VRIJE STEMMEN
Japansche autoriteiten
lijden aan invasiekoorts
BOLS
Ie JAARGANG
NUMMER 218
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Dinsdag 24 Juli 1945
Algemeene Leiding
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boerwo
Hoofdredacteur s
J. Koelccbakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2163
Publieke Tribune
„Waarom zijn jullie naar Duitschland
gegaan Een klacht bereikt ons van
iemand, die het onbillijk acht dat deze
woorden worden toegevoegd aan menig
een die in Duitschland heelt gewerkt, en
nu is terug gekeerd. In algemeenen zin
achten wij dit ook onbillijk. Er kunnen
allerlei omstandigheden en motieven zijn
geweest, die iemand daartoe hebben ge
bracht en die geen blaam verdienen. Om
gekeerd is er ook iets zeer onbillijks in
de bewering dat de ondergrondsche steun
actie niet iedereen helpen wou, die tot
een der vertrouwenslieden kwam. Hier
kunnen lallooze getuigenissen worden ge
geven door degenen die geholpen zijn,
zoowel bij het onderduiken, als bij het
onderhouden van ziebzeli en hun gezin.
Ellc geval moet op zichzelf worden be
schouwd, en niemand mag veroordeeld
zonder kennis van alle feiten.
Een tweede klacht betreft 'n suikerzieke,
een knaapje van luttele iaren. dat op dok-
tersvoorschriit extra kaas-, eieren-, yleesch
en boterbonnen moet hebben, en die bon
nen ook wel krijgt, doch niet steeds wat
er op die bonnen staat voorgeschreven.
Met de eieren is het na vier maanden
terecht gekomen. Ook do vleeschbonnen
worden wel gehonoreerd, en over de bc-
terverstrekking wordt ook niet geklaagd.
Doch do kaas die toch zoozeer noodig is
voor zulke patiënten blijft afwezig. De
vraag is nuzou de distributie niet kun
nen-en willen zorgen, dat allereerst voor
suikerzieken een hoeveelheidje kaas wordt
apart gezet, opdat deze worden voorzien
van wat voor hun genezing noodig is Wij
geven deze vraag gaarne door.
Een andere briefschrijver voelt het als
onrecht, dat een v/erkman, die voor zijn
werk werkkleeding of fietsbanden noodig
heeft, deze niet krijgt, terwijl anderen die
deze dingen volgens hem niet noodig heb
ben ze gemakkelijk zouden kunnen be
komen. Zeker zal de distributie van het
weinige, dat beschikbaar komt, uiterst
moeilijk zijn, en onbillijkheden zullen er
zeker voorkomen. Maar wij zien geen
anderen uitweg dan maar aldoor vragen
en vragen, en anderzijds voor degenen,
die over de toewijzingen moeten beslissen
do uilersle plichtsbetrachting, sterk recht
vaardigheidsgevoel, en steeds het besei
dal zij er zijn voor de noodlijdende bevol
king, en de bevolking niet voor hen. Van
regeeringswege werd nog onlangs aan
alle ambtenaren toegeroepen, dat zij dit
steeds voor oogen moeten houden. Het
minste wat kan worden gedaan is welwil
lendheid toonen en goede raad geven
waar dat ook maar kan.
Gasuren voor arbeiders die vroeg naar
hun werk gaan en laat thuis komen Ta.
dit is een puzzle. Als om halfzes gas
wordt gegeven des morgens, is het voor
heel velen te vroeg. Goeil men hot des
avonds om 7 uur, dan is het voor heel
velen weer te laat. Maar lastig is het.
