VISJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
AFVALSTOFFEN
wat©rw@g@n ins Holland
Ie JAARGANG
NUMMER 161
Donderdag 17 Mei 1945
Algemecnc Leiding
B, G. Kloosterziel en
S. L. Boerma
Hoofdredacteur
J. Koekebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2665
(BAKERMAT VOOR BACTERIËN)
Vcm onzen medischen medewerker.
Spraken we de vorige keer over de
voorziening met goed drinkwater als een
belangrijk middel om de volksgezondheid
te verbeteren, zeker zal ook de afvoer
van aivalstoffen van belang zijn. Ook
op dit punt neemt de overheid de leiding.
Het is praktisch en overal overgelaten
aan de gemeenten, waardoor weinig een
heid te bemerken valt in de voorschriften
en in de uitvoering ervan.
Verbetering kan dan ook alleen tot
stand komen door regionale organisaties
of landelijke voorschriften.
Het afval is te verdeelen in verschil
lende soorten, die voor de volksgezondheid
een verschillende beteekenis hebben. Het
drooge huisvuil en scherven brengen geen
ziektekiemen over, doch etensresten en
faecaliën hebben zeer zeker belang.
Hierin hebben allerlei processen zooals
rotting plaats en kunnen ook ziekte
kiemen aanwezig zijn. Vliegen en andere
insecten komen hierop af en kunnen deze
ziektekiemen verspreiden. Daarnaast ken
nen wij afvalwater van gootsteen en
wasch, naast overtollig regenwater.
De vraagstukken, die hier ontstaan, zul
len voor stad, dorp en afzonderlijk wo
nende menschen verschillend moeten wor
den opgelost. De moeilijkheden stijgen,
naarmate de bevolking dichter opeen
woont en de vrije ruimten om de huizen,
de erven, kleiner worden. Een oplossing
die op een afgelegen boerderij aan alle
eischen voldoet, zal ontoelaatbaar zijn
in de kom van een dorp en tot ernstige
misstanden leiden in de gesloten bebou
wing van een stad. De steden voorzien
dan ook meestal wel in deze behoefte,
door een min of meer ontwikkelden reini
gingsdienst, die althans de grootste ge
varen wegneemt, doch ook hier moet het
publiek meewerken. Indien de gemeente
een ophaaldienst heeft, gesloten vuilnis
vaten voorschrijft enz., komt het niet te
pas, dat het publiek vischkoppen e. d. een
voudig buiten de deur op straat deponeert
en de jeugd de vuilnisvaten omwerpt en
leeghaalt. Weer anderen gebruiken een
nabijgelegen water, sloot of vest als vuil
nisbelt. Dat is een gebrek aan zelftucht,
een feit dat thans op velerlei gebied te
constateeren valt en waaraan onze ge
meenschap dreigt ten onder te gaan. Deze
zelftucht is ook direct voor de volks
gezondheid, zoowel de lichamelijke als de
geestelijke, van zeer groot belang. Wij
allen moeten leeren inzien, dat wij de
voorschriften van de overheid niet moeten
gehoorzamen omdat wij anders gestraft
zullen worden, maar omdat wij vanzelf
sprekend aannemen, dat deze voorschrif
ten in ons aller belang worden gegeven
en dat er dus geen enkele twijfel aan kan
bestaan, dat wij ze opvolgen, ook al zijn
ze eens lastig of strijdig met onze directe
belangen. Wij behooren dit te doen zon
der sabotage, zonder ontduiken, zonder
morren. Doen de ouderen dit en geven
het goede voorbeeld voor de jongeren,
dan verdwijnt ook vanzelf het vraagstuk
van de bandelooze jeugd. De jeugd is
tuchteloos omdat de ouders het zijn ieder
op zijn eigen gebied. Het publiek moet
de voorschriften van de overheid eerbie
digen, doch dan moet ook de overheid
zijn eigen voorschriften uitvoeren en deze
niet tot een doode letter maken. Indien
het overal tot een uitvoerina kwam van
de reeds jaren bestaande voorschriften
zouden we de eerste belangrijke stap ge
daan hebben. Wat deze voorschriften
moeten inhouden een volgende keer.
De toestand van de
Rotterdamsche haveninstallaties grootendeels weggesleept
Dr. Ir. Hacke, directeur-generaal van
den arbeid, heeft verklaard, dat de groote
waterwegen in Westelijk Nederland alle
voorloopig onbruikbaar zijn, wegens ver
sperringen door gezonken schepen. Hier
van is uitgezonderd de Nieuwe Water
weg, welke slechts een weinig verzand is.
Het Noordzeekanaal is nog bevaar
baar, omdat een der sluizen nog open is.
