VRIJE STEMMEN
Bruggehoofd over
den Rijn gevormd
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Snelle Amerikaa
ische opmarsch
Onze LinJeren in
Engelanil
Ie JAARGANG f v
ZlÜT "W?i JH* Hl T Algemeene Leiding
B. G. Kloosterziel en
S. L. Eoertna
Hoofdredacteur
J. Koekebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
NUMMER 107 Zaterdag 10 Maart 1945 Telefoon 2665
DE WALCHERSCHE
BINNENZEE
Dat is het nieuwe en tegelijk het ver.
schrikkelijke in dezen tijd voor dit
eilandhet is altoos omspoeld geweest
door water, en aan alle kanten moesten
steeds de zeeweringen worden onderhou
den, die de zee den toegang tot de welige
landouwen daarbinnen moesten beletten.
En thans is tengevolge van de oorlogs
gebeurtenissen de zee op drie plaatsen
binnengebroken, en heeft een nieuwe
geweldige waterplas gevormd, die bij stil
weder wel vlak en effen daarnederligt,
maar bij stormweer met groote golven
zoowel tegen, den binnenkant van de
overgebleven zeeweringen slaat, als ook
gevaarlijk dicht nadert tot dé kernen
der steden en dorpen, die nog droog zijn
gebleven. Het is inderdaad al water wat
men ziet. en van natuurschoon zal dezen
zomer op dit arme eiland wel niets zijn
te onderkennen. Alle boomen en alle
struikgewas zullen wel ongeveer vernie
tigd zijnen waar zijn de bloeiende
tuintjes voor de vriendelijke huisjes van
weleer, waar zijn de statige hofsteden,
die eertijds met hun hooge boomen er
om heen een lust waren voor het oog
Wij leven hier, zei een Walchersche
bewoner, midden in de Walchersche
binnenzee. Om die zee heen zijn dijken
en duinen. En daar weer omheen, er
mee verbonden door drie groote gaten,
de groote zee en de Scheldemonden.
Wanneer zal deze zee daarbinnen weer
droog zijn
En wat zal er dan met dat droogge
maakte land moeten gebeuren, om het
op den duur weer te brengen in den
ouden glorieusen staat
Over deze dingen heeft onlangs een
bij uitstek deskundige bewoner van Wal
cheren een rede gehouden, waaruit wij
enkele dingen willen vertéllen, daartoe
in staat gesteld door een uitnemend
verslag van die bijeenkomst, dat wij
vonden in ons Walchersche zusterblad
„De Vrije Zeeuw".
Allereerst, zeide deze deskundige, de
heer C. Zwagerman, Rijks Zuivelconsu-
lent, moet worden gered wat nog te
redden is. Het vee werd voor 80 pet.
geborgen nu komen de landbouwwerk.
tuigen aan de beurt, het graan en het
voer dat nog van de boerderijen kan
worden gehaald, en de materialen voor
herbouw en herstel, die.kunnen worden
verzameld. Dit alles dient niet indivi
dueel te geschieden, maar moet gebeuren
door en voor de gemeenschap. Evacuatie
van de overtollige bewoners is een te
aanvaarden noodzakelijk kwaad. Doch
er moeten boeren en landarbeiders over
blijven voor het alsnog noodzakelijke
werk.
Dan komt de droogmaking. Wanneer
zal die klaar zijn Optimisten zeggen
nog" in 1945 De spreker denkt aan voor
jaar 1946.' Daarna volgt de ruilverkave
ling. Dit geeft betere ontwatering, be
tere wegenaanleg en betere kavels. Élke
kavel zal op den weg uitkomen. Voor
al dit polderwerk zullen een twee- a drie
duizend menschen noodig blijken.
Daarna volgt het in cultuur brengen.
Dit zal geheel onder leiding van des
kundigen moeten geschieden, die bepa
len wanneer en wat kan worden uit
gezaaid. In 1950 zal normale boerderij
weer mogelijk blijken, volgens den heer-
Zwagerman.
Alle gronden zullen worden onteigend
en daarna in kavels verdeeld, die weer
aan den boer komen, met schatting van
de waarde. Landbouwherstel staat hier
aan het hoofd, onder Ir. Sevenstervoor-
Zeeland is vertegenwoordiger Ir. Her.
weijer. Ook alle schade aan vee, land
bouwproducten enz. geleden, wordt op
genomen en later vergoed of vervangen
door gelijkwaardig materiaal. Hierbij
wordt de dorpsgemeenschap ingescha
keld. De boer die geen inkomsten heeft,
ontvangt tijdelijk loon. Arbeiders die
tijdelijk overtollig zijn, worden in andere
deelen van Zeeland te werk gesteld.
