VRIJE STEMMEN Russische verklaring over Iraansche kwestie Het Congres van den Arbeid Samenwerking tusschen k-pitaal en arbeid Woensdag 28 November is te Utrecht het Congres van den Arbeid, uitgaande van de Slichting van den Arbeid, te Utrecht gehouden. Ruim 500 vakbondsbestuurders en ver tegenwoordigers van werkgeverszijde wa ren uit alic declcn des lands in de mooie Stadsschouwburg bijeengekomen, zoodat dit Congres inderdaad is geworden wat Mr. Stikker ervan reide, n.l. een mani festatie van de gemeenschappelijk gevoel de verantwoordelijkheid ten aanzien van ons volksbestaan. Ook vele vooraanstaande persoonlijk heden hadden door hun aanwezigheid van hun belangstelling blijk gegeven, w.o Minister van Sociale Zaken, W. Drccs, vertegenwoordigers van het Departement van Sociale Zaken, leden der Statcn- Generaal en vertegenwoordigers van or ganen der arbeidsinspecties. liet podium was met palmen versierd. Als sprekers waren genoodigd Prof. Mr. M. G. Lcvcnbach, hooglccraar aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, Prof. Mr. C. P. M. Romme, voorzitter van het College van Rijksbemiddelaars, ui: wier redevoeringen wij nog het een en ander zullen vertellen. De debatten, die naar aanleiding van hun toespraken volgden, waren zeer le vendig en uit alles bleek, dat de debatters met de problemen waarover zij spraken, volkomen vertrouwd waren. Dit gaf aan de debatten zooals zij hier gevoerd werden, hun hoogc waarde en verhelderend aspect. Opvallend waren de geest van onder linge waardcering en de sfeer van volko men openhartigheid en ongedwongenheid die op het congres hcerschtcn, waardoor alles op een zeer hoog niveau kwam te Het Congres van den Arbeid beeft duidelijk tot uiting gebracht, dat er in socialen sector van het Nederlandschc maatschappelijk leven lessen geput zijn uil de oorlogsjaren, dat de geest van ver trouwen en samenwerking tusschcn arbei der en werkgever, arbeid en kapitaal, groeiende is. Dit congres zal daarom alleen in ons land, doch ver daarbuiten dc grootste belangstelling hebben. Dc gedachte, welke dit congres bezielde, was die van organische samenwerking tusschcn dc twee voornaamste productie factoren, n.l. kapitaal cn arbeid. In de geschiedenis staan deze twee aan vankelijk scherp tegenover elkaar, worden zij gezien ais tegenstellingen. Allengs echter brak het inzicht door, dat door onderling overleg, gevoerd in een geest van vertrouwen en begrip, de oplossing van dc sociale problemen doeltreffender kon geschieden dan door dc felle klassen strijd. De uit dit inzicht voortvloeiende ont wikkeling was reeds vóór den oorlog be gonnen, doch zette zich in dc oorlogs jaren sneller door, omdat gedurende dc bezetting arbeider en werkgever elkaar vonden in den gcmecnschappelijkcn strijd tegen den bezetter, cn vindt thans haar controle vorm in de Stichting van den Arbeid. Dit kwam ook tot uiting in de magistrale openingsrede, die bijna een uur duurde cn werd uitgesproken door den voorzitter van het Stichtingsbestuur, Mr D.' U. Slikker. Hij legde er den nadruk op, dat het voor het eerst in de geschiedenis van ons lam' voorkomt, dat er uit eigen initiatief eer representatieve bijeenkomst is belegd i- groot formaat van dc georganiseerde werk gevers en arbeidersbeweging iu ons lan. en noemde dit terecht een feit van histo rischc bctcckenis, daar het bewijst, dat dc evolutie der denkbeelden op dit terrein ir ons vaderland zoo ver is gevorderd, dat verantwoordelijke persoonlijkheden uit kringen van werkgevers en arbeiders in gezamenlijk verband en niet meer, als vroeger, gescheiden, uiting willen geven aan hun gezamenlijk streven om in een drachtige samenwerking cn in nauwe re latie met de overheid, de sociale nooden van ons volksbestaan te lecnigen en de sociale vraagstukken van den dag tot een bevredigende oplossing te brengen. Mr. Stikker schetste de betrekkingen tusschcn arbeid cn kapitaal, zooals deze zich tot voor het uitbreken van den oorlog gevormd hadden, en noemde deze