VRIJE STEMMEN
Iferndiglof van atooiboi blijft voorloopig geheim
DIST ANCIEERING
Van antirevolutionnaire zijde wordt ons
een verdediging toegezonden van het ai-
wijzende standpunt dat die partij inneemt
tegenover het streven lol samenwerking
met de Nederlandsche Volksbeweging, S.
D. A. P., Roomsch Katholieke Staatspartij
en verdere groepeeringen, om onder een
gemeenschappelijk urgentieprogram den
aanstaanden verkiezinasstrijd aan te bin-
den.
Deze verdediging loopt dus uit op net
handhaven, en in de practische politiële
loepassen van de vroegere politieke anti-
Wij nemen uit dit goed gestelde schrij
ven enkele punten over, die te denken ge-
Een eerste bezwaar legen samenwerking
is, dat gemeenschappelijke vergaderinqen
niet met gebed worden geopend en geslo
ten. „De Naam des Heeren moet worden
aangeroepen", oordeelt de briefschrijver.
Een Christen, die aan zulk een vergade
ring deelneemt, noemt hij een dwalend
Christen.
Een tweede bezwaar geldt meer de hou
ding van de Nederlandsch Hervormde Kerk
De correspondent meent, dat deze Kerk de
Wet Gods voor het politieke, maatschap
pelijke en sociaal-economische leven niet
goed ziet. al zijn er groote uitzonderingen
als Prof. Slotemakor de Bruine en anderen.
De drang om in de wereld getuige van
Christus te zijn mag er niet toe leiden,
zich als individu midden in en op die we
reld te werpen, maar enkel als Kerk van
Christus, dus als gemeenschap. Zij mag
zich nooit met die wereld vermengen. Pre
dikanten van Ned. Herv. zijde, die tot de
S.D.A.P. zijn toegetreden, zijn Janus.figu-
ren, eenerzijds dienaren van Christus, an
derzijds onderschrijven zij het program van
een partij, die hen wel als individueel
Christen duldt, maar die zelve niet buigt
voor Gods Woord.
De bestrijding dezer opvattingen kunnen
wij gerust aan de Ned. Hervormde Kerk
zeli, en wat het laatste punt betreft,
Ds. Buskes, Prof. Miskotte, en hun geest
verwanten overlaten. Wij vermelden het
hier als typeerend voor den geest in ai
revolutionnairen kring.
Een derde bezwaar van den schrij'
geldt o.a. de nationale Radio-Omroep, die
thans voorloopig door de Regeering
gesteld, en die in de toekomst o.a
door de Ned. Hervormde Kerk wordt
gestaan. Deze „Staatsradio" is volgens
hem uit den booze. Hij acht dit „geestelijke
dictatuur in 't kwardraat". Blijkbaar wordt
dus de mogelijkheid, die de Ned. Herv.
Kerk ziet, om in die radio voor kerkelijke
uilzendingen voldoende plaats te krijgen,
door do antirevolutionnairen niet aanvaard.
Toch concludeert de brief tot de bereid
verklaring. om met andersdenkenden sa
men te werken tot opbouw onzer natie.
Gelukkig
Hel is evenwel te vreezen dat dit niet
zal kunnen geschieden in één ministerie.
Het zal hier wel moeten worden óf een
ministerie onder leiding der antirevolution-
Vernieuwing". in den ruimen geest zooals
in de eerste radiorede van Prof. Schermer-
horn namens het kabinet Schermerhorn
Drees is uitgestippeld.
Met alle waardeering voor het bezadig
de betoog van onzen correspondent is de
laatste oplossing voor ons de gewenschte,
en den uitslag van de stembus niet twij
felachtig. Red.
Bent U tevreden
Na de enquête over de tevredenheid met
het beleid van onze eigen Regeering is
het Nederlandsch Instituut voor de Publieke
Opinie, te Amsterdam, onmiddellijk over
gegaan tot het stellen van vraqsn over de
houding der Engelschen in Ned. Indië.
Ook dit gebeurde onder allo rangen en
standen over het geheele land.
De hoofdvraag luidde
„Bent U tevreden of ontevreden over
de houding van* onze EngelSche Bondge
nooten in Indië
Antwoorden Tevreden 11 pet.ontevre
den 62 pet. geen oordeel 27 pet.
