"i" VRUi: STEMMEN 3T
Attlee spreekt over
de winst van dezen oorlog
f— Redactie en Administratie j
DAGBLAD VOOR ZEELAND tSoSIKT"1"2
NUMMER 253 Woensdag 5 September 1945
De problemen
in en rondom Europa
De problemen in en rondom Europa zijn
nog verre van opgelost.
De schadevergoedingen zullen nog veel
besprekingen noodig maken voor ze in
kannen en kruiken zijn. Nu is ook Abes-
sinië komen opdagen, om zijn deel te krij
gen van de te verdeelen pot, en de Keizer
heeit zich daartoe tol de groole geallieer
den gewend. Doch hier is Italië, de vroe
gere bondgenoot van Duitschland de schul
dige. En ol daar iets te plukken valt Van
een kale kip, zegt het spreekwoord
Daar in Italië is nog veel verwarring.
77 Italiaansche senatoren, onder wie Ba-
doglio, moeten in verband met de zuivering
voor het Hooggerechtshof verschijnen?
In Milaan duren de gewelddadigheden
voort, meldt hel „Journal de Genève", en
er is weer eens een gevecht geweest in
een gevangenis, nu in de „San Vitlore'
tusschen ge-interneerde fascisten en parti-
sanenVeel Ie halen zal er voor den
Abessijnschen Keizer wel niet zijnhot
land wenschl schilderijen van oude mees
ters te verkoopen aan Amerika, o.a. de be
roemde Venus van Titiaan, voor 55.000 dol
lars. Amerikaansche dollars zijn daar geld
waard. Trouwens ook bij de leeggezogen
staten van Europa, ons land niet uitgezon
derd. Maar de katholieke kerk slaat er
thans op de bres, en roept alle kiezers op,
om bij de aanstaande verkiezingen te stem
men op personen, die de goddelijke wetten
eerbiedigen
Intusachen zijn de Amerikanen welwil
lend genoeg. Nu weer melden ze, dat ze
hun troepen uit Iran zullen terug trekken
voor 1 November. Ze willen onze Euro-
peesch-Aziatisclie wereld de volle vrijheid
laten, en ons zelfs helpen bij den weder
opbouw
Maar een beetje toezicht is nog wel ge-
wenscht. Met Frankrijk gaat hel nu goed,
Truman en De Gaulle zijn dikke vrienden.
Ook Griekenland blijft een zorgenkind.
Themislocles Soloelis, de leider van de Li
berale Partij, verklaart zich tegen don te
rugkeer van den koning, „die verantwoor
delijk is voor vijf jaren tyranniek dictatori
aal bewind, wat het Grieksche volk nog
niet is vergeten", zegt deze politieke leider.
4000 politieke gevangenen worden reeds
vrijgelaten, volgens een amnestiebcsluit der
regeering, doch zoowel van rechts als van
linfct toekent men hiertegen protest aan.-.
Egypte tracht door een „Hervormingsver-
bond" vriendschappelijke betrekkingen met
Engeland aan te knoopen. Maar de Arabi
sche Liga. waarvan Egypte lid is. staat
met eenige reserve tegenover de Britsche
heerschappij
Wij in Nederland verheugen ons over
een opgeklaarden politieken hemelwij
staan in eendracht verbonden rondom ons
koningshuis tegenover een ons welwillend
gezinde buitenwereld.
En wij pakken aan 1 Red.
De opbloei van Australië
Gedurende den oorlog is Australië's in
dustrie zeer uitgebreid, vooral in hel zuid
oosten, van Newcastle tot Adelaide, waar
de belangrijkste industrieën geconcentreerd
zijn. In het bijzonder de katoenspinnerijen
en weverijen, de fabricage van voedings
middelen, do houtpulp- en de chemische in
dustrie zijn in omvang toegenomen.
De bedrijven gebruiken (hans 7 milliard
kilowatt electriciteit, en 29 milliard kubieke
meter gas p. jaar. De totale productie heeit
een waarde van een milliard honderd mil-
lioen pond sterling. Daaronder bevinden
zich
een milliard honderdvijltig millioen pond
wol; driehonderdtachtig millioen pond bo
ter honderdvijltig millioen bushel tarwe
veertig millioen vierkante meter tweeds en
laken vijf millioen vierkante meter flanel
drie en een half millioen dekenszeven
honderd millioen baksleenen vier millioen
dakpannenzevenhonderdduizend ton ce
ment vijf millioen zeshonderdduizend tan
denborstels vierhonderdvijltig millioen
brooden van twee pond elkanderhalf
millioen ton ruwüzervijf millioen pond
kaarsen zeven en twintig milliard lucifers.
