Lnóelaiul, vr
er en nu
Moeien de N.S.E
consorten naar
,-ers en
Digoel
2
VRIJE STEMMEN - ZATERDAG 5 MEI 1945
IV
„The British Commonwealth
of Nations".
In 't geheel van staten en volken,
dat „the British Empire" heet, zijn
er zes, die een bijzondere positie in
nemen. Het zijn the Commonwealth
of Australia, the Dominion of Cana
da, Eire (vroeger de Iersche Vrij
staat), the Dominion of New Zealand,
the Union of South Africa en 't Ver.
eenigd Koninkrijk van Groot Britta-
nie en Noord Ierland.
Deze zes worden gewoonlijk de le
den van „the British Commonwealth
of Nations" genoemdze hebben een
drietal kenmerken gemeen ze erken
nen koning George VI als hun souve-
rein, ze zijn eikaars gelijken en ze
zijn nauw aan elkaar verbonden.
Twee er van zou men den naam
moederland kunnen geven, n.l. het
Vereenigd Koninkrijk en Ierland,
want van hier uit zijn emigranten de
wereld ingetrokken om de andere
vier, de dochter-naties te bevolken.
Deze volwassen geworden dochters
dragen den naam Dominions, die ze
in 1907 aannamen ter vervanging
van „colony". Gelijkheid van status
werd vastgelegd in 1926 op een „Im
perial Conference", waar een verkla
ring werd opgesteld met als inhoud
de erkenning van een gemeenschap-
pelijken koning, gelijkheid van rang
en vrije associatie. De titel van den
koning werd nuGeorg V, by the
Grace of God of Great Britain, Ire
land and of the British Dominions
beyond the Seas King, Defender of
the Faith, Emperor of India.
Deze verklaring was echter op
zich zelf niet voldoende, zooals al
spoedig bleek. Want het Parlement
in Westminster had nog altijd de
macht wetten uit te vaardigen, die
ook betrekking hadden op de Domi
nions en ingeval van conflict tus-
schen rijkswetten en dominions-wet
ten werden de laatste op zij gescho
ven. Daarom werd in 1931 op ver
zoek van de Dominions een wet door
het parlement aangenomen, bekend
als 't Statute of Westminster, waar
bij werd bepaald, dat geen wet uitge
vaardigd door het parlement geacht
zou worden van toepassing te zijn
op de Dominions, tenzij er uitdrukke
lijk in verklaard werd, dat ze ge
maakt was op verzoek van en met
toestemming der Dominions. Op de
ze wijze werd het principe van de
wetgevende macht van het parle
ment en dat der onderlinge gelijkheid
verzoend. Wel maken b.v. New Zea
land en Australia nog niet ten volle
gebruik van de nieuwe regeling,
maar het grondbeginsel is vastgelegd
In hoeverre de samenwerking vrij is,
blijkt b.v. hieruit, dat aan geen der
leden verplichtingen opgelegd kun
nen worden in de sfeer der interna
tionale verhoudingen. In dit opzicht
zijn het onafhankelijke staten. Afri
ka en Australië beheeren b.v. man
daatgebieden voor den Volkenbond en
zijn daarvoor in geenerlei opzicht ver
antwoording schuldig aan het parle
ment in Londen. Ze mogen diploma
tieke vertegenwoordigers uitzenden,
door den koning benoemd op voorstel
van de betrokken regeering, en ook
vreemde gezanten ontvangen, al
wordt dit recht nog niet door alle
Dominions uitgeoefend. Een ietwat
bijzondere plaats neemt Eire inin
zijn inwendige zaken is 't een repu
bliek, met zijn president als hoofd,
dochtheoretisch erkent het nog den
koning van Engeland als hoofd waar
het gaat om het benoemen van di
plomatieke vertegenwoordigers en 't
sluiten van verdragen. Men zou Eire
dus een republikeinsche monarchie of
een koninklijke republiek kunnen
noemen in dit opzicht. De koning is
steeds het symbool der samenwer
king, welke beslist wordt door hun
gemeenschappelijke belangen. Dwang
zou totaal onvereenigbaar zijn met
deze vrije en vertrouwelijke associa
tie van democratische staten. De re
geeringen zijn alleHis Majesty's
Governments. Ze raadplegen elkaar in
alle zaken van gemeenschappelijk be
lang, b.v. allen zijn er even zeer bij
ge.interesseerd om de zeeën der we
reld open te houden voor het wetti
ge handeldrijven.
Op andere gebieden ook, van de
scheepvaart, post- en telegraafver
bindingen, landsverdediging en we
tenschappelijk onderzoek, houden ze
nauw voeling met elkaar. De bemid
delaars tusschen het Vereenigd Ko
ninkrijk en de anderen zijn de High
Commissioners in de verschillende
hoofdsteden.
