VRIJE STEMMEN 1 D>IE TMO>ONM3BO>iB Indonesische extremisten verklaren Britten den oorlog Daadwerkelijke steun aan W.Z. Vlaanderen Er is weer Overal DURYEA Tojohiko Kaqawa Wel vele Nederlanders zullen in de laat ste jaren gedacht hebbenHoe zou toch in hel strijdlustige Japan zijn vergaan aan hem, wiens naam hierboven staat, den lapanner-Christen, die over de geheele we reld en ook bij ons bekend is geworden door zijn manmoedig optreden tegen de goli van geweld, die al meer zijn land mee sleepte in den geweldigsten oorlog der ge schiedenis Hij was oen geweldloos Chris ten, en wildo ook zijn oorlogszuchtig volle tot dit gewoldlooze Christendom bekeerer terwijl hij tevens zich geheel gal aan all ellendigen en verdrukten, die in kommer volle omstandigheden loeiden in het impe rialistisch bestuurde Japansche keizerrijk. Ondanks zijn propagandade oorlog kwam, eerst met China, straks met bij: heel de wereld, terwijl alleen de andere goweldstaten, het Hitler-Duitschland er Jlalië van Mussolini, Japan's bondgenooten V/aar was toen ICagawa gebleven Was hij gevlucht en hield hij zich schuil? was hij gevangen genomen, wellicht dood gebracht, omdat hij de oorlogs-inspan- ning door zijn prediking saboteerde Zoo vroegen velen, ook 5n ons land, Het blijkt nu, dat hij niet alleen in leven is, maar ook met volle kracht voortgaat met zijn volksopvoedend werk. Een co pondent van hel Amorikaansche blad „Time" heelt hem gesproken en vertelt van. Het Amsterdamsche dagblad „Trouw" brengt daarover weer een verslag. DRIEMAAL GEVANGEN. Op de vraag hoe hij en zijn mede-chris- lenen het gehad hebben gedurende den oorlog, antwoordde hij „We hebben een verschrikkelijke tijd doorgemaakt. Heel ve len werden in hechtenis genomen, ik zeil werd driemaal gearresteord. Ik mocht niet preeken." Tijdens den oorlog hadden de Amerika nen gezegd, dat. als zij den oorlog won Kagawa premier van Japan zou worden. Om dit gezegde hadden allo Christenen in Japan in levensgevaar verkeerd, omdat zij ais verraders werden beschouwd. Daarom had Kagawa, om hun aller leven te redden, bekend gemaakt, „dat Amerika eerst i moest terugkeeren tot den geest van Abra ham Lincoln". Men had hem dit kwalijk genomen in de nieuwe wereld, doch kon nu wel begrijpen, dat dit uit nood zoo gezegd. Hij voelde zich verantwoordelijk voor alle levens van zijn geloolsgenooten. Goddank was de algemeono afslachting niet geschied. En v.-at doet gij thans, vroeg de corres pondent. „Ik ben bezig alle schoolboeken te ont doen van oorlogszuchtige passages. En ik zal alle andere landen verzoeken datzelfde in hun eigen lcmd Ie doen. Want oorlog is de vloek der menschheid. Voor ons Christenen is het anders hier lock een slechte tijd. Want het Japansche volk vergeel niet, dat de atoom-bommen van het Christelijke Amerika millioenen huizen hebben verwoest en honderdduizen den Japanners gedood. Daarom preek ik thans zelden. Ons werk bestaat thans uit zuiver Christelijk liefdadigheidswerk. De menschsn hebben hulp noodig, geen woor den. De winter kamt, en er is geen voed sel, geen kleeding, geen onderdak. Zende lingen zijn nu nutteloos, tenzij ze helpen." Wij verheugen ons. dal deze groole figuur uit de Oosterscho Christenheid er het leven hoeft afgebracht. En verwachten van hem, gelijk van Ghandi. nog goede dingen, ook voor onze westersche geestelijke wereld. Red. 2e JAARGANG NUMMER 319 DAGBLAD VOOR ZEELAND Woensdag 21 November 1945 Algemeene Leiding B. G. Kloosterziel en S, L. Bocrma. Hoofdredacteur J. Kockebalcker. Redactie en Administratie Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon 2163. Bureau Middelburg Korlcdelft 44. I Ingezonden mededeeling In Ned. Indië blijven de stoeds spreken. De Indonesische ton, die toch nogal talrijk schijne krijgen van bloedvergieten schijnbaar niet gauw genoeg. Thans hebben radio-uilzending den oorlog aan de Engel- schen verklaard en een beroep gedaan op de nationalisten in Midden Java om hun bondgenooten in Semarang te komen storkon. De Britsche troepen hebben inmiddels de Indonesichen „Gouverneur" in arrest ge steld. Te Semarang heerscht er nog steeds onrust door de buitengewoon agressieve houding, die de extremisten daar Ook te Batavia zijn weer schietpartijen voorgekomen, nadat hel rustig was geweest. In gezaghebbende kringen heeit men don indruk, dat de