VRIJE STEMMEN £f
VECHTEN MET DE ZEE
w Redactie cn Adminlsti
DAGBLAD VOOR ZEELAND S&SlSP*2
Maandag 17 September 1915
le JAARGANG
NUMMER 263
DROEF WEDERZIEN
Een.oud-Zeeuw, die na jaren afwezigheid
nog eens weerkwam in zijn vroeger vader
land, en mei mij in een dukw. zat, toen wij
met een groot gezelschap, waaronder Mi
nister Ringers, het Commissariaat voor de
Zuidelijke provinciën van Handel, Nijver
heid en Landbouw, eon aantal journalisten
uit Holland, en vele gewestelijke militaire
en burgerlijke autoriteiten, door het over
stroomde Walcheren reden, kreeg tranen
ir. de cogrn, bij hel weerzien van oude en
beker-de piekjes op dit eertijds zoo schocna
eiland. Is dat nu geworden van net rijke
land met zijn welige landouwen, omzoomd
door struikgewas, yan de boomenlanen die
dorp aan dorp verbinden. Vat Co mooie,
oude buitens aan den duinzoom, van de keu
rige dorpjes aan den grooten heerweg, van
de statige hofsteden, met rondom boom
gaarden en sappige groene velden vol gra
zend vee Een Iroostelooze watervlakte,
verlaten, sems bouwvallig geworden hui
zen, dorre biomen, doodr hoestere, een
cord van verschrikking voor dengene die
zich het oude Schoon met weemoed herin-
Een droef wederzien, met een toekomst
visioen verbonden van een voorgoed ver
loren kostbaar bezit. Wordt dit alles ooit
weer droog En a 1 s het droog wordt,
blijft het dan niot jaren lang een modder
vlakte en daarna een eiland van vlakke
velden, waaraan de sierlijke omlijsting
ontbreekt
II.
STOERE ARBEID
Wij staan bij het gat in den dijk van
Westkapelle.
De eertijds groots stroom, die hier dag
aan dag naar binnen vloot, is ingedamd
tot een dun stroompje, dat zeker nog voel
water doorlaat, maar dat toch bijna be
dwongen was, vertelde de leidende in
genieur, als het weer niet juist deze laalste
dagen zich weerbarstig had beloond. Nu
hoopt men over een week bij hot volgend
dood tij een nieuwe poging te wagen, en
anders ongeveer 1 October
Wij zien er de groote zandzuigers voorl-
durend drabbig water spuiten, waaruit al
door wat zand achterblijft in het gal. Wii
zien er de zwaargelaarsde werkers ploete
ren in klei en zand. met takkebosschen en
bazalt, en machines hijgen en puffen, kar
retjes glijden langs do rails, alles is in
onophoudelijke beweging, hier wordt ge
presteerd wat menschenkrachl en mensche-
ïijk denkvermogen maar kunnen prestoeren,
en zij bedwingen langzaam maar zeker de
gevaarlijke zee. naar allen hopen vóór de
gevreesde winter met zijn stormen en zijn
springvloeden komt
III.
DE HEELE WERELD HELPT MEDE
Het verre Zwitserland, land van bergen
en glotschers, zonder zeekust, heelt 't droe
ve lot van Walcheren vernomen, en schoon
zeil nimmer door de aanstormende zee be
dreigd, heelt hot Walcheren willen helpen
met datgene waar het mee helpen kon. Hel
zond vier barakkenkampen, slaapbarakken,
woonbarakken, en al wat verder voor een
groote huishouding noodig is, en een van
die vier kampen, juist klaargekomen, en
De Gouverneur»Gener. sprak
De Gouverneur-Generaal van Nederl.-
Indië heeft zich in een radiorede tot het
Nedcrlandsche volk gericht. Jhr. rar. A.
W. L. Tjarda van Starkcnborgh Stachou-
wcr schetste de ontroering, die hem be
ving, toen hij in Nederland, in zijn zoo
vertrouwde wezenstrekken hetzelfde goede
land, aankwam. De Gouverneur-Generaal
memoreerde het tijdperk van afzondering
in gevangenschap en van kwellende onze
kerheid ten aanzien van zooveel, dat boven
alles dierbaar is cn betuigde daarna zijn
groote erkentelijkheid voor de ontvangst,
die hem ten deel gevallen is.