Een beetje van dit alles zou voor ons
bier niet onwelkom zijn.
In het Joodscho bedehuis aan do Wagen
straat te Den Haag is een plechtige dienst
gehouden ter herinwijding. Van de Jodeng,
die in Den Haag woonden, 17.000, zijn er
nog 1500 over.
Twee torpedobootjagers zijn overgeno
men van de Britscho vloot. Zij zullen her
doopt worden als „Piet Hein" en „Korte-
naer"worden door marinepersoneel be
mand on zijn bestemd om naar Indië te ver
trekken.
REDE VAN ATTLEE
De eerste minister van Groot-Brittannië
hield een radio-rede, waarin hij zijn land-
genooten aanspoorde bij te dragen tot het
scheppen van een nieuwe wereldorde, wel
ke alle naties 'de gelegenheid biedt in vei
ligheid voort te bestaan. De ontwikkeling
op het gebied der bewapening, maakt, dat
de toekomst der wereld hiervan aihangt,
In nauwe samenwerking met de andere
naties dienen maatregelen te worden ge
troffen. die den oorlog uitsluiten.
Attlee wees op de verplichtingen van
Engeland tegenover de bondgenoolen, op de
moeilijkheden met de voedselvoorziening en
op het gebrek aan brandstoffen en grond
stoffen.
Overal moet de volkswil bepalen, welke
regeering er aan het bewind komt.
Do demobilisatie mag niet overhaast
plaats vinden. Bezettingstroepen moeten
door Engeland worden geleverd.
Hij eindigde met de verklaring, dat de
verliezen in dezen oorlog niet te vetgeels
mogen zijn geleden. De winst moet zijn
een nieuwe opvalling aangaande de men-
schelijke maatschappij.
NIEUWS IN HET KORT
1600 Joden, groolendeels afkomstig uit
concentratiekampen, verlieten gisteren van
uit Marseille Europa, om naar Palestina
te emigreeren. Er waren ook Nederlandsche
Joden onder.
De Nolledijk
Toen wij Maandagmorgen vroeg weer op
het werk aan den Nolledijk arriveerden,
zou men niet gezegd hebben, dat daar tot
diep in den nacht was gewerkt.
Overal bedrijvigheid en do stugge wil
lol aanpakken om den kleidam, die thans
de beide einden van den Nolledijk ver
bindt, te verstevigen.
Het gaat er thans om de overwinning,
zoo juist op de zee behaald, te consolidee-
Met elke keer, dat de machtige grijper
zijn lading loslaat komt c.a. 30 kub. m.
klei den dam versterken en de definitieve
zege verzekeren.
Want ondanks de wilskracht en de offer
vaardigheid der dijkwerkers, zou dit suc
cesvolle resultaat niet zijn bereikt, wanneer
het goede materiaal, waarover thans wordt
beschikt, niet aanwezig was geweest.
Nu de kleidam is gesloten en de sterke
strooming heelt opgehouden, zal het tempo
van het verdere herstel aanmerkelijk opge
voerd kunnen worden.
Zoo laat het zich aanzien, dat het wer
ken aan den zanddam, die voor den klei
dam komt te liggen, veel gemakkelijker zal
gaan. Maandagmorgen vroeg was er nog
slechts sprake van een heuveltje, doch des
middags was dit tot een dijk geworden.
Het resultaat in dezen enkelen nacht be
haald was voor de toeschouwers werkelijk
verrassend.
Ook met het opspuiten van zand wordt
met kracht verder gegaan.
De pers-installaties in de Visschershaven
werken op volle toeren.
Het is evenwel niet juist te denken, dat
hier werkelijk enkel zand v/ordt gespoten.
Op 1 deel zand komen minstens 6, soms
zelfs 12 deelen water mede. Op den on
kundigen toeschouwer maakt het op het
eerste gezicht den indruk alsol er alleen
water door de buizen wordt gestuwd. Maar
ook hier kan men na oen aantal uren dui
delijk het resultaat waarnemen, hoewel een
gedeelte van de hoeveelheid gespoten zand
natuurlijk weer wegspoelt.