Verdere ondervraging leidde tot de vol
gende toelichtingen op de tevredenheid e.i
ontevredenheid
Van de tevredenen is 70 pel. van mee
ning, dat Engeland, gezien de omstandig
heden. doet wat het kan, 6 pet. vindt dat
Engeland in Indonesië geen andere taken
heeft dan de Japanners te ontwapenen en
v/eg te voeren, 24 pet. heeft oen andere
meening b.v. volkomen vertrouwen in
den Engelschen Bondgenoot of geen
reden voor de tevredenheid opgegeven.
Engeland talmde te lang.
Dit is de meening van 53 pet. der onte
vredenen. 18 pet. vindt Engeland's houding
niet fair in verband met onze houding bij
het uitbreken van den strijd mot Japan
Singapore. ava-Zee 13 pet. vindt,
dat Engeland zich niet met deze binnen-
landsche aangelegenheden behoort te be
moeien. terwijl 11 pet. van oordeel is, dat d
Engelschen in Insulinde alleen op eigen
voordeel uit zijn.
15 pet. geeft andere motieven of geen
motief op.
De grootste ontevredenheidspercentages
komen voor bij hen. wier politieke sympa
thieën uitgaan naar de S.D.A.P. en de Ned.
Volksbeweging resp. 65 en 79 pet.
Bij de communistisch georienteerden is
de ontevredenheid met do Engelsche hou
ding het geringst. Van hen zijn er 40 pet.
ontevreden tegen 62 pet. van het geheele
volk.
Splitsing naar beroep.
Onder de leidende functies, de boeren en
bij leger en politie, kwam de meeste onte
vredenheid met Engeland's politiek voor.
Resp. 91 pet., 89 pet. en 78 pet. tegen
62 pet. over het geheele volk.
2« JAARGANG
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Zaterdag 17 November 1945
Algcmcenc Leiding
B. G. Kloosterziel en
S. L. Bocrma.
Hoofdredacteur
J. Kockcbakker.
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2.
Telefoon 2163.
OVERDENK I N G
Wel uitwisseling van wetenschappelijke inlichtingen
Naar meer internationaal vertrouwen?
Ernstige impasse in Frankrijk
De Vereen. Stalen, Groot-Brittannië en
Canada hebben besloten het geheim der
fabricatie van de aloomenerqie over ie
iragen aan de „Vereenigde Naties", zoo-
fra deze internationale organisatie in staat
ral zijn den wereldvrede te verzekeren.
De Vereen. Staten, Groot-Brittannië en
Canada zijn thans bereid fundamenteele
wetenschappelijke inlichtingen over de
atoomenergie op basis van wederkoerig-
heid met alle naties uit te wisselen. Voor
loopig echter zullen de geheimen van de
ndustrie toepassing der atoomenergie niet
Vol
gens radio New York zal hel procédé
de vervaardiging v<
gehouden worden,
medegedeeld.
Trurpan, Attlee en King hebben de vor
ming eener commissie van de Vereenigde
Naties voorgesteld om controle uit to oefe
nen op het gevaar, dat de wereld voor
vernietiging mot atoomenergie bedreigt.
Gezegd werd, dat dit de beste methode
was om het probleem van do atoomenergie
te behandelen.
Persconferentie ïn Witte Huis
President Truman, vergezeld van Attlee
en King, heeft Donderdag de journalisten
naar het Witte Huis ontboden voor liet
houden van een persconferentie over de
resultaten van de atoombesprekingen.
ruman begon met mede te deelen, da!
deze conferentie door de journaliste:
geen vragen konden worden gesteld. Dc
president reide een verklaring Ie ruller
voorlezen over de toekomst van de atoom
energie. Het stuk v/as slechts enkele mi
nuten tevoren door Truman, Attleo en King
gctcokend. tijdens de plechtigheid die werd
bijgewoond door de voornaamste adviseurs
en door leden van de commissie r
congres, die de atoombom bestudeei
Omtrent den inhoud van het communiqué
leidt radio New York nog
Do kennis van de fabricage 'der atoom
bom zal geheim gehouden worden, totdal
het mogelijk is een doeltreffende wederkee-
rige en uitvoerbare beveiliginq te onlwer-
;n. die voor alle naties aanvaardbaar is.
De voorgestelde atoomcommissie zou mei
do taak belast worden op de vier volgende
punten voorstellen te doen
1. Fundamenteele wetenschappelijke
lichtingen tusschen alle naties uitwisselen
alle onderwerpen voor vreedzame
doeleinden.
2. Een zoodanige controle op de atoom-
.ergie uitoefenen, dat het gebruik alleen
;or vreedzame doeleinden wordt verze
kerd.
