VRIJE STEMMEN Japan wijst ultimatum af Ie JAARGANG NUMMER 223 DAGBLAD VOOR ZEELAND Maandag 30 Juli 1945 Leldlngi B. G. Kloosterziel en S. L. Boenna Hoofdredacteur i J. Koekebakfcer Redactie en Administratie i Goes, Beestenmarkt 2 Telefoon 2163 Verwarringen in Europa Wij wenden onzen blik naar t midden- zuiden, nadat wij zuid-west en zuid hebben bekeken. Het oude hart van de wereld, zetel van hel oude Romeinsche rijk, dat de toenmaals bekende wereld omspande, thans een land onder vele, en eens een groot en welvarend land. De korte droom van Mussolini is uilge- droomdItalië, lid van de as, het weer opgestane oude keizerrijk, dat de Middel- landsche Zee beschouwde als een Italiaan- sche binnenzee, en heel de noordkust van Afrika wilde beheerschen. Nu is Italië i innerlijk verdeeld land, verslagen den oorlog, nadat het getrapt was door de Duitsche bezettingsmacht. Thans v/at Noord-ltaiië betreft door de geallieerden onder toezicht gehouden, en wat Zuid- Italio betreft in nog verwarden toestand, omdat verschillende stroomingen elkander den voorrang betwisten. Er is wel een stevig democratisch be wind, onder Patri. Doch er is ook nog n koning, of. liever, als die geheel heeft algedaan, wat oogenschitnlük waar is, loch nog een koningshuis, met een kroon prins Umberto, die evenmin veel kans maakt op den troon, en dan nog een jong ventje, die het misschien worden zal. als minst gevaarlijke, indien niet radicaal met heel de monarchie gebroken wordt, op het moment dat de geallieerden zich zullen hebben teruggetrokken Een teekenend staaltje is de gevangenis .n Rome. met een weidschen naam Regina Coeli, d.w.z. koningin des hemels ge noemd, wat een van de namen van In deze gevangenis, van nature een plaats waar de strikste orde en rust heer- schen, gaat het al een heel jaar erg be wogen toe. Het vorig jaar zomer zijn van daar 4000 gevangenen op den loop ge gaan, In den herfst waren er onlusten in de gevangenis, die met moeite werden onderdrukt. Nu April was er v/eer dei ning. Thans komt het bericht dat veer tienhonderd gevangenen de bewakers hebben overmeesterd, in de gevangenis brand hebben gesticht, en nu nog steeds niet zijn overweldigd. Hoe dat zoo komt telkens Van uit regeerlngskringen wordt meegedeeld, dat de reorganisatie van de gezuiverde politie nog niet is voltooid. Dat geeft to denken. Die gevangenen. voor een groot deel wel politieke ge vangenen zullen zijn, hebben natuurlijk hulp uit de buitenwereld gehad, en ook onder het bewakingscorps zullen wel ge heime aanhangers zijn geweest. Doch mooiste komt nogminister Togliatti heeft een beroep gedaan op de familie leden van de ingeslotenen, om te helpen hen tot rust te brengen en den oosland te heffen Denk u dat in in ons rus tige Nederland Do klap op de vuurpijl is echter het volgendede regeering heeft hulp ge vraagd aan de troepen der geallieerden, opdat die hot verzet zullen overmeesteren. Maar het antwoord kwam help u zelf. Wij bemoeien ons niet met binnenland- sche aangelegenheden. De tegenstelling zit dieper dan alleen rondom die gevangenis. Eenerzijds de Russisch-gezinde regee ring. Een delegatie van arbeiders-organi saties gaat nu naar Rusland, om daar de methoden van wederopbouw te bestu- deeren. Van dezen kant komen ook de klachten over het bestuur der geallieerde troepen in Noord-Italië, waar men voortdurend sla kingen en ongeregeldheden van politiek karakter heeft, omdat daar de kapitalisti sche groepeeringen