bepaald goed. Steeds meer collectieve ar beidsovereenkomsten werden afgesloten stakingen kwamen practisch niet meer De klassentegenstellingen waren bezig te vervagen, de ontwikkeling was zoo ver gevorderd, dat men rijp werd voor dc werkelijke codificatie van deze groeiende toenadering in de Bedrijfsradenwet. Da: deze feitelijk een doodc- letter is gebleven was voor een groot deel cc wijten aan de nog bestonden. Van een tegenstelling tus schen overheid eenerzijds en het gezamen lijke bedrijfsleven anderzijds, kon nauwe lijks gesproken worden. Zoover was dc ontwikkeling in begin 1940 voortgeschreden cn met vertrouwen kon dc toekomst tegemoet worden gezien. De Duitsche bezetting heeft ook op dil gebied veel kapot gemaakt wat zoo moei zaam in den loop der jaren was opgc bouwd. Toch is uit het gedurende de bezettinr gevoerde overleg dc groote winst, waar over wij reeds spraken, voortgevloeid want in cn door den gcmecnschappelijkcn strijd tegen den onderdrukker, vielen d< laatste restanten van wantrouwen tus schcn werkgevers cn werknemers weg. Ook bij die leidende werkgevers, die voor den oorlog nog huiverig waren, om de samenwerking op sociaal gebied me. dc arbeiders uit te bouwen, drong nu hei inzicht door, dat in het gemeenschappelijk zelf doen met eigen verantwoordelijkheid de oplossing lag voor dc verhouding in ons land tusschcn kapitaal cn arbeid. Deze gedachte heeft geleid tot de Stichting van den Arbeid. Op welke wijze de Stichting het zoo urgente vraag stuk van dc medezeggingschap van den arbeider in het bedrijfsleven heeft aange vat, hoe zij staal tegenover dc Eenheids- vakbeweging en hoe zij het organisatorisch contact met de overheid heeft uitgebouwd daarover zuilen wij iets in een volgend artikel meededen. Overbruggingsuitkeering stopgezet De regeling der overbruggings-ui!'<eering is voor geheel Zeeland, behalve voor de havenarbeiders te Ternouzen. buiten wer king gesteld. Dit volgens besluit van den minister van sociale zaken, die de uitkee- ring voor hel geheele land voor timmerlio den. metselaars, straalmakers en loodgio- ters ophiel. I 2' JAARGANG DAGBLAD VOOR ZEELAND MUM M KR 329 Maandag 3 December 1945 Algemecnc Leiding i B. G. Kloosterziel en S. L. Buerma. Hoofdredacteur s j. Kockebakkcr. Redactie cn Administratie i Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon 2164. Bureau Middelburg i Nationalisatie van de Fransche banken Hess speelt geen comedie meer De Sovjet-regerecring heeit ihans een nota gezonden aan de Iraansche regee ring. waarin wrdt oaezegd, dat het zonden van Iraansche regeeringslroepen naar het hebben tol bloedigen sou daarom verplicht Noord-Iran te sturen o zich aldaar bevin- Noorden geleid De Sovjot-regeeri zijn hulptroepen ni Ier beschorming vc dende Sovjet-legers. Aangezien Sovjet-Unie ervan afgezien heeft pen naar Iran te dirigeeren. is zij van meening, dat het niet verstandig zou zijn. indien Iraansche regeeringslroepen nog naar Noord-Iran zouden wordon -ezanden De nota zegt verder, dat de Iraansche burgers vrij zijn zich overal in Iran te be wegen, waar Sovjet-Russische bezeltir.gs troepen liggen. De Sovjet-Unie kan geen verantwoordelijkheid op zich nemen voor het leit, dat zich in hel Noorden geen oili cieeie Iraansche regeeringsvertegonwoordi gers bevinden. Voorts wordt tegengesproken, dat aan de Iraansche pogingen tot het legeren van grensposten aan de Iraansch-Turkscho grens onoverkomsnlijke hinderpalen in den wee gesteld zijn. De Sovjet-Unie beschuldigt de Iraansche gendarmerie ervan, verantwoordelijk voor de incidenten zte zijn. De Sovjet-regeering schijnt de Iraansche kwestie Ie beschouwen als oen alleen -Irar en de Sovjet-Unie aangaand vraagstuk, er niet een incident, dat door evenleg tusschen de Vereenigde Volkoren moet worden op rolost. De Russische regee -ig hee't nor steeds niet geantwoord op do Amerikaan sche nota over do Iraansche kwestie, waai in het terugtrekken van alle geallieerde troepen, dus ook van do Russische, wordt