3. Uit de bewapening der landen verwij
deren de atoomwapens on alle andere
jrcole wapens, die in massa geproduceerd
4. Een doeltreffende beveiliging bewerk
stelligen langs den v/eg van inspectie en
indexe middelen, teneinde de staten, die
sick hioraan onderwerpen, te beschermen
-egen de kansen op schending van grond
gebied en op een invasie.
Atoomsrapport aan alle leder
der Ver. Volken toegezonden
Minister Byrnes heeft medegedeeld, dal
het rapport over de atomischo energie toe
gezonden is aan alle ministers van Buitsn-
landsche Zaken van de landen, die per-
nanen) zitting hebben in den Veiligheids
raad en dal afschriften orvan ook toege-
:cnden zijn aan de regeeringen van alle
.anden, die lid zijn van de Ver. Voïken.
Communistische eischen
onaanvaardbaar
Reuters correspondent te Parijs meldt,
dat in kringen, welke in nauw contact
Kerkelijk leven
DUITSCHLAND
Ter gelegenheid van de eerste zitting
van den nieuwen Raad der Prolesiantsche
Kerk in Duitschland, werd er een dienst qc
houden in do Marcuskerk, de eenige groo
tere kerk in Stuttgart, die niet verwoest is.
De kerk was tot in alle hoeken gevuld en
door den grooten toevloed van belangstel
Jenden moest er in een andere zaal een
tweeden dienst belegd worden.
Ds. Martin Niemöller. dio door de Nazi s
jarenlang gevangen gehouden werd, sprak
over zijn volk naar aanleiding van dt
klacht van Jeremia. Hij zei o.a. dal voor
iemand, die terug komt, nadat hij jaren
lang van zijn volk is afgesneden geweest,
deze klacht „dagelijks brood" was.
Men kan haast niet ademen temidden
van de verwoesting.
Als de Christenen werkelijk trouw wa
ren goweost, hadden dan do nationaal-so-
cialistcn kunnon doen, wat ze deden
Al hebben onkelen duidelijk getuigd to
gen de gruwelon, die erger waren dan
eenige beschrijving die in de kranten qe-
geven is, dit was niet genoeg. Daarom
waren allen schuldig. Er moet berouw ge
toond worden voor alles, niet alleen voor
wat er in Duitschland gebeurd is, maar
ook voor wat er door do boosheid der Na
zi's in Polen, Holland, Griekenland. Frank
rijk, Noorwegen en andere bezette landen
gedaan is.
Aldus Ds. Niemöller.
aan met generaal de Gaulle. Donderdag
'erd verklaard, dat. indien de communis-
•n bij hun eischen blijven. De GauJJe zal
•eigeren zijn pogingen tot het vormen van
en regeering voort te zetten.
In communistische kringen heeft men te
kennen gegeven, dat de communistische
partij, als de grootste partij van Frankrijk,
geon keuze heeft. Zij heeft recht op een
der sleutelministeries. Indien dit voor De
Gaulle aanleiding wordt zich terug te
trekken, dan zal een regeering worden
gevormd, hetzij bestaande uit socialisten en
M.R.P.. hetzij bestaande uit socialisten en
Men acht het in communistische kringen
niet onmogelijk, dal De Gaulle terugkomt
op zijn voornemen uitsluitend aan het hoofd
te willen staan van een regeering van alle
partijen en dat hij er toe zal overgaan een
coalitiekabinet (e vormen van socialisten
en M.R.P.
Thorez antwoordt De Gaulle
Volgens een berichl van Radio Parijs
heefl Thorez in een tweede boodschap aan
generaal De Gaulle geantwoord op diens
schrijven van Donderdagavond. In deze
boodschap bliiit Therez mei klem bij de
door hem genoemde voorwaarden tot deel
neming aan een nieuwe regeering. Hij ac
centueert nag eens de bereidheid dor com
munisten hun deel te dragen in de regee-
ingsverantwoordelijkheid, maar verlangt,
dat de nieuwe regeering in overeenstem
ming zal zijn met hel resultaat der verkie-
De samenstelling van het
nieuwe Hongaarsche Kabinet
De leider van de Hongaarsche partij van
kleine boeren, Tildy, hoeft eon nieuw ka
binet van 18 ministers gevormd 9 minis
ters zijn van de partij der kleine boeren,
4 van de communistische partij, 4 van de
sociaal-democratische partij en 1 van de
nationals boerenpartij. De niouwo minis
ters zijn beëedigd.
Hulp van Zwitserland
aan Duitschland?
