VMDJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Verrassende operaties over den Rijn
Ie JAARGANG
NUMMER 122
Woensdag 28 Maart 1945
Algemeene Leiding
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boerma
Hoofdredacteur
J. Koekebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2665
PROF. DR. J. HUIZINGA f
Deze meest bekende van onze hoog.
leeraren in de Nederlandsche Letteren
is op 72-jarigen leeftijd in het bezette ge
bied uit het aardsche leven heengegaan,
nog vlak vóór de bevrijding die thans
welhaast komen gaat'. Hij heeft er zeker
ook smartelijk naar verlangd! Mogen
zijn laatste levensuren mede verlicht zijn
geworden door de zekerheid, dat de ver
lossing voor zijn geliefde volk dra ko.
men zou!
Wij weten nog niets van de omstan
digheden van zijn heengaan. Moge geen
vijandige hand zich hebben uitgestrekt
naar dit kostbare leven!
Zijn positie en voornaamste werken
zijn algemeen bekend. Prof. in Leiden
en schrijver van het beroemd geworden
boek; „Herfsttij der Middeleeuwen". Daar
naast is zeer bekend geworden „In de
schaduwen van morgen", waarin hij zijn
verwachtingen van komend onheil over
de wereld uitsprak, hetgeen sindsdien
zoo schrikkelijk werd bevestigd. Toch
laat hij ook hiér een optimistische toon
hooren en verwijst nog aarzelend naar
een geloofsvertrouwen, dat ook de duis
ternissen van die toekomst overstralen
kan. Men weet, dat hij kort daarna zelf
vrede gevonden heeft in een Christelijk
geloof.
Verdere belangrijke werken zijn
„Mensch en Menigte in Amerika";
„Erasmus"; „Homo Ludens"; enz.
Liever dan hierover thans verder uit tc
weiden, willen wij een paar persoonlijke
herinneringen ophalen.
Ik zag hem, als 21.jarig student, die
mij, pas afgestudeerd gymnasiast, wilde
rondleiden, op een stil uur in de Groning-
sche studentensociëteit, van hetgeen ik
daar zag, weet ik niets meer. Alleen is
mij immer bijgebleven de stille, be-
heerschte natuur van dezen jongen stu
dent!
Ik zag hem weer als jonge leeraar in
Haarlem, gehuwd met een Zeeuwsche,
jonkvrouwe Mary Schorer, van Tooren-
vliedt bij Middelburg, waar hij met zijn
opgroeiende kinderen gaarne 's zomers
verbleef.
Ik zag hem later gedurig als hooglee
raar, eerst in Groningen, later in Lei
den, waar hij stil leefde, als spoedig we
duwnaar, en al zijn kinderen vlogen uit,
naar Oost en WestLeonard werd de
bekende schrijver van tooneel en saty-
resJacob werd correspondent van de
N.R.C. in Londen en is thans kapitein
bij het Militair Gezag. Maar steeds bleef
Johan Huizinga wat hij altoos was een
rustige, beheerschte figuur, die, met zijn
gedegen kennis en zijn ruim inzicht,
leerlingen en lezers verrijkte door van
zijn gaven kostelijke voortbrengselen te
schenken.
Zeker, hij was geen man om de massa
te boeien en te trekken. En hij was ook
geen man van eenig positief politiek of
religieus geloof, tenzij wellicht in zijn
laatste levensjaren, maai' daar is niets
van over het voetlicht gekomen.
Maar hij was wel een man van volko
men Nederlandschen geest, fijn be
schaafd, zeldzaam op de hoogte van heel
het geestelijk leven van zijn tijd, met
vóórweten van de ellenden die zouden
komen, en toch met een verborgen ver
trouwen, dat niet aan de verwoesting en
de vergroving van het leven het laatste
woord zou zijn. Hij geloofde aan de toe.
komst van de menschhexd en aan de toe
komst van zijn eigen vaderland!
Moge dat vertrouwen ook ons deel zijn
en al meer worden, die straks de her
opbouw der wereld mee moeten dragen!
Zijn nagedachtenis is waard dat wij in
zijn voetstappen gaanRed.