voorgesteld. Nationalisatie van de Fransche Bank Do Fransche regeering heelt bij do con- stitueerendo vergadering een wetsvoorstel ingediend betreffende de nationalisatie van de Banque de France en de vier groote doposilobanken, met ingang van 1 Jaunari .y46. De nrti-'eelho'ider- —-Pen schade.oos worden gestold door middel van tl slaalsooUgunes, wet»o in jaar aigelost Het wetsvoorstel houdt verder nog in, dat behalve de reeds genoemde banken, ook alle andere belangrijke bankinslellin- jon onder staatscontrole komen te slaan. Hess simuleerde Do Nazi-leiders die te Neurenberq terecht Jaan, probecren op alle mogelijke mam- ten hun loven als zij het niet kunnen red den. dan toch zoo lang mogelijk te rekken. Zij trachten dit o.a. te bereiken door zich voor minder toerekeningsvatbaar te hou- waanzin voorwenden en zoo blijkt, dat do versuftheid van Hoss niets dan comedie was. Hij heeit nu zeli verklaard, dat hij deze houding tot nu toe om tactische rede nen had aangenomen, doch dat thans zijn geheugen wederom geheel in orde is. Hess schijnt lot dozo veranderde houding besloten te hebben, nadat er urenlanq over gedebatteerd was oi hij nog wel langer tot het proces kon worden toegelaten. Hij heeit dus eieren voor zijn geld gekozen, want wanneer hij van de bijwoning van het proces zou zijn uitgesloten, zou hij zijn eigen belangen niet meer hebben kunnen verdedigen. Hij wil nu samen met zijn kameraden aan hot proces deelnemen en heeit ver klaard, dal hij de volle verantwoording op zich neemt voor alles, wat hij gedaan, on derteekend ol mede-onderteekend heeit. Verzoek van de kleine mogendheden De verschillende kleine mogendheden, die het zwaarst onder de Duitsche anressie geleden hobbcn. hebben te Neurenberq den wensch uitgesproken zeli in de gelegenheid te worden gesteld het op hun land betrek- kinq hebbende deel van de aanklacht uit 'e spreken. Deze vraaq werd door Tsjecho- Slawakiie. Polen en Toeao-Slavië aesteund doch ook van de Westelijke kleinere mo- aendheden hebben enkele een dera"liik verzoek aan de Fransche prosecutie gericht. Vermoedelijk zal het om practische rede -ten onmogelijk zijn geheel aan dat ver langen tegemoet te komen. Dit zou te vee) tijri kosten. Mogelijk was echter wel, dat de kleinere 'anden in de gelegenheid zouden worden gesteld hun eigen stem in de rechtzaal te doen hooren door middel van een korte verklaring. Nederland zeli heeit dat ver- zoek nog niet gedaan, doch het spreekt vanzelf, dat ook de Nederlandsche stem •.al klinken, wanneer dit in principe wordt 'oegestaan. In dal geval zal de Nederland rche vertegenwoordiger. Kol. Baron var Tuyll van Serooskerken de Nederlandsche aanklacht uitspreken. Oe a.s. Rijksconferenfie Het Koninkrijk der Nederlanden in zijn toekomstiqe samenstelling moet worden 'oorbereid door o.a. een sociologische Ad- iescommissie, die thans door den Minis- 'er van Overzeesche Gebiedsdeelen is in lestold. Deze commissie moet materiaal rerzamelen, waardoor de feitelijke aanra- ingspunlen en de interdependentie van de verschillende rijksdeelen in hel licht moe- en worden gesteld. Daarover moet de -ommissie adviezen verstrekken aan hel Centraal Bureau voor de Statistiek, dat ze :al verwerken. Voorzitter is Mr. van Helsdingen. Leden zijn Prof. Tinberqen, Dr. Kuin, Fred. Oud schans Dentz en Dr. Soemotro Djojohadi- Koesoemo. Mexico Mexicaansche bladen protesteeren erte gen, dat de Paus aan Franco zijn zegon heeit gegeven. Hoe kan men do duizen den moorden en de verwoestingen vergeten vragen ze, die Franco op zijn geweten heelt Britsche politic schiet op Joden Ruim 200 Joodsche vluchtelingen, die illegaal van uit Griekenland in Palestina landden en door volksgenooten werdsn verborgen, werden met speurhonden ont- dket. In het gevecht, dat volgde met de loden, die de vluchtelingen beschermden, werden 8 Joden gedood en 78 gewond, terwijl er 178 werden gearresteerd. Albanië De agrarische hervorming wordt hier snel doorgezet. Het feodale stelsel wordt opge ruimd. 