De landbouw in hef land van Cadzand VRIJE STEMMEN - VRIJDAG 2 MAART 1945 3 HET GROENTEN-VRAAGSTUK Publicatie van het Algemeen Commissariaat voor de Voedselvoorziening. Het is een opmerkelijk verschijnsel, dat vele menschen steeds meer eischen gaan stellen, naar gelang zij het beter krijgen. Zoo brengt de vergrooting van het brood-rantsoen aller- wege te verwachting, dat er wittebrood zal komen de slager wordt lastig gevallen met verwijten dat hij wel eens voor wat worst en versch vleesch kan zorgen, een half pond blikvleesch is al niet goed genoeg meer De kruidenier wordt er eigenlijk scheef op aan gekeken, dat hij op de peulvruchten-bon niet steeds capucijners en witte boontjes leveren kanen van den groentenboer verwacht men toch onderhand eens een beetje meer variatieuien of wortelen iedere week, dat lijkt immers nergens naar Men schijnt nu eenmaal te denken, dat onze bevrijders alles kunnen ook de groen ten laten groeien in den winter l Dat we elk jaar om dezen tijd haast zonder versche jroenten zitten, vergeet men. Dat de teelt- gebieden van b.v. kool voornamelijk in Hol land liggen, de koolraap aan de verkeerde zijde van het front groeit, men denkt er niet aan. Elke week worden de groentenboeren becritiseerd op de meest onwelwillende ma nier Het bevrijd gebied is practisch geheel aan gewezen op de groentengebieden in Zeeland en West-Brabant. Nu teelt men in West-Bra bant behalve ui en wortel wel wat andere groenten spruitjes, prei en bieten, maar die hoeveelheid, is te gering om er het geheele bevrijde gebied ook maar eenigszins mee te voorzien en thans ook practisch uitgeput. De maanden December, Januari en Februari zijn nu eenmaal de moeilijkste groentenmaanden. Men is dan haast uitsluitend aangewezen op de z.g. stapelgroenten, dat zijn uien, wortelen, kool en raap. Deze laatste beiden we zeiden het al moesten voornamelijk uit Holland komen, terwijl er wel wat koolraap in hel bevrijd gebied groeit, maar dan juist in de frontlinie, dus onbereikbaar. Wel komt er een beetje blikgroente, maar deze is hard noodig voor de zieken, en de gedroogde groenten, die hier voorradig waren, blijven gereserveerd voor de Centrale Keukens, die de zorg voor de evacué's hebben. We zullen het voorloopig dus met hutspot moeten stellen. Ook het fruit is slechts zeer beperkt voor radig. Door het slechte najaar en vooral ook doordat veelal juist in den oogsttijd de oor logshandelingen vielen, wat zorgvuldige be handeling verhinderde, was het meeste fruit dit jaar niet geschikt voor opslaghet moest meteen in consumptie gebracht worden. Wie onzer heeft in die dagen van spanning niet met bolder- of kinderwagen, met een ratelende „bandelooze" fiets, of wat hij maar krijgen kon, appelen aangesleept uit alle windstre ken De geringe opslag, die er toen nog gemaakt is, was vaak van mindere kwaliteit en zoo moest ook dit fruit snel in consumptie gebracht worden. Wat er nog overgebleven is, diént gereserveerd te blijven voor de zie kenhuizen en sanatoria. U ziet het, hutspot zal het blijven althans zoo lang de Lente haaT intrede niet doet, want dan krijgen we heel wat meer keus. De kas sen, afhankelijk van het weer en de kolen, kunnen ons straks voorzien van Brusselsch lof, spinazie, kropsla en nog verschillende andere jonge groenten. Maar dat is nog toekomst muziek Niet de groentenboer of de distributie is schuld van uw geringe keus. We wachten allen op de gunst der weergoden Geen annexatie met de bevolMny „Je Maintiendrai", Nijmegen. Het blad wijst de annexatie mèt de bevolking onvoor waardelijk van de hand. De gemeenschappe lijke geschiedenis is de voornaamste van de vele factoren, die aan de binding van een volk tot een gemeenschap ten grondslag lig gen en die nooit kan ontbreken. Deze lots- geméenschap is nog sterker dan de taal gemeenschap. Twee volkeren kunnen alleen tot een volkerengemeenschap binnen één staatsverband aaneengesmeed worden, als er lotgemeenschap bestaat. Dit is nu niet het geval. De wil tot aaneensluiting bestaat bij de Duitsche bevolking nietzij zal steeds Duitsch blijven