Het werk aan de Nolle «aat met onver
minderde kracht door. doch er wordt nu ge
werkt met de zekere overtuiging, dat de
overwinning is behaald.
Het ligt in de bedoeling den dijkwerkers
een ieesl aan te bieden zij hebben in de
aigeloopen weken bijna dag en nacht ge
zwoegd en de Koninginneleesten geofferd
Toch zullen zij nog even geduld moeten
oefenen. Eerst moet do dijk overal een
hoogte van 4 m. plus A.P. hebben bereikt.
Men moei immers op alles voorbereid
De zee is verraderlijk, men mag geen
enkel' risico loopen, maar wanneer straks
de vereischte hoogte is bereikt, en dat zal
niet lang duren, gezien den snellen voort
gang. die nu gemaakt wordt, dan zullen de
dijkwerkers ieest vieren en wij allen met
Het zal een feest zijn met een bijzonder
karakter en een historisch leitde eerste
bekroonde overwinning in de worsteling
om de volledige herrijzenis van Walcheren.
Geallieerde vliegtuigen hebben medica
menten en voedsel uitgeworpen, o.a. bij
Medan,
In enkele steden van Fransch Achter-
Indië hebben de nationalisten de macht
aan zich getrokken. Te Hanoi' ziin er 5000
Franschen in de citadel gevangen gezet.
De Spaansche radio wenscht de Spaan-
sche souvereiniteit over Tanger gehand
haafd te zien. Zij verklaart zich tegen het
internationale statuut, en oordeelt, dat de
aanwezigheid van Rusland een echec be-
teekent voor de westelijke mogendheden.
Leon Jouhaux, secretaris-generaal van de
C.G.V.. de vakvereenïgingscentrale van
Frankrijk, had zich tot Generaal de Gaulle
gewend met een verzoek tot een onderhoud,
ter bespreking der aanstaande verkiezin.
gen. De Gaulle antwoordde, dat hij wel
met hen wilde contereeren over vakveree-
nigings-aangelegenheden, doch niet over
politiek. Dit bleef voorbehouden aan de
politieke organisaties.
Jouhaux pleegt nu overleg met de leiders
der socialistische, radicale en communisti
sche partijen, zoowel als met die van het
rechlsche blok, om dit antwoord van De
Gaulle te bestudeeren.
Tsjang Kai Sjek roept alle strijdkrachten
in China, dus ook de communistische troe
pen, op, om zich te onderwerpen aan de
algemeene reorganisatie door de regeering.
Zij zullen geheel dezelfde behandelina on
dervinden. zonder onderscheid. De Kwo-
min-tang is afgeschaft.
Luitenant-admiraal J. Th. Fürstner, die is
benoemd tot lid van den Raad van State,
is eervol ontheven van zijn functie van be
velhebber der zeestrijdkrachten. In zijn
plaats is benoemd vice-admiraal C. E. L.
Helirich. die tevens bevorderd is tot den
rang van luitenant-admiraal. Deze blijft te
vens bevelhebber van onze zeestrijdkrach
ten in het Verre Oosten.
Uit Woubrugge wordt gemeld, dat ten ge
volge van dijkbreuk de groote Voorortsche
polder onder water is geloopen. Ook de
dijk van de Ringkade is bezweken. Daar
door staan nu ook de Lagenwaardsche en
de Bruimaagdensche polders, evenals do
Achfhovensche Polder, de Boespolder, en
de Vlietpolder onder water.
Personeel van Rijnland en van de pro
vincie is met man en macht aan het werk
om de gaten te stoppen.
UIT STAD EN LAND
DE FEESTEN
OP 31 AUGUSTUS EN 1 SEPTEMBER
Uit alle deelen van de provincie berei
ken ons berichten over geesldriitige feest
vieringen ter gelegenheid van den verjaar,
dag van H.M. de Koningin. Gebrek aan
plaatsruimte belet ons deze berichten, die
soms erg lang zijn. op te nemen. Daarom
volgt hieronder een opsomming van de
plaatsen, waar met concerten, muzikale
wandelingen, optochten. kinderfeesten,
straatversieringen, vuurwerk en danspartij
en de verjaardag van onze Vorstin op
feestelijke wijze gevierd is Nisse, Tholen.
St. Annaland, Renesse, Ovezande, Kruinin-
gen. 's-Heer Arendskerke, Axel, Zaamslag,
Stavenisse. Over het algemeen werd voor
de kinderfeesten royaal gegeven, zoowel
in natura als in geld. De organisatie was
bijna overal perfect. M.G. verleende in ver
schillende plaatsen medeworking door snoe
perij aan de kinderen aan te bieden.