WIE HEBBEN AUSTRALIË GERED
Voor zijn vertrek naar de Vereenigde
Staten, zoo vernemen we van Anep-
Aneta, zeide de Amerikaansche consul
in Adelaide, Australië, de heer A. C.
.Hutchinson „Als u me vraagt wie Aus-
trVlië hebben gered, de Autraliers of
dev Amerikanen, dan luidt mijn ant
woord Zij, die vochten tot hun laat-
sterv man en hun laatste schip, en daar
door maakten dat Australië en de Ver
eenigde Staten zich op den oorlog kon
den voorbereiden. En dat waren de Ne
derlanders."
Palfon trek! Beieren binnen Amerikaansche 7e leger
overschrijd! den Rijn Zware bombardementen op
Duilschland Luflwaffe heefi gebrek aan benzine
Papa in Hongarije veroverd Hevige strijd om Danzig
De geallieerde colonnes rukken zoo
snel op en de Duitsche verwarring is
zoo groot, dat een gedeeltelijke berich-
tenstilte over de operaties aan alle sec
toren van het Westelijk front door het
geallieerde hoofdkwartier bevolen is.
Correspondenten melden, dat men aan
neemt, dat de Duitsche tegenstand voor
een groot deel gebroken is.
Van alle sectoren werden gisteren
treffende successen der Engelsche en
Amerikaansche legers gemeld.
Montgomery's legers hebben hunbrug-
gehoofd ten Noorden van het Ruhrge-
biecl in de 24 uur tot Maandagavond
meer dan verdubbeld.
Op de linkerflank staan de Engelsche
troepen op minder dan 8 km. van Bo-
cholt en op de rechterflank staan de
Amerikanen op eenzelfde afstand van
Dorsten. Weinig berichten komen door,
doch zeker is, dat de geallieerde troepen
veel verder dan 20 km. van den Rijn
staan.
Van sommige colonnes wordt al ge
meld, dat ze op 15 km. van Essen staan.
Vooral van den sector van het Ameri
kaansche 9e leger wordt gemeld, dat de
tegenstand minder groot wordt.
Het le Amerikaansche leger is uit zijn
Rijnbruggehoofd, dat nu eigenlijk reeds
te groot geworden is om nog van een
bruggehoofd te spreken, 40 km. opge.
rukt en in de stad Limburg binnen ge.
drongen.
Andere colonnes zijn gemiddeld 25 km.
opgerukt.
In een bericht wordt gezegd, dat de
Amerikaansche tanks gaan waarheen
ze willen.
Generaal Eisenhower heeft gistermid
dag dit bruggehoofd bezocht en heeft
besprekingen gevoerd met generaal
Bradley en de generaals Hodges en
Patton.
Patton trekt Beieren binnen.
De opzienbarende prestaties van het
3e Amerikaansche leger overtreffen nog
de opmarsch na den strijd bij Avranch.es
in Frankrijk.
De infanterie is reeds in de buitenwij
ken van Frankfurt doorgedrongen, ter
wijl tankeenheden veel verder naar het
Oosten staan en de grens van Beieren
hebben overschreden. Ze hebben daar
het meermalen gebombardeerde Aschaf.
fenburg genomen en zijn daarna verder
gerukt.
Het toevoerprobleem wordt volledig
beheerscht, zoo wordt officieel verklaard.
Volgens correspondenten hebben voor.
hoedes Wiirzburg bereikt op 110 km.
van den Rijn, halfweg de Duitsche en
Tsjecho-Slowaaksche grens.
Ook uit de bruggenhoofden tusschen
Mainz en Coblenz wordt Frankfurt al
van het Noorden bedreigd.
Ook l«et Amerikaansche 7e leger
over den Rijn.
Het geallieerde opperbevel maakte
Maandagavond laat bekend, dat weel
een ander geallieerd leger over den Rijn
is, n.l. het Amerikaansche 7e leger.
Waar dit is, werd niet bekend ge
maakt, doch men neemt aan, dat het op
den rechterflank van Pattons leger is,
tusschen Straatsburg en Oppenheim.
In het tijdvak van 124 Maart wer.
den aan het Westelijk front 248.000
Duitschers krijgsgevangen gemaakt, d.i.
dus meer dan 10.000 per dag.
Zware bombardementen op
Duitschland.
