VRIJE STEMMEN wat ss*: Het kruitvat srs Palestina Twee Manden - Rivalen of bondgeuooten Ie JAARGANG NUMMÜK285 DAGBLAD VOOR ZEELAND Vrijdag 12 October 1945 Algemeen* Leiding B. G. Kloosterziel ca S. L. Bocema Hoofdredacteur i J. Kockcbakkcr Redactie en Administratie i Goes, Beestenmarkt 2 Telefoon 2163 De onrust in het_ voormalige „heilige land" groeit met den dag. Drie partijen betwisten elkaar den voorrang. Wie zal de leiding behouden Daar is GROOT-BR1TTANNIE, aan wit het mandaat over Palestina indertijd nc den vorigen wereldoorlog, toen Turkije ah bondgenoot van Duitschiand werd uitgescha keld, werd toevertrouwd. De Engelschon hebben nu een paar oor logsschepen gestuurd, die in Jaffa en Tel Aviv voor anker zijn gegaan. Een aanzien lijke troepenmacht wordt er samengebracht. Alles om de orde to bewaren, en te zorgen, dat de twee andere groote rivalen elkaar niet in de haren vliegen. Wel heeft Balfcur, in een onbewaakt oogenblik, zoo blijkt ach teraf, den Joden in Palestina een nationaal tehuis beloofd, maar hij vergat, dat de Ara bieren er al lang woonden, en niet van zins waren, zoo maar goedschiks op te stappen. Sindsdien heeft Engeland in oen witboek bakzeil gehaald, en de immigratie van Joden aan beperkende bepalingen on derworpen. Maar de stroom, zoo noodig de ,illegale stroom van vluchtelingen naar het oude vaderland hield aan en kan niet wor den gekeerd Daar is HET INTERNATIONALE JODEN DOM, nu juist onlangs door President Tru man gesteund met diens door mededoogen ingegeven verzoek aan den Engelscben bondgenoot, om ten minste 100.000 Duitsche Joden, die voorgoed hun lijdelijke vaderland hebben verlaten, een rustplaats te schenken voor hun voet op het oude vaderlijke erf. Ja, zoo denken thans wel alle Joodsche organisaties in de wereld. Voorzoover de Joden nog een goed tehuis hebben in de geallioerde landen, zullen ze daar wel gaarne blijven. Maar de massa van de an deren. opgejaagd door Hitler's anfi-semie- tisme. verlangt, voor zoover ze niet zijn vergast of doodgeschoten, nog slechts één ding eindelijk „thuis" te komen, voorgoed Bootladingen vol illegale Joodsche im migranten ontschepen zich aan de Pale- stijnsche kusten. De landingen geschieden onder bescherming van groepen gewapen de Joden, die daartoe speciaal zijn opge leid. De organisatoren zeggen, in staat tc zijn, maandelijks duizenden aldus te ver- Bovendien zijn er gewapende formaties van Joden over heel het land verdeeld, wel 1 pet. van de geheele Joodsche bevolking, en vormen oen politieke macht van betee- kenis. Ook terreur-daden komen voor, die wel niet door alle Joden worden goedge keurd, doch waaromtrent het geheele Jo dendom toch het stilzwijgen bewaart, zoo dat de Britsche politie meestal machteloos daartegenover staat Daar is een politieke stakingsbeweging onder heel de Joodsche arbeidersklasse in Palestina, om te protesteeren tegen het Britsche witboek, en intrekking van dit ba- sluit Wat moet Engeland daartegen doeen Er is een macht, die er wol tegen denkt op Ie treden. N.l. DE ARABIEREN Dit wil niet zeggen het Arabische volks deel in Palestina, dat wel in aantal alsnog ver i» de meerderheid is boven de Jood sche bewoners, doch intellectueel, econo misch en ook wat activiteit betreft, ver ten achterstaat bij dit onuitroeibare volk, zoo dat aldoor land wordt verworven van ver armde en uitgeputte Arabische kleine grond eigenaren. Maar dit wil bovenal zeggen heel de Arabische wereld van zuid-west Azië en de aangrenzende deelen van Afri ka. Ja, ten slotte wil het zoggen heel do Mohammedaansche wereld, die haar op