De subcommissie van oorlogszaken in
den Amerikaanschen senaat, beeft een rap
port uitgebracht, volgens v/elke Zwitserland
Duitschland hielp een dorden ocrlog voor
te bereiden. Goud en deviezsn werden
naar Zwitserland gesmokkeld. Zelfs zouden
gouden gebitlen naar Zwitserland zijn ge
transporteerd.
Alles zou zijn qeschied met medeweten
van de Zwitsersche regeering.
VAN HIER EN DAAR
Eon officier, die uit Soerabaja* te
Batavia arriveerde, verklaarde," dat de
Britten niet meer dan de hellt van de stad
in handen hebben, hoewel in de bezatte
deelen nog schutters en kleine verzets-
haarden canv/ezig zijn. Ten Oosten van
het Kali Mas kanaal hebben de Indonesiërs
tegenaanvallen gedaan, die door mortieren
en automatische wapens ondersteund v/er-
De rechter Sterling heeft verklaard op
het procos, dat de schuldigen inderdaac
s-huldin zijn. Hij haalde hierbij enkele cl
laten uit werken van den beroemden Duit
schen rechtsgeleerde Oppenheim aan.
Mr. A. M. Bcron van Tuyll van Seroos
kerken, procureur-fiscaal bij den Bijzonderer
Raad van Cassatie, die is toegewezen aar
den hoofdaanklager van de Fransche repu
bliek bij de internationale militaire recht
bank, is ter voorbereiding van het
te Neurenberg te voeren proces tegen di
voornaamste Duitsche oorlogsmisdadigers,
daarheen vertrokken.
Brigadier-Generaal Alden H. Walt, die al-
hoofd van den Amerikaanschen dionsl voor
do chemische oorlogvoering oplreedt, heef'
medegedeeld, dat de Amerikaansche on
Britscho strijdkrachten in het Westelijk ge
deelte van Duitschland alleen reeds enor
me hoeveelheden gifgas hebben gevon
den. In totaal 250.000 ton.
Do New York Herald Tribune wijst erop.
dat deze ontdekking bewijst, op hoe groole
schaal Duitschland gereed was een chemi-
schen oorlog te gaan voeren.
Brig.-generaal Watt. die door presi
dent Truman tot majoor-generaal bevorderd
werd, doelde voorls mede, dat het tot dus
ver verborgen gehouden Duitsche oorlogs
tuig in kisl&n verpakt en naar de Vereen.
Staten verscheept zal v/orden om daar zoo
wel door regeeringskringen als door de
industrie aan een onderzoek te worden on
derworpen.
Uit Washington v/ordt gemeld, dal de
maritieme commissie der Vereen. Staten
voernemens is, 11 Superliners te laten bou
wen. Hun snelheid zal esn derde grocte:
zijn. dan die van de beste Amerikaansche
schepen, die nu in dienst zijn. De qemid
delde kruissnelheid bedraagt n.l. 29 knoo
pen. Zij zullen belangrijke handelsroutes
bevaren.
Ingezonden mededeeling
Een Vertrouwensadres
voor Middelen en Artikelei
9130 voor Gezondheidszorg
A. C. VAN DER RES7
Lange Kerkstraat - Goes - Telefoon 2*f6ë
De tcaditioneele installatie van den nieuwen Lord Mayor van Londen, Sir
Charles Davis, vond dezer dogen vror het eerst weci ie vredestijd met dc
Iraditioneele plechtigheden plaats. Y- oman Warders of the Tower of Londen,
en daarachter de Pikeman of the Honourable Artillery Company, passe eren
Fleetstreet te Londen. Foto Amsterdam P.
Britsclie troepen in Soerabaja ver
stevigen hun posities.
Nieuwe luchtaanval op Soerabaja
De Britsche troepen in Soerabaja hebban
hun aanvallen wat minder krachtig door
gezet om hun posities te verstevigen, hoe
wel zij ten Westen van de Kalimas zijn
opgerukt naar opslagplaatsen. In een of-
licieole verklaring wordt gezegd, dat zij
iots moer dan de helft van de stad in han
den hebben.
Een Mosquito-vliegluig hoeft gisteroch
tend een succesvollen aanval uitgevoerd
op vier machineafweerposten der extre
misten te Soerabaja., die tot zwijgen wor
den gebracht. Het vliegtuig v/erd zeli ge
troffen door luchtdoelartillerie van de na
tionalisten, maar de bemanning werd niet
gewond en de machine kon een veilige
landing maken. Bij eon luchtaanval van
den dag tevoren word de bemanning van
een Masquito gewond.
Naar de laatste berichten melden, heb
ben de Britsch-Indische troepen in Soera
baja hun aanvallen verminderd om hun
stellingen te versterken.