tremisten hun activiteit van het Zuiden n het Oosten van Batavia hebben verplaatst. Het Is zeker interessant om den alge- jonen indruk, die men in dezelfde gezag hebbende kringen over den toestand in In donesië heeft, weer te geven. Do schietpartijen zouden niet toevallig zijn, uitingen van enkele verhitte gemoe deren, maar behooren tol een georganiseer de actie van extremisten. Neutrale Ti nemers met veel kennis en ervaring het Verre Oosten, hebben nimmer onder stoelen of banken gestoken, dat naar hu.i meening na het mislukken van do confe rentie van Zaterdag de kansen oo succes uiterst gering zijn. Deze waarnemers zeg gen, dat het kenmerkend voor de Ooster scho volkeren in het algemeen en het Ma- leische volk in 't bijzonder is, dat zij zich niet laten dwingen tot het nemen van over haaste besluiten, vooral niet in tijden als deze, waarin de situatie eiken dag -t. Het zal een langdurig proces zijn de Indonesiërs lot besluiten te brengen behalve veel tijd en tact, ware diploma tie vereischen. Volgens dezelfde waarne- kunnen alleen harde feiten de Indo nesiërs tot het nemen van beslissingen dwingen. Intusschon zou het o.i. noch van tact of vare diplomatie getuigen, wanneer deze .harde feiten" zouden beslaan uit hel loe passen van meer geweld. deskundige kringen heeft men mede gedeeld, dat het steeds in do bedoeling Soekarno gelegen heeit. de Vereenigde Staten in het geding te brengen, hetgeen wordt bewezen door een bespreking welke deze had met den Amexikaansche vertegen woordiger te Batavia, Walter A. Foote. Van deze bespreking werd het nieuwe kabinet geheel onkundig gelaten, wat genoeg zegt. Arbeidsverzekering zal uitgroeien tot alge- meene volksverzekering. Land- en tuinbouw nemen een belangrijke plaats in in de plannen van de regeering. Het spoedig bijeenkomen van een Rijksconferentie blijft de richtlijn. In 1946 nog herstel der beschadigde woningen. 't Was 'n sobere plechtigheid, deze eerste opening van de voorloopige St. Generaal na de bevrijding. Geen gouden koets bracht hel Koninklijk Gezin naar het Binnenhof. Geen glans temidden van zooveel verwoes ting, als Den Haag op het oogenblik ver toont. Dit was de Koninklijke vrensch. Maar niettemin heerschte er toch een groote drukte in de Residentie, duizenden wilden dezen hïstorischen Dinsdag in November meemaken. In auto's vertrokken de Koningin. Prins Bernhard en Prinses Juliana van het Paleis Noordeinde naar het Binnenhol, toegejuicht door een menschenmenigle, qctooid met oranje. Een plechting moment was hel, toen binnen de historische muren van het Binnenhof het Wilhelmus weerklonk en de Koninklijke Familie de Ridderzaal betrad. Vervolgens sprak H.M. de Koningin de Troonrede uit, waarvan wij de voornaam ste passages laten volgen. Leden der Staten Generaal, Gevoelens van diepe bewogenheid mengden zich met die van vreugde en erkentelijkheid, nu ik na zes jaren van bittere scheiding woer in uw midden ver schijn. In smart herdenken wij do tiendui zenden Joodscho landgenooten. die werden gemarteld en vermoord, de millioenen Ne derlanders en Indonesiërs, wier veiligheid en zedelijk oordeel werd aangetast. Wij herdenken het verzet tegen den vij and, dal sterke krachten wekte, wij wer den ontvankelijker voor geestelijke bezin ning en meer bereid tot offers. Daarbij denk ik aan de duizenden, die vielen in den strijd voor het vaderland. Moge hun offer inspireerend werken op hen, die gespaarx bleven. Wij zijn dankbaar voor de redding var Walcheren en Wieringermeer, dankbaar Ier wille van de cetroffen landstreken, maar bovenal omdat zij het symbool zijn van onze herwonnen kracht. De plannen van velen, gesmeed ii bezettingstijd, breken zich thans een weg naar hun verwerkelijking. Zij omvatten niet alleen hervormingen van het staatkun dig bestel, maar zijn ook gericht op een nieuwe vormgovinq van het wetenschap pelijke en cultureele leven. DE ONTWIKKELING IN IND1E Met groole zorg vervult mij de ontwikke ling van de gebeurtenissen op Java. In ge spannen medeleven volg ik het lot der tal- looze kinderen, vrouwen en mannen, be roofd, in lijfsgevaar of onverlost in de dreiging van een verdwaasde massa. Ik versla de gevoelens van bitterheid in do harten van hen, wien al dit onrecht is aan gedaan. En loch blijven wij pogen voor Neder landers en Indonesiërs in dit thans geteis