Zoo zal na verloop van jaren door aller
gezamenlijke inspanning naar wij liopen
ons schoone Walcheren in nieuwen bloei
"^herrijzen Het komt er op aan, met
spoed en vertrouwen te beginnen, niet
vöcpr eigen baat, doch voor het komende
geslacht. Zoo leert alles in de wereld
ons '(".hans, dat het eerste en laatste in
het leven iszich zelf te geven voor
het heil van velen Daarin ligt de hoog
ste levensvoldoening. Op die wijze wordt
des menschen bestemming vei'vuld.
Officieel werd Donderdagavond laat
medegedeeld, dat Amerikaansche troe
pen van het le leger onder bevel van
generaal Hodges een bruggehoofd geves
tigd hebben op den oostelijken oever van
den Rijn.
Woensdagmiddag om half vijf trokken
Amerikaansche infanteristen over den
Rijn, al spoedig gevolgd door tanks. De
Duitsche tegenstand was slechts licht.
Donderdagavond werd door correspon.
denten medegedeeld, dat het brugge
hoofd gevestigd was' bij Remagen, hal
verwege Bonn en Coblenz. Het was in-
tusschen reeds zoover uitgebreid, dat de
oversteekplaatsen buiten het bereik van
de lichte Duitsche artillerie waren.
Een later bericht van correspondenten
meldt, dat de brug bij Remagen onbe
schadigd in Amerikaansche handen is
gevallen. Troepen en groote hoeveelhe
den tanks stroomen nu over de rivier.
De Amerikaansche verliezen zijn licht.
De Duitschers geven zich bij duizenden
over en cle Amerikanen doen er den tijd
niet voor, ze achter hun linies bij elkaar
te brengen. De opmarsch gaat voor.
Generaal Eisenhower heeft zijn geluk-
wenschen doen toekomen aan 'generaal
Hodges.
Dat de berichtenstilte goede diensten
bewijst, blijkt uit het feit, dat kapitein
Sertorius, de militaire medewerker van
het Duitsche persbureau, -Donderdag
avond, dus 24 uur na den overtocht over
den Rijn, het volgende verklaarde „Er
bestaat geen onmiddellijk gevaar, dat de
Amerikanen tusschen Bonn en Coblenz
over den Rijn zullen trekken.
Bij de doorbraak naar den Rijn lieeft
alleen het 3e leger tot nu toe ruim 4000
Duitschers geteld.
Correspondenten meldden gistermor
gen, dat de Duitschers zich eerst nu be
ginnen te herstellen van de verrassing,
waarvoor de Amerikanen hebben ge
zorgd.
Verder is nu meer dan de helft van
Bonn in Amerikaansch bezit.
Het le Amerikaansche leger heeft
Donderdag in 24 uur 3704 krijgsgevan
genen binnengebracht, dat is meer dan
ooit te voren in denzélfden tijd.
Troepen van het Canadeesche le leger
zijn Xanten binnengerukt en hebben ook
daar den Rijn bereikt.
Russen op 9 kra. van Stettin.
Aan het Oostelijk front naderen de
Russen Stettin steeds meer. Het brug
gehoofd, dat de Duitschers nog hebben
over de' Oder ten Oosten van Stettin,
wordt steeds kleiner. R.ussisehe troepen
hebben een punt bereikt op slechts 9 km.
van de stad, welke voortdurend door de
Russische artillerie beschoten wordt.
Ook Danzig komt steeds meer in de
knel. Door de verovering van verschil
lende plaatsen ten Zuid-Westen van Dan
zig, o.a. Btitow, bestaat er kans dat de
troepen die langs de Oostzee ingesloten
zijn, in tweeën worden gesplitst. Voor
hoeden staan al op 20 km. van Danzig.
De Duitsche tegenaanvallen in Hon.
garije blijven voortduren, doch ze wor
den alle afgeslagen.
Moskou bevestigt nog steeds het Duit
sche bericht niet, volgens hetwelk de
Russen hun bruggehoofd over de Oder
ten Oosten van Berlijn zouden hebben
uitgebreid tot een diepte van 15 km.
en daarbij Seelow, op minder dan 50 km.
van Berlijn, zouden hebben bereikt.
De Duitsche radio maakte gistermid.
dag bekend, dat Hitier het Oderfront
bezocht heefto. i. een veeg teeken voor
de Duitschers.
Uitgebreide luchtaanvallen in het
Westen.
De operaties van het le Amerikaan
sche leger werden gesteund door circa
350 middelzware bommenwerpers, die
aanvallen deden op 6 steden, verkeers.
centra, die aan den Oostelijken Rijnoever
liggen'voor het Amerikaansche brugge
hoofd. Alle vliegtuigen keerden van de
zen aanval terug.