Volgens de berichten hebben de Indone-
-iërs te Soerabaja zich beter georganiseerd.
Zij zv/erven niet lanqer in troepen door do
-.traten, maar maken gebruik van mortieren
in eenige tanks.
Ooggetuigen hebben verhaald van de
vele wreedheden, die door de bevolking
worden bedreven.
Radio Soerabaja bedreigt
Soekarno en de republiek
In een radiouilzending uit Soerabaja is
gedreigd met „een aanval op Ir. Soekarno
jn zijn zelfbenoemde kabinet en tevens op
rijn republiek" onder de beschuldiging dal
hij te „gematigd" is. Verder werd qe-
:egd„zijn bevelen moeten niet worden
ipgevolgd".
616 vermisten te Batavia
Anep-Aneta verneemt uit betrouwbare
brond, dat van 1 October tot 15 November
518 personen in Batavia vermist zijn, waar
onder 400 Japanners. Onder de vermisten
bevinden zich 144 Nederlanders, Europea
nen en Indo-Europeanen. Zestien personen,
die door do Indonesische politie in gijze
ling waren genomen. 2ijn later weer v
gelaten. Tien hiervan waren opgesloten
een rijstmolen in de buitenwijken van 1
De andere gevallen w
treffen 53 Ambonneezen,
veertien Indonesiërs. Een der Indonesiërs
is bij geluk weten te ontkomen, van de an
deren ontbreekt elk spoor. Men vreest voor
hun loven. Ook 400 Japanners zijn spoor
loos verdwenen.
Men vreest, dat het werkelijke aantal
der vermisten nog veel grooter zal zijn,
daar in veel gevallen uit angst voor re-
presscilles geen opgave wordt gedaan.
Fascistische meihoden onjuist
In zijn pamplet. getiteld „Onze Strijd",
geeft de nieuwe premier van het Indone
sische kabinet, Sharir toe, dat de Indone
sische jeugd niet geschikt is voor een lei
derschap en dal hun fascistische methoden
in Soerabaja schade moeten doen aan de
Indonesische zaak. Niet alleen in Soera
baja, maar over geheel Java staan geen
politiemannen, maar jongeren op de kruis
punten der wegen op wacht, gereed om
een ieder aan te houden, die naar hun
meoning schade zou kunnen doen aan do
Indonesische zaak. Het is de weinig benij
denswaardige taak van den minister van
openbare veiligheid om hen weer naar huis
te zenden, heelt Sharir-Foedin verklaard.
De toestand der gevangenkampen
„Er wordt op het oogenblik hard gewerkt
om de interneoringskampen. welke thans
in gebruik zijn „winterhard" te maken",
zoo deelde de directeur-generaal voor de
bijzondere rechtspleqing mee. Dat wil niet
zeggen, dat de kampen herschapen zullen
wordsn in sanatoria, maar in olk geval
zullen zij moeten voldoen aan de minimum
eischen. Iedero gevangene zal een krib
moeten hebben met twee dekens.
Het dagverblijf zal verwarmd moeien
zijn en de kleeding moot bestand zijn tegen
de weersgesteldheid. Dit moet gebeuren
voor 90.000 menschen, zonder dat de bur
gerbevolking tekort zal komen.
A
Eerste Indië-vliegtuig in
Batavia aangekomen
Vrijdagmorgen om 10 uur Neder
landschen tijd is dc eerste DC 4,
die na den oorlog weer ia dienst
kwam, te Batavia gearriveerd.
Op 13 November was het vlieg
tuig in Colombo aangekomen, waar
men twee dagen is gebleven voor
het voeren van besprekingen. Via
dc Cocos-eilanden is men vervol
gens naar Batavia doorgevlogen.
Men meldt uit Batavia„Alles
wel aan boord"
Levensverzekeringsuitk eerin g
Hel ministerie van financien deelt mede
dat in Staatsblad No. f 256 is afgekondigc'
de beschikking levonsverzekeringsuitkee
ringen 1945.
Hierin is o.a. een regeling getroffen voor
de betaling van niot-periodieke uitkeerin
gen uit hoofde van op 26 September 1945
beslaande levensverzekerinasoveroenkom
sten, levens van uitkeeringen
koop of belcening.
Diens'plicht
UIT STAD EN LAND
Middelburg
CONTRASTEN-SHOW
In de Schouwburg, die voor dergelijke
opvoeringen toch veel gezelliger is dan
wel is waar groote. maar weinig intie-
SchuttersholZaal, brachten de Contias
een vroolijke show onder den titel
„Hou je kop boven water". De conlras-
ien, die al een provinciale vormaardheic.
