VRIJE STEMMEN Sf
Onze Landsvrouwe
D« Redactie en Administratie!
AGBLAD VOOR ZEELAND ?^oS<2i63narkt2
Donderdag 30 Augustus 1945 EïlffT
le JAARGANG
NUMMER 249
Hare Majesteit de
Op 31 Augustus schaart zich geheel het
Nederlandsche volk eendrachtig rond den
koninklijken troon, om aan onze Lands-
Moeder de beste gelukwenschen aan te
bieden. Werd haar groote voorzaat Vader
des vaderlands genoemd, omdat hij in een
bewogen tijdperk onzer geschiedenis de
centrale figuur is geweest, die ons Neder
landsche volk eerst waarlijk tot een volk
heeft samengebonden, in den heldhaftigen
strijd tegen de Spaansche overheersching
Koningin Wilhelmina mag naar waarheid
onze Lands-Moeder heeten, omdat zij in 'de
ontzaglijke jaren van Duitsche verdrukking
ons allen fier is voorgegaan in kloekmoedig
verzet tegen don overweldiger, en door
haar woord en voorbeeld ook van uit de
verte, ons allen heeft gestimuleerd tot ro-
buste trouw aan het verdrukte vaderland,
en juist mee door haar saambindende
kracht een eenheid heeft gesmeed tusschen
alle verzetsgroepen in ons volk, die in ons
eertijds zoo verdeelde land haast ondenk
baar scheen. Zij heeft opnieuw ons volk
aan haarzelve en aan het vaderland vast
verbonden, en daardoor bewust gemaakt,
wat wij allen samen mogen beziten, en
De Vereenigde Staten
willen toch helpen
In de Vereenigde Staten wordt voorlaan
de auto-productie weer geheel vrijgelaten-
Goed nieuws voor allen, die een auto zoo
bitter noodig hebben.
Voor alle regeeringsdepartementen wordt
de 40-urige werkweek ingevoerd.
De Amerikaansche journalisten hebben
nu eindelijk toestemming verkregen. Polen
en Bulgarije binnen te reizen. Men weet.
dat deze landen tot nog toe hermetisch ge
sloten bleven voor Westersche pottekijkers.
Een goede stap naar de open deur.
Nu de leen- en pachtwet vervalt, omdat
de oorlog gedaan is, waarvoor ze werd
ingesteld, wil Amerika toch ook verder
helpen. Alleen op andere voorwaarden. Men
kan contant betalen, of wel credieten zien
te krijgen van de Export- en Importbank.
Bovendien kan worden overeen gekomen,
de reeds bestelde goederen in dertig jaar-
lijksche termijnen te betalen, benevens ren
te voor het nog uitstaande bedrag.
Het Witte Huis verklaarde opnieuw, dat
Amerika geen enkel stukje grondgebied wil
veroveren. „Wij wenschen vrede en wel
vaart voor de geheele wereld
De Amerikaansche marine heeft een lan-
ge-afstandkanon, dat door „radar" wordt
gecontroleerd, en dat op een afstand van
15 km. met absolute trefkans een naderend
vliegtuig kan neerhalen. Dat zou dus
een wapen tegen de aanvallen met atoom
bommen kunnen zijn. Aldus de „Evening
Standard".
België
Onze gezant, baron Van Harinxma thoo
Slooten. heelt bij zijn bezoek aan Gent een
rede gehouden, waarin hij de samenwei-
kin bepleitte van deze beide landen in de
nieuwe constellatie van Europa, op alio
gebied, politiek, militair, economisch en
cultureel. Reeds is een douane-overeen
komst gesloten, en een monetair accoord
tol stand gebracht. Voor het Hooger Onder
wijs bepleitte hij uitwisseling van profes
soren en studenten.
De Socialistische partij heeft zich bereid
verklaard, dit in antwoord op een verzoek
der communisten, om met deze partij over
leg te plegen, als het volgend jaar ver
kiezingen zullen plaats hebben.
Britschelndië
Soobhas Chandra Bose, die door Japan
was vooruitgeschoven als het hoofd van de
voorloopige regeering van „Vrij Indië",
Toelichting op de bonnenlijst
De bon 233 „Algemeen" is aangewezen
voor plm. 140 gram ontbijtkoek.
Daar de detaillisten bevoorraad zijn op
de voor-inleveringsbon 200 „Algemeen",
die in de periode 22 Juli tot 28 Juli is inge
nomen, dienen eerst die klanten geholpen
te worden, die dezen bon hebben ingele
verd. De bonnen 233 „Algemeen" die in
genomen en waarop niet direct kan wor
den afgeleverd, dienen t.z.t. apart opge
plakt bij den Distributiediensl te worden
ingeleverd.
