STEMMEN
op naar
DAGBLAD VOOR ZEELAND
De toestand in Duitschland
le JAAKGANG
NUMMER 170
Dinsdag 29 Mei 1945
Algemeeue Leiding t
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boerma
Hoofdredacteur t
J, Koekebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2665
Ie kwestie Syrië en de Libanon
Aan de kust van de Middellandsche Zee
ligt ten Zuiden van het tegenwoordige Tur
kije een groot gebied, door een paar milli
oen menschen bewoond, waarvan het mee-
rendeel, zeker drie kwart. Arabieren en
Turken, dus Mohammedanen zijn. Eeuwen
iang was dit gewest, oudtijds het Syrische
rijk, met als hoofdstad Damascus, een deel
van Turkije. De vorige wereldoorlog bracht
voor dit laatste, toenmaals bondgenoot van
Duitschland, de nederlaag, en daarmee een
verlies van een groot deel van zijn gebied.
Verschillende deelen werden onder opper
gezag van den Volkenbond mandaatsgebie-
den van westelijke mogendheden. Engeland
kreeg Palestina. Frankrijk Syrië en den Li
banon. In de sinds verloopen twintig jaar
kwam al meer naar voren een Pan-Arabi-
sche strooming, die niet hereeniging met
Turkije tot doel stelde, maar eerder een Ara
bische Eond van onafhankelijke staten. Syrië
en de Libanon waren een van deze nieuwe
staten, die in den huidigen oorlog nog wel
formeel aan Frankrijk waren gebonden, doch
praciisch tooneel werden van botsingen tus-
schen twee Fransche partijen, die van De
Gaulle en die van Pétain, zoodat van waar
lijk eensgezind Fransch gezag geen sprake
was. Nu Duitschland verslagen is, en daar
mee de richting Pétain is uitgeschakeld, her
neemt Frankrijk zijn oude rechten en stuurt
vrijgekomen troepen naar deze landen.
Daarmee zijn de poppen aan het dansen.
Er hebben ongeregeldheden plaats, sta
kingen worden geproclameerd, zelfs straat
gevechten werden gevoerd, waarbij dooden
en gewonden vieien.
Alles onder de leuzevrij van het Fran
sche juk en de Fransche voogdij.
Wij willen, zeggen zij, onze legers ver
eenigen tot een strijd voor de souvereiniteit
en de onafhankelijkheid van ons vaderland
Wat Frankrijk nu doen zal
Wat de internationale conferentie die straks
ai deze kwesiies op te lossen heeit, zal be
slissen, moet nog worden afgewacht.
Zeker is, dat de Pan-Arabische gedachte,
die toch eigenlijk een volkomen gezonde en
gerechtvaardigde gedachte is, hier de drij
vende kracht toont te zijn.
Reeds werden in het naburige Palestina
door het Arabische deel der bevolking sym
pathiestakingen gehouden. Ook Egypte en
Arabië toonen hun belangstelling
Het zou gewenscht zijn, dat het overleg
der groote mogendheden ook dezen haard
van onrust zou kunnen opruimen, door vol
ledige ruimte te geven aan de wenschen
van de naar onafhankelijkheid snakkende
Arabieren.
Maar één ding duikt dan op als een nieuw
Grnsfig probleemWat moet er dan komen
van het oude plan, aan het eind van den
vorigen wereldoorlog reeds door Engeland
toegezegdin Palestina verrijze thans een
zelfstandige Joodsche staat
Dit volk heeft wel het meeste van alle ge
leden in de afgeloopen oorlogsjaren.
Het is absoluut trouw gebleken aan de an
ti-nazi-beweging, die nu de overwinning be
haald heeft.
Is het nu geen tijd, dat een internationale
conierentie de belofte inlost, indertijd door
Engeland gegeven, en een vrije Joodsche
staat proclameert, als toevluchtsoord ook voor
de tallooze ontwortelde Joden, die thans
zwerven over do wereld
Maar v/at dan te doen met de groote meer
derheid der bevolking van Palestina, die
Arabier is en blijft, ondanks alle invoer van
Joden in de laatste 25 jaar?