■lebben verworven met hun veelvuldig op-
reden voor de dijkwerkers en op v/eg zijn
naar nationale bekendheid denk aan
iun optreden in de Stadsschouwburq in
Amsterdam op uilnoodiging van den bur
gemeester van onze hoofdstad uit dank
/oor het mogelijk maken van het vertrek
/an de voedselconvooien hebben de
Middelburgers een langen avond met lied-
,es en schetsjes vermaakt.
Er waren zeer origineels vondsten bij en
jlle scenes waren goed verzorgd. Jimmy
jpake met zijn grollen was natuurlijk het
uiddelpunt. De band speelde goed en be-
,chaafd. Alle medewerkers komt een
pluimpje toe.
Na de finale van de show voerde de
heer L. Onderdijk, lid van Ged. Staten nog
woord. Hij vertelde van do aangena-
samenwerking lusschen de „Contras-
en het comité „Walcheren moet Droog"
en sprak den wensch uit, dal de Contrasten
ook deze geslaagde show, zooals do vorige
vee. belangeloos voor de dijkwerkers zul-
m brengen.
Goes
JUBILEUM P1TMANSCHOOL
De Pilmanschool vierde Donderdagavond
haar 25-jarig jubileum op feestelijke wijze.
was op 15 November 1920, dat de
lessen in machineschrijven en stenografie
Pitman begonnen in een kleine voorkamei
in een perceel op dén Ooslsingel. Mevr.
Crucq gaf eerst alleen les. In 1921 kreeg
zij do hulp van Mej. G. J. Bliek, die in
1932 lid van dc directie werd. Er werden
cursussen geopend in Middelburg, Vlissin-
gen, Teineuzen, Sas van Gent. Zierikzee en
l'holen. In 1939 werd de school aan de
Middelburgsche straat gevestigd. Behalve
dc school zijn daar ook de copieerinrichting
een electrische lichtdrukkerij en een inrich
ling voor folocopieën ondergebracht. Hel
onderwijs wordt thans gegeven door drie
eeraren in boekhouden, opleiding diploma
administratie land- en tuinbouw, enz., ter
wijl de beide dames steno en machineschrij-
zen onderwijzen. De school lelt thans 300
eeriingen en heeft een uitstekenden naam.
Ceremoniemeester C. J. J. van Arentlials
-ipc-nde de feestavond met een welkomst-
ieclamatie. waarin hij hel ontstaan van d
chool herdacht.
Een electrische klok werd aangebodei
zan de dames namens de leerlingen.
Vervolgens werden door den voorzitte
/an den Algemeenen Nederlandschen Bond
er verspreiding van het stenografiestelsel
„I. Pitman" de diploma's uitgereikt aar
jeslaagde leerlingen. De uitslagen w
oijzonder gunstig. 98 pet. van het aantal
leelnemenden was geslaagd.
De heeren Poortvliet en Joop Kranenburg
traden op met het Pitmanlied, dat een waar
-.ucces werd. Hierin werd in geestige trek-
cen de ontwikkeling van de Pitmanschool
weergegeven.
De demonstraties van het rhythmisch
machineschrijven genoten grooto belang-
-telling. De avond werd op werkelijk aar-
iige wijze gevuld met tooneelstukjes en
rang. De heer Blondel droeg op verdien
stelijke wijze bij' tot het slagen van
avond door het voordragen van verschil
lende liederen.
Alles bij elkaar genomen mag de avond
zeer geslaagd genoemd worden.
RENESSE. De heer Frans Brandenburg
uit Zierikzee zal voor leden der Renesse-
sche damclub op 28 Nov. simultaal spelen.
Door het kiescollege zijn de heeren
N. Beije Jz., A. P. Bolle, J. Berrc-voets, W.
Hoogerhuis, W. v. Klooster, J. J. Padmos,
>n J. Stevense candidaat gesteld voor den
lijdelijken gemeenteraad.
De weg tot vrijheid
De oude Grieken kenden een begrip,
dat zij „hubris" noemden. Zij dtulrten
daarmede uit, dc moed van den mensch,
alles aan te durven, te streven naar het
hoogstcn meest verhevene. Maar zij
drukten er tevens mee uit dc overmoed
den mensch, die denkt, dat hij alles
en alles zelf kan, zonder dc hulp
der goden, leven uit eigen krachten. Met
overmoed" in dezen diepen zin kunnen
:ij het Grieksche „hubris" dan ook het
best vertalen.
