VRIJE STEMMEN «sr
De strijd ten Westen van
den Rijn nadert zijn einde
DAGBLAD VOOR ZEELAND Redactie en Administratie
Ie JAARGANG T TTTTk H T7 -rar^ m "gr^ li n n n T& T Algemeene Leiding i
J. Koekebakker
Goes, Beestenmarkt 2
NUMMER 118 Vriidaa 23 Maart 1945 Telefoon 2665
Waarom de zuivering
niet doorgezet?
Nadat wij in ons nummer van IA Fe
bruari, nu reeds ruim een maand ge
leden, een artikel hadden geplaatst
„Waar blijven onze Tribunalen?" had
den we gehoopt, dat er toch eens einde
lijk wat schot in de zaak zou komen.
Het ministerie had oneenigheid gehad,
over een zachtere bekijk van de zuive
ring, door Minister Burger uitgesproken,
dan naar het oordeel van de meerderheid
van het ministerie toelaatbaar was. De
strengere richting heeft in dit conflict
gezegevierd, naar men zegt. In elk ge
val beheert thans Minister-President Ger-
brandy ad interim de portefeuille van
Justitie. Hij kan dus zelf zijn ideeën in
de praktijk omzetten. Dus, dachten we
zoonu is er goede hoop dat de zuive
ring wordt doorgezet!
Maar reeds zijn er zooveel weken ver.
loopen, en nog niets nieuws is geschied.
Üp 15 Februari heeft de aftredende
minister van Justitie G. J. van Heuven
Goedhart zijn zwanenzang gezongen,
toen hij te Breda het tweede tribunaal
installeerde. Daarin kwamen al scherpe
kantjes van deze kwestie aan den dag.
De minister protesteerde tegen de ver
dachtmakingen waaraan hij blootstond.
Men strooide rond, zeide hij, dat door
hem de groote knoeiers zouden worden
gesauveerd. Niets is minder waar, be
toogde hij. En hij sprak uit dat ook
dit tribunaal (het vierde, noemde hij het,
maar we hebben nog niet van andere
installaties gehoord) volgens de bedoe
ling van de regeering zou handelen
„Haar bedoeling was en is geen andere,
dan er voor te zorgen, dat ook de laat
ste en ook de ergste collaborateur, hij
zij arm of rijk, klein of machtig, loon
naar werken zal ontvangen."
Sindsdien is zijn departement in han
den van Gerbrandy overgegaan. Zeker
mag" worden verwacht dat diens ziens
wijze even scherp zal wezen. En ziet,
een maand verloopt en er is nog niets
verder geschied!
Wat kan daarvan de oorzaak zijn?
Wij tasten in het duister.
Op de persconferentie te Eindhoven
zei Mr. Linthorst Homan dat de zuive
ring terecht aanleiding tot klachten
heeft gegeven. Er waren dikwijls mee-
ningsverschillen tusschen het civiele
gezag en het militaire gezag daarom
trent. Dit was de oorzaak dat het Mili
tair Gezag eerst huiverig was om in
te grijpenlater is het actiever gewor
den. Mr. Linthorst Homan vertrouwde
dat onder het nieuwe ministerie in deze
zaak meer schot zou komen.
Is dit zoo?
Wij hebben wel andere klanken ver.
nomen.
Naar het schijnt is nog geen enkel
vonnis geveld door eenige instantie.
Van de installatie van nog andere tri
bunalen hebben wij ook niet gehoord.
De handelingen van de gekozen tribu
nalen blijven nog volkomen in het duis
ter gehuld.
Plet gerucht, dat de juristen over het
algemeen weigeren in een tribunaal zit
ting te nemen, wordt niet tegenge
sproken.
Ook zegt men wel, dat de meeste
goede vaderlanders geen zin hebben om
zoo rechter te spelen over tallooze mede.
menschen, en dus, als zij .aangezocht
worden, bedanken.
Bovendien wordt al meer de vrees ge
uit die ook reeds in ons blad vermelding-
vond dat de Duitschers aan het bezette
gebied zullen wreken, wat hier door ons
tegen hun vrienden, de N.S.B.-ers en de
collaborateurs, wordt gedaan.
Zijn er onder al deze dingen motieven
te vinden waarom de regeering geen ver
dere benoemingen doet, en waarom de
rechtspraak in zijn geheel toch eigenlijk
geen voortgang vindt?
Er is meer licht noodig", Heerenl Ons
volk moet weten waarom zoo getreuzeld
wordt.
