VRIJE STEMMEN
Tweede wereldoorlog ten einde
Capitulatie een feit!
Ie JAARGANG
NUMMER 251
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Maandag 3 September 1945
Algemccnc Leiding t
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boerroa
Hoofdredacteur i
J. Koekebakker
Redactie en Administratie:
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2163
De slimme Japanner
Terwijl wij met verbazing het bericht ver
nemen, dat in Duitschland dezen herfst ver
kiezingen zullen worden gehouden, en wij
ons afvragen of de groote bondgenooten
dan niet het gevaar beseffen, dat hier en
ginds in Duitschland vooraanstaande nazi's
met groote meerderheid zouden worden ge
kozen zooals reeds ergens in den
Amerikaanschen sector gebleken geeft
Japan ons andere raadsels op. Oogenschijn
lijk zijn zij de onderworpenheid zelf. Als de
vlootbasis Yokosoeka bezet zal worden,
verlecnen de Japanners volledige mede
werking. Alle bureaux en huisvostingsba-
rakken worden in gereedheid gebracht, en
zelfs clubs voor de officieren met Japansche
bediening, buffetten en drank worden aan
geboden. In de „Yomioeri Sjimboen" schrijft
een Japansche generaal, dat do Japanners
nederig moeten zijn, en zich moeten veree
nigen met de Chineezen, de Manlsjoerijers
en de Koreanen in één broederschap. En
dan vragen ze heel beleefd aan het hoofd
kwartier van Mac Arthur, of ze noa eens
nader mogen praten over de voorwaarden
van de capitulatie". Met het oog op de
gecompliceerde situatie in en buiten Japan
streven wij er bovenal naar, onaangename
incidenten to vermijden", zeggen ze. .Van
onvoorwaardelijke overgave gesproken 1
„Het is onze ernstige hoop, dat ons de
gelegenheid zal worden geboden, om onze
wenschen met betrekking tot bepaalde pun-,
ton van die voorwaarden voor te leggen".
Maar pas op Zij verzoeken o.a. de Japan
sche troepen in Zuid-Korea niet te ontwa
penen Motiefdaar zou de bevrijding
door de Russen een opstand onder de Ko
reanen hebben veroorzaakt, en nu bestond
er gevaar voor de Japansche personen en
eigendommen. En de Russische radio meldt
dat de Japanners, alvorens zich uit sommi
ge Chinesche steden terug te trekken, de
Chineesche politieke gevangenen vermoor
den, en de gebouwen der openbare dien
sten en militaire installaties in brand sto
ken.
Hier is enkel tot onze geallieerde vrien
den te zeggen houdt ze in de gaten
Het nieuwste
Bij de vernieuwing van Rotterdam zal
men van het allernieuwste partij trekken.
Er komen n.l. verzamelgebouwen voor gros
siers. zoodat deze, naast de voordeelen
van een collectieve behuizing, hun indivi
dualiteit niet behoeven prijs te geven. Do
gedachte is niet nieuw en wordt o.a. in
Engeland en Amerika reeds jaren in prak
tijk gebracht, naar insiders mededeelen,
met succes.
Identificatie van
oorlogsslachtoffers
Uit Den Haag meldt men, dat aan het
Militair Gezag onlangs een nieuwe dienst
is toegevoegd, n.l. die van de identificatie
en berging van lijken. Leider van dozen
dienst is Dr. A. van Anrooy. In de laatste
maanden heeft Dr. van Anrooy, lesamen
met eenige collega's, verschillende ploegen
„identificateurs" opgeleid, omdat men den
„onbekenden soldaat" een hoo-e uitzonde
ring wilde laten zijn.
Men heeft reeds ongeveer 1000 dooden
kunnen identiiiceeren en een waardiger be
grafenis kunnen geven dan hun tot dusver
te beurt was gevallen.
Deze dienst onderhoudt ook internationale
contacten om de Nederlanders te identifi-
ceeren, die in het buitenland zijn gestorven.