22.000 Doenuems land 1 doenuem is ruim 9 are zijn reeds onder de boe ren verdeeld. 2000 daklooze boeren zijn reeds van land Zweden en Rusland Er Is tusschen belde staten een verschil gerezen omtrent de uitlevering van 157 Baltische militaire vluchtelingen. Deze menschen haddon legen Rusland gevoch ten, en wenschon nu niet naar hun vader land terug te keeren, uit vrees voor repres- saillcs. Rusland staat op het standpunt, dal zij, nu de ooilog uit is, behooren te worden uilqeleverd. Deze Balten hebben nu een zesdaagsche hongerstaking gehouden. Daardoor zijn zi, dusdanig verzwakt, dat Zweden aan den Sovjetambassadeur te Stockholm heeft me degedeeld, niet in de mogelijkheid te zijn hen uit Ie leveren. Zij zijn in een militair ziekenhuis opgenomen. Koning Gustaai zeli heeft Stalin gevraagd een uitstel van 12 maanden toe te staan. Hij kreeg ten antwoord, dat daarvoor gc.n termen aanwezig waren. Australië In Ned. ïrdië Op Morotai zijn de eerste Australische processen tegen Japansche oorlogsmisdadi gers begonnen. Kapitein Iwasa was de eerste beklaagde. Hij zou Australische krijgsgevangenen met de bajonet hebben laten doodsteken. Do Australische voedselcommissïe ont kent, dat vijl scheepsladingen met reliof- goederon naar Java zouden zijn gezonden, zooals Sjarir te verstaan had gegeven. Een ollicier van hel Australische hoofd kwartier deelt mede, dat 83.000 Japanners zijn ontwapend en geïnterneerd. Zal Autsralië Nederlandsche evacuees opnemen zoo vordt gevraagd. Minister Calwell wil er 10.000 herborgen, als de accomodatiemogelijkheden der Nederland sche soldaten zouden worden gebruikt. Senatro Cameron verklaarde, dat deze zaak eerst nauwkeurig zou moeten worden bestudeerd. Do „Melbourne Sun" is evenwel afkee- rlg van dergelijke stille sabotage. H:t blad schrijn, dal Nederland, door den Japan- schen opmarsch te vertragen, aan de Au stralische vrouwen en kinderen het lijden dor bezettnig hebben besnaard. En do voorzitter van do vereenïging van Australiërs verklaart, dat zijn land 50.030 Nederlandsche evacuees met genoegen zou moeten opnemen. Dal is andere taal Oe Brillen- en Glazenpossiie vooHoopig niet rooskleurig Het A.N.P. bracht het bemoedigende be richt. dat binnen een half jaar de Neder landsche behoefte aan brillen en glazen voor een belangrijk deel kan wordon ge dekt. Bij nrformatio ter bevoegder plaatse blijkt dit nieuws te optimistisch. Nederland heeft geen optische industrie. De glazen werden voor het overgroote deel ui! Duitschland betrokken. Dit land levert nu niets meer. De opticions zijn dus nu op miport uit andere landen als Engeland, de Vereenigde Staten en zooals het ge noemde bericht meldt, Tsjecho-Slowakije aangewezen. Tot nu toe is er niets inge- De voorraden in heel ons land zijn uit geput. Als u toch eens het geluk hebt een paar nieuwe glazen in uw bril te krijgen, dan komen die van de verschillende Ne derlandsche grossiers in brilleglazen. Deze grossiers beschikken weliswaar over slij perijen, maar de capaciteit van die be drijven is zeer gering en alleen berekend op het leveren van 3poedwerk. De couran te nummers worden voor den oorlog in -nassa in Duitschland bestold. Voor bijzon dere combinaties wendden do opticiens zich Berend Broijl. kleermaker uil Wolfaarts- dijlc. wordt ervan beschuldigd, in Februari 1943 lid der N.S.B. te zijn geworden. Hij heeft hulp aan den viiand geboden door in Wolfaartsdijk aan de ramen van do woningen Ie luisteren, oi do bewoners naar den Engelschon zender luisterden. Verdachte ontkent ten stelligste, dat hij aan de ramen heeit geluisterd. Hij ging 's avonds nooit uit. Wel gaf verdachte toe Mej. A. Schippers bij do politie te hebben aangegeven wegens beloediging. Verschillende getuigen hadden de be klaagde 's avonds waargenomen, wan neer hij aan de ruiton luisterde. Do beschuldigde was goed herkenbaar aan zijn bochel. Verdachte verklaart, dal hij nooit aan Winterhulp heeit gegeven. Hierop liet Mr. Vlaming de bewijsstuk- Ook de vraag, oi