Koningin 65 jaar
wat wij allen samen in eere moeten hou-
Thans staan wij vereenigd om haar troon
geschaard, en bij alle verschil in geeste
lijke overtuiging, en in opvattingen om
trent de te volgen politiek in de eerstkomen
de jaren zijn wij hierin allen één allen sa
men trouw aan Nederland, en allen samen
trouw aan het hoofd van Nederland, aan
onze Koningin 1
Wij wenschen haar allen geluk met dezen
dag, dien zij na vijf jaren weer voor het
eerst in het eigen land mag vieren.
Wij wenschen haar allen volkomen her
stel van gezondheid, die ongetwijfeld in
deze jaren, en vooral in deze laatste ge
spannen tijden, zeer beproefd is geweest.
En wij spreken de hoop uit, dat zij nog
vele jaren te midden van haar volk ge
tuige moge zijn van den heropbloei van
haar geteisterde Koninkrijk, zoowel hier als
in de overzeesche gebiedsdeelen.
Onze Koningin verjaart. Wij danken God
voor dit kostbaar pand van onze volksver-
bondonheid. En wij bidden over haar er
de haren Gods besten zegen. Red.
werd op 8 Aug. j.l. zwaar gewond bij een
vliegtuigongeluk, toen hij uit Singapore
vluchtte naar Japan. Hij is nu overleden,
meldt het Japansche nieuwsbureau.
Het Verre Oosten
Het paleis van Hirohito aan de baai van
Singapore wordt hoofdkwartier van gene
raal Mac Arthur.
Aan het Japansche hoofdkwartier is op
dracht gegeven, om Ned. Indië en de Salo
monseilanden aan het geallioerdo opper
bevel over te geven. Te Rangoon waren
bij de capitulatie-overeenkomst ook verte
genwoordigers van Nederland aanwezig.
De Russen bezetten Zuid-Sachalin en een
aantal eilanden van de Koerillen.
De Chineesche communistische leider
Mao Tse Tung en twee andere communisti
sche functionnarissen zijn in gezelschap van
den Amerikaanschen ambassadeur in
Tsjoenking aangekomen.
Noorwegen
Quislings hersenen zijn met X-stralen ge
fotografeerd. Hij bleekt volkomen toereke
ningsvatbaar te zijn volgens de deskundi-
T sjecho'Slowakije
Er zal een voorloopige nationale verga
dering worden gevormd van 300 afgevaar
digden, waaronder 100 vertegenwoordigers
van Slowakije. Zij zullen gekozen worden
door middel van getrapte verkiezingen.
Egypte
Het Egyptische kebinet heeft zijn goed
keuring gehecht aan het vriendschapsver
drag met Yemen. Een nieuwe stap in de
richting van den groot-Arabischen Bond.
In Cairo is de British Middle East Office
opgericht, onder leiding van Sir Arnold
Overton. Van hieruit zullen alle Britsche
bemoeiingen met het Midden-Oosten uit
gaan. Zeker is de Britsche positie in deze
wereldstreek van het uiterste belang, en
tevens precair, door de Arabische aaneen
sluiting.
Oppositie tegen het regime Franco
In Mexico is een nieuwe Spaansche re
geering gevormd, waarin de opposilioneele
partijen zijn vertegenwoordigd. De regee
ring van Mexico heeft deze Spaansche re
geering reeds erkend.
Griekenland
De Grieksche Communistische leider Ni
colas Zachariades heeft medegedeeld, dat
„indien de monarchistische provocaties
voortgaan, de Elas de wapens wol weer
eens zou kunnen opnemen. Honderdduizen
den stevige arbeidershanden wenschen een
duidelijk antwoord te geven op deze mis
dadigheden en geweldplegingen", zeide hij.
„De democratische discipline houdt hen te
rug. doch indien het hoogste volksbelang
zulks vergt, zal de Elas-banier opnieuw op
de toppen van de Grieksche bergen ver
schijnen". Zachariades laakte de „koloniale
interventie" van Clement Attlee, de Britsche
minister-president en van den minister van
buitcnlandsche zaken, Ernest Bevin in de
huidige situatie. REUTER.
Extra bericht
Minister-president Schermerhorn zal op
Vrijdag 31 Aug. om half 1 een radio-toe
spraak houden, om op te wekken tot steun
aan de collecten van Volksherstel en de
Stichting 19401945.
Ministerieel bezoek
Minister Mansholt, minister van Land
bouw. bezoekt dezer dagen Zeeland, o.a.
Schouwen-Duiveland. Tholen en Walcheren.
Minister Ringers, minister van Openbare
Werken, bezocht de dijkwerken bij Veere.