Hubris is niet alleen een begrip van dc
oude Grieken. Wij zien het ook in onzen
lijd. Dat is niet zoo verwonderlijk. Het
mcnschelijk kunnen is tot het ongelooflijke,
ja, het schijnbaar onbegrensde gestegen.
Er is ook cch ander begrip, dat in onzen
lijd een rol speelt. Misschien meer, dan
in den tijd, toen men de „hubris" als een
gevaar voor het leven der menschheid
ontdekte.
Dat is het minderwaardigheidsgevoel.
Hoe onbeperkt nietig is dc enkele kleine
neascb tegenover de machten van den
:ijd. tegenover het wereldgebeuren in zijn
/erschrikking en zijn grootschhcid. Wat
kunnen wij onder het voortwentelend rad
van het lot nog af of toe doen aan geluk
;n leed op deze wereld
Hoe machtig strekt zich in ons soms het
irlangcn uit, het groote tot stand te
brengen. Hoe droomen wij ervan, het
werkelijk schoonc te scheppen, het wer
kelijk goede te doen, en hoe overweldi
gend kan in ons opbloeien het weten van
onze eigen sterke, jonge krachten. Los
'rij van anderen, van dc ouderen, zien
een weg, die ons voert naar het licht,
daar, waar wij door werken en streven
komen zullen en komen kunnen. Adama
Schcltema wist het onder woorden te
brengen, toen hij zeide
„Streef naar dc sterren en richt U om
hoog aan den groei Uwer gaven."
Maar er is ook dat andere, dat smalle,
dat kleine. Er zijn immers altijd, die het
beter kunnen, dan wij. Die een werk
konden afmaken, waar het ons onder dc
handen afbrak. Die sterk en zuiver een
verleiding konden weerstaan, waar wij er
onzeker en gekreukeld onder vandaan
kwamen. Wij zijn immers zoo gebonden
;ian dc anderen, aan thuis, aan een onbe
langrijk werk, dat ons neerhaalt, wij kun-
icn immers niet ontstijgen tot leven cn
vrijheid
Is het dus zoo, dat tusschen deze beide
tegenstellingen de wereld geklemd zit, cn
dat wij persoonlijk heen cn weer moeten
worden getrokken tusschen onze hubris en
onze machteloosheid Of is er een oor-
ieel over ons leven, over onze wereld,
dat niet met deze menschclijke maten
neet 1 Dat niet alles van onze kleine
la-achten vraagt, dat dat ook niet achte
loos verwerpt wat ieder van ons als
'evcns-gcgcvcn ontving Is het misschien
zoo, dat ons in den persoon van Christus
een weg gewezen wordt, die ontstijgt aan
het aardsche en menschclijke, die ons op
voert niet tot dc sterren, maar daarboven,
tot God, die ons leidt door dc diepste
diepten van onze kleinheid heen, tot waar
wij op den bodem van ons hart, tusschen
dc brokken van ons verknoeide leven de
parel mogen vinden van Gods behoudende
Aan een ieder persoonlijk, is dc vraag
gesteld.
Ons entwoord is de voorwaarde voor
de bevrijding uil te mcnschelijk banden.
Gód roept, niet wij bepalen den weg,
die gegaan zal worden.
Wij antwoorden cn gaan, ómdat Hij
ons riep.
„Dit is de vreugd, dat Hij het doel, cn
Niet wij rustten onszelf uit met moge
lijkheden cn krachten cn zwakheden. Wij
ontvingen onze gegevens als werkmate
riaal van Hem, die ons riep. Ons ant
woord op die roepstem is, dat wij gaan,
met wat wij ontvingen. Dus niet in over
moed hakend naar hetgeen onze krachten
te boven moet gaan, omdat zij er niet
toereikend voor zijn.
Maar ook niet tobbend om hetgeen wij,
naar onze mccning te kort komen aan
krachten en mogelijkheden. „God roept
en in Hem is dc kracht, die onze zwak
heid staalt." Als wij dit weten, kunnen
wij gaan. Als dc waarheid dit weet, vindt
zij den weg om een samenleving tot stand
te brengen, die. niet bij voorbaat dc eigen
vernietiging tot gevolg moet hebben.
Als mensch en menschheid dit weten,
worden zij van haar menschelijke beper
kingen door God bevrijd.
Uit „Branding". M. A. Klomp.
VOOR 10® JfEUOED
De t
BEROEP OP DE JEUGD
i de
menschen staan.
Plannen ziin gemaakt om in 1946 dienst
plichtigen van twee lichtingen bij land- of
zeemacht in te lijven, zoo niet alleen, dan
toch het grootste deel hunnerde lichting
1945 in Mei en de lichting 1946 in Septem
ber van het volgend jaar.