zouden worden ge steund door de militaire macht. Er zal iets van aan zijnBritten en Ame rikanen zullen in dit onrustige landje de democratische stroomingen al heel gauv.' r als ordeverstoorders, die moeten wor den gekneveld. Met dat al is de eenheid van geheel Italië nog ver te zoeken. Parri's vraag terugtrekking van de geallieerde troe pen, was de stem eens roependen in de woestijn. En zoolang zij niet weg zijn, kan de regeering niet doen wat ze wil De zakelijke achtergronden van de mi sère zijn als volgt In Noord-Italië is veel werkloosheid, omdat er geen kolen en geen grondstoffen zijn. De arbeiders krijgen dan wel drie kwart van het loon, maar werkloos rond- loopen is iunest voor de stemming. Bo- rendien wordt Italië met amputatie be dreigt in het zuidon de Afrikaansche kust, in het noorden Zuid-Tirol en Venezia- GiuJia. Reuter meldt dal wellicht Tripolis Italiaansch zal mogen blijven. Een schrale st Sicilië wil eigenlijk maar liever zich los maken uit don iaillieten boedel. Haast komisch doet het dan aan, dat Italië heel gewichtig aan Japan den oorlog hooft verklaard, en ook schepen en troe pen zal zenden. Dit prikje zal Japan niet den doodsteek toebrengen. Eerder oen andere prik, van een machtige buur. Doch hierover een ander maal. Red. Volgens Radio Tokio zal Japan den eisch lol onvoorwaardelijke overgave ne- geeren. dit na de kabinetszitting van Vrij dagmiddag, waarin de minister van bui- tenlandsche zaken verslaa uitbracht over de proclamatie en daarmee samonhan- gende zaken. Het opperbevel der 20e Amerikaansche luchtmacht heeft aangekondigd, dat zij voortaan haar doelen van Ie varen zal bekend mgken. Een 11-tal sleden, die in do komende week aangevallen zullen worden, werden genoemd in de pamfletten die uitgegooid zijn en waarin de Japanners den raad werd gegeven, deze steden te verlaten, wilden zij niet levend verbrand worden, wan! er zouden minstens 3500 Ion brand bommen op neerregenen. De aangekondigde doelen zijn alle mu nitie-transportcentra of industrio-steden op Honshu. Khiushiu en Hokkaido. Admiraal Nimitz maakte bekend, dal de vloot haar aanvallen op Japan weer hervat heeft, speciaal op doelen op en rond de Japansche bi Zweden In Zweden is een geheel socialistisch ministerie samengesteld onder premier schap van Hansson. Engeland Gedurende het weekeind zijn de zeven voornaamste ministers van hel kabinet Attlee bekend gemaakt. Premier, Eerste Lord van de Schatkisl en Minister van DefensieAttlee. Buiten landsche Zaken Ernest Bevin. Minister van Financiëndr. Hugh Dalton. Minis ter van HandelSir Stafford Cripns. Pre sident van den Raad Herbert Morrisson. Lord Kanselier Sir William Jowett. Her won Morrisson zai de Leider van het La- Duitschland Het hoofdkwartier van de 21e Legt groep in Westfalen deelt mede, dat de Duitschers zich zoo goed gedragen, dat de beperkende bepalingen lei van het zich in do openlucht bevinden, waarschijnlijk zullen worden opgeheven. Er is ook besloten om de Duitsche politie van vuurwapenen te voorzien, doch dit zal waarschijnliik niet geschieden voor dat alle verplaatste personen gerepa trieerd ziin. Er zal een minimum hoeveel heid munitie verstrekt worden. Het Britsclie militaire bestuur heeft eer opleidingsschool voor Duitsch politiepei soneel opgericht nabij Munster. Italië Om de Engelsche Labour-t te vieren, werd in Milaan een ma! betooging gehouden. Groote groepen beiders verzamelden zich voor 't stadhuis. Er werden