Ik ben onuitsprekelijk dankbaar, zcidc
de Gouverneur-Generaal, voor de ver-
eerende hartelijkheid, die ik van het Ko
ninklijk Huis cn Harcr Majcstcits Regee
ring ondervinden mocht. Voor den wel
komstgroet van vele gezagsdragers en or
ganisaties, de pers en tallooze vrienden
en tot heden mij onbekende belangstellen
den. Zoodra ook uit Indië de bezetter
verwijderd is, aldus besloot de Gouver
neur-Generaal. zijn alle gebicdsdcclen vrij
tot gezamenlijke wederopbouw van het
Koninkrijk. Het staat op de startbaan
voor nieuwe vluchten. Moge het hooge
hoogten bereiken.
nog niet bewoond, werd dezen da; door
een rede van Minister Ringers ingewijd,
die zijn buurman speciaal bedankte, als
zijnde vertegenwoordiger van de organisa
tie „Don Suisse", welke Zwitser in keurig
Nederlandsch kon antwoorden. En de ba
rak werd ingewijd met een goed verzorgde
koffietafel, door de heeren Roosendaal en
Westendurger uit Domburg gereedgemaakt
en door 70 grage magen verorberd. Ande
re barakkenkampen in Vli.;s"..;c-i. Domburg
en Vrouwenpolder meen ik .n dit vier
tal completeeren.
IV.
HET GAT VROUWENPOLDER-VEERE
Daarheen ging tenslotte de reis. Met de
dukw's door de bosschen lengs Westhove
en de vele buitens, alle gehavend, met veel
dood hout. naar den dijkbreuk, die nu nog
de grootste is. Maar ook deze mindert. De
binnendijk die wordt gelegd wora] lan
ger, en het andere einde komt al meer in
zicht. Wij staan aan den rand. Nu kan
de dukw niet verder. Hier is een zeearm
die ons scheidt van Voore Twee motor-
vaartuigjes zijn aan een langen sleiger ge
meerd, en door den mis'.igon regen, die
bijna heel den dag het zv/aargetroflen
eiland nog Iroosteloozer heelt gemaakt voor
de vreemde bezoekers, tippelen wij moei
zaam naar de schuit, die ons door het gol
vende water veilig naar den Kampveerschen
toren brengt, waar weer auto's ons wach
ten. Ook hier zullen we het winnen, ver-
lelt ons een deskundige. En het is wel
waar wat de burgemeester van Westkapelle
ons dien m. 'dag zeideWij houden ons
vast aan het oude Zeeuwsche woord Luc-
tor et Emergo. of. overgezet in het gewone
Zeeuwsch„Lukt het vandaege nie, dan
lukt het merrege".
Inderdaadhier vecht men met de zee.
Red.
De Nederl. Volksbeweging
Op den tweeden dag van lc constilu-
ccrcudc vergadering van dc N.V.B. in het
gebouw Bëllevue te Amsterdam, heeft de
Minister-President, Prof. Ir. W. Scher-
merhorn, een rede uitgesproken, waarin, hij
o.m. inging op dc vraag, welke de ver
nieuwing is, waarvoor de N.V.B. wil
strijden. Dt strijd van het cultureel econo
misch en söciaal welvarend volksleven, om
gerechtigheid cn om wezenlijke vrijheid.
Spr. herdacht vervolgens de vele offers,
die in dc afgeloopcn jaren gebracht zijn.
Door 'haar program nadert dc N.V.B.
het politieke leven cn steekt hen, die op
dat veld hün grootste activiteit verrichten,
van harte de hand toe.
Spr. had dc overtuiging, dat dit eerste
congres van de N.V.B. in het maatschap
pelijk leven van Nederland een gebeurtenis
is van historische betcckenis.
Het Departement van Verkeer cn Ener
gie deelt mede, dat met iDgang van
Maandag 17 September tot nadere aan
kondiging, geen nieuwe Rijvergunningen
voor personenwagens en motorrijwielen
door de Rijksverkeersinspecties zullen
worden afgegeven. Deze maatregel is ge
nomen in overleg met het Regeeringsdi-
rcctoraat Motorvoertuigen cn heeft dc
uitsluitende bedoeling, het tempo aanzien
lijk tc versnellen, waarin dc werkelijk ur
gente aanvragen om een rijvergunning
zullen worden behandeld.