Zeeland vóór de bevrijding
Den volgenden morgen word ik keel vroeg
wakker door een vreemd lawaai. Hel is nog nici
dijncn zijn weggeschoven, lioml'nog maar schuchter
schatting 8 a 10 cm.; Kleine Poolschc co Russische
ZON EN MAAN
Donderdag 6 September. Maanop 6.25,
onder 20.46. Zon op 21.23, onder 6.59.
MIDDELBURG. De muziekvereeniging
„Excelsior" heeft in de week van 10 tot 15
September, ter gelegenheid van haar 25-
jarig bestaan op 12 September, een muzïek-
week georganiseerd, waaraan verschillen
de vereenigingen hun medewerking toezeg
den. In de feestgids, waarvoor de wnd.
burgemeester, Mr. A. J. v. d. Weel, een
voorwoord schreef, zijn alle bijzonderheden
over de feestviering te vinden. Op 20 Oc
tober zal bovendien een solistenconcours
gehouden worden. De dirigent van de ver-
eeniging, de heer J. J. van Soelen te Vlis-
singen, viert eveneens op 12 September zijn
25-jarig jubileum.
MIDDELBURG. Tot slot van de oificieelo
feestelijkheden alhier werd Maandagavond
op het terrein Meelfabriek een gecostu-
meerde voetbalwedstrijd gespeeld tusschen
een elital van Middelburg en Zeelandia.
ten bate van de signaalaideeling van
Achilles. Begeleid door het muziekgezel
schap Excelsior vertrokken de voetballers,
voorafgegaan door de eveneens gecoslu-
meerde Achilles-band van het gebouw Mer-
curius naar het terrein, gadegeslagen en
gevolgd door een groote menigte.
Op het terrein was een dikke haag van
toeschouwers aanwezig, die allen een kos
telijk uurtje hebben meegemaakt.
Er was door de spelers veel werk van
de costumes gemaakt en men troi heel wat
aardige typen aan.
Een zeer leuk moment tijdens den wed
strijd was, dat een vliegtuig over het veld
kwam en de scheidsrechter luchtalarm gal,
waarop alle spelers dekking zochten.
Na afloop werd nog een marsch door de
stad gemaakt, aanschouwd door vele be
langstellenden.
In oen zeer vroolijke stemming kwam
de stoet tenslotte weer aan het uitgangs
punt terug, alwaar de heer De Vries allo
spelers en besturen der vereenigingen har-
lelijk dankte voor hun medewerking.
MIDDELBURG. Het gezelschap Jan van
Ostade voerde Maandagavond in de geheel
uitverkochte Schutlersholzaal de cabaret-
revue „Tusschen Licht en Donker" op. De
spelers waren allen voor hun taak bere
kend en het ten tooneele gevoerde stond
op een behoorlijk peil.
Kostelijk was de creatie van Jan van
Ostade als schooljongen. Ook in andere
stukjes gaf deze artist van zijn kunnen
blijk.
Piet van Ostade is een vlot conferencier,
terwijl de heer Binnendijk met zijn liedjes
de zaal uitstekend bezig hield. Henk van
Rijswijk bleek, ondanks zijn jeugd, reeds
een accordeonnist van formaat te zijn.
Kortom hier is een revue, waar men zich
enkele uren best amuseeren kan. Ook Dins
dag en Woensdag zijn er opvoeringen.
KAPELLE-BIEZELINGE. Beide klokken, die
tijdens de bezetting uit den toren te Bieze-
linge genomen zijn, zijn terug gevonden
door den dienst der Gemeentewerken te
Groningen.
V. "ARDE. Beroepen te Makkum (Fries
land; 'Js, A. J. van Heuven, predikant al
hier.
RENESSE. De gemeente Renesse is ge
adopteerd door Puttershoek (Z.H.). Deze
week worden de algevaardigden verwacht.
Ook de goederen arriveerden deze week.
NISSE. De collecte voor de Nationale
H.A.R.K. en Comité 1940-1945 heeit opge
bracht f 127.50.
KAPELLE. In de vacature van lid van
den tijdelijkon gemeenteraad, I. J. Risseeuw
P. Zegers is benoemd D. van Maris
Dzn.
Hoe :ol dit sites oiloopcn 1