Meer dan 1350 zware bommenwerpers
deden Donderdag aanvallèn op 7 benzine
fabrieken in het Ruhrgebied, en 5 ran
geerterreinen in de hoofdspoorlijnen van
het Ruhrgebied naar Midden-Duitsch.
land. Er was totaal geen luchtafweer of
Duitsche jagers. Slechts 1 bommenwer
per ging verloren.
Gistermorgen deden meer dan 1000
Amerikaansche bommenwerpers hevige
aanvallen op spoorwegdoelen in Kassei,
Osnabrück, Rheine en Frankfurt a. d.
Main.
14e leger dringt door in Mandalay.
In Birma zijn de troepen van het 14e
leg'er doorgedrongen in de noordelijke
buitenwijken van Mandalay, en tank
voorhoeden hebben reeds bijna het cen
trum der stad bereikt.
Op Luzon namen Amerikaansche troe
pen de stad Arinze in, ten Noord-Westen
van Manilla.
De Japanners melden dat Amerikaan
sche troepen geland zijn op de Zuid
westelijke tip van Mindanao. (B.B.C.)
LAATSTE NIEUWS
Onder d kking van ca. 1000 vliegtuigen
is het bruggehoofd over den Rijn gis
teren versterkt en uitgebreid.
Bonn is veroverd en het le en 3e Ame
rikaansche leger hebben contact, waar
door 6 Duitsche divisies ingesloten zijn.
Een nieuw Amerikaansch leger, het
15e, in actie aan het Westelijk front.
Een dagorder van Stalin deelt de in
name van Stolp, in Pommeren mede.
De R.A.F. viel gisteren doelen aan in
de Ruhr en vannacht Berlijn voor de
18e maal in successie.
Tokio kreeg vannacht zijn 11e en
zwaarste aanval van 300 superforten,
die 1000 ton brandbommen wierpen.
Hl M. Koningin Wilhelmina bezocht
de 500 Nederlandsche kinderen in het
kamp te Coventrv.
De* Zwitsersche"radio meldt, dat er on
lusten zijn uitgebroken in München.
(B.B.C.)
„Ass. Press" meldt uit Stockholm, dat
volgens het Zweedsche blad „Aftenbla.
det" een groot aantal Nederlandsche
dwangarbeiders in Oost-Duitschland zijn
bevrijd. (B.B.C.)
DRIE DUITSCHE SPIONNEN IN
ENGELAND GEGREPEN
Zij gaven zich voor Nederlanders uit.
Wij ontvangen van Anep-Aneta het
volgende ontstellende bericht
„Drie Duitschers die zich voor Neder
landers uitgaven en er zelfs in geslaagd
waren zich als vrijwilligers bij het Ne.
derlandsche Leger in Engeland te voe
gen, zijn nu in arrest in Londen," zoo
meldt de „News Chronicle".
„Veertien dagen geleden werden zij
ontmaskerd en gearresteerd, doch in
Kensington zagen zij kans te ontsnap,
pen. Twee hunner werden door de Ne
derlandsche Militaire Politie te Londen
opnieuw gegrepen en de derde werd
dooi- de politie te Birmingham gearres
teerd.
Deze drie mannen maakten deel uit
van een groep der organisatie Todt,
welke in Zuidelijk Nederland in handen
viel van de geallieerden. Twee hunner
spraken vloeiend Nederlandsch en waren
uitstekend op de hoogte van de Neder
landsche gewoonten. Zij vertelden, dat
zij als Nederlandei's in Duitschen dienst
gedwongen waren. Door den geallieer
den veiligheidsdienst (Allied Security)
weiden deze mannen voor betrouwbaar
gehouden.
Tijdens het verhoor van den derden
man i-ezen verdenkingen. De man tui
melde bij het verdei'e vei'hoor door den
mand en bekende, dat hij en zijn twee
kameraden Duitschei's waren, die op
dracht hadden de buitenlandsche arbei-
dei's in de Todt-organisatie te bespion-
neeren."
VIJFDE COLONNE IN FRANKRIJK
De „Vijfde Colonne" te Parijs heeft,
zoo meldt Anep-Aneta, in de afgeloopen
twee maanden 162 menschen vermoord.
Deze colonne bestaat uit Fransche ver
raders en ondergedoken Duitschers.
Deze schijnen nog orders uit Duitsch-
land te krijgen. Ook te Londen is deze
organisatie „wei'kzaam". Sinds Decem
ber zijn te Parijs 814 personen, deels als
F.F.I.-strijdei's, deels als politie-agenten
vermomd, ontmaskerd en gearresteerd.
De Parijsche politie geeft toe, dat zich
nog honderden ondergedoken Duitschers,
leden van deze „Vijfde Colonne" te Pa
rijs moeten bevinden.