We verlangen naar déze regeling altijd
gas, en strenge rantsoeneering met con
trole en gestrenge straf bij overtreding,
Doch ook hiertegen zullen wel bezwaren
Een andere correspondent wil ophef
fing van het bankgeheim, opdat 't zwarte
geld toch wordt gevonden. Wc zou zeg
gen wacht nog eens eventjes. Het mini
sterie is ook niet van gisteren
Een evacuee uit Wolfaartsdijk vraagt,
waarom hij geen gewone bonkaarten krijgt
cn alleen rantsoenbonnen voor brand
stof en potroleum. Dit maakt, zoo schrijft
hij, dat de evacuees steeds voel later om
het hun toekomende kunnen gaan dun de
gewone ingezetenon. Het is het beste dit
zelf op het distributiebureau te gaan be
spreken. De ambtenaren zijn natuurlijk
gaarne bereid dit ernstig onder de oogen
te zien. Er is nog recht to krijgen in Ne
derland
Ditzelfde mogen wij toevoegen aan de
klagers, die een aantal perceolen in do
Oosterschelde hebben gepacht, en nu con-
stateeren, dat het grootste deel van de
kreukels door anderen worden geraapt,
die daarvoor geen vergunning hebben.
Hier moet voortdurend de politie te hulp
worden geroepen. Die heeft hier een taak.
Helaas moeten wij er bij voegen er wordt
thans op allerlei gebied voel gestolen.
Hot gevoel voor mijn en dijn is afgestompt
tijdens den oorlog. Herstel is noodig, voor
ons allen, ook in zedelijkcn zin. Red.
Hun laatste vlucht
Een groot aantal duiven, die gebruikt
werden voor het ovorbrengen van gehei
me berichten van achter de Duitsche linies
zullen haar laatsle vlucht voor het Brit-
sche leger over zee maken.
De eerste groep duiven word in het
Olympische stadion te Berlijn losgelaten
met berichten voor de Engolsche kroon
prinses, den bevelvoerenden kolonel van
hel corps Signals en majoor-generaal Gor
don Philips, directeur van de Military
Signals. Vervolgons zullen duiven gelost
worden met boodschappen voor don bur
gemeester van Brussel, don burgemeester
van Den Haag en de 21ste legergroep.
Het Verre Oosten
Kapitein Zacharias van de Amerikaan-
sche marine heeft als zegsman der regee
ring voor de radio verklaard, dal onvoor
waardelijke overgave de Japanners n u
nog redden kan.
De Japansche autoriteiten lijden dien
tengevolge aan invasiekoorls. Het is
men den geest van Hitier weer hoort
de hysterische toespraken, om de men-
schen tot rust aan te manen en bij hon
aan te dringen vertrouwen te hebben
„hel fort Japan" en in de nieuwe gehei
me anti-invasiewapens.
Bij de aanvallen van Woensdag zijn
□iet minder dan 45 Japansche schepen
tot zinken gebracht of zwaar beschadigd.
Bij de beschadigde schepen was hc
32.000 ton metende slagschip „Nagato'
Australische troepen voorden een nier
we landing uit bij de stad Tempadeo
bij Balikpapan zonder veel tegenstand
te ontmoeten.
Na drie on een hall jaar heeft Japan
besloten zich aan de volkenrechtelijke be
paling te houden om neutrale waarnemers
toe te laten in de krijgsgevangenkampen.
Als gevolg hiervan heeit Zwitserland er
zich eindelijk mee belast de Japansche
belangen in Amerika te behartigon.
Frankrijk
De helling op het kapitaal van Naam-
looze Vennootschappen is door do finan-
cieele commissie van 't voorioopige Fran-
sche parlement goedgekeurd.
Bij het proces tegen Pétain is door oen
Britsch Communiqué ontkend, dat er dooi
de Britsche regeering in 1940 een gehei
me overeenkomst met de regeering van
Pétain zou zijn gesloten, zooals van de
zijde der vroegere Vichy-regeering was
beweerd.
Engeland
Zooals bekend is is, is er onder de ha
venwerkers van Londen een „go slow"-
beweging onlstaan, waardoor de werkers
slechts op een vijfde van hun capaciteit
werken. Tallooze schepen wachten reeds
lang op lossing.
Ook is er een wilde staking van bus-
personeel, waardoor het verkeer in der
tien graafschappen is stilgelegd.
