as niet van het aangenaamste. Mot lig schoonmaakmiddelen en gereed schappen moe ten bergen modder verwij derd worden uit veel huizen, die eerst daar- herstcld zouden kunnen worden. De meisjes pakten dapper aan en volbrachten hun liefdewerk met voel enlhousiarme. Verschillende van hen offerden een maand vacantie op om Mïddelburgsche gezinnen Ie helpen hun woning weer een beetje toonbaar te maken. Onder de meisjes, die een woonark, in de Maisbaai gelegen, gehuisvest waren, heerschte een preltigen geest en zij werden zelfs door de minder aangename karweitjes niet uil het veld ge slagen, dank zij de goede leiding ven Zuster Finkman. In den afscheidsavond, die de meisjes Donderdag in den Schouwburg aangebo den werd. spraken do presidente van de U.V.V.Mevr. A. Batten-Paarlberg. de wr.d. burgemeester van Middelburg, Mr. A. J. v. d. Weel en de heer A. Steketee, namens allen die geholpen werden, dank uit voor de vele diensten, die de meisjes en dc dame van U.V.V. de Middelburgsche bur gerij bewezen hebben- De laatste spreker bood de meisjes een herinnering aan. De afscheidsavond werd gevuld mot zang in de U.V.V.-meisjes zelf, met een vlotle /nacier, opgevoerd door „Amor". dc Amu sementsclub van de belastinginspectie, en met volksdansen en zang van de speciale N.P.G.-groep. afd. Middelburg. Na het slotwoord van Mevr. Ballen werd Jt mooie tableau „Herrezen" op het too neel gebracht. Dit werd gevolgd door het Wilhelmus. De U.V.V.-meisjes gaan nu naar huis. Sommigen koeren in Januari terug. Ook in Vlissingen zal hall Januari waar- ichijnlijk een U.V.V.-team komen werken. Naar wij vernemen zal op Vrijdag 21 de zer in de Noorderkerk alhier een openbaar debat v/orden gehouden over het zeer ac- tueele onderwerp„De Doodstraf". Als sprekers zullen optreden ProDr. Hommes, Gerei. prod, alhier. ContraDs. Hanneman, voorganger der vereen, van ijz. Herv. alhier. Voor een zoer aandachtig gehoor hield Ds. J. H. Hanneman, voorganger der Vereen, van Vrijz. Hervormden, alhier, in de Doopsgezinde Kerk een openbare lezing over hel laatste werk van den zeer beken den historicus Prof. J. Huizinga „Geschon den wereld". Spr. wijst erop. dal Prof. Huizinga door den bezetter uit zijn gefield Leiden was verdreven en als banneling is qestorven en dat dit werk dus wol zeer onder den druk der tijden geschreven is. Het werk is mooi van stijl, beschaafd, rustig en scherp geformuleerd. Het laat ons lel onze fouten zien, geefl ook richtlijnen voor de toekomst, zegt o.a. dat, indien deze wereld wil leven, zij op nieuw moet putten uit den gee l van Chris tus, en dat ons leven verbterd moet wor den, doch overal is de twijfel aan de we deropstanding de wererld. Het geheel geelt een somber beeld on het werkt wat verlammend op het ons hu manisme. Slechts het slot geeft eenige hoop. waarin gezegd wordt, dat aan men- schen van goeden wille vrede op aarde is. Het werk blijft onbevredigend. Spr. betoogt, dat we toch. na afrekening met onze louten, menschen noodig hebben die niet blijven staan bij twijfel en onge loof, doch werken aan den opbouw en dat hel zeer hoopvol stemt, dat het humanisme den laatsten tijd steeds meer in het mid delpunt der belangstelling komt te staan. Vlissingen Naar wij vernemen zal Zondag a.s. de Groote of St. Jacobskerk voor hel eerst weer in gebruik v/orden genomen. Hel ge bouw is voorloopig gerepareerd, dus alleen