VRIJE STEMMEN
Ie JAARGANG
NUMMER 269
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Maandag 24 September 1945
Algcmeene Leiding t
B. G. Kloosterziel e
Hoofdredacteur
f. Koekcbakker
Redactie en Administratie i
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2163
Bureau Middelburg t
Kortedelft 44.
DE DOORGAANDE
PERSZUIVERING
Tot onze vreugde heoit de rogeering het
tijdelijk persbesluit, dat verleden jaar in
Londen was uitgevaardigd, en dat allerlei
leemten bleek te bevatten, ingetrokken en
vervangen door een nieuw tijdelijk pers
besluit. dat thans in werking is getreden.
Dit besluit bevat zeer principieele en dui
delijke richtsnoeren.
Bepaald wordt, dat voor ten hoogste 20
jaren ontzet kan worden uit het recht, om
bij een dagblad-onderneming werkzaam te
zijn in eenige journalistieke oi leidende niet
journalistieke lunctie
le. de redacteur, redaclioneele medewer
ker oi verslaggever van een dagblad, die
tijdens do bezetting zijn laait op zoodanige
wijze heelt vervuld, dat mede daardoor na-
tianacri-socialistische beginselen ol denk
beelden, dan wel ideologieën van den vij
and ingang zouden hebben kunnen vinden
2e. hij die door aanblijven In een leidende
iunclie in de dagbladonderneming geachl
moet worden tegen bovenbedoelde vervul
ling van de taak geen bezwaar te hebben
gehad. Commissarissen en daarmee in func
tie gelijkstaande personen worden geacht,
een leidende iunclie in de onderneming te
vervullen.
De ontzetting en de voorloopigo ontzet
ting geschiedt door de Commissie voor de
Perszuivering, die door den minister van
Binnenlandscho Zaken wordt benoemd.
Daarnaast wordt door dezen minister, in
samenwerking mei den minister van Onder
wijs. Kunsten en Wetenschappen, een Pers-
raad ingesteld, die hen van advies zal die
nen in alle aangelegenheden, de Neder-
landsche pers betreffende.
Criterium voor allen die redaclioneel, ol
in leidende niel-journalistieke iunclie aan
een dagblad medewerken, zal zijn oi men
een cerliiicaat in zijn bezit heeit. waarop
vermeld „geen bezwaar". Dit certificaat
moet aangevraagd worden bij de boven
genoemde Commissie voor de Perszuivering.
Aangezien in Nederland op persgebied
nog zeer onzuivere toestanden voorkomen,
is het le wenschen dat do nieuw to benoe
men Commissie met voortvarendheid haar
werk zal beginnen. Alsdan zal voor de be
trokkenen ook wel spoedig vermeld wor
den, op welke wijze en aan welk adres bo
vengenoemd certificaat „geen bezwaar" kan
worden verkregen.
Mocht eenige onderneming in ons land
geen vergunning bekomen om weer le ver
schijnen. of haar reeds begonnen werkzaam
heden voort le zetten, dan geeit het pers
besluit ook aanwijzing, hoe met de goede
ren moet worden gehandeld, die niet meer
voor hel vroegere bedrijf mogen worden
gebruikt.
Deze goederen, dus gebouwen, installa
ties en machines kunnen alsdan worden ge
vorderd, legen vergoeding van koslen, len
behoeve van dagbladen, welke rechtmatig
verschijnen. Ook eigenaars van drukkerij
en, welke reeds een dagblad uitgeven, kan
de verplichting worden opgelegd, ook een
ander dagblad tegen vergoeding van kos
ten te doen zetten en drukken.
Ten slotte worden ook straibepalingon ver
meld, wanneer bovenstaande voorschriiten
worden overtreden.
Wij wenschen dit nieuwe besluit voor
spoed op zijn weg door Nederlands journa
listieke en uitgevers-wereld Red.
VAN HIER EN DAAR
De I.G. Farben-Induslrie zal niet naar een
ander land worden overgeplaatst, doch in
Duitschland zelf overgeschakeld worden op
de vredosproductie.
De „Iswestia", het Russische leidende
blad. kritiseert de plannen van Engelsche
en Fransche kringen, om een West-Euro-
peesch bloc te vormen. Dit streven kan
niet anders dan gericht zijn tégen Rusland,
oordeelt het.
