VRIJE STEMMEN fftisdadi^&ewolk DAGBLAD VOOR ZEELAND HET DUITSCHE Ie JAARGANG NUMMER 166 Donderdag^ 24 Mei 1945 Algemeene Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma Hoofdredacteur i J. b-oekebakker Redactie en Administratie Goes, Beestenmarkt Telefoon 2665 Er klonken In den aether allerlei klanken die ons troiien en waarvan wij enkele brok stukken konden opteekenen. Pater de Greeve zei onder meer„Wij, die met geen zweem van haat vervuld wa ren, wij zouden alle geloof in menschelijke, in toekom3t-menscheüjke samenleving verlie zen, en in menschelijke rechtvaardigheid, als deze verbijsterende misdaden niet gestraft, en deze moordwellustelingen niet van de aarde weggevaagd zouden worden. Neen, bij God, grooter misdaad zou het zijn, en een nog grooter aanslag op het wezen van de samenleving, als niet afgerekend werd met deze legioenen van misdadigers, die zonder pardon uit de maatschappij moeten worden uitgestooten. Dit is onmogelijk. Onze ocgen hebben te veel en to gruwelijks gezien, ze zullen pas kunnen voortleven en werken als we weten, dat dit menschelijk ongedierte uit gebrand is Moge de aarde dit onmenscho- lijk geboefte van zich afschudden, opdat we tenminste kunnen leven. Want anders zou de walg ons zoo naar de keel stijgen, dat we erin zouden stikken. In naam van inilli- oenen gemassacreerden, in naam van on herstelbaar verscheurde achtergebleven be trekkingen, in naam van het recht, in naam van de naastenliefde, en in den naam van God eischen wij recht." Anton Coolen sprak als volgt j „Vlalc voor het groote, goede nieuws der bevrijding be keek in nog een foto van een dor razzia's in Amsterdam, een foto, die buiten de ves ting Holland was qesmokkeldeen Grüne Po- lizeiman, gelaarsd, gehelmd, met handgra naten in zijn koppel en met een geweer, en die met een tronie, grof als alleen de Duit- sche nazi's die hadden, neerkijkt op een rij weerlooze jonge mannen, welk hij voor zich op het trottoir laat knielen met opgestoken handen. Het is het zinnebeeld der vernede- rinq die zij ons hebben aangedaan. Zij heb ben onder ons geroofd, geplunderd en ga- brandschat. genïjnigd en gemarteld, gekne veld en gemoord. Zij hebben ons volk ont mand, zij hebben het doen hongeren, zij hebben het den grond onder de voeten ver nield. Zij hebben ons alles aangedaan wat men oen volk maar kan aandoen, om het zijn bestaan te ontnemen. Zij hebben hot gebogen. Maar één ding hebben zij niet ge kund zij hebben het niet kunnen breken Zij hebben het zelfs de veerkracht niet kun nen ontnemen, waardoor het, nu het onder hun hiel vandaan is, opspringt tot zijn jubel, in een vlaggend on feestend land." Dr. van Triclft zeide„Een misdadig mil- lioenenvolk is een volkomen nieuw verschijn sel in de wereldgeschiedenis. Dat de nu le vende Duitschers misdadiger geboren zijn De Belgische kwestie Koning Leopold schreef de volgende brief aan zijn broeder, den Prins-Regent „Waarde Broeder, ten gevolce van de ge vangenschap, die ik moest doorstaan, laat mijn gezondheid niet toe, onmiddellijk naar België terug te keeren. Het spijt mij ten zeer ste, dat ik mij niet bij mijn volk kan bevin den van het oogenblik af mijner bevrijding. Gedurende mijn hechtenis waren mijn ge dachten steeds bij hen. Ik verzoek U, tot wanneer ik hersteld zal zijn, de taak te wil len voortzetten, die Gij volbrachf hebt in het belang der Natie. Uw toegenegen broeder Leopold." Uit de pers klinken nog steeds stemmen op, die bezwaren hebben tegen den terug keer van den Koning. „Hot Laatste Nieuws" te Brussel schrijft, dat het te betreuren is, dat de Koning het niet noodig achtte zijn ministers naar Engeland te volgen. „Le Soir", Brussel, zegter is in de pas sieve gehechtheid aan den persoon van don Koning een gevoelen, waaraan met eerbied te denkon is. Maar er zijn ook andere uiter sten van koningsgezindheid, die in de ver heerlijking van den persoon van den Ko ning de mogelijkheid zien van een afglijden naar autoritaire methoden. „La Lanterne", Brussel, verklaartHet blijkt onduldbaar, eenerzijds, argumenten te trekken uit het privaatleven van een mensch, onder