terde land de toekomst te redden. Geen wraakoefening staat ons voor oogen, noch de vestiging eener koloniale overheersching Langs constitutioneelen weg op basis van de op 7 December 1942 uitgesproken grondgedachten, zoo zei H.M. de Koningin, in het verloop van haar rede, moet do nieuwe status van het Koninkrijk tot stand komen. DE BETREKKINGEN MET HET BUITENLAND De Koningin gewaagde van Haa groote waardeoring van den steun, dien wij na de bevrijding hadden ondervonden. De tot stand koming van de Vereenigde Naties wettigt de verwachting, dat deze nieuwe poging tot vrede door organisatie en overleg ook in moeilijke omstandighe den met kracht zal worden volgehouden. Ook al zijn niet al onze wenschen ten aan zien van deze organisatie bevredigd, toch zal mijn regeering met kracht haar mede werking verleenen aan de voorbereiding en werking van alle organen der vereenigde Nederland dient in staat te zijn in inter nationaal verband naar vermogen bij te dragen tot de handhaving van do rechts- Vervolgens zette H.M. de Koningin uit een, dat het in de bedoeling lag in het voorjaar van 1946 een jaarklasse dienst plichtigen in werkelijken dienst op te roe- Ton behoeve van de burgerlijke lucht vaart wordt een centrale dienst ingesteld, die alle gemeenschappelijke belangen zal behartigen. DE FINANCIEELE TOESTAND Horstel der financieele zelfstandigheid Van de gemeenten staal als einddoel de regeering voor oogen, het vraagstuk der gemeentelijke indeoling hooft mede haar aandacht. De financieele toestand kenmerkt zich door de noodzaak van groote uitgaven. Voor miin verarmd land, dat reeds onder r zware staatsschuld gebukt gaat. beteekent dit alles een centenaarslast. Het stroven zal er bij voortduring op gericht zijn een doelmatige besteding der ge- don te verzekeren. Do zuivering van hot geldwezen zal ten spoedlgsto door een gezondmaking van de begrooting worden gevolgd. Door het op nemen van buitonlandscho loeningen zal het tekort op do betalingsbalans wordi aangevuld, tol deze door een hervatting van den uitvoer en van het internationale dienstbetoon weer in evenwicht zal komen. Een overzicht van 's lands financien cn ingrijpende belastingplannen, die er (mede op gericht zullen zijn om de looponde lasten op het bedrijfsleven te verlichten, zullen binnenkort aan de volkesvertegenwoordi- ging worden voorgelegd. De regeering is voornemens het gelukkig reeds ingetreden herstel van industrie, han del en scheepvaart met kracht te blijven bevorderon, zoowel ten aanzien van de binnenlandsche productie als van den ex port, reeds werden handelsverdragen alge- sloten met eenigo staten, terwijl verdere onderhandelingen gaande zijn. De indu strieele ontwikkeling van het land, waar bij groote aandacht zal worden geschonken aan het wetenschappelijk onderzoek, zal vorder worden geleid, uitgaande van een nationaal welvaartsplan, waarvoor de grondslagen thans worden gelegd. GROOTE AANDACHT VOOR LAND- EN TUINBOUW Land- en tuinbouw nemen in dit plan een belangrijk* plaats Sn. Met groote kracht Dreigende hongersnood op Java De Daulie opnieuw i-egeerïngsformateur Het is wel interessant te welen, dat Soe karno zich pas, nadat de Britten verklaard hadden, dat zij de Ned. Indische regee ring als gevestigde autoriteit erkenden, de Amerikanen keerden, hopend op meer practische sympathie van die zijde. Waarnemers verklaren, dat Groot Brittannië en Amerika overeenstemming hebben be reikt inzake hun essentieele politiek in het Verre Oosten en dat dientengevolge Soe- karno's poging om hun huidige politiek in zake Indonesië te doen wijzigen kansloos is. Soekarno's stroven naar erkenning moet falen in verband met het feit, dat zoowel Groot Brittannië als Amerika tenvolle be seffen, dat de gevestigde posilie der Ne derlanders als strijdend lid der vereenigde landon niet door andore mogendhodon ter zijde geschoven kan worden. Intusschen hoeft de Engelsche minister president Attloo tijdens eon persconferen tie te Ottawa, nog eens verklaard, dat En geland slechts zijn deel bijdroeg door hel uitvoeren van zijn verplichtingen jegens do gecombineerde stafchefs met het dool Ie pogen de orde op Java te herstellen. Een overeenkomst tusschen de Nederlandors en Engeland bestaat daar niet en de Brit sche troepen zullen verdwijnen zoodra de orde is hersteld. Het zal dan aan