VRIJE STEMMEN
5 Hui 19Ï5
De geallieerden bezetten
de vesting Holland
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Ie JAARGANG
NUMMER 154
Maandag 7 Mei 1945
Algemeefie Leiding:
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boerma
Hoofdredacteur i
J. Koekebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2665
KORT EN KRACHTIG
Maandagmorgen.
De Nederlandsche Dagbladpers
heeft aan alle dagbladen voorgeschre
ven wegens groot gebrek aan papier
op half formaat te verschijnen. Dit
haalt een streep door de rekening,
waar wij juist van plan waren, bij
voldoende papiertoewijzing nieuwe
rubrieken te openen en ons terrein
van verspreiding uit te breiden. Wij
moeten ons er voorloopig bij neer
leggen en er van maken wat wij
kunnen.
En dit brengt ons op het wacht
woord voor heden, Maandagmorgen.
Kort en krachtig moet alles zijn
Kort en krachtig als het kan, in
ons blad. Een groot artikel Kan nooit
worden geplaatst. Groote verslagen
zijn uitgesloten. Kort moet het zijn.
Wat we met enkele woorden kunnen
zeggen, mag geen woord extra kos
ten. En ieder woord zij geladen van
beteekenis en van kracht.
Gij zult, waarde lezer, de oorlogs
berichten verkort ontvangen. De of-
ficieele mededeelingen worden samen
gevat. Advertenties worden besnoeid.
En ook onze eigen artikelen en die
van onze medewerkers zullen moe
ten worden gehalveerd.
Zoo zij ook onze opzet voor het le.
ven dat deze week weer begint.
Kort en krachtig.
Zoo kort en precies mogelijk zeg
gen wat we denken.
En dan zoo sterk en zeker moge
lijk doen naar ons woord.
Paraat zijn. Opgewassen tegen de
teleurstellingen en de moeiten des le
vens. Kort en krachtig aanpakken.
Sterk en zeker volbrengen wat van
ons wordt gevraagd.
Kort en krachtig. Dan gaat de
jeugd vlot en fleurig het groote leven
in, om haar roeping te vervullen.
Kort en krachtig. Dan gaat ons
Nederlandsche volk eensgezind den
zwaren, nieuwen weg, die opvoeren
moet uit deze diepte, en stap voor
stap gaan we samen voort.
Kort en krachtig. En als wij zoo
ons leven leven, dan zal de zegen
des Allerhoogsten ons niet ontbreken
Wij hopen en worden niet moede
Wij wandlen en worden niet mat.
Red.
Wat er in ons omging, toen wij het
groote nieuws vernamen, dat Holland,
ons Holland, door de Duitschers zonder
slag of stoot was overgegeven, valt
moeilijk onder woorden te brengen.
Een groote ontroering maakte zich bij
het vernemen van deze gelukkige tijding
van ons allen meester; het was haast
te veel opeens, en het kwam zoo on
verwachts, alhoewel wij iederen dag,
ieder uur, ja zelfs iedere seconde deze
tijding verwacht hadden.
Iedereen werd opeens uitzinnig van
vreugde iedereen voelde opeens een gil
lende behoefte om iets geks te doen.
Vreugde-vuren werden ontstoken, vuur
werk afgestoken, door de fanfares "werd
marschmuziek gespeeld (goede Holland-
sche marschmuziek).
Doch na een poosje waren deze ge
voelens geluwd, om plaats te maken voor
een diepe dankbaarheid. Een dankbaar
heid jegens Hem, die na vijf jaren van
Historische redevoeringen van
H.M. de Koningin en Minister Gerbrandy
Uit Noord-West Nederland.
Nadat Zaterdagmiddag de volledige
overgave-voorwaarden aan generaal
Blaszkowitz waren overhandigd door
generaal Foulkes, commandant van
het le Canadeesche legercorps, in
een half verwoest hotel in Wagenin-
gen, werd het document gistermid
dag om 4 uur in Hilversum getee.
kend. Britsche troepen zijn gister
morgen Zuid-Holland binnengetrok
ken, terwijl de Canadeezen vandaag
Noord-Holland zullen bezetten. De
Duitschers moeten blijven waar ze
zijn, alle mijnenvelden op de wegen
opruimen en springladingen verwij
deren. Ze mogen hun persoonlijke
wapens behouden en moeten naar
speciale gebieden van concentratie,
alwaar ze ontwapend zullen worden.