In het alqemeen zullen behooren tot do
lichting 1945 de jongemannen geboren in
1925. en tot de lichting 1946. die geboren
zijn in 1926,
EXAMENS
Geslaagd te 's-Gravenhage voor -ie acte
B, hoofdacte. Voorbereidend onderwijs, de
dames H. Dorleijn, onderwijzers aan de
openbare Fröbelschool to Goes, on J. Bos
dijk, onderwijzeres aan de Nuts Kleuter
school to Middelburg.
Moet nog
Zij zien degenen, die al zitten
Vaak wel eens wal afgunstig 'aan.
Zij hobben immers ook hun kaartje
Voor de te maken reis betaald?!
Maar nood breekt wet en ieder weet
het
Wie 't eerste komt. het eerste maalt.
Maar tochals je dan oude menschen
loo moeizaam in de gang ziet staan
'n jongelui zoo breed-uit zitten,
tijk dan mankeert er toch iets aan
■loderne jeuqd. lint in dit alles
liet iels van tegenstrijdigheid
s niet uw allerhoogste clorie
'Jw streven naar sportiviteit?
Velaan Weest dan in volle treinen
Dok tegen ouderen sportief
In neemt, aan hen uw zitplaats biedend
•elf dan een staanplaatsje voor lief 1
Geeft aan de ouderen van dagen
'ets van uw jonge krachten mee.
Toont U in overvolle treinen
Ook hierin de spes patriae
B. WESSELS.
WEEST SPORTIEF 1
Weest sportief 1 Dat geldt niet alleen op
set voetbalveld of op de tennisbaan, dat
geldt voor alle dingen van het leven. Het
/ers, dal wij hierboven afdrukten, legt maar
op één klein wond plekje den vinger. Er
is ook een rijm te maken over Kees, de
hoclcy-kei, die lachte, toen hij zag. dat de
groentenman. rood van inspannina, zijn
zwaar met kisten beladen handkar, niet
over de rondloopende brug kon heen-
geduwd krijgen.
De krantenbezorger met één arm hielp
duwen. Kees stopte zijn stevïqe knuisten
in zijn broekzakken en trok aan zijn siga-
En er is de geschiedenis
crack Greetie. Dat is een aardig meisje
met losse, blonde haron en heldere
Greetje houdt van den wind en als de
noordwester over de landen rent, als een
wild paard, gaat ze urenlana wandelen.
Verleden week maakte zo ook zot
lijke verfrisschende tocht. Toen
ging, kwam ze dicht bij de stad
vrouwtje tegen, dat een zware
tasch droeg. Af en toe stond het menschje
te blazen en haar hoedje
op het hoofd te trekken. Greetje
grappig
5 leuk onder
t haar tasch
:e bukte om
keek naar haar.
vrouwtje met appelwangen
grijs haar. Zij stond daar zo<
den boom bij den molen, me
haar voeten. Kijk, nu
haar tasch op Ie beuren, wa:
komisch vraagteeken. Joehoe. daar kwam
Jan de Wind en nam hot hoedje van het
loederfje mee. Hel dopje rolde over den
weg, langs Greeljes sterke beenen. „Oh,
hoed," riep het oudje en begon met
haar korte, stramme beenen te loopen, den
hoed achterna, die als een dolleman verder
huppelde. „Ha, ha." lachte Groet. Maar
moedertje lachte niet. Juist toen zij haar
hoed wilde grijpen, kwam de wind weer
een groote boog zweefde de hoed
hel kanaal in, waar hij als oen klompen-
-cheepje op een roerige zoo voor de gol-
•en uitdreef.
Greetje en haar vrienden en vriendinnen
verstaan nu het „Weest sportief" wel. niet
„Fair play" wordt niot alleen op het sport
terrein gevraagd, maar ook op school, op
kantoor, in den omgang met menschen,
met wie je niet samen voetbalt of roeit.
Weest sportief, dan maak je vrienden l
WOORDRAADSEL
Vorm uit deze 57 lettersa a a b b b
ccdddeeeeeeoeghlkk
erlie:
drank, wand, voertuig, soldatenuitdruk.
king, timmermansgereedschap, onvriende
lijk, broos, gemeente in Zeeland, deel van
den voet, kleedingstuk, drank. Engelsche
titel, muziekinstrument, verdienste.
De derde letters, gerekend van voren,
van deze woorden naast elkaar gezel vor
men een bekende waponspreuk.