Roode Kruis eenheden naar Indië
De Oost-Indische Kamer van het Roode
Kruis zal haar plannen tot uitzending van
eenheden naar het Verre Oosten in belang
rijk versneld tempo ten uitvoer leggen. Tien
oonheden worden onverwijld gemobiliseerd
en een twintigtal specialisten worden aan
stonds uitgezonden.
Do wederzijdsche berichtgeving over het
lot der ge-interneerden en krijgsgevangenen
In Indië wordt nu met de grootste snelheid
in Nederland zoowel als in Indië op touw
jezet. Bij de afdeelingsbesturen van het
Roode Kruis zullen kaarten verkrijgbaar ge
steld worden, die de familieleden van per
sonen in Indië met de hun bekende gege
vens kunnen invullen.
Een menschelijke torpedo
Tegen de Japansche scheepvaart ge
bruikte de Britsche vloot een „menschelijke
torpedo". Van een moeder-onderzeeër werd
een torpedo afgeschoten, bemand met een
persoon. Deze maalde onder het vijande
lijke schip een meegenomen ontplofbare
lading vast, die op tijd was afgesteld. De
menschelijke torpedo keert terug en wacht
rustig de ontploffing af.
Gistermorgen om 10.30 uur Japan
sche tijd richtte Generaal Mac Arthur
zich tot de Japansche afgevaardigden
en één minuut later onderteekende
Shigomitsu, de minister van Buiten-
landsche Zaken, de capitulatie.
Na Japan teekende Mac Arthur,
namens alle geallieerden en vervol
gens kwamen de generaals Wain-
wright en Percival aan de beurt,
op speciaal verzoek van Mac Arthur
Admiraal Nimitz namens het Witte
Huis en alle Amerikaansche strijd
krachten, daarna China, Groot-
RaüSaOrede van Min.-Prcs. Prof.
SCHERMERHORN
Prof Schcrmcrhorn hield een ra
diotoespraak ter herdenking van de
slachtoffers van het verzet. Na zich in
de tegenwoordige houding van de voor
malige verzetsbeweging te hebben verdiept,
Wam de Minister President tot de con
clusie, dat in geen ander land van Europa
de verzetsbeweging zich zulke verstandige
beperkingen heeft opgelegd ais hier te
lande. Spreker wees tenslotte op het voor
beeld, dat de Koningin had gegeven door
een half milliocn gulden voor de slacht
offers van het verzet te storten.
Het hoogtepunt van de viering van Ko
ninginnedag en wellicht van het geheele
land, was het drama der bezetting, dat in
het Olympisch stadion Ie Amsterdam werd
opgevoerd door het comité „Nederland her
denkt 19401945". Prinses Juliana en prins
Bernhard bevonden zich op de eeretribune,
ook de minister-president was aanwezig.
Minister Logeman zal op 4 September
naar Londen vertrekken en vandaar op G
September naar Australië gaan.
Van Mook is Vrijdag in Colombo gearri
veerd, waar hij bosprekïnaen zal voeren
met Lord Mountbatten over do bezetting van
Ned. Indië.
Tusschen do Nederlandsche regeering en
de Canadeesche regeering worden bespro
kingen gevoerd over het beschikbaarstellen
van een complete uitrusting voor twee divi-
VAN HIER EN DAAR
Admiraal Hellrich en de gedelegeerden
van Rusland en Frankrijk zijn Zaterdagmor
gen in Yokohama op generaal Mac Arthur's
hoofdkwartier aangekomen.
Op het H.Q. van SEAC zijn de berichten,
volgons welke do Japansche commandant
te Singapore voornemens is door te vech
ten, ontkend. Hoewel hij aanvankelijk ge
neigd was zich niet te onderwerpen, is hij
daar thans toe bereid, zoo deelde hij mede.
Reuter meldt, dat een viermotorig Ameri-
kaansch transportvliegtuig, dat vooruitge
schoven aldeelingen en eenige correspon
denten vervoerde, door Japansch luchtdoel
geschut is beschoten.