standing vièrt in de Arabische liga, waar bij zelfs een „heilige oorlog" tegen Euro- peesche. Joodsche en Christelijke „verdruk kers'- opduikt in de verte. De president van de Al-Indische Moslom- Liga, M. A. Jinnak, telegrafeert aan Attlee, dat het voorstel van Truman schandelijk is. En hij waarschuwt „Geeft ge toe aan de Joden, dan zullen ook de Indische Moham medanen zich daar uit alle macht tegen verzetten. De gevolgen zouden catastro- En de Arabieren steken ook reeds de handen uit de mouwen De trans-Jordaan- sche grenswacht raakt slaags aan de Sy- risch-Palestljnsche grens met illegale Jood sche emigranten, waarbij zeven personen worden gewond Een klein staaltje slechts van wat er te wachten staal als alle Mohammedanen en Arabieren zich met geweld tegen de Joden en hun aarzelend*) beschermers, de Britten, zouden lceeren. Het kruitvat kan door één vonkje worden ontstoken Is het wonder, dat Engeland de heele zaak wel graag wil overdragen aan do Vereenigde Volkeren Red. In Rusland is overal de staat van beleg afgeschaft, behalve in Estland, Letland en de Westelijke Oekraine. Teheran is bijna geheel door de Russische troepen verlaten. Voortdurende oorust in Indonesië De correspondent van de „Daily Express" meldt uit Bandoeng, dat de situatie in dit vroeger zoo vriendelijke tourislencentrum erger is dan in Balavia. De Indonesiërs zijn een boycot begonnen tegen alle Neder- Jandsche café's en winkels. Zij weigeren iets te verkoopen aan de Hollandsche vrij gekomen geïnterneerden. Eenige Indonesi ërs, die dit wél deden, werden mishandeld. Volgens correspondenten heeft Soekarno zijn boweging niet meer in de hand. De nationalisten rijden met pantserwagens door de straten van Soerabaja. Treinen op Java worden aangehouden, de niet-Indone- siërs van hun geld beroofd. Dit gebeurde met een trein, die uit Batavia wilde ver trekken. Zes personen werden gedood. Een andere correspondent zei, dat op de 40 millioen Javanen slechts 500.000 nationa listen zijn. Op Midden-Java zijn bij gevech ten tusschen Indonesiërs en Japanners slachtoffers gevallen. De Indonesiërs trachten de Chineezen te dwingen, zich bij de beweging aan te slui ten. ONS ROMX»PAmj£MRNT De Tweede Kamer vergaderde Dc bruggen over de groote rit'ieren De tijdelijke, gezuiverde. Tweede Kamer heeft onder leiding van Mr. van Schaik vorgaderd over hel regeeringsvoorslel om- •ent de aanvulling van het parlement door lenoeming van een aantal nieuwe afge- aardigden. Het bleek wel, dat dit voorstel niet met enthousiasme ontvangen werd, doch over hot algemeen werd toch het voornemen uit gesproken. om zich niet tegen het regee- .'ingsplan te verzetten. De heer De Wilde wenschte de regeering te interpelleeren over den toestand in Ned. i. De Voorzitter herinnerde hen er aan, dat volgens het Koninklijk Besluit deze Ka- geen andere onderwerpen kan behan delen dan het voorgelegde regeeringsvoor al. De heer De Wilde zag nu onder pro- 3t van het woord af. Ir. Bongaerts bedankte als lid van de Aan de discussie over het regeerings- ■orstel namen deel de heereD Schouten, Tilanus, Bierema, Deckers, Joekas, Van der Goes van Naters. ij vermelden hiorbii, dat per radio bekend gemaakt, dc;t de regeering bereid ole over andere dringende aangelegen heden met de Kamer van gedachten Radiorede van den minister-president Hedenavond zal de minister-presi dent, Proi. Ir. W. Schermerhorn. over beide zenders van Herrijzend Neder land in het praatje „Op de Brug" het woord voeren over den loestand in Indië. Blijkens modedeeling van de K.N.A.C. stelt het Bruggenbureau van den