VRIJE STEMMEN Big-Tliree-coiilereiitie geëindigd Ie JAARGANG NUMMER 227 DAGBLAD VOOR ZEELAND Vrijdag 3 Augustus 1945 Algcmccne Leiding B. G. Kloosterziel en S. L, Boerma Hoofdredacteur i J. Kockcbakkcr Redactie en Administratie i Goes, Beestenmarkt 2 Telefoon 2163 INDONESIË vraagt de aandacht I. Indonesië zucht nog onder den Japan- chen hiel. Duizenden maken zich op om het te gaan bevrijden. Kennen wij Indië en den Indonesiër voldoende Een mooie kennis tot deze bijdrage le verde Dr. Soemiko Djojokadi-Koesoemo, loon. hij op de eersle gehouden vergade ring van hel Verbond van Indonesische burgers sprak over de cullureele zijde van de samenwerking tusschen Nederlanders Indonesië/s. Wal wil bet Verbond: Hot wil zijn een manifestatie van ..den drang en den wil tot samenwerking tus schen Nederlanders en Indonesiërs. Wat wil het Verbond? Het wil zijn een ma nifestatie van den drang en den wil tol samenwerking tusschen de verschillende jen der bevolking, vereonigd door de ïieide voor Indonesië. Voor oen derge lijke samenwerking is noodig een eerlijke en bewuste geesteshouding. Dr. Soemiko wees er op, dat de aanra king tusschen het Westen en het Oosten aan hel eind van de vorige eeuw intensief is geworden door de versnelde- doordringing van het Westen. Het Oosten werd door deze aanraking aanhanger van de materialistische we reldboschouwing en keerde zich af van de eigen cultuur en levenswaarden. De Oosterling maakte zich de Wester- sche wetenschap en techniek eigen en drong door in het natuurwetenschappe lijk denken. Doch de Westersche geest bleel hem vreemd. Dit- leidde tot wat Prol. Kremer eens pittig noemde, een gees telijke aardbeving voor den Oosterling, >n onevenwichtigheid van geost, die ook t uitdrukking kwam in het politieke le- _>n en een onzekerheid tegenover levens vraagstukken lol gevolg had. Kent Uzelve, dan hebt gij moed Dit oude Javaansche spreekwoord moet de karakteristiek zijn van de nieuwe pha se die wii thans zijn ingegegaan. De Oosterling zal dieper in den rijken Wes- lerschen geest hebben dPor te dringen, niet aiieen om materieel gewin, doch om zich lot een harmonisch mensch te ont wikkelen. Daarnaast moet hij zichzelf -evenwel herkennen en de eigen culluur en cultuurwaarden opnieuw beleven en deze hervormen in het kader van don nieuwen tijd. Do angst om zichzelf le verliezen bij de aanraking met een andere cultuur, zal verdwijnen wanner wij onszelf kennen. Wij moeten trachten uit beide culturen de zedelijke motieven ons eigen te maken. 'Oost en West zullen zich hebben te her zien. Bij de Indonesische jongeren komt dit reeds tol uiting in hun veranderde levenshouding. Zij wenschon zich le be vruchten met den Westerschen geest, en 'zich te doen schragen met den Ooster- schen geest. Het Westen zal moeten breken met den •superieuren rassenwaan en deze zal moe- ton plaatsmaken voor de weienschap dat -ook het Oosten iets le bieden heelt. Er zijn in het verleden ook door het Westen groote fouten gemaakt. Het blin de reageeren op liet nationalisme b.v. was weinig verhel/end, waarbij vooral de pers zich kenmerkte door een volslagen gebrek aan stijl. De rassendiscrimatie kwam ook voort uit het gemis aan inner lijke zekerheid en den angst voor uitingen -die niet uit de eigen wereld kwamen. Hel is echter nu den tijd om te streven naar een betere samenleving en ook op politiek gebied de Dit is een zeer belangrijke reden, die ons aller belangstelling