toespraken gehouden, de Engelsche verkiezingsresultaten werden aangemerkt als een stap voorwaarts voor de volksbewegingen. Volgens een Frai*sch persbericht uit Milaan heeft de Spaansche gezant al daar zijn vrouw met 2 revolverschoten gedood en daarna zichzelf een kogel dooi het hoold gejaagd. Stalen verklaard, dal de Labour-< ninq hopelijk een einde zal maken aan het blanco-papier regiem in Palestina. Men hoopt dat het Joodsche volk in de toekomst een eigen Joodsch rijk in Pa lestina zal hebben. Het proces tegen Fetain Aan het begin van den vijfden dag van het proces tegen Maarschalk Pétain ge tuigde de vroegere socialistische minister president Léon Blum. Blum vertelde met bewogen stem van den eersten dag en .van Juni 1940. Hij beschuldigde Pétain van verraad en zeide, dat Laval het i spel gespeeld had. Toen Blum in de getuigenbank scheen, wendde Pétain zich tot zijn raads man en vroeg „Wie is dat De verdediger antwoordde„Dat is Blum. U weet wel, Léon Blum DUITSCHE KWESTIES Rusland gaat volgens Reuter uit van de opvatting, dat alles vrat ze vinden in het door hen bezette deel van Duitscli- land, krijgsbuit is. waarvan ze kunnen meenemen wat ze willen. Dat is dus feitelijk wat c-r aanwezig is in het halve land. Deze krijgsbuit gaat niet op in de berekening van de later te betalen oor logsschuld, die de geallieerden den ver slagen vijand zuilen opleggen, oordeelt de Sovjet, Van die later vast te stellen vergoeding krijgt Rusland volgens af spraak de helft, 50 procent. Maar Reuter voegt er bij, dat de Britten en Amerikanen het daar niet mee eens zijn. Een puzzle voor Potsdam. Het Britsche militaire bestuur heeft mee gedeeld. dat Duitschland alleen graan zal ontvangen, om hel voor den hongerdood te bewaren. Maar alle andere levensmid delen, die schaarsch zijn, blijven gereser veerd voor de noodlijdende bondgenooten. De rechtsspraak is door Rusland in de Berlijnsche zóne, die door de Russen is bezet, geregeld. De rechtbanken, uit be proefde Duitsche anti-nazi's bestaande, zul- n rechtspreken volgens de wetten die lór 1933 in Duitschland golden. Het Britsche militaire Gerechtshof heeft in Munster een politie-korporaal tor dood veroordeeld, omdat hij groote hoeveel heden wapens en munitie in zijn tuin had begraven. Dit was blijkbaar bestemd voor de volgende Putsch van de Hitier- aanhangers. In Neurenberg zal binnenkort het Hol worden gevestigd, dat door de vier groote Europeesche mogendheden wordt samen gesteld, ter berechting van de oorlogs misdadigers. Hier zullen dus waarschijn lijk allereerst de kopstukken verschijnen. in do slad waar vroeger Hitler zijn mas sale betoogingen hield. Er zijn verschillen in de samenstelling der bestuurscolleges tusschen Oost- en Wesl-Duitschland. In het zuid-westen zijn alle sleutelposities in handen van rechts georienteerde katholieken. In Hamburg en Hannover spelen niet politieke zaken lieden en ambtenaren een belangrijke rol. In Hessen, het gebied van den midden- Rijn, Westfalen en Oldenburg, hebben of democraten, burgerlijke partijen. Ook tegenover de vroegere politieke partijen is de houding van Oost en West niet geheel dezelfde. Onze radio Minister-President Schermerhorn sprak voor Radio Herrijzend Nederland over de nieuwe regeling van de Radio in ons land. Hij begon met de beteekenis van de radio onder de bezetting van Duitschland. Ook nu nog is de radio in een overgangssta dium van oorlog naar vrede. De omroep was tijdelijk onder