Lnóelaiul, vr er en nu Moeien de N.S.E consorten naar ,-ers en Digoel 2 VRIJE STEMMEN - ZATERDAG 5 MEI 1945 IV „The British Commonwealth of Nations". In 't geheel van staten en volken, dat „the British Empire" heet, zijn er zes, die een bijzondere positie in nemen. Het zijn the Commonwealth of Australia, the Dominion of Cana da, Eire (vroeger de Iersche Vrij staat), the Dominion of New Zealand, the Union of South Africa en 't Ver. eenigd Koninkrijk van Groot Britta- nie en Noord Ierland. Deze zes worden gewoonlijk de le den van „the British Commonwealth of Nations" genoemdze hebben een drietal kenmerken gemeen ze erken nen koning George VI als hun souve- rein, ze zijn eikaars gelijken en ze zijn nauw aan elkaar verbonden. Twee er van zou men den naam moederland kunnen geven, n.l. het Vereenigd Koninkrijk en Ierland, want van hier uit zijn emigranten de wereld ingetrokken om de andere vier, de dochter-naties te bevolken. Deze volwassen geworden dochters dragen den naam Dominions, die ze in 1907 aannamen ter vervanging van „colony". Gelijkheid van status werd vastgelegd in 1926 op een „Im perial Conference", waar een verkla ring werd opgesteld met als inhoud de erkenning van een gemeenschap- pelijken koning, gelijkheid van rang en vrije associatie. De titel van den koning werd nuGeorg V, by the Grace of God of Great Britain, Ire land and of the British Dominions beyond the Seas King, Defender of the Faith, Emperor of India. Deze verklaring was echter op zich zelf niet voldoende, zooals al spoedig bleek. Want het Parlement in Westminster had nog altijd de macht wetten uit te vaardigen, die ook betrekking hadden op de Domi nions en ingeval van conflict tus- schen rijkswetten en dominions-wet ten werden de laatste op zij gescho ven. Daarom werd in 1931 op ver zoek van de Dominions een wet door het parlement aangenomen, bekend als 't Statute of Westminster, waar bij werd bepaald, dat geen wet uitge vaardigd door het parlement geacht zou worden van toepassing te zijn op de Dominions, tenzij er uitdrukke lijk in verklaard werd, dat ze ge maakt was op verzoek van en met toestemming der Dominions. Op de ze wijze werd het principe van de wetgevende macht van het parle ment en dat der onderlinge gelijkheid verzoend. Wel maken b.v. New Zea land en Australia nog niet ten volle gebruik van de nieuwe regeling, maar het grondbeginsel is vastgelegd In hoeverre de samenwerking vrij is, blijkt b.v. hieruit, dat aan geen der leden verplichtingen opgelegd kun nen worden in de sfeer der interna tionale verhoudingen. In dit opzicht zijn het onafhankelijke staten. Afri ka en Australië beheeren b.v. man daatgebieden voor den Volkenbond en zijn daarvoor in geenerlei opzicht ver antwoording schuldig aan het parle ment in Londen. Ze mogen diploma tieke vertegenwoordigers uitzenden, door den koning benoemd op voorstel van de betrokken regeering, en ook vreemde gezanten ontvangen, al wordt dit recht nog niet door alle Dominions uitgeoefend. Een ietwat bijzondere plaats neemt Eire inin zijn inwendige zaken is 't een repu bliek, met zijn president als hoofd, dochtheoretisch erkent het nog den koning van Engeland als hoofd waar het gaat om het benoemen van di plomatieke vertegenwoordigers en 't sluiten van verdragen. Men zou Eire dus een republikeinsche monarchie of een koninklijke republiek kunnen noemen in dit opzicht. De koning is steeds het symbool der samenwer king, welke beslist wordt door hun gemeenschappelijke belangen. Dwang zou totaal onvereenigbaar zijn met deze vrije en vertrouwelijke associa tie van democratische staten. De re geeringen zijn alleHis Majesty's Governments. Ze raadplegen elkaar in alle zaken van gemeenschappelijk be lang, b.v. allen zijn er even zeer bij ge.interesseerd om de zeeën der we reld open te houden voor het wetti ge handeldrijven. Op andere gebieden ook, van de scheepvaart, post- en telegraafver bindingen, landsverdediging en we tenschappelijk onderzoek, houden ze nauw voeling met elkaar. De bemid delaars tusschen het Vereenigd Ko ninkrijk en de anderen zijn de High Commissioners in de