voelen. Het blad acht het mogelijk, dat er kleine groepen boerenbe volking zijn, die, zich verwant voelende aan de bevolking binnen de grens, geheel vrij willig zouden verzoeken om in de Nederland- sche volksgemeenschap te worden opgeno men. Assimilatie van de bevolking acht het blad onmogelijk. Het neemt tot voorbeeld de positie der Vlamingen in België, der Sudeten- Duitschersin Tsjecho-Slowakije en der Polen voor den oorlog 1914-1918. Een innerlijk zwakke staat en een doorloopend gevaar voor den vrede zou hiervan het onvermijdelijk Opvolg zijn. Voor het Land van Cadzand is de land bouw in zijn verschillende geledingen van fundamenteele beteekenis. De visscherij te Breskens en de industrie aldaar en te Sluis daargelaten, is de landbouw voor deze streek DE primaire bron van inkomen. Ambachten, winkels, handels- en transportbedrijven dan ken hier ten slotte hun bestaansmogelijkheid aan het algemeen fundamentde landbouw. Hoe duidelijk trad dit aan het licht omstreeks 1929, toen hel voor den landbouw verre van rooskleurig was en dientengevolge voor alle dorpszaken in deze streek een minder goede tijd aanbrak. Nu de landbouw in ons goede „Landje" door het oorlogsgeweld zoo buitengewoon zwaar is getroffen, willen we bij zijn betee kenis iets nader stilstaan. Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen heeft ruim 22.000 H.A. bouwland en een kleine 5000 H.A. grasland. Tezamen is dit 18 pet. van het totale cultuur-areaal van onze provincie. Alleen dit cijfer zegt ons reeds veel omtrent de beteekenis van Westelijk Zeeuwsch-Vlaan deren als voedselproducent. Echter zeggen ons daaromtrent nog meer de volgende cij fers, die we ontleenen aan een berekening, die we in 1938 samenstelden. De met tarwe beteelde oppervlakte bedroeg in dat jaar ruim 20 pet, met gerst 26.5 pet., met erwten 20 pet., met stamboonen 17 pet., en met suikerbieten bijna 16 pet. van de totale oppervlakte in onze provincie, met deze gewassen bezet, terwijl bijna 25 pet. van het Zeeuwsche vlas in Westelijk Zeeuwsch- Vlaanderen groeide. Voor 1942 berekenden we de waarde van de hier genoemde producten, tezamen met die van de aardappelen, op ruim 9 millioen gulden. We leggen er den nadruk op, dat dit bedrag nog verre blijft van de waarde van de totale akkerbouw-productie in West Zeeuwsch-Vlaanderen voor 't laatstgenoemd jaar. Voegen we daar nog bij, dat ook de paar denfokkerij en de veehouderij bedrijfsonder- deelen zijn, welke kapitale sommen opbren gen, dan valt het niet moeilijk in te zien, dat de totale waarde van de jaarlijksche agra rische productie in Westelijk Zeeuwsch-Vlaan deren genoemd bedrag nog met verschillende millioenen overtreft. HET AFMAKEN VAN KRANKZINNIGEN IN DUITSCHLAND Hoe de Joodsche verpleegden van „Het Apeldoornsche Bosch" aan hun einde kwamen. De beestachtigheid waarmede de Duitsche bezetter tegen de Nederlanders van Joodschen bloede is opgetreden, ligt nog versch in het geheugen. Na systematisch van al hun bezit tingen te zijn beroofd, werden zij bij duizen den opgepakt en als vee naar Polen ge zonden, dat terecht het „abattoir van het nationaal-socialisme" genoemd is. Honderd duizend Joodsche Nederlanders zijn via Wes- terbork naar de Poolsche hel gedeporteerd. Duizenden hunner, die niet bruikbaar waren om dwang-arbeid te verrichten, welke tevens ten doel had, hen uiteindelijk ten gronde te doen gaan, werden als ratten in speciale „lijken-fabrieken", zooals de Russen die ge vonden hebben, afgemaakt. Het eerst kwa men hiervoor aan de beurt de bejaarden, zieken, zwangere vrouwen en kinderen. Hoe wel de bewijzen van deze gruweldaden ge documenteerd voorhanden zijn, kunnen nor maal denkende menschen nauwelijks geloo- ven, dat de Duitschers op deze lugubere cynische manier menschen hebben vernietigd, alleen omdat zij anders zijn geschapen. Toch hebben de Duitschers nimmer een geheim van hun misdadige voornemens ge maakt. Dit bewijst o.a. de literatuur, die reeds jarenlang bestond over het afmaken van krankzinnigen. Een Nederlandsch psychiater, die vier jaar lang onder de Duitsche bezetting heeft