VRIJE STEMMEN
Kysfriü veroverd
Ie JAARGANG
NUMMER 110
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Woensdag 14 Maart 1945
Algemeene Leiding
B. G. Kloosterziel en
S. L. Boerma
Hoofdredacteur
J. Koekebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2665
ZORG VOOR
GEDEPORTEERDEN
Waar zijn onze honderdduizenden land-
genooteix die in gedwongen arbeidsdienst
naar Duitschland zijn gevoerd Waar
zijn onze Nederlanüsche krijgsgevange
nen Waar zijn de nog levende Neder.
landsche Joden, die werden wegge
voerd
Niemand kan het precies zeggen. Er
moeten in het geheel, zoo melcide Anep.
Aneta, waaraan we deze en de volgende
gegevens ontleenen, elf millioen gede
porteerden in Duitschland zich bevin
den, waarvan- een half millioen Neder
landers.
Wat zal hun lot zijn, als straks de
streken waar zij verblijven, in handen
van een der bondgenooten zijn gevallen
Men heeft berekend, dat er gedurende
achttien maanden elk uur een trein uit
Duitschland zou moeten vertrekken, om
al die gedeporteerden naar huis te bren
gen. "Wij kunnen dus zien, dat hier heel
wat werk en organisatie aan vast zit.
Maar daarvoor schrikken onze bond
genooten, en ook onze regeering, niet
terug.
Honderdduizenden specialisten op dit
gebied bevinden zich reeds aan de En.
gelsche kust, of aan deze zijde van het
Kanaal, om maatregelen te nemen. In
Frankrijk zijn vijftig verzamelplaatsen
ingericht, waar deze gedeporteerden zul
len worden ontvangen en verzorgd, tot
ze verder kunnen r eizen, en vier duizend
personen zijn als hulpkrachten bij dit
werk opgeleid, om de gedeporteerden
in Duitschland op te zoeken en te helpen.
Men verwacht dat ook talloozen te
voet over de grens zullen komen.
Ook van Nederlandsche zijde is men
paraat.
Bij het Militair Gezag is ingesteld een
Repatrieeringscommissie.
Deze zal zich belasten met het op
vangen van allen die over de grens
komen.
En wat zullen ze dan met dezulken
doen
Direct naar huis laten gaan
Neen. Dat is ongeoorloofd. Want deze
menschen, die in de verschrikkelijkste
omstandigheden kunnen hebben geleefd,
die vermoedelijk ziektekiemen bij zich
hebben, die in barakken vol ongedierte
hebben moeten huizen, die ondervoed
zullen zijn en ongeveer zonder kleeding,
zij zouden een gevaar kunnen vormen
voor de volksgezondheid en ook voor de
huisgenooten tot wie ze zich zouden
wenden, als ze niet eerst medisch en
hygiënisch werden behandeld.
Er worden speciale quarantainekam
pen, infectie-afdeelingen en noodhospita
len gevormd, waar alle terugkeerenden
tijdelijk onderdak zullen vinden.
Intusschen worden allen geregistreerd,
met het oog op de mogelijkheid dat vij!
andige vreemdelingen zich onder hen
mengen, of slechte vaderlanders, die men
er uit wil opvisschen, om ze elders in
verzekerde bewaring te brengen.
Vijf compagnieën grenswacht zijn ge.
stationneerd aan onze grenzen, zoo ver
telt ons „Je Maintiendrai", waaraan we
ook enkele gegevens ontleenen, om de
orde te bewaren.
En wat als de keuring, de ontluizing,
de registratie en het politieke onderzoek
heeft plaatsgevonden
Dan gaan ze naar huis En nu reeds
worden alle gegevens verzameld, opdat
zoo spoedig mogelijk dit contact met het
eigen gezin kan worden hersteld. Vele
gezinnen toch zullen 'geëvacueerd zijn,
vele andere uit elkaar geslagen. Hoe
meer gegevens nu reeds beschikbaar
zijn, hoe beter het is.
En als ze thuis zijn
Van hoevelen zullen de handen ver
keerd staan voor het werk dat ze vroe
ger hebben gedaan en waaruit ze zijn
weggerukt Hoevelen zullen geen di
rect werk daardoor kunnen vinden
Hoevelen hebben ginds een arbeid ge
daan, die hier niet kan worden voort
gezet
De bedoeling is, dat de regeering in
alle grootere plaatsen werkplaatsen zal
inriciaten en cui'sussen zal opzetten, die
voor deze velen gelegenheid zullen ge.