voorwendsel dat dit behoort aan het land dat hij bestuurt. Maar, anderzijds, ware het onaanneembaar, dat een belangrijk deol der bevolking zijn gedachte niet zou mogen zeggen en voor een voldongen feit zou staan. Er is één middelde volksraadpleging. Red. dan andere volken, mag men niet aanne men. Maar ze zijn gekomen tot collectieve misdadigheid, hetzij dan actief door het toe geven aan eigen bestiale instincten, hetzij passief door te dulden, dat hun Volksgenos sen die instincten uitleefden, m.a.w. actief de S.S., de Grüne en het verdere schorum, passief de onschuldige burgers uit Weimar, die heolemaal niet wisten wat er in Buchen- walde gebeurde 1 Zooiets kan alleen, door dat een volk de voedingssappen voor zijn ziel niet meer trokt uit de eeuwige bron van het leven, die in de evangeliën het zuiverst stroomt en die de geschiedenis van Europa altijd gevoed heeft, waaraan wij de idee danken van de waarde der menschelijke persoonlijkheid, dus van het recht, dat het ontzag voor die waarde waarborgt, en van de naastenliefde, zondor welke dat recht maar een koud en levenloos staketsel is. Het Duitsche volk is geperverteerd, dat bo- teekent letterlijkverdraaid, afgedraaid van de zedelijke gezondheid, van Waarheid en Recht. Met satanische geslepenheid heeft Jo sef Goebbels een systeem van zielverdraai- ende waandenkbeelden uitgewerkt en ge propageerd. De kern ervan vormt de rassen leer. Die combineert drie onjuiste stellingen tot een bedriegelijken afgod1. iemands aard wordt naar geest en lichaam bepaald door afstamming en erfelijkheid2. do Ger manen zijn het geniale volk bij uitnemend heid 3. de Duitschers zijn van Germaan- sche afstamming." Tot slot een treffend citaat uit Heinrich Hei ne, de groote dichter, die als Duitsche Jood in ballingschap stierf in 1856, door Van Tricht aangehaald Do dichter reist over den Brennerpas Italië binnen en komt in Verona. Hij ziet Romein- sche gebouwen, waarvan «ommiqe door de Germaansche invallers in de Volksverhui- zingstijd verwoest zijn. Het lijkt wel, zegt hij, of alle volkeren hier de sporen van hun aanwezigheid hebben achtergelaten, in dien tijd, „da mancher Deutsche Stamm noch nicht schreiben konnia, und sich damit behelien mussie, zum Andenken etwas zu ertrüm- mernRed. ACTUALITEITEN NEDERLAND. De Koningin heeft in gehoor ontvangen do hoeren De Boer, Prof. Schermerhorn en Dr. Teilegen. De eerste was lid van hst convent der politieke partijen tijdens de bezetting. Om de zwarte handel ernstig te bestrijden zijn de Binnenlanasche Strijdkrachten in~e- schakeld. In Amsterdam zijn er al heel wat zwarte handelaars ingerekend, en het resul taat is al merkbaar. In het Oosten van Nederland zijn weer boringen verricht, om olie te vinden. De kans is groot, dat onze olie-positie hiermee kan worden verbeterd. Het aeestelijk leven, ook in het Westen van Nederland, bloeit weer op. De Leidsche Universiteit is heropend. Er is een bijeen komst gehouden van kunstenaars, die geen lid van de Cultuurkamer zijn geweest. In het Stedelijk Museum zal een tentoonstelling worden gehouden van 100 schilderijen, tij dens de bezetting gemaakt. Het gezuiverde Concertgebouw-orkest zal 31 Mei of 1 Juni een eersfe uitvoering geven van tijdens den oorlog gecomponeerde werken, en strijdliede ren. Een nieuw tooneelgezelschap „5 Moi" zal opvoeringen geven van „The Moon Comes Down", naar don roman van John Steinbeck. Het leven tijdens de bezetüng wordt er in uitgebeeld. Op 30 Mei wordt het tooneelstuk „Vrij Volk" in den Amsterdamschen Schouwbrug opgevoerd, geschreven door Albert Helman, Maurits Dekker, Anton Coolen, Jeanne van Schaik en A. G. Defrosne. De regie is in handen van Albert van Dalsum, A. G. De- fresne, Ben Groeneveld, Louis Saalborn en Nico de Jong. DUITSCHLAND. Reserve-kolonel Posthumus Meyes, sous chef staf Militair Gezag, is benoemd tot Com missaris-Generaal voor de Nederlandsche Economische Belangen in Duitschland. De ge stolen goederen zullen moeten terugkomen, of door Gelijkwaardige worden vervangon Voor Engeland is Montgomery bevelhebber van het bezettingsleger. De Hongaarsche goudreserves zijn in Oos tenrijk teruggevonden. Om de ontvluchting van oorlogsmisdadigers te voorkomen, is een strook van 5 km. aan do Duitsche grens tot verboden zone ver klaard. Denemarken zal ook aan de bezetting deel nemen. Leden van de ondergrondsche be weging zullen de lichtingen van 1940 tot 1943 daartoe opleiden. Uit Zweden kwam reeds de uitrusting voor 10.000 man. Voor - de 100.000 buitenlandsche arbeiders in Hamburg moet de burgerij de kampen Bchoonmaken, en de noodige kleeding en de verdere levensbehoeften verschaffen. Er komt een krant uit in zes talen, waaronder het Nederlandsch. 