fl5J
G. VOET!
Wed. P. ROOIJ,
WASSCHEN.
Buitenland.
M. SPOON As
DAM EST Al LLEUJ
WESTDIJKIBIDDEIHARNIS.
Machinaal Stoomen
van Bedden.
houding van bedrijfskapitaal tot kapitaal
in onroerend goed nergens zoo typisch
als in den landbouw, waar het kapitaal
in onroerend goed gestoken, meestal meer
dan het dubbele van dat van het los
bedrijfskapitaal is. Uit is zeer goed ver
klaarbaar, als men denkt, dat de grond
hier meteen productiefactor is en als
het ware de grondstof voor de pro
ductie vormt. Men zou den hrond
men vergeve de ruwe vergelijking
voor den boer de ruwe katoen voor
de textielfabrieken kunnen noemen.
Van deze ruwe katoen wordt echter
niet betaald, van den grond wel en
nog liefst van de hypotheek erop nog
eens. Wij hebben geen bezwaar een
grond te belasten en geven direct toe,
dat grond voor den staat een ander
bezit uitmaakt als een pakhuis ruwe
katoen, doch men bedenke, dat men
hier een deel van het kapitaal „in
eigen zaak gestoken" belast, wat men
bij den handel of de industrie niet
doet. Daarbij dan nog datzelfde kapitaal
te belasten omdat het door hypotheek
is verkregen, is toch wel te onbillijk.
Dit zijn zoo enkele bezwaren, die
men tegen het ontwerp-wet op de
grondbelasting kan te berde brengen,
waarbij wij afzien van kleinere fouten
of onnauwkeurigheden, die men in
verschillende artikelen aantreft.
De hier geschetste bezwaren zijn
echter o.i. zoo groot, dat men bij aan
neming van dit wetsontwerp een zeer
grooten druk op den kleineren land
bouwer, speciaal den landbouwer op
lichte gronden en den kleinen mid
denstander legt, terwijl de misschien
niet geuite wensch van den minister,
om den grootgrondeigendom zwaarder
te belasten, hiermede zeker niet ver
vuld wordt. Tegen dit laatste zijn wij
zeker niet, maar meenen, dat dit op
andere wijze dient te worden bereikt
dan door dit ontwerp, waarmede het
niet te bereiken is. Naar onze mee
ning deed men dan ook beter de te
genwoordige grondbelasting te laten
voor wat ze was en hiernaast, doch
er geheel van afgescheiden, een nieu
we wef op de grondbelasting in het
leven te roepen, waarbij men deskun
dig de verkoopwaarde laat schatten,
hiervan een zeker percentage heft en
aftrek van hypothecaire schulden toe
staat. Men ontgaat dan de onbillijke
verhoogingen, die nu bij het heffen
van f4 en het vervallen van de oude
belasting ontstaan en brengt een ge
lijken druk aan, die bij eene goede
schatting en een geregelde herziening,
zeker meer op zijn plaats is dan de
tegenwoordige bijdrage, die eigenlijk
als grondrente van den grond wordt
geheven. RE1MERS.
Grijze haren en jeugdige eerzucht.
In Studiën en Schetsen" van Mei 1912
schreef de anti-revolutionaire professor Fabi-
us: „Hoe is de antirevolutionaire party ach
teruitgegaan en zinkt zy onder slechten in
vloed voortdurend dieper in het moeras van
beginselloosheid weg."
Wat in deze woorden sprak was „het ge
weten" der A.R. party.
In de sinds verstreken vyf jaar heeft „het
geweten" herhaaldelijk, overduidelijk en op
den man af gesproken, om de calvinistische
politiek uit het moeras der beginselloosheid
te halen. Nochtans zonder merkbaar succes,
Veeleer wijst alles er op, dat de coalitie-
zwendel, zelfs onder de in te voeren even
redige vertegenwoordiging, zal worden voort
gezet. Niet om de bevordering van de
„christelijke beginselen" in staat en maat
schappij te garandeeren.
