„VOORUIT!"
TWEEDE BLAD
No. 16. 24 Febr. 1917
Plaatselijk Nieuws.
i
5
Burgemeester U. J. Mijs
1892 - 18 Februari - 1917.
Hoewel het uiterlijk feeatvertoon zich
Maandag tot een minimum beperkte, toonde
Middelharnis toch dien dag door den rijken
vlaggentooi aan woningen en schepen zijn
waardeeringvoor het werken en streven
van zijn Burgemeester.
's Morgens werden de leerlingen der open
bare en bijzondere school ruim onthaald.
De heeren Ruiter en van der Waal spraken
den jubilaris eenige waardeerende woordeh
toe, waarna door de schooljeugd een paar
liederen werden gezongen. De leerlingen der
Ambachtsschool zijn mede niet vergeten.
Ook de instellingen van weldadigheid wer
den op dezen dag bedacht.
Vele ingezetenen maakten persoonlijk
hun opwachting aan de woning van den
jubilaris, waarvoor deze, ook namens zijn ge
zin herhaaldelijk zijn waardeering betuigde.
De jeugd liet zich, onbezorgd als deze
leeftijd nog is, niet door de tijdsomstandig
heden weerhouden. Den ganschen middag
bewogen zich troepjes met vlaggen en sjer
pen zingende door de gemeente.
's Middags betuigden de burgemeesters en
secretarissen van schier alle gemeenten uit
ons eiland hun belangstelling.
Namens de R. Katholieken uit deze ge
meente kwamen de Weleerw. Heeren Stam,
pastoor en van Beers kapelaan, namens de
Israëlieten de HeeTen Slager en B. Haagens
bij den Burgemeester hunne opwachting
maken, zoo ook kwam de Weleerw. Heer
van Velsen, predikant bij de Gereformeerde
Gemeente alhier en de Heer M. Gideon,
namens het Provinciaal Gereformeerd Wees
huis den Jubilaris gelukwenschen. -
's Avonds halfacht werd hem aan zijn
woning op de Kaai een serenade gebracht
door de „Vólkszang" en door „Sempre
Crescendo" onder de nog steeds jeugdige
leiding van hun onvermoeiden directeur,
den heer Vletter.
Een talrijke menigte was daarbij op de
been en alles had een ordelijk verloop.
Zaterdagmorgen was aan Zy'nEdelAcht-
bare, namens de burgerij een huldeblijk
aangeboden en 's avonds ontving hij namens
het bestuur der Ambachtsschool een prach
tige documentenkast, terwijl negen gemeen
teraadsleden, de Ambtenaren ter Secretarie,
de Vereeniging van Burgemeesters en Se
cretarissen van ons eiland, en de Vereeniging
Centrale Proeftuin voor Goeree en Over-
flakkee fraaie geschenken hadden aange
boden.
Dat hy op dien dag van verschillende
familieleden en vrienden bloemstukken en
felicitaties ontving behoeven we niet te
vermelden.
MIDDELHARNIS- Tengevolge van de strenge
vorst werd algemeen gevreesd dat veel aard
appelen aan de putten zouden zijn bevroren.
Gelukkig valt het bij onderzoek veel mee,
enkele zijn maar aangetast.
Door het zoogenaamde schotsen loopen
geraakten dezer dagen veel jongens alhier
te water of liepen met natte voeten. Wü
begrijpen de ouders niet dat zij hun kinderen
niet op het gevaar wijzen daardoor ziek te
zullen worden, of liever gezegd het te ver
bieden.
Sedert Woensdag is de dienst der R.
T. M. weer over deze haven geopend, doch
steeds nog maar S-maal per dag. Door het
ijs blijft er steeds vertraging in de dienst.
Vermoedelijk door een streek van den
een of anderen lafaard komt in het geïllu
streerde blad „De Prins" een bericht voor,
als zou de heer Burgemeester dezer ge
meente zjjn overleden. Tot leed van dien
schrijver, die wel beter weet, kunnen wij
melden dat de man gelukkig nog gezond
en wel is.
VERSLAG der Algemeene Vergadering
van de Centrale Proeftuin voor Goeree
en Overflakkee" op 22 Februari 1917
bij Brinkman te Middelharnis.
