Buitenland.
6
Woensdag j.L werd deze gemeente
door een Zicheuneifamilie bezocht. Des
avonds maakte de jeugd, aan zulk een
vreemde vertooning niet gewoon, het deze
familie zoo lastig, dat zu het dorp verliet
en hare tenten opsloeg bij het wachthuisje
van de Stoomboot, waarmee zij Donderdag
morgen vertrok.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag daalde in den tuin van A. F. in de
nabijheid dezer gemeente eén onbemande
luchtballon.
Donderdagmorgen gingen hier plotse
ling alle gaststellen uit. De gasfabriek kon
wegens gebrek aan kolen niet meer werken.
De meeste huismoéders waren bezorgd, hoe
zij nu haar potje moesten koken, daar
petroleum en steenkolen voor velen haast
onbekende artikelen zijn. Gelukkig duurde
het gasgebrek slechts een paar uren en kon
ieder weer naar hartelust gaan koken.
Het daghet in het oosten.
Naar aanleiding der adressen om salaris-
verhooging van de onderwijzers en hun
afdeelingen heeft de gemeenteraad van Oude
Tonge op 9 Augustus met algemeens stem
men de volgende motie aangenomen'.
„De Raad der gemeente Oude-Tonge, ver
gaderd in openbare vergadering op 9 Aug.
1917, gehoord de verschillende aanvragen
om verbetering der onderwijzers-salarissen,
is eenstemmig van oordeel, dat de onder-
wijzerstractementen herziening en verbete
ring eischen; stelt zich voor, gezien het
aanhangige wetsontwerp dienaangaande,
deze adressen alsnog aan te houden, maar
in ieder geval in dit jaar te behandelen en
aan eventueels tractementsverhoogingterug-
werkende kracht te verleenen."
Ziedaar dan toch reeds een gemeenteraad,
die van goeden wil blijk geeft. Dat dit voor
beeld navolging vinde over geheel Flakkee.
Wij begrijpen, dat men wil afwachten, hoe
het met het voorstel Marchant in de Eerste
Kamer en bij de regeering zal afloopen, om
bü de regeling door de gemeenie te treffen,
daarmee rekening te kunnen houden. Doch
dan ook nergens langer gedraald en niet
voor den dag gekomen met een benepen,
bekrompen voorstel, dat weinig of geen
verlichting aanbrengt, doch een regeling
voorgesteld, die aan billijke eischen voldoet
en bewijst, dat men de waarde van het
onderwijs en het werk van den onder-
wijzer(es) hoog stelt en daarom salarissen
uitlooft, die op de hoogte van den tijd zijn.
Verwacht mag worden, dat Oude-Tonge,
getrouw aan het beginsel in zijn motie uit
gedrukt, met een salarisregeling zal komen,
die voor heel Flakkee ten voorbeeld gesteld
kan worden. In het oosten rijst de zou
boven de kim, moge zu' by middaghoogte
voldoende licht en warmte verspreiden in
de gezinnen van nuttige en noodige ambte
naren over ons geheels eiland.
LANDBOUW EN VEETEELT.
Door den Bond van Flakk. Laudbouw-
vereen. werd het volgende adres verzonden.
Aan
zijne Excellentie den heer Minister
van Landbouw, Nijverheid en Han
del, 's-Qravenhage.
Geeft met verschuldigden eerbied te ken
nen: het Dag. Bestuur van den Flakk.
Boerenbond, goedgekeurd bij Koninklijk
besluiten, laatst van 18 December 1913 (St.bl.