De totale mislukking, ook in dit opzicht,
van het vyf en een halfjarig Heemskerki-
aanscb bewind, deed Groen's Dazaten lang
zaam maar zeker de bescheidenheid terug
vinden. Met dat farizeïstisch gedoe is het
welhaast uit. Doch om de macht, de baan
tjes en de „christelijke" schoolwet zeker te
stellen, blyft men in het coalitiehuis te
zamen.
Veel erger echter voor de zelfstandigheid
en het aanzien der A.R. party is de omstan
digheid, dat Kuyper onbeperkt heer en
meester blijft. De opstandigheid van het
vijfmanschap, onder aanvoering van Heems
kerk, is bijna vergeten en de Leider is weer
leider zonder schroom en reserve.
Op treffende Wijze kwam dit dezer dagen
weer eens uit.
De anti-revolutionaire „Rotterdammer" gaf
blijk omtrent den nieuwen aanbouw van de
parly met het oog op de invoering van de
evenredige vertegenwoordiging eene andere
opvatting te hebben dan Kuyper. In „De
Standaard" weent hij dan met deze gevoelige
tranen de oppositie dood: „VereenigtdeDe-
putatenvergadering, of eerst het Centralen-
Convent, zich met wat de „Rotterdammer"
wil, dan heeft dr. Kuyper natuurlijk afge
daan.
Door zyn straks 50-jarig politiek verleden
wordt dan de fatale streep gehaald, en hem
zou niets anders overblijven, dan op de ver
gadering zelve zyn ontslag te nemen, als
voorzitter en lid van't Centraal Comité af te
treden, en zich voortaan aan andere studie te
wijden."
Wat moet er wel omgaan in de ziel van
prof. Diepenhorst, als hy op zulke wijze
wordt weggekuipt door des Leiders ge waande
onmisbaarheid De mannen-broeders van
Zwarnmerdam begrijpen nu wei, dat ze met
Diepenhorst in organisatorische dolinge zou
den komen en daardoor is Kuyper verze
kerd, dat ze „den Leider trouw" zullen
blyven.
Er is, meen ik, geen voorbeeld uit onze
parlementaire geschiedenis by te brengen
van een partijleider, die niet zoo grove mid
delen z'n rol heeft gespeeld. De volkomen
afhankelijkheid der partygenooten van den
leider heeft blijkbaar het gevoel van eigen
waarde bij hen doen uitslijten. Want wie
hunner slaat de verzenen tegen de prikkels?
Uit dezen Standaard-spiegel blikt ons het
beeld der onbeschaamdheid tegen het beeld
van den ouden eerzuchtigen dwingeland,
die alles naar zyn hand zet.
Tachtig jaar leven zoomin als een halve
eeuw leiderschap zyn in staat geweest hem
bezadigdheid en zelfverloochening te leeren.
Elke poging iom mede leiding te geven,
elk bewys van eigen (afwijkend) inzicht
en opvatting wordt door hem verdacht ge
maakt en te niet gedaan met een virtuosi
teit, die aan het ongelooflijke grenst.
Zoo wordt ieder klein gehouden en blijft
hijgrootook vooral in eigen oogen.
Met onfeilbare zekerheid kweekt hij aldus
voortdurend een schare van volgelingen
„door dik en dun"; hij onderschept het licht
en weet dat onder zijn breede kroon slechts
schaduwplanten kunnen gedijen.
Hij is het leerzame voorbeeld van „grijze
haren en onverzadelijke jeugdige eerzucht".
Maar bij hem alleen is de schuld toch
niet. Afgoden worden niet geboren, doch
gemaakt.
De liefde voor Kuijper was minstens on
verstandige liefde, waar zij z'n eerzucht geen
breidel wist aan te leggen.
En daardoor heerscht in de A. R. partij
tusschen aanvoerder en leden niet de geest
van gelijkwaardigheid, doch wordt de ver
houding van meester en slaven benaderd.
Als .„het geweten" nog eens spreekt,
laat dan de nadruk niet alleen mogen val
len op den „slechten invloed" der coalitie,
doch evenzeer op dien der persooDsvergoding.
De A.R. party klimme eindelijk op uit het
moeras van beginselloosheid en persoons-
aanbiüding. GR.
De eendenplank aan het front.
