VRIJE STEMMEN
Bezwaren tegen annexatie
Het ei van Columbus
fT L w&E&mvv
Annexatie is van nationaal belang, zeg
gen vele voorstanders van gebiedsuitbrei
ding. Dit is ongetwijfeld juist. Vele schrij
vers bezien deze kwestie dan vaak uitslui
tend van Nederlandsch standpunt, wat ge
varen met zich meebrengt. Niet alleen Ne
derland, maar geheel Europa is met het
v/el en wee van gebiedsuitbreiding in het
algemeen gemoeid. Op het oogenblik is
de toestand in Europa aldus Polen en
Tsjecho Slowakije wijzen de Duitschers uit.
millioenen worden over de Oder gedreven.
Zij trekken naar het Westen, dakloos. Hon
ger en epidemieën volgen hen op den voet.
Waar gaan deze Duitschors heen Voor
het grootste deel naar de firitsche zone,
Engelsche autoriteiten krijgen een enor
last te dragen. Nu wenscht Nederland ook
Ie annexeeren. Denkt u. dat de geallieerden
dit zullen toestaan Het moet ernstig be
twijfeld worden. De kleine mogendheden
hebben weinig te vertollen. Polen en Tsje
cho Slowakije hebben Rusland achter zich
staan. Hieraan kunnen Amerika en Enge
land nu eenmaal weinig veranderen. Wal
nu België en Nederland betreft
Wanneer deze landen zouden overgaan
tot annxatie, dan zou de bevolking van de
te annexeeren gebieden de wijk nemen of
verdreven worden.
Bij den algeme'enen woningnood kan niet
verwacht worden, dat de geallieerden zul
len kunnen voorzien in het gebrek aan wo
ningen.
De Duitschers hebben ontzettend veel el
lende veroorzaakt en hel is rechtvaardig
dat zij daarvoor gestraft worden.
Wanneer evenwel de zoogenaamde de
mocratische en beschaafde wereld nog op
iets hooger peil staan en ook nog iets
menschelijks heeft, dan is die wereld ook
verantwoordelijk voor het lot van de ge
hate Germanen.
Duitschland is het hart van Europa, vele
landen in de omgeving zijn economisch
sterk afhankelijk van Duitschland, v/.o. ook
ons land. Denkt u maar aan onzen groen
te- en fruitafzel vóór den oorlog Alleen
daarom is do toekomst van Duitschland van
groot gewicht. Al golden er verder geen
moreele normen, dan is het reeds een eco
nomisch belang, dat de Duitsche bevolking
nog niet meer gedesorganiseerd wordt door
annexatie van diverse landen.
Wanneer men er in slaagt Duitschland
volkomen te verbrokkelen, dan zal na der
tig jaar, de bevolkingsaanwas dermate toe
genomen zijn, dal het weer expansie zai
zoeken. De menschheid, snel geneigd lot
vergeten, zal Duitschlands gerechtvaardigde
eischen op zijn voormalig gebied dan er
kennen en ook Nederland zal het nieuwe
land kwijtraken. Hel lijkt vreemd, maar in
1333, was Hitler's voornaamste wapen de
vergeetachtigheid van de wereld.
De bezetting van hel Saarland, hel Rijn
land en zelfs de Anschlusz werden slechts
met zwakke protesten beantwoord. De we-
wereld stond er onverschillig en zelfs sym
pathiek tegenover. Dat was vijftien jaren na
den v/apenstilstand, in 1918 Pas toen de
belangen dor grooten werkelijk in het spel
kwamen; kwam een conflict.
Zijn op dit moment de grooten niet de
machtigslen En zullen hun belangen niet
altijd een overwicht boven die der kleine
mogendheden houden
Daarom zou ons land in de toekomst
weinig blijvende winst met de annexatie
behalen. Maar nu dan voor het heden 1
Ons land is uitgemergeld, zeggen de voor
standers van annexatie, v/ij hebben land
bouwgebieden noodig 1 Inderdaad, Neder
land heeft aan graan dringend gebrek.
Kunnen onze boeren in deze noodjaren di
rect oen flinken oogst uit het Duitsche ge
bied halen? Duitschland is sedert 1939
practisch afgesloten geweest van de we
reldmarkt. Het heeft dus ook v/einig sal
peter voor zijn bodem uit Chili kunnen in
voeren. Duitschlands grond is arm hier
in slaat het aangrenzende gebied dus ge
lijk met ons land. Nederland wint er niets
mee. Bovendien vraagt men zich af. hoe
of de nieuwe bewoners aan landbouwwerk
tuigen, vee en andere inventaris moet ko-'
men. Krijgen zij dit op crediet
En zullen er direct doktoren, apothekers,
bakkers, kruideniers enz. aanwezig zijn
Ook de belastingen zullen door dit alles
niet verminderen. Hoeveel land wij ook
zouden verkrijgen, het zal de milliarden
schade, die de Duitschers hebben aange
richt, nooit vergoed kunnen krijgen.