maar water- en winddicht. De Nieuwe Kerk zal zoodoende weer ge bruikt kunnen worden door de Gereformeer den. De dienst zal dan ook a.s. Zondag reeds aanvangen om 2.30 en 19 uur. Dit in verband met de kolenpositïe. OVERDENKING Daar kan iets groots geschieden leven, hoe kostbaar het ons ook mocht toe schijnen, ieder uur, iedere minuut, ja iedere seconde van ons genomen kon worden. Ons leven had hoegenaamd geen waarde meer. Bommenwerpers konden ons uit de lucht bedreigen. De Griine Polizei kon zijn laarzen op de stoep doen klinken, oen per soonsbewijs kon eon nummer verschillen, en het kan ons aan de galg brengen. Dit alles, dit deed ons ook de ijdelheid van ons leven beseffen. Dit alles deed ons heenzien over de kleine nietigheden van het leven, heenzien over het feit, dat onze buurman een schilleboer, een metselaar, of een bankier was. Hel deed alles niets 'er zake. Wij waren menschen, ons bedreigde allen hetzelfde gevaar. Elk oogenblik kon vanuit een donkeren hoek zich een ijzeren hand op onze schouders leggen en niet weer loslaten. Eiken nacht weer kon de dood uit do lucht zijn zeis doen zwaaien. Maar waarom dit alles nu Wij zijn immers weer vrij 1 Wii kunnen weer doen. wal wij willen Maar tochToch is er iets gebleven, bij oen enkeling misschien. Het besef, dat wij tijdelijk leven in een onbegrensde eeu wigheid. Dat ons leven nauwelijks gelijk is aan het kleinste fragment van den aard bol en dat die aardbol rustig doordraait, wanneer er ergens een enkele, nietige mensch sterft. Ons lovenHet is een kostbaar mo ment. Het lijkt soms. of wii het hebben vastgeklemd, maar voordat wii het weten, is het van ons heen. Wij zijn vrij. vrij om te doen en te laten wat wij willen. Maar vrijheid beteekent gebondenheid. Vrijheid beteekent ook verantwoordelijkheid tegenover onze medemenschen. Laat ons het korte moment, dat wij leven, gebruiken. God heeft een plan. Ongetwijfeld. Maar het hangt van ons voor een groot deel af, of dit plan zal slagen. Voor ons allen bestaat een plan. Voor een ieder. Vooral en zeker in dezen lijd. Een wereld schreeuwt om werk, een we reld moot weer opgebouwd worden, een wereld, die alle idealisme cynisch heelt laten vallen. Wij moeten die wereld helpen opbouwen, wij moeten die wereld met nieuwe hoop bezielen. Dat kunnen wij, indien wij overal en in alle omstandigheden onzen plicht doen wanneer wij onze verantwoordelijkheid lee- ren beselion tegenover onzen naaste wan neer wij willen gelooven. Voor dezen tijd voor allen deze groot- sche taak. God zij met ons L. Ingezonden mededeeling Gebruik heel weinig tbce, maar voeg een paar korreltjes Nettie loc. Dat haalt de smaak heelemaal op en U komt niet Uw Uw kruidenier kan het U lei opgerichte oudervereeniging. Spr. hield 'n voordracht over Indië. In het bijzonder schelste spreker de groote belangen van Nederland bij het behoud van Indië. Hij betoogde o.m., dat scheepvaart, handel en industrie voor een belangrijk deel van In dië afhankelijk zijn. Scheepvaart zelfs voor 55 pet. Ook Vlissingen is, wat scheeps bouw betreft, zeer geïnteresseerd bij Indië. Spreker slool zijn leerzaam beloog met de woorden „Indië verloren, rampspoed geboren". -Alhier had Donderdagavond een vergadering plaats, uitgaande van het Zeeuwsch Comité voor Gebiedsuitbreiding en van de O.I.W. De heer Poppe. voorzitter O.I.W., opende de vergadering en hel speet