17 Sept. 1944-17 Sept. 1945
Een datum, die in ons geheugen gegrift
zal blijven. De datum van de eerste groote
poging der geallieerden om Nederland to
bevrijden.
17 September 1944, één jaar geleden,
landden duizenden geallieerde soldalen op
ons grondgebied.
Herinnert U nog het bericht des middags
om 5 uur van de B.B.C.„Sterke aldeelin-
gen van het eerste geallieerde luchtlan-
dingsleger zijn hedenmiddag plm. 12 uur
in Nederland geland. Blijlt kalm en luistert
aandachtig naar alle uitzendingen van de
B.B.C., en do dienovereenkomstige bevelen
aan de Binnenlandsche Strijdkrachten".
Eén jaar, dat ons vele slachtoffers heeft
gekost, is voorbijgegaan, maar hel heelt
de vrijheid teruggebracht voor ons land,
voor Indië en voor alle bezette gTjieden.
Hel heelt de ineenstorling gezien van het
Duilsche Rijk en van Japan.
U herinnert zich ook den oproep der Ne-
derlandsche regeering aan hot spoorweg
personeel, waarin het verzocht werd het
werk neer te leggen en zoo de geallieerde
operaties te steunen. En met welk élan
werd die staking doorgevoerd
HET VERRE OOSTEN
Gen. Mac Arthur heeft order gegeven,
dat alle werkzaamheden van hei Japan-
schc nieuwsbureau Domei moeten worde/,
gestaakt.
Mac Arthur heeft verklaard, dat dc
voorwaarden der overgave voor dc Ja
panners niet zachtaardig zijn, cn dat deze
niet met handschoenen aan zullcr worden
uitgevoerd.
Hij zeide, dat reeds meer dan de helft
der Japansche strijdkrachten op Japan zelf
gedemobiliseerd zijn.
Nieuws uit Nederland
Het K.L.M.-internaat te Sorsterberg, dat
onder leiding staat van den K.I.M. radio-
tclegralist P. Oolgaard, en waar ongeveer
120 jongelui zullen worden opgeleid voor
de diverse takken van het lC.L.M.-bedrijf,
zal heden geopend worden. De opleiding
duurt drie maanden.
UIT STAD EN LAND
Tarieven bootreis
T erneuzenRotterdam
Wij publiceerden in ons nummer van
7 September j-1. op verzoek, dc officiccle
tarieven van bovenstaande bootreis, zoo
als die ons door de „Telegraaf" waren
verstrekt. De Provinciale Commandant
van de Prijzcncontröle bericht thans,
dat deze tarieven veel te hoog en dat
deswege tegen de Directie van de „Tele
graaf" procesverbaal is opgemaakt. De
vastgestelde prijs is f 3.50, enkele reis
voor rijwielen en kinderwagens f 1.50.
Tandems f3.Kinderen beneden 10 jaar
halve prijs. Er mag geen verschil in
klassen worden gemaakt.
Onze correspondent heeft dus volkomen
gelijk gehad met zijn klacht
Verpleegsters klagen
Wij vernamen
De verpleegsters uit het Ziekenhuis
Oostwal tc Goes hebben, in verband met
zijn radiorede van verleden weck Vrijdag,
een brief geschreven aan Minister Drces.
Dc verpleegsters wijzen daarin den Minis
ter o.a. op het groote tekort aan schoeisel
bij bet reeds in dienst zijnde personeel en
het gebrek aan uniformklccding. Tevens
wordt opgemerkt, dat dc meisjes, die zich
voor dc Marva melden, volledig gekleed
worden. Het gebrek aan verplcegsters-
ldceding cn -schoeisel is dan ook wel dc
voornaamste oorzaak, dat vele meisjes
zich niet als leerling-verpleegster melden.
Vlissingen
Voor het Roeiershoofd tc Vlissingen is
een Marineboot, ecu vroegere Duitschc
stormboot, gekapseisd. Van dc opvaren
den is 1 man verdronken. Dc andere
leden van de bemanning konden door toe
geschoten schepen worden gered.