No. 36) dat het in verband met Uwe Excel
lenties missive van 13 Juli No. 18430/43 zich
gewend heeft tot den heer Regeerings-Oom-
missaris voor dit gewest aan de Koninginne
gracht No. 27 te 's Hage, waar het versterkt
werd in haar overtuiging dat ons volk een
zorgvolle tijd tegemoet gaat en dat het vraag
stuk der voedselvoorziening er eene is van
ontzettend gewichtigen aard; dat in de eerste
plaats de landbouw verplicht is met Uwe
Excellentie mede te werken otn ons land
van voedsel voor mensch en dier te voor
zien, en dat het om op algemeens mede
werking van die zijde te mogen rekenen van
grooten invloed is of de door Uwe Excel
lentie te nemen maatregelen door dwingende
bepalingen, dan wel door gemeenschappelijk
overleg geschieden, waar het dagelijks hoort
wat er in den boezem van den landbouw
omgaat verzoekt het Uwe Excellentie be
leefd onderstaande consessies wel te willen
toestaan
Dat het tot vermeerdering der productie
van halmgewassen leiden zal wanneer Uwe
Excellentie dat zaaigraan dat niet als zaai
graan is goedgekeurd doch somwijlen van
evengoede kwaliteit is als goedgekeurd en
gecontroleerd graan, kan worden gelaten
aan de landbouwers, uit den voorraad die
in hun gemeente aanwezig is onder voor
waarden nader door Uwe Excellentie vast
te stellen;
Dat het eveneens op hoogen prijs zou
worden gesteld wanneer de haver voldoende
tot den oogst van 1918 word vrijgegeven
aan de telers welke op hun bedrijf ook
paarden bezitten alsmede voor de veulens
welke in het a.s. voorjaar worden geboren
en dat krachtvoeder volstrekt niet kunnen
ontberen; het meent dat in de kennisgeving
voorkomende in do N. R. Crt. van Woens
dag 8 Aug. 1917 ochtenblad B. roet verstrekt
bedoeld wordt gelaten, het is er van over
tuigd dat deze beslissing de landbouw met
meer waardeering dan tot dusverre de pogin
gen van Uwe Excellentie om ons volk te
redden zal erkennen;
Dat het haar voorts gewenschten billijk
voorkomt aan de telers, evenals in 1916/17
een maalkaart verstrekt wordt voor zijn
gezin, van züu graan tot eene hoeveelheid
als Uwe Excellentie als rantsoen voor de
ingezetenen des rijks vaststelt en dit uit
breidt tot hunne vaste arbeiders die dit voor
1914 in mindering van hun loon in geld
ontvingen; dat dit jaar door sommigen reeds
gerst is geteeld voor de voeding van hun
vee; wanneer ook dit werd vrijgegeven tot
een zekere bebouwde oppervlakte dan zou
dit aanleiding geven dat alle landbouwers
van dit gewas zooveel zouden uitzaaien dat
de distributie geen gebruik behoefden te
maken en waarschijnlijk bij een geiniddel
den oogst nog overhielden; dat het hun ge-
wenscht voorkomt dat het lichte graan het
welk doorgaans verontreinigd is door de
uitwerpselen van allerlei knaagdieren, en
voor broodkoren absoluut waardeloos is;
alsmede het piksel uit erwten gelaten wordt
aan de verbouwers onder voorwaarden nader
door Uwe Excellentie vast te stelien; terwijl
zij daarmede het recht verbeuren veevoeder
van de bureau's te betrekken tot de hoeveel
heden die ze mochten behouden; dat het
hun bekend is dat er weiboeren zijn welke
weiland hebben gescheurd voor het telen
van kool of andere handelsgewassen welke
in den naderenden staltijd waarschijnlijk
behoefte zullen hebben aan veevoeder en
dat 't hun wenschelijk voorkomt dat deze
boeren worden uitgesloten van de distributie
om voor maximumprijzen wortel of andere
voedingsgewassen voor hun vee te betrek
ken; dat het hun hoogst wenschelijk voor
komt dat voor de gevorderde artikelen de
betaling onmiddellijk plaats heeft, thans zijn
er telers die twee maanden en langer nh
de levering van veldgewassen en nog geen
geld hadden ontvangen, waardoor sommige
minder kapitaalkrachtige personen finantieel
in moeilijkheden komen, terwijl voor kleine
partijtjes of restanten van peulvruchten nog
steeds niet zijn verzonden; wachtende op
orders daartoe, zoodat vooral bruine boonen
tot bederf zijn overgegaan; dat het hun in
het algemeen wenschelijk voorkomt dat
door of van uwe Excellentie overleg-wordt
gepleegd met de besturen van de in ons
land bestaande Landbouwmaatschappjjen
en Bonden ten einde door gemeen overleg
het beoogde doel te bereiken.
