VRIJE STEMMEN
feppieit toestand in Batara
Chineaschevoorstellen aan
de cornmynisten van Yenan
Rond de Ridderzaal
De wegen van Walcheren
Een manifest over Indië
6 NOVEMBER
Middelburg bevrijd
6 November 1945. Het is thans één jaar
geleden, dat Middelburg van hst Duitsche
juk werd bevrijd.
Dezen dag halen wij herinneringen op en
denken wij met weemoed en smart aan
hen. die het leven lieten. Herinneringen,
zwaar van spanning en ellende, met ai en
toe door dezen donkeren nacht de Jlitsende
lichtstraal van den humoristïschon noot, die
toch nooit geheel ontbreekt. Een volk in
verdrukking leert trouwens den huinor op
nieuw waardeeren en hanteeron.
Herinnering. Mei 1940. Met oogen, door
tranen verduisterd, staren wij weer op de
rookende reston van wal eens het trotsche
stadhuis was, dolen wij door de ruines van
de schoone Abdijgebouwen tusschen wier
muren wij zoo vaak droomden van lang
vervlogen tijden
In onze straten, waar nog niet zoo lang
geieden voorkomende vreemdelingen wan
delden om te genieten van de pittoreske
geveltjes en de karakteristieke Zeeuwsche
klsederdracht, dreunt nu de Duitsche sol
datenlaars.
En zoo begint de taaie, smartelijke strijd
van vijl lange jaren.
Maar ondanks alles blijft de hoop. de
vurige wetenschap in onze harten loven-
dig. dat deze gigantische worsteling met
de overwinning van het Hecht zal eindigen.
Dit vertrouwen werd niet beschaamd, kón
niet beschaamd worden, want leugen, ter
reur on onderdrukking hebben nog altijd
ceiaald, zullen dit blijven doen, zoolang er
nog van een menschclijk geweten sprake is.
Herinnering. 6 ovember 1944.
Middelburg is een door hot water om
spoelde veste. Vijf dagen reeds ligt de
stad onder het geallieerde granaatvuui. Op
dezen stralenden morgen heeft hel schie
ten opgehouden. De stilte doet onwerkelijk
aan, het kan de stilte voor den storm zijn.
Eenige burgers trachten toegang tot den
Duitschen generaal te verkrijgen. Zij willen
dezen bewegen de stad zonder strijd over
te geven. Deze Doging mislukt echter. De
nazi-geweldige wil doorvechten tot de laat
ste muniiie. De onder zijn bevelen staande
moffen voelen daar echter weinig voor,
weten, dal hun lot bezegeld is en preferee-
ron krijgsgevangenschap boven den dood in
Middelburg's straten
Middag. De angstaanjagende stilte,
waarvan geen monsch weet wat zij betee-
Itent, houdt aan. Een groot aantal bommen
werpers trekt over de stad. Vele oogen,
waarin de onlzetlnig beeft, volgen hen
Er gebeurt evenwel niets nog niet
zij vliegen richting Engeland.
Ecnigo uren later. Een jager verschijnt
boven Middelburg en gooit pamfletten uii.
Er wordt om deze papiertjes bijna gevoch
ten, waaraan de Duitschers het hardst mee
doen. Blijkbaar zijn zij thans nieuwsgieriger
naar de geallieerde berichten dar. naar do
door de Duitsche legerleiding hun opgedisch-
te ..voorlichting".
De tijd kruipt voort. Alles is in afwach
ting. De moffen stan in groepen voor de
kolders en wachten.
Wij slaan voor onzo schuilkelders en
Wat zal er gaan gebeuren Nieuwe, nog
heviger beschietingen, een bombardement,
straatgevechten
Zij, die zich op de Bateauport begeven, kun
nen aan do overzijde van het kanaal de
Engelschen zien
Half vijf. Vanuit de Korte Dolfl komt een
iengeman den Dam op gesneld, kennelijk
in zeer opgewonden toestand.
..Tanks op do Markt 1" is alles wal hij
reept.
Een onbeschrijfelijke ontroering bevangt
„Pantzerwagen", zeggen de moffen tot
elkaar en gaan alvast in de houding staan
om zich over te geven.
Dan draaien de eerste gevechtswagens
de Korte Delft in. Jonge kerels zitten er op,
het geweer in den aanslag, klaar om te
schieten. Het is niet noodig
Een geestdriftige menschenmonigto om
stuwt de tanks, de vlaggen gaan uit, in een
ommezien is het een en al Oranje.
Do bevrijding van Middelburg is eon
feit.