Middelburg
In zijn rede heeit de minister van Finan
ciën hel publiek dringend verzocht geen
zinken geld op le potten. Het is van hel
grootste belang, dal met het gangbaar ge
bleven geld zoo normaal mogelijk worde
omgegaan.
Welnu, de conducteurs van de bootdienst
MiddelburgVlissingen denken er anders
Donderdagavond weigerde de conducteur
enkele passagiers moe te nemen, omdat
Zeeland vóór de bevrijding
Kricgsninrinc niet «ver degelijke navlg»tors beschikte
cn toch reker met de Zeeuwsche wateren geen weg
deze met een gulden wilden betalen. Had
de conducteur geen wisselgeld bezeten, dan
ware hiervan niets te zeggen geweest, doch
zijn tasch was welvoorzien.
Wij mecnen, dat dit een ergerlijk optre
den is en dat hiertegen ten strengste be
hoort te worden opgetreden.
OVEZANDE. De Boerenleenbank, afdee-
ling Ovezande, vergaderde. De omzet over
het afgeloopen boekjaar bedroeg 1214.403.
De winst ad f 1090.50 werd in de
reserve overgebracht. De afgetreden be
stuursleden J. Rijk en I. Dobbelaar werden
herkozen. De kassier, de hoc-.- C. Rentmees
ter bocd per 31 Dec, a.s. zijn ontslag aan.
ICOLIjNiPLAAT. De collecte ten bate van
de Stichting 1940—1945 bracht op 13680,
w.o. 1238.05 van de kerkcollecte, 1284.23
van de collecte op het feestterrein en 140.77
gld„ het saldo van de onderduikerskas.
WOLPHAARTSDIJK. De burgemeester al
hier heeft bericht ontvangen, dat de klok
uit den toren gevonden is hij tal zoo spoe
dig mogelijk naar onze gemeente worden
gebansporteerd.
NIEUWE BONNEN
GELDIG TOT EN MET 22 SEPTEMBER 1945
Aardappelen.
A 39. B 39, C 39, M 39 Aardappelen,
per bon 114 kg.
D 39. E 39. per bon 1 kg.
NIEUWE BONNEN
GELDIG TOT EN MET 29 SEPTEMBER 1945
Vleesch.
A 39 A. B 39 A, C 39 A, D 39 A,
E 39 A, M 39 A, A 40 A, B 40 A.
C 40 A. D 40 A. E 40 A, M 40 A
Vleesch, per bon 100 gram.
Engolsche bloem.
239 Algemeen, per bon 100 gram.
243 Algemeen, per bon 350 gram.
Vermicelli ol Aardappelmeel of Pudding
poeder.
247 Algemeen, per bon 100 gram.
Jam of Boterhamstrooisel.
251 Algemeen, per bon 250 gram Jam
en 150 gram Botcrhamstrooisel
Import Kaas (cheddar cheese).
255 Algemeen, per bon 200 gram.
Eipoeder.
257 Algemeen, per bon 70 gram.
Zout.
258 Algemeen, per bon 150 gram.
Koffie.
A 96, B 96, C 96 Reserve, p. bon 100 gr.
Suiker.
A 98, B 98. C 98 Reserve, p. bon 400 gr.
D 98, E 98 Reserve, per bon 500 gram.
Peulvruchten.
A 99, B 99, C 99 Reserve, p. bon 500 gr.
Rijst.
D 102, E 102 Reserve, per bon 250 gr.
Rijstebloem.
E 99 Reserve, oer bon 250 gram.
Huishoudzeep.
259 Algemeen, per bon c.a. 112 giam.
Zuidvruchten.
Allevering op bon 235 Algemeen, per
bon 50 gram.
Eieren.
D 103, E 103 Reserve, per bon 1 ei.
De eieren zijn verkrijgbaar bij de win-
Iceliers, die regelmatig rantsoenbonnen
voor dit artikel hebben geleverd. Deze
winkeliers kunnen do bonnen D 103 en
E 103 dagelijks bij den distributiedienst
inleveren legen aanvullingstoewijzinaen.
Winkeliers, die geen eieren in voorraad
hebben, mogen deze bonnen derhalve
(Wordt vervolgd)