Tegenwoordig 9 leden, 6 bestuursleden
inbegrepen, benevens de heer Wiersma,
Rijkstuinbou wieeraar.
De voorzitter, de heer U. J, Mijs, roept
de aanwezigen het welkom toe, doch spreekt
z(jn teleurstelling uit over de slechte op
komst der leden. Spreker gevoelt zich ge
drongen hier openlijk dank te betuigen ook,
voor het stoffelijk blijk van belangstelling
bij zijn zilveren ambtsfeest van het bestuur
van den C. Pr. ontvangen.
De Secretaris doet voorlezing der notulen
die onveranderd worden vastgesteld.
Medegedeeld wordt, dat het hoekje grond,
in huur van R. T.M., in 1917 nog in huur
blijft.
Besloten wordt, dat de C. Pr. als lid toe
treed tot de „Centrale veiling" te Middel
harnis, om ook daar in't vervolg producten
aan de markt te brengen.
In overweging blijft, of de C. Pr. lid zal
worden van de Coöperatieve veiling te Rot
terdam. In 1916 is daar voor f 1365 geveild
met 2 kosten.
Bij lidmaatschap is dit lager. Er wordt
thans nog f 100 inleg geöischt, doch dit
wordt verminderd. Een bezwaar kon zijn
verplichte veiling, doch een voordeel is, dat
leden doorgaans meer ontvangen en natuur
lijk in de winst deelen.
Het renteloos voorschot, oorspronkelijk
f 4000, is thans nog f 2500.
De waarnemende Penningmeester doet
rekening en verantwoording, zooals die reeds
in 't Jaarverslag aan de leden is toegezon
den. Ze sluit bij een ontvangst van f 6343,765
en een uitgaaf van f 5799,295 met een batig
saldo van f 544,47.
Na enkele wenken van den R. T. b. leeraar
en een korte bespreking wordt deze rekening
goedgekeurd. Over 't Jaarverslag hebben
geen besprekingen plaats.
Als leden voor de co mmissie der begrooting
1918 worden aangewezen de H.H. J. Bouman,
C. Kolff Sr. en C. Nuij.
B(j de rondvraag brengt de heer Bouman
naar aanleiding eenerregeeringsmissiveter
sprake, waar de grens ligt tusschen land
bouw en tuinbouw, vooral met het oog op
verbouwen van uien en peen. EeD afdoend,
bevredigend antwoord kon de heer Wiersma
niet geven. Uit aangevoerde voorbeelden
blijkt, hoe lastig deze zaak is om te beslissen.
De heer Kolff vraagt, of de C. Pr. reeds
merkbare resultaten heeft wat uitbreiding
van groenteteelt in de omgeving betreft. De
heer L. Pen, secretaris, doet daaromtrent
bevredigende mededeelingen en verwacht in
de toekomst daarvan nog meer, doch thans
schrikt de hooge pry's de kassen af.
Naar aanleiding van een vraag van den
voorzitter, deelt de heer Wiersma mee, dat
de Boerenleenbanken een graote rol kunnen
spelen bij het verstrekken van crediet aan
personen, die zich op den tuinbouw wenschen
toe te leggen, doch voldoende bedrijfskapi
taal missen om te beginnen. Ook zet hij
uiteen, hoe het kan geregeld worden met
kassenbouw op gehuurd land.
Na nog enkele besprekingen, den C. Pr.
niet rechtstreeksch rakende, sluit de voor
zitter de vergadering.
SOMMELSDIJK. De godsdienstoefeningen
in de Ned. Herv. Kerk alhier zullen met
het oog op de gasbezuiniging in plaats van
's avonds des namiddags plaats hebben.
Ten nadeele van den heer K. Doorn
bos alhier zijn verleden week een hoeveel
heid aardappelen gestolen op diens hofland
aan den Langeweg alhier. De dieven had
den de aardappelput opengehakt en zich
zoo van de aardappelen meester gemaakt.
De dader(s) zyn tot op heden nog onbe
kend.
VERSLAG der Algemeene vergadering
van de Geitenfokvereóniging te Middel
harnis— Sommelsdjjk, op 22 Eebr. 1917,
hy van Leeuwen te Sommelsdjjk.
Tegenwoordig: 33 leden, 6bestuursleden
inbegrepen.