2c JAARGANG
NUMMER 306
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Dinsdag 6 November 1945
Algemcenc Leiding t
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boertna.
Hoofdredacteur
J, Koekebakkcr.
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2.
Telefoon 2163.
Bureau Middelburgi
Kortedelft +4.
In China zijn 5 millioen man onder de
wapenen. Er wordt hard gevochten. Brug
gen en spoorwegen worden vernield. De com
munisten doc-n aanvallen op stadjes langs
den spoorlijn naar Peking. Ook worden ge
rechten geleverd in de provincie Kwantoeng
bij Kanton.
Uit Tsjoengking wordt vernomen, dat de
Chineescho minister van voorlichting bij
zonderheden heeft onthuld over voorstellen,
die do regeoring heeft gedaan aan de com
munisten van Yenan in de hoop oen einde
te maken aan den burgeroorlog.
Deze punten zijn
1. Stopzetting der troepenbewegingen aan
beido kanten.
2. Terugtrekkz der Communistische
strijdkrachten van de aangevallen spoor-
3. Overleg mei de communisten alvorens
zich troepen langs de spoorlijnen bewegen.
4. Instelling van een corps lol behoud
van d6n vrede anli-bandieten-troepen
;r van een controleerend lichaam.
Dit voorstel van de regeering beteekent,
c'at Tsjang Kai Sjek tegemoet komt aan de
voorwaarden van de communisten. Do be
langrijkste concessie is de bereidheid van
dc regoering om de communisten te raad
plegen over de troepenbewegingen langs
de spoorlijnen.
De verkiezingen in Hongarije
In Hongarije heeft 80 tot 85 pel. der be
volking deelgenomen aan de verkiezingen.
De Hongaarsche boerenpartij heeft tot nu
toe een merderheid behaald. Ook de soci
aal-democraten on de communisten hebben
winsten geboekt.
Hol Hongaarsche kabinet is reeds gereor
ganiseerd. Do partijen hebben besloten om
samen Ie blijven worken.
Bidault wil samenwerking
Do partij van Bildaull, de kahto-
lieke volksbeweging, heeft verklaard sa
men te willen werken mot de endere par
tijen. Op het huidige moment is geen par
tijstrijd gewenscht. Hel nieuwe kcbinel zou.
uit de vier belangrijkste partijen mooten
bestaan.
Naziwetten afgeschaft
De geallieerde controle raad heeft alle
naziwetten in hel Duitsche rechtssysteem
afgeschaft; door den Haad zullen politie- en
districtsrechtbanken worden opgericht. Vroe
gere nationaal socialisten zullen uil alle
posilies bij de rechterlijke macht ontzet
worden. De Duitsche rechtbanken zullen
alle civiele en strafzaken behandelen, be-
halvo dio zaken, die begaan v/orden tegen
over geallieerde bezettingsautoriteiten.
Zondagnacht is het tot een vuurgevecht
in Balavia gekomen meldt het officieele
Engelsche communiqué.
Er werden handgranaten geworpen. De
toestand blijft gespannen.
Twee Britsch Indische brigades en meer
Britscho troepsn zijn in Soerabajc geland.
Op Java zullen geen persconferenties
meer gehouden worden. De corresponden
ten krijgen twee maal daags een commu
niqué uitgereikt, ook mogen zij geen on
derhoud meer hebben met geallieerde of
ficieren zonder toestemming dor
De Bftlsche woordvoerder Kolonel Mellsop,
heeft verklaard, dat het gebruik van ex-
olo3ievc kogels in Balavia geconstateerd is.
De guoriila-bendon maken voorts gebruik
In Soerabaja kwamen in het afgeloopen
weekend maar enkele schietpartijen voor,
volgens een officieele Britsche verklaring,
waarin ook werd medegedeeld, dat de
evacuatie van vrouwen en kinderen goe
den voortgang heeft.
In Sydney zijn 1600 man Nederlandsche
keepen, vermoedolijk de stoottroepen, dio
:.n het begin van de vorige maand vertrok
ken zijn uit Engeland, aangekomen. De
manschappen blijven voorloopig aan boord,
daar de Australische regeering nog steeds
van 1940 gespaard mocht blijven.
Denkbaar en met grooten eerbied ver
vuld. herdonken wij hen. die voor do vrij
heid van on3 vaderland en onze stad vio
len.
Wij kunnen hen alleen eeren door mede
te heipen een betere wereld te scheppen,
waarin voor oorlog geen plaals meer zal
geen beslissing heeft genomGn
van de opleiding van deze troepen In
Australië.