De geallieerden zullen zeker een jaar
of twee noodig hebben, alvorens zij de
grenzen in Europa afgebakend hebben. Te
gen dien tijd zal de Wieringermeer weer
meer opbrengen en waaraan kan Neder
land beter werken dan aan de droogmaking
van den Z.O.-polder
Ligt er voor Nederland niet een enorme
taak In Indië, die zooveel van Ons zal vra
gen. dat de belancen van het armzalig
stukje Duitschland er bij in het niet verzin-
Samenvatlend komen wij tot de conclusie,
dat ton eerste de groote mogendheden de
annextie naar alle waarschijnlijkheid niet
zullen toestaan.
Ten tweede is de toestand in Duitschland
dermate verschrikkelijk, dat annexatie nog
meen ellende kan beteekenen. niet alleen
voor Duitschland, maar juist voor heel
Europa.
En ten derde wegen de voordeelen van
het heden niet op tegen de nadeelen, die
wij er later van zullen hebben. L.
Ook de {ontytM
Hel gedrag van de meisjes, speciaal van
de meisjes in de steden, waar de gealli
eerde soldaten hun verlof doorbrengen,
wordt in allo tijdschriften en dagbladen af
gekeurd. Ook wij wezen op het gevaar
voor onze volksgezondheid en bespraken
de reeds genomen en de nog te nemen
maatregelen tegen de geestelijke en zede
lijke verwildering.
Hier en daar verheffen nu de meisjes
hun stem om op te komen tegen do veel
vuldige aanvallen op hun sexc.
Ook de jongens zijn geen heilige boon
tjes, zeggen zij. Luistert maar eens naar
de verhalen, die zij vertellen over hun al
dan niet gedwongen verblijf in Duitsch
land. Er mogen dan meisjes zijn, die door
hun sexueele bandeloosheid en afkeurens
waardig gedrag niet meer kunnen rekenen
op de achting van de Nederlandsche jon
gens, er zijn misschien even veel jonge
mannen, die de achting van de Nederland
sche meisjes niet meer verdienen.
De wilde verhalen van roof en plunde
ring, van bijna beestachtig te noemen ge
dragingen, die de gerepatrieerde jongens
zelf met onbewogen gezichten en soms een
duidelijk na-genielen doen, zijn inderdaad
evenmin fraai als de geschiedenissen, die
wij over onze meisjes hooren. Maar wij
mogen niet vergelen, dat zoowel het ge
drag van de meisjes als dat Van de jon
gens een betreurenswaardig gevolg zijn
van den bezettingstijd en daarom gaat het
niet aan, dat de meisjes de jongens be
schimpen en de jongens de meisjes ver
achten. Het gaat alleen aan, dat meisjes,
zoowel als jongens, de goeden niet te na
gesproken, hun houding onmiddellijk ver
anderen, plichtsbesef krijgen en werkwil
ligheid toonen. Daarmee alleen zijn zijzelf
gebaat. A.
Ie JAARGANG
NUMMER 268
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Zaterdag 22 September 1945
Algemcene Leiding t
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boettna
Hoofdredacteur j
f. Koefccbakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2163
Bureau Middelburg
Kortedelft 44.
De haven van Triest
De Volkscommissaris van Builenfandsche
Zaken der Sovjet-Unie, Molotov, heeft in een
persconferentie omtrent de grensgeschillen
Italië-Joegoslavië verklaard, dat hel ge-
wenscht zou zijn, de gebieden waar Slaven
en Kroaten wonen aan Joegoslavië over te
dragen, en de gebieden waar Italianen wo
nen, bij dit iand te laten.
Dit is simpel gezegd. Maar bij de uit
voering blijkt dra, dat juist de moeilijkheid
is, dat sommige gebieden door allerlei oor
zaken een gemengde bevolking hebben ge
kregen. Dan wordt het een kwestie van
wie heeft de meerderheid en de minder
heid zou zich moeten onderwerpen, of an
ders emigreeren naar het eigen vaderland
wil men dit niet, dan is er geen oplossing
Ja toch. en deze heeft de samenkomst
der vijf ministers gevonden. In hoofdzaak
is de lijn, door Molotov boven uitgestip
peld. aanvaard. Doch voor Triest, dat juist
c-en sterk gemengde bevolking heelt, is be
paald, dat dit een internationaal regime zal
krijgendit gezag zal haven en doorvoor
regelen op golijke voorwaarden voor alle
omliggende landen. Triest wordt dus vrij
haven. Inderdaad, hel ei van Columbus.
Het is te hopen, dat Tito zich neerleg
gen zai bij dit besluit, waaraan ook zijn
groote broer heeft meegewerkt.
De Italiaansche koloniën
Deze bezittingen, in Afrika gelegen, hob-
ben nog geen definitieve beslemming ge-
tcegen van de almachtigsn in Londen.