Militair Gezag gesteld. Het was dus een staats-instelling. Nu moet het orgaan een groote onathanke- lijkheid krijgen tegenover den staat. De omroepvereenigingen hebben met Prof. Oranje tijdens de bezotting reeds over de toekomst van de radio overlegd. Het zal noodig zijn. met een definitieve reaeling te wachten tot een nieuwe volksvertegen woordiging is gekozen. Op het oogenblik is het voornaamste belang, dat in dezen overgangstijd een omroep >ontstaat. die tegenover de qeheele wereld zoo binnen als buiten ons land. ons land vertegen woordigen kan. Wij hebben daarom een tijdelijke stichting gevormdNederland- sche Radio-Omroep in Overgangstijd, on der een bestuur van vijf personen, uit elke radio-organisatie van voor 1940 één. Daarnaast een paar figuren, die mede leiding zullen geven. Prof. Oranje zag het iels anders, en kon dus nu niet de verantwoordelijkheid van deze regeling aanvaarden. Nu heeft Mr. Kesper, Grif fier van de Tweede Kamer, zich bereid verklaard, het voorzitterschap over deze stichting op zich te nemen. Wij vertrou wen dat in deze stichting alle geestelijke eri maatschappelijke stroomingen in ons land tot hun recht zullen komen. Voor de •stelling dor programma's worden ingesteld. Ook moet de stich ting alle persoonlijke en organisatorische moeilijkheden oplossen. Geen regeerings- verlegenwoordiger komt in dit bestuur. Alleen kan een vertegenwoordiger van het Ministerie van Onderwijs enz. de ver gaderingen bijwonen, met adviseorende stem. De radio-omroep van uit den bezet tingstijd moet worden geliquideerd. Wij willen het goede uit hel verleden bewaren en tegelijk vernieuwing brengen waar dal noodig is. Naar wij vernemen wordt de heer K. Vorrink verbonden aan hel kabinet van den Minister-President en zal hij voor speciale diensten ter beschikking staan van alle ministers. De zuivering van hel Perswezen ressor teert niet meer onder hel M. G„ maar onder het Ministerie van Binnenlandsche Zaken. (Uit „Veritas") Oorlogsdocumentatie In het belang onzer geschiedenis stelt het Rijksbureau voor Oorlogsdocumentatie (gevestigd Heerengracht 410, Amsterdam, directeur Prof. mr. N. W. Posthumus) een uilgebreid archief samen. Personen, die hun medewerking kun nen verleenen. worden dringend verzocht illegale lectuur, photo's, aanplakbiljetten en ander documentatie-materiaal in Ie zenden. Daar het documenteeren van de ge schiedenis van Nederland in Oorlogstijd van groot belang is, verzoeken wij de lezers speciale aandacht aan deze zaak te willen besteden. De heer A. de Roo. waarnemend bur gemeester van Goes, is gaarne bereid gegevens enz. in te zamelen. Wist U dat de Universiteit van Utrecht her dat er batterijen op komst zijn dat er v/eer straatverlichting is in Den dat de HoIIand-Amerifca-Iijn wordt her vat en de „Edam" uil Baltimore naar Am sterdam vertrekt. (Her. Ned.) Engelsche hulp voor Alkmaar De Engelsche stad Bath houdt onder leiding van haar burgemeester een Alk maar-week. Tot dusverre is reeds 4400 ton ingezameld. Tallooze dekens en huis- houdelijke artikelen zijn al naar Alkmaar gezonden. Een nieuwe scheepslading kan elk oogenblik vertrekken. Er is een postzegeltentoonstelling, een tentoonstelling van model-vliegtuigen en een gemeentelijk bal voor Alkmaar geor ganiseerd. terwijl allerlei geschenken als juweelen, meubelen, camera's, karpetten, horloges, stofzuigers en vulpenhouder; geveild zullen worden ten bate van Alk- De hoofdredacteur van het A.N.P. te