De tactische luchtmacht maakte Maan
dag meer dan 50 vluchten ter ondersteu
ning der operaties over de talrijke Rijn-
hruggehoofden.
Zware Amerikaansche bommenwer.
pers deden hevige aanvallen op fabrie
ken in Zeitz, ten Zuiden van Leipzig en
in Plauen. Vanuit Italië werden spoor
wegdoelen bij Wiener-Neustadt en in
Hongarije door zware bommenwerpers
aangevallen, terwijl middelzware bom.
menwerpers wederom de Brennerpas-
spoorlijn bestookten. Lange afstandja.
gers vielen spoorwegen in Zuid-Du itsch.
land aan.
Luftwaffe heeft gebrek aan
benzine.
Generaal Icker, opperbevelhebber dei-
geallieerde luchtmacht in Italië, ver
klaarde, dat de Duitsche Luftwaffe door
gebrek aan benzine practisch niet meer
kan aanvallen. De vijand voert gemid.
deld per dag 20 vluchten uit tegen wij
2000.
Papa in Hongarije veroverd.
De Russische troepen hebben weer
groote successen behaald in Hongarije.
Het spoorwegcentrum Papa werd door
hen veroverd, tezamen met een groot
aantal andere plaatsen. Papa ligt op
50 km. van de Oostenrijksche grens en
ruim 105 km. van Weenen.
Hevige strijd om Danzig.
Bij de Oostzee zijn de Russen door de
tweede verdedigingslinie rond Danzig
heengebroken en strijden nu in de derde
en laatste linie.
In Oost-Pruisen werden Maandag j.l.
21000 Duitschers gevangen genomen bij
de zuivering" van het gebied rond het
Frisches Haf.
Churchill in Engeland terug.
Minister-president Churchill heeft op
Maandagmorgen nog een tweede bezoek
over den Rijn gebracht en is daarna
naar Engeland teruggekeerd.
Earl Lloyd George, de bekende Brit-
sche staatsman, is Maandagavond op
82-jarigen leeftijd overleden. Hij was
de eerste minister, die Engeland in den
vorigen wereldoorlog naar de overwin
ning heeft geleid. Hij is in de geheele
wereld voornamelijk bekend op het ge
bied der binnenlandsche politiek. Hij is
in hoofdzaak verantwoordelijk voor de
belangrijke sociale hervormingen, die
toen in Engeland zijn ingevoerd, n.l. de
ouderdomspensioenen en ziekte- en werk
loosheidsverzekeringen.
De Engelsche koning heeft zijn geluk,
wenschen met het oversteken van den
Rijn doen toekomen aan generaal Eisen
hower en veldmaarschalk Montgomery.
(B.B.C.)
LAATSTE NIEUWS.
De Duitsche hoofdverdedigingslinie in
het Westen doorbroken.
Montgomery's legers in den opmarsch.
De Canadeezen staan op 5 km. van
Emmerik. Britsche tanks rukken op
naar het Noorden en het Oosten.
Duisburg en Sterkrade bereikt en
voorbij Essen getrokken.
Het le Amerikaansche leger vordert
100 km. in 48 uur en staat in de omge
ving van Wiesbaden.
Het le en 3e Amerikaansche leger
hebben contact gemaakt in Lahnstein,
dat is waar de Lahn in den Rijn uit
mondt.
Het 3e Amerikaansche leger heeft den
driehoek MainzDarmstadtAschaffen.
burg gezuiverd, vecht in Frankfurt en
stormt Beieren binnen.
Het bruggehoofd van het 7e Ameri
kaansche leger is 30 km. lang en 15 km.
diep.
Russische troepen dringen door in het
centrum van Danzig en Gdynia en staan
op 1 km. van Morawstra Ostrawa. Ver
der bevinden ze zich op 35 km. van de
Oostenrijksche grens.
Zware luchtaanvallen der R.A.F. op
fabrieken in Hamm en spoorwegdoelen in
Paderborn.
Verhoogde patrouille-activiteit in Ita
lië.
Generaal Mai'k Clark geeft per radio
instructies aan de Italiaansche patriot
ten.
Gen. Mac Arthur maakt bekend, dat
de Amerikaansche troepen geland zijn
op Ceboe, ten Oosten van Panaï.