De regeeringsvoorlichtingsdienst heeft
medegedeeld, dat de regoering gegevens
heeft ontvangen over de besprekingen die
Van Mook heelt gevoerd. In het afwijzend
standpunt ten opzichte van onderhandelin
gen met Sockarno is ook bij Van Mook
geen wijziging gekomen.
Het is momenteel, zoo wordt gemeld, niet
in 's lands belang, ais op de ontvangen
inlichtingen in hel openbaar dieper wordl
ingegaan.
HAAGSCHE BRIEF
Het is te begrijpen, dat Den Haag, mede
door het plaatselijke onrecht dat haar aan
gedaan is. langen tijd haar wonden zal
blijven toonen. Den Haag is Den Hang bij
na niet meer. Het Korte Voorhout, -net
het Smidswater en de Princessegracht is
voor een groot deol. op den 3den Maart
door het bombardement verwoest. Kapitale
kantoorgebouwen, statige huizen van con
suls, een groot, modern hotel, een flatge
bouw en winkels met een reputatie van
jaren lier zijn het slachtoffer geworden.
Vlak bij het Voorhout vindt of juister
vend men de Malibaan on den Heitekamp
De Maliebaanwal is daar al niet ge
beurd Vroeger werd er kolt gespeeld, la
ter voetbal en chicket. Voor den oorlog was
't voorts het zoo bij uitstek geschikte terrein
voor parades en vuurwerk. Op Prinsjesdag
kwam vandaar het kanongebulder tijdens
den ril in de Gouden Koets van het paleis
Noordeindo naar de Ridderzaal. Eij menig
Oranjefeest stroomde des avonds gansch
Den Kaag naar het Malieveld om haar ent
housiasme te uiten over het vuurwerk.
En 's Zondags, dan werd er door zolf-
gemackte dominee's en door het leven
deels ontgoochelde, deels idealistische vrij
denkers een nieuw evangelie gepredikt. Op
een margarinekistje werd de kleine schare
von Zondagmiddag wandelaars toegespro
ken en opgezweept deel te nemen aan don
„goeden strijd".
Hot Malieveld wie zal het niet weten,
dat" 't het oord was voor de spiritusdrin
kers En na den lOden Mei 1940
Reeds spoedig na den inval werden er op
de uitgestrekte grasmat zware vrachtauto's
geparkeerd. Het veld, dat bij verordening
volgens artikel zooveel van het wetboek
van strafrecht niet door de Haagsche jeugd
als voetbalveld gebruikt mocht worden, werd
net één slag gemaakt tot een zwaar ge
schonden grasland. Daar konden do eerste
Nederlanders zender principo zii, die er
niel om gaven voor do zaak der Duitschers
te werken aanmonsteren als chauffeur
voor do ritten door Duitschland en de an
dere bezette gebieden.
In lalere tijden werd het gescheurd als
bouwland, zooals tal van andere parken
en plantsoenen in de stad van groen en
bloemen, werd het Malieveld ten nutte aan
gewend voor den productieslag „Nederland
helpt zichzelf". Aardappels werden gepoot
en zij zouden, zao werd ons wijsgemaakt
beschikbaar v/orden gesteld voor zieken
huizen en behoeftigen. Sommige Nederlan
dc-rs waren echter zoo brutaal en wiis om
's morgens voor dag en voor dauw niet een
sak ender den arm zelf maar te gaan rooi
en op hot gevaar af, dat zij door de
N.S.B.-polilie of Schalkhaarlieden werden
gesnapt.
En nog later wij schrijven voorjaar
1S45 achtten do Duitschers het Malie
veld zeer geschikt om het te gebriuken
als iuchtalweerfront. Op klaarlichten dag,
terwijl de Hagenaars zich naar de binnen
stad begaven, werd menigmaal, vooral bij
de periodieke dcgelijksche bombardemen
ten ven de vlak bij hel veld gelegen ves
ting Clingendael met bunkers en gebouwen
van allerlei aard, op de vliegtuigen van
den grond af geschoten. Verwondert men
zich er dan over. dat van het oorspronke
lijke Malieveld, dat slechts tweo geasfal
teerde paden, diagonaalsoewijzo aange
legd, kende, bitter weinig over is
Langs de langste zijde van het Malie
veld trol men naar de sladzijae aan den
Elerlenkamp. Een dor meest rustique plek
jes van het dorp, dat Den Haag gebleven
heet te zijn. is ook al in der jaren loop
verdwenen. Toen do brandstoffennood mei
den dag, met hel uur nijpender werd na
jaar 1944 men verstoken was van ges
en electricitoit om op te koken velen
hadden pas één mud kolen gekregen
ging men coüto que coüte, vaak cck voor
het rijzen van de zon, uii op houtroof. Soc
men en heesters worden gekapt tuinhekjes
werden op vakkundige wijze achterover ge
drukt en brugleuningen ondergingen het
zelfde lot. De Hertenkamp, omheind met
oen altijd naar teer riekend "nek, werd
serlijk is eerlijk eerst in den hitteraten
rood, toen reeds het meeste hout elders
/erdwenen was, voor hel publiek object
/oor den noodzakelijk geworden root.