Deze puzzle blijft open.
Maar tot een oorlog zal zij niet uitgroeien,
daarvoor staat de Britsche macht aldaar wel
borg.
En Rusland zal zeker geen krijg voeren
voor een Arabisch verbond van staten.
Red.
NIEUWS OVER SYRIË EN DEN LIBANON
De toestand spitst zich toe. De Syrische
en Lïbanonsche delegaties hebben te San
Francisco verklaard, dat Frankrijk zijn troe
pen zond om politieke pressie uit te oefenen.
De Arabische politieke leiders hebben een
sympathie-staking uitgeroepen. De Egyptische
koning Faroek schenkt bijzondere aandacht
aan den toestand, en de minister-president
verklaarde dat de onafhankelijkheid van
Syrië en den Libanon ook door Egypte wordt
gewenscht.
Er is neg geen oorlogstoestand, maar toch
zijn al 3 Franschen en 10 burgers bij een
schietpartij gedood.
Tito heeft gezegd het af te keuren, dat
Britsche troepen thans Kcrinthië hebben be
zet. De Karinthiërs wenschen de vrijheid, om
zelf hun lot te bepalen, en zich aan te slui
ten bij hun broeders
VERRE OOSTEN.
In het Verre Oosten gaat de vernietiging
van Japan regelmatig zijn gang. Van Tokio
is nu ruim 100 vierk. km. met den grond ge
lijk gemaakt. Ook Formosa is zwaar getrof-
ien. De zee tusschen dit eiland en het vas
teland van China wordt door de luchtmacht
bewaakt, en veel schepen gaan daar te
gronde. De Chineezen rukken op in de rich
ting van Shanghai.
FRANKRIJK.
Een Fransch comité stelt den eisch, dat
Franco zijn dictatuur over Spanje zal be
ëindigen, en dat aldaar tot vrije verkiezin
gen zal worden overgegaan. Spanje heeft
nog niet toegestemd in de uitlevering van
Laval. Het schijnt, dat de Fransche regeering
ook in deze richting deknt. Een beroep
wordt gedaan op de geallieerden, ten einde
door gezamenlijk optreden deze macht te
luiquideeren, dit haar positie aan Hitier en
Mussolini dankt.
De Fransche regeering heeft besloten, de
prijzen en loonen niet verder te verhoogen,
om inflatie te vermijden.
Frankrijk maakt aanspraak op een deel
der Italiaansche Rivièra, en op een strook
land ten Westen van Turijn, beide als grens-
verbetering bedoeld.
DUITSCHLAND.
Berekend is, dat 4 millioen Duitschers in
dezen oorlog zijn gesneuveld. Van de krijgs
gevangenen zullen o.a. de mannen boven
50 jaar worden vrijgelaten.
Door de Amerikanen wordt een Duitsche
krant uitgegeven, de „Hessische Post", waar
in getracht zal worden wat beter begrip bij
te brengen aan de door het nazi-regime
vergiftigde Duitschers.
In Buchenwald (en niet Buchenwalde, xoo-
als men gewoonlijk ze"t) was een anti-nazi
organisatie opgericht waartoe alle vertegen
woordigers van alle volken waren toegetre
den. Dit in tegenstelling met andere sugges
ties die wel van haat tusschen de ingeslote-
nen van verschillende nationaliteit hebben
gesproken. Dit comité had veel voorkomen
van wat de Duitsche beulen van plan wa
ren, en het had reeds de macht in handen
genomen, voordat de bevrijders waren bin
nengerukt.
De Polen hebben reeds een Poolsch bur
gerlijk bestuur ingesteld in Frankfort aan de
Oder, zoodat vermoedelijk de Poolsche gren
zen tot daar zullen worden doorgetrokken.
De Russen zouden als compensatie de be
schikking krijgen over Koningsbergen. Zoo
wordt door M. van Blankenstein ondersteld.