Op een vraag van Prins Bernhard,
die ook op de bijeenkomst aanwezig
was al9 opperbevelhebber der Nederl.
strijdkrachten, of Blaszkowitz de Bin.
nenlandscbe strijdkrachten wilde er.
kennen als geregelde troepen, ant.
woordde deze van ja.
Er is bekend geworden, dat Duit.
sche troepen, w.o. voornamelijk Ned.
S.S., geschoten hebben op demon.
streerende burgers in Utrecht, Dor.
recht, Rotterdam en Den Haag,
waarbij slachtoffers gevallen zijn.
De toestand in Noorwegen
en Tsjecho.SIowakije.
Terwijl het Nederlandsche volk
feestviert, verwacht men ook zeer
spoedig de capitulatie van de troepen
in Noorwegen en Tsjecho-Slowakije.
In Noorwegen heeft Quisling voor de
radio een rede gehouden, waarin hij
het Noorsche volk gelast hem te blij
ven gehoorzamen, totdat er een ander
lichaam in de plaats komt, voegde
hij er aan toe.
In Tsjecho-Slowakije hebben de
partisanen geheel Praag in handen,
op een enkele wijk na, waarin nog
een radio-station staat. Gistermorgen
zei het door de patriotten gecontro
leerde station, dat er onderhandelin
gen aan den gang waren omtrent de
overgave van het bestuur aan de wet
tige Tsjechische regeering. Het Duit-
sche station sprak deze berichten
echter weer tegen. Ondertusschen
rukken Amerikaansche 3e leger troe
pen steeds verder in Tsjecho-Slowa
kije op.
tyrannie en verdrukking de verlossing
schonk.
De dank aan God uitte zich vooral
in de kerkdiensten, die Zondag gehouden
werden, waar velen die aan den dienst
deel willen nemen, zich met een staan
plaats tevreden moesten stellen.
5 Mei 1945, een datum dien we nooit
meer zullen vergeten.
Een datum, die onze kinderen en hun
kinderen op school zullen leeren, want
dat was de dag, dat de verlossing voor
Holland kwam!
Britsche parachutisten landden
b^" Kopenhagen.
In Zuid-Duitschland heeft de ge.
heele Duitsche legergroep G, zich
overgegeven aan de 6e legergroep,
onder generaal Devers, waartoe het
7e Amerikaansche en het le Pran.
sche leger behoort.
De nog ingesloten Duitsche troe
pen ten Oosten van Maagdenburg
hebben zich ook overgegeven.
Uit Denemarken komt het bericht,
dat Britsche luchtlandingstroepen in
het gebied van Kopenhagen geland
zijn, kort nadat Duitsche oorlogs
schepen de stad beschoten hadden,
waarbij een aantal slachtoffers vielen.
Talrijke vooraanstaande per.
soonlykheden bevrijd.
Gedurende het afgeloopen week.
eind zijn talrijke vooraanstaande per
soonlijkheden uit concentratiekampen
bevrijd. Daartoe behooren o.a. de
Fransche ministers Léon Blum, Da-
ladier en Reynaud; de generaals Ga.
melin en Weygand, de oud-kanselier
van Oostenrijk Schussnigg en ook Ds.
Niemöller. Ook de bekende Fransche
tennisspeler Borotra is bevrijd.
De aankondiging over het einde
van den oorlog in Europa kan binnen
enkele uren verwacht worden, meldt
de B.B.C. Zij zal tegelijkertijd in
Londen, Washington en Moskou be.
kend worden gemaakt.
(B.B.C. - H.N.)
Rede van de Koningin
Mannen en Vrouwen van Nederland.
Onze taal kent geen woorden voor
hetgeen in ons hart omgaat in deze
ure van bevrijding van geheel Ne
derland. Eindelijk zijn wij weer baas
op eigen erf en in eigen haard. Ver
slagen is de vijand van Oost tot West,
van Zuid tot Noord. Verdwenen het
vuurpeloton, de gevangenis, het mar
telkamp. Voorbij is de namelooze
druk, de nimmer rust-latende gedach
te aan foltering, welke vijf jaar lang
U hebben gekweld.