Londen, de Engelschman H. G. Franks, heelt in de plaatselijke Rotary-club twee Alicmaarsche kazen als geschenk van Alk- maar's burgemeester aan diens college Ie Bath overhandigd. De Pan»Amerikaansche weg Aan hel tijdschrift „Kijk" ontleenen wij hel volgende „Door dezen oorlog is een der mach tigste wegen ter wereld, op enkele hiaten na, tot stand gekomen. Hij strekt zich uit van Fairbanks in Alaska tot Argentinië in hel Zuiden. De v/eg zal. geheel vol tooid, een lengte hebben van 24790 km, de langste Ier wereld. Hij werd aan gelegd. omdat de Japanners het zee- verkeer onveilig wilden maken. De weg loopt door 17 Midden- en Zuid-Amerilcaan- sche Stalen, met een grooten rijkdom aan grondstoffen. Mexico met zijn olie. Co lumbia met delfstoffen en vee. Equador, dat goud. petroleum, cacao en koffie uit voert. Venezuela, dat op de derde plaats komt als petroleum produceerend land. Chili, rijk aan koper, goud, ijzer en allu- minium. Argentinië, met de grootste ex port van graan en rundvee. Deze weg is een machtig symbool in de hechte samenwerking tusschen de Amerikaan sche republieken. Europa kan er een voorbeeld aan nemen L. Toestand der natuurmonumenten De Ver. t. Behoud v. Natuurmonumenten deelt mede, dat de schade aan natuur monumenten. door den oorlog aangericht, zwaar is. De Loonsche duinen bij Lcon op Zand zijn zwaar beschadigd. Hier lie ten de Duitschers 120 munitio-opslagplcu:- sen in de lucht vliegen. De vlak daarbij gelegen boerderij „De Rustende Jager", die 200 jaar oud was. word verwoest. Van de oude „Kampina-hoeve" bij Box tel is slechts een puinhoop over. De Naar- dermeer is niet zwaar gehavend, hoewel de inundatie schade aanrichtte. Maar nu het water weggepompt is, keren de vo gels, in het bijzonder de lepelaars, in grooten getale terug. Het zwaarst hebben de bosschen geleden veel is gekapt de palen voor de kustverdediging, de'brcmd- stoffennood. Voor den oorlog bestond Ne derland voor 8 procent uit bosch, nu nog maar nauwelijks voor 4 pel. De „VeJuwe- zoom" is sterk uitgedund de Oïsterwijk- sche bosschen moesten bescherming bie den aan munitie, die gelukkig niet op lijd tot ontploffing is gebracht, zoodat de schade daar licht is. De Moolcerheide is zwaar getroffen, een brand liet kort ge leden vele mijnen ontploffen vele mij nen liggen er noa, zoodal betreding uiterst gevaarlijk is. Het Beekhuizenbosch heeft veel geleden door granaatvuur kruinen zijn uit de boomen geschotende stfiin- men hebben geleden door granaatsplin ters. zcodat de gevolgen van een hevigen herfststorm catastrofaal kunnen zijn. De Vereeniging tot Behoud van Natuurmonu menten deelt mode. gereed te staan om zooveel mogelijk te herstellen. Zij over weegt een ionds bijeen te brengen voor spoedige herbebossching. A.N.P. Over het wonder van Tholen Gaarne plaatsen wij onderstaand artikel t'an een bij uitstek deskundige. Het ons tóegezonden bericht blijkt onjuist tc zijn geweest. Red. „Diverse dagbladen in Nederland pu bliceerden de afgeloopen weken een ten dentieus artikel over den landbouw op Tholen. Helaas werd in dit artikel een absoluut onjuiste schildering van den toestand ge geven. De strekking van het artikel was ii.l., dat de landbouwwetenschap meer kwaad, dan goed had gedaan. Dit maakl het noodzakelijk, den juisten toestand uit- Na het droogmaken stond men aan vankelijk sceptisch tegenover de moge lijkheden, die do cultuur het eerste jaar zou bieden, want die mogelijkheid hangt af van de hoeveelheid regen, die in het winterseizoen valtimmers de regen moei hel zoule v/aler uit den grond spoelen. Daar op het tijdslïp van droogkomen (Nov.