verschillende hoofdsteden. Van weerszijden is er geregeld te. legrafisch contact tusschen de Eer. ste Ministers, aangevuld door per soonlijk contact op de Imperial Con. ferences, met tusschenpoozen van korteren of langeren duur gehouden. Bovendien is er in het moederland een aparte minister (Secretary of state for Dominion Affairs) die aan de diverse regeeringen op dezelfde wijze inlichtingen verstrekt als aan zijn collega-ministers. Verder zijn er verschillende permanente commissies gevormd op schier elk gebied waar coöperatie van gewicht is, b.v. the Imperial Economie Committee, voor De heer C. Kleijwegt schrijft in „Je Maintiendrai" „Waarop is toch het wachten zoo vraagt men telkens weer, als men nog steeds de „geschorsten" en de „gestaalcten" onberecht ziet rond. loop'en. Het antwoord„de dossiers zijn opgezonden naar de bevoegde instanties" bevredigt vrager noch antwoorder. Laat men toch goed in zien, welk een averechtsche toestand hier' wordt geschapen. Volle vijf maanden lang nu reeds loopen een aantal ambtenaren rond, sommige met vol, andere met geen sou sala ris zij mogen niet werken, zij wach ten op hun definitieve berechting. Zij wachten, het is alles wat zij kun nen en mogen doen. En op hun plaat sen zit of niemand, of een tijdelijke hulp, terwijl het werk toch verricht moet worden. Begrijpt men dan niet, dat het minste, wat men moet doen, hier isvoorlichting geven, waarom dit proces zoo lang duurt Waarom moet het Leidsche fleschje nog meer geladen worden Een andere vraag, die nauw ver band hiermee houdt is dezeWat zal men met al de gestraften doen Dikwijls spitst die vraag zich hierin toeWat gaat men met de N.S.B.ers doen Zij kunnen niet voor hun le ven in Vught of Amersfoort of waar dan ook, niets doend, opgesloten blij ven, afgezien nog van de overweging, dat én Vught én Amersfoort, waar zoo onzegbaar veel door de besten van ons volk is geleden en gestreden, andere bestemming zal moeten krij. gen dan verblijfplaats voor deze lieden. Niet weinigen achten deze oplos, sing de besteStuur de collabora teurs en verraders naar Indie, naar Nieuw-Guinea en Borneo als kolo. nisten, om daar een nieuw leven te beginnen en onze welvaart te helpen economische zaken, a Shipping Com mittee voor de scheepvaart, 'n Coun cil for Agriculture, voor landbouw zaken en het Imperial Communica tion Advisory Committee, dat advie zen omtrent de verbindingswegen uitbrengt. Maar met dat al blijft het beginsel gehandhaafd, dat ieder voor zich zelf ten slotte uitmaakt welke gedragslijn 't land op dit of dat punt zal volgen. Vrije instellingen en vrije samenwerking, dat is de kern. Dat deze gedachten tot een geweldige, gezamenlijke krachtsinspanning kun nen leiden, is wel heel duidelijk ge bleken in de jaren, die nu vlak ach ter ons liggen. W. DEN HAAG, ZETEL VAN HET NIEUW INTERNATIONAAL GERECHTSHOF Dertig landen zonden vertegen woordigers naar een juridische con ferentie te Washington, waar voor- loopige besprekingen werden gevoerd over de juridische zaken, die te San Francisco aan de orde komen.. Dum barton Oaks had voorgesteld, even als bij den vorigen Volkenbond, een internationaal gerechtshof in te stel len. De regelen daaromtrent zouden hetzij gelijk aan die van den vorigen volkenbond, hetzij gelijksoortig aan deze moeten zijn. Dit was juist het onderwerp dezer voorbereidende con ferentie. Ook Nederland was er ver tegenwoordigd. Het smaakte het ge noegen, dat de conferentie besloot, wederom Den Haag als zetel van dit Hof voor te stellen, evenals het voor heen onder den vorigen Volkenbond was geweest. Onze afgevaardigden waren Star Busman, Reuchlin en Van Boetze- laer. Red. opbouwen. Het is, zoo op het eerste gezicht, ook wel aannemelijk, maar ik geloof goed te doen, als ik ook aandacht vraag voor de stem van een Nederlandschen arts, die waar schuwt tegen dit plan en het onbe schaamd noemt. „Daar zijn dus de koloniën goed genoeg voor," zoo schrijft hij, „om het vuilnis van Nederlandschen stam, dat men hier niet meer lust, naar toe te sturen. Zouden de aanhangers van dit plan wel eens overwogen heb