700.000 ton oorlogsmateriaal, dal in Duïtsch land is buitgemaakt, wordt naar het Verre Oosten getransporteerd. VERDERE BUITENLAND. In de Noordzee is het centrale deel, 50.000 vierk. km„ vrijgegeven voor de visscherij. Aan de Aziatische kust van de Middel- landsche Zee blijft het broeien. Het Britsche leger is, om moeilijkheden te voorkomen, uit Zuid-Ltbanon teruggetrokken. Het parle ment in Damascus eischt, dat Arabische troe pen zullen worden ingezet. Engeland heeft Frankrijk gewaarschuwd, vooral niet prikke lend op te treden. Juist dit Midden-Oosten is een belangrijke basis voor den oorlog tegen Japan, en moet dus niet worden verontrust! Frankrijk heeft den wensch te kennen ga- qeven enkele grenswijzigingen met Italië aan te gaan. Argentinië gaat terugkeeren tot den parle mentairen regeeringsvorm. Politieke partijen worden weer toegelaten. Verkiezingen zuilen worden gehouden. Of dit ook voor de Com munistische partij zal gelden is nog niet dui delijk. Japan zond ballons, gevuld met spring stoffen, naar Amerika. Ze kwamen in afge legen streken neer en richtten geen schade aan. Red. Regeering Churchill afgetreden LABOUR CONTRA CONSERVATIEVEN. Officieel is in Downïngstreet 10 medege deeld, dat de Engelsche re»;eering is afge treden, nadat Churchill een onderhoud had met koning George. ReuterB politieke correspondent bericht,dat het zeker is, dat Koning Georg aan Churchill als hoofd van de grootste politieke partij in het tegenwoordige Lagerhuis zal vragen om een voorloopige regeering te vormen om tot aan de algemeene verkiezingen, die niet vóór 5 Juli kunnen plaats vinden, de lands belangen te behartigen. Het is thans zeker, dat minister-president Churchill a.s. Dinsdag met een nieuwe re- geerïng voor het parlement, dat dan na het Pinksterreces bijeenkomt, zal verschijnen. De volledige samenstelling wordt niet ver wacht voor het einde der week, ofschoon be kend is, dat Churchill's plannen vast omlijnd zijn. Het zal wellicht onmogelijk voor Churchill zijn om a.s. Dinsdag alle zetels in de regee ring bezet te hebben, doch het is mogelijk, dat hij een aantal departementen tijdelijk combineert en in elkaar schuift. In antwoord op het schrijven, dat hem door den plv. minister-president Attlee ge zonden werd, heeft Churchill zijn bezwaren tegen het houden van verkiezingen in den herfst herhaald. Hij blijft op het standpunt staan, dat voortdurende politieke onrust schadelijk is voor do regoerïngskracht, spoedig het Brit sche prestige in het buitenland zal verzwak ken en bovendien het herstel van den han del zal hinderen. Churchill betreurt Attlee's „onjuiste bewe ringen", dat de conservaüeve partij voordeel zou hebben bij vroege verkiezingen en ver klaart, dat „dragelijke condities" van samen werking niet langer bestaan. VAN OVERAL Er is een nieuwen zender in den aether. Het is Den Haag P.T.T.. die proefuitzendingen houdt op de 301.5 m. in de korte golf. Hij is doorgaans glashelder en beter te beluiste ren dan Herrijzend Nederland, die gedurig met een hinderlijken fluittoon werkt. Volgens dezen nieuwen zender is Zondag avond de eerste gosderentrein uit Den Haag vertrokken. Hef Haagsche blad „De Telex" meldt, dat majoor Stevens, van de Engelsche In telligence Service, die, voordat Nederland in oorlog was, door de Duitschers naar Blerik werd gelokt en daar over de grens gesleept werd, uit het concentratiekamp Dachau is bevrijd. In een garag© van d© fa. Lathouwer aan de St. Jorisstraat te 's Hertogenbosch, welke in gebruik