ten volle verdient. Oost en West zullen elkaar steeds meer moeten gaan doordringen, Nederlanders, Indonesiërs en Chineczcn zullen als gelijk waardige leden van de Volkerenfamilie eendrachtig, me! volkomen eerbiediging van eikaars persoonlijkheid, een betere wereld hebben lo bouwen Red. Er zit schot in Met ingang van 20 Juli zijn in het V/es- lt 'n van ons land de rijwielbanden in be- pC tkto mate in de distributie gekomen, B,-n: lenkort zal voor het gelieele land een rege ''"9 getroilen worden voor de fiets- bandi -ndistributie. Vitale bedrijven en ge teislercgebieden zullen bij deze rege ling dei.' •'ooirang hebben. Alle bi 'langrijke bedrijven, spoorwegen, mijnen, c '1Z-' hebben gebrek aan hout. In Zweden 2a' 450,000 kub. m. en in de Vereonigde Stolen en Canada 160.000 kub. m. aan gekocht worden. Hel in den oorlog zoo zwaar getroffen Rotterdam hec Den Bosch geadopteerd. Een voorbereid aclie is begonnen. De Hollandscl Nieuwe, de in Neder land zoo populair haring, is hier en daar «oer te krijgen. 1 haring per bon Nederland heeit Zweden 50 locomo tieven besteld. De eerste twee zijn in Roterdam aangekome n en op eigen kracht sr Utrecht gereden. ^e' zijn vierassers I gesloten machine! uils. Van dil type worden er binnenkort »°g 33 verwacht. Potsdam De conferentie te Potsdam, die 14 da gen geduur^ heeft, is zooals wii nog in een deel der vorige oplaag meldden, ge ëindigd. Tijdens de laalste zitting, die 2 uur duurde, en werd gehouden rondom een tafel, die gedekt was met de nationale vlaggen, hielden President Truman, ge neraal Stalin on premier Attlee elk een toespraak. De slottaak der conferentie bestond uit het opstellen van de gemeenschappelijke verklaring, die oersl Donderdagavond be- Toen dit werk gereed was dankten do staatslieden elkaar, waarop zij allen el kander de hand schudden in een atmos feer van de grootste hartelijkheid. Truman is op hol vliegveld in Cornwall aangekomen, terwijl -Attlee per vliegtuig bij Londen gearriveerd is. Hef Verre Oosfen Officieel wordt gemeld, dat niet minder dan 820 superforten gistermorgen vroeg oen record-aanval gedaan hebben op vijf van de twaalf Japansche sleden, die j.l. Woensdag door pamfletten gewaarschuwd Meer dan 6000 ton bommen regenden op deze steden. Slechts 1 toestel ging bij deze operatie verloren. Verder werden luchtaanvallen gedaan op Borneo, Nieuw-Guinea, doelen bij Sin- gapore, Siam en langs de Chineesche kust. Amerikaansche oorlogsschepen en ma- rino-vüegtuigen hebben wederom '1 eiland Wake, 1600 km. ten Oosten van Japan, gebombardeerd. België In hel Belgische kabinet zijn in plaals van de afgetreden katholieke ministers benoemd Robert Goddings, minister van kolonie, liberaalRené Lefèvre, minister van landbouw, liberaalFrans de Voghel, minister van financiën, directeur van de Belgische Nationale Bank Marcel Gre- goïre, minister voor de oorlogsschade, ka tholiek uit de verzetsbeweging Adrienne van den Branden de Relh, minister voor de oorlogsslachtoffers. Katholiek uit de verzetsbeweging. De nationale arbeidsconierentie heeit besloten, dat de loonen met 20 pet. ver hoogd moeten worden. Deze verhoogïn- gen gaan op 1 Augustus in. Minister-pre sident Van Acker presideerde de vergade ring. die door delegaties van werkgevers en werknemers werd bijgewoond. Dc vergadering besloot,,ieen leening le slui ten van 600Q.millioen francs ten behoeve van het verder op peil brongen van ar beidershuishoudingen. Aldus