verdachfe iels Ie ma ken heeit gehad met de Zeeuwsche Stroom .verd ten stelligste ontkend, waarop enkele kwitanties voor den dag werden gehaald. Verdachte beweert dan, dat het blad ook de Armenzorg behartigde. Ondanks alle bewijzen bleef do boklaagde halsstar ig ontkennen, dat hij een verradersrol ge- tpeeld had. De 72-jarige Pieter Johannes van Maa- ren. scheepsmakelaar uil Hansweert. hoeft hulp verleend an don vijand, doordat hij n het laatst van 1940 ol begin 1941. bar kassen, toebehoorende aan de Nederland sche marine, die door den vijand waren buitgemaakt, heelt gekocht on weer ver kocht. Hiermee heelt hij winst behaald en daardoor voordeel gelrokken van hande lingen van den vijand. De beschuldigde verklaart te goeder trouw te hebben gehandeld en op die wijze bootjes te hebben onttrokken aan den vij- Volgens den voorzitter van hot Tribunaal heeit hij echter op die wijze zich vergrepen aan het eigendom van de Nederlandsche Marine. De beklaagde ziet in, dat hij fout ge handeld heel!, maar meent, dat meerdere personen zich op gelijke wijze qedragen hebben, zonder daarvoor bestraft Ie zijn. Verdediger Mr. F. W. Adriaanse, Hendrik van Maaron uit Hansweert was lid van de N.S.B. in 1940 tot midden 1942. Zou aangesloten zijn gev/eest bij het Eco nomisch Front en hulp aan den vijand heb ben verleend door vrijwillig vertegenwoor diger van de Nederlandsche Rijnvaart Cen trale te zijn geworden. Van Maaren verklaart, dat hij in moei 'ökheden verkeerdo, toen hij lid van do N.S.B. werd. De Duitschers zaten in zijn kantoor en hij zag geen uitweg meer, aan- Tezien hij zijn zaak niet wilde laten ver- loopen. Getuige a decharge Johannes Willem Griep uit Hansweert, zegt niets ai te we len van het lidmactschap van het Ver- voers front. Getuige, die boekhouder is in de zaak van Van Maaren, meent, dat de beklaag de als zoodanig dan toch wel een blaadje moest hebben ontvangen. Hiervan wes geen sprake. Mr. F. W. Adriaans® ontzenuwt de laai ste beschuldiging. De Rijnvaart Centrale is geen Duitsch Instituut, maar daloc:! van 1935. In dit politiek geding raakt dit laat ste verwijt kant noch wal. Indien beklaarde lid van het vervoers- front was geweest, had getulgo Griep dit moeten vreten. Hier Ss geen bewijs van. Van Maaren heeft bedankt als lid van de N.S.B. toen Duitschland nog op het hoogtepunt van zijn macht stond. Beklaag de had verder onderduikers geholpen. De verdedigor riep clemontio ln van het tribu- UITSPRAKEN Adriaan Cok, landarbeider uit Kruinin- gen, 8 mnd. interneering. Pieter Cok, landarbeider uil Kruiningen. 6 mnd. inlerneerinQ. Dingenis Anthonio Braam, visscher uit 's-Gravenpolder, 6 jaren interneering. Gerhard de Witte, kleermaker in 's-Gra venpolder, 3 jaar interneering. Allen met ontzetting uit het recht open bare ambten te bekleeden en ontzetting uit het kiesrecht. Adriaan Jan van der Meulen. landbou wer uil 's-Heer Abtskerke, 5 maanden in terneering. Jan Janso, werkman uit 's-Gravenpolder. De beschuldiging wordt als zoodanig ver vallen verklaard. Vrijspraak. tol de grossiers, die do gevraagde glazen binnen enkele dagen konden afleveren. Nu hebben de grossiers de grocte opgave be- hadve de bijzondere combinaties ook de gangbare nummers to slijpen. Zij leveren volgens het A.N.P.-bericht 10.000 paar glazen per maand al. In Ne derland zijn een 1200 opticiens, die dus gemiddeld nog geen negen paar gla'zen per maand kunnen betrekken, dus voor nog geen negen brillen. Dit aantal dekt do behoefte nog lang niet en stel de opticiens zeker niet in de gele genheid een voorraad, die ruimte laat voor vlugge ailevering, aan te leggen. Ten minsle 1 millioen glazen zal in één keer ingevoerd moeten worden om een eenigszins bevredigend peil te bereiken. In Nederland is één monturenfabriek. die brillen fabriceert, die voldoen aan de eischen, die een opticien stelt. Deze iabriek is in Wassenaar gevestigd. Zii levert al leen celluloid monturen van goded kwali teit en sierlijk model, die in een hoogege