Doch ook hier kijkt Columbus om den
hoelc. De Voreonigde Staten hebben een
olan gemaakt voor een internationaal
trusteeship voor deze koloniën, waarbij dan
de bepaling zou komen dat over 10 ol 20
iaar onafhankelijkheid zou worden ver
leend. Engeland sleunl dit plan. En als
hel werd uitgevoerd, zou althans ten deele
tegemoet worden gekomen aan de uitge
sproken wensch der bev/oners dezer gebie
den. om nu reeds zellstandig te worden,
terwijl ooit Egypte, dat deze landen gaar
ne bij zijn rijk zou voegen, oen kans krijgt,
als straks een mogelijke volksstemming dit
zou wenschen.
Van Russische zijde verluidde een ander
plan. De Sovjet-Unie zou hot beher dier
kolonies op zich willen nemen, als trustee
van de Vereenigde Volkeren.
Een nieuwe noot in het internationale
koor. Rusland Middellandsche Zee-mogend-
heid Een perspectief, dal bij Groot-Brit-
tannië zeker bezwaren zal
Oorlogsmisdadigers
Tot vertegenwoordiger bij de United War
Crime Commission is benoemd Mr. W. M.
Mouton, kapitein-luitenant ter zee, werk
zaam od het Departement voor de Alge-
meene Oorlogvoering le Londen.
William Jovco, bijgenaamd „Lord Haw
Haw", die gedurende den oorlog voor ra
dio Bremen sprak, is door het gerechtshof
van Old Baily ter dood veroordeeld door
middel van den strop.
De door de Duitschers benoemde burge
meester van Antwerpen, Jan Timmermans,
een der leiders van de Vlaamsche natio
nalisten, is door een speciale rechtbank ter
dood veroordeeld.
Het proces tegen Laval zal eerst op 24
October beginnen, en niet op 3 October zoo
als eerst werd gemeld. Op 3 October komt
Darian voor hel gerecht, het hoofd van
Lava's militie.
Toen Joseph Kramer en zijn 44 medebe
schuldigden in het proces-Belsen na de zit
ting van de rechtbank in Lunenburg naar
de gevangenis werden terug gevoerd, wer-
•len zij door het Duitsche publiek langs den
weg uitgejouwd. Volgens een getuige zou
den 4 millioen menschen in de gaskamers
Er is sprake van. dat de berechting der
qroote oorlogsmisdadigers gedeeltelijk in
Berlijn zal plaats vinden en niet in Neu
renberg. De Russische autoriteiten moeten
overwegen, of zij genoeg accomodate daar
voor kunnen vinden in hun sector in Berlijn.
Engelands houding tegenover
Palestina en Britsch»Indië
Een sub comité uit het Britsche kabinet
stelt voor, de Joodsche immigratie in Pales
tina te bepalen op maximaal 1500 per
maand. In bepaalde landstreken zouden de
Joden tand kunnen koopen. Doch vrije im
migratie en de stichting van een Joodsche
slaat zou niet worden toegestaan.
Lord Wavell maakte per radio een nieuw
plan bekend, voor de verwerkelijking van
de Indische onalhankelijkheid. Een consti-
tueerend lichaam zou worden bijeengeroe
pen, een Uitvoerende Raad, bestaande uit
vertegenwoordigers van alle leidende Indi
sche partijen. Spoedig zouden verkiezingen
worden gehouden voor de provinciale licha
men. Het beginsel van ministerieele ver
antwoordelijkheid zou worden ingevoerd.
Een Zwitsersch protest
De minister van Handel heeft in het par
lement een hefligen aanval gedaan op de
geallieerde politiek van de Zwarte Lijsten,
waarop de namen voorkomen van firma's
van neutrale landen, die handel hebbon ge
dreven met de as-mogendheden. Hij noem
de deze lijsten een ernstig struikelblok voor
de Zwitsersche economische ontwikkeling.
Het Verre Oosten
De A.F.P. verneemt uit betrouwbare bron,
dat Keizer Hirohito het plan zou hebben,
spoedig af te treden. Prins Sjisjiboe, die
thans ook in Tokio vertoeft, zou dan regent
vorden, en de jonge kroonprins de latere
:eizer. In de Japansche bladen wordt reeds
■eel werk gemaakt van deze twee nieuwe
liguren.
Ongetwijfeld zullen de geallieerden dit
terugtreden van den keizer, na de uilvoe-
De vliegdienst op Zürich
Met bericht ons van ofiicieele zijde
Door de Zwitsersche Luchtvaart Maatsch.
Swissair is met ingang van 19 Sept. een
dienst Zürich-Schiphol ingesteld
De vliegtuigen verlrekken van Schiphol -
9.45 en 12.35 p 1. tijd; van Ziiricb 17,30 en
14.30 plaatselijke tijd.
Binnenkort zal een aanvana gemaakt
worden met de exploitatie der volgende lij-
in Amsterdam-Eindhoven-Maastrichl v.v.;
Amsterdam-Twente v.v.Amsterdam-Leeu-
warden-Groningen v.v.