Over do vredesverdragen mei Roemenië
en Finland heell Rusland een concept inge
diend bij de Londensche minister-samen
komst. De Vereenigde Stalen en Engeland
hebben amendementen ingediend.
In Polen is een ondergrondscho Nazi
organisatie ontdekt, onder leiding van oen
voormalig S.S.-oliicler, dio sabotage-daden'
pleegde in West-Polen. Leider en leden zijn
gearresteerd.
Damaskinos had er tegen geprotesteerd,
dat Griekenland niel was uitgenoodigd tot
de bespreking over de kwesties Joegoslavië
Italië. Bevin antwoordde, dal deze zaak
speciaal die twee landen betrof. Maar alle
anderen kunnen schriitelijk hun opvalting
doen kennen.
Zuivering Overheidspersoneel!
Radiorede Mimistei* BeeS
De minister van Binncnlandsche Zaken,
Dr. L. J. Beel, heeit in hel wekelijksche ra-
diokwartiertie „Op de Brug" gesproken over
de zuivering van het overheidspersoneel
De minister besprak de positie van de
ambtenaren in den bezettingstijd en bracht
daarbij een eeresaiuut aan allen, dio onder
welke omstandigheden ook, weerstand ge
boden hebben aan den vijand.
Hierna noemde de minister de gronden
van hol zuiveringsbesluit, o.m.ontrouw,
blijk geven van een Nal. Soc. geestesge
steldheid, het in ernstige male te kort schie
ten van het betrachten van de juiste hou
ding in verband met de bezetting.
Een falen op een dezer punten heeft zui
vering en dus oneervol ontslag len gevolge.
Deze elementen dienen uit het Nederland-
sche ambtenarencorps gestoten te worden.
Uitvoerig ging de minister vervolgens in
op do houding van een bepaalde categorie
ambtenaren, die hoewel niet onder ge
noemde punten van het zuiveringsbesluit
vallende, desondanks le kort is geschoten
in haar plicht. De regeoring streelt er
naar, aldus de minister de zuivering te be
spoedigen, waarbij evenwel aewaakt moet
worden tegen voorbarige uitspraken.
Spreker wees tenslotte op de schaduw
zijde van de zuivering en sprak zijn afkeu
ring uit over hel lichtvaardig en onverdiend
werpen van een blaam op den naam van
lunclionnarissen in overheidsdienst.
Geen stortingen op de giro
Het ministerie van financien deelt mede.
dat men bij de postkantoren niet meer op
postrekeningen kan storten. De rekening
houders zijn hierdoor niel gedupeerd. Tot
25 Sept. kan men nog een bankrekening
openen.
Voorjaarsbeurs 1946
wordt voorbereid
Een belangrijk deel der Jaarbeursgebou
wen is door de geallieerde autoriteiten vrij
gegeven. Er worden thans de noodige voor
bereidingen getroffen om indien de omstan
digheden daatoe medewerken, een Voor
jaarsbeurs le houden.
Hel juiste tijdstip dezer Jaarbeurs zal nog
nader worden vastgesteld.
Indien men bereid is niet te hooge eischen
aan de inrichting te stellen, zullen de jaar
beursgebouwen op bescheiden wijze voor
de ontvangst der deelnemers bruikbaar
kunnen worden gemaakt.
Nederland zal derhalve in 1946 niet ont
breken in de rij der overige Westersche
landen als België, Frankrijk, Zwitserland,
Zweden, die in dat jaar hun jaarbeurzen
zullen organiseeren.
Prins Bernhard inspecteur»
generaal der Kon. Landmacht
Bij Kon. Besluit is de luit-Generaal Z. K.
H. Prins Bernhard eervol ontheven uit zijn
functie van bevelhebber der Nederlandsche
strijdkrachten.
Benoemd en aangesteld tot Inspecteur-
Generaal der Kon. Landmacht de Luit.-
Gcneraal Z.K.H. Prins Bernhard.
Compromiffeerende briefwisseling
Reuter heeft beslag kunnen leggen op
brieven, die najaar 1944 tuschen Churchill
en Franco gewisseld zijn. Spanje had ge
vraagd, deel te mogen nemen aan do vre
desregeling, wat door Churchill vierkant
werd afgewezen. 1 Oct. 1944 schrijft Fran
co, niet (e geiooven in de goede trouw van
Sovjet-Rusland, en stelt hij voor, dat En
geland en Frankrijk in nauwe samenwer
king een mogelijk toekomstige actio zullen
voorbereiden. Churchill antwoordt, dat het
een ernstige loul zou zijn, een blok van
mogendheden te overwegen, dat aebaseerd
zou zijn op vijandschap „tegen onzen Rus-
sischen bondgenoot".