de Ne derlanders en de Indonesiërs overgelaten worden hun geschillen te regelen. M.a.w. Engeland streelt in Indonesië geen enkel territoriaal doel na on do Engelsche hulp wordt geheel belangeloos gegeven. Inmiddels komen er alarmeorende bo- richten over do voedselsituatie op Java. De rijstvoorraad van dit jaar wordt maar liefst 100.000 ton lager geschat dan in 1941, ter wijl de voorraad van het volgend jaar ook oen tekort zal vertoonen, vanwege het feit. dat de boeren niet meer dan voor eigen gebruik plantten, uit vrees voor plundering. De gevolgen hiervan zullen nog in 1947 worden gevoeld. Hoe critiek do toestand is, wordt ge ïllustreerd door het feit, dat de Nod. Indi sche regeering aan het voedselbureau 250.000 ton rijst heeit gevraagd ton be hoeve van geheel Nod. Indië, terwijl dit jaar slechts 60,000 ton voorhanden i: van 40.000 ton voor Java. Deze kunnen echter alleen worden ge distribueerd als de Indonesiërs bereid zijn tot samenwerking en beschikbaarstelling van havenkoelies om de schepen te lossen Hoe het zii, millioenen menschen worden op Java weer met den hongerdood bedreigd evenals dat onder de Japansche bezetting het geval was, toen er 5 millioen menschen van honger omkwamen. Indonesische Nationale Conventie bijeen geroepen Het nieuwe „kabinet" van Sjarir heeit Maandag een vergadering gehouden, die tot laat in den middag duurde. Sjarifoedin verklaarde tegenover Robert Kiek„In ver band met de critiek, die binnenslands tegen kabinet is gerezen, heeft men besloten op 25 November een nationale conventie (het volledige centrale nationale comité) bijeen te roepen. Als deze conventie onze politiek onderschrijft, zullen wij met ons werk doorgaan. In hel andere geval ver wacht ik, dat het kabinet zal moeten af treden, hoewel enkele leden uit het kabinet herkozen zouden kunnen worden." Hoewel de belangrijkste leden van het centrale nationale comité nu leden van het kabinet zijn. heeft Sjarifoedin verder ver klaard „Wij leven snel en de meeningc-n zouden nu veranderd kunnen zijn." Op oen vraag, welke invloed de komende nafionale conventie zou hebben op de a.s. bijeenkomst van de drie delegaties, zeido Sjarifoedin„Het is zoo geregeld, dat wij a.s. Donderdag generaal Christison moeten antwoorden op de vraag oi wij wel of niet wenschen door te gaan mot formeele be sprekingen rochtstreeks tusschen ons en de Nederlanders of informeolo besprekingen onder voorzitterschap van Christison. Ook moeten wij den geallieerden com mandant er van op de hooate stellen, of wij wol of niet bereid zijn, deel te nemen wordt gewerkt aan het herstel van deze bestaansbronnen van ons volk. zoowel ten behoeve van de verzekering van ■oedseivoorziening als voor do onmis bare oxport. De regeering streeft er naar do organisatie van de boeren een belang rijke laak Ie doen vervullen in de re gee- n productie en afzet, oorberelding zijn wetsontwerpen, n zoowel een economische als een sociale taak zal worden toevertrouwd. Beheersching van de ontwikkeling van prijzen en loonen en het scheppen van de verhoudingen, waarbij het levensonderhoud voor allen gewaarborgd is, is een van de doeleinden waarop de economische en sociale politiek wordt gericht. Voorwaarde verruiming van het levenspeil is daarbij opvoering der productie, zoowel door voller bezetting der bedrijven als door hooging der arbeldsproductivifeif. HERZIENING DER SOC. VERZEKERING Op grondslag van een reeds in Londen tot stand gekomen rapport wordt een her ziening der sociale verzekering uitgewerkt, die deze van arbeidsverzekering ral doen uitgroeien tot een algemeene volksverze kering, in de eerste plaats ton einde te komen tot een betere verzorging voor den ouden dag. Do gezondheidstoestand van ons volk, die ernstig heeft geleden, zal groote waakzaamheid en krachtige maat regelen eischen. Consumptiocredieten zullen worden ver strekt, opdat het de bevolking mogelijk zal zijn het groot tekort aan schoeisel en klee ding aan te vullen. In 1946 zullen de 300.000 licht bescha digde en 40.000 zwaar beschadigde wonin gen definitief worden hersteld. Daarnaast zullen 10.000 woningen worden gebouwd, terwijl het drievoudlqe van het hiervoor benoodigde materiaal voor den wederop bouw van de industrie en het herstel van het verkeerswezen zal worden gebruikt. Groote aandacht wordt ook gewijd aan den