prijsklasse vallen, maar heeit mot moei lijkheden als schaarschte aan materialen Ie kampen. Ook in Schoonhoven worden brl'len ge maakt. De Schoonhovensche industrie is ontstaan uit de edelsmederij en maakt monturen, die niet voldoen aan de eerste eischen, die een goede opticien aan een bril mag stellen en do maten van de ge bruikte onderdeelen zijn bovendien niet Iedereen hoort graag optimistische klan ken in dezen tijd, maar een te groot opti misme bengt steeds teleurstelling mee. Daarom zou het goed zijn. dat voor een bericht als dat over de brillen- en qlazen- positie do wereld wordt ingestuurd, het wordt voorgelegd aan een bevoegde instan tie, in dit geval de vakgroep voor opti ciens, die momenteel probeert om brillen en glazen te imporloeren. Een algevaar digde van deze vakgroep is thans in En geland. Mogelijk heeft zijn reis tot resultaat, dat spoedig een groote hoeveelheid monturen en glazen naar ons land komt, maar op het oogenblik is de brillen- en glazenposilie van Nederland, het land waar de meeste brillen gedragen worden 20 pet. van de bevolking brilt allesbehalve rooskleurig en zij zal dit zonder belangrijken invoer ook voorloopig niet worden. Radiocursus over land- en tuinbouw In de rubriek ten behoeve van den land bouw, verzorgd door do afdeeling voor lichting van den minister van landbouw, visscherii en voedselvoorziening, zal heden avond Ie 20.30 uur sproken Ir. J. W. Hudig. directeur van den rijksdienst voor land- bouwherstel. over hel onderwerp„Her stel van Cultuurgrond". Schillen bewaren In een schrijven aan de gemeentereden heeit het rijksbureau voor voedselvoorzie ning medegedeeld, dat met het oog op de veevoederposilie voor don a.s. winter we derom noodzakelijk is, dat zooveel moge lijk appelschillen, aardappelschillen en de etensresten worden ingezameld. In verband daarmede wordt er nogmaals de aandacht op gevestigd, dat het onverantwoordelijk is om schillen en etenresten in de vuilnis bakken to deponeeren. In het belang van de veevoeder-voorziening en dientengevol ge van de molk- en vleeschvoorziening is het dringend gewenschl de schillen en de etensresten afzonderlijk te bewaren en deze geregeld mee te geven aan den schillen- ophaler. Het gat bij Rammeken geblokkeerd Zaterdagmornen om 10 uur is het laatste diikqat op Walcheren, dat bij Rammekcns, geblokkeerd door het tot zinken brengen van een 62 m I inge phoenid caison. Men verwacht het gat deze weck volledig te dichten. Evacuatie te Ambarawa versn»ld De cvacnatle der kampen te Ambarawa ii aanzienlijk versneld door dc aar.komst var 7.1 vrachtauto's ln dc eerstkomende daget Volgens Reuter z teeds dreigender Indonesië Britsche versterkingen, plm. 1000 Brilsch-Indiërs, Priok aangekomen. In Kramat. een der onr tavia, werd gevochten tusschen oen Brit sche patrouille en een troep Indonesiërs iie Ambonneezen aan hun zijde hadden. Olschoon het Britsche ultimatum door dc- extiemislen van Bandoeng niet was aan genomen, worden de consekwenties nor niet toegepast, omdat nog getracht zal worden, toch een einde 1o maken aan dc vijandelijkheden. De Indonesische „Gou verneur" van West-Java, een leider dei extremisten en een Brïtsch oiiicier onder handelen. Londen ontkent, dat Japannors zouden gestreden hebben aan Engelsche zijde. Ned. Indië wil voor 20 millioen pond aan Australische goederen Icoopen in 1946, mits men ze tijdig ter beschikking stelt en de schepen niet wordon vastgehouden. De evacuees die uil Semarang per boot naar Batavia zijn aobracht, willen voor een overgroot gedeelte niet van boord gaan. Ze zeggen „Wij hebben genoeg van kam pen breng ons naar Singapore". Noel Monks, de correspondent van de Daily Mail te Batavia, schrijft o.a.„Java is in den greep van de terroristische jeugd, die door Soekarno zijn opgevoed, om met de Japanners te vechten. Tenzij onze mili taire leiders noa vastberadener stappen doen. zal het allen die het ongeluk hebben zich hier te bevinden, den kop kosten. 