Ned.olndië
Het Canadeesche persagentschap meldt,
dat 5000 Nederlanders uil Nederland naar
Australië zullen gaan om op krachten te
komen. Eenige duizenden zullen naar
Nieuw Zeeland overgebracht worden.
Door een staking in Sydney kunnen de
schepen met levensmiddelen niel naar In-
dië vertrekken.
Johan Fabricius, die op hel moment in
Singapore vertoeft, heeft via de B.B.C. ver
slag uitgebracht over den toestand der be
vrijde gevangenen aldcar. Ook vele Ne
derlanders waren eronder. Zij hadden veel
onbeschoftheden van de Japanners moeten
verduren. Er heerschen malaria, beri-beri
en dysenterie.
De Balkan
De Joegoslavische oppositie heeft de ver
kiezingen onweltig verklaard. Circa tien
millioen personen mogen niet aan de ver
kiezingen deelnemen van de regeering van
Tilo. Volgens den vice-ministerpresidont ver
tegenwoordigde de oppositie slechts 3 pet.
van het volk.
De Joegoslavische eersle minister ver
klaarde op een persconferentie, dat Triest
zutonomie zou verkrijgen in de Joegoslavi
sche federatie. Triëst zou evenveel afge
vaardigden als Slovenië, met 4 millioen in
woners verkrijgen. De meerderheid der af-
jcvaardigden zouden Italianen zijn.
UIT STAD EN LAND
Gemeenteraad van Goes
Tijdons de op Vrijdag j.l. gehouden ge
meenteraadszitting werden de heeren M.
Franken en F. C. Schog als leden van den
raad be-eedigd. In de plaats van den heer
J. C. van den Hout werd de heer F. C.
Schog tot lid van den grondbedrijfsraad be
noemd.
Het voorstel lot het vaststellen van een
verordening betreffende woonruimte werd
zonder discussie aanvaard.
De heer ZUIDEMA informeerde of
de benoeming van drie wethouders de
finitief was.
De heer DE ROO antwoordde, dat de
raad hierover in discussie kon treden, maar
dal in de huidige omstandigheden inder
daad drie wethouders noodzakelijk waren.
De heer FRANKEN vestigde de aan
dacht op het feit, dat in vele plaatsen van
het land slraatverlichting was. Spreker be
greep niel, waarom Goes hierin achter
bleef.
V» aam. bargttmsttstsr DE RCC nieands,
dat de kolen beter voor do brandstoffen-
voorziening konden worden gebruikt. Een
onderzoek zou evenwel worden ingesteld,
of andere gemeonlen meer kolen dan Goes
kregen toegewezen voor straatverlichting.
DIT JAAR GEEN KERMIS
Do heer ROOSE vroeg, of de na
jaarskermis doorging.
De heer DE ROO antwoordde, dat dit van
het jaar niet het geval zal zijn. Als be
zwaar noemde spreker de geldzuivering.
Volgende jaren, wanneer de toestand
weer normaal zal ziin, zal zeker de kermis
weer doorgang vinden.
De hoer HAVERHOEK stelde de vraag,
of er builen kolen ook hout zou worden ge
distribueerd dezen winter.
Do heer DE ROO antwoordde, dat ge
tracht zal worden hout in Brabant te krij
gen. Erg veel hoop had spreker echter
niet. Gebrek aan vervoermiddelen vormden
mede een groot bezwaar.
De heer VAN BOVEN verzocht de moge
lijkheid te overwegen tot het maken van
een speelterrein voor de Goessche ieugd.
De heer DE ROO antwoordde, dat de bin
nenstad zich hier niel toe leent, maar dat
in het uitbreidingsplan de mogelijkheid zal
overwogen worden.
De heer BU1JS sprak zijn erkentelijkheid
uit over hetgeen de wnd. burgemeester het
afgeloopen jaar had verricht onder de moei
lijke omstandigheden.
ZON EN MAAN
Dinsdag 25 September. Maan op 21.38.
onder 12.06, Zon op 6.30, onder 19,33.