De voorzitter zet bij de opening der ver
gadering uiteen met welke bezwaren de
jeugdige vereeniging in 1916 te kampen had.
Ziekte van voorzitter en secretaris, brach
ten natuurlijk tegen hun wil groote stoor
nis te weeg.
Eerst met den bokhouder, daarna met
den bok zelf, werden groote teleurstellingen
ondervonden. Ten slotte werd deze als on
geschikt, van de hand gedaan.
De notulen worden gelezen en onveran
derd goedgekeurd.
De rekening sluit met een nadeelig slot
van ongeveer ƒ12.- als alle vorderingen
verrekend zjjn.
Besloten wordt tot aansluiting bjj den
Provincialen Bond voor Geitenfokvereeni-
gingen in Zuid-Holland.
Model statuten en huishoudelijk reglement
zijn daarvoor ontvangen ven deze worden
met geringe wjjziging door de vergadering
goedgekeurd.
Met algemeene (32 en 1 blanco) stemmen
wordt de heer G. van Eek Az. als secretaris
penningmeester gekozen.
Op de statuten zal de koninklijke goed
keuring worden aangevraagd en daarna zal
het lidmaatschap der Boerenleenbank wor
den verzoebt om daarmee een loopende
rekening te sluiten.
Tot gemak en voordeel wordt bij de rond
vraag door den heer van Hemert aangeraden
ter vergadering contributie te betalen, waar
aan alle aanwezigen gaarne voldoen, eenigen
met verhooging van het minimumbedrag,
dat slechts 30 ets. bedraagt.
De heer D. de Haas beveelt aan de geiten
onderling te verzekeren. Het bestuur zal dit
overwegen.
Daarna sluit de voorzitter de vergadering.
DIRKSLAND- Door den Burgemeester van
Dirksland, Melissant en Herkingen is den
ingezetenen bekend gemaakt dat het verbo
den is:
le. Bloem of tarwemeel te verstrekken
anders dan op de daarvoor uitdrukkelijk
bestemde bons.
2e. Broodkaarten van de afgeloopen we
ken al of niet met nog aangehechte bons
in te nemen,
en dat het den ingezetenen verboden is:
le. Bloem of tarwemeel te halen anders
dan op de daarvoor uitdrukkelijk bestemde
bons.
2e. De genoemde kaarten aan de bakkers
af te geven.
Die kaarten met ongebruikte boosbehoo-
ren door de gezinshoofden vernietigd te
worden.
STELLENDAM- De Heeren M. Troost en
P. van Dam zijn met byna algemeene stem
men herkozen als bestuursleden der Vis-
schersvereeniging Eensgezindheid.
De blazer S. L. 39 is naar Scheveningen
verkocht. Door schipper A. Spujj, die zijn
vaartuig eenigen tijd geleden eveneens ver
kocht, is thans weer een ander gekocht.
De tramboot heeft den dienst op Stel
lendam weer gestaakt en vaart thans weder
op Middelharnis.
Passagiers, die Dinsdagmorgen van hier
per eerste gelegenheid wilden vertrekken
naar Hellevoetsluis, keerden teleurgesteld
terug en moesten nu over Middelharnis
reizen, nu natuurlijk per volgende gelegen
heid.
Door de visschers werd in het begin
dezer week het jjs in de haven opgebroken
en los gehakt. Door de eb was de haven
spoedig ijsvrij, zoodat de visschers al weer
zijn uit geweest op de gatnalenvangst.
Door de schaarschte van steenkolen
en petroleum zijn de avondschooltijden aan
de openbare school alhier een uur vervroegd
zoodat deze in plaats van om 5 uur om 4
uur beginnen.
Woensdagavond is in de Ned. Herv.
kerk alhier een bidstond gehouden.
GOEDERQEDE. Schipper A. Lokker heeft
zijn blazer naar Scheveningen verkocht voor
de buitengewoon hooge som van f6100. Het
vaartuig werd enkele jaren geleden door
Lokker gekocht voor f 2400.
Tot voorzitter en secretaris der Com
missie tot wering van Schoolverzuim zijn
benoemd de heeren T. Lodder Cz. en P. van
der Wende.