■v<en tot omvorming, herscholing, en ver-
de^ volmaking van hun arbeidsmoge-
lijloheid. Reeds is in Nijmegen op kleine
schavil niet een soortgelijke inrichting
begonnen. Met belangstelling zien wij
uit nasai' verderen opbouw van dit noo-
dige hudpwerk.
Reeds was er onlangs een kleine groep
bij Nijmegen over de grens gekomen,
voornamelijk Rijnschippers, en boeren,
Nieuwe bruggen over den Rijn geslagen
Maandagavond werd door maarschalk
Stalin in zijn 300ste dagorder aange
kondigd, dat Russische troepen de groote
vestingstad Kustrin, aan de Russische
zijde van de Oder, tegenover Berlijn, be-
.stormd en ingenomen hadden.
In een tweede dagorder maakte hij
bekend, dat troepen van maarschalk
Roccosovsky de Oostzee en de Golf van
Danzig hadden bereikt bij Putzie en ook
Wejherowo, of Neustadt, ten N.W. van
Gdynia, ingenomen hadden.
Roccosovsky's legers staan nu op 13
km. ten Zuiden van Danzig, en volgens
de Duitschers kunnen hun zeestrijd
krachten nu ook aan den strijd deel
nemen.
Bij een enkelen tegenaanval verloren
de Duitschers 8000 man aan dooden
in een wanhopige poging, uit de omsin.
geling van Koningsbergen uit te breken.
De hevige sti'ijd in Hongarije ten Noord
Oosten van het Balaton-meer duurt nog
steeds voort.
Bruggchoofd bij Remagen 7 km. diep.
De Amerikaansche troepen zijn giste
ren een paar kilometer opgerukt bij hun
eersten gecoördineerden aanval vanuit
hun bruggehoofd.
Het bruggehoofd is nu 7 km. diep en
17 km. breed.
De Duitsche tegenstand wordt iets
krachtiger. Enkele aanvallen van Duit
sche vliegtuigen werden Maandag afge
slagen.
Zware Duitsche artillerie is er in ge
slaagd de brug bij Remagen te bescha
digen, doch het transport over de brug
gaat nog normaal door.
In totaal zijn nu reeds 23 plaatsen
aan den Oostelijken Rijnoever bezet.
De Amerikanen hebben nu de Duit
sche artillerie naar het Oosten terug
gedreven.
Correspondenten melden, dat de gealli
eerde genie thans meerdere bruggen
over den Rijn heeft geslagen.
Generaal Hodges heeft Zondag een
bezoek van 4 uur gebi'acht aan zijn
troepen in het bruggehoofd bij Remagen.
Het 3e Amerikaansche leger heeft
een aantal plaatsen bezet ten Noorden
van de Moezel.
Artillerie-activiteit tegenover
Wezel.
Tegenover Wezel worden steeds meer
geallieerde tx'oepen en taxxks samenge
trokken. De zware artillerie van beide
zijden is druk in actie.
Britsche commando-troepen hebben
Zondagnacht een overval gedaan op liet
eiland Schouwen-Duiveland en hebben
een aantal Duitschex's gedood.
De hevigheid der nu afgeloopen ge-
vechten bij den striid tusschen Maas en
Rijxx blijkt wel uit het feit, dat de ge
allieerde artillerie in 1 maand tijds
335.000 schoten heeft afgevuurd, dat is
dus 9 schoten per minuut gedurende
30 dagen.
5000 ton voor Dortmund.
Maandag is door meer dan 1100 R.A.F.
Lancaster en Halifax bommenwerpers
de zwaai'ste aanval van den oorlog uit
gevoerd op Dortmund. Meer dan 5000
brisantbommen werden geworpen. Drie
vierde deel der aanvallende vliegtuigen
waren geladen met bommen van 2 ton.
Zij waren door krachtige formaties ja-
gei-s, bemand met Engelsche, Poolsche
en Tsjecho-Slowaaksche piloten, geëscor.
teerd.
650 Amerikaansche bommenwerpers
deden aanvallen op 6 groote spoorweg
emplacementen tusschen Frankfurt a.
Main en het Ruhrgebied, o.a. in Siegen,
Wetzlar, Friedberg en Dillenburg.
In Oost-Duitschland heeft een krach
tige formatie Amerikaansche bommen
werpers, 650 in getal, ter ondersteuning
van Zhukov's troepen een aanval gedaan
op militaire- en marine.installaties in
Swinemünde.
Zamboanga op Mindanao veroverd.
De Amerikaansche troepen op Min
danao hebben de hoofdstad Zamboanga,
met het nabijgelegen vliegveld, veroverd.