Redenen waarom het zich tot Uwe Excel
lentie wend met het eerbiedig verzoek met
bovenstaande rekening te willen houden,
terwijl het hun zeer aangenaam zijn zou
dit adres nader te mogen toelichten.
't Welk doende:
Het Dag. Bestuur van Flakk. Boerenbond.
De Secretaris, De Voorzitter,
A. W. KEIJZER. J. OVERDORF.
Nieuwe Tonge,
MëÏÏssaüt/11 AuSustus 1917-
Verslag van de Fokvee-Tentoonstelling, gehouden
te Oude Tonge op Donderdag 19 Juli 1917.
Ter gelegeuheid van de Algemeene Vergade
ring van den Bond van Flakkeesche Landbouw-
vereenigingen werd op Donderdag 19 Juli dooi
de Fok- en Contrólevereeniging „Oude-Tonge en
Omstreken" een tentoonstelling van fokvee ge
houden» uitsluitend ingezonden door leden dier
vereeniging.
Op een terrein in de onmiddellijke nabijheid
van het dorp door een der leden daarvoor
welwillend afgestaan was 't vee 's morgens
ongeveer tien uur bijeengebracht.
De tentoonstelling omvatte 7 rubrieken, n.l.
koeien, 2-jarige vaarzen, i -jarige vaarzen, 1-ja-
rige stieren, stierkalveren en kuiskalveren, be
nevens collectieve inzendingen van één eigenaar.
Tevens was ter opluistering ingezonden de
driejarige stamboekstier „Adriaan", eigendom
der vereeniging.
Rubriek I. Koeien, waarvan een groot aantal
was ingezonden, vonden we een goede collectie
met evenredigen bouw en goede uiers. Ie prijs:
koe van L. Slis, te Oude-Tonge, een diepe, sterk
gebouwde koe met mooien romp en best been-
werk; 2e prijs: koe van denzelfde, hoewel reeds
8-maal gekalfd, nog een sterk gebouwde koe
met mooie bovenlijn en best beenwerk; 3e prijs:
koe van J. A. Slis te Ooltgensplaat, een niet te
groote, doch ruim gebouwde koe met goeden
romp; 4e prijs: koe van G. van Es, te Nieuwe-
Tonge, een goed gebouwde koe met voldoend
type.
Rubriek II, 2-jarige vaarzen. Een collectie
best ontwikkelde dieren, waarvan we enkele
gaarne iets beter hadden gezien in de achter
hand. Ie prijs; vaars van L. Slis voornoemd,
een sterke, ruim gebouwde vaars met extra
stand; 2e prijs: vaars van denzelfde, een nog
iets arm gespierde, doch correct gebouwde vaars,
wat een best fokdier belooft te worden; 3e prijs:
vaars van J. II. Zeedijk, te Middelharnis, een
ruim gebouwde, goed behangen vaars, waarvan
we het staartstuk gaarne iets fijner hadden
gezien; 4e pry's: vaars van L. Slis voornoemd,
een best ontwikkelde vaars met mooien romp,
die zeker hooger geplaatst zou zijn, indien kop
cn horens wat beier waren geweest.
Rubriek III, 1-jarige vaarzen. Een collectie,
die, wat ontwikkeling betrof, nogal uiteenloopend
was, waarbij enkele met iets rond kruis en wat
fijne beenen. De bekroonde dieren blonken vrij
wel uit. te prijs: vaars van L. Slis voornoemd,
een best ontwikkelde vaars met, mooie bovenlijn,
die in achterstel uitmuntte; 2e prijs: vaars van
denzelfde, eveneens correct gebouwde vaars met
best type; 3e prijs: vaars van G. van Es voor
noemd, een evenredig gebouwde; vaars met goe
den romp; 4e pr(js: vaars van L. Slis voornoemd,
een goed gesloten vaars.