Rijkswaterstaat alles in hot werk voor een eventunelc vorst periode gereed to zijn met den bouw van permanente bruggen over do groote ren, die ook bit ijsgang kunnen wor den gebruikt. De bruggen zullen worden gelegd bij Arnhem, Zutphen en Roermond. Var» Mook in Singapore if. C. C. ven Mook is voor het houden bespregingen met Mountbatten in Sin gapore aangekomen. NIEUWS IN HET KjORT H.M. „Korlenaer" is in Amsterdcan i gekomen. Dit is een van de twee torpedo jagers, door de Engelsche regeeriuci alge- staan. De „Korlenaer" heette vroecjer Scor- pioen" en heeft een ïoerorijk verleden achter zich. Frankrijk is zeer geïnteresseerd in de tenenhout-industrie in het zuiden van ons land. Frankrijk heeft dringend bchooite aan Icnenhout, daar het dit zoif niet oplevert. Wellicht zullen er opdrachten worden ver strekt. eerst moet evenwel voor de biilnen- landsche voorziening worden gezorgd. Onder leiding van Albert van Dalsum is het Amstordamsch en Rotterdamsch tooneel- gezelschap opgericht. Het ligt in de bedoe ling in verschillende plaatsen aidcelingen stichten. In het looneelgezelschap is op genomen het gezelschap „S Mei 1945", Girodienst heropend De Postcheque- en girodienst is heropend ior de uitvoering van opdrachten tot over schrijving en uitbetaling. Bij het g even van opdrachten moet men duidelijk on derscheid maken tusschen geblokkeerde en girale te goeden. Stortingen bij de kantoren der •posterijen zullen eveneens weer mogelijk zijzi. De ge storte bedragen zullen echle-r iriet op girale •ekeningen worden geboekt, vraat over dus alleen per overschrijving mag wc rden be schikt, behoudens eenige mogcilijkl reden tot opneming "van contant geld. Eenzijdig bedr. muntbiljetten Er zijn muntbiljetten in omlo op gekomen, slechts aan één zijde bctdrukt. Deze biljet ten kunnen worden ingeleverd bij de Ned. Bank te Amsterdam en "oij de iüjbanken en agentschappen der Ned. Bank. Australië en Bndonesië Zo liggen vlak bij elkaar. Nieuw Guinea is de tusschcnschakel, half behoorend bij Indonesië, half bij het Britsche Common wealth, waarvan Australië een deel is, één de Dominions. Zij aan zij hebben Australiërs en Neder landers in den wereldoorlog gevochten. Onze zichzelf opofferende viool redde hel buurland van een Japansche invasie. Van uil Australië begon de opmarsch die de Japansche overmacht terugdrong en deci meerde, lol eindelijk de ineenstorting kwam. Hoe staat het nu tusschen deze twee bondgenooten Indonesië, deel van het Koninkrijk der Nederlanden, en Australië, deel van hef Brifsche gemeenebesf Australië heeft reeds zelfbestuur en is practisch onafhankelijk. Indonesië heeft de koninklijke belofte, dat het zelfbestuur zal komen Wat doet Australië De Australische communisten, en de Australische havenarbeiders, en vele an dere werkende groepen ondersteunen een revolutionnaire Indonesische beweging, die onder protectoraat van don Japanner anti- Noderlandsche propaganda voert, en thans vrijwel de macht in handen heelt op Java. Japansche wapens uitgornst. Schepen die hulp zullen verleenen aan ile hongeren de bevolking worden, stil geleg i in Austra lische havens. De Australisch t rc >geering blijft werkeloos. Stranmen gaan op ven po litieke tegenstanders, in Auslro Jië die dit critisecren. Komt er nu kentering Indonesische zeelir-den, die v reij teren - varen, worden gearresteerd. Indonesi sche soldalen, die zich bij cïe on afhanke- lijkheidsbeweging 0p Java villen aanslui n, wordt het ui'.vuren geweige rd Gedurende den geheeien oorlog hebben vooraanstaande Indonesische nationalisten van uit Australië tol Ned. Indië gi ïspripken. Zii gingen uit, van de gedachte, mat de Ne- derlandsch-I.idische regeering samen zullen werken, om Koningin WillielminaV belolte eendrachtig u;t te voeren. De.