Deze dienst is echter een Regeerings-
dienst dus voor ambtenaren en door de
regeering aan te wijzen ambtenaren en
personen.
ring van de capitulatie-voorwaarden, toe
juichen. De keizer is toch min of meer óók
schuldig aan den /apanschen misdadigen
aanslag op de vrede der wereld. De vraag
kan dan daarna opkomen, of hij ook als
oorlogsmisdadiger voor het gerecht moet
komen. Een ex-keizer kan men daar ge
makkelijker voor dagen, dan de verpersoon
lijking van de godheid zelf, wal de regee
rende keizer is. Maar interessant is deze
kwestie wanneer gaat deze goddelijkheid
op den opvolger ov%r
Het Japansche departement van oorlog
heelt oen commissie benoemd, om een on
derzoek in te stellen naar de slechte behan
deling van geallieerde krijgsgevangenen
tijdens den oorlog.
Binnenlandsch
overzicht
De nood-gemeenteraden zullen vóór 2?
October moeten zijn samengesteld, meldt
A.N.P.-Aneta. Zij zullen, voegen v.11 er bij,
niet erg lang zitting hebben, als hel plan
der Nederlandsche Advies Commissie wordt
gevolgd, om in December gemeenteraads
verkiezingen te houden 1 Doch reeds ver
luidt, dat de bevolkingsregisters dusdanig
in de war zijn, dat van algemeene verkie
zingen voor de vertegenwoordigende licha
men voorloopig nog geen sprake zal kun-
Vreemd, dal Griekenland en Bulgarije
blijkbaar meer geordende volkshuishoudin
gen hebben dan het ordelievende Neder-
In ons land mogen voortaan geen films
meer worden vertoond, die niet zijn goed
gekeurd door de Centrale Commissie voor
de Filmkeuring.
De Gouverneur-Generaal van Ned. Indië
woonde een zitting bij van ons kabinet, en
werd door den Minister-President verwel
komd. Deze zeide, dat het Koninkrijk aan
hem veel verschuldigd was wegens de
door hem aangenomen houding tegenover
de overweldigers, welke houding voor ons
land van historische beteelcenis is geweest.
Vanaf 1 October wordt weer brandspiri
tus verstrekt voorloopig 40 pel. van de af
name in 1939.
S. A. L. Plekker, i
Haarlem, is met vro
land gearresteerd.
Eiken Maandagochtend zal aan de leer
lingen van do verschillende onderwïjs-in-
richtingen het offertje van 1 cent worden
gevraagd ten behoeve van het kind in In
dië. Deze actie gaat uit van het Indisch
Instituut te Amsterdam, in nauwe samen
werking met het Roode Kruis. Prinses Juli
ana berichtte reeds, dat haar dochtertje;,
de eerste Maandagochtendcent naar school
hadden meegenomen.
Zoowel in Groot-Brittannië als in Neder
land is alle censuur op brieven en telegram
men algeschalt in het verkeer met alle lan
den Ier wereld, uitgezonderd Duitschland.
Oostenrijk en Japan dit met ingang van
1 October. Dan zal ook de censuur op
het reizigersverkeer Icomen te vervallen,
behalve in het verkeer met Duitschland.
Zestig Nederlandsche vaartuiaen liggen
nog in de haven van Kiel. Hieronder zijn
de „Dregdijk" en de „Damsterdijk". Wan
neer ze voor vertrek in gereedheid zijn
gebracht, zullen ze naar Nederland lerug-
keeren.
Hare Majesteit de Koningin heelt een
officieel bezoek gebracht aan den Grebbe-
berg, en bij één der gralteekenen aldaar
een margriet, met lint in Ned. kleuren neer
gelegd. v/elke zij op haar mantel had ge-
Het halen van nieuw geld
Gezinsleden kunnen het afwezige gezins
hoofd vervangen, zoo mogen wij in ant
woord op een vraag van een onzer lezers
mededeelen. Het distribuliebureau meldt
ens, dat. als het gezinshoofd zijn stamkaart
plus bonkaart met inlegvel thuis achterlaat,
een ander lid van het gezin, mits boven 18
iaar. de handelingen kan verrichten, die
noodig zijn, om oud geld legen nieuw geld
in le wisselen. Ook voor do inlevering van
oud geld bij een bank enz. kan door een
ander gezinslid geschieden.
„Volk in nood"
Er heeft zich een comité gevormd voor
de uitgave van „Volk in Nood", welke ten
goede komt aan het Nederlandsche Roode
Kruis. De bekende graficus C. H. Jung heeft
voor dit comité geheel belangeloos samen
gesteld een groot oblong plaatwerk, bevat
tend 100 Jithographieën 'op oud-Hoffandsch
papier, welke een aangrijpend beeld ge
ven van de ellende, waarin ons volk ge
durende 5 jaren v/as gedompeld.