ENGELAND.
Alles komt te staan in het teeken der aan
staande verkiezingen. De Labour Partij heeft
een vijfjarenplan opgesteld, waarin o.a. ver
langd wordtnationalisatie van het vervoers
wezen en van de ijzer- en staalindustrie
controle op het bankwezen en de financiën
ook op de monopolie-bedrijven en de kar
tels, evenzeer op de prijzen en loonen.
Nieuws uit Nederland
Er is door de daartoe benoemde Commis
sie een rapport uitgebracht aan den Minister
van Sociale Zaken over de herscholing van
arbeiders. De bedoeling is, dat de uit Duitsch
land terugkeerenden, die hun vak verleerd
hebben, of niet meer in hun oude vak kun
nen terugkomen, een opleiding krijgen op
staatskosten, om ze weer geschikt te maken
voor een plaats in de maatschappij. Ook
voor onvolwaardige krachten is een plan
ontworpen.
Er is een Nationale actie voor Schadever
goeding door annexatie van Duitsch gebied
opgericht, welke als voorloopig plan heeft
gepubliceerd een uitzetting onzer grenzen
langs de lijn Aken, München-Gladbach, Gel-
dern. Kleef, Lippe, Ahaus, de Eems tot aan
Emden. Het zou een strook zijn van 10.000
vierk. km., en zou plaats bieden aan ander
half millioen menschen. De Duitsche bevol
king zou moeten verdwijnen.
„Het Vrije Volk" vraagt herstel van den
Radio-Omroep te Hilversum, waarvan de stu
dio's geheel intact zijn. En dan een vrije om
roep zegt het blad, zonder terugkeer tot den
ouden toestand, maar ook zonder inmenging
van het Militair Gezag.
Een gerucht gaat in de pers (wij lazen
het in „De Gelderlander"), dat „De Waar
heid" zou voorstellen, de Communistische
Partij op te heffen, en allen zich aan te
sluiten bij een nieuwe partij, die alle voor
uitstrevende democratische krachten zou ver
eenigen. Deze partij zou in vrede moeten
leven met de Kerk, en zou de kern moeten
vormen voor een volksregeering.
Of dit alles „waarheid" bevat Red.
goede vriendschap met Rusland, waartoe een
Labourregeering de beste kansen zou geven,
geen steun aan Franco en aan koning Peter
van Joego-Slavie Palestina voor de Joden
Voorts goede voedselvoorziening en goede
woningen.
Ook de Minister van Marine, Elexander, die
tot de Labourpartij behoort, is demissionair.
BELGIE.
Volgens de „Drapeau Rouge" eïschen de
mijnwerkers afschaffing van de burgerlijke
mobilisatie, aanpassing van de loonen aan
het gestegen levenspeil, een minimum-pensi
oen van 18.300 francs, een duurtetoeslag van
500 francs, kostelooze verzekering, geen be-
lastina voor de kleine inkomens, radicale zui
vering, en troonsafstand van den koning.
Ook „Le Peuple" eischt het laatste.
„Le Nouvelle Gazette" van Charleroi klaagt
erover, dat er geen vleesch is en geen aard
appelen, en dat de boter en de kolen zoo
schaarsch zijn. Het vervoer is slecht georga-
niserd.
„La Libre Belgique" vraagt meer papier
voor de pers
DIVERSE LANDEN.
In Italië zijn in het hoofdkwartier van Mus
solini verborgen schatten gevonden, die over
gebracht zijn naar de bank van Italië.
De Russen hebben ter verontschuldiging
van hun directe erkenning der Oostenrijk-
sche Renner-regeering verklaard, dat deze
hen aan de grens tegemoet kwam als de
nieuwe volksregeering. Ze vonden hen dus
aanwezig
Noorwegen verloor aan het Duitsche schrik
bewind 10.000 man en 1 milliard pond aan
waardenRed.