was bij de N.B.S., heeft op 2e Pinksterdag een zware brand gewoed. Be halve een groote hoeveelheid benzine zijn eenige tientallen auto's, zoomede een aantal motoren verloren gegaan. Hef le Amerikaansche leger fs reeds on derweg naar het Verre Oosten. Zooals men weet, staat dit leger onder be vel van generaal Hodges en het was het eerste over den Rijn. Uit Ottawa wordt gemeld, dat 60 Cana- deesche oorlogsschepen, w.o. vliegkampsche pen, kruisers en torpedojagers, zullen deel nemen aan den strijd tegen Japan. Viermotorige bommenwerpers en jagers zijn aangekomen op de veroverde vliegvel den op Okinawa om den strijd tegen de laatste Japansche steunpunten te sieunen. Jan Masaryk, de Tsjechoslowaaksche mi- nistor van Buitenlandsche Zaken, heeft ver klaard, dat zijn land helpen zal, om Europa gedurende den komenden winter in het leven te houden. Hun industrie is bijna onbescha digd gebleven, en als zij dezen zomer een normale oogst hebben, zal er een overschot zijn aan levensmiddelen en industrieproduc ten voor de rest van Europa. Wat onder ons leeft Een stapel van 31 brieven heeft zich weer opgehoopt op onze schrijftafel. De ruimte nood tengevolge van de pcpierschaarscht© oeiette ons, er op in te gaan. Ook nu kun nen wij alleen het meest actueel© en voor net algemeen belangrijke samenvaiten. Wij ioen dit in artikeltjes, die achter elkaar zoo spoedig mogelijk zullen verschijnen. Naar aanleiding van ons bericht, dat er nog geen mogelijkheid is, vergunning te Krijgen voor een reis naar West-Nederland, spot een goed vriend van ons blad met deze vrees voor meer contact„Er zijn geen epi demieën, er is geen hongersnood {hoor Mr. Oud uit Rotterdam) maar toch moet Noord en Zuid op de strengste manier gescheiden blijven, hoewel uit de beste bron wordt be weerd, dat het den geallieerden koud laat". Inderdaad schijnt hier gevreesd te wor den voor besmetting, meenen wij. Doch dan in anderen zinwij zoete zuiderlingen moch ten eens besmet worden met de actieve geest der felle noorderlingen, die doortastend op treden tegen alle volksvijanden, en krachtig voortstuwen naar een democratisch bestuur Wij mogen hier dan eerlijk verklaren, dat wij déze besmetting niet vreezen, eerder be- geeren Een deskundige op het gebied van den klompenhandel doet zijn beklag over de averrechtsche rsqelïng te dezer zake. De hier mee belaste dienst heeft gemeend, de han del te moeten uitschakelen, zoodat de fabri kanten in Zeeuwsch-Vlaanderen direct, via de burgemeesters, aan de winkeliers moeten leveren. In de praktijk belemmert dit de voorziening van het publiek, daar voor klei ne partijtjes het transport en de financieels verrekening allerlei moeilijkheden blijkt op te leveren. Kan hier niet, zoo wordt gevraagd, en wij vragen het met hem, een betere rege ling worden getroffen Een landbouwer uit Noord-Beveland klaagt er over, dat er geen werkkrachten genoeg (er beschikking staan. Vaste arbeiders zijn er veel te weinig, en velen zijn van „vast" „los" geworden, omdat ze dan meer ver dienen. Er was gevraagd, vooral aardappelen ten bieten te verbouwen. Maar die dit ge daan hebben, zitten nu met gebrek aan ar beidskracht, daar deze producten meer werk vragen dan b.v. gerst. Hier moet krachtig worden ingegrepen, meent hij. Inderdaad, de voedselvoorziening eischt dat het gebrek aan arbeidskracht wordt verholpen I „De Zon" vraagt nog wat dames om te helpen bij de wasch. Dit naar aanleiding van een klacht van een huismoeder. Wie meehelpt, heeft er recht op, dat haar wasch iets eerder klaar komt, zegt de directie. Een iruitkweeker beklaagt zich, dat er geen ladders genoeg meer beschikbaar zijn voor het aanstaande fruitseizcen. Kan daar voor geen materiaal beschikbaar worden gesteld Ons dunkt dat het Rijksbureau voor Hout, met het oog op de voedselvoorziening, aan deze klacht de noodige aandacht moet schenken. Hier is ingrijpen op korten ter mijn noodzakelijk. Ontneem ons onze bron van voorlichting niet J Wij willen meer papier voor ons Dag blad „De Vrije Stemmen", schrijft een lezer. Ja juistRed.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 1