wederopbouw van do overheidsorga- De rechtspositie en de bezoldiging van de ambtenaren is in studie. H.M. de Koningin sprak de bede uit, dat God haar volk moqe zegenen in dezen strijd en verklaarde daarmee de Staten Generaal voor geopend. in een niet-politieke technische die de economische maatregelen onder het oog zal zien. Maar de tegenwoordige sa menstelling maakt het voor ons zeer moei lijk om welke van deze vragen ook te be antwoorden. Als do conventie deze regee ring ten val brengt, zouden alle tegenwoor dige daden zonder resultaat zijn geweest. Maar of de volgende bijeenkomst op het hoofdkwartier van generaal Christison zal plaats vinden, zal worden beslist op onze kabinetszitting van Woensdag. De Fransche Assemblee Zij wijst de Gaulle aan als Kabinets< formateur onder voorwaarde, dat de portefeuille gelijkelijk verdeeld wordt onder de drie groote partijen. De loop der vergadering Als eerste voerde de communist JACQUES DUCLOS hot woord. Hij betoogde, dat zijn partij recht heelt op een de r drie sleutelministeries. De weigering van De Gaulle, met het motief, dat de com munisten niet nationaal genoog waren, was een smet op onze eer als Franschen. Wij hebben gestreden voor het republikeinscho Spanje, tegen München, legen Duitschland en in de verzefsbeweging. Wij wenschen gelijkheid van behandeling, en zullen te gen De Gaulle stemmen. Tweede spreker was de socialist ANDRE PHILIP. Deze deed eon beroep op de drie groote partijen om nog een laatste poging to doon tot samenwerking. Hi] kondigde een voorstel aan tot vorming van eon com missie van 44 lodon om eon nieuwe con- stitutie voor te bereiden. MAURICE SCHUMANN, leider der Mou- vement Republicain Populaire, deelde mee. dat zijn partij geen ander regeeringshoofd zou aanvaarden dan generaal De Gaulle. Hij is het symbool van onafhankelijkheid en overwinning. Daarna werd een voorstel aangeno men, om een regeering te vormen met ge lijke verdeeling der portefeuilles, en een motie, dat deze rogeering zou moeten staan onder De Gaulle. De communisten stemden Het besluit van De Gaulfe A.N.P. meldt, dat De Gaulle er in heeft toegestemd om het vernieuwde mandaat dor Assemblee te aanvaarden. Hij zou aanstonds drie vertegenwoordigers van elk der drie groote partijen bij zich ontvangon. De bedoeling is. dat het ministerie sal worden gevormd op den grondslag van het program, dat door de nationalen raad van verzet was opgesteld. Het is te hopen, dat dezo laatste poging om een sterke regeerïng te vormen, moge slagen. Het proces te Neurenberg begonnen Goering viel in slaap Het groote procos te Neurenberg legen de voornaamste oorlogsmisdadigers is Dinsdagmorgen begonnen. Te tien uur ongeveer kwamen de acht rechters de zaal binnen. De Duitscho ver dedigers waren allen in purper gekleed, Goering, die in het begin een aclieven in druk had gemaakt, bleek na eenigen tijd in slaap te zijn gevallen. lord Lawrence, de Britsche rechter, xoido o.a.Dit is een openbaar proces, en hel Tribunaal zal er op staan, dat de orde en het decorum bewaard worden". Daarna werd de tenlastelegging voor gelezen. Hevige gevechten te Semarang Zes Thunderbolts bommenwerpers van de R.A.F. hebben Dinsdagmorgen vroog een aanval gedaan op Semarang, waar zes 500 ponders zijn neergeworpen In het centrum dor stad. In den nacht hadden do Indone siërs ln een verrassenden aanval de stad, en zoodoende ook de Britsche brigade, in tweeën weten te splitsen. Stalin weder terug in Moskou Naar de „News Chronicle" meldt, wordt verwacht, dat Stalin spoedig in het open baar zal verschijnen. Zijn vacantie is bijna voorbij. De dagorder door Maarschalk Wassilevsky, uit naam van Stalin ter ge legenheid van den dag der artillerie, ge- teekend, verscheen vandaag onder een foto pan Stalin. Uit gezaghebbende bron wordt nogmaals verklaard, dat de gezondheid van den maarschalk builer.gov/oon goed is. Er zullen geen menschen omkomen i onderdak te Maandagmiddag vond te Goes vanwege het Commissariaat Noodvoorziening (C. N. V.) een persconferentie plaats, waar Kap. Ploegmakers, gebiedshoofd. en Kap. Sluis, plv. gebiedshoofd van hot C.N.V., een uit eenzetting hebben gegeven over den toe stand in het door den oorlog zoo geteis terd Westelijk Zeeuwsch Vlaandoren. De nood was hier voor zeer velen ten top gestegen, zoodat alleen een snel en door