Deze week zijn reeds verscheidene
vaartuigen ter Noordzeevisscherij uitgeva
ren.
De vrouw van P. Troost had deze
week het ongeluk, dat een mes zoodanig
in haar pols viel, dat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
De 4Vj jarige hengst Dragon II, eige
naars C. J. Lodder e. a. alhier, behaalde
Vrijdag op de keuring te Rotterdam den
4e prijs, f350.
Aan deze gemeente is een buitenge
wone onderwyssubsidie toegekend ten be-
drage van f1000.
OUDDORP- De metselaar J. B. had het
ongeluk toen hjj op een ladder stond te
werken, dat de ladder in 2 stukken brak
en B. op de straat terecht kwam. Het liep
gelukkig goed af.
Met ingang van 1 Maart wordt de
commies 3e klasse, P. Commello verplaatst
van Wouw naar Ouddorp, zoodat dan 2
ambtenaren hier zijn.
OUDE TONGE- Het afscheid vands. M.B.
Verkerk van de Ned. Herv. Gemeente te
Oude Tonge, dat Zondag zou plaats hebben
in verband met het vertrek naar Polsbroek
is wegens de belemmering der scheepvaart
door het jjs en de onmogelijkheid van ver
huizing daardoor voor een paar weken uit
gesteld.
J.l. Zaterdag kreeg W. Jansen een trap
van een paard tegen het hoofd, zoodat ge
neeskundige hulp moest worden ingeroepen.
OOLTGENSPLAAT. Mejuffrouw A. de Haas
alhier is benoemd tot onderwijzeres aan
eene openbare lagere school te Capelle aan
den IJsel.
Het Militair Tehuis alhier, dat in den
loop dezer week als zoodanig geopend zou
worden, is Zondag jl. door de militaire auto
riteiten in beslag genomen als ziekenbarak
tot verpleging van een lijder aan roodvonk.
STAD AAN 'T HARINGVLIET-Onze vroegere
dorpsgenoot de heer A. Huizer Jz. is be
vorderd tot wachtmeester bij de marechaus
sees te Breda.
Toen men bezig was de haven alhier
van jjs te zuiveren, zouden een paar jongens
ook eens schotsjevaren. Al spoedig geraakten
zjj in gevaar. De een sprong van de schots
en wist gelukkig den wal nog te bereiken.
De andere durfde het niet aan, zoodat men
genoodzaakt was hem met een schippers-
haak in zijn broek te haken en zoo naar
zich toe te halen en op 't droge te brengen.
Voor deze gemeente is 420 pond regee-
rings-zeep aangekomen, welke per bon, afge
geven ter secretarie, zal worden verkocht.
Aangezien hier, om gas te besparen,
geen straatverlichting is, had Maandagavond
A. B. alhier het ongeluk, door de duisternis
misleid, bjj het oprei vlak by het dorp met
kar en paard om te vallen. Behalve een
weinig averij aan de kar liep alles gelukkig
af.
Van de Oostgrens.
Op sommige momenten lykt het wel, of
we hier wonen in het vrijbuitersland Albanië.
Pang! knalt 't ineens vóór je huis, als je
's avonds ru3tig je courant zit te lezen. En
meteen hoor je een geroep en een gedraaf,
of er een troep boerenjongens loopt te van
gen achter een losgebroken kalf. PangI
pang! pang! gaat 't soms 'smorgens inde
vroegte, als 't nachtdonker nog ligt over
veld en weg. Verschrikt, met gespitste
ooren, rjjs je dan overeind uit de wol om
te luisteren, of je ook uit de verte den
dood en verderf meebrengenden galop hoort
aandreunen van een troep Pruisische uhla-
nen. Pang! klinkt 't soms op klaarlichten
dag in het straatje achter je huis en als
je rond kjjkt, zie je uit ieder arbeidershuis
een vrouwspersoon uit een raam of een
deur gluren, om te zien wat er aan de
hand is.