De „Times" schrijft hierover o.a., dat
dit een ondisciplinair optreden is tegon
de vakbondon waartoe ze behooren. Zij
hebben allerlei rechten, voor hel bespre
ken van klachten, hebben bij werkloos
heid recht op doorbetaling van het loon,
maar daartegenover hebben zij ook plich-
Italië
Hel nationale bevrijdingscomilê heefl bij
den minister-president Parri geprotesteerd
tegen de viering van den verjaardag
de Franco-beweging, die door do Spaan-
sche ambassade was georganiseerd. Dit
is, soa zei den se, een grove beleediging
tegen al deaenen, die voor het behoud
der democratie in Spanje hun leven heb
ben gegeven.
Spanje
Een Spaansche anti-fascist. Augustin
NIEUWS IN HET KORT
Do Evening Standard bericht, dat er nog
250.000 Franschen worden vermist. Zijn
deze nog in het door de Russen bezette
deel van Duitschland De Russische ge
neraal, die met de ropatriesring is belast,
deelt moe, dat er in zijn sector maar
62.000 Franschen meer zijn. Een hoog
geplaatste Fransche autoriteit zeide, te
vermoeden, dat het grootste deel der ver
misten onder Duitsche mishandelingen den
dood heeft gevonden. Van zeer velen zal
nooit rneer worden gehoordde verbran
dingsovens der Duitsche martelkampen
zwijgen
Rhona Churchill schrijlt in de „Daily
Mail" over de Duilschers, die onder het
Hïtlerbewind jaren lang in concentratie
kampen hebben gezeten, en nu we] be
vrijd zijn, doch enkel om het harde lot
mede te dragen, dat aan het Hitleriaan-
sche Duitschland wordt opgelegd. Zij
vertelt treffende staaltjes, van de droevige
ontgoochelingen, die deze anti-nazi's in
het tegenwoordige door de geallieerden
bezette Duitschland worden bereid.
Inderdaad is hier een groole lacune.
Ligt het niet voor de hand, dat juist
deze Qnti-nazi's, die onder. Hitier zijn ver
drukt, en die voor hun overtuiging heb
ben geleden, door de overwinnaars op de
leidende posten worden geplaatst, om mee
te helpen het nieuwe Duitschland te bou-
Een enkele maal lezen wij van zulk een
benoeming. Maar zou dit geen regel moe
ten worden Red..
Sol er. heelt in een Britsch gevangenkamp
zelfmoord gepleegd. Hij had genoeg van
zijn gevangenschap, eerst bij do Fran
schen, toen bij de Duilschers, en toen bij
de Engelschen. Waarom, zoo vraagt deze
groep van anli-fascislen, moeien wij ook
in Engeland nog gevangen blijven
Het nabije Oosten
Voor Palestina is volgens de „Man
chester Guardian" de eenig mogelijke rs-
gelin dat dit erkend wordt als Joodsche
staat met zelfbestuur. Ook door de Zionis
ten-organisatie wordt gevraagd, om aan
de losgeslagen en statenlooze Joden tce
le staan, zich in Palestina te vestigen.
Deze eerst» slachtofiers van het nazi-be
wind mogen niet vergeten worden. Twee
Amerikaansche senatoren hebben aan
president Truman verzocht, aandrang bij
Engeland uit te oefenen om onbeperkte
immigratie van Joden in Palestina toe
te staan.
„Le Jour" deelt mede, dat Turkije op
het punt slaat de onafhankelijkheid der
Levantstaten te erkennen. Men mag hier
wellicht uit aJleiden. dat dit land geen
eischen zal stellen voor afstand van -rond-
gebied.
Majoor Porter is benoemd tot adviseur
der politie te Damaskus. Ook bij de plaat
selijke politie-autoriteiten zullen Britsche
officieren worden gedetacheerd. Alles
leskenen van versterking der Britsche in
vloeden in Syrië.
Bij het proces tegen den moordenaar
i den Egyplischon ministor-president is
door den beschuldigde gezegd, dal Enge
land Egypte had geprest tot hel doen
van de oorlogsverklaring. Men weet. dat
Naher Pasha in Februari werd doodge
schoten. toen hij het parlement verliet,
waarin hij de Oorlogsverklaring aan de
asmogendheden bekend maakte. Het pro
ces is nog niet geëindigd.