Voorbij is de verschrikking van den
hongersnood.
Warmen dank breng ik, mede na
mens U allen, aan onze bondgenooten
en hun strijdmacht voor onze bevrij
ding en onze redding uit den greep
van den hongerdood.
Hulde aan onze binnenlandsche
strijdkrachten, die hun uiterste krach-
ten gaven en nog geven en voor wie
geen offer te zwaar is, waar het ge
bracht moest worden voor de bevrij
ding van ons volk.
Hulde ook aan hen, die buiten Ne-
derland streden, hetzij te land, ter zee
of in de lucht en vanzelf reken ik
hierbij onze varende strijdkrachten en
strijdende koopvaarders en visschers
en die velen, wier strijd, ontbering en
lijden nimmer bekend zullen worden,
omdat er geen getuigen of overleven
den zijn, die ons hiervan konden be
richten.
Hulde aan allen, die, waar ook en
hoe ook, hetzij door het offer van hun
leven te brengen, hetzij door zich da
gelijks in het grootste gevaar te be
geven, ons dezen grooten dag van
bevrijding thans doen beleven.
In zeer bijzondere mate gaan met
U mijn gedachten uit naar allen, die
dezen dag niet met ons mogen be.
leven en ik deel de smart der talloos
velen, die treuren om hen, die heen
gingen. Niet minder leven wij allen
mee met diegenen, die nog in onzeker
heid verkeeren omtrent het lot van
hen, die hun lief zijn.
Vervuld met diepe eerbied en be.
wondering breng ik U allen hulde
voor Uw verzet, waarin gij al die
lange, bange jaren zoo schitterend
hebt volhard. Een verzet, dat U heeft
samengesmeed tot een eendrachtig,
ondeelbaar volk, dat zich zijn roeping
bewust is. Ons allen wacht een groote
taak, waarmee wij, nu wij gelukkig-
weer vereenigd en geheel onszelf
kunnen zijn, terstond een aanvang
moeten maken.
Onder den druk van den overweldi
ger hebben wij ons zelf in onze volks
kracht terug kunnen vinden. Wij
zullen hiervan thans het bewijs moe.
ten leveren. Ons evenwicht, onze
eeuwen-oude beschaving, onze stuwen
de volkskracht, zullen ongetwijfeld
de daden kunnen stellen, waardoor
wij de wereld kunnen toonen, hetgeen
wij gelooven.
Laten wy allen de handen thans
ineenslaan, gedreven door onze inner,
lyke kracht, onze plicht verstaand
en niet achterblijven op den weg
waarop zij, die wij in zoo hooge eere
houden en er hun hartebloed voor
hebben gegeven, ons hebben gewezen.
Rijksgenooten in Oost en West, ook
voor U is Nederlands bevrijdingsdag
een historische feestdag. Het is ons
allen een groote voldoening, te weten,
hoe innig gij met ons meeleeft. Meer
dan ooit zijn wij in den geest ver
eenigd met onze Rijksgenooten van
Ned.-Indië, die nog zoo bitter onder
den zwaren druk van den vijand moe.
ten lijden. Moge ook voor hen, mede
door onze krachtsinspanning, spoedig
het uur der bevrijding aanbreken. In
de ontwikkeling der krijgsverrichtin
gen in de laatste maanden mogen wij
een gunstig voorteeken zien.
Landgenooten, wij houden thans
onzen blik gericht op de toekomst,
waarin onder den zegen van den Al
lerhoogste, Nederland zal herrijzen
en zijn hooge roeping in de wereld
vervullen. R. O.
Ook onze Min. President Prof. Dr.
Gerbrandy hield 'n toespraak tot het
Nederlandsche volk. Wegens plaats
gebrek zijn we echter genoodzaakt,
deze rede tot morgen aan te houden.
KORTE BERICHTEN
Prins Bernhard en Prinses Juliana
zullen in de komende dagen Amster
dam en Den Haag bezoeken.
Anep-Aneta's correspondent, Ton
van Beers, meldt, dat Mussert nog
steeds in Utrecht is, waar hij her
stellende is van een auto.ongeluk. De
ontslagen, plaatsvervangende leider
Van Geelkerken, schijnt in de gevan-
genis te zitten. (B.B.C.)