Rubriek IV, stieren. Deze collectie hadden
we gaarne wat heter gezien. Ie prys: stier van
J. A. Slis voornoemd, een goed gelijnde, doch
nog wat enkel gebouwde slier; 2e prijs: stier
van C. de llaas van Dorsser, te Nieuwe-Tonge,
een geblokte stier met minder mooie achterband.
Rubriek V, stierkalveren. Een groepje kalve
ren met voldoend type. Ie prijs: stierkalf van
L. Slis voornoemd; 2e prijs: stierkalf van Wed.
N. van Es, te Oude-Tonge; 3e prijs: stierkalf van
J. H. Zeedijk, voornoemd.
Rubriek VI, vaarskalveren. Een groote col
lectie, echter nogal verschillend van leeftijd en
daardoor nogal uiteenloopend, wat ontwikkeling
betrof. Ie prijs: vaarskalf van L. Slis voor
noemd; 2e prijs: vaarskalf van Ph. van Vugt,
te Oude-Tonge; 3e prys: vaarskalf' van J. A. Slis
voornoemd.
Voorts kregen we te zien de collectieve in
zendingen van één eigenaar, waarvoor een gou
den en een zilveren medaille beschikbaar waren
gesteld.
Deze collecties waren samengesteld uit vee,
dat voor 't meerendeel had meegedongeu in de
rubrieken 1 tot en met IV. Door drie leden werd
een collectie samengesteld. De eerste prijs viel
ten deel aan de collectie van L. Slis voornoemd,
een collectie, die in evenredigheid en type uit
muntte, dieren met mooie bovenlijn en best
beenwerk. Den tweeden prijs verwierf de col
lectie van J. A. Slis voornoemd, een niet groote,
doch voldoende evenredig gebouwde collectie.
De derde inzender was J. H. Zeedijk voor
noemd, met een groote collectie best ontwik
kelde, goed behangen dieren, waarvan we over
't algemeen de achterhand gaarne iets beter had
den gezien.
Ten slotte kregen we den vereenigingsstier te
zien, afstammeling uit den bekenden „Herman
stam", uit de provincie Groningen, een best
type fokdier, met mooien kop en horens, besten
diepen romp, met extra zware beenen en ster
keu stap. Volgens onze meening kau deze stier
veel tot verbetering van den veestapel op Flakkee
bijdragen. We hopen echter, dat binnen niet al
te langen tijd een zijner zoons zijn opvolger kan
worden, die tot moeder heeft een, die, behalve
goed van exterieur, ook uitmuntende productie-
cijfers bezit.
Deze tentoonstelling had ten doel den bewo
ners van 't westelijk deel van Flakkee te laten
zien, wat in weinige jaren tijds op het gebied
van de rundveefokkerij kan worden bereikt; en
wij feliciteeren dan ook de Fokvereeuiging met
het succes, in een klein aantal jaren behaald.
En zagen we hier een flinken vooruitgang
wat betreft het exterieur, ook ten opzichte van
de productiecijfers is dit het geval, waarover
desgewenscht gaarne inlichtingen zullen worden
verstrekt door den secretaris der vereeniging,
den heer C. de Haas van Dorsser, te Nieuwe-
Tonge.
De algemeene indruk was zeer gunstig; en al
waren er enkele dieren onder, die wat kleine
afwijkingen vertoonden, ze mochten er alle zijn.
Wij twijfelen niet of deze vertooning zal voor
de veefokkers op de andere deelen van 't eiland
een les en tevens een prikkel zijn om de vee
fokkerij op meer rationeele wijze te beoefenen
dan tot dusver het geval is geweest.
Engeland, Amerika, Frankrijk en Italië
weigeren tostemming voor Stockholm,.
In het Lagerhuis heeft Bonar Law mee
gedeeld, dat het niet in overeenstemming
is met de wet dat menschen, die in het
Vereenigd Koninkrijk wonen, aan een con
ferentie met menschen uit een vijandelijk
land meedoenzonder toestemming der kroon.