De havens van Rotterdam zijn ver
woest, doordat de kademuren zijn opge
blazen. De Parkhaven en de Merwede-
haven zijn echter aan de vernieling ont
komen. Van de Petroleumhaven zijn alle
tanks opgeblazen. De Maasbruggen en
Maastunnel zijn intact.
De haven van Amsterdam is niet zoo
ernstig beschadigd als die van Rotter
dam. Bovendien zal het herstel van de
Rotterdamsche haven moeilijker zijn, om
dat deze een uitgebreider functie bezit,
dan de Amsterdamsche haven, welke
een centrum is van vaste scheepvaartlij
nen.
De bruggen en wegen in Noord- en
Zuid-Holland zijn intact. Slechts de ver
bindingen met het Zuiden zijn alle be
schadigd. Bij Zaltbommel is de verkeers-
brug behouden. De spoorbrug is vernield.
Bij Arnhem ligt een dubbele pontonbrug.
John O'Connor Howe, Anep's oorlogs
correspondent, meldt voorts uit Rotterdam,
dat de graan-elevators nog intact waren.
Alle kranen, zoowel drijvende als vaste,
en al het baggermateriaal zijn naar Ham
burg, Kiel en Lubeck gesleept. Van de
meeste werven zijn de hellingen intact,
doch alle machinerieën zijn gestolen, hoe
wel een aantal machines kon worden ge
borgen.
De kade van de H.A.L. bleef gespaard.
De verwoestingen in de Roterdamsche
haven vertegenwoordigen een bediag van
100 millioen gulden, gerekend naar de
prijzen van 1930. Het wordt mogelijk ge
acht de havenkaden in 2 jaar te herstel-
len.
Bevrijde Nederlanders
in Odessa
De Regeeiings Voorlichtingsdienst meldt
uit Londen, dat van de Russische regee
ring bericht is ontvangen, dat zich 720
Nederlanders in Odessa bevinden, die per
eerstkomende gelegenheid via Engeland
naar Nederland zullen worden gerepatri
eerd. Er zal uiteraard eeniaen tijd ver-
loopen, alvorens op groote schaal gege
vens kunnen worden verstrekt omtrent in
de thans bevrijde gebieden in Oost-Eura-
pa aangetroffen Nederlandsche gedepor
teerden. (A.A.)
De Nederlandsche schuld
stijgt tot IS milliard
Mr. L. J. A. Trip, president van de Ne
derlandsche Bank heeft verklaard, dat
naar schatting de Nationale schuld tot
rond 18 milliard zal stijgen.
Vanaf het voorjaar van 1941 af was
Nederland in financieel opzicht een deel
van Duitschland. Onder de posten was
een bedrag van 592 millioen gulden als
betaling voor de Duitsche weermacht.
Bovendien betaalde Rost van Tonningen
ieder maand 75 millioen R.M. als Neder
landsche bijdrage in den oorlog tegen
RuslandLQ millioen daarvan werd in
goud betaald, waarmee de goudvoorraad
van Nederland volkomen was uitgeput.
De Nederlandsche goudreserve, die naar
Amerika, Engeland en Zuid-Afrika is ge
bracht, heeft thans een waarde van 931
millioen.
Het oude geld zal in circulatie blijven,
terwijl nieuwe bankbiljetten worden uit
gegeven ten behoeve van de geallieerde
soldaten. Deze nieuwe bankbiljetten zijn
eigenlijk geen bankbiljetten, maar schuld
bekentenissen van den Nederlandschen
staat. (A.A.)
Ondergrondsch persbureau
in Amsterdam
In Amsterdam heeft onder leiding van
den bekenden Amsterdamschen sport
journalist Chr. Geudeker tijdens de bezet
ting een ondergrondsch persbureau ge-
functionneerd, dat 50 ondergrondsche
bladen over het geheele land van nieuws
heeft voorzien. Dit persbureau had eigen
geheime telefoon- en telexveibindingen.
Voorstellen van Stettinius
In San Fransisco heeft Stettinius voor
gesteld, dat het de eerste taak van de
te stichten nieuwe wereldorganisatie is,
een internationaal statuut te ontwerpen,
gebaseerd op de vier vrijheden. De eco
nomische en sociale raad van den nieu
wen bond moeten normen vaststellen voor
de vrijheid van spreken, de vrijheid van
godsdienst, vrijdom van gebrek, en vrij
dom van vrees. Deze nieuwe verklaring
van de rechten van den mensch zal het
belangrijkste document zijn, dat de con
ferentie zal opleveren. (A.A.)
120.000 Duitschers
in Nederland samengebracht
De opperbevelhebber van het le Cana-
deesche legercorps heeft medegedeeld,
dat het te verwachten was, dat alle Duit
sche soldaten, met uitzondering van eenig
administratief personeel op 15 Mei zou
den zijn samengebracht. Het aantal Duit
schers in de provincies Utrecht, Noord- en
Zuid-Holland wordt op 120.000 geschat.