Van dit prachtwerk zijn 250 genummerde
en gesigneerde exemplaren gereed ge
maakt. Alle andere medewerkers hebben
hun arbeid en materiaal geheel belangeloos
beschikbaar gesteld.
Mede lellende op de groote bibliophleke
waarde van dit prachtwerk is de prijs ge
steld op f 1000 per exemplaar.
De Geldinlevering
Er is en misvatting bij vele neringdoen
den. Velen msenen, dat zij n a 26 Septem
ber en voor 2 October tot een onbeperkt
bedrag aan geld mogen inleveren. Dit is
niet juist. Deze moeilijkheid beslaat alleen
voor niet-naluurlijke personen, zooals N.V.'s
commanditaire vennootschappen, firma's,
vereenigïngen, maatschappijen enz. Alle za-
kenmenschen, die op eigen naam handelen,
kunnen geen hooger bedrag dan 1 300 in
leveren. Het meerdere moet uiterlijk 25 Sep
tember worden gestort.
Het gebeurt, dat werknemers weigeren,
hun loon in ontvangst te nemen, in de hoop
dat ze het na 2 October in nieuw geld zul
ien ontvangen. Het Ministerie van Finan
cien maakt bekend, dat de werkgever ve:
plicht is, weekloonen die vóór of op 22
September betaalbaar zijn, en maandsala
rissen die vóór of op 1 Augustus konden
v/orden uitgekeerd, le betalen in oud geld.
Hij moet. bi; weigering van de zijde <Jer
werknemers, hel bedrag voor hen gereed
leggen, en hen hiervan in kennis stellen.
Haalt de werknemer het bedrag niet vóói
26 September at, dan ontvangt hij waar
deloos geld.
Loonen en salarissen
Werkgevers kunnen uiterlijk 22 Septem
ber aan hun bankdirecteur mededeelen hoe
groot bedrag ze noodig hebben, om na 2
October de verschuldigde loonen en salaris-
zen Ie betalen. Loonlijsten moeten ter sta
ving desgevraagd v/orden overgelead. Bij
gevoegd moet worden een verklaring. da',
niet uit anderen hoofde over contante geld
middelen beschikt kan worden.
Shirley en onze
Atnerikaansche sigaretten
Ze zijn er De rood-witte pakjes met geu-
rïgen inhoud. Het is een verrassing. Het
bericht van de komst van „Shirley" gaal
namelijk tegelijkertijd naar de pers met hel
bericht, dal Shirley Temple, nu 17 jaar oud,
in het huwelijk is getreden met John Agar,
sergeant in het leger der V. S. Grootere
propaganda voor de lilmster is er in ons
land wel niet mogelijk.
Wij vroegen onzen tabakshandelaar, o<
iedereen tevreden was mol 't nieuv/e merk.
„Ja," zei hij, behalve één meneer „En
wat was zijn bezwaar „Dat het geen
Engelsche waren 1" was het antwoord.
Roomsch«Katholiek
kerkelijk contact
De aartsbisschop van Westminster, Mon
seigneur Grilfin, zal op het continent Frank
rijk, België en Nederland bezoeken, alwaar
hij de aarlsbisschopp van Parijs, kardinaal
Suhart. de aarlsbisschop van Mechelen,
kardinaal Van Roey. en de aartsbisschop
Utrecht. Monseigneur De Jong, zal ont-
Origineele verkeersbordjes
De A.N.W.B, heelt een aantal borden ge
plaatst langs drukke wegen
„What is your hurry it is peace now".
(Waarom zoo'n haast Het is nu vrede.)
i ook dit andere
..Your girl friend knows, that you can
drive fast".
(Je meisje weet. dat je hard kunt rijden.)
We zullen hopen, dat het wat helpt
Er komt Kinine
Naar voorloopige schatting zal hel mo
gelijk zijn, vrijwel onmiddellijk na de her-
•zetiing van Java. de wereldmarkt woder-
n van kinine te vporzien.
De Itinineplanlages in den Preanger zijn
door de Jappen gaande gehouden, evenals
de fabriek te Bandoeng, zoodat aangeno-
-n mag worden, dat althans op Java de
productie van kinine spoedig hervat kan
worden.
Mogelijk zal gebrek aan scheepsruimle
verscheping van groote hoeveelheden kina
bast belemmeren, maar de productie-capa
citeit van de fabriek te Bandoeng is grooter
dan de wereld noodig heeft.
Per Luchtpost
De P.T.T. deelt mede, dal voortaan brie
ven en briefkaarten zonder extra betaling
per luchtpost verzonden worden naar een
aantal landen van Europa. Voor drukwer
ken, zakenpapieren en monsters is een extra
betaling verschuldigd van 10 cent per 20
gram. Verzending van deze laatste groep
naar Zweden en Zwitserland is voorloopig
nog niet mogelijk.
Commissie voor
perszuivering geïnstalleerd
Minister Beel heeft deze commissie ge
ïnstalleerd en daarbij op grooten spoed aan
gedrongen. De commissie is terstond met
haar werkzaamheden gebonnen.