De regeering heeft besloten, dat verlof, om
de conferentie bij te wonen, niet zal worden
verleend (toej.). De Vereenigde Staten,
Frankrijk en Italië, waarmee de Britsche
regeering te dien opzichte in verbinding is
geweest, hebben betzelfde besluit genomen.
Nadat Henderson, door de documenten
over de onverschilligheid van de tegenwoor
dige Russische regeering aangaande de
conferentie te Stockholm, een beentje is
gelicht, heeft de Engelsche regeering het
aangedurfd tezamen met de Vereenigde
Staten, Frankrijk en Italië de reis naar
Stockholm te verbieden. Als nu de Russische
regeering de passen naar Stockholm niet
weigert, zal daar een onderonsje worden
gehouden tusschen socialisten uit de centrale
landen en Russen, met socialisten uit neu
trale landen als toeschouwers.
De verdere ententelanden schijnen daar
echter geen gevaar in te zien.
Evenmin wordt blijkbaar ernstig gevaar
geducht van den kant van de Engelsche
arbeiders, die trouwens voorloopig slechts
onder het voorbehoud, dat de besluiten van
de conferentie niet dan raadgevende kracht
zouden hebben, en slechts met het doel om
voor de voortzetting van den oorlog propa
ganda te maken, de vaart naar Zweden
hadden willen aanvaarden.
Of echter enkele socialistische groepen
in Rusland met deze weigering der passen
geen politieke beweging zullen maken, valt
af te wachten.
Henderson heeft zich verantwoord met
een laDge verklaring in het Lagerhuis, waar
van Reuter slechts een kort verslag heeft
toegezonden. Men kan uit het verslag niet
veel opmaken, maar ofschoon Henderson
natuurlijk zjjn tegenstanders niet overtuigd
heeft, verdenkt men toch, volgens Reuter
zün beweegredenen niet.
Vit de Vereenigde Staten.
King heeft .in den Senaat twee wetsvoor
stellen ingediend om de Duitsche propaganda
te bestrijden. Het eene strekt om de open
baarmaking van berichten en commentaren
over internationale politieke vraagstukken,
die met den oorlog in verband staan, in hot,
Duitsch of een andere vreemde taal in de
pers in de Vereenigde Staten te verbieden,
tenzij daarnaast in een kolom de juiste En
gelsche vertaling is opgenomen. Het andere
wets-.oorstei voorziet in de verbanning of
interneering van burgers, die minder dan
20 jaar genaturaliseerd zjju en die schuldig
staan aan het openbaar maken van on vader
laudliovende mededeelingen of van mede-
deelingen met een oproerige strekking.
De Belgische havens.
In het te Maastricht verschijnende Belgi
sche blad Nouvelles schruft Teugels de Vos:
Er zal weldra van de belangrijkste Bel
gische havens niets meer over blijven. Ten
einde de Duitschers uit Ostende en Zeebrugge
te verdrijven, moet het in 1914 begonnen
werk der vernietiging daar volbracht wor
den. De veiligheid van de Engelsche kusten
vergt dezen droeven arbeid. Brugge, de
reparatiehaven voor de duikbooteii, blijft
het aanvalsdoel der Engelsche vliegers; Geut
heeft eveneens herhaalde malen blootge
staan aan luchtaanvallen. Hel lot van
Antwerpen blijft onrustbarend. Het geldt
als de concurrent van Hamburg en daarom
zullen de Duitschers het zooveel mogelijk
schade toebrengen. In welken toestand zul
len de binnenhavens van Gent en Brugge
zich na de ontruiming door de Duitschers
bevinden? Men siddert bjj deze gedachte!
