DE ZWARTE MARKT HH STEMMEN - DINSDAG 20 FEBRUARI 1945 Een bedreiging van Neerland's herstel Tot dusverre heeft de overheid het in feite min of meer aan de boeren en aan het pu bliek overgelaten in hoeverre zij zelf het euvel van den zwarten handel zouden be strijden. Drastische maatregelen hiertegen zijn tot dusverre nog niet genomen. Van een man kon redelijkerwijs niet ge vergd worden dat hij, toen de voedsel- aanvoer op zijn dieptepunt was, niet zelf al het mogelijke trachtte te doen om in het nij pende gebrek te voorzien en vrouw en kin deren voor verkommering trachtte te behoe den. In deze periode, toen het tekort aan transportmiddelen 't vaak onmogelijk maakte alle voorraden van het land naar stad of dorp te brengen, lag het voor de hand, dat men, in uitersten nood, zichzelf trachtte te helpen en de overheid, die op dat moment daartegen in ware gegaan, zou zich van haar verantwoordelijkheid tegenover 't volk, dat zij te besturen heeft, niet bewust zijn geweest. Thans is echter de toestand anders ge worden. Nog geenszins kan worden gezegd, dat de voedselvoorziening van bevrijd Ne derland als normaal kan worden beschouwd op vele punten bestaat er nog tekort en af en toe treden nog stagnaties op, die in dit stadium onvermijdelijk zijn. Maar niettemin is, over het geheel genomen, het rantsoen de laatste twee maanden een behoorlijk eind verbeterd en in de meeste plaatsen des lands is de voedingswaarde ervan reeds boven het peil gestegen, dat van het begin van het vorig jaar tot aan de bevrijding gangbaar was. Bovendien streeft het Militair Gezag er naar, in samenwerking met de geallieerde autoriteiten, om verdere verbetering mogelijk te maken. De transportmogelijkheden, die thans ter beschikking staan, zijn aanzienlijk veel groo- ter dan twee maanden geleden en, ofschoon er zich hier en daar misschien nog wel locale moeilijkheden kunnen voordoen, kan worden gezegd, dat het thans in het algemeen mo gelijk is de landbouw- en veeteeltproducten te vervoeren naar de plaatsen hunner be stemming, zij het dan ook, dat tallooze pro blemen zich nog dagelijks hierbij voordoen. Wil verdere verbetering mogelijk zijn, dan is in de eerste plaats noodig, dat het distributie apparaat de gelegenheid geschonken worde onbelemmerd zijn functie uit te oefenen. Dit apparaat immers heeft de, vaak ondankbare, taak er voor te zorgen, dat, wat er aan levensmiddelen komt van eigen grond en wat de geallieerden invoeren, inderdaad recht vaardig worde verdeeld. Waar er nu geleverd kan worden, möèt ook worden geleverd en het is op grond van deze overweging, dat de Chef Staf Militair Gezag thans het oogenblik juist heeft geoor deeld om strenger op te treden tegen hen, die de voedselvoorziening van ons volk ten bate van hun eigen zak schade wenschen te berokkenen. In een Bekendmaking heeft hij aangekondigd, dat van nu af aan van een ieder wordt geëischt, dat hij aan de na leving der voorschriften en aan de controle daarop, zijn volle medewerking verleent. De beweegredenen, welke tijdens de Duitsche bezetting hebben kunnen gelden om de toen genomen maatregelen te ontduiken, hebben in het bevrijde Nederland hun kracht ver loren de voorzieningen zijn thans dusdanig, dat van een werkelijken noodtoestand op voedselgebied niet meer gesproken kan wor den. Wie thans meent zich hier nog aan te kunnen onttrekken, zal worden veroordeeld tot gevangenisstraf of zich een geldboete zien opgelegd, terwijl hij tevens kans loopt door een Tribunaal met interneering of inbeslag neming van vermogen te worden gestraft. Eenerzijds is deze waarschuwing gericht tot de zwarte handelaars en tot diegenen onder de boeren, die niet aan hun leverings plicht voldoen en hun achtergehouden voor raden tegen schandelijke prijzen verkoopen. Aan den anderen kant bedoelt zij de bur gers van hoog totlaag er met nadruk op te wijzen, dat zij mede schuld dragen aan het voortbestaan van dit euvel. Het is gemakke lijk gezegd „De boeren leveren niet alles in, wat