'Nog een ander paskwil is het met de
zuiveringscommissies.
Deze kleine comité's van de besten uit
onze illegale werkers doen voortreffelijk
werk. Alle klachten die tot hen komen
worden ernstig onderzocht. Rapporten
worden opgemaakt, en naar de hoogere
autoriteiten gezonden. Maar wat dan
Het 3e Amerikaansehe leger is door
Ludwigshafen heengerukt en heeft den
Rijn bereikt. De Rijnbrug die Ludwigs
hafen met Mannheim verbindt, is dooi
de Duitschers opgeblazen. Het 3e leger
heeft in 2 dagen ruim 30.000 Duitschers
gevangen genomen.
Andere colonnes rukken vanuit Worms
langs den Rijn in de richting Ludwigs
hafen en waren daar Donderdagmorgen
nog slechts enkele kilometers vandaan.
Verder zijn troepen van het 3e leger
in Neustadt doorgedrongen en hebben
zich voorbij deze plaats aangesloten bij
eenheden van het 7e Amerikaansehe le
ger, dat Homburg heeft veroverd.
De felle straatgevechten in Mainz heb.
ben voor de geallieerden een gunstig
verloop.
Reeds werden ruim 20.000 buitenland,
sche arbeiders bevrijd.
De troepen van het Amerikaansehe
le leger zijn uit hun bruggehoofd onge
veer 5 km. opgerukt, zoodat het nu 40
km. lang en ca. 13 km. diep is. Ze staan
al ruim 6 km. over den verkeersweg van
Frankfurt naar Keulen.
Voorbij Bonn hebben ze het riviertje
de Sieg op een 15 km. front bereikt en
zijn daarna de stad Siegburg aan den
noordelijken oever binnengerukt.
Volgens de Duitsche radio wakkert
het artillerie-bombardement van het le
Amerikaansehe leger aan als een storm.
Voorbereidingen in het Westen.
Van den vroegen morgen tot den laten
avond hangen er groote rookgordijnen
over het Noordelijk deel van het Wes
telijk front, om de voorbereidselen van
Montgomery's legers voor het groote
offensief aan de Duitsche oogen te ont.
trekken.
Luchtoperaties nemen nog
steeds in omvang toe.
Machtige geallieerde luchtvloten heb.
ben Woensdag verbindingscentra en
vliegvelden achter het Duitsche front
tegenover Montgomery's legers den ge.
heelen dag bestookt.
Het begon 's morgens vroeg met een
zwaren aanval der R.A.F. op een olie
raffinaderij bij Bremen. Kort daarop
gingen meer dan 1100 zware Amerikaan
sehe bommenwerpers met een escorte
van ruim 700 jagers tot den aanval over
op 9 vliegvelden, tusschen Wilhelms.
hafen en Rheine.
Een andere Amerikaansehe formatie
van bijna 150 vliegtuigen vloog dwars
over Duitschland en bombardeerde tank.
fabrieken in Plauen, ten Zuiden van
Leipzig.
Toen deze luchtvloot nog met haar
operaties aan den gang was, ging de
R.A.F. er voor de tweede maal op uit,
verder? Hebben zij dan de bevoegdheid
om te interneeren, of uit de gevangenis
te ontslaan? Wij hebben daar nog niet
van gehoord. En als dat niet het geval
is, doet dan een andere instantie het?
Wij lezen telkens van ambtenaren die
door het Militair Gezag worden ge
schorst. Deze worden zeker aangebracht
door de zuiveringscommissies voor amb
tenaren. Doch de andere, algemeene ge
vallen. Wat doet men daar mee?
Wederom Ook hier tasten wij in het
duister.
Tenslotte deze pertinente vraag
Kan er geloof worden geslagen aan
het loopende gerucht, dat onze regeering
(en trouwens alle betrokken autoriteiten)
met heel het geval in haar maag zit,
en niet meer weet hoe zich er uit te
redden? Voor ons kleine bevrijde deel
van Nederland hoopen zich de moeilijk,
heden al op. De heeren N.S.B.-ers en
consorten worden, volgens bericht in
,De Waarheid" Eindhoven, in Den Bosch
en omgeving veel te gemoedelijk behan
deld. Zij gaan wel eens onder het werk
thuis koffiedrinken! Of het waar is, en
of het sindsdien is veranderd, kunnen
wij niet beoordeelen. Maar het typeert
de stemming der bevolking, als zulke
dingen worden verteld. In ons land, zoo
meldde Anep-Aneta, zijn thans 29 kam.
pen, met 12000 geïnterneerden. Zij wor.
den' menschelijk behandeld, zegt Anep,
ditmaal met bommen van 10 en 6 ton,
en vernielde de spoorbrug over de Wezer
in Bremen.