Een vertegenwoordiger van de Chinee
sche communistische partij verklaarde na
mens Mao-tse-tung, dat de communisten zich
bij de leiding van Tsjang Kai Tsjek zouden
neerleggen, indien deze tengevolge van
strikt democratische verkiezingen wederom
president van China zou worden.
Stichting van den arbeid
De Stichting van den Arbeid heelt een
dringend beroep op alle werkgevers ge
daan, om de toegestane week vacantie
met behoud van loon, ook werkelijk aan
hun personeel te geven.
Adres Wageningsche studenten
De Wageningsche studenten hebben een
adres overhandigd aan don Minister van
Landbouw, Visscherij en Voedselvoorzie
ning. Ir. S. L, Mansholt. nadat hij zijn rede
ter openingder Landbouwhoogeschool te
Wageningen had uitgesproken.
Adressanten betuigen hierin hun leed
wezen over de houding van do regeering
en haar adviseerende colleges, zooals deze
blijkt uit de mate waarin do zuivering van
de hoogleeraren en docenten van de Land
bouwhoogeschool heelt plaats gehad.
Brittanië, Rusland en vervolgens
alfabetisch Australië, Canada, Frank
rijk, Nederland en Nieuw Zeeland
Toen Luitenant-Admiraal Helfrich
voor het Koninkrijk der Nederlanden
teekende, zei de verslaggever tot
de luisteraars over de heele wereld
„Nu teekent de man, die de bevel
hebber was van de geallieerde zee-
strijdkra'chten in Nederlandsch Indië
in een tijd, toen de geallieerden zoo
weinig en de vijand zoo veel had
Op de toespraken van Mac Arthur,
President Truman en Admiraal
Nimitz komen wij nader terug.
Amerika roept Nederland
Het contact tusschen do Vereen. Staten
en Nederland wordt zooveel mogelijk be
vorderd. Het cultureele leven van de beide
mogendheden zal door middel van pers en
radio onderling worden uitgewisseld. Van
Amerikaansche zijde stelt mon vooral be
lang in de toestanden der Nederlandsche
universiteiten. Waar hulp noodig is, zal
deze worden geboden. Het ligt in de bedoe
ling Nederlandsche studenten in Amerika
Ie laten sludeeren, terwijl Amerikaansche
studenten naar Nederland zullen komen.
Geen Hugo de Groot-tentoonstelling
Op 28 Aug. was hol den 300-jarigen
sterfdag van Hugo de Groot, In verband
met de verkeersmoeilijkheden is deze her
denking dit jaar niet met een tentoonstel
ling gepaard gegaan.
De prachtige Grotius-collectie van de bi
bliotheek van het Vredespaleis, die alle
werken van Hugo de Groot in de verschil
lende edities en vertalingen bevat, is weer
op haar oude plaats terug, nadat zij gedu
rende het laatste jaar van de bezetting in
Den Helder opgeborgen is geweest.
Een comité tegen annexatie
Te Groningen is opgericht een comité van
actie tegen annexatie. Het comité keert
zich tegen eiken vorm van annexatie van
vreemd grondgebied en wenscht hiervan
in woord en geschrilt te getuigen.
Do Brabantsche boeren denken er weer
anders over. Dit blijkt uit het feit, dat het
hoofdbestuur van den Noord-Brabanlschen
Christelijken Boerenbond als zijn meening
heeft uitgesproken, dat aan Nederland niet
de gelegenheid mag worden onthouden tot
een gedeeltelijke schadeloosstelling in den
vorm van annexatie van een hoofdzakelijk
agrarisch gebied van behoorlijken omvang.
Steeds vooruit
De Kamer van Koophandel on Fabrieken
voor Zuid-Holland Ie Rotterdam beeft in
het leven geroepen oen commissie „Ver
zorging Streekvervoer Zuid-Hollandsche en
Noordelijke Zeeuwsche Eilanden", welke
lol taak heelt zich te beraden over de maat
regelen, welke kunnen leiden tot een geco
ördineerd verkeersapparaat, dat op de be
hoeften van deze eilanden is afgestemd.