OVERDENKING
Hier zijn wij, God!
Hier zijn wij God. wij kwamen en wij sluiten
In dit gezegend uur opnieuw 't verbond
en meer dan duizend woorden kunnen uiten
zingt in de jubel ui! ons aller mond.
Aan ons gewerd nog eenmaal de genade
Uw roep le horenop tot werk, tot strijd,
genees de wonden en herstel de schade
van het verleen, er komt een nieuwe tijd
Wij zien elkander aan, wij zijn weer samen
als vroeger, maar loch anders is de rij
en wij herdenken kosfbre vriendennamen
wellicht gaat thans een vreemd' aan onze zij
maar éen met ons om naar Óen doel te jagen
en onze deelgenoot in de éne vreugd
laat ons aan U oprecht in deemoed vragen
o onze God, wat wilt gij van de jeugd
Wal will gij van de jeugd der Nederlanden,
nadal zij, uit zo harde nood gerukt,
le taak verwacht voor haar te zwakke handen
die slechts door U, door U alleen, gelukt
Hoor ons. als w' ondanks fout en feil belijden:
ons hart* behoort aan Christus, onzen Heer.
wil Gij dan. God, ons tot een leven wijden
aan U ontvlamd, dal opbrandt tot Uw eer.
Het werk is zwaar, en klein zijn onze krachten
maar in ons spreekt Uw goddelijke stem
„Waar Christus is. bezwijken boze machten
en heel der wereld toekomst hoort aan Hem".
Wij staan weer saam. de keten onzer handen
maak Gij die sterk, want Gij alleen verbindt;
en geef de jeugd der vrije Nederlanden
o God Uw vaan, hoog v/app'rend op de wind.
J. JAC. THOMSON.
geboren jeugdblad.
Jtr*vmWICr
rntim m r
Vil
De Nederlandsche kinderen schenken nu icderen Maandagmorgen een cent voor hulp
aan de kinderen in Indic. Er wordt nu reeds, waar mogelijk, geholpen. De bovenstaande
foto toont Nederlandsche verpleegsters die chocolade uitdeelen aan kinderen op een
van de eilanden in Nederlandsch-Indic.
UIT STAD EN LAND
ZON EN MAAN
Zondag 23 September. Zon op 6.27, onder
19.37. Maan op 20.49. onder 9.12.
DE GETIJDEN
Vlissingen Zondag 23 Sept. Hoog u
4.33 u., 2.53 m. 16.44 u., 2.38 m. boven
N.A.P.laag water 11.01 u., 2.01 m. 23.37
u„ 2.41 m. beneden N.A.P.
Westkapelle 20-30 min. vroeger.
Veere 20-50 min. later.
Vlissingen Maandag 24 Sept. Hoog
ter 5.16 u„ 7.47 m.17.26 u„ 2.35 m.
ven N.A.P.; laag water 11.44 u., 2.01
24.19 u., 2.38 m. beneden N.A.P.
Westkapelle 20-30 min. vroeger.
Veere 20-50 min. later.
Vergadering Z.L.M.
Op de vergadering van de Z.L.M. te Goes
aren 350 leden uit alle deelen van Zee-
.d aanwezig.
In zijn openingsv/oord wees do voorzi
de heer Ir. M. A. Geuze er op, dat men
idee„Stad en land gelijk" moet propagee-
De Z.L.M. bestond in 1943 100 jaar. In
verband met dit jubileum hoopt men in
1946 een tentoonstelling te organiseeren.
De heer H. D. Louwes sprak hierna over
de organisatie van den landbouw op eco-
nomisch-technisch gebied. De Stichting van
den Landbouw heeft tot doel, zette spreker
;n, het doen samenwerken van alle
organisaties van landbouwers en landarbei-
Dr. Ir. F. Bakker Schut sprak daarna de
zing„Is annexalie van Duitsch grond
gebied gewenscht die hij reeds te Mid-
KETIEVIG
Boenderpas spreidde een kaart over zijn
knieën, waarop een web met spin en al
getekend leek. De spin was Parijs en onze
reiziger had de zekerheid, dat zijn trein
langs een van de noordelijke draden van
het web onherroepelijk naar dat middelpunt
getrokken werd. Overigens was de metro
pool voor hem geen chétive insecle, geen
Vraatzuchtig wezen. Men mocht op het kla
tergoud en 't lawaai van de stad schimpen
men mocht haar een permanent openlucht
theater scheldenal die nadelen zonken
voor hem in het niet bij de schatten van
schoonheid en wetenschap, die zij heeft te
Deze keer naderde hij Parijs slechts om
er to overnachten. Het zuideliik landschap
van Frankrijk was zijn doel. Na aankomst
aan het Noorderstation liet hij zich in een
taxi door de angstwekkende drukte gooche
len en meegevoerd in do eindeloze rij van
motorvehikels snoof hij de groto-sladslucht
benzine op. wellco gour zijn reukorgaan
streelde als de welriekendste eau dé co
logne, alleen bij de gedachte, dat hij de
Volgende dag zuivere berglucht zou inade
men. Hij bereikte zondor ongelukken het
besproken hotel en daarin oen rustige ka-
De volgende dag zat hij in Toulouse.