Aanstaand feuilleton
Wij plaatsen vanaf aanstaanden Maan
dag een feuilleton van een onzer mede
werkers over de gebeurtenissen in de pro
vincie Zeeland gedurende de laatste maan
den voor de bevrijdingin het bijzonder
Radiorede van Minister Vos
Ir. H. Vos, Minister van Handel en Nij
verheid, sprak Dinsdagavond over verschil
lende urgente problemen.
De kolenproductie stijgt. Per daa produ-
ceeren onze mijnen 19.000 ton kolen. Uit
Amerika wordt 75.000 ton per maand in
gevoerd. Daarbij komt nog invoer uit
Duitschland. De gezinnen ontvangen reeds
2 eenheden brandstof.
De schoenenproductie stijgt tot 340.000
paar per maand, 30 pet. van het normale
getal van voorheen.
Wol en katoen worden in bevredigende
hoeveelheid ingevoerd.
Fabricage van noodglas is begonnen.
Getracht wordt, een extra-toewijzing zout
voor den inmaak te verstrekken. Het rant
soen zout wordt van 3 op 4 ons gebracht.
Zoo spoedig mogelijk zullen 2 pakjes si
garetten per week worden verstrekt, of
daarmee overeenkomende hoeveelheid ta
bak, sigaren of cigarillos.
De minister zeidethans draait de
machine, die pas op gang is gebracht, nog
op de eerste versnelling. Dit najaar hopen
wij de tweede versnelling te bereiken. En
volgend voorjaarmet volle kracht voor-
De spoorwegen voor de microfoon
Voortaan zal iederen Zondag om 2 uur
door de Nederlandsche Spoorwegen tien
minuten voor de radio worden gesproken.
Deze eerste maal werd verslag gedaan van
nieuw ingetreden verbeteringen der dienst
regeling. Daaromtrent kan men zich aan
de stations informatie verschaffen. Op Vrij
dag 31 Augustus en Zaterdag 1 September
rijden de treinen en bussen als op werk
dagen. Een groole teleurstelling was. dat
van de 52 rijtuigen, die uit Duitschland te
rug kwamen, er slechts 8 direct bruikbaar
waren. 44 moesten naar de werkplaatsen.
En deze zijn ook al weer dikwijls beroofd
van machines en materialen 1
Een beroep werd gedaan op het publiofc
om zoo weinig mogelijk voor plezier op
reis le gaan. Geef aan degenen die voor
hun werk moeten reizen de nog steeds be
perkte ruimte 1
Ons vorstelijk huis in 65 jaren
31 Augustus 1898. Koningin Wilhelmina
neemt de teugels van het bewind zelf
in handen.
7 Februari 1901. Huwelijk met Prins Hen
drik, Hertog van Mecklenburg-Schwerin.
30 April 1909. Prinses Juliana geboren.
20 Maart 1934. Overlijden Koningin Emma.
3 Juli 1934. Prins Hendrik overleden.
7 Januari 1937. Huwelijk voltrokken tus
schen Prinses Juliana en Prins Bernhard
van Lippe-Bieslerfeld.
31 Januari 1938. Geboorte van Prinses
Beatrix.
5 Augustus 1?.:3. Geboorte van Prinses
13 Mei 1940. De Koninklijke Familie wordt
door den Duitschen inval gedwongen
ons land te verlaten.
19 Januari 1943. Prinses Margriet geboren.
Augustus 1945. De Koninklijke Familie
in zijn geheel terug in het vaderland.
UIT STAD EN LAND
GOES. De Oranjevereeniging heeft oen
uitgebreid programma klaar. Op 31 Aug.
geeft het muziekcorps van het Leger des
Heils van 8.30 tot 9 uur koraalmuziek van
den toren. Van 9 tot 10.45 uur voeren de
schoolkinderen het Lintenspel en de Klop-
permarsch uit. 's Middags vinden sportwed
strijden plaats, opstelling op de Markt,
waarna met medewerking van Hosanna,
Euphonia en de Pijpers door de stad wordt
gemarcheerd.
Op 1 Sept. een optocht van wagens en
deelnemerscorporaties, opstelling op den
Parallelweg. Tot besluit 's avonds een groot
feestconcert door Euphonia.
ZON EN MAAN
Vrijdag 30 Augustus Zon op 6.47, onder
20.33. Maanop 0.12, onder 15.43.
Zaterdag 31 Augustus. Zon op 6.49, onder
20.31. Maan op 0.56, onder 16.5é.
Vrijdag 31 Augustus
zal ons blad niet verschijnen
GOES. Enkele personen werden weer
bekeurd, daar zij geen persoonsbewijs in
hun bezit hadden.