Was dus in "do eerste plaats de omheining
•an hel kamp verdwenen, hol duurde nist
'ang of ook de dierlijko bewoners de
joschwachter. woonachtig in den Herten-
camp, had al lang het veld mooten ruimen
en zijn. huis was afgebroken Door die!
stal eensdeels, maar vooral ook door ver
keerd geworpen bommen dunde hun aan
tal. Het heet officieel, dat de Duitschers,
die nog niel voldoende hadden blijkbaar,
zich eenige maaltijden hebben laten berei-
don met hertenbout. En zoo verdween na
den Dierentuin, door de evacuatiepsychose
der Germanen „opgeheven", ook de Her
tenkamp uit het Haagsche stadsleven.
W. K. VA LOON.
De Koningin in Engeland
Koningin Wilhelmina heeft in Londen een
bezoek gebracht aan den koning van Grie
kenland en aan don koning van Joego-
Blauwbaard klaagt
Dr. Mcrcel Petiau. die den bilnaam heeft
gekregen van den Blauwbaard van Parijs,
nadat in Maart 1944 menschelijke over
blijfselen in zijn huis waren gevonden,
heeft zich er over beklaagd, dat men hem
heeft vergeten. Kij weigerde vragon lo
beantwoorden, omdat er in geen zes maan
den naar hom was omgekeken. Intusschen
heeft het onderzoek van de politie niet stil-
ac--laan. 60 van de 63 vermoedelijk door
Petiau vermoorde slachtoffers zijn geiden-
'.ilireord. Er is een nieuwe aanklacht to
gen hem Ingediend in verband met een
moord op een 8-jarigen jongen. Drie psy
chiaters hebben Petiau volkomen verant
woordelijk voor zijn daden geacht. Hij zelf
•.eriekert, dat hij uitsluitend verraders en
nazi's uit den weg heeft geruimd. Men is
cp zoek naar do 40 millioen francs die hij,
r.aar mon vermoedt, gedurende de Duitsche
bezetting vergaard heeft.
Hoe bestaat het 1
t Den Haag, dat
de opening van het regeeringsbureau
„Oog en Oor" weldra gevolgd zal
worden door een serie van andere
bureaux van dat soort. Reeds is
oen commissio van voorbereiding
govormd voor de volgende bureaux
„Duim en wijsvinger" voor allo linan-
cieele aangelegenheden, „Tand om
tand" voor zuiveringskwesties, „Zij
aan zij" voor de baconindustrie,
„Hand In hand" voor alle zaken
Noderlandsch-Indië betreffende, en
„Wang aan wang", dal zich bezig
houdt met de Nederlandsch-Canadee-
scho betrekkingen.
Bij de heropening van de beurs
worden de volgende nieuwe fondsen
verwachtVan Meegeren verfVer.
Bunkerbouw, Ned. Zuiveringsindu-
strie, Canadian Sex Preferent.
„Financieel Dagblad".
Het Provinciaal Bestuur schrijft ons:
Nu de diiksgaten ton westen van het
kanaal door Walcheren zijn gedicht is de
mogelijkheid geschapen, dat do wegen op
Walcheren in dal gebied liggende binnen
..frienbaren tijd droog komen. Deze wegen
hebben in het bijzonder door den tijstroom
e:r,slig geleden. Een ongebreideld verkeer
daarop zal dan ook ruïneuze gevolgen heb
ben. De verharding heeft kapitalen gekost.
Zc-ker in dezen tijd moet wel worden ge
tracht daarvan te redden, wat maar eenigs-
sins kan. Daarnevens noopt daartoe de
schcarste aan wegverhardingsmaterialen.
Bovendien is het aantal vaklieden (straten
makers), dat voor het herstel dezer wegen
beschikbaar zal zijn, beperkt.