-ze In dische leiders hebban thans meerrandeels Australië verlaton, om zich bij hun geest verwanten in Indië te voegen. Zal wellicht deze groep dra stimulans voc rtkomen, de gederailleerr ',e onaihankelijJ rbeidsbe- weging weer te bre ngen in 't rechl e spoor Red. Ingezonden mededeeling UIT STAD EN LAND Goes Nederl. Volksbeweging vergadei de Woensdagavond hield de Nederlands» :he Volksbeweging haar eerste-openbare bij< komsf alhier. De zaal was ruim bezet Me;. M. Beekman opende als voorzitster de eenkomst, waarna Mr. van Walsum het woord nam. Spr. kwam in zijn betoog nadruk op legen het herstel van de partij verhoudingen, zooals dio voor 1940 bra: den. In aansluiting daarop behandelde de spreker twee kardinale punten. Ten eerste do anti-these politiek. Terwijl tijdens de bezetting het geheele Nederland- sche volk. mede uit christelijke overwegin gen tegenover het Duitsche regime stond, wil nu de Anti Revolutionnaire partij, en met name „Trouw" doen voorkomen, dat evenals voor den oorlog, het christelijke volksdeel zich moet afzonderen. „Gelukkig", aldus de heer Van Walsum. „is in de houding van de linkerzijde tei opzichte van deze politiek een verandering gekomen. Men ziet nu in, dat ten opzichte van het politieke leven wel degelijk gees telijke en zedelijke waarden een belangriikf rol spelen. De kerk is tijdens de.' oorlog gaan beseffen, dat haar werï: zich lol het volk zelf moet richten. De N. V. B. steunt dit streven en vindt opsluiting binnen speciale christelijke formaties dan ook fout. Als voorbeeld nam de heer Van Walsum den radio-omroep. „Wij zier een nationalen radio-omroep, waarbir katholiek zoowel als protestant of iedere andere richting zich kan uiten, de ideale oplossing. Een nieuwe splitsing van de dio zou niet anders dan verdeeldheid Het tweede puntde klassenstrijd, kan d,0 or de N.V.B. niet gehandhaafd worden. Nie,langs den weg van de macht, maar lang den we9 van ^el 'echt moet men overe onstemming bereiken. De N.V.B. is nog in bespreking met df TRIBUNAALZITTING TE MIDDELBURG Aannemer bouwde «kleine dingetjes® Als eerste verscheen ditmaal voor den president Jacobus Koster, 25 jaar, landbou- te Arnemuiden, die in 1942 lid van de N.S.B. was geworden. Beschuldigde was lid geworden om niet jar Duitschiand te worden gezonden. Bo vendien had hij zijn lidmaatschap gebruikt n, via den landstand, pressie uit te oefe- m op den C.C.D. De verdediger, Mr. A. A. Kuipers, vond dit laatste zeker niet fraai, bracht echter voren, dat de N.S.B.er Mink uit Mid delburg hierbij een bemiddelende rol had gespeeld. Voorts was beschuldigde als N. B.er op geen enkele wijze actief geweest. Christiaan Johan Marinus Petiet. 31 jaar. tuurman te Vlissingen, had zich eind 1940 als lid bij de N.S.B. aangesloten. Zijn zaak kwam voor de tweede maal in behandeling. Als getuige trad een oom van beschuldiade op. Van der Ven, groepsleider de N.S.B. te Vliss'nqon. Getuige her innerde zich bijzonder weinig en zei dal clementie met verdachte als bunker bouwer moet hebben hij had geen groote bunkers gebouwd, alleen maar „kleine din getjes". Het v/as ook best mogelijk, dat zijn v de contributie van het N.S.B.