zij kunnen" ,maar wanneer de krui denier aan een boer geen grutterswaren levert, tenzij hij er een pondje zwarte boter door krijgt, of wanneer de schoenmaker den boer zijn schoenen niet verzoolt dan tegen een zakje rogge, wanneer bij alle diensten, die een boer aan zijn medemenschen vraagt, van hem geëischt wordt, dat hij in natura betaalt, dan kan van hem redelijkerwijs niet gevergd worden, dat hij zijn plichten tot het laatste toe vervult. Ook worde hier herinnerd aan het woord van Z. H. Exc. Mgr. Hopmans, den Bisschop van Breda, die in zijn herderlijk schrijven van 21 Januari constateert„dat het verkeerd is de goede vaderlanders te verleiden door hoo- gere prijzen aan te bieden dan de landbou wers ontvangen van de wettelijke instanties, waaraan zij verplicht zijn te leveren". Boer en burger beiden dienen zich de zelf discipline op te leggen, die in deze ernstige tijden in het belang van ons volk geboden is. Laten zij beseffen, dat zij mede de oorzaak zijn van het feit, dat in den afgeloopen tijd de kindersterfte verdubbeld is, doordat zij de melk, die deze kinderen van den dood had kunnen v/eerhouden, liever achterom verkwanselden. Laten zij ook beseffen, dat, als vandaag of morgen de ambtenaar van den controle dienst bij hen op bezoek komt, deze niet meer met een boterham met spek of een goede vooroorlogsche sigaar ertoe te brengen is een oogje dicht te doen. Diezelfde ambte naar, die in den bezettingstijd veel door de vingers zag, omdat hij dit als nationale plicht beschouwde, heeft thans dit nationale gevoel niet plotseling afgelegd. Als Nederlander beseft hij, dat thans de rollen zijn omge keerd en dat, wat vroeger plicht was, thans misdaad wezen zou. Terloops zij hierbij opgemerkt, dat de C.C.D. een organisatie is welke, zij het in iets an deren vorm, reeds bij de Landbouwcrisiswet van 1933 werd voorzien en dus niet als een specifieke Duitsche uitvinding kan worden beschouwd. Ongetwijfeld waren er onder de contro leurs verschillende, die naar de pijpen van den bezetter dansten en liever in een goed blaadje kwamen te staan bij de Duitsche Heeren, dan er voor te zorgen, dat het Neder- landsche voedsel ook in Nederlandsche ma gen terecht kwam. Doch men kan er thans van verzekerd zijn, dat deze onoprechte ele menten uit het ambtenarencorps zijn verwij derd en dat zij, aan wie op het oogenblik de controle over onze voedselvoorziening is opgedragen, zich bewust zijn van hun vader- landschen plicht. Wie door den C.C.D. thans wordt betrapt op clandestienen handel, zal niet meer op het medelijden van de bevolking behoeven te rekenen, integendeel, hij zal in de oogen van alle werkelijke Nederlanders staan aan geschreven als een misdadiger, die onze samenleving schade berokkent en dus daar uit verwijderd dient te worden. De bekendmaking van den Chef Staf Mili tair Gezag, zooals die in de dagbladen en door middel van de radio en van plakkaten is gepubliceerd, spreekt duidelijke taal. Het is thans aan de bewoners van bevrijd Ne derland om te toonen, dat zij deze taal be grepen hebben en dat zij bereid zijn een drachtig samen te werken voor het herstel van onze volkshuishouding. (Commentaar, STAATS-AANKOOP VAN GOEDEREN „Het Parool", Maastricht, behandelt de kwestie van den levensstandaard. Deze is natuurlijk veel te hoog in verhouding tot de arbeidsloonen. Deze te verhoogen sleept on vermijdelijk inflatie met zich mede. Het stelt nu voor, dat de staat de goederen bij den Amerikaanschen of Britschen leverancier koopt en aan den binnenlandschen consument verkoopt, onafhankelijk van de betaalde kos ten, maar uitsluitend gebaseerd op de normen die hier gelden. Door de vermakelijkheids belasting, het accijns op gedistilleerd en de omzetbelasting op weelde-artikelen te ver hoogen, zal de Staat in de gelegenheid zijn zijn verliezen te dekken. CORRESPONDENTIE Een stroom van brieven en ingezonden stukken bereikt ons. Het wordt ondoen lijk ze alle te plaatsen. Wij willen ze nu alle kort vermelden, en