Hei is dan ook noodzakelijk het verkeer
over^ deze wegen zooveel mogelijk te be-
Het Provinciaal bestuur heeft besloten een
stronge reglcmenteoring van het verkeer op
de geïnundeerd geweest zijnde wegen ln
'.e voeren. De vraag hoolang dit zal moeten
duren is thans moeilijk met juistheid te
beantwoorden. Immers alles hangt hier af
van het verkrijgen van een voldoende aan
tal stratenmakers en van voldoende mate
riaal. ITet materiaal ls roeds geruimen tijd
geleden aangevraagddaarvan is een
eerste hoeveelheid toegezegd. Op Walche
ren zejf zi.'n niet voldoende stratenmakers
aanwezig, zoodat dezo voor een deel van
e'dern zullen moeien komen. De Minister
ven Openbare Werken en Wederopbouw
heeft te kennen gegeven, dat te dezen alle
medewerking zal v/orden verleend.
Sluiting ven de wegen kon reeds daarom
niet worden overwogen, wijl do geïsoleerde
dorpen moeten worden bevoorraad. Daar
nevens moet het vervoer van wegenmate
rialen plac's vinden. Overigens dient er
ten opzichte van het goederenvervoer naar
een zoo groot mogelijke beperking te worden
gestreefd. Wat het personenvervoer betreft
kan aanvankelijk een vervoer met zware
autobussen zeker niet worden toegestaan.
Echter v/orden vanwege de Rijksinspectie
voor het vorkeer pogingen gedaan om voor
Walcheren een aantal lichte automobielen
wiel. Overwoger
i wieldruk van ter
laten. Verder
to verkrijgen voor het personenvervoer.
Besloten is alle verkeer met bespannen
voertuigen en met motorvoertuigen op meer
dan twee wielen, uitgezonderd motorrij
wielen met zijspan, op de geïnundeerd ge
weest zijnde wegen te verbieden. Echter
kan door of vanwege Gedeputeerde Staten
ontheffing worden verleend van deze ver
bodsbepaling, onder aan die vergunning
to Terbinden voorwaarden. Het voornemen
bestaat hot aantal te verleenen vergunnin
gen niet grooter te doen zijn. dan voor hot
noodzakelijke vervoer strikt geboden is.
Verder zullen aanvankelijk geen vergun
ningen worden verleend voor wagens met
ijzeren wielbanden. Wat de te stellen voor-
waardon aangaat, dient op de eerste plaats
te worden gedacht aan een beperking van
het gezamelijk gewicht van wagen en la
ding, uit te drukken in
laatbaar gewicht per
wordt als maximum ce
hoogste 1000kg. toe tc
door auto's met beperkte snelheid moeten
Werden gereden. Als maximum snelheid
wordt gedacht aan 30 a 40
Voorts zal de vergunning onverwijld worden
ingetrokken bij het niet voldoen
gestelde voorwaarden. Naast het met de
opsporing van strafbare leiten belaste po
litiepersoneel, zal do Rijksverkeerinspeclio
nauwlettend toezien op do goede uitvoering
der gestelde regelen.
Het verkeer en vervoer met rijwielen,
bakfietsen, handkarren, motorrijwielen, en
dergelijke vervoermiddelen kan zonder ver
gunning plaats vinden.
Hel ongerief door dezo maatregelen ver
oorzaakt, ln het bijzonder voor de bewoners
van de geïsoleerde dorpen, kan helaas
worden ontgaan. Men zal ook dit echter
weten te dragen, wanneer wordt ingezien
dat daarmede het belang van de streek
Wordt gediend en dat do maatregel wordt
ingetrokken, zoodra de wegen zijn hersteld.
Omtrent het tijdstip en de wijze waarop
een vergunning dient te worden gevraagd
zal in de pers nog nader worden bericht.
Een groep vooraanstaande persoonlijk
heden uit uiteenloopendo kringen heeft een
manifest uitgegeven, waarin o.a. wordt be
toogd De gebeurtenissen op Java hebben
het Nederlandsche volk overrompeld. De
ovorgroote meorderheid van het Nederland
sche volk weet to weinig van verhoudingen
en toestanden ln Indië af en zou daardoor
gemakkelijk de speelbal kunnen worden
var. sentimenten en politieke leuzen van
personen en groepen die vaak ver van
Ina'ia afstaan.
De gedachton en meeningen in deze ver
klaring zijn gebaseerd op de conclusie,
v. acrrioe de commissie tot bestudeering van
de staatsrechterlijke hervormingen, die voor
50 pet. bestond uit inheemsche leden. w.o.
zich ook een extremistische nationalist be
vond, in Maart 1942 is gekomen.