bericht het A.N.P. De katholieke leden van de Belgische kamer en senaat hebben besloten in de oppositie te gaan. Zij verzetten zich te gen terugkeer in het kabinet van de zes aigotreden katholieke ministers. Frankrijk Uit een brief van Admiraal Leahy, de vroegere Amerikaansche ambassadeur bij de Vichy-regeering, blijkt, dat de schrijver gedurende zijn verblijf te Vichy Petains toewijding voor hel welzijn van het Fran- sche volk bijzonder hoog achtte. Petain trachtte alles te doen om de As tegen te werken, in het voordeel van de geallieerden. Leahy verklaarde, dal Pelain menig maal tegen hem zijn hoop had uitgespro ken over de vernietiging van de nazi indringers. Tot Petain zegt Leahy o.m.Ik verklaar, dat in iedere zaak, waarin U faalde de macht van de As legen te werken, dil slechts geschiedde, omdat U anders door uw positieve daad een nog grooler ver drukking van uw volk door de indringers zou hebben veroorzaakt. Pierre Laval is per vliegtuig op Lo Bourget bij Parijs gearriveerd. De Fran- sche politie heeft hem dadelijk naar de gevangenis te Fresnes gebracht. Engeland Woensdagmiddag is de eerste zitting van het nieuwe Lagerhuis gehouden. Toen Churchill de vergadering betrad, zongen de conservatieve Lagerhuis-leden hem „He's a iollv good fellow" toe. Even was het stil, doch toen zetten de Labour- leden liet Lied van de Roode Vlag, hun Het doel der eerste zitting wos de ver kiezing van de „speaker", de voorzitter van het Lagerhuis. Op voorstel van de socialisten is wederom de conservatief Kolonel Brov/n gekozen en werd hem hulde gebracht voor zijn groote onpartij digheid. Rusland ln Rusland worden speciale maatregelen genomen om alle strijders weer aan normaal bestaan te helpen. Zij kunnen werk naar eigen keuze krijgen. Voordat zij aan hel werk gaan, kriigen de ranen gelegenheid tot herstel en rus rusthuizen en sanatoria. De fabrieken hel pen de terugkeerenden om huizen te r reeren en hun van de noodzakelijke levensbehoeften le voorzien. China Portugal Reuter meldt dat indertijd door Enge land en Portugal een geheim verdrag ge sloten werd, waarbij de geallieerden schoeps- en vliegtuigfaciUteilen kregen op Porlugeesche eilanden in den Atlanlischen Oceaan, en waarbij Portugal voorzien werd van oorlogsmateriaal. De Duitschers hebben van dil verdrag niets geweten, en waren niet in staat de Azoren, die een belang steunpunt voor de geallieerden beteekenden, aan le vallen. Duiischland De geallieerde bevelhebbers te Berlijn hebben besloten een nieuwe volkstelling in Berlijn te houden. Men schat de bevol king thans op 3 tot 3.5 millioen. Er heb ben zich 2.800.000 personen opgegeven voor de uitreiking van distributiekaarten. Velen willen zich niet opgeven en leven van de zwarte markt. Er zijn nog moe heden bij de voedselvoorziening. Toch verklaarde de Russische generaal Gobatov, dat do eerste dagen van het gemeenschappelijk geallieerd bestuur reeds hebben bewezen, dat zij niet alleen op de slagvelden, maar ook bij den we deropbouw van een verwoeste stad kun nen samenwerken. Griekenland Als vermelden gaarne de opmerking lezers, dat zoowel de EIcs als de E.A.M. uit de verzetsbeweging tegen de Duit- sciie bezetting zijn voortgekomen, en dus oorspronkelijk zeker niet reactlonnair wa ren. Het is evenwel de vraag, of dc E.A.M. sindsdien niet min of meer van karakter is veranderd. Wij meenen van wel. Zie de dagelijksche berichten. O, die briefjes van honderd Hoewel de