Amerikaansche vliegtuigen uit China
hebben doelen aangevallen in Fransch.
Indo-China.
Tokio meldt, dat de Fransche troepen
in het Noorden van Indo-China nog
steeds weerstand bieden tegen de Ja
panners.
In Mandalay woedt een zware strijd
om de citadel. Deze is omringd door
een gracht van bijna 75 meter breedte,
die een geduchte hindernis vormt.
Nadat enkele bressen waren gescho
ten in den noordelijken muur, deden Brit.
sche le legertroepen een aanval, doch
werden echter teruggeslagen.
Chineesche troepen zyn vanuit Lashio
8 km. opgerukt. (B.B.C.)
LAATSTE NIEUWS
Geallieerde patrouilles zijn ten Nooi'-
den van Duisburg over den Rijn getrok
ken en keerden na vex'kenningen terug.
Het Amerikaansche le leger breidt zijn
bruggehoofd uit.
Gisteren zware bombardementen op
Barmen en Regensburg, en vannacht op
doelen in het Ruhrgebied, en de 22ste
nachtaanval op Berlijn.
Superforten werpen 2000 ton brand
bommen op Osaka. (B.B.C.)
Het ministerie van Soc. Zaken deelt
ïxxede, dat x-eeds een vrij groot aantal
Nederlanders door de Russische troepen
is bevrijd. Nauwkeurige getallen zijn
echter nog niet bekend.
De Nederlandsche regeering heeft zich
tot de Zweedsche regeering gewend, met
het verzoek om medewerking te willen
verleenen voor het vei'voer naar de Bal-
tische havens en eventueel naar Zweden,
in afwachting van verder vervoer naar
het vaderland. De Zweedsche regeering
heeft in beginsel hierin toegestemd.
EXAMENS M.O. STAATHUISHOUD
KUNDE EN STAATSINRICHTING
De Inspecteur van het M.O. en V.H.O.
in het bevrijde gebied maakt bekend, dat
zij die zich ixx 1945 willen onderwerpen
aaxx 't examen Staathuishoudkunde M.O.
(K X) en Staatsinrichting M.O. (K. XI),
voor 15 Mei e.k. een inschrijvingsformu
lier moeten aanvragen bij genoemden In
specteur, Willem van Oranjelaan 13, te
's-Hertogenbosch.
De candidatexx die zich in 1944 hebben
opgegeven en het examengeld betaald
hebben, zullen zoo mogelijk in de gele
genheid gesteld worden het examen in
April e.k. af te leggen. Zij moeten voor
20 Maart hun wensch waartoe bekend
maken bij genoemden Inspecteur.
die dicht bjj onze grenzen in Duitschland
woonden en zich lang hadden vex-borgen,
toen de Duitschers de bevolking gingen
evacueeren. Nu kwamen ze voor den
dag.
Maar nu komen er meer Nederlanders
tot de bevrijding van het Duitsche juk.
In de streken van Polen en Duitsch
land, die thans door de Russen zijn
bezet, bevinden zich ook veel Neder
landers. Door de Duitsche macht is een
deel terug meegevoerd verder weer
Duitschland in, maar anderen zijn ge
vlucht en in Russische handen gevallen.
Wat voor hen te doen
Voorzoover kan worden nagegaan, zijn
de tot nog toe bevrijden voornamelijk
Joodsche Nederlandei's. Van de 100.000
die er indertijd zijn heengevoerd, zullen
er naar schatting slechts 25000 over zijn.
De Nederlandsche x'egeering heeft nu
stappen gedaan, om vanuit ons gezant
schap te Moskou te laten onderzoeken,
waar en hoevelen er zijn onder de thans
bevrijden, die bij ons behooren. Ook is
aangevraagd, of een hulpcorps dat in
Zwitserland uit daar wonende Nederlan
ders is gevormd, vergunning zou krijgen
om zich naar de bedoelde streken te be
geven en daar zijn werk te beginnen.
Eveneens heeft Zweden zich bereid ver
klaard. Nederlanders te ontvangen en
naai- huis te brengen.
Het Amerikaansche Roode Kruis te
Moskou heeft volledige medewerking
toegezegd.
Laat ons hopen dat spoedig verheu-
'gende berichten zullen kunnen komen
over velen die aldaar worden terugge
vonden. Wij weten allen, dat ieder die
ginds verwanten of vrienden heeft, al
door uitziet naar de blijde tijding dat
ze leven en zullen kunnen wederkeeren.