hopen, op vele ervan nader terug te komen. Er waren zeer belangrijke bijdragen bij. Willen de inzenders voorloopig genoegen nemen met dit korte woord Zoodra het mogelijk is, wordt aan alles meer aan dacht gewijd. Allereerst van het Goessche Gemeente bestuur een sympathiek schrijven, waar in een verklaring wordt gegeven van de stagnatie in de houtvoorziening in deze stad. De zaak was achtereenvol gens opgedragen aan de Ned. Heide Mij., aan het Bureau Landbouwherstel, en aan het Rijksbureau voor Hout. Toen nam de gemeente het zelf in handen. Moeilijkheden met den aanvoer van het enorme kwantum benoodigde hout uit den Wilhelminapolder geven thans weer vertraging. De niet voldoende hoeveel heid gas wordt er gecompenseerd dooi de Centrale Keuken, waar ieder zijn warm eten kan betrekken. Uit Waarde worden twee adviezen ge geven Stuur de N.S.B.-ers enz. naar Indië om daar onder toezicht te kolo- niseeren op Sumatra of Nieuw-Guinea. Dit is ook gewenscht om de Nederland sche overbevolking tegen te gaan. En ten tweedeVoedt hen daar op tot goede Nederlanders. Uit Goes een belangwekkend schrij ven, dat een begrooting maakt voor een gezin van vijf personen. Het komt tot een absoluut noodzakelijk bedrag van f40.00 a f50.00 in de week. Wellicht kunnen wij zijn cijfers later eens plaat sen. Een andere schrijver uit Goes wil ver zachting in ons oordeel over de vrouwen en meisjes, die met de Duitschers zijn omgegaan, en waarschuwt voor al te vrijen omgang van onze meisjes met onze geallieerde vrienden. Een schrijven uit Wolphaartsdijk ver gelijkt het verhoogen van de bevrach tingstarieven voor auto's met het uit blijven van de noodige loonsverhoogin- gen voor de arbeidersen hij acht dit onbillijk. •k Uit Kloetinge gewordt ons een inte ressant overzicht van de weersgesteld heid in 1944. Misschien is er later plaats voor. Uit Goes een hartstochtelijk pleidooi voor het bevrijden van onze broeders in Noord-Nederland. Heel de Nederland sche jongelingschap uit het bevrijde ge bied wil daaraan medewerken. Geef ons slechts wapens Een schrijver uit Borssele vraagt om vermelding van de zons- en maansgetij- den. Wordt hierbij doorgegeven. Wie kan daarvoor zorgen Een ongenoemde klaagt er over, dat de motors die er nog zijn, worden ge. vorderd, zoodat men ze moet blijven ver stoppen, zooals onder het Duitsche be wind. Uit Kruiningen wordt gevraagd, om vermelding van reisgelegenheden. Dit kan nog niet geschieden, omdat het Mi litair Gezag dit nog niet wenscht, om militaire redenen. Uit Kapelle klaagt een inzender, dat de vrouwen en meisjes, die met Duit schers hebben omgegaan, voor een groot deel weer vrij rondloopen, en hij wil zoo wel deze een herkenningsteeken doen dragen, als ook de mannen die vrijwillig voor de Duitschers hebben gewerkt. Uit Kruiningen wordt thans het pro test toegezonden, dat de artsen uit bezet gebied hebben uigebracht tegen de be zetters. Wij hebben dit reeds uitvoerig vermeld in ons nummer van 27 Januari, en komen er nog op terug. Een briefschrijver uit Nieuwdorp ver klaart, hoe het komt, dat veel vrouwen en meisjes in den bezettingstijd voor de verleiding bezweken zijn, en acht hier haat tegen de stumpers misplaatst. Ook acht hij het gewenscht, dat de geldschieters, die de N.S.B. hielpen, wor den aangepakt. Wat wij met hem hopen dat voldoende gebeurt of gebeuren zal. Uit hetzelfde dorp zendt een andere schrijver twee verdienstelijke verzen, die wij gaarne nog in portefeuille houden. Een roerend schrijven van een onge noemde schildert de verleiding die er thans bestaat voor tallooze vrouwen en meisjes, voor wie de geallieerde mili tairen méér dan huisvriend gaan wor den, terwijl man of verloofde dit moet aanzien. En zij roept op tot Trouw. Tot de geallieerde militairen zegt ze Weest gentlemen. Het is hetzelfde onderwerp, waarover onze overdenking ging in ons nummer van 1 Februari. Red. Een oproep aan de vrouwen en meisjes De noodtoestand van ons dierbaar vader land maakt het noodzakelijk