Op den terugweg boven de Noordzee
kwamen de Amerikanen de R.A.F. voor
de dei-de maal tegen, die toen een aan
val deed op de rangeerterreinen van
Münster.
Later op den dag gingen zoowel de
R.A.F. als de Amerikaansehe luchtmacht
nogmaals tot den aanval over, de eerste
op 't spoorwegemplacement van Rheine,
de tweede op een vliegveld bii Mühlheirn'.
Vanuit Italië werden door de Ameri.
kanen aanvallen gedaan ojd vliegvelden
bij München, en olieraffinaderijen bij
Weenen, terwijl 1500 andere vliegtuigen
van Italiaansche bases de verbin-'mgen
in Noord-Italië in verwarring brachten.
Woensdagnacht zetten Mosquito's de
aanvallen voort met een dubbelen aan
val op Berlijn, dat nu reeds 30 nachten
achtereen gebombardeerd is.
En gistermorgen vroeg deden zware
R.A.F. bommenwerpers weer een aan
val op olieraffinaderijen in Hamburg en
het Ruhrgebied.
Russen boeken tactische sue.
cessen in Oost-Pruisen.
Aan het Oostelijk front hebben de
Russen den ring om de Duitsche troepen-
in Oost-Pruisen weer vernauwd. In de
laatste 24 uur sneuvelden hier bijna 4000
Duitschers, terwijl een groote buit de
Russen in handen viel.
In Slowakije werd vooruitgang ge.
maakt, doch Moskou bevestigt nog
steeds niet de Duitsche berichten, vol
gens welke Russische troepen een groot
offensief in Opper-Silezië zouden hebben
ingezet, en de Tsjechische grens zouden
hebben bereikt.
Fanay gi-ootendeels in Ame
rikaansehe handen.
In het Verre Oosten is op Luzon de
geheele provincie Cavite van den vijand
gezuiverd. Op Panay is de georgani
seerde tegenstand afgeloopen. De hoofd
stad en een groot gedeelte van het
eiland is in Amerikaansehe handen.
Amerikaansehe deklandingsvliegtuigen
hebben een aanval gedaan op de Koe.
rillen.eilanden, ten Noorden van Japan.
Amerikaansehe jagers opereeren nu
vanaf Iwojima, om de superforten bij
hun aanvallen op Japan te escovteeren.
Nieuw type brandbommen
voor de Jappen.
Er is bekend gemaakt, dat de Ameri
kanen bij aanvallen met superforten op
Japan een nieuw type brandbommen ge.
bruiken. Deze bom brandt ca. S tot 10
minuten en werpt een hitte van onge.
veer 6000 graden Celsius af. (B.B.C.)
en moeten werken, op hun eigen gebied,
of aan arbeid van opruiming en trans
port. Behalve deze zijn er nog talloozen
die ergens anders opgesloten zitten, of
huisarrest hebben, of voorloopig in vrij
heid zijn gesteld, in afwachting van hun
vonnis. Als wij rekenen dat er in Ne
derland boven de rivieren zeker een veel
voud van dit aantal zullen worden ge
vangen genomen, dan krijgen wij een
groote groep van onwaardige Nederlan
ders, voor-zoover ze zullen worden schul
dig 'bevonden, die op de een of andere
manier moeten worden geïsoleerd, hetzij
tijdelijk, hetzij voorgoed. Waar moeten
die tienduizendtallen heen? Wat moeten
ze uitvoeren? En wanneer is het einde
van al deze rechtsgedingen te voorzien?
Het tribunaal van Den Bosch had er
bij opening alleen reeds tienduizend. Al
die honderdduizenden processenwaar-
zijn de juristen die ze allen zullen onder
zoeken en voor de tribunalen uiteenzet
ten? En hoeveel jaren zal het zoo niet
duren, voordat deze zieke plek in ons
volkslichaam geheel genezen is
Wij vragen veel. Maar wij vragen wat
veel menschen denken. Is er geen en
kele instantie die hier licht kan doen
schijnen, of is de regeering zelve be
reid, thans openlegging van zaken te
geven aan heel het bevrijde deel van
het Nederlandsche volk?