In de Daily Mail beschrijft dr. Wood Hut
chinson, een bekend Engelsch medicus, de
verbetering van den gezondheidstoestand der
soldaten, als gevolg van de gunstige voor
waarden, waaronder zy leven. Hy zegt o.a.:
„In het begin van den ooriag stonden
mannen tot de knieén en dikwijls tot de
heupen in het water, niet alleen in de loop
graven, maar ook op de paden en wegen
langs welke zy naar de kampen en hutten
terug moesten modderen, of zelfs die tus
schen de hutten onderling. Maar dit alles
i3 intusschen veel verbeterd en heeft grooten-
deels opgehouden te zijn als het vroeger was.
Gedeeltelijk tengevolge van eene grootere
zorg voor en kennis van de draineering van
de kampementen en ook door den aanleg
van vaste paden, aangelegd als kleine wegen
met behulp van steengruis en sintels en plat
geslagen ledige conservenblikjes, maar voor
al met dat buitengewoon nuttig en practisch
hulpmiddel, dat bekend staat onder den naam
van „eendenplanken" (kippebruggetjes). Het
moet ter eere van de nieuwe wereld gezegd
worden, dat deze een Amerikaansche vin
ding zyn, hier ingevoerd door de Canadeesche
troepen en niets anders zyn dan primitieve
uit balken met dwarslatten bestaande trot
toirs, gemaakt uit balkjes van 2 by 4 duim,
op ongeveer 40 c.M. van elkander gelegd,
met latten van X by 1 duim op afstanden
van 1 bfj 2 duim er op vastgetimmerd. Zy
worden gewoonlijk gemaakt in stukken ter
lengte van acht voet, zoodat ze gemakkelijk
kunnen worden opgenomen en weggedragen,
of zoo noodig opnieuw gelegd kunnen wor
den. En hoe eenvoudig ook, hebben zy reeds
velen bet leven gered.
De modder was immers niet alleen buiten
gewoon onaangenaam en slecht voor de
kleeren om nog niet eens te spreken van
het feit, dat bewegingen over het veld tenge
volge van den modder voor de helft of drie
vierden in snelheid verminderd werden
maar bovendien zeer schadelijk voor de ge
zondheid. De drie nieuwe ziekten die in den
oorlog ontstaan zyn: loopgraafvoet, loop
graaf-nierziekte (een langzaam verloopende
chronische ontsteking van de nieren,gepaard
gaande met albuminuria) en loopgraafkoorts
een vreemde, tusschenpoozende koorts, zoo
iets als een zeer zachtaardige typhus met
tusschenpoozen van malaria, schrijft men
nog altyd toe aan het doorweekt zyn van
de buid met die smerige en vergiftige mod
der. Ofschoon de wordingsgeschiedenis dezer
ziekten den medici nog altyd een raadsel is,
is de eerste reeds byna volkomen verdwenen
en zyn de beide andere belangrijk vermin
derd In dezelfde mate als de modder ver
minderd en verdwenen is.
De gezegende „eendeuplank" kan in zeer
korten tyd worden gelegd. Zü zinkt niet in
den grond, zelfs niet op den drassigste plaat
sen, maar blyft daar half drijvend liggen.
Zy kan op stutten worden gelegd, die dwars
over den grond van de loopgraven worden
aangebracht en hooger of lager geplaatst al
naarmate de slykerige vloed of ebbe intreedt.
Steengruis is uitmuntend als men er massa's
vaü heeft, maar daarvan gemaakte paden
zullen spoedig bedekt zyn met de modder,
die honderden haastig loopende voeten er
op achterlaten en geen regen, hoe hevig ook,
wascht die weg, terwijl de „eendenplank"
licht en poreus als hy is, zichzelf bjjnaschoon
houdt en er na een stortbui weer friscb en
zindelyk uitziet."
De muiterij op de Duitsche vloot.
Dat de muiterij op de Duitsche vloot een
zeer ernstig karakter heeft gedragen, blykt
uit hetgeen eenige matrozen, die een drietal
weken geleden naar ons land gedeserteerd
zyn, over het gebeurde verhaald hebben.
Op niet minder dan drie groote linieschepen
en een kleinen kruiser, zyn de matroz'en
aan het muiten geslagen.