inlevering van de bankbil jetten van t 100 al geruimen tijd ge leden veel stol deed opwaaien, hooren wii nog steeds verhalen over wanhoops daden, waartoe de bezitters van dergelij ke briefjes, die deze niet konden verant woorden. kwamen. Velen verbrandden de bankbiljetten. Anderen verkochten ze voor prijzen, die steeds lager werden. Hel laagste bedrag, waarvoor een bank biljet van honderd gulden van de hand gedaan werd, moet vijf gulden zijn. Zij die aan ot dicht bij de Belgische grens wonen, verkochten hun briefjes van honderd gulden voor zeer gereduceerde in de Belgische commissionairs, die zaken met Nederland doen. vooral in vlas. Deze lieden schenen er in hun land lang weg mee te weten. >t meest dramatische verhaal, dat wij de geschiedenis van een boer uit hel Cadzandsche land. die een baalzak mot honderdguldenbiljetten kon vullen, dit ook deed en er zich aan op hing. Ezels vliegen Ook de ezels doen tegenwoordig dienst als parachutisten. Zij worden n.l. per parachute neergelaten op punten waar men ze noodig heeft. Dit spaart veel tijd uit. In het begin ging het niet zoo vlot, daar de langooren hel vertikten de vlieg tuigen in te wandelen. Thans worden de dieren er van te voren aan gewend en vrijmoedig huppelen zij do Dakota's bin- Hoe men de ezels zoo „vrijmoedig" ge kregen heelt, welen wii niet. Misschien heben zij don smaak van het vliegen te pakken gekregen ACTUALITEITEN De apparatuur van de cacao- en cho coladefabrieken is nog inlad, de grond stoffen zijn aangevoerd en de productie u een aanvang kunnen nemen als Is het eenmaal zoover, dat de fabrieken draaien, dan zal er ten gevolge van hel tekort aan suiker, voorloopig alleen bit chocolade gemaakt worden en poe- dercacao. .News Chronicle" deelt mee, dat drie Russische generaals verteld hebben, hoe Goebbels zich lol hen wendde toen zij Berlijn bedreigden, om nog genade te ver werven. Het antwoord luidde „Onvoor waardelijke overgave". Nadal de bood schapper met 't bericht was teruggekeerd, doodde Goebbels zichzelf, 36 uur na de vlucht of den dood van Hitier. Voor de nazi-leiders in Palace Hotel le Mondori los Bains is een film vertoond over het verschrikkingskamp Buchenwald. Onder hen bevonden zich Von Ribbenlrop. Kesselring, Hans Frank, Goering. Doenitz, en Julius Streicher. De telegrammen ver meldden. dat Frank zijn zakdoek naar den mond bracht, Kesselring doodsbleek werd en Slreicher zenuwachtige gebaren maakte. Om zelfmoordpogingen te voorkomen, zijn de kamers waar zij verblijven geheel ledig, alleen een krib met matras en oen kruik. Zij moeten zelf hun kamers schoon houden. Kapt. Haspels heeft op een persconfe rentie van het Militair Gezag in do pro vincie Zuid-Holland iets verteld over de opruimingswerkzaamheden in de provin- Vele helsche projectielen werden reeds uil verschillende woonhuizen en opslag plaatsen in Den Haag gehaald en on schadelijk gemaakt. Het publiek moet zelf niets ondernemen en ieder verdacht ding dadelijk bij den burgemeester melden. En hoe staat het met de mijnen Er wordt hard aan gewerkt, in do week van 17 tot 24 Juli werden er 140.000 opge blazen. OPINIE-ONDERZOEK IN NEDERLAND De publieke opinie is in onze samenle ving van groot belang. Daarom is het goed de publieke opinie naar aard en omvang te bepalen, te „meten". Hel mid del hiertoe bestaat. In Amerika, Enge land, Canada en vele andore landen wist het opinie-onderzoek zich in te burgeren. Ook in ons land is thans gewichtig opinie onderzoek gaande, waarin o.a. de mee ning van het publiek over de N.S.B. vast gesteld wordt. Het resultaat wordt binnen kort bekend gemaakt. In Nederland heeft men nu een Veree- niging voor Opinie-onderzoek opgericht. Dr. Ph. J. Idenburg, Directeur van het Centraal Bureau voor de Statistiek en Prof. Mr. H. B. Hoetink le Amsterdam namen het initiatief. Ieder kan als lid toe treden. Minimum contributie bedraagt t 6 per jabr. SecretariaatPrinsengracht 73. 