ge leefd, schrijft hierover het volgende Reeds in 1940 vernam ik van de in bezet- Nederland clandestien beluisterde B.B.C., dat ergens in Zuid-Duitschland de geheele bevol king van een krankzinnigengesticht iri een gaskamer was omgebracht. Ik moet beken nen, dat ik dit bericht bijna niet kon gelooven, doch kort hierna werd door de ondergrond- sche pers een -kanselrede van den Bisschop van Münster verspreid, waarin deze zijn groote onrust uit over het lot van de krank zinnigen in zijn bisdom, wier overplaatsing op last van hooger hand regelmatig na Gaan we de gemiddelde opbrengsten voor verschillende gev/assen in diverse kleistreken van ons land na, dan is de conclusie, dat de West-Zeeuwsch-Vlaamsche landbouw op hoogen trap staat. De paardenfokkerij wist er zich een wereld-reputatie te verwerven, terwijl er stallen rundvee zijn, die de beste van Zeeland genoemd kunnen worden en dus afzet van fokvee naar elders mogelijk is. In het korthet West Zeeuwsch Vlaamsche boerenbedrijf mag er zijn. Vooral na den oorlog 1914-1918 ging de gewassen-opbrengst per H.A. met rassche schreden vooruit. Zoo geeft een vergelijk tusschen de twee 5-jarige perioden 1923-1927 en 1933-1937 een opbrengst-stijging van 16.7 pet. over de geheele linie te zien. Voor de aardappelen bedroeg deze stijging zelfs 60 procentGeen wonder dan ook, dat West- Zeeuwsch-Vlaanderen een der belangrijkste gebieden werd voor goedgekeurd zaaizaad en pootgoed. In 1941 b.v. teelde men hier 17 pet. van de totale oppervlakte te velde goedgekeurde gewassen van geheel Zeeland. Gaan we na, waaraan deze opbrengst- toenamen te danken zijn, dan kunnen we in het kort de volgende factoren opsommen betere ontwatering, betere bewerking en on- kruidbestrijding (moderne werktuigen), inten sievere ziektebestrijding, beter zaaizaad en pootgoed, rationeele bemesting, een betere ontwikkeling van het jonge boerengeslacht (landbouw-onderwijs), organisatie enz. Het zou te ver voeren, wanneer we over deze factoren gingen uitweiden. Genoeg zij het vast te stellen, dat de West-Zeeuwsch-Vlaam sche boer met zijn tijd meegaat en hij zijn bedrijf op een hoog plan heeft weten te brengen, al is het dan ook, dat er in Zeeland gebieden zijn, die zijn vruchtbare land nog in productie per vlakte-eenheid overtreffen (Noord-Beveland en St. Philipsland b.v.). Het staat echter voor ons vast, dat, wan neer de oorlog geen spaak in het wiel had gestoken, West-Zeeuwsch-Vlaanderen, dank zij zijn besten bodem, nog meer intensievere ontwatering en steeds toenemende ontwikke ling van zijn jonge boeren-geslacht, binnen afzienbaren tijd tot de top-gebieden van Ne derland zou hebben behoord. De Rijkslandbouwconsulent in West-Zeeuwsch-Vlaanderen. eenigen tijd gevolgd werd door een bericht van overlijden. In begin 1943 werd de Joodsche psychia trische inrichting te Apeldoorn ontruimd op een zoo beestachtige wijze, dat er voor de vele betrouwbare getuigen voldoende zeker heid bestond omtrent den spoedigen dood, die deze patiënten stond te wachten. Een openhartige uitlating van een der bij de ontruiming betrokken S.S.-officieren gaf nog een overigens overbodige bevestiging. Persoonlijk sprak ik een Duitsche vrouw, reeds vele jaren wonende te Amsterdam, die bericht had ontvangen, dat haar achterlijke dochter uit de inrichting, waar zij verpleegd werd, naar een andere was overgebracht, doch de directeur dezer inrichting kon haar niet mededeelen naar welke. Van de met geweld uit de psychiatrische inrichtingen in Nederland ontvoerde en over de Oostgrens gebrachte patiënten tot nu toe alleen Jood sche ontvingen wij nimmer meer eenig levensteeken. Een mijner patiënten, onder ge leide op weg naar het Joodsche concentratie kamp te Westerbork, kwam toevallig in han den van de Duitsche politie en verdween spoorloos, nog voor het kamp bereikt was. De onomwonden verklaring van Prof. Nonne in een Duitsch medisch tijdschrift van 1943, dat het afmaken van krankzinnigen, nu de tijden daarvoor rijp geworden waren, in prak tijk wordt gebracht, hadden wij na het boven staande nauwelijks meer als