STICHTING VAN DEN ARBEID TOT
BEVORDERING VAN DEN SOCIALEN VREDE,
ORDE EN RECHTVAARIGHEID
Gedurende de bezettingsjaren is in het
geheim voortdurend overleg gepleegd tus
schen vertegenwoordigers van werkgevers
en werknemers-centrales. Ook Dr. Hacke,
directeur-generaal van den Arbeid, nam aan
dit overleg deel. Volledige overeenstemming
werd bereikt over een gemeenschappelijke
organisatie van den arbeid. Er is een plan
gemaakt voor gemeenschanoslijk overleg op
sociaal gebied zoowel bedrijfstakgewijze als
landelijk en centraal. Men zond reeds eenïge
maanden geleden een urgentieprogramma
aan de regeering, dat werd onderteekend
door personen uit werkgevers- en werkne
merskringen, door Roomsch-Katholieken en
docr Protestanisch-Christelijk georganiseerden,
en o.a. ook door E. Kupers, voorzitter van hei
Nederlandsch Verbond van Vakvereenigingen
Uit dit urgentie-program, dat nu zeer actu
eel belooft te worden, lichten wij de volgen
de punten
Herstel in hun oude functie van alle weg
gevoerden en onderduikers.
Wachtgeld voor zoover dit nog niet direct
mogelijk is.
Alle door de Duitschers ontslagenen of ge-
degradeerden worden gerehabiliteerd.
Uitzonderingen op het ontslagverbod alleen
door overleg van de Overheid met organen
uit de kringen van werkaevers en werkne-
Normale werk- en rusttijden.
Bevordering van werkgelegenheid door
maatregelen van wederopbouw, uitvoering
van werken, bouw van arbeiderswoningen,
enz.
Verhooging der rantsoenen, vooral van
kleeding, schoeisel en dekking.
Verhoogim van pensioenen voor ouden
van dagen. Bestrijding van t.b.c. Zorg voor
oorlogsinvaliden, enz. Red.
Eerst was het een chaos, vertelde Rona
Churchill, die een reis maakte, kort na de
verovering. De geallieerde legers hadden
toen nog geen tijd gehad, om de orde nieuw
te grondvesten, nadat de Duitsche macht in
eengezakt was. In die tusschenperiode na
men de buitenlandsch» arbeiders, die zich
zelf hadden bevrijd, de gelegenheid te baat
om van de Duitschers te vorderen, wat ze
voor zichzelf en om mee naar huis te nemen
noodig achtten. De Duitschers bleken het
paard van Troje te hebben ingehaaldZij
plunderden en brandschatten de timide ge
worden Duitsche burgers en trokken in drom
men huiswaarts onder medeneming van al
wat ze dragen konden.
Dit is nu gewijzigd. De bezettende mach
ten stellen overal weer een Duitsch bestuur
van anti-nazimenschen, onder oppergezag
van de militaire macht. De Dönitzregeering
wordt niet erkend, en is nu zelf gevangen
genomen. Alle oeroofde voorraden, die
worden gevonden, gaan terug naar de be
roofde landen. Zoo o.a. een groote voorraad
kunstschatten, die Goering voor privé-gebruik
had opgestapeld. De voedselvoorziening van
Duitschland wordt gesteld op een rantsoen,
minder dan de bevrijde landen qenieten. De
productie van Duitschland is bestemd voor
het herstel der door hen verwoeste gebieden
in Europa. Ook arbeidskracht zal door de
Duitschers, en door hun krijgsgevangenen,
moeten worden geleverd voor ditzelfde doel.
Ook in Nederland zullen deze naar behoefte
worden ingezet.
De behandeling der krijgsgevangenen in
de kampen in Engeland en Amerika zal
streng zijn. Ze zullen films moeten bijwonen,
die al hun gruwelen op het doek zullen bren
gen. Geen extratjes zullen worden verstrekt.
En arbeiden is de boodschap.
Het Engelsch zal in Duitschland de offi-
cieole taal zijn.