H.M. de Koningin hersteld
Naar wij vernemen is H.M. de Koningin
geheel hersteld. Zij heeft reeds verschil
lende personen in audiëntie ontvangen.
Denemarken helpt Nederland
Vorige week is men in Denemarken
een georgeniseorde inzameling ton bate
van Nederland begonnen. In enkele da
gen bracht deze al een bedrag van 20 mil
lioen kronen op, waarvan 10 miilioen
van de Deensche iegeering.
Voor deze 20 miilioen kronen zullen
levensmiddelen, huisraad en andere ge
bruiksartikelen worden aangeschaft, du-
speciaal bestemd zijn voor de geteisterde
gebieden.
Ongeveer 150 Nederlandsche zeesche
pen, kustvaarders en binnenvaartuigen,
die nog in de Deensche wateren liggen,
zullen voor het vervoer van deze zaken
gebruikt worden. Er is reeds 250 ton ba
con, 250 ton boter en 150 ton eieren naar
ons land verzonden.
Het Nederlandsche Koode Kruis zal te
samen mei andere officieele instanties de
verdeeling verzorgen.
In totaal 500 kinderen uit verschillende
groote steden zijn voor herstel van ge
zondheid naar Denemarken vertrokken.
UIT STAD EN LAND
RECTIFICATIE
Dr. Huese meldt ons, dat zijn bericht
correctie behoeft. Het betreft hier 1. Hel
leman, geëvacueerd arts te 's Hertogen-
AFSCHEID VAN DEN HEER ZURING
GOES. Zaterdagmiddag ncm de heer
H. Zuring officieel afscheid van de H.B.S.,
waaraan hij als docent in Aardrijkskunde
en Geschiedenis verbonden is gev/eest.
De belangstelling van leerlingen en oud-
leerlingen was enorm. De directeur, dhr
dr. C, v. d. Pol sprak zijn groole waardee-
ring uil over hetgeen dhr Zuring in de
27 jaar, die hij aan de school verbonden
is geweest, had bereikt. Dhr. C. de
Looze, oud-directeur, had dhr Zuring loe
ren'kennen als een goed paedagoog en
als een sociaal mensch. Hij wist de leer
lingen steeds te boeien en hen op le voe-
Spanningen in de geschiedenis
II.
Reeds eerder heb ik uiteengezet, r'.-'t
de voortgang der geschiedenis op s i
ningen berust. De vele onderlinge te :-
strijdige belangen der naties scheppen
een sfeer van electriciteit, die vaak ex
plosies veroorzaakt.
Zoo ook de verhoudingen tusschen En
geland en Rusland. In do geschiedenis
van deze landen duiken steeds dezelfde
namen op.
De Dardanellen 3 In de archieven van
de Europeesche kanselarijen ligt de noo-
dige lectuur over deze belangrijke ver
binding tusschen Middellandsche- en
Zwarte Zee. De kern van de kwestie ligt
hierinMogen vreemde oorlogsschepen
door deze Turksche territoriale wateren
varen Engeland meende van niet, het
had het g.-ootsle belang erbij, andere groo
le mogendheden to beletten in het Middel
landsche Zee gebied le komen. Hier loopt
de groote route naar Indiö door het Suez-
kanaal en door het bezit van Gibraltar.
Malta --I Cyprus, heelt Engeland dit ge
bied dan ook aardig onder controle.
Turkije sloot in het najaar van 1939
bovendien een vriendschapsverdrag met
Engeland, dat Rusland weinig hoop gal
op een voordeeliger positie in de Darda
nellen. Het was in dien lijd, dat minis
ters van Estland. Letland on Lithauen naar
Moskou werden ontboden, om daar de
liquidatie van hun landen le mogen on-
derleokonen, dat Finland zijn onafhanke
lijkheid taai verdedigde. Toen ook de
minister van Buifenlandsche Zaken van
Turkije, Saradzoglu. verzocht werd naar
Moskou te komGn, word hij met veel eer
bewijzen onlvangen. maar hij deed geen
concessies en de Russen durfden in dien
gevaarlijken hoek niets te ondernemen,
want de Engelsche vloot was niet zoo ver
t de buurt
De toestand is nu eenigszins veranderd.