Het manifest meent, dat het ovorgroote
deel van alle Nederlanders in Indië, de
bevolkingsgroep die het zwaarst getroffen
is in dezen oorlog, en een groot deel van
do bevolking in Nederland hun meening
deell. u
„Onvoorwaardelijk stellen wij voorop."
aldus hot maniiest. „dat wli evenals de
afgetreden G.G. van Nederlandsch-Indië.
oen snelle evolutie wenschen. Onvoorwaar
delijk aanvaarden wij ook de rede van de
Koningin van 6 December 1942. Van gan-
ha:t<
rking
mol alle loyale bevolkingsgroepen.
Het manifest keurt de actie af van anti-
Ko-ierlandsche groepen in Nederland, waar-
tae, voigons hen. de Porhimpoenan Indo
nesia na haar recente zwenking behoort.
..Want deze voreeniging zoekt thans aan
sluiting bij de z.g.n. Republiek Indonesia,
Welke zich rechtstreeks keerl tegen Neder
land on het Nederlandsch gezag. Deze re
publiek kon alleen ontstaan mot de hulp
van Japanscho machinaties."
Hot manifest steunt de regoering krachtig
en staat scherp tegen iedere inmenging
van vreemde stalen in Indische aangelegc-n-
„Onvoorwaardolijk juichen v/ij toe, dat zij
afziet van onderhandelingen die naar haar
inzicht slechts onvruchtbaar zijn.
Eerst onderhandelingen als orde en rust
zullen zijn hersteld.
93 pet. van de bevolking wordt geterrori
seerd door Soekarno en zijn volgelingen".
Hel manifest wenscht. dat de regoering
zich zal houden aan de grondwet en dal
de Volksraad zal worden gehoord bii alle
staatsrechterlijke beslissingen, die Indië be
treffen.
Het manifest is geteekend doorMr. L.
F. Bajetto. luit. generaal b. d. van het
K.N.I.L.Mr. Th. M. Baulz, voorzitter aid.
s-Gravcnhago van het Nationaal Jongeren
Verbond M. Boorstra, oud-legercomman
dant van het K.N.I.L. H. Coenradi, direc
teur van het Centraal bureau van het Na
tionaal Jongeren VerbondDr. Ir. M. H.
Damme. oud-directeur generaal van de P.
T. T. Dr. W. K. H. Feuilletau de Bruijn, oud
Volksraadslid Mr. F. G. A. Huber. namens
het maandschrift „Libertas"Dr. A. D. A.
de Kat Angeiino, oud-directeur van onder-
Wijs en eeredienstC. J. van Kempen, oud-
gouverneur Oostkust van Sumatra Dr. J.
W. Meijer Ranneft. oud vice-vocrzitter van
den Raad van Indië. oud-voorzitter van den
Volksraad J. C. Mollema en N. van Zalin
gen, oud-Volksraadslid.
Het standbeeld van Doorman
Het standbeeld van den Schout bij Nacht
Doorman, de held van de Javazee, dat eeni-
gen lijd geleden tot groote ergernis yan ve
len, die het een allerminst geslaagde proe
beeldhouwkunst vcnusn, te Rotter
dam werd geplaatst, is van zijn voetstuk
geworpen en vernietigd. Voorbijgangers von
den nog een ladder en een touw, waarmee
de daad bedreven was, alsmede een brief
je. Daarop stond geschreven
Wilt ge Uw zeeheiden eeren. tracht dan
do kunstenaars niet te blameeren".
De Joodsche problemen
De Arabische Liga wil onderhandelen
•er do Palestijnsche kwestie op g.cnd van
de volgende voorwaarden
1. Een onpartijdig lichaam zal beslissen,
of immigratie der Joden inderdaad billijk is.
2. Alle landen, dis betrokken zijn bij het
Joodsche vraagstuk, mooten het lijden der
Joden verzachten door ook Joden In hun
land op te nemen.
Op den herdenkingsdag van de Balfour-
declaratie, die 28 jaar geleden werd uit
gegeven en waarbij de Joden Palestina
werd beloofd, werden 450 po/sonen in
Kairo en 160 in Alexandria gewond.
Synagogen werden geplunderd en bijbols
oud werden verbrand.
De werknemers, zfrier arbeidsverhouding
door toedoen ven don bezetter of jn ver
band met de bezetting v/erd beëindigd,
hebbon RECHT CP HERPLAATSING, ecu
bepaait hol „Buitengewoon Besluit Ar
beidsverhoudingen 1945". Men moet zich
vóór 15 November bij den vroegcren -.vork-
gever daarioo aanmelden.