Daar de militaire transportmiddelen der
geallieerden in de laatste dagen voorna
melijk zijn gebruikt voor den aanvoer van
levensmiddelen, is het transport der Duit
schers vertraagd. (A.A.)
De verschrikkingen van
Auschwitz
Te Londen is dezer dagen een mede-
deeling ontvangen betreffende 124 Neder
landers, die de catastrofe van Auschwitz,
waar in de afgeloopen jaren 4 millioen
menschen zijn omgekomen, hebben over
leefd.
Een dag na het bericht inzake het bom
bardement van Theresienstadt meldde Ra
dio Praag, dat een groep gevangenen
uit dit kamp. bestaande uit 850 Neder
landsche onderdanen en 450 personen,
die niet van Nederlandsche nationaliteit
zijn, om gezondheidsredenen zoo spoedig
mogelijk het kamp moeten verlaten. Prof.
E. Meyers, het hoofd van de Nederland
sche groep, heeft verzocht om zoo spoe
dig mogelijk maatregelen te treffen om
deze menschen naar Nederland terug le
brengen. (A.A.)
Kabinet Gerbrandy
demissionnair
De Regeerings Voorlichtingsdienst meldt
De voorzitter van den Raad van minis
ters, Prof. Mr. P. S. Gerbrandy, daartoe
gemachtigd door een eenstemmig geno
men besluit van den Ministerraad, heeft
aan H, M. de Koningin het ontslag van
het geheele thans zittende Kabinet aan
geboden.
Zulks ter voldoening aan de toezegging
meerdere malen openlijk aan het Neder
landsche volk bekend gemaakt.
H. M. de Koningin heeft het verzoek tot
ontslag van de leden van het thans zit
tende kabinet in overweging genomen en
den minister verzocht zich niet slechts
met de afdoening van de loopende zaken
te belasten, maar tevens al datgene te
verrichten, wat het landsbelang vereischt.
Deze laatste van den gebruikelijken
vorm afwijkende toevoeging, waardoor
het kabinet tijdelijk normaal kan voort-
werken, is noodzakelijk geacht, opdat H.
M. de Koningin afdoende tijd en gelegen
heid zal vinden de formatie van het nieu
we kabinet te bevorderen zonder dat den
duur van de raadpleging, die daarvoor
noodig zou kunnen blijken, de behartiging
van 's lands zaken in dezen moeilijken
tijd in den weg zou staan.
Het kabinet is thans derhalve demissi
onnair, maar lean, tot in de opvolging is
voorzien, al datgene verrichten, wat een
niet demissionnair kabinet behoort te
doen.
Nieuwe benoemingen
Naar het Haagsche dagblad „Trouw"
verneemt is tot regeeringsgemachtigde en
waam. burgemeester van Haarlem be
noemd M. A. Reinalda. in 1940 soc. de
mocratisch wethouder van deze gemeente.
Tot waam. burgemeester van Hilver
sum is benoemd, de heer B. H. Bakker,
oud-wethouder van deze stad.
Naar de „Volkskrant" meldt, is Dr. J.
C. Baron de Vos van Steenwijk, oud-bur
gemeester van Haarlem, benoemd tot
Commissaris der Koningin in Noord-Hol
land.
De „Nederlander" in Den Haag bericht,
dat de Nederlandsche regeering heeft op
gericht de Stichting Nederlandsch Volks
herstel met als doel de materieele, phy-
sieke en moreele kracht van het Neder
landsche volk te herstellen.
De Stichting zal o.a. de bezittingen van
Winterhulp en Ned. Volksdienst tot zich
trekken.
Ir. W. J. Dewez is volgens het „Lim
burgs Dagblad" benoemd tot waam. di
recteur-generaal van den landbouw.
Het is de bedoeling zoo spoedig mo
gelijk op beperkte schaal het onderwijs
te hervatten in gebouwen, die daarvoor
ruimte beschikbaar hebben. (A.A.)
VAN OVERAL
Prinses Juliana heeft Het Loo bezocht,
en over de mogelijkheid van bewoning
een onderzoek ingesteld.
De studio's te Hilversum zijn vrijwel
onbeschadigd. Doch de zenders te Koot
wijk zijn door de Duitschers opgeblazen.
Een Canadeesche familie brengt aan
de Goessche bevolking haren diepgevoel-
den dank voor de eerbiedige wijze waar
op een gevallen familielid in Goes werd
ter aarde besteld, met vier andere wapen
broeders. Het is de familie van luitenant
Bonnallie. (A.A.)