Op zekeren van te voren vastgestelden
dag, werden aan boord van genoemde
schepen roode vlaggen geheschen en weiger
den alle minderen op het appèl te ver
schijnen.
De officieren meenden het „opstootje"
spoedig te kunnen onderdrukken,doch hierin
vergisten zij zich; want toen zij zich met
de revolver in de t^and naar de muitende
matrozen begaven en dezen onder bedreiging
op hen te zullen schieten bevalen aan het
werk te gaan, weigerden allen als een man
hun te gehoorzamen. Zij namen een zeer
dreigende houding aan en spoedig vielen
zy op de officieren aan. Een gevecht ontstond
met het gevolg, dat verscheidene officieren
overboord geworpen werden en den dood
in de golven vonden. Zeer warm ging het
o.a. toe op de „Prmz-RegentLuitpold", een
schip van 24,700 ton, behoorende tot de
„Kaiseri'-klasse, waar zelfs de commandant
door de muiters niet ontzien, doch eveneens
overboord geworpen werd. Na de officieren
moest ook het materieel het ontgelden en
verscheidene kanonnen verdwenen in de
diepte, terwijl aan de schepen nog verschil
lende andere beschadigingen werden aan
gericht.
Zooals uit de Rijksdagdebatten bekend
is, hebben verschillende muiters hun op
treden met den dood of met zware gevan
genisstraf moeten betalen.
De nieuwe blokkade-formule.
Men weet, dat de blokkade van Duitsch-
land meer effectief is gemaakt uoor een
nauwere samenwerking der geallieerden.
De in September jl. te Londen gehouden
conferenties hebben de grootst mogelijke
eensgezindheid in dit opzicht tot stand ge
bracht. Thans worden alle maatregelen ge
meenschappelijk genomen. Het zullen nu
ook niet meer uitsluitend levensmiddelen
zyn, die aan Duitschland zullen worden
onthouden, maar ook de ruwe grondstoffen
en halffabrikaten.
Duitschland heeft de hulpbronnen, die het
vond in de overweldigde streken, geheel uit
geput. Het is van de geheele wereld afge
sneden en zyn nationale productie heeft
veel meer geleden dan die der geallieerden.
Indien men b.v. kon bewerken, dat Zweden
geen erts meer leverde aan Duitschland, zou
laatstgenoemd land spoedig groot gebrek
hebben aan metaal.
De neutralen hebben het langen tyd als
hun recht beschouwd, van de geallieerden
alles te ontvangen wat ze ontvingen in tyd
van vrede. Dat is echter een onmogelijke
eisch, want de geallieerden zagen hun pro
ductie door den oorlog verminderen. Het
erkennen van een recht der neutralen op
het ontvangen van wat de bevolking dei-
geallieerde landen zelf niet ontvangt, is toch
wat al te mal
De geallieerden zullen voortaan niets meer
geven aan de neutralen zonder waarborg;
ze kunnen hen niet meer gratis onderhou
den, d. w. z. elke dienst vraagt een weder
dienst. Nadat de neutralen van hunne voort
brengselen hebben genomen wat voor eigen
behoeften noodig is, kunnen ze de rest met
de geallieerden ruilen en daarbij zullen ze
van hun eigen transportmiddelen gebruik
moeten maken,
Zöó luidt thans de blokkade-formule, die
strict zal worden toegepast en die het
Duitschland materieel onmogelijk zal maken
den oorlog nog lang voort te zetten.
Waarom Matahari ter dood werd
veroordeeld.
De Fransche pers publiceert de volgende
nota:
Zelle Margaretha Geertruida, bijgenaamd
Matahari, enz. is 24 Juli 1917 door den
3den krijgsraad te Parijs ter dood veroordeeld
wegens spionage en verstandhouding tot
den vijand. Zij was balletdanseres, van
buitenlanasche afkomst, die in verscheidene
hoofdsteden van Europa heeft geleefd en
in hoofdzaak te Parijs en werd 13 Februari
tijdens haar tweede verblijf iu Frankrijk,
sedert het uitbraken vau den oorlog ge
arresteerd
De stukken, die by de Fransche justitie
berusten, toon-m de schuld van beklaagde
aan en de waarde van de inlichtingen, die
door haar aan den vijand zyn verstrekt.