DE GETIJDEN
Vlissingen. Dinsdag 25 September hoog
water 6 u„ 2.38 m.18.11 u. 2.35 m. bo
ven N.A.P. Laag water 12.30 u„ 2.01 m.
beneden N.A.P.
Wostkapelle 2030 min. vroeger.
Veere 2005 min. later.
Goes
Jn hel Schuttershof werd in stampvolle
zalen de Hollandsche revue „Levensvreug
de" uitgevoerd.
Vooral de schetsen „Rustig buiten" en
de „Inbreker" vonden een warm onthaal.
Andre Carrell, Jan van Loenhout on Truus
Keilen traden in verschillende stukjes op
uitmuntende wijze op den voorgrond. Ook
John Bruylanls en Harry Formanooy waren
in „C'est un mauvais Gargon" goed op
dreef. Het publiek kon dan ook voldaan
huiswaarts keeren.
De politie deelt mede, dat drie personen
werden bekeurd wegens rijden zonder licht
en drie die niet in het bezit bleken te zijn
van een persoonsbewijs.
ZEEUWSCHE VOLKSUNIVERSITEIT
De Goessche aid. van de Z.V.U. organi
seert dezen winter voor haar leden cursus
sen in de Engelsche taal voor beginners en
gevorderden en in de Nederlandsche laai.
Deze laalsle cursus is bedoeld om de
lagere school-kennis op le halen en ,i'. 1
breiden. De cursussen zullen ondc
voegde leiding staan.
Ingezonden mededeeling
Mannen - en ook vrouwen
den van hun leeftijd. Met
Middelburg
Vrijdagavond vond in de goed bezette
Schuttershofzaal do bonte avond plaats
„Hallo van O.", waar Adrie v. Oorschot
optrad, die een programma van goochelen,
telepathie, buikspreken enz. gal.
De voordrachtskunslenaresse Beppie Bou-
ton bracht „Hot leven gaal verder" ten ge-
hoore. Het gebodene stond op een behoor
lijk peil.
's Middags had Adrie van Oorschot in
dezelfde zaal een kindermatiné verzorgd.
DE GELDINLEVERING
Het schema voor geldinlovcring in de
gemeente Rilland Bath is door het gemeen
tebestuur als volgt bepaald
Op 26 Sept. voor personen wier ge
slachtsnaam begint met de letters A tot
en met C op 27 Sept. letters D tot en met
I op 28 Sopt. letters J tot en met L op
29 Sept. letters M tot en wet S; op 1 Oct.
letters T tot en met Vop 2 Oct. letters
W tot en met Z.
KAPELLE. De collecte voor het tuberculose-
fonds Spoorwegen heeft 1 127.50. de Emma-
bloem-collecte f 1170.opgebracht.
STAVENISSE. Burg. Stand. Ondertrouwd -
Jacob A. Q. Tazetaar, 43 jr. en Willemijna
J. van Ast, 36 jr. GeborenIzaalc, z. v.
M. Moerland en W. G. Hage.
Zeeland vóór de bevrijding
XIV.
Eu ja, vrijwel r.llc N.S.B.-cra hadden, mie hun
Duitschc geestverwanten, ons gewest den rug toe
gekeerd en al hun brullende redevoeringen en
plechtige verzekeringen len spijt, de becnen ge
nomen in een smadelijke vlocht
:n aangewezen was op de hier uanwc
n. De invloed daarvan was dan ook
trad het tekort aan gist. De bakken
kon gespuid worden. Ook plaatselijk was het
transport niet meer mogelijk. De motten hadden,
toen niemand meer over een vrachtauto beschikte,
alle wagens en paarden gevorderd en wie hier-
over nog wel beschikte, kwam er natuurlijk niet
mee op den weg. Aan den anderen kant ging
op'uit. Tun dezelfde "reden. "wic^us \c vcr'van
peren te gaan halen, bleef'hierT an versTTcn^Dat
vele honderdduizenden kilo's fruit door deze om-
Mondigheden verloren gingen cn op grao;c hoopen
ia de boomgaarden lagen :e rotten, is dus duidelijk.
raakte hoe langer hoe meer onbekend, men wan
delde. slenterde, marcheerde ora fruit of eten. doch
ehooljeugd
(Wordt vervolgd)