800 tol 1000 evacuees zullon uit Nod. Indië naar Nieuw Zoeiand gaan duizend geïnterneerden, die onder doktersbehande ling moeten, gaan naar Nederland. Soerabaja Hier is nu esn plaatselijk geallieerd be stuur gevestigd. Toch hebben ten zuiden van de stad nog steeds militaire operaties plaats. De Indonesiërs trekken terug en nemen vrachtauto's met burgers mol zich mee. Hel gebied om Darmo Ss onder water Tijd. verfaqing me'kran^oen Gedurende de wintermaanden daalt de melkproductie sterk. Ook door het uitblij ven van belangrijke import van krachtvoer is de totale melkproductie sterk gedaald. Door dit alles zal het niet mogelijk zijn de rantsoenen op hol huidige peil te handha ven. Met ingang van de op 9 Dec. a.s. aanvangende distributieperiode wordt het rantsoen van personen boven de 20 jaar veilaagd van 2 liter op l'ï liter welk rantsoen in het Zuiden dos lands reeds beslaat dat van de kinderen en jeuq- dïge personen van 5 tot 20 jaar van 3'? liter op 3 liter en het rantsoen van de klei ne kinderen van 0 tot 1 en van 2 tot 4 jcar van 6 liter op 5 liter, alles per week. Jeugdige personen van 15 lot 20 jaar in Het zuiden, die tol dusver 1 Vz liter kregen, zullen, nu het Zuiden mol de rest van Ne derland gelijk gesteld wordt, 3 liter onl- Praa'j »s op de br-ug De minister van verkeer on energie. Ir S. G. 1. M. van Schaik, sprak over de kolenvoorziening, waaiin hij o.m. zei, dal !n de miinen een productie is bereikt van 26.000 ton. In Juni van dit jaar bedroeg de gemiddelde productie iets meer dan 14.000 ton. zoodat van een vooruitgang KUNST MUZIEK Muzi- k» en Volksgemeenschap Men kent het gezogde, dal do Nederlan der onmuzikaal is, en wanneer hel ons niet door een buitenlander wordt verteld, dan is de Nederlander er zeil direct bij, om het zonder blikken oi blozen Ie be- De Nederlander is op muziekgebied een bescheiden mensch, en hi ka n zeer be scheiden zijn. omdat hij zelf qeloolt ln ziin onmuzikallteit en hel als oen noodlot, een fatalisme aanvoelt, dat Nederland en mu zikaliteit nu eenmaal niet samen gaan. Is het nu werkelijk zóó erg met ons ge steld Zijn we geboren a-muziek men- Gelukkig geven de ieiten en do geschie denis een hoopvoller beeld te zien. Hoe zou een volk, dat onmuzikaal is, een aan tal voortrellelijke orkesten voort kunnen orengen, een Concertgebouw-orkest, dat ze ker met de boste orkesten van de wereld kan concurrocren. Hebben we geen eer ste rangs conservatoria en muzieklycea Hoe zouden iolisten kom als ii En een brok geschiedenis acn loonen op do scholen wordt ze he laas niet geloond waarin do Nederlan ders gedurende meer dan 100 jaar met ïun componisten en kapelmeesters hot Zuropeescho muziekleven beheerschten, in- -isn we als volk in kern onmuzikaal wa- Neen, hel gezegde, dal Nederlanders onmuzikaal zijn, gaal niet op er zi)n an dere iactoren die aan hel gezegde ten grondslag liggen. Factoren, die even goed in andere landen aanwezig waren, maar nergens zoo sterk door werkten als in ons volk. Toen de lundamenten voor hot groote gebouw dor Wostersche muziekcultuur ge- _.gd werden, waren de scheidingslijnen hiervan niet duidelijk Ie zienkunsten en wetenschappen werden omvat in het "rond ros! der kerk, in hel verband van het jong opkomende Christendom. Wanneer de muziek zich echter van do cerlt losmaakt, en zich als zellslandige -unst gaal ontwikkelen, ontstaat er een klooi tusschen het volk en do dragers van Je muziekcultuur, die steeds breeder wordt naarmate de muziek haar ontwilckelings- vlucht voortzet. Een proces dal eeuwen duurt en waardoor hel volk steeds meer achterop raakt. Alleen de musici en de meest begaafden wisten het tempo bii te houden, terwijl de rrootslen op muziek-go- bied gestadig doorwerkten aan hun cultuur bouwwerk. Een cultuur echter, welke niet steunt op de volksgemeenschap, waar niet voldoen de wisselwerking is tusschen kunstenaar en volksziel lijdt aan bloedarmoede. Men ■rachlte mol lapmiddelen do belangstelling on lielde voor de muzïok-scheppingen aaan de te houden. Op zichzelf