Matahari, die by het uitbreken van den
oorlog te Berlijn verkeerde in politieke,
militaire en politieels kringen, stond in
dienst van Duitschland. Zy behoorde tot
den Duitsehen spionnendienst en had buiten
bet Fransche grondgebied rechtstreeksche
relaties met hooge Duiriche persoonlijk
heden, beruchte hoofden der spionnage en
had uit Duitschland sedert Mei herbaalde
malen bolaugrijke bedragen ontvangen als
belooning voor de door haar verstrekte
inlichtingen.
Op grond der voorhanden gegevens heeft
zy alle feiten moeten bekennen, waarna
met algemeene stemmrnea het doodvonnis
over haar werd uitgesproken.
De economische nood der Centralen.
In een overzicht van den economiseben
toestand in de centrale rijken, samengesteld
uit bronnen, die tot dusver absoluut be
trouwbaar zijn bevonden, komeD volgens
Reuter de volgende veelbeteekenende passa
ges voor:
Het verhoogde broodrantsoen en de ruimere
distributie vau aardappelen stelt Duitschland
in staat het vierde oorlogsjaar in te gaan
met een geringe verbetering in de levens-
tuiddelenvoorziening. De onbemiddelde klas
sen zulleD dit voordeel echter ternauwernood
bespeuren, daar zy hun uitgaven voor
levensmiddelen niet kunnen verhoogen. De
prijzen zijn voor de massa niet om te betalen
zoodat de levensmiddelen buiten haar bereik
blijven.
Erkend wordt dat de graanoogst slechter
is geweest dan men verwacht had. De Rijks
kanselier heeft een speciaal onderzoek naar
de opbrengst van den oogst 1917 gelast,
waarbij bleek dat de oogst aan tarwe 40 o/o
lager wordt geschat dan die in normale
jaren; de opbrengst aan rogge, haver en
gerst is 45 minder. Cijfers uit vertrou
welijke bron verkregen, toonen aan dat de
totale oogst aan tarwe en rogge 7.500.000
ton bedraagt tegen 13 millioen ton in 1915
en 15.300.000 iu normalen tijd. De tarwe-
en gerst-oogst bedraagt 7.630.000 ton verge
leken met 8.470.000 ton iu 1915 en 11.850.000
ton in normalen tijd.
Duitschland kan natuurlijk rekenen op
graan uit Roemenie en het transport is
reeds begonnen. Deze aanvoer zal een wel
kome verlichting brengen in zake de brood
voorziening.
Het mislukken van den veevoer-oogst is
een zware slag voor de veehouders en voor
de boter- en melkvoorziening. De hooi-oogst
was zeer gering en aan stroo is gebrek.
De prijzen van hooi en stroo zijn verdubbeld.
Te Dresden en München heeft men den
prijs van brood moeten verhoogen en bet
zelfde zal overal moeten geschieden. Het
is twijfelachtig of het verhoogde broodrant
soen lang volgehouden zal worden. De vroege
aarpappel-oogst was een mislukking, maar
thans worden er voldoende aardappelen aan
de markt gebracht, om de regelmatige dis
tributie van vyf pond mogelijk te maken.
Het vraagstuk om genoeg werkkrachten
voor het op tijd rooien te vinden, biedt
echter vele moeilijkheden.
De toestand in den a.s. winter zal hoofd
zakelijk afhaDgen van de resultaten van
den aardappel-oogst. Mislukking hiervan of
schade door vorst zou een ramp zijn.
Het vleeschrantsoen, is weer tot een half
pond teruggebracht, Een nieuwe slachting
van varkens zal volgens een mededeeling
van dr. Muller, den nieuwen ondersecretaris
van voedingswezen, noodzakelijk zyn om
voer te sparen voor melkkoeien en trekdieren
De boter- en melkvoorziening wordt na-
tuurlykongunstig beïnvloed door het slachten
of ondervoeden van melkkoeien.
Handel en industrie, behalve de munitie
fabrieken, liggen nagenoeg stil. Er is een
toenemend gebrek aan ijzer-erts. De productie
van ijzer en staal is zeer beperkt.