Inzonderheid zal hierbij aandacht worden
besteed aan betere verbindingen met Rot
terdam.
Onsociale elementen
Een zwarthandelaar uit 's-Heerenhook
werd in de buurt van Middelburg aange
houden, waarbij 1.5 kg. boerenboler op
hem werd gevonden. Hij had die voor f 30
per kg. gekocht, beweerde hij. De boter
moest hij natuurlijk afgeven en daarbij
kreeg hii nog een proces-verbaal.
De boeren moesten zich schamen om die
zwarte Pielen nog van hun op ongeoorloof
de en a-sociale wijze verdiend geld ai te
helpen. Laten ze het straits maar inleveren,
dan wordt er een betere bestemming aan
gegeven. En de boter kan bovendien wel
beter besteed worden als aan Zwart-jannen.
Max Blokzijl voor het gerecht
Max Blokzijl zal op 11 Sept. a.s. om 10.30
uur voor het Bijzonder Gerechtshol te Den
Haag terecht staan. Hij heeft ruimschoots
don tijd gehad, zich op deze „brandende
kwestie" voor te bereiden.
Met hem zal de oud-N.S.B.-burgemeester
van Wassenaar, Jhr. de Blocq van Schel-
tinga, voor het gerechtshof verschijnen.
„Zwart" haarknippen verboden
De kappers in Nederland weten met hun
prijzen geen maat te houden. Teneinde de
prijsopdrijving tegen te gaan, is thans door
den Minister van Handel en Nijverheid een
beschikking uitgevaardigd, volgens welke
de kappers verplicht zijn op van de straat
al duidelijk zichtbare wijze hun tarieven
bekend te maken. Dit vergemakkelijkt voor
pubiiek en opsporingsdienst van het Direc
toraat-Generaal van de Prijzen het consta-
teeren van prijsopdrijving.
Reclasseering politieke gevangenen
Het comité dat zich heelt gevormd tot
reclasseering van politieke arrestanten,
heelt alloreerst ten doel, de volksopinie rijp
te maken voor deze terugschakeling en
vervolgens de maatregelen voor te berei
den om tot een behoorlijke reclasseering te
komen. Belangstellenden en belanghebben
den kunnen zich, uitsluitend schriftelijk,
wenden totMr. F. Duynstee, Heemskerck-
straat 43, Den Haag.
Voorlichting omtrent Indonesië
Gedurende den oorlog is de belangstel
ling voor Indie zeer gegroeid, en onder de
verdrukking werd hot gevoel van saam-
hoorigheid grooter.
De voorlichting omtrent Indië is no" voor
verbetering vatbaar. Een commissie, be
staande uit Nederlanders en Indonesiërs,
zorgt thans, onder leiding van den heer
Kerstens, voor de ambtelijke voorlichting, de
commissie-Schermerhorn zorgt voor de ver
breiding van kennis in Nederland over In
dië. Verschillende instellingen, die zich al
jaren op dit gebied bewogen hebben, wer
ken hieraan mede.
Zuivering filmwezen
Binnenkort kan de publicatie tegemoet
worden gezien van een tweetal Koninklijke
Besluiten met betrekking tol de zuivering
van het filmwezen. Een der besluiten re
gelt hel zuiveren van het filmproductie
wezen, het andere dat van het filmtheater-
en verhuur we zen.
In Zaamslag werd een boterverpakker
bekeurd, die pakjes boter van een te licht
gewicht afleverde. Zoo iemand moet zeer
streng worden aangepakt, want van het
weinige vet en boter, dat we krijgen mag
niets worden gestolen.
i.
Lage Zwaluwc gegeven bevel. Menig passagier aag
dan ook zijn toch al sclwarschc kleeding bedorven
en oogblcssurcs waren al evenmin denkbeeldig.
De gebeurtenissen in de provincie Zeeland
gedurende de laatste maanden voor de bevrijding
meer in het bijzonder in en om Goes