Rusland heelt heel wat meer te vertollen
gekregen. Er zijn vriendschappelijke be
sprekingen tusschen Turkije en Rusland
aan den gang, waarbij Rusland de pro
vincies Kars en Ardahan. die Turkije in
1917 van Rusland pakte, zou hebben op-
ge-eischt. Rusland zou zeiels wenschen
in den Internationalen Raad van Beheer
in het Suezkanaal. Verder heeft Rusland
verzocht deel le mogen nemen aan de
besprekingen in Tangor. Waarlijk geen
onsamenhangende gebeurtenissen
Om op Turkije terug te komen, dit land
grenst aan het veel besproken Syrië. De
Dardanellen geven toegang tot de Middel
landsche Zee, zoodat Ruslands belangen
tegenover Syrië eveneens in hel oog sprin-
In verband hiermee een bericht van
den correspondent van de „News of the
World" deze schreef na oen bezoek aan
dit land, dat de toestand hier nog zeer
gespannen is. de Fransche troepen zijn er
nog en elk oogenblik kan Parijs deze
kwestie opnieuw aanhangig maken. Do
Fransche politiek heeft tot nu toe oen
zeer onheusche houding tegenover Enge
land aangenomen. Zoodra de Engelsche
troepen zegevierend Parijs voorbij waren,
sloot De Gaulle een verdrag met Rusland,
waarbij hij het West-Europeesche Pact
liet varen en dat terwijl voor do aan el
kaar grenzende landen Nederland, België.
Frankrijk en ook Engeland samenwerking
op allerlei gebied dringend gewenscht is.
De Gaulle verbood decoraties aan Engel
sche officiereneen andere maal liel hij
bij gelegenheid de Engelsche viae weg
halen van een Roode Kruis-afdeeling, die
zeer veel gedaan had om den nood der
Franschen te lenigen.
Terwijl Engeland tracht een politiek van
verdraagzaamheid tegenover de landen
om de Middellandsche Zee le voeren
Irak en Egypte zijn vrijwel zelfstandig
zijn de Franschen roekeloos opgetreden in
Syrië. Dit heeft de verbittering van de
geheele Mohammedannsche wereld opge
wekt. Ook in de Franschekoloniën Algiers
en Marokko is het niet rustig. Hel Fran
sche ministerie van büilenlandsche zaken
maakte bekend, dat bij onlusten in Al
giers 1200 Mohammedanen werden go-
dood en 1500 gewond. 50.000 Mohamme
danen deden aanslagen op openbare go
bouwen en ook de stommen in het bin
nenland waren opstandig.
Een Fransch-Russisch samenwerken kan
op deze manier een struikelblok vormen
voor de uiteindelijke oplossing van de
problemen in dit gebied.
We zien hier dus tegenstellingen, ge
basoerd op historische en economische
belangen, want niet voor niets zijn gebie
den ais Iran en Irak rijk aan olie.
De Russische regeering deed onlangs
een aanval op de reaclionnair getinte Per
zen. Deze zouden de democratie van het
land in gevaar brengen. Het beteekont
dat Rusland de oliebronnen vern di:
land wat langer bezet wil houden en
zoo noodig zijn invloed nog wal wil uit
breiden.
Do Zuidelijke oliebronnen zijn van de
Anglo-Iranian Co. en hoewel Iran nog
groot genoeg is voor exploitatie, liggen
de kiemen van wederzijds wantrouwen
hier al weer klaar. De gebeurtenissen ir.
het Nabije Oosten blijven een zorgelijk
deel van het menu. dal de ..Big Three"
in Berlijn krijgt te verwerken. L.
den lot nuttige menschen i
F-'hr J. Pilaar sprak i
missie van toezicht. Spr. zeidc, dat in de
jaren, die do heer Zuring aan het onder
wijs verbonden was geweest, veel ver-
andóid wos op de landkaart en het voor
een docent ir» aardrijkskunde wel een
bijzondere bekwaamheid verdachte zich
voortdurend op de hoogte te houden. De
heer A. J. C. Nordlohne sprek als afge
vaardigde van de leeraren. Hij schetste
hoe de vaderlandsliefde van den hoen-
gaanden leoraar, die rond voor de waar
heid uitkwam, in de klas, de goede ver
standhouding tusschen leeraar en leerlin
gen bevorderde. Namens de oud-leerlin
gen sprak Ir. P. J. 't Hooit, die in geestige
bewoordingen herinneringen uit den
.hooitijd ophaalde. De heer A. Zwijsen
droeg een bijzonder aardig gedicht voor.