hem erg, do! de opkomst zoo gering was. De inleider voor dezen avond was lr. F. Bakker Schut van Den Haag. die als onder werp had „Annexatieproblemen". Spreker deed uitkomen, dat herstelbeta lingen door Duitschland, zooals dit in stuk jes verdeeld is, onmogelijk is. Aan de Oost zijde is het Rusland en aan de Westzijde zijn het Engeland en Amerika, die Duitsch- land's industrie vernietigen. Als Duitsch- land's industrie vernietigd is. hoe zou hij dan herstelbetalingen kunnen doen Bovendien zou dit net gaan als na Ver sailles op den duur zou er niet meer be taald worden. Annexatie is dus hel eenige. Dit is op verschillende wijzen mogelijk, al dus spreker. Hel kan gebeuren met bevolking, zonder bevolking, maar ook mot geselecteerde be volking. Hel laatste was volgens sprekers inzicht hel beste. Het geannexeerde gebied zou dan onder Nederlands bestuur komen, maar als werkkrachten kwamen de Duit schers in aanmerking. Wat de groote mogendheden betrol meen de spreker te mogen aannemen, dal deze het plan wel zouden steunen. Want wanneer Nederland verzwakte is dit geen goede bumper voor Engeland. Tot slot merkte spreker op. dat annexa tie practisch de eenige weg is .om onze volkskracht weer arondig te herstellen. Van de gelegenheid tot het stellen van vragen werd door verschillenden gebruik gemaakt. VOOl BE JJETLJCPIQ) (ONGENS EN MEISJES. Jullie hebben nu al verschillende malen jullie eigen hoekje 's Zaterdags in „Vrije Stemmen" gevonden. Alles wat daarin Ie lezen stond, is door groote menschen ge- schreven. Nu zullen jullie het zeker prettig vindon, om ook eens iets te lezen, wal jullie Zeeuwsche vriendjes en vriendinne tjes zeil gemaakt hebben. Dal kan. Iedere jongen en ieder meisje mag gedichtjes, ver haaltjes, raadseltjes, die hij ol zij zeil ver men heelt, opsturen aan „Vrije Stem- n". en dan zal er iedere week iets van de krant gedrukt v/orden. Ook mogen jullie vragen stellen. Niet te veel natuur lijk. want er is nog maar weinig plaats de krant. De vragen zullen in volgorde n binnenkomst behandeld worden. Als veel vragen komen, kan het wel eens n week duren, voor het antwoord in do krant komt, maar komen doet het. Adresseer Jullie brieven aan Redactie „Vrije Stemmen", Beestenmarkt 2. Goes, on zot in den linker-bovenhook van de enve loppe „Voor de Jeugd". „Vrije Stemmen" hoopt spoedig de eerste brieven mei eigen werk te ontvangen. RAADSEL. Met een b. ben ik een schuimende drank, met een m. oen nijver insect, met een g. een reusachtige roofvogel, met een p. een gladde worm, met een n. een inwendig lichaamsdeel, met een 1. een ouderwetsch muziek-instrument. Zonder meer ben ik een bewoner van eon wonderlijk mooi en groen eiland aan den Atlantischen Oceaan. Wie ben ik FILMCLUBS VOOR DE JEUGD IN ENGELAND. In Engeland bestaan „filmclubs", waar fongensen meisje 's Zalerdagsochtends spe ciaal voor hen uitgezochte films kunnen gaan zien. Deze clubs werden opgerient door de „Gammont British and' Odeon Theatres". Ieder kind kan lid worden en behalve een hoofd- en verschillende bij- iilms zijn er aan de Zaterdagochtend-voor stellingen speciale attracties verbonden, die vaak door de kinderen zelf verzorgd wor den. De toegangsprijs is erg laag cn de opbrengsten van de kinder-voorstellingcn worden alleen gobruikt om films voor de jeugd te doen opnemen.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1