In spanning wachten wij en velen met
ons het antwoord af. Red.
LAATSTE NIEUWS
Georganiseerde tegenstand Westelijk
van den Rijn stort ineen.
Zware luchtaanvallen door 7000 vlieg,
tuigen op Duitschland.
Groote Russische doorbraak in Silezië
naar de Tsjechische grens. (B.B.C.)
KORTE BERICHTEN
Bij de algemeene verkiezingen, die eind
vorige week in Finland zijn gehouden,
hebben de linksche partijen, voorzoover
thans bekend is, een groote 'meerderheid
behaald. De Soc. Dem. Partij heeft ca.
25 pet. der stemmen behaald en de Nieu
we Democratische Bond, waarin veel
leden van de vroegere Communistische
Partij zitting hebben, heeft eveneens ca.
25 procent der stemmen behaald. Beide
partijen zijn nu in het bezit van ruim
100 zetels in het parlement, tegenover
de rechtsche partijen bijna 80 zetels.
(B.B.C.)
H.M. de Koningin heeft een reis door be
vrijd gebied gemaakt. In een uitvoerig
verslag over haar bezoek aan Zeeland
komen wij morgen hierop nader terug.
RADIO EN BOEKEN GEVRAAGD
Een afdeeling van de binnenlandsche
strijdkrachten wil gaarne voor haar
cantine een Radio en Boeken. Wie kan
hen hieraan helpen? Voor verdere in
lichtingen Wilhelminastraat 2, Goes.
ZEEUWSCHE HULP
Voor de Zeeuwsche Hulp voor boven
de rivieren werd in Nisse een bedrag-
opgehaald van f 3800.
PREDIKBEURTEN
voor Zondag 25 Maart 1945
Herv. Kerk.
Goes. 9.30 uur Ds. Korevaar, Bedie
ning H. Avondmaal. 5 uur Dr. Dank
baar. In beide diensten extra-collecte
voor de Babo-Zending.
Wilhelminadorp. 10 uur Ds. Odé, en
3 uur Ds. Korevaar.
Ver. Vryz. Godsd.
Goes. 2 uur ds. J. H. Hanneman in de
Prins van Oranje.
OFFICIEELE PUBLICATIES
NIEUWE BONNEN,
GELDIG TOT 31 MAART 1945
Brood.
A 14 A, B 14 A, C 14 A, D 14 A, E14 A,
M 14 A, „Brood", per bon 400 gram
A 14 B, B 14 B, C 14 B, D 14 B, E 14 B,
„Brood", per bon 600 gram; D 14, E 14,
„Beschuit", per bon 100 gram.
Melk.
C14, D 14, E 14, „Melk", per bon 1% L.
Taptemelk.
A 14, B 14, „Taptemelk" per bon 1% L.
taptemelk of 1 L. karnemelk, of 200
gram magere melkpoeder.
Jam of Stroop.
95 „Alg." per bon 250 gram.
Het rantsoen jam of stroop is dus voor
deze periode verdubbeld.
Chocolade.
C 24, D 24, E 24, „Reserve", per bon 2
tabletten van circa 56 gram per tablet.
Engelsche Bloem.
A 23, B 23, C 23, „Reserve", per bon 350
gramD 23, E 23, .Reserve" 490 gram
per bon.
TOELICHTING
Suiker.
Hoewel bon 98 „Alg." een geldigheids
duur had van 1 week, is de op dezen bon
beschikbaar gestelde hoeveelheid bestemd
voor 2 v/eken, dus voor de periode van
17 tot en met 31 Maart.
Brood.
Het broodrantsoen is verhoogd omdat er
geen Engelsche Biscuits zijn gedistribueerd.
Bonkaart 3e periode.
De bonkaarten voor de derde Deriode 1945
dus de Bonkaart K A-3, K B-3, K C-3,
K D-3 en K E-3 kunnen worden vernietigd.
DE DISTRIBUTIE VAN PEULVRUCHTEN
Onder de aandacht van het publiek wordt
gebracht, dat er deze maand, behalve de hoe
veelheid, die in de thans loopende distributie -
periode wordt verstrekt, geen peulvruchten
beschikbaar aesteld kunnen v/orden. Hopelijk
zal de distributie van peulvruchten binnenkort
hervat kunnen worden.
Het ligt in de bedoeling de leemte, die door
het uitvallen der peulvruchten zal ontstaan,
door verstrekking van meer andere artikelen
op te vangen.