GOES. In het perceel Westwal 38 is
een onderkomen ingericht voor daklooze
touristen, die tot nu toe op het politiebureau
waren ondergebracht.
GOES. De wnd. Burgemeester van Goes
maakt bekend, dat klachten betreffende
overtredingen van art. 1 van het Tribunaal-
besluit tusschen 9 en 12 uur voormiddags
kunnen worden ingediend ter gemeente
secretarie, 2e afdeeling, alwaar ook klach
tenformulieren verkrijgbaar zijn.
Art. 1 van het Tribunaalbesluit bedreigt
met straf degenen, die gedurende de vijan
delijkheden of tijdens de vijandelijke be
zetting steun hebben verleend aan of inge
nomenheid hebben betoond met den vijand
aangesloten zijn geweest bij de N.S.B. of
enige daaraan verwante instelling, voor de
N.S.B. zijn werkzaam geweest of daarmede
hebben gesympathiseerd, voordeel hebben
getrokken van maatregelen van den vijand,
met den vijand vertrouwelijken omaang
gehad of geen gevolg hebben gegeven
aan door de Nederlandsche Regeering in
verband met de oorlogvoering uitgevaardig
de wettelijke maatrtgelen of gegeven be
velen.
GOES. De heer Jac. van den Hout (S. D.
A. P.) heeft bedankt als raadslid. In zijn
plaats is benoemd de heer F. C. Schog.
GOES. Naar we vernemen zal de Har
monie „Euphonia" bij het concert, dat ze
a.s. Zaterdag op de muziektent zal geven,
o.a. ten gehoore brengen, speciaal bewerkt
door haar directeur den heer De Rooy voor
harmonie het bekende „Grootvaders Klok",
een en ander in verband mëï hel gelukkige
feit, dat Grootvaders Klok weer in Goes is
teruggekeerd.
Een aardige gedachte, die ongetwijfeld
bij het publiek instemming zal vinden.
GOES. Op 27 Aug. had onder leiding
van den wnd. Burgemeester ten Stadhuize
te Goes een samenkomst plaats van de
particuliere secretaresse en den particulie
ren secretaris van H. M. de Koningin met
een 14-tal personen uit diverse kringen der
Goessche samenleving, waarin verschillen
de vraagstukken en moeilijkheden van den
dag werden besproken en toegelicht en
mededeelingen werden gedaan. De bespre
kingen droegen een aangenaam en geani
meerd karakter.
MIDDELBURG. Middelburg heeft een aar
dig programma klaar voor de feestdagen.
Zoo zal er op Koninginnedag 's middags een
militaire parade worden gehouden, een op
tocht, om 4.30 uur, waaraan vele muziek-
vereenigingen zullen deelnemende route
daarvan werd gewijzigd, 's Avonds een
gondelvaart in 't kanaal. Op 1 Sept. wordt
o.m. een lintenspel opgevoerd, terwijl des
avonds het feest met een groot vuurwerk
zal worden besloten.
Wanneer het weer meewerkt, heelt Mid
delburg een mooi feest in het vooruitzicht.
VLISS1NGEN. Voor hel Belgische loods
wezen arriveerde gisteren een 2-talafhaal-
booten. Men kan nu weer genieten van
het imposante schouwsepl, dat het beman
nen der schepen biedt.
Het Ned. loodswezen bemando reeds een
motorvisscherssloep, die voor dit doel was
omgebouwd.
SCHOUWEN. De bonnenlijst door ons ge
publiceerd op Woensdag 29 Aug. en die
geldig is tot en met 8 Sept., geldt ook voor
Schouwen.
SPORTNIEUWS
WEDSTRIJDPROGRAMMA
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1945.
AFDEELING A. Coliinsplnatschc Boys I-Kam
perland I, 6 uur. Zceuwsche Boys l-Wisscnkcrke
I. 6 uur. AFDEELING B. Patrijzen II-Nicuw-
dorp I, b uur. Luctor Il-s-Hccr Arend,kerke I,
6 uur. AFDEELING C. Kruiningcn I—Krahben-
dijke I. 5 uur. Riltand-Ball. 1-Ycr.eke II, 5 uur.
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1945.
AEDEELING B. Patrijzen lU-Luctor U. 6 uur.
AFDEELING C. Hnnswccrtsehc Boys l-Kruinin-
gen 1, 6 uur.
KAMPIOENSWEDSTRIJDEN.
Kampioen C-Kloctingc I. 6 uur. Kampioen A-
Kamitiocn B, 6 uur.
RECTIFICATIE BOULEVARDLOOP.
No. 3 bij dr beeren was niet. zooals eerst vermeld
G. W. Wobbclnerc. maar de reeds vroeger bekende
Zccuwschc bardloopcr G. W. Dobbcluere.