Bjj den dood van onze landslieden door
de bommen der ententevliegers, hebben wij
ons neergelegd, omdat dit behoort tot de
onvermijdelijke oorlogsnoodzaak. Maar het
vooruitzicht op nieuwe verwoestingen in
België van de aanstaande militaire operaties,
doet ons de toekomst van België zeer don
ker inzien
Laten wij ons zeiven niets wijsmaken:
niet alleen onze vijanden en de neutralen
zullen ons na den oorlog concurrentie aan
doen, ook de bondgeuooten zullen hieraan
meedoen. In alle landen worden groote voor
bereidingen gemaakt voor den komenden
economischen oorlog, en België, omgeven
door mededingers, zou, geheel in beslag
genomen door den wederopbouw zijner
ruïnes, het slachtoffer worden van zijn
offervaardigheid jegens zijn vrienden....
Men schuwt het, aan een dergelijke onge
rechtigheid te geloovenl België heeft recht
op volkomen en spoedige schadevergoeding,
opdat het niet ten onderga in den econo
mischen wereldstrijd, de eenige bron van
zijn toekomstige opbloei.
In zijn Maaudagsartikel schrijft Tb. Wolff
de hoofdredacteur van het Berl. Tageblatt.
„Wat gebeurt er bij ons? Al de bladen,
die geheel of half door de „Schwerindustrie"
gekocht zijn of onzelfzuchtig de Alduitsche
leus volgen, beduiden sedert tien dagen von
Kuhlmann, den nieuwbenoemden staatsse
cretaris van buitenlandsche zaken, dat hij,
als zijn leven hem lief is, elk vergelijk met
Engeland uit den weg moet gaan. Men heeft
hem, ofschoon hü juist in Engeland als een
duivelsche intrigant werd uitgekreten, als
een voorstander van de Westersche toena
deringspogingen voorgesteld en nu verbiedt
men hem met Engeland vrede te sluiten,
men verbiedt 't hem, om zoo te zeggen uit
principe. Maar moet de vrede op een goeden
dag misschien met de Portugeezen gesloten
worden of met de Montenegrijnen, of met
de maanbewoners, of met de staatslieden
van Siam, die thans ook onze vijanden zijn?
Wu voor ons vinden het geheel onverschillig
of op het geschikte oogenblik naar het
Oosten of naar het Westen toe onderhan
deld zal worden, want niet op den weg,
maar op het doel, niet op sympathieën of
antipathieën, maar op een goeden duurzame
vrede die tot dragelijke toestanden leidt,
komt 't aan.
„Het voor het algemeen gevaarlijke ge
zelschap, dat sedert twintig jaren deDuitscbe
politiek terroriseert, eischt, dat men met
zijn neigingen en afkeer ook verder zal
rekening houden.
„Ten aanzien van de dringend noodzake
lijke hervorming van het rijk, ten aanzien
van de kwestie van de macht en de ver
antwoordelijkheid verklaart het centrum,
dat het, nu Spahn aan het ministerie van
justitie zit, er genoeg van heeft, En de
Berlijnsc-he correspondent van de Kölnische
Zeitung bestrijdt dat de parlementaire Staten
„de ware politieke vrijheid" bezitten en
roemt onze „vrpeidsgoederen". Hü herhaalt
de veel verspreide, maar niet juiste bewering,
dat ook de parlementen der geallieerde
landen in de dagen vóór den oorlog geheel
uitgeschakeld zijn.
„Dagelijks onderhandelden in die dagen
Jaures en de andere partijleiders met de
Fransche regeering, Bonar Law riep te
Londen zijn partijgenooten bijeen en deelde
Grey en Asquit zijn wenschen en verlangens
mede. Waar echter was de medewerking
van den Duitschen Rijksdag in een zoo be-
slissenden tijd"?
Vredeboden.
Branting, de Zweedscbe socialist, heeft
gezegd (en Huysmans zegt iets dergelijks):
nu komt er in de ententelanden een breuk
tusschen de socialisten en hun regeeringen.
De gebeurtenissen schijnen hem met ver
rassende snelheid gelijk te geven.
Het bestuur der Engelsche Arbeiderspartij
heeft zich solidair met Henderson verklaard.
Zelfs zijn, trots het besluit van dei egeering
om do passen te weigeren, de gedelegeerden
al benoemd. In Frankrijk, gezien het besluit