-Dec. 1944) een belcngrijk deel van het regenseizoen achter den rug was, be stond de vrees, dat de nog te vallen regen onvoldoende zou zijn voor de uitspoeling. Bij het onderzoek van den grond (Febr. Maart 1945) bleek, dat. dank zij den groo ten regenval, Tholen voor tv/ee-derde in gezaaid kon worden. O p en niet tegen het advies van de betreffende instanties werd Tholen voor twee-derde ingezaaid. In totaal zijn 7600 ha. door den Rijks- Land- en Tuinbouwvoorlichtingsdïc-nsl en den Dienst Landbouwherstel voor inzaai vrijgegeven. De resteerende 3400 ha. ge inundeerde nog braak liggende gronden bestaan in hoofdzaak uit laag gelegen doode weilanden, waar alleen graszaad kan worden ingezaaid. In 1944 was voor Tholen reeds 500 ton zaaigerst gereserveerd, welke successieve lijk in hel voorjaar is verzaaid, terwijl tot op heden circa 70 ton gras- en klaver zeden zijn verstrekt, die uit Canada, Frankrijk en Niouw-Zeeland zijn aange veerd ook hieruit blijkt, dat reeds in 1944 met den inzaai rekening werd ge houden. Verder werden de boeren ad viezen verstrekt over de bewerking van den grond en de gowassenkeuze. Voor de gewasBenkeuze worden or diverse klassen vastgesteld, afhankelijk van hel zoutgehalte. Inderdaad moet erkend wor den, dat de gewassen dit jaar gunstig reagoeren. De opzet moet zijn om zoo vlug moge lijk den grond v/eer in een goeden cultuur- toestand te brengen, hetgeen neerkomt op ondiep bewerken. De te diep bewerkte perceelen in 1906 in de Bathpolders zijn nog van de ondiep bev/erkte te onder scheiden. Gemiddeld zal de opbrengst liooger liggen, dan verwacht werd dit is mede voor een deel Ie danken aan het goed opvolgen door de boeren van de gegeven adviezen over het bewerken van den grond. Toch zal. ondanks dit alles, de opbrengst van de ingezaaide gewassen dit jaar niet 200 pet. zijn (zooals werd vermeld), maar toch altijd nog slechts plm. 70 pet. van normaal. Nog één opmerking over het verbod tot verbouw van aardappelen. Dit is in derdaad juist, maar op geheel andere gronden, dan in het artikel werd gesugge reerd. De Plantenziektenkundige Dienst heeft dezen ingrijpenden maalregel ge nomen Ier bestrijding van het colorado kever-gevaar en niet in verband met de zou [gevoeligheid 'van den aardappel. Behalve dal Tholen een aanvliegplaals vcor coloradokevers is, waren er, tenge volge van het feil. dal de inundatie in 1944 effecliel sproeien van de droogge- bleven stukken onmogelijk maakte, een groot aantal broedhaaiden. Dank zij dezen rigoreuzen maalregel kan gezegd svorden, dal deze nu vrijwel onderdrukt Uil het bovenstaande moge blijken, dat het in Tholen nog niet een „hemel op aarde" is. De boeren hebben dagelijks met groote moeilijkheden te kampen de structuur van den orond, speciaal van de zware gronden, wordt steeds slechter. Ter verbetering hiervan worden momen teel duizenden tonnen gips aangevoerd, die reeds in den herfst van 1944 in Ne derland en België zijn aangekocht. Zoo gaan wetenschap en praktijk hand in hand vanzelfsprekend komen niet alle voorspellingen voor 100 pet. uit. Een goede voorlichting is belangrijk en het valt daarom zeer te betreuren, dal mo menteel zoo dikwijls berichten worden ge publiceerd, die niet geheel of heelemaal juist zijn."

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1