God geve dat spoedig het uur der be
vrijding voor alle weggevoerden zal
slaanRed.
De New-York Times trekt een verge
lijking tusschen het bombardement van
Tokio en de aai'dbeving rvan San Fran
cisco in 1906. Toen werden in San Fran,
cisco 10 vierk. km. met den grond gelijk
gemaakt, wat in dien tijd beschouwd
werd als een nationale ramp. Zaterdag
werden er in Tokio 38 vierk. km., dat is
een-vierde deel, in de asch gelegd.
(B.B.C.)
VRAGEN EN ANTWOORDEN
Uit Goes vraagt men ons over vele
dingen het Atlantic charter, Dumbar
ton Oaks, Bretton Woods, vernieuwing
in Nederland, eenheid, de handen aan
den ploeg slaan, waai'om clementie te
genover de geïnterneerden, sterk gezag,
nieuwe richting van den staat, huur- en
pachtovereenkomsten, San Francisco
souvereiniteit der naties, economische en
sociale wederopbouw van Nederland,
verhouding tot Rusland, Groot-Brittan.
nië, U.S.A. en Frankrijk.
Het antwoord hopen wij te geven in
den loop der tijden. Dank voor de goede
wenken
Uit Waarde deelt men mede, dat er in
Zeeuwsch-Vlaanderen klompen in over
vloed zijn en wij er hier in verder Zee
land maar o zoo moeilijk aan kunnen
komen. Hij vraagt of daar niet wat
aan te doen is. En liefst wat spoedig,
want velen snakken er naar.
Een vraag uit Kruiningen komt nog
eens tei'ug op tante Pos. Wij antwoor
den Geef haar niet de schuld. De mili
taire Overheid heeft alle briefverkeer
stop gezet om militaire redenen.
Uit Kortgene en uit Ellewoutsdijk be
reiken ons wederom klachten over colla
borateurs en overheidspersoneel, dat zich
met de Duitschers heeft misdragen, en
waar toch nog geen straf of schorsing-
is gevolgd. Wij kunnen enkel den raad
gevenwendt u mét uw klachten en
aanwijzingen tot de benoemde commissie
die alle gevallen nauwgezet onderzoeken
zal. Red.
H.A.R.K. AFD. GOES
Zaterdag j.l. vond in het gebouw van
het Leger des Heils alhier een vergade-
ring plaats, waarin de fusie tot stand
kwam van het „Banken-comité", het „In
terkerkelijk comité tot verzamelen van
goederen" en de „Zeeuwsche Hulp voor
boven de rivieren". Er is dus voortaan
alleen één comité, n.l. de plaatselijke
afdeeling van de Hulp Actie Roode
Kruis. Dit stelt zich ten doel het bijeen
brengen, uitdeelen of doorzenden van
goederen en gelden voor oox'logsslacht-
offei's in Zuid en Noord. De vroegere
comité's werken nu als werkgroepen in
de H.A.R.K. voort aan de bijzondere
taak, die zij zich stelden. Ook zal een
gi'oep leden adressen verzamelen van
hen, die bereid zijn na de bevrijding kin
deren uit Noord-Nederland te ontvangen,
om die kinderen door een goede verzor
ging gelegenheid tot herstel van krach,
ten te bieden.
Het top-bestuur van deze plaatselijke
afdeeling is samengesteld uit de heeren
Ds. G. W. Korevaar, voorzitter, M. Haas
donk, de Twentsche Bank Groote Markt,
secretaris J. G. Sturm, J. Merison en
W. F. Steutel.
OFFICIEELE PUBLICATIES
Mededeelingen Voedselvoorziening
OPGAVE VAN IMPORT WIJNEN EN
GEDISTILLEERD
De bij het Hoofd Bedrijfschap voor Akker
bouwproducten ingeschreven contingenthou-
ders voor den import van wijnen en gedis
tilleerd worden hiermede opgeroepen, aan de
Afd. Akkerbouwproducten, Gerard van Swie-
tenstraat 58 te Tilburg, ODgave te doen van
hun
a. rechtstreeksche import van wijn in liters
in 1937, 1938 en 1939.
b. rechtstreeksche import van gedistilleerd in
liters in 1939.
c. toegewezen contingenten over 1944 van
wijnen.
d. toegewezen contingenten over 1944 van
gedistilleerd.
e. betaalde doch niet aangekomen zendingen
uit Frankrijk, met alle verdere daarmede
verband houdende gegevens.
Beantwoording dient binnen 5 dagen te qe-
schieden. A.C.V., Afd. Akkerbouw.