De grenzen worden bewaakt, opdai geen
oorlogsmisdadigers ontsnappen kunnen. Een
nieuwe gruwel is ontdekt. De sadistische
bewakers hadden als een straf het volgende
bedachtbind een rat in een holle gordel
op het bloote lijf van den ongelukkige, die
voorwerp van hun martelzucht werd. Een
enkele zwakke plek in die lederen gordel
bevond zich boven het bloote lijf van den
man. De rat wil er uit en knaagt zich een
weg door het lichaam heen.
Misdadigers als deze verdienen niet langer
op Gods aardbodem te leven.
Enkele stemmen over vooraanstaande
Duitschers.
De vroegere kroonprins zei bij zijn gevan-
genname„De Duitschers hebben zich als
idioten gedragen. Eerst hebben zij Ebert ge
volgd. Toen liepen zij achter Hindenburg
aan. En zij eindigden met Hitier. Dat was
krankzinnigheid".
Over Hitier zelf dit, wat zün dood betreft
Een hevig geconcentreerd artillerievuur
beukte zijn kanselarij aan stukken, in de
laatste week van April, zoo verhaalde een
van Hitiers verbindingsofficieren, volgens de
„Daily Mail" en de „Daily Telegraph".
Hitlers lijk lag begraven onder 100 ton puin
van de Rijkskanselarij. Den anderen mor
gen liet generaal Kreibs dezen officier roe
pen en zei hemHitler is dood. Gij moet
naar Dönitz vliegen. En van het dak van
het Ministerie van Luchtvaart vloog hij in
een Fiseier Storch vliegtuig naar Sleeswijk
Holstein. De drie laatst door Hitier geiee-
kende brieven lagen nog op zijn schrijftafel.
Het waren drie gelukwenschen met verjaar
dagen en bevorderingen.
De laatste uren van Hitier werden door
een stenograaf bekend gemaakt. Er was een
vergadering in de kanselarij, op 22 April.
Buiten bulderden de Russische kanonnen, die
de hoofstad beschoten, en juist de kanselarij
als doelwit schenen te hebben gekozen. Bin
nen was een laaiste groep getrouwen met
Hitier te ramen. De Führer liep onrustig heen
en weer. Zijn half verlamde hand, die sinds
den aanslag van Juli 1944 nooit was hersteld,
lag op zijn rug. „Ik wil in Berlijn blijven",
riep hij telkens, „en sneuvelen voor de kan
selarij". Keitel merkte op, dat dit in strijd
was met zijn eigen vroegere aankondiging,
om te blijven strijden tot den laatsten duim
gronds en drong er op aan, dat Hitier Ber
lijn zou verlaten. Maar deze weigerde „neen
ik verlaat Berlijn niet". Hij verklaarde, dat
hij geen vertrouwen meer had in de weer
macht, niot meer in de Waffen-S.S„ ook de
Luftwaffe had hem teleurgesteld.
Volgens een gerucht zou Hitler vermoord
zijn door een S.S.-man. Een ander gerucht
zegt. dat zijn lijfarts hem een injectie heeft
gegeven.
En nu nog dit over Goebbels
In 192S was deze werkzaam bij de boek
houding van een circus. Hij verdiende nacr
zijn zin niet genoeg, en begon zijn baas op
te lichten. Na een half jaar wera dit ont
dekt, en toen werd de later zoo „groote"
man wegens diefstal op staanden voet ont
slagen, en smadelijk op straat gezet.
Sic transit
In de Oostzee zijn nog steeds Duitsche duik-
booten werkzaam. De Russische luchtmacht
patrouilleert boven de zee, en tracht ze on
schadelijk te maken. BovendienDe tegen
stand zal slechts van korten duur kunnen
zijn.
De hoeveelheid radium die gevonden werd
in een Duitsch ziekenhuis had de waarde
van 225.000 pond sterling, en het was niet.
zoals abusievelijk werd gemeld, een hoe-
hoeveelheid van 225.000 pondDe deskun
dige lezers hebben zich daarover zeker wel
verkneukeld. Red.