Van weerszijden is er geregeld te.
legrafisch contact tusschen de Eer.
ste Ministers, aangevuld door per
soonlijk contact op de Imperial Con.
ferences, met tusschenpoozen van
korteren of langeren duur gehouden.
Bovendien is er in het moederland
een aparte minister (Secretary of
state for Dominion Affairs) die aan
de diverse regeeringen op dezelfde
wijze inlichtingen verstrekt als aan
zijn collega-ministers. Verder zijn er
verschillende permanente commissies
gevormd op schier elk gebied waar
coöperatie van gewicht is, b.v. the
Imperial Economie Committee, voor
De heer C. Kleijwegt schrijft in
„Je Maintiendrai"
„Waarop is toch het wachten
zoo vraagt men telkens weer, als
men nog steeds de „geschorsten" en
de „gestaalcten" onberecht ziet rond.
loop'en. Het antwoord„de dossiers
zijn opgezonden naar de bevoegde
instanties" bevredigt vrager noch
antwoorder. Laat men toch goed in
zien, welk een averechtsche toestand
hier' wordt geschapen. Volle vijf
maanden lang nu reeds loopen een
aantal ambtenaren rond, sommige
met vol, andere met geen sou sala
ris zij mogen niet werken, zij wach
ten op hun definitieve berechting.
Zij wachten, het is alles wat zij kun
nen en mogen doen. En op hun plaat
sen zit of niemand, of een tijdelijke
hulp, terwijl het werk toch verricht
moet worden. Begrijpt men dan niet,
dat het minste, wat men moet doen,
hier isvoorlichting geven, waarom
dit proces zoo lang duurt Waarom
moet het Leidsche fleschje nog meer
geladen worden
Een andere vraag, die nauw ver
band hiermee houdt is dezeWat
zal men met al de gestraften doen
Dikwijls spitst die vraag zich hierin
toeWat gaat men met de N.S.B.ers
doen Zij kunnen niet voor hun le
ven in Vught of Amersfoort of waar
dan ook, niets doend, opgesloten blij
ven, afgezien nog van de overweging,
dat én Vught én Amersfoort, waar
zoo onzegbaar veel door de besten
van ons volk is geleden en gestreden,
andere bestemming zal moeten krij.
gen dan verblijfplaats voor deze
lieden.
Niet weinigen achten deze oplos,
sing de besteStuur de collabora
teurs en verraders naar Indie, naar
Nieuw-Guinea en Borneo als kolo.
nisten, om daar een nieuw leven te
beginnen en onze welvaart te helpen
economische zaken, a Shipping Com
mittee voor de scheepvaart, 'n Coun
cil for Agriculture, voor landbouw
zaken en het Imperial Communica
tion Advisory Committee, dat advie
zen omtrent de verbindingswegen
uitbrengt. Maar met dat al blijft het
beginsel gehandhaafd, dat ieder voor
zich zelf ten slotte uitmaakt welke
gedragslijn 't land op dit of dat punt
zal volgen. Vrije instellingen en vrije
samenwerking, dat is de kern. Dat
deze gedachten tot een geweldige,
gezamenlijke krachtsinspanning kun
nen leiden, is wel heel duidelijk ge
bleken in de jaren, die nu vlak ach
ter ons liggen. W.
DEN HAAG, ZETEL VAN HET
NIEUW INTERNATIONAAL
GERECHTSHOF
Dertig landen zonden vertegen
woordigers naar een juridische con
ferentie te Washington, waar voor-
loopige besprekingen werden gevoerd
over de juridische zaken, die te San
Francisco aan de orde komen.. Dum
barton Oaks had voorgesteld, even
als bij den vorigen Volkenbond, een
internationaal gerechtshof in te stel
len. De regelen daaromtrent zouden
hetzij gelijk aan die van den vorigen
volkenbond, hetzij gelijksoortig aan
deze moeten zijn. Dit was juist het
onderwerp dezer voorbereidende con
ferentie. Ook Nederland was er ver
tegenwoordigd. Het smaakte het ge
noegen, dat de conferentie besloot,
wederom Den Haag als zetel van dit
Hof voor te stellen, evenals het voor
heen onder den vorigen Volkenbond
was geweest.
Onze afgevaardigden waren Star
Busman, Reuchlin en Van Boetze-
laer. Red.
opbouwen. Het is, zoo op het eerste
gezicht, ook wel aannemelijk, maar
ik geloof goed te doen, als ik ook
aandacht vraag voor de stem van
een Nederlandschen arts, die waar
schuwt tegen dit plan en het onbe
schaamd noemt.