Zifting Bijzond. Politierechter
van Dinsdag 30 October 1945,
De 37-jarigo J. Bosschaart. los werk
man te Middelburg, thans gedetineerd Sn
het Kuis van Bewaring te Middelburg,
had op verschillende tijdslippen in Sep
tember 1945 in Middelhui- in ontvangst
genomen hoeveelheden Belgische shag-
tabak. Bij hem word inbeslaggenomt.i
bijna 900 pakjes shag en 280 Engelsche
sigaretion. Eisch 2 mod. gev. sir:;! cu
verb, verklaring. Uitspraak 6 weken gev.
straf met aftrek en verbeurd verkiarinq.
De 27-jarige G. F. de Boel:, landbouwer
te N. Namen, thans gedetineerd in het
Huis van Bewaring te Middelburg, had
op verschillende tijdstippen in Maait 1945
in Oost Zeeuwcch Vlaanderen vervoerd,
althans laten vervoeren door geallieerde
auto's, telkens hoeveelheden aardappelen
tezamen een hoevelheid van 11.750 kg.
aardappelen.
Ook de afleveraars van deze aardap-
De 39-jarige A. van Damme. melkslij-
tei lo Hontonisse, v.cgens het afleveren
aan De Bock van 6200 kg. aardappelen
en de 35-jarige J. de Beer, landbouwer
le Hontenisse. wegens het afleveren van
5800 kg.
Eisch 9 mnd. gev. stief met aftrek voor
arrest en verb, verkl. Dit voor Dc- Eor'r.
Van Damme en De Baareisch 500
b. of 3 mnd. hechtenir.
Uitspraak f 300 of Z mnd. hechtenis.
Rectificatie
Gisteren is in ons berichtje „Tc-.g;
king?" een hinderlijke fout cjerlopt:
verordening, waarvan hier wordt •-
ken. a< teert niet uit l'H.-.maar u t 1
Zeeland vóór de bevrijding
dc jeugd. iltï
dc richting
•ende dlnfic
kco. Hc' w.
occn Oranjev
nl. d.c pllon
kinderen of tl
"(NadcJk
Korte Flitsen uit mijn Dagboek
1940—1945
van L. A. S.
IMdelbara ia eorloustifi!
I.
's Morgens bii hel krieken van don dag
in een veelbelovende heerlijke Meimaand
was het leed over ons gekomen werden
vrij opgeschrikt door hevig mitrailleurvuur.
hoog in de lucht
'n Gevecht tusschen onze vliegers en die
van een vreemde mogendheid boven
ons grondgebied.
Ik zag hel van het balcon af
Oorlog vroeg mijn vrouw verbleekend
Oek wij in den oorlog
ik snel naar beneden en zei de radio
„De oorlog uilgebroken troepen trekkon
ons land binnen honderden vliegtuigen
in de lucht.
Er wordt reeds hevig gevochten onzo
weermacht to land en in de lucht dool
haar plicht."
Daarna voortdurend berichten over neer
dalende parachutisten
Dus toch
Dagen van spanning en nerveus afwach
ten volgden
De overmacht bleek le groot het op
dringen der vreemde troepen kon niet
we/den gestuit
Eerst bemoedigende later lederen dag
ve.-ontruslende berichten
Ons Vaderland wordt geleidelijk bezet
en dc troepen naderen nu snel ook onze
provincie
Ook wij gaan klaarblijkelijk zware dagen
tegemoet
En alles was voor ons een vraag een
schrijnends vraag, van het hoe en waar-
Er wersn uitbarstingen van verbetenheid
uit innige vaderlandsliefde kreten van
wanhoop en smart en van rouw reeds
De natuur in die dagen in haar volle
schoonheid aaf het tergend antwoord van
alles qaal gewoon het is toch ais alls
dagen zooals het was en zooals het
zijn zal tot in eeuwigheid
Maar toch groepten de menschen tesaam
en gavon uiting aan hun niet-begrijpen
Do ;adio zweeg en ook in dat zwijgen
lag het groote antwoord monschenvrees
msnschentwijfel
Rotterdam gebombardeerd -klonk de
Berichten van vreeseliiko qevech'en
van reeds duizenden slachtoffers van hei
bombardement kwamen binnen tot ont
zetting van ons allen
Dan, op een morgen dringt het dreunen
van het geschutsvuur uii de kanonnen ooi:
tot ons door mitrailleurs beschieten uit
de verte onze stadsbuurt en vreemde vlieg
tuigen verkennen de omgevingde
Duitsche troepen naderen
Terugtrekkende Fransche colonnes pas-