overtuigend be wijs noodig. (Anep-Aneta) PALESTINA ALS VRIJ JOODSCH LAND Tweeduizend Amerikaansche universiteits professoren hebben zich schriftelijk tot presi dent Roosevelt gericht, om hem te verzoeken van zijn invloed gebruik te maken, om de Joden toe te laten zich vrij in Palestina te vestigen en hen zoo in de gelegenheid te stellen het land te koloniseeren en eindelijk van Palestina een Joodsch vrij en democra tisch land te maken. De professoren van meer dan 250 „col leges" uit 45 staten en 150 rectoren van universiteiten hebben dit verzoekschrift ge steund. (Anep-Aneta) VRAGEN- en KLACHTENBUS Uit Wemeldinge bereikt ons een vraag of het materiaal, dat bij de Engelsche lessen wordt gebruikt, wel steeds goed is. De schrijver vindt een voorbeeld van een woordenlijstje, waarbij hij aan voor. bereiding van zwarten handel met de Engelsche soldaten heeft gedacht. Ons dunkt dit wel wat ver gezocht. Er is ook een zeer onschuldige uitleg aan te geven. Reeds twee schrijvers hebben hun be zwaren geuit tegen de h. i. slechte rege ling der aansluitingen te Walsoorden. De boot komt, zeggen ze, aan om 10.30. De tram vertrekt 10.37. De reizigers kunnen den afstand tusschen boot-aan legplaats en station van tram-vertrek niet in zeven minuten afleggen. Gevolg is, dat zij uren moeten wachten. Zij vragen een betere regeling door de be trokken directies. Dit euvel is inmiïïdels reeds opgelost. Door een Goesc-he briefschrijver wordt gevraagd, of na de bakkers en de sla gers, niet ook de kruideniers hun waren weer zouden willen gaan bezorgen, ten bate van de dikwijls overbelaste huis vrouwen. Hij klaagt voorts over het nijpend gebrek aan electrische batterijen en aan lucifers. Is dat niet te verhelpen In Brabant, zegt hij, zijn toch lucifersfa brieken Voorts zijn hem de biscuits wat te hard, het corned beef wat te taai en te droog hij wou ook wel graag wat chocolade hebben, evenals de kinderen en, vraagt hij, komt er niet eens wat scheerzeep Nog twee briefschrijvers, een uit Goes en een uit Hansweert, doen hun beklag over het opgenomen stuk uit Baarsdorp en achten zulke taal niet passend voor een Christen. Bovendien wordt de aan dacht gevestigd op de zwarte handelaren die nog vrij rondlopen, en gevraagd of er ook thans niet allerlei ongepasts ge beurt op zedelijk gebied. Wij geven hen niet geheel ongelijk. HULP AAN MIDDEN-LIMBURG Op het oogenblilt zijn voorbereidingen in vollen gang om hulp te verleenen aan het geheele nog te bevrijden gebied van Limburg onmiddellijk nadat de Duit schers er uit verdreven zullen zijn. De leiding van de hulpverleening be rust bij de Bisschoppelijke Hulpactie Roermond-Venlo, geautoriseerd door het Militair Gezag. In nauwe samenwerking met dit laatste zijn verschillende rege lingen getroffen en het oogenblik is nu gekomen voor het aanwijzen van de per sonen, die met de uitvoering zullen worden belast. Het „Limburgsch Dagblad" meldt, dat in den evacuatiedienst het U.V.V. en het Roode Kruis samenwerken om den stroom van geëvacueerden uit Midden- Limburg zoo goed mogelijk op te van gen. In Sittard zelf zullen duizend ge- evacueerden worden ondergebracht, ter wijl duizenden anderen, na verzorgd te zijn, worden doorgestuurd naar andere plaatsen in Zuid.Limburg, waar men de zoo zwaar getroffen bevolking zoo goed mogelijk wil ontvangen en huisvesten. (Anep-Aneta) ACTIE VOOR CONTACT TUSSCHEN GE-EVACUEERDEN Om de geëvacueerden in de gelegen heid te stellen elkaar te ontmoeten en met elkaar te kunnen converseeren, zul len gezellige avonden worden gelegd. Bijeenkomsten, waarin een opwekkend woord zal worden gesproken en verschil lende vereenigingen zullen worden ge vraagd om medewerking door het geven van muziek, zang, voordrachten enz. Dc eerste avond zal plaats vinden op Don derdag 8 Maart a.s. de zaal van het Leger des Heils wordt hiervoor beschik baar gesteld. Het aanbevelingscomité hoopt dat vele geëvacueerden van boven genoemde bijeenkomsten zullen genieten. Mogen het voor hen lichtpunten zijn in een donkeren tijd.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 3