's-Gra- venhage. Amerikaansch bezoek aan Nederland Eli leden van het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden, die een reis maken door Engeland en West-Europa, zullen op 6 en 7 Augustus een bezoek brengen aan Amsterdam en Den Haag. Daarna zullen zij naar Duitschland ver trekken. De delegatie zal zich op de hoogte stellen van den toestand in Europa betreffende voedsel, kleeding, herstellingen en wederopbouw. Is k&t waac? Is hef waar, dat velen onzer landge- noolen hun woning hebben moeien ont ruimen om le vluchten voot oorlogsge ls het waar, dat tallooze huizen in onze naaste omgeving totaal verwoest zijn, ja. dat van hecle dorpen en steden geen huis meen overeind staat Is het waar, dat vele gedupeerden niet meer beschikken over eenig huisraad, geen kopje om uit te drinken, geen stoel om op te zitten, geen bed om op le slapen Is hel waar, dat er andere Nederlan ders zijn in dezelfde provincie, die prac- tïsch niets hebben verloren, die hun huis hebben mogen behouden, geen familielid hoeven lo betreuren, geen stoel hebben moeten missen en wier inboedel volkomen ongerept is Is het waar, dat deze bevoorrechte Ne derlanders hun kopje koliie kunnen drin ken uit hun eigen mooie servies, zittend in hun eigen gemakkelijke stoel, genie tend van de gezelligheid van hun volko men ongeschonden huis Is hel waar. dal deze menschen, waar onder volgelingen van Christus, niet spon taan hun huis openstellen om hun be rooide medeburgers huisvesting te vor- loenen en de hulp te verleenen waaraan hun naaste zoo dringend behoefte heeft Ja, is het w.aar, dat deze schatrijke Ne derlanders, wanneer hun door de over heid huisveslingsplicht wordt opgelegd, alle mogelijke moeite doen om zich aan dezen eenvoudigen burgerplicht te ont- Is het waar, dat deze dingen voorko men in een land, waarin gedurende de oorlogsjaren van God verlossing is afge smeekt en verkregen en velen week aan week luisteren naar hel Woord Gods Medeburgers van Zeeland, die niet zijt getroilen. hoe luidt hierop UW antwoord Een Abonnee. Paarden voor Nederland Naar wij vernamen zullen binnen niet al te langen lijd enkele honderden man nen, die voor het grootste gedeelte uit Zeeland afkomstig zijn, per schip naar Canada vertrekken, om daar een groot aantal paarden, men sprak van 3500, te gaan halen. De paarden, die in de wijde vlakten van het groote land aan de an dere zijde van den oceaan een vrij leven hebben, zullen komen van ver verwijder de Canadoesche farms en in Quebec in- gescheept worden. Aan het transport van de dieren zijn verschillende moeilijkheden verbonden. De drinkwatervoorziening baart wel de meeste zorg. De mannen, die do paarden gaan ha len, zullen, daar zij voor het geheele transport, dus niet alleen voor den tocht over zee, maar ook voor de overbrenging van de paarden van de farms naar de haven, de zorg heben, een reis van en kele maanden hebben. UIT STAD EN LAND HET BEZOEK VAN MINISTER BEEL De Minister van Binnenlandsche Zaken, Mr. L. J. M. Beel, zal tijdens zijn verblijf in de provincie Zeeland in Goes een con ferentie hebben met de burgemeesters van alle gemeenten in Zeeland. THOLEN. Er is wederom een schip met meubelen en ander huisraad vanuit het Noorden in de haven van Tholen binnon- geloopen. Dit schip wordt, evenals dc vorige, door vrijwilligers gelost en het huisraad wordt voorloopig in de koorkerk van de Ned. Herv. Kerk, gelijk de eerste zending, opgeslagen. De H.A.R.K.