De transportmoeilijkheden nemen snel
toe. Het spoorwegmateriaal heeft veel te
lijden gehad. Bovendien dreigt er weereen
onvermijdelijk gebrek aan kolen.
Al deze toestanden werken vernietigend
op de volksgezondheid. Het sterftecijfer is
belangrijk toegenomen. De Duitsche steden
publiceeren. geen opgaven meer van sterf
gevallen en geboorten daar zy te onrustba
rend waren.
In den gemeenteraad van Munchen ver
klaarden medici den 20en Aug. datdemannen
uitgeteerd waren en geen jaar ondervoeding
meer kunnen uithouden. Dysenterie, honger
err typhus hebben vele slachtoffers geöischt
Er worden uitgebreide maatregelen genomen
om deze feiten voor de buitenwereld geheim
te houden.
De Duitsche autoriteiten maken zich be
zorgd over de verspreiding van revolutionaire
pamfletten onder de munitie werkers. Het
is onmogelijk gebleken de schrijvers ervan
te ontdekken.
De toestand in Oostenrijk is nog erger
dan in Duitschland.
Hevige brand te Kansas City.
Meer dan de helft der bergplaatsen voor
vee te Kansas City, op één na de grootsten
van bet laad, ziju door brand vernield. Ver
scheidene duizendtallen runderen zijn omge
komen. De oorzaak van den brand is onbe
kend.
In de Stoomwaseh- en Sti!..
inrichting „VOORNE en pf
TEN" te Nieuw-Helvoet, j
staat een goede gelegenheid|
het behandelen van opgema
te en droog toegeslagen
Aflevering binnen 8 dag|
Franco terugzending.
26_n NIEUW-HELVO]
Korteweegje Sommelsdi,
MAKEN VAN MAN
TELS NAAR MAAT
MAKEN VAN MAN-
TEL-COSTÜ MES
NAAR MAAT
Mnomiran
IU!
ËJAMETÏËMZl
TUINLIEDEN, MIDDELHARNI
BIEDEN AAN:
VELE SOORTEN VAN HERFS'J
APPELEN en PEEREN. Hooge el
lage LEIBOOMEN, PYRAMIDEJ
in vele soorten. FRAMBOZEN|
:- HORNET EN SUPERLATIEF
ROODE EN ZWARTE BESSEll
HAAGPLANTSOEN :-: HEESTEJ
GEWAS, STRUIK-, STAM- Ei
KLIMROZEN. Vele VASTE PLA>
TEN VOOR DEN BLOEMENTUINJ
BOLGEWASSEN enz.
VERDER DEK-, DEN-, en SIERl
HEESTERS en wat meer tot hef
vak behoort.
HOUDEN ZICH AANBEVOLEN tot den
AANLEG en ONDERHOUD van TUINEN
OVERAL T£ ONTBIEDEN
Wil men DEGELIJK en GOED
KOOP LOGIES, ONTBIJT en MID-|
DAGMAAL ga dan naar het
Eofliehuis met Verlof
„ZEXaxrxi.orjLie"
LANGEWEG - SOMELSDIJKl
Interc. Telefoon Aio. 18.
waar tevens verkrijgbaar is een j
heerlijk glas BIER a tien cent. En j
blyft verder doorgaan met de ver- j
koop van alle soorten ALCOHOL
VRIJE DRANKEN, vooral niet to f
vergeten de heerlijke, verfrisschen
de en dorstlesschende Champagne
Pilz.
Het Koffiehuis is vanaf lieden I
's ZONDAGS G E 0 P E N D van 121
tot 2 uur.
En tevens ZAAL te huur, voor|
alle doeleinden geschikt.
Aanbevelend,
S. v. LEEUWEN.]
RUIME SORTEERING IN
MANUFACTUREN EN WOLLEN
ONDERGOEDEREN, BEDDEN,
DEKENS, SPREIEN EN MATRASSEN.
Mme Staalcollectie ter inzage.
Beveelt zich beleefd aan voor het
Alles a contant, franco door ge
heel Flakkee.
AGENTSCHAP DER
Koninklijke Sloomververij cn Chem.
Wasscherij „DE LELIE" Ie Dordrecht.