Liberators van Ceylon bombardeeren
Sumatra. (B.B.C.)
BEZORGERS GEVRAAGD voor Dag
blad „Vrije Stemmen" te Goes voor de
navolgende plaatsen
's Heerenhoek, 's Heer Hendrikskinde.
ren, Kattendijke, Wilhelminadorp.
Aanmelding Beestenmarkt 2, Goes.
STADSNIEUWS
Zwendel in textiel-goederen.
GOES. De manufacturier P. C. alhier
kreeg een proces-verbaal, daar hij een
partij textielgoederen niet had aangege
ven. Een groot aantal textielgoederen
werd in beslag genomen.
Rijden zonder licht
Tegen P. B. is proces-verbaal opge
maakt tegen het rijden zonder licht.
Eveneens werden A. K. en N. E. V.
alhier bekeurd wegens het berijden van
een rijwiel zonder licht.
H.A.R.K.
Ten bate van Zeeuwsche Hulp voor
boven de Rivieren en H.A.R.K., wordt
a.s. Zaterdag een avond gegeven, waar
van de opbrengst geheel voor bovenver
meld doel zal worden beschikbaar ge.
steld. Zie hiervoor onze advertentie in
het nummer van Donderdag.
OUDELANDE. De collecte voor
Zeeuwsche Hulp voor boven de Rivieren
heeft een bedrag van f 3873.15 opge
bracht.
CORRESPONDENTIE
Enkele klachten en vragen zijn weder
bij ons ingekomen, die wij gaarne willen
doorgeven.
Van de zijde der op Zuid-Beveland
verblijvende evacuees gewerd ons een
bericht, dat waarlijk ontstellend is. Op.
eens werden zij, die ook reeds lang hiei
gewoond hebben, verrast met een op
roep, om zich met hun gezin op een be
paalden datum in het Ziekenhuis te la
ten onderzoekenTerwijl de menschen
bij wie zé in huis wonen niet werden
opgeroepen.
Ons dunkt dat dit toch van weinig
menschkundig inzicht getuigt. Gevoelt
men niet, dat hiermee op deze menschen
die net 'zijn als U en ik, een stempel
wordt gedrukt van minderwaardigheid?
Had deze maatregel niet op andere wijze
kunnen worden uitgevoerd
Hier is terecht de vinger gelegd op
een incorrecte handelwijze van degenen,
die dit zoo hebben gelast.
Met vriendelijken dank berichten wij,
dat wij een aanbod ontvangen hebben
uit Heinkenszand, om een bijdrage in
Zeeuwsch dialect te corrigeeren. Helaas
maakt de papiernood het ons voorloopig
onmogelijk, deze bijdrage te plaatsen.
Maar als het straks zoover komt, zullen
wij gaarne zoo noodig van deze aanbie
ding gebruik maken.
Een schrijven uit Ovezande verzoekt
opname in zijn geheel van de radiorede
van thans oud-minister Burger. Deze
staat thans in het Londensche Week
blad „Vrij Nederland" en is erg belang,
rijk. Helaas verhindert ons het gebrek
aan ruimte, aan dit begrijpelijk verzoek
te voldoen! Red.
MARGARINE
Ter voorkoming van misverstand wordt er
op gewezen, dal alleen gister gepubliceerde
marqannebonnen recht geven op 125 gram
margarine per bon of 100 gram vet.
ONTBIJTKOEK
Detaillisten kunnen zich voor ontbijtkoek
bevoorraden met de gedurende deze week
afgestempelde coupures vervangingsmiddelen
waarbij 1 rantsoen vervangingsmiddelen qe-
lijk is aan Vz koek (ca. 40 gram).
Deze wijze van bevoorraden lijkt vreemd,
doch op deze wijze komt de ontbijtkoek veel
vlugger bij den winkelier en bij het publiek,
dan wanneer hiervoor een voorinleverings-
bon moet worden aangewezen. Bovendien kan
iedere winkelier zijn klanten bedienen. L'e
aandacht wordt er op gevestigd, dal alleen
afqestempelde coupures geldiq zijn.
De Inspecteur voor de distributie
voor de provincie Zeeland
PH. I. A. WALLER.