ben, dat ook de Indonesiër, ondanks zijn bruine huidskleur en primitieve gewoonten, een behoorlijk mensch is met eergevoel en zelfrespectdat hij door een dergelijke disqualificatie van zijn land en zijn volk tot in het diepste van zijn ziel gekwetst en be ledigd zou worden Wil men dan toch per se de categorie van boven, bedoelde verraders de gelegenheid geven zich een nieuwe toekomst op eerlijke wijze te verwerven, (de schrij. ver zelf voelt daar niets voor), laat men dit uitvaagsel dan maar in het moederland houden en hier of daar isoleeren. Indie heeft behoefte aan behoorlijke en flinke menschen, die naast hun werkkracht ook een voor beeld dienen te zijn (en dit geldt in iedere kolonie) voor de inheemsche bevolking. En dergelijke krachten zullen waarachtig toch nog wel te vinden zijn in ons land". Tot zoo ver de briefschrijver. Ik geloof niet, dat hiermee het laatste woord over deze, ons allen rakende kwestie gesproken is. Ik geloof dat het uitermate nuttig is, dat ook deze stem gehoord en dit licht er op geworpen wordt. Het is een probleem, dat om oplossing vraagt en wij doen goed, de een voudige en geletterde, Jan Pet en Piet Hoed, ons in grooten ernst er op te bezinnen. WIE MOETEN DE MIJNEN OPRUIMEN IN ONS LAND In een advertentie, zei De Fox voor de radio Herrijzend Nederland, werden vrijwilligers opgeroepen om mijnen op te ruimen. Er zal tien gul den per dag worden betaald. Maar, zei De Fox, het is gevaarlijk werk. En in Vught en elders leven duizen den menschen dood op hun gemak maand in maand uit, die vijf jaar lang de ellende hebben getolereerd of begunstigd die Duitschland over onze bevolking heeft gebracht. Waar om moeten die zoo zacht worden be handeld En hij vermeldt dit rijm pje dat hem werd toegezonden Het ruimen van mijnen Is werk voor de zwijnen. Ons hoogste doel behoeft niet te zijn, zooveel mogelijk N.S.B.ers bij vroegtijdig ontploffende mijnen neer te zetten. Maar als er slachtoffers moeten vallenIs er een Nederlan der, die in dat geval niet liever een slecht vaderlander offert dan een goed Red. KORTE BERICHTEN De leden van het Deensche parle ment zijn bijeengeroepen voor een vergadering op het kasteel Christi- anburg, zoo deelt Reuter uit Kopen, hagen mede. Verwacht wordt, dat de Deensche minister-president Sla. venius zijn ontslag zal aanbieden en dat een nieuwe regeering bij een eventueele Duitsche capitulatie de leiding zal overnemen. Ze komen terug uit Duitschland Dit is wat duizenden vaders en moeders, vrouwen en meisjes ver blijdt. Deze vijf woorden gaan van mond tot mond en menige ouder zal zich afvragen „Zou onze jongen er ook bij zijn Duizenden Nederlanders worden met het oprukken van de geallieerde legermacht in Duitschland bevrijd en met hen duizenden vrouwen, mannen en jongens van andere nationalitei ten. Het vraagt uiteraard een massa werk om deze menschen zoo spoedig mogelijk naar de respectievelijke lan den af te voeren, te registreeren en zoo ver te-brengen, dat zij weer nor maal in het burgerleven kunnen op genomen worden. Daarom ook is het niet doenlijk, om, zooals ons gevraagd werd, de fa milierelaties van repatrieerenden in te lichten over het verblijf van een hunner verwanten in een repatriee- ringskamp, noch over het tijdstip, waarop deze naar huis kan terug- keeren. Wij realiseeren ons volkomen het feit, dat er duizenden menschen met spanning zitten te wachten op den terugkeer van vader, zoon of verloofde uit het buitenlandmaar ijzer met handen breken gaat nu eenmaal niet. Wel is het mogelijk, dat u bij het Bureau Repatrieeringszaken Militair Gezag Koninklijke Academie te Bre da informeert omtrent repatrieeren den die reeds in een repatrieerings- kmrm binnen 's lands grenzen ver toeven. Bureau v. Repatrieeringszaken. HOOG WATER TE VLISSINGEN Zaterdag 5 Mei 1945 8.13 uur en 20.42 uur resp. 1.43 m. en 1.28 m. plus N.A.P. Laatste kwartier 7 uur 42. Zondag 6 Mei 1945 9.33 uur en 22 uur resp. 1-40 m. en 1.25 m. plus N.A.P. Maandag 7 Mei 1945 10.55 uur en 23.20 uur resp. 1.52 m. en 1.40 m. plus N.A.P.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 2