tastend optreden nog redding kon brengen. Circa 200 gezinnen, en misschien zijn het er nog wol meerdere, liepen gevaar voudig om te komen van ellende, zijn de z.g. „crepeergovallen", een hard en leeliik woord, dat ons in zijn rauwheid evenwel do verschrikkelijke realiteit fel voor oogen stelt. In ons vaderland loopen thans, een jaar na de bevrijding, nog enkele honderden menschen gevaar to crepeeren, te stc van kommer Dit is de werkelijkhoid. Is het wonder, dal menigeen zich In dit gebied wel eens met bitterheid heeft afge vraagd, of Westelijk Zeeuwsch Vlaanderen het vergeetboek was geraakt, ja zelis of Zeeuwsch Vlaandoren nog wel aan Nederland moest behooren Do hulp, die thans aan dit geteisterde gobied geboden wordt, komt zeker niet te vroeg. Te lang is hier wellicht het volks belang opgeofxerd aan den ouderlingen strijd van allerlei instanties en particuliere belangen. Gelukkig Ss het ergste "evaar afgewend en wordt er met man en macht gewerkt om vóór de winter begint, de z.g. „crepeergevallen' verschaffen. Het C.N.V. heeit hier een belangrijk aandeel in en veel werk is door haar reeds verricht. Een aantal noodwoningen zijn thans in aanbouw, die allen half December zullen zijn voltooid. Zij zijn van Hollandsche, Zwitsersche en Zweedsche origine. Zoo komen er 260 Bruinzeelwoningen, zarvan vijftig te Schoondijke, zeventig te Oostburg, 90 to Sluis en 50 te Aardonburg. 88 Zwitsersche woningen verrijzen er, waarvan 16 te Breskens, 13 te Schoondijke. 15 to Ooslburg, 16 te Sluis, 13 te Biervliet en 15 te Aardenburg. Er worden 22 Zwit sersche woningen opgetrokken, waarvan or 5 te Breskens komen. 4 te Schoondijke, 5 te Oostburg, 4 te Sluis en 4 to Aardenburg. Tenslotte krijgt Breskens 30 steenen nood woningen. Aardonburg 10, Oostburg 10 en Sluis 10. Hierdoor zullen die gezinnen, die er het ergste aan toe zijn, en waarvan zells ge vreesd moet worden, dat zij in de omstan digheden. waarin zii thans verkeoren, don winter niet zullen doorkomen, geholpen kunnen worden. Dat er momenteel op zijn Amerikaansch gewerkt wordt, blijkt wel, als men bedenkt dat er op 26 October 1.1. nog niet met het werk begonnen was. en dal er nu reeds 52 Bruinzeelwoningen overeind staan. De vraagstukken die het C.N.V. hier op te lossen kroeg, waren velen en moeilijk. Allereorst waren er arbeiders noodig. Do animo om in hel afgelegen Zeeuwsch. Vlaanderen te komen worken, was uitor- aard niet bijster groot. De mogelijkheden tot ontspanning zijn hier uiterst gering, do communicalie-middelen slecht, factoren die op hot arbeidsaanbod en de arbeidslust 'n remmenden invloed uitoefenden, 't Eersto wordt getracht zooveel mogelijk te onder- vangon. Verschillende revuegezelschappen hebben zich reeds belangeloos ter beschik king gesteld om in de behoeite aan amu sement onder do arbeiders te voorzien. Een ander punt was, hoe do arbeiders, die zich aanmeldden, onder te brengen. Kampen moesten worden ingericht, wat alweer de noodlge moeilijkheden met zich meebracht. Zulke kampen zijn er thans te Breskens, Sluis en Aardenburg, terwijl ook een hos- titaalschip, dat te Breskens ligt, als woon plaats voor de arbeiders dienst doet. Het C.N.V. heeit ook bij dit werk eon groot aandeel gehad. Men kan begrijpen, dat veel werk moest worden verzet, alvorens hel benoodigdo, zooals dekens, schoeisel, keukengerei enz. aanwezig was. Onderscheid tusschen de arbeiders die van elders kwamen en zij, die tor plaatse woonden, is hierbij niet go- X Opbouw W. Zeeuwsch Vlaanderen De afdceling voorlichting van het S X ministerie van openbare werken en X; Ss wederopbouw deelt het volcendo -X X mede Zooals algemeen bekend mag X X worden geacht, behoort westelijk JX Zeeuwsch Vlaanderen lol de zwaarst X X; geteisterde gebieden van ons land. vj jX; Nog zeer vele bewoners van dit Nederlandsche gebied verkeeren in •X grooten nood. Deze menschen n de winter invalt, in wind- en vochtvrije verblijven worden on- X5 dergebrachl. leder, die kan mee- werken dit te bereiken en zulks na- laat, verzuimt een nationalen plicht. Maïzena fabrikaat Duryea. Natuurlijk prefe reert gij dit kwaliteitsproduct vorreweg. Uw winkelier levert 't graag; maar maak hem wel Uw voorkeur kenbaart vraag oude. OeJtmocOuk metiA Voorloopig nog op da Vermfcellibon. Thans ziin noodig oen groot aan- tal rietdekkers en vakbekwame