Nacht aan nacht knallen de revolver- en
karabjjnschoten. Het enkel bevel van den
ambtenaar is niet meer voldoende om de
menschen tot staanbljj ven te nopen. Honger
bjj den een, geldzucht bij den ander, drijft
talloos velen er toe het leven in de waag
schaal te stellen. Vroeger was nog het
overslaan van den geweergrendel een drei
gement, dat dikwjjls gevolg had. De echte
typen zjjn ook daarvoor te veel afgestompt,
't Fluiten van een kogel, hoog boven hun
hoofd, kan tenminste enkelen als vastge
nageld doen bljjv.en aan den grond. Maar
voor de meesten is ook deze bedreiging al
iets gewoons. Dezen wachten, op 't rond-
spetten van kiezel en zand door dicht bij
hen inslaande kogels. En nog zjjn er, die
ook deze dreiging van zeer nabij trotseeren.
Een schot door het lichaam moet hen dwin
gen tot gehoorzamen.
In de verloopen week zjjn er in de naaste
omgeving twee gevallen op het smokkelveld.
Een was er, die op wraak belust, een dorps
veldwachter te lijf wilde en door dezen
werd neergeveld met een revolverschot. Een
ander gaf den brui aan een ambtenaarsbevel
tot halt houden, hjj liep door, torsend zjjn
zakken smokkelwaar, doch viel, getroffen
door een schot in de knie.
Het eerste geval had een voorspel. Een
club van vier had de zinnen gezet op een
smokkelpartjj. Hier en daar konden wat
waren op den kop worden getikt: Holland
heeft immers genoeg en de Pruis zal 't dui
zendmaal loonen I Ze hadden pech. Beladen
met zakken rijst werden ze gesnapt door
den veldwachter. Ze kregen een bekeuring
en waren hun goed kwijt- Een paar uren
later probeerden ze een nieuwe tocht, nu
met spek. Weer liepen ze in de armen van
den veldwachter, kregen een tweede bekeu
ring en waren ook thans hun goed kwijt.
Onverbeterlijk als smokkelaars zjjn, zochten
ze opnieuw voorraad bijeen in clandestiene
winkeltjes. Een derde tocht werd onderno
men. Toen waren het kommiezen, die hen
grepen, verbaliseerden en de waren afna
men
Ja, zoo is nu eenmaal de Nederlandsche
wet. Vrijheid blijheid, niet waar. Het
Gezag is er om er een spelletje mee te
spelen. Waarachtig, 't Nederlandsche volk
heeft er niet over te klagen, dat 't strak
op de lijn gereden wordt. Met ouwe, afge-
sukkelde paarden doe je dat ook niet. En
't beste middel om je mooisten klepper op
z'n spoedigst tot een verknungeld mijnpaard
te maken, is, om er maar zoo'n beetje mee
rond te sabbelen, aan de leidsels te melken
en er altemet eens, binnenkamers, op te
vloeken.
Het viertal, dat aldus op één nacht drie-
maal tegen de lamp liep, vond 't ook
eenvoudig brutaal van 't Gezag om zóó op
te treden. Ze zouden eens even vertellen,
dat dit zoo maar niet ging.
Allereerst vielen ze aan op een kom
mies, die van een der heeren reeds vroeger
de belofte had thuis gekregen, dat hjj bjj
gelegenheid aan riemen zou worden gesne
den. Er werd nu alvast wat gemanoeuvreerd
met een mes. Maar een ambtenaar op de
grens is tegenwoordig op z'n qui-vive. En
dus kreeg de messetrekker een revolver
onder z'n neus. Een aanraking van koud
staal werkt onder sommige omstandigheden
bedarend. Toen op deze manier van riemen
snijden niets kwam, werd de veldwachter
het voorwerp van hun wraaklust. Ze zochten
hem thuis en op straat. Op 't laatst, want
hy was intusschen gewaarschuwd, zocht hij
hen en vond hen ook. Het spel kon beginnen.
'tWqrd een hoor en weder-hoor. De buurt
keek toe. Van praten kwam schelden. Van
schelden opdringen. Toen beval de politieman
dat ze zouden terugtreden vijf pas. Jawel,
drie deden het. Maar nommer vier sloop
achterom den veldwachter, om hem in 't
geniep te tracteeren. Hij kwam juist te laat.
Want, zooals gezegd, één schot velde hem
neer.
Meteen klapten overal de deuren in de
buurt dicht, 'tls wel aardig om eens een
scheldparty aan te hooren, zelfs is 't prettig
om toe te kijken als er wat geklopt wordt.
'J