-lidmaat- schap voor Petiet had betaald, zonder dat dezen dit bekend was. m meer licht in de zaak te krijgen v,erd aetuige uit het publiek toegelaten, die nde. dat beschuldigde onder oressie stond van Mevr. van de Ven. De verdediger, Mr. F. W. Adriaanse. wijst op het feil, dat beschuldigde als lid voor de N.S.B. bedankt heeft kort nada! een Ges agent beschuldigde verzoeht had als op te treden. Uit ziin latere Hr-den blijkt, dat do „bekeering" van be-~Vuldig- de fundamenteel is geweest en h" zich verder als een coed Nederlander herft ge- Johannes Louwers. 35 jaar, groenten- fruithandelaar te Middelburg, wa Maart 1943 tot Maart 1944 lid geweest de N.S.B., terwijl hij aan leden van Duitsche weermacht veel fruit leverde. De verdediger, Mr. P. C. Adriaanse, kénde beschuldigde als een onvoldoend ontwikkeld en onschadelijk perso ergehaald om lid van de N.S.B. n. niet voldoende begreep wat hij deed dien ock niemand wantrouwde. Beschul digde had o.m. zelfs langen tijd een onder duiker geherbergd. Neeltje Levina don Dokker, 29 jaar, zon der beroep, te Middelburg, was aangeslo- m geweest bii de N.S.B. Deze beschuldigde zeide lid te zijn ge worden uit sympathie voor haar broer, die N.S.B.or was. Uit geen enkele daad was echter gebleken, dat zij werkelijk iets voor de N.S.B. vooldo. Zelfs had zij enkele men- schen in anti-Duitschen geest geholpen. Be schuldigde had voor het lidmaatschap be dankt, toen zij van sympathiserend werke lijk lid moest worden. Herman Frederik van Velthoven, 28 jaar. brandweerman te Vlissingen, was in hrt begin van 1943 ongeveer 3 maanden bii de N.S.B. aangesloten geweest als sympathi ZON EN MAAN Zaterdag 13 October. Zon op 7.01, onder 17.51. Maan op 14.17, onder 21.56. DE GETIJDEN Vlissingen 13 October 1945. Hoog water 45 u„ 1.46 m. en 18.10 u.. 1.46 m. Laag v/ater 12.10 u., 1.52 m. Westkapelle 2030 minuten vroeger. Veere 2050 minuten later. Scheepvaart Aangekomen San FranciscoFort Nas- iu 14 Sept., naar New Orleans 10 Oct. Japara 30 Sept.Kotagung 8 Oct. verwacht. Kota Inten 23 Sept., vertrekt 27 Oct. Manuran in San Pedro op 5 Oct. Vertrek 23 Oct. Tijbesar in BaJbao naar Nederland. Pulaulaul in Eniwolon op 1 Sept., op 7 Oct. Honolulu. Weltevreden in Seattle 21 op 23 Oct. naar Okinawa. Koiebaru 23 Oct. verwacht Leyte. Tijsedane San Pe dro 23 Sept. Sloterdijk 12 Oct. verwacht te San Francisco. In IJmuiden aangekomenBerkel, Kong Trygwe. Gearriveerd Amsterdam 2 Oct. Madoera. seerend lid te nette Wijkhuizen. Van Velthoven zijn bepraat N.S.B. had zie' had no de door zijn vader tc te worden. Zijn vrouw »ns aangesloten. Besch. iemand aangegeven en had nc bedankt. Verdediger was Mr. P. C. Adriaanse. Antonius Wilhelmus van Hoevdonck, jaar, werkman te Vlissingen. was eind 1941 lid van de N.S.B. geworden. Beschuldigde zei te lomp te zijn om eigen lijk te begrijpen wat dit lidmaatschap be- teekende. Hij werd verdedigd door Mr. P. C. Adri- oude politieke partijen ten einde deze te bewegen een fusie aan te gaan en te ko men tot een volkspartij in den trant van de Labourpartij in Engeland. De N.V.B. wil in haar politiek recht door zee gaan en ver wacht dit ook van de partijon. Na de pauze volgde een geanimeerd de bat. De heer Van Uxem legde vervolgens den nadruk op het feit. dat alle gezindten in de N.V.B. vertegenwoordigd waren en wees op den nieuwen geest, die hier uit De ontvluchte N.S.B.*ers De N.S.B.ers, die onlangs uit Ellewouts- dijk ontvluchtten, hebben van de familie R. in Kloetinge, v/aar zij droge kleeren vroe gen, deze niet gekregen. Niet de buren, maar de heer R. zelf waarschuwde de po litie. Ook nam hij deel aan de jacht, die eindigde met het inrekenen van de vluch telingen. Vlissingen minister van Binnenlandsche Zaken heelt bepaald, dat ook deze gemeente een tijdeli/ken gemeenteraad zal krijgen. De Raad moet voor 1 Dec. a.s. worden samen gesteld. ST. ANIVALAND. In de vacature van den Havenmeester. ontstaan door de ontslagne ming van den heer Visser, is benoemd de heer M. J. Boogaard. ST. ANNALAND. Alle t.b.c.