tim- merlieden. Indien deze in de gele- >X •X genheid zijn, mede te helpen aan X; hef spoedig onderdak brengen van -X ^X dezo Zeeuwen, wordt hun verzocht X; X» zich ten spoedigste te melden op hot lx gewestelijk arbeidsbureau oi een bij- §1 kantoor daarvan, in do plaats van inwoning en zich daarna ten spoe- digste Ie begeven naar Ir. Roos. X; vertegenwoordiger van het college \X van algemeene commissarissen voor •S den wederopbouw te Oostburg. café X. Buitonlust. Voor voeding en huisvesting i maakt, want ook de laalsten hebben de kens en schoenen gekregen. Wij willen nog even op de noodwoning; terugkomen. Allicht zal de vraag opkomen, hoe groot deze wel zijn. Welnu, men kan twee typen van noodwoningen onderschei den, n.l. het A 4- en het A 7-typo. Do A 4 woning biedt plaats aan 6 personen, de A 6 aan 9 personen. Dit geldt althans voor de steenen Bruinzeolwonlngen. Als men woningen bouwt is er ook glas noodig. Zoo men weet is er kortgeleden door de Hollandsche tuinders een glasaciio op touw gezet, en deze heeft 53.000 viork. ?r glas opgeleverd, waarvan 16.000 viork m. aan Zeeuwsch Vlaanderen is ge leverd, Weliswaar zijn dezo 16.000 vierk. meter hier slechts een druppel op de be faamde gloeiende plaat, doch terecht kan gexogd worden, dat hot nog altijd beter js Op allo mogelijke manioron wordt aan de getroffen gebieden thans hulp verleend. Zoo is het C.N.V. thans ijverig bezig „on dergedoken" voorraden materiaal op to spo ren en dele ter beschikking van de ge teisterde streken te stellen. Zoo konden in de periode van 26 Sop- lember tot 9 November, bulten de ofiicieeie toewijzingen om, uit zulke opgespoorde voorraden, aan Zeeuwsch Vlaanderen 800.000 steenen en 150,000 dakpannen ge geven worden. Ook de texlielactie van hel C.N.V. heelt goede vruchten afgeworpen. Het betreft hier de z.g. Shaeff-goederen. Aan de ge troffen bevolking van het geteisterde doel van Zeeuwsch Vlaanderen konden, dank zij dezo actie, 3100 overjassen, 1900 costu mes, 1900 borstrokken, 1900 onderbroeken. 1800 damesdirectoires, 1900 kinderdirectoi- rss, 100 damesmantels, 1000 onderjurken en 250 paar dameskousen worden verstrekt. Wii spraken in den aanhef van dit arti kel roods over do gebrekkige communicatie middelen, waardoor heele deelen van Zee land nog zoo goed als geïsoleerd zijn. Ook op dit terrein is het C.N.V. werkzaam qe- weest en heefl hel de noodige stappen go- daan om hiorin verbetering te brengen. Zijn optreden had zooveel meer kans op succes, daar het in onmiddellijk contact staat mot de hoogste instanties, zooals den Raad van Herstel, en zeo word op deze persconferentie de verblijdende mededoo- ling gedaan, dat met ingang van Donder dag a.s. op het veer Zijpo-Anna Jacobapol- dor door de R.T.M. een pont, die uit Dor drecht afkomstig is, zal worden ingelegd, waardoor Schouwon-Duiveland uit zijn iso lement wordt verlost. Het is mede aan do Weer kinderpostzegels Van 1 Dec. lot en met 5 Jan. a.s. zullon weer weldadigheidszegels, de z.g. kinder- zegels, verkrijgbaar worden gesteld. Zooals bekend is, wordt do netto-op brengst bestemd voor steun van den arbeid ten bate van het bescherming- en hulpbe hoevende kind in het algemeen, met uit zondering van de zulgelingenboscherming. De zogels zijn ontworpen door den kun stenaar E, Fernhout, de voorstelling is voor alle v/aarden dezelfde, n.l. een meisjes kopje. De zegels zijn uitgevoerd in rotogravaure druk, in de volgende waarden en kleuren l'/i cent grijs, verkoopswaarde 4 cent; 2'.2 cent groen, 6 cent5 cent bruin, 10 cent 71 r cent rood. 12 cent on 12'i cent blauw 18 cent. Een eereplicht, ook voor ons Zeeuwen Er is alarm geslagen f Duizenden men schen verkeoren in nood. Het zijn ditmaal geen Chineezen, Britsch-Indiërs of van welke andere nationaliteit dan ook, neen, het zijn onze eigen land- en xijksgenooten in Ned. Indië. Bijna vier jaren Japansche overheersching hebben in Indië monsch-onteerende toestan den doen ontstaan, die hun weerga in de geschiedenis van de beschaaide wereld niet kennen. De sterftecijfers Sn de kampen zijn schrikbarend hoog. De hygiënische toestan den zijn ten hemel schreiend. Nu zal iodoroen begrijpen hier moet ge holpen worden, koste wat kost Het Neder landsche Roede Kruis, dat zich met deze schoone taak belast zag, heeft al verschil lende geneeskundige teams