WW OOK KUNT
M MEDEWERKEN
Bedenkt het is de laatste dag van onze
enquête Neemt uw kans waar en be-
antwooi'dt nog heden de door ons afge
geven formulieren. De Werkgroep M.W.,
Beestenmarkt. 18, Goes.
Voor ons ligt, zegt „Herrijzend Neder
land", een heele stapel kranten, afkom
stig uit Coventi'y, de zoo zwaar gebom
bardeerde stad, waar nu de eerste vijf
hondex-d Nederlandsche kinderen zijn
ondex-gebracht. Zij moeten ei' opknappen
na dé" moeilijke jaren, welke zij tijdens
de Duitsche bezetting hebben gehad.
Het is een plezier in die kranten te
bladex-en. Er staan plaatjes in, die een
goeden indruk geven van de aankomst
van de jongens en meisjes in de Engel-
sche stad. Meisjes hangen uit het ven
ster van de coupé, waarin zij de reis
naar Coventry hebben gemaakt. Ande
ren kijken lachend uit een dei" ramen
van haar tijdelijke verblijfplaats. Op een
ander plaatje zien wij de meisjes vroo-
lijk wegstappen, in haar armen een vol
ledig stel nieuwe onder- en bovenklee-
ding. Ook zijn er plaatjes van een der
jongens, zooals hij er uitzag, toen hij
arriveerde en zooals hij was na de groote
kleedpartij.
Behalve de plaatjes zijn er ook ver
schillende verhalen over onze vijf hon
derd kindex-en, daar in Coventxy. Zij ge
tuigen van de hax'telijkheid, waarmee de
stad de kinderen heeft ontvangen. De
bui'gemeester en zijn echtgenoote waren
aan het station en vele anderen kwamen
hen begroeten.
In autobussen gingen zij naar het
kamp, waar zij nu eex-st een paar weken
zullen' moeten wennen en wat Engelscli
zullen leeren. Voor het verdere verblijf
hebben reeds vele gezinnen gevraagd om
een Nedex-landsch kind te mogen op
nemen.
Slechts een paar kinderen hebben
heimwee, maar de meesten amuseeren
zich prachtig. Bijna alle joxxgens hebben
al eexx voetbalwedstrijd gespeeld.
De kinderen schijnen wel groote oogen
te hebben ongezet, toen zij de stapels uit
Amerika afkomstige kleeding zagen, die
voor hen bestemd was. Wij, die den toe
stand van kleeding en schoeisel kennen,
dien de Duitschers ons hebben gebracht,
verwonderen er ons niet over, maar voor
de Engelsche kranten was het merk
waardig dat een meisje vx'oeg, of zij
al die kleeding mocht houden 'en een
jongen, of zijn oude kleeding niet naar
huis kón worden gestuurd.
De kranten vertellen ons verder, dat
er een patei- en een dominee met de kin
deren zijn meegereisd, die overal, waar
zij binnenkwamen, door de kindex-en har
telijk wex'den begroet. Ook vinden wij
nog een paar antwoorden op vragen,
die lezers van de kranten over de kin
deren hebben gesteld. „Neen," antwoordt
de krant op een vraag, „wij kunnen van
deze kleine Nederlanders geen Engel.
schen maken." Zij zullen zoo mogelijk
met twee bij elkaar wonen en verder
geregeld in gi'ootere groepen bij elkaar
komen om hun moedertaal niet te ver.
leeren. Zoodi-a zij goed gevoed, goed ge
kleed en weer in een goeden gezond
heidstoestand zijn gebracht, gaan zij te
rug naar hun eigen vaders en moeders.
Een kleine moeilijkheid wordt op het
oogenblik nog veroorzaakt door de voe
ding. Volgens de ki'anten zijn de kinde
ren gewend aan het eten vaix groote hoe
veelheden aardappelen. Die krijgen zij
in Engeland niet in dezelfde hoeveelhe
den, maar zij krijgen voedsel met een
groótere voedingswaarde, waardoor het
hongerige gevoel, dat zij nu wel eens
hebben, omdat hun maag niet zoo vol
geladen is, wel heel gauw zal zijn vexv
dwenen.
Het gaat goed met onze kinderen in
Coventry. De ouders kunxxen gei'ust zijn.
In Japan zijn maatregelen bekend ge
maakt voor een nieuwe algemeene ixio-
bilisatie van arbeidskrachten. Alle jon
gens en mannen van 12 tot 60 jaar en
vrouwen van 12 tot 40 jaar woi'den op
geroepen om arbeid te vexrichten, zoo
noodig in de mijnen, en door geheel
Japan, dus zelfs niet in de buurt van
hun eigen woonplaats. (B.B.C.)