Van dit punt zou hij uitstapjes maken en
daarbij gelegenheid hebben uit Franse
mond het woord ketievig in de vorm van
„chétif" op te vangen en het zelf te gebrui-
Het zuiden van Frankrijk is rijk aan na
tuurschoon. Boenderpas stemde ten volle
in met do bewonderaars van „la douze
France' en „la belle France" Maar wel
spreidde het terecht geprezen land hier on
daar een vervallen schoonheid ten toon,
de ruïne-schoonheid van dorpen met ge
havende en in elkaar stortende huizen, die
hij „waisons chétives" hoorde noemen, dor
pen zonder een enkelen inwoner. Eén dorp
had nog een gaaf, armoedig huisje, met in
de deur een ouden man en een oude vrouw,
Philemon on Baucis. Die dorpen waren niel
door de oorlog geteisterd, ze waren uitge
storven. slachtoffer van het knaagdier tijd.
Daar zouden geen ge-evacueerden terug
komen, daar zou geen materiaal voor de
opbouw nodig zijn. Het stemde hem som
ber en hij kon een „malheureuse France'
cn een „chetive France" niet weerhouden.
En bij een rust in een bewoond dorpje
gluurde hij vol verwondering in de primi
tieve woongolegenheden waarin zich slechts
het allernodigste bevond. Hoe gelukkig moe
ten de kinderlijke, weinig eisende bewo-
neis zijn, en wal is dat alles zuidelijk rus
tend en berustend bij het eeuwige gewroet
en gewoel in noordelijker landen !De reizi
ger voelde afgunst en angst afgunst van
wege de kalme tevredenheid van de be
woners en angst bij de vraaghoo moet
dit mooie land op peil bliiven, hoe kan het
blijven meedoen
Hij zag in Narbonne een schilderij van
Rubens voor Rubens een klein schilderij
met niet al te welgedane figuren. Jezus.
Maria en Martha. Het was een devote
voorstelling van Christus, van de stil vro
me Maria en de bezige Martha met haar
peentjes en kroten. Afbeeldingen van het
schilderstuk waren niet aanwezig. Ze had
den wel bestaan en zouden bepaald weer
komen, zei do custos, hetgeen Boonderpas'
wensen van het ogenblik volstrekt niet be
vredigde. In zijn teleurstelling trok hij de
woorden van den bewaker in twijfel en
weer ltv/am het woord „chétif" op zijn lip
pen. maar door een laatste blik op de schil
derij verliet hij het museum in een zachtere
stemming.
In Zuid-Frankrijk zijn en Nice en do Mid
dellandse Zee niet zien. zou dwaasheid zijn
Hij vertrouwde op ziin goed aesternte bij
hel vinden van een hotelonderweg be
spreken deed hij gewoonlijk liever niet om
meer vrijhei^ van beweging te hebben.
Maar toen hij in de volle trein gestapt
was en bedacht, dat het „seizoen' was
wanneer is het daar geen seizoen en
zijn kansen wel eens slecht konden staan,
begon hij zich minder op zijn aemak te ge
voelen. Hij had in verschillende coupé's
Hollanders gezien, ook in de gang van zijn
eigen v/apon en hoewel hij zich op reis
zelden of nooit met landgenooten bemoeide,
begon hij in dit geval te overwegen, dat ze
hem wellicht zonder veel bezwaar een gro
te dienst konden bewijzen. Hij begaf zich
naar de gang. klampte een Hollandsen heer
aan en vernam, dat de heer tot een groep
vacantie-gangers behoorde, die met een lei
der op weg waren. Boenderpas geloofde
dit tersond. want hij had niet anders ver
moed. Het doel was de Middellandse Zee.
hel begin van het doel Nice. Nu vertelde
onze vriend, dat hij juist hetzelfde doel had,
dat hij geen hotel besproken had en daar
na vroeg hij den aangesproken persoon, hoe
hij over de hotelruimte in die stad dacht.
Deze had als goed volgeling dezelfde ge
dachten als de gids. maar kon in dit ge
val deze gedachten niet vertolken, aange
zien de leider zich op dit punt niet had
uitgesproken. Daarom stelde hij voor op
zijn beurt als gids op le treden om Boen
derpas de weg te banen tol den herder, die
hem wel zou willen inlichten. Alvorens dit
idee le opperen had hij Boenderpas enigs
zins kritisch, maar niet onwelwillend opge-
Het hoofd van het gezelschap was spoe
dig gevonden, een man met een vastbera
den gezicht en een kleine gestalte, die nog
kleiner leek, omdat hij naast een buiten
gewoon lange jongedame zal. Hij was
omgeven van een aantal der zijnen, dames
en heren, die hem mei ontza" zij het op
het ogenblik toevallig met zwijgend ontzag
bejegenden. Boenderpas kon door de pau
ze in het gesprek onmiddellijk geïntrodu
ceerd worden en het doel van zijn komst
in de coupé vertellen. Het antwoord was
niel bemoedigend. Nice zou hoogstwaar
schijnlijk geen kamer voor hem opleveren.