-palienten van bel dorp werdon deze week verblijd mot een voedselpakket, geschonken door hot Ned, Roods Kruis. NIEUWE BONNEN tweede helft van de 11e periode tot en met 27 October 2945. voor het Zuiden des lands. Elk der volgendo bonnen geelt recht op het AJJe Bonkaarten 511 No. 737. 200 gram Bloem. No. 738. 210 gram Ontbijtkoek. No, 739, 200 gram Kaas. Bonkaarten 511 A, B. C No, 716 tot en met 722, 800 gram Brood, No. 723, 400 gram Suiker. No. 724, 125 gram Boter. No. 725, 250 gram Margarine. No. 726, 125 gram Margarine. B 755, 756, 400 gram Brood. Bonkaarten 511 D: D 762, 763, 800 gram Brood. D 764, 250 gram Rijst, Rijstebloem of Kindermeel of 225 gram Kinder biscuits (3 rantsoenen). D 765, 500 gram Suiker. D 766, 250 gram Boter. D 767, 125 gram Margarine. Inlegvellen D 18, 19, 400 gram Brood. E 19, 250 gr. Rijst. Rijstebloem of Kin dermeel of 225 gr. Kinderbiscuits (3 rantsoenen), leslagkaarlen M 43 A, M 44 A Brood, 400 gram Brood. M 43 A. M 44 B Boter. 125 gr. Margarine M 42 A. M 43 A Vleesch. 100 gr. Vleesch M 42, M 43 Aardappelen, l'/z kg. Aard appelen. Tabakskaart No. 01, 2 rantsoenen Tabaksartikelen (geen importsigaretten). Voor de week van 14 t.m. 20 Oct. 1945 A 770. B 770. lVi liter Melk. C 770. 3' 2 liter Melk. D 770, 6 liter Melk. A, B, C. D 771, 100 gram Vleesch. A. B, C. D 772, 1 kg. Aardappelên. A. B, C 773. 2 leg. Aardappelen. B 757, 1 kg. Aardappelen. Op bon 739 zal 100 gram volvette of 40-f kaas en 100 gram magere ol 20+ kaas worden geleverd. Op bon 01 der Tabakskaart mogen tucel nog bij den handel voorradige Engel sche en Amerikaansche import-sigaretten rden verkocht. Deze import-sigaret ten worden bewaard tot t.z.t. i voor import-sigaretten wordt gewezen. Voor de week van 21 lol en met 27 Oc lober a.s. zullen nog bonnen worden c gewezen voor gort, vermicelli, zout, ca poeder, jam, gedroogde Zuidvruchten en peulvruchten. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 12 Oct. a.s. van des middags 12 uur af worden gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor vleesch, melk en aardappe len, waarop eerst met ingang van Maan dag 15 October mag worden afgeleverd. Bij deelneming aan maaltijden van de Centrale Keukens moeten aldaar de bon- B, C ot D 771 voor vleesch en A, B of C 773 voor aardappelen worden inge leverd. Zelfverzorgers voor graan, vleesch, melk of aardappelen moeien op door den dis'ri- butiedienst te bepalen dagen aldaar inleve- resp. de bonnen voor brood, vleesch, melk en aardappelen. Middelburg In de Oostkerk vond de tweede bijeen komst „Voor Iedereen" plaats, waarin Ds. E. J. Beens. Ned. Herv. predikant te Hedel een toespraak hield. Spr. werd ingeleid door Ds. B. A. Smits. Ds. Beens sprak over „God heeft een plan voor ons gezin", en zeide, dat God de leidsman van het Heelal, de natuur en de geschiedenis is. Het gezin moet onderscheiden worden van het kinder- looze Huwelijk. Hel schoone van de schep ping is toch wel het gezin, de natuurlijke liefdeband, die zich gereed maakl om kin deren Ie ontvangen. Daartegen kan geen slaalsopvoeding concurreeren. De ideale vorm van het gezin is de afspiegeling van het groote gezin, waarvan God de Vader is en wij allen de kinderen. De heer Th. Ferwarda bracht op hot groote kerkorgel het „Allegro" van Handel en een fantasie van Mendelssohn ten gc-

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1