„Daar zijn dus de koloniën goed
genoeg voor," zoo schrijft hij, „om
het vuilnis van Nederlandschen stam,
dat men hier niet meer lust, naar
toe te sturen. Zouden de aanhangers
van dit plan wel eens overwogen heb
ben, dat ook de Indonesiër, ondanks
zijn bruine huidskleur en primitieve
gewoonten, een behoorlijk mensch is
met eergevoel en zelfrespectdat
hij door een dergelijke disqualificatie
van zijn land en zijn volk tot in het
diepste van zijn ziel gekwetst en be
ledigd zou worden Wil men dan
toch per se de categorie van boven,
bedoelde verraders de gelegenheid
geven zich een nieuwe toekomst op
eerlijke wijze te verwerven, (de schrij.
ver zelf voelt daar niets voor), laat
men dit uitvaagsel dan maar in het
moederland houden en hier of daar
isoleeren. Indie heeft behoefte aan
behoorlijke en flinke menschen, die
naast hun werkkracht ook een voor
beeld dienen te zijn (en dit geldt in
iedere kolonie) voor de inheemsche
bevolking. En dergelijke krachten
zullen waarachtig toch nog wel te
vinden zijn in ons land". Tot zoo ver
de briefschrijver.
Ik geloof niet, dat hiermee het
laatste woord over deze, ons allen
rakende kwestie gesproken is. Ik
geloof dat het uitermate nuttig is,
dat ook deze stem gehoord en dit
licht er op geworpen wordt. Het is
een probleem, dat om oplossing
vraagt en wij doen goed, de een
voudige en geletterde, Jan Pet en
Piet Hoed, ons in grooten ernst er
op te bezinnen.
WIE MOETEN DE MIJNEN
OPRUIMEN IN ONS LAND
In een advertentie, zei De Fox
voor de radio Herrijzend Nederland,
werden vrijwilligers opgeroepen om
mijnen op te ruimen. Er zal tien gul
den per dag worden betaald. Maar,
zei De Fox, het is gevaarlijk werk.
En in Vught en elders leven duizen
den menschen dood op hun gemak
maand in maand uit, die vijf jaar
lang de ellende hebben getolereerd
of begunstigd die Duitschland over
onze bevolking heeft gebracht. Waar
om moeten die zoo zacht worden be
handeld En hij vermeldt dit rijm
pje dat hem werd toegezonden
Het ruimen van mijnen
Is werk voor de zwijnen.
Ons hoogste doel behoeft niet te
zijn, zooveel mogelijk N.S.B.ers bij
vroegtijdig ontploffende mijnen neer
te zetten. Maar als er slachtoffers
moeten vallenIs er een Nederlan
der, die in dat geval niet liever een
slecht vaderlander offert dan een
goed Red.
KORTE BERICHTEN
De leden van het Deensche parle
ment zijn bijeengeroepen voor een
vergadering op het kasteel Christi-
anburg, zoo deelt Reuter uit Kopen,
hagen mede. Verwacht wordt, dat
de Deensche minister-president Sla.
venius zijn ontslag zal aanbieden en
dat een nieuwe regeering bij een
eventueele Duitsche capitulatie de
leiding zal overnemen.
Ze komen terug uit
Duitschland
Dit is wat duizenden vaders en
moeders, vrouwen en meisjes ver
blijdt. Deze vijf woorden gaan van
mond tot mond en menige ouder zal
zich afvragen „Zou onze jongen er
ook bij zijn
Duizenden Nederlanders worden
met het oprukken van de geallieerde
legermacht in Duitschland bevrijd en
met hen duizenden vrouwen, mannen
en jongens van andere nationalitei
ten.
Het vraagt uiteraard een massa
werk om deze menschen zoo spoedig
mogelijk naar de respectievelijke lan
den af te voeren, te registreeren en
zoo ver te-brengen, dat zij weer nor
maal in het burgerleven kunnen op
genomen worden.
Daarom ook is het niet doenlijk,
om, zooals ons gevraagd werd, de fa
milierelaties van repatrieerenden in
te lichten over het verblijf van een
hunner verwanten in een repatriee-
ringskamp, noch over het tijdstip,
waarop deze naar huis kan terug-
keeren.
Wij realiseeren ons volkomen het
feit, dat er duizenden menschen met
spanning zitten te wachten op den
terugkeer van vader, zoon of
verloofde uit het buitenlandmaar
ijzer met handen breken gaat nu
eenmaal niet.
Wel is het mogelijk, dat u bij het
Bureau Repatrieeringszaken Militair
Gezag Koninklijke Academie te Bre
da informeert omtrent repatrieeren
den die reeds in een repatrieerings-
kmrm binnen 's lands grenzen ver
toeven.
Bureau v. Repatrieeringszaken.
HOOG WATER TE VLISSINGEN
Zaterdag 5 Mei 1945
8.13 uur en 20.42 uur resp. 1.43 m.
en 1.28 m. plus N.A.P.
Laatste kwartier 7 uur 42.
Zondag 6 Mei 1945
9.33 uur en 22 uur resp. 1-40 m. en
1.25 m. plus N.A.P.
Maandag 7 Mei 1945
10.55 uur en 23.20 uur resp. 1.52
m. en 1.40 m. plus N.A.P.