Namens de leerlingen bracht J. de Boo
dank uit voor het genoten onderwijs.
De heer Zuring dankte allen voor hun
hulde. Spreker wilde geen weemoedig
afscheid. Hij wes dankbaar voor de
herwonnen vrijheid cn den terugkeer
in de oude» school. 'Tot slot mochton de
leerlingen persoonlijk afscheid nemen van
den heer 2uring.
WEME1.D1NGE. De uitgever der hout
snede „Walcheren October 1944" kon in
den loop van deze week een tweede uit-
keering aan d$i Burgemeesier van V/est-
kapelle doen voor de gelrolte/ien in zijn
gemeente. Hel was een bedrag van
1 1450, zoodat 'nu in totaal f2750 alge-
dragen is.
KORTGEI.'E. Dhr P. R., die Donderdag
morgen op het Veer hel ongeluk had een
klap van een veulen tegen de borst te
krijgen is aan de gevolgen overleden.
KORTGENE. Op het Veer heeit weer
oen ongeval plaats gehad, dat wonder
goed is afgeloopeo. Bij het lossan van
veulens kwam een dezer dieren op het
hoofd van dhr J. de L. terecht. Genees
kundige hulp werd ingeroepen. Met en
kele dagen rust zal het wel ailoopon.
Ingezonden mededeeling
Zelfs lh oorlogstijd konden
wij da oude, klassieke kwa
liteit van Bols handhaven.
MIDDELBURG. Aan de volgende leer
lingen van het Stedelijk Gymnasium al
hier wordt dit jaar het einddiploma toe
gekend
Diploma A C. J. E. Adriaanse, J. de
Jonge, J. .Spijkerboer. P. van Workum.
•an Wcelderen, A. V. N. van Woer
den. Afgewezen: geen.
Diploma 3 C. M. Bierens, H. E. Bron-
rrs, J. Dekker, H. Fabius. M. E. van der
Harst, Th. V. Knoop, L. Lcrconrblé. J. A.
ie Mol. H. T. Planteydt. Afgewezen een-
ST. AN.'j ALAND. Dc- muzicltvcroen.
..Acceleran "o" hiold Vrijdag 20 Juli boor
S2sie oJg. jaarvergadering, ten hu.:r« van
dhr. bi'. J. HoogaaTd. Do voorzitter, dhr.
M. P. Lano ij. opende de vergadering met
oen harte! k woord van welkom.. Spr.
nemoreerd - al onze leden zijn na de
>v{rcunjie - eer behouden teruggekomen
reven leder, nemen als oorlogsvrijwilliger
Slonst; er is een flink aantal leerlingen,
n.l. 23. De instrumenten zijn bijna allen
behouden eebloven.
De secretaris las de notulen, die onge
wijzigd werden goedgekeurd.
Ook de izVening van den penningtnses-
r wordt onveranderd goedgekourd. De
Uvangston tot aan de evacuatie 1944
bedroeg*;: 1 434.08, óe uitgaven 1333,09.
zoodal hel boekjaar afsloot met een ba
tig saldo van f 55,99.
Als bode Icon weer. na verschillende
ren door ziokte afwezig le zijn geweest,
worden benoemd dhr. M. J. Overbeeke.
Toen do voorzitter de vergadering ge
sloten had, veerde de vice-viorzitter, dhr
A. Gunst het woord naar aanleiding van
het jubileum, dat de voorzitter-directeur
5 Oct. 1944 herdacht. Op dien datum
s dhr Lannooy nj. 40 jaar lid der vcr-
eeniging.