uitgezonden, doch er moet nog veel en veel meer gedaan v/orden. Tor verkrijging van de kapitale sommen naar schatting minstens twee millioen gulden die deze hulpverleening zal ver gen, hoeft het Hoofdbestuur van het Ned. Roode Kruis een plan opgesteld, v/aarbij elke provincie de verzorging van oen aantal teams is toegedacht. Zeeland zal tenminste 2 teams moeten uitzenden, waarvan de kosten op f 50.000 worden geschat. Dit beteekent dus, dat wij Zeeuwen, minstens een halve ton bij elkaar Ion brongen, of wel. zeer globaal be rekend, 22 cent per inwoD©r. Zou dit niet mogelijk zijn Neen, Zeeuwen, dit kunnen, moeten en zullen wii doen Immers, hier staat het leven van duizenden op het speL Zoo eenigszins mogelijk, zullen wij dit bedrag j ver moeten overschrijden ï)a ons prachtig optreden bij de hulp- leenlng aan de honger-provincies kunnen wij thans, nu de te lenigen nood neg groo- •r is, zeker niet achter blijven. Wij heb- sn een naam, den naam van Zeeland, hoog te houden en zullen dit doen ook. Op 29, 30 November en 1 December worden in alle Zoeuwsche gemeenten Roode Kruis collecten gehouden. Er wordt geen „gilt voor een goed doel" gevraagd, doch een OFFER. Werkelijk een offer, voor onze berooide en lichamelijk gebroken rijks- on landgenooten in Indië, Het is een eere plicht, dien wij niet mogen verzaken. To meer. wanneer wij bedenken op welk oen schitterende wijze Indië in de jaren '40 en '41 de Nedorlandsche zaak diende door het schenken van een enorm bedrag aan het London Committee van 't Ned. Roode Kruis. Legt uw bijdrage vast klaar. Uw geld ge blokkeerd Geen nood, van uw qeblok- keerde rekening kunt ge ook vrijelijk voor dit doel overschrijven op de Ned. Handel Mif. Ie Vlissingen, giro 185283. of op giro 80563 van dokter G. Sissingh, Kringcorr- missaris Ned. Roode Kruis te Vlissingen. bemoeienis van hot C.N.V. Ie danken, dat de Provinciale Stoombootdienst op de Wes- torschelde kosteloos vervoert. En lenslotto heeft het C.N.V. een aantal vrachtwagens hierheen gehaald, die zijn overgedragen aan hel beroepsgoederenver- voer. dat. dank zij dezo wagens, thans een capaciteit hoeft van 80 pet. van het voor- oorlogscho vervoer. Er is op deze persconferentie bijna uit sluitend ovor Westelijk Zeeuwsch Vlaande ren gesproken. En dit had zijn reden, daar hier de nood het hoogst is, de ellende nog hot grootst. Doch het C.N.V. heelt voor geheel Zee land gc-werkt, en zoo heeft het ook op Wal cheren reeds de noodige voorbereidende werkzaamheden verricht, en zijn er voorzie ningen getroffen. Men denke slechts aan de arbeiderskam pen, die reeds in Vlissingen, Middelburg en Westkapelle konden worden geopend, terwijl ook het kamp te Domburg binnen kort menschen zal kunnen ontvangeq. Vlissingen zal er in alzienbaren tijd nog een tweede kamp bii krijgen. Hel C.N.V. dat oorspronkelijk is opgericht om hulp aan het toeon nog te bevrijden Noorden te bie den, heeft in den korten tijd, dat het hier werkt, ook voor do Zeeuwsche getroffen ge bieden reeds prachtigen arbeid verricht. Thans is de leiding van den geheelen herbouw van deze gebieden in een bekwa me hand gelegd, n.l. in die van Ir. Roos, die door Minister Ringers mol onbeperkte volmachten uitgerust, hierheen is gezonden. Maar noch hel werk van hef C.N.V.. noch jt van Ir. Roos, zou vrucht kunnen af wer pen, wanneer er niet de daadkracht en don goeden wil der arbeiders was, wanneer zij niet desnoods veel gemak en ontspanning zouden willen opofferen om hun zwaar ge troffen landgenooten metterdaad bij te staan Ook hun moet hulde gebracht worden. Do omstandigheden waaronder zij hier oeton werken zijn heusch niet zoo aan genaam. De geest onder hen laat even wel niets te wenschen over. Zoo hebben zij uit eigen beweging aangeboden voort aan des Zaterdagmiddags door te werken om op tijd Iclaar te komen. Hiervoor willen wij hun den dank van alle Zeeuwen over brengen. Er wordt in Westelijk Zeeuwsch Vlaan deren hard gewerkt. Er zullen van den winter daar geen menschen omkomen Deze schande wordt ons gelukkig bespaard En dit is mede te danken aan het voort varende en doortastende optreden van het C.N.V. Wanneer dit straks zal zijn verdwenen, zal het op een eervollen staat van dienst kunnen terugzien en zullen ook wij hiervan de vruchten plukken

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1