alle krachten in te zetten om door maatschappelijke liefde hulp te geven, waar dit mogelijk is. Daarom roept de „Gezinszorg" in natio naal verband, vrouwen en meisjes op, die voldoende technisch gevormd, zich ter be schikking willen stellen voor vrouwelijke hulpverleening aan gezinnen in nood, van bevrijd en bezet gebied. Dit werk van Gezinszorg, dat reeds ge durende den bezettingstijd en onmiddellijk na de bevrijding, op vele plaatsen kracht dadig hulp mocht verkenen, wordt hiertoe ingezet, in overleg met Militair Gezag van dit gewest, en staat onder de hooge be scherming van Johanniter- en Maltezerrid- derorden in het groote verband met de hulpactie van het Roode Kruis, waarmee contact werd opgenomen. Het spreekt vanzelf, dat het niet moge lijk is, nog een volledige, technische en maat schappelijke voorbereiding te geven. Daarom worden uitgenoodigdgeschool de krachten, zooalsMaatschappelijke Werksters, Wijkverzorgsters, Huisbezoek sters, Administratieve Krachten, Huishoude lijk gevormde Krachten, Kinderverzorgsters, Onderwijzeressen en Jeugdleidsters en, voor zoover zij zich aan het maatschappelijk ge- zinswerk willen wijden, ook meisjes, die zich bekwaamd hebben in de ziekenverple ging. Meer nog dan op technische bekwaam heid, zal bij de keuze gelet worden op per soonlijkheidsvorming. Een nationale oproep tot de jeugd staat aan de Gezinszorg niet in den weg, maar is een natuurlijke aanvulling ervan en zal ook geschieden in onderling contact. De gehuwde vrouwen zullen in den regel het werk ter plaatse verrichten, de onge- huwden kunnen, in onderling overleg, ook gezonden worden naar elders, om daar onder deskundige leiding te werken voor kinderen, geëvacueerden en noodlijdenden. Wij hopen, dat geen enkele vrouw of meisje, die het hart op de rechte plaats draagt en in zich de noodige liefde, ernst en bekwaamheid weet, dezen oproep zal opzij leggen. Mgr. F. B. J. FRENCKEN, Aalmoe zenier van de Katholieke Gezinszorg. Mr. F. L. S. F. BARON VAN TUIJLL VAN SEROOSKERKEN. Secretaris van de Hervormde Gezins zorg. Katholieke meisjes en Vrouwen gelieven zich op te geven aanKapelaan J. Greite- mann, R.K. Pastorie te Goes. Aanmelding kan geschieden tot uiterlijk Dinsdag 27 Februari. R. M. A. NIEVEEN VAN DIJKUM, Deken van Middelburg. Protestantsch aanmeldingsbureau voor Goes en omstreken is het Consultatie bureau van het Gasthuis aan de Oost- wal. Zuster T. Ouwehand is aldaar aan wezig Maandag, Woensdag en Donder dag van 5—6 uur. Laatste datum van aan melding Woensdag 28 Februari. Bij deze aanmelding brenge men mede een ingevulde vragenlijst, tevens een verklaring van goede gezondheid door huisarts. Deze lijsten zijn mondeling of schriftelijk aan te vragen bij Ds Korevaar, Grenadierstraat 21, Goes. Onderscheiden worden leidsters, hulp leidsters en assistenten. Voor de plaatsen wordt een cursus georganiseerd in Goes (maatschappelijke en geestelijke vorming, eenvoudig onderricht in huishoudkunde, ver pleging, hygiëne). Deelneemsters verplich ten zich de cursus van een maand tot het einde te volgen. Gewenscht is inwoning te Goes (indien mogelijk wordt een kamp voor dit doel georganiseerd). Financiën behoeven voor niemand een bezwaar te zijn. Zij, die geschikt bevonden worden zullen met een colonne naar Noord-Nederland ge zonden worden. Tevens is het de bedoe ling een groep vrouwen en meisjes te vor men, die een blijvende plaats krijgen in de Nationale Gezinszorg der toekomst. Voor salarissen en diploma's is een regeling in voorbereiding. Ds G. W. KOREVAAR, Gedele geerde voor Bijz. Gezinszorg in de Classis Goes der Ned. Herv. Kerk. De Unie voor Vrouwelijke Vrijwilligers (U.V.V.) roept bovendien vrouwen op van 18—40 jaar, om daadwerkelijk hulp te ver- leenen in de nog te bevrijden gebieden van ons land, voor alle takken van dienst, die in het bovenstaande nog niet begrepen zijn. Mej. G. VAN DE WERF, Lange Kerkstraat 16, Goes.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1945 | | pagina 2