deden die mid delen goed werk een bepaalde groep menschen kreeg beter inzicht, maar de kwaal waaraan het volk leed. werd niet aangepakt. De 20ste eeuw brengt een lichtpunt in deze duisternis. Er ziin stroomingen te be speuren, die de zaak in de kern aanvat- ton muziek-paedagogische systemen, die de wegen naar het gebouw der muziek el- enen. en het volk de eersto Iroden wijzen van de trappen die leiden lol boven in iet bouwwerk, trappen die gereed gemaakt werden door de muziek-genioën on de ta lentvolle musici. Er zijn kenteekenen aanwezig, dat straks de staat het werk ter hand neemt en ds deuren van het bouwwerk wild open zet, door hel elementaire muzlekonderncn! op de lagere scholen in te voeren, zoodat iedo- re Nederlander, voordal hij het leven in trekt, kennis gemaakt heelt met de essen- tieele krachten der muziek. Ook do n tsf- delbare scholen zullen hierdoor een andar aspect krijgen. Hel bouwwerk der muziek, dal nu nog lijkt op een museum, waar alleen do ken ners iets aan hebben, zal in de toekomst veranderen in een levend organisme, dal gevormd wordt door kunstenaar cn volk, en in dien vorm pas tot uiting kan komen. V. B. gesproken kan worden. Tijdens den oor log bedroeg de gemiddelde productie nog 45.000 ton. Na de bevrijding even vel i3 een vierde deel van het personeel uit het miinbedriji verdwenen. Een redelijke pro ductie kan derhalve slechts 80 pet. van van 45.000 ton bedragen, hetgeen ongeveer 26.000 ton is. Over de huisbrand zei de minister, dal voor het eind van dit jaar noq twee bon nen zullen worden aangewezen, waarmee men tot eind Februari zal moeten toekomen. Voor Maart en April zullen da.i nog Iweo bonnen worden toegewezen. Voer een onkelen bon is bijna een week productie van de mijnen noodig. Het is zeker, dal zeven oenheden kun nen worden toegewezen, oen achtste een heid zal hoogst waarschijnlijk ter beschilc- king gestold worden. Iceland vóór de bevrijdin oelen. Mnclennm lidden van derc n rijft ccn plank cn ccn der o raaiend als ccn ml, voor ges u 'ijgi snel. De Nnnrdwcn ten bij Si. Laurens beeld. Verhititin- p bei l.inil, dreigend, onnfwcndhnnr naderbij bo rend. Verdemp hu.,1, men de bofs eden leeg. Een Er is grom flarm, -onder ccni.t gcluij. Sil en haastig doC| ieder eijn werk. Nu beulen re itch at, dc families Abrahamse. Jo- las.c, Davidsc cn Gideonsc. Nu denken re niel nn landbouw «I grocnien, dc Dc Plan'», de Min- erhoud's, de Cyvaf,, dc Wisse's cn dc Mal,aars. Hel is cen wedloop met hel water, het steeds Men toopl en draaft en rcult en sjouwt, rich geen tijd om I* eten. plne ert door hei plonsT door de reeds ondergelnopen gang. Ach.er Sim Laurens staal de weg blank. Rond om den molen komt het aangekropen, geluidloos. Geeo golven, geen alle» meesleurende stroom, cen trage vloeistof, vies geel omrand door drabbig schuim, dat loom onder dc Meidoornhaag voort- weg op ie koruc n"ik a "ne a a n" d'e oVerVijdë!" Met kleine schokjes schuift dc schuimrand vooruit, sia.u Na precies twaalf minuten rit het schuim op dc dicht. Achterom de Gereformeerde kerk spoelt Water reeds den straatweg op. Het water, dal alsmaar dichterbij komt cn s i En tusschen dc Wolchcrschc mannen cn vrouv besvegen rich onk dc muilen. Mei hun gceam lieerde wagens en karren steepen re w.u re -Ive. kunnen. Hun bunkers, door half Nederland bouwd hier, slaan al onder het rit e nul en gcrwonlngen en bocrdcri|en. Opschieten niet rommel, uit ie „Zaknsiation". weg met ie gcslo schrijfmnchinc en tclclnon, au file „Schrclh.iilh Hel helpt |c gern «r.srs al kom ie met nog ro hoogc Diesclninor aangedascid cn al >p,,i en Walcheren nnn dc r mende greep gevsi, dc greep van het water, dere Zeeuwsche erfvijand. Gcrulsehlnns glijdt een zilvermeeuw over rijn nieuwe domein. Een ^laic^ miiscli wipt op cen dak- Op een honger gelegen stukje grond ritten enkele Opoestoicn De lange ooren steken scherp ut legen de vnnlblcckc luchi, re rijn ten doodc opgeschreven.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1