-comité's hebben al voorbereidingen getroffen om deze goederen zoo spoedig mogelijk te verdeelen onder de oorlogsgetroffenen in ons eiland en St. Philipsland. ZIERIKZEE. De Zierikzeesche Oranje vereniging vergaderde. Er werd besloten op 31 Augustus en 1 September feest te vieren. Tol voorzitter werd gekozen de heer R. Gerritsen en lot bestuursleden de heeren J. G. L. Simmers en Ir. H. D. J. Zwaters. STAVEN1S5E. Het verenigingsleven is hier weer begonnen. Op Dinsdag 24 Juli vergaderdo de M. V. „Ora et Labora" weer 5n de consistorie, onder leiding van Ds. en Mevr. Damsté. Na een openings- en welkomstwoord werd de bespreking van de Handelingen der Apostelen voort gezet, waar die vorig jaar werd afge broken. Alle leden ziin behouden uit den vreemde teruggekeerd. GOES. Burg. Stand. OverledenJ. Dingemanso, 39 j„ echlg. van G. P. Nieu- wenhuijze, te KoudekerkeC. Traas, 69 j„ wed. van L. Berks. NISSE. Burg. Stand. GeborenCorne lls K„ z. v. J. Bosman en F. de Jonge. GetrouwdJ. J. J. J. Koenraad met A. J. de Winter. HEINKENSZAND. Aan de Rijks Univer siteit te Utrecht slaagde voor het cand. examen in de Theologie de heer C. D. Otle alhier. GEMEENTERAAD VROEGER EN NU GOES. De nieuwe gemeenteraad bij een. De verkiezing is wel niet gegaan zooals we wenschten, maar het is altijd nog beter dan niets. Hoe werd vroeger een gemeenteraad gekozen Goes was toen heel wal kleiner dan tegenwoordig. Niettemin was er toch nog een groote raad en bestond met de twee burge meesters mee uit 2 leden. De burgemees ters mei vier van de voornaamste bur gers stelden een lijst van 20 man. waar uit men een keus Icon doende burgers hadden zelf geen invloed. En zooals het in den ouden tijd ging, alleen de men schen met een dikke beurs kwamen in aanmerking. Dat is tenminste wel wat veranderd 1 Zoo werd in een raadsver gadering van 1677 een ambtenaar be noemd op voorwaarde, dat hij eerst duizend gulden aan de stad zou geven. Dit heer had er niet veel zin in en ging eens pralen mei de hooge oomes, of dat niet wat minder kon en ia. hij kwam met f 240 in den raad, dit was dus wel een winstgevend bedrijf in dien tijd. In 1720 kwam een benoeming van rekenmeester meester aan de orde. Een van de candi- datcn bood f 50.000, waarlijk niet onaar dig De vroede vaderen kwamen bijeen en een van de heeren stelde werkelijk voor er nog wat bij te doen, want het Wees huis had nog wel een duitje noodig. De rekenmeester betaalde f 51000 en had een leuk baantje, dat in dien tijd ook geen windeieren legde Tweemaal in het jaar namen de raadsleden hol er eens goed van en werd een raadsmaal aangerichl. Dat de heeren het zich goed Heten sma ken, blijkt uit een rekening van 1776, waarbij de Raad f 1000 uittrok voor deze gelegenheid. Menigeen zou alleen hier in in een gemeenteraad willen zitten Jammer, dat er nu zooveel op de bon anders zou dat gebruik beslist weer eere moeten worden hersteld L.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1