seeren, wijkend voor den vijand langs den
Blauwedijk in de richting Vlissingen
De wegen van Zuid-Bevcland lot hier zijn
bezaaid met cadavers van paarden weg
geworpen uitrustingsstukken machine
geweren en achtergelaten kanonnen
Lijken van gesneuvelden liggen langs
den weg tijd voor een eervolle begrafe
nis is or niet
De vijandelijke troepen vullen do wegen
bezetten de bruggen reeds vielen
enkele bommen, de eorslo slachtoffers
eischend Middelburg ligt onder vuur
Evenals duizenden andere inwoners
moesten wij ook vluchten voor de kogels,
die or.ze woning doorboorden
Er dreigt gevaar ook binnenshuis
Dus weg van hier en het land in
En slechts een dag later, op Vrijdag
17 Mei, kwam het fataal bombardement
van Middelburg met zijn nooit te vergeten
verschrikkingen
Murc-n scheurden glasruiten versplinter
den en scherven der neerdonderende en
exploideerende bommen vlogen overal
De huizen schudden op hun grondvesten
Toon trok ieder, die niet beslist moést
blijven, weg. Want ook in kelders en
gengen, waarin de burgerij gevlucht was,
werd het gevaar te groot. Een algemeene
uittocht begon
Van de hoeve Rijnsburg bij Oostkapelle
af, waar wij een gastvrij onderdak vonden,
bobben we met smart in de ziel de teistering
ik zou bjina zeggen den ondergang
van onze mooie stad Middelburg aan-
't Was of de fluitend neerschietende mon
sters, die uiteenbarstten, telkens ook iels
uit ens binnenste scheurden
O, hoe verschrikkelijk is de oorlog
Stil van emotie Diep ontroerd stonden
we bij elkaar op de boerderij, op het
hoogste gedeelte van het erf
In Middelburg dood brand en ver
nieling vlammen laaien reeds overal
op de brandbommen doen hun gluiperig
vernielingswerk maar al te goed
Een roetzwarte nevel boven de stad nu
en dan doorlicht door donker/oode vlammen
maakt het schouwspel nog 'huiveringwek-
De heele binnenstad brandt
Alles wat Middelburg bezit uit vroegere
eeuwen eerbiedwekkende herinneringen
aan het werk onzer voorouders alle
luisterrijke reliquiën uit oude tijden, waarop
Zeeland zoo Irotsch was wordt in enkele
En honderden burgers particulieren
en zakenlieden v/orden geruïneerd en
misschien wel broodeloos
Gelukkig zijn er weinig dooden en gewon
den, zoo vernemen we
..De Lange Delft is één vlammenzee en
van de Burg is bijna niets moer te her
kennen do Markt is zoo goed als weg
en de brand wordt steeds heviger" zoo
boodschappen voorbijtrekkende vluchto-
lingen met ontzetting op hot gelaat
Telkens nieuwo onheilspellende berichten
„Do Abdij staal in brand, 't Huis van
den Commissaris der Koningin staat in
lichtelaaie ook het hotel „de Abdij"
Dus ook de historische Abdij v/ordt met
vernieling bedreigd '1 heerlijk schoons
Abdijplein met zijn eeuwenoude gebouwen,
waarvan er zijn uit de tweede he'fl der
13e eeuw; waar 'k in stiJIe avondschemer
zoo gaarne vertoefde waar riten als het
ware werd teruggezet in ver verloden
't Abdiiploin waar op hoogtiidegen de
Middelburgers hun plechtigheden vierden
waar op zomerochtenden de stemmige
muziek ruischte onder de machtige boomer.,
als in een cathedrcal
Verdwenen ook ons eerbied v aardig uit
1711 dateorend Oost Indisch Huis dat ons
herinnerde aan een glorietijdperk van Zee
vaart en Handel verwoest het oud en
vermaarde pronkjuweel „de Steenrotse"
met al wat er uit verleden tijden in was
bewaard in vlammen onze onmisbars
Frovir.ciale Bibliotheek iret zijn prachlaevel
weggevcagd de St. Jorisdoele-n met zijn
typische topgovcl zoo dicht bij de oude
muren var de Abdij eveneens onze
karakteristieke „Belermcrkl"
(Nadruk verboden; (Word! vervolgd}