Zo sprak de leider, die ongemerkt en blik
semsnel den vrager reeds bij zijn binnen
komst opgenomen had. Daar hij dezen niel
compromettant voor zich en zijn select ge
zelschap achtte, meende hij, dat de nieuwe
kennis heel goed mee kon gaan naar het
hotel van het gezelschap. Daar zou hij
wellicht een kans hebben, omdat een lid
van hel reisgezelschap op het laatste oogen
blik was afgevallen. Dankbaar nam Boen
derpas dit voorstel aan, K, K.
delburg gehouden heelt, uil.
De heer Van Melle, wethouder van Goes,
die voor het eerst aan de bestuurstafel zat.
betuigde de groote belangstelling van de
gemeente Goes voor het werk van 'de
Z.L.M.
Voor hel loekennen van steun van getrof
fenen hield de heer Zwagerman een plei
dooi. terwijl Ir. Herwoijer meedeelde, dat er
een prijsvraag uitgeschreven zal worden
voor een goed type boerderij.
De heer Dorst behandelde enkele zaken
met betrekking tot het voedselcommissari-
Goes
Wethouder de Roo heeft aan den Com
missaris der Koningin de wensch te ken
nen gegeven in verband met het feit, dat
zijn particuliere bezigheden de waarneming
door hem van het burgemeesterschap niet
langer in het belang der gemeente zou zijn.
om le worden ontheven van die waarne
ming. Hierop heelt de Commissaris met in
gang van 24 Sept. met de functie van waar
nemend burgemeester van Goes Jhr.
Mr. W. C. Sandberg tot Essenburg, bur
gemeester van Krabbendijke, belast.
B. en W. heeft thans aan den Raad voor
gesteld in verband met de taak yan het
College onder de huidige omstandigheden
te besluiten tol uitbreiding van het aantal
wethouders tot drie.
De reeks van volksconcerten wordt be
sloten met een concert te geven door het
muziekgezelschap „Hosanna", onder leiding
van den heer Adr. Kousemaker, op Zater
dag 22 Sept., des avonds 8 uur op de
Groote Markt.
De vereeniging „Kunstvrienden", opge
richt in 1920, herdacht dezer dagen zijn
25-jarig beslaan.
In de „Prins van Oranje" werd een uit
voering gegeven van een komische geschie
denis „Over twaalf dagen tegen Mid
dernacht".
Het stuk viel bijzonder in den smaak bij
het publiek en Kunstvrienden mag dan ook
van een reeks geslaagde avonden spreken.
De Vereeniging tol Christelijke Verzor
ging van Krankzinnigen in Zeeland, waar
van de Slichting „Vrederust" te Bergen op
Zoom uitgaat, hield haar 41ste jaarverga
dering, onder voorzitterschan van Ds. J. de
Vries. Op ziin verzoek werd gezongen Ps.
97:7, v/aarna hij Titus 2:11—14 las en
voorging in gebed.
Na hel welkomstwoord van Ds. de Vries
sprak Ds. A. Schoele van Kapelle een wij
dingswoord over Psalm 124 6 en volgende
De verslagen van secretaris en penning-
mesier werden besproken en geudgekeurd.
In de commissie tot hot nazien van de
rekening 1S45 werden benoemd de hoeren
R. Balen, J. Hommes, G. Heünsdijk, on als
secundus de heer W. A. den Baggende.
Als bestuursleden werden her- of geko
zen de heeren J. W. van 't Hoff. S. K. Phaff
te Goes, Jhr. A. van Citters te Burgh en J.
van Strien te Anna Jacobapolder.
Na do gebruikelijke rondvraag sloot do
waarn. voorzitter de vergadering, nadat ge
zongen was Gezang 96 en Ds. A. Scheele
was voorgegaan in dankgebed.
Geldinlevering
Burgemeester en Wethouders van Kapelle
maken bekend, dat blijkens het door hun
College tor uitvoering van de desbetreffen
de beschikking van den Minister van Finan
cien opgemaakte schema voor de ingezete
nen der gemeente (houders van een geld-
kaarl) op de na le noemen dagen gelegen
heid zal bestaan tot de inlevering van de
bank- en muntbiljetten en zilverbons tol
het alsdan nog toegestane maximum-be
drag van f 300.per geldkaart.
Op 26 Sept. zij, wier namen de begin
letters hebben van A tot en met Eop
27 Sept. F tot en met J op 28 Sept. K tot
en met Mop 29 Sept, N lot en met B
1 Oct. S tot en met V, 2 Oct. W tot en
met Z.