BOEKEI HUIDEKOPER
I Wed. P. Hl
E. VAR ZETTER «S Zn
.Landbouw.
Wat zeggen wij en wa
zeggen onze gebruiker
BDEfCE
HUJOEKQPEI
WESTDIJKmiDDELHARNIS.
ondergoederen, bedden,
dekens, spreien en matrassen.
Machinaal Stoomen
van Bedden.
GALSTEEN en LEVEHLIJDEN
Litho Kleidosepillen
2
mm
bij de Evenredige Vertegenwoordiging
zal verkregen en wie verkozen zullen
zjjn.
Elke groep van 25 kiezers kan een
candidatenlijst inleveren. Op elke lijst
mogen ten hoogste tien candidateu wor
den geplaatst, terwijl dezelfde candidaat
niet voor mag komen op meer dan één
van de lijsten, die in denzellden kies
kring zijn ingeleverd.
Van eiken candidaat, die op een lijst
voorkomt, moet een schriftelijke ver
klaring worden overgelegd, dat hij ge
noegen neemt met de plaats, die hem
op oe lijst is aangewezen. De handlee-
kening van den candidaat moet door
den burgemeester van diens woonplaats
worden gelegaliseerd.
Een der ouderteekeuaars van de lijst
moet deze persoonlijk indienen. Zijn
alle lijsten in een kieskring ingekomen,
dan worden ze door het uoofdstembu
reau genummerd, welke nummering
dooi loting plaats heeft. Zij moeten
openhaar worden gemaakt eu wel door
plaatsing in de Staatscourant, terwijl
ze 111 afschrift moeten worden aange
plakt in alle gemeenten van den kies
kring, in welken de lijsten zijn inge
leverd.
De stemming over de lijsten moet ge
schieden binnen 45 dagen, nadat de
candi laatstelung is geschied. Ten min
sle drie dagen voor den dag der stem
ming ontvangt de kiezer zijn stembif
jet tnuis. Daarop sUan alle lijsten van
candidateu, in den kieskring gesteld, af
gedrukt. Elke lijst vormt op het stem'
biljet een afzonderlijk groepje. Voorden
naam van iedereu candidaat wo.di.net
zooals nu, een zwart hokje meteen wit
stipje geplaatst. De kiezer moet een dier
hokjes zwart maken.
Na sluiting van de stembus gaat het
stembureau na, hoeveel stemmen op
iederen candidaat zijn uitgebracht Het
hoofdstembureau, van den kieskring telt
alle uitslagen samen en zendt deze naar
het centraal stembureau in den Haag.
Dit bureau bepaalt, hoeveel zetels elke
partij beeft verworven en welke can
didateu verkozen zijn. Wanneer in het
geheeie land 1.50O.U00 stemmen zijn
uitgebracht, is dus het honderdste deel
daarvan, dat is 15.0 O stemmen, vol
doende om een candidaat tot lid der
Kamer te doen verkiezen. Het totaal
aantal stemmen op eeD lijst uitgebracht,
zal echter, behalve eenige maien 15.000
stemmen, nog een overschot laien. De
verueeling der zetels naar de grootte
dier overschotten levert de groote moei
lijkheid op en welke voetangels an
klemmen daarin voor de partijen liggen,
zullen wij in een volgend artikel aan-
toonen. (Wordt vervolgd.)
Een krachtige democratie.
De „Vrijzinnig-Democraat" bevatonder
het opschrift van dit artikel een betoog,
dat wij met groote instemming hebben
gelezen. De schrijver (D.) toont aan, dat
voor het laudsbelang een krachtige demo
cratie onafwijsbaar zal zijn. Wie de histo
rie volgt, weet, dat na eiken uitputtenden
krijg het conservatisme hoogtij vierde.
De Fransche revolutie ruimde tal van
misstanden op. Zij maakte een einde aan
de voorrechten, de adel en geestelijk
heid boven den derden stand genoten.
De autocratische heerschappij van een
Napoleon werd echter na zijn val gevolgd
door de heerschappij der Bourbons, waar
onder de adel zich in tal van zijn oude
besloteD, ons samen in één juk te begeren; en
daar wjj beiden nog al lameljjk voortvarend zijn,
denk ik wel, dat het ods gelukken zal, den
wagen roort Ie krjjgen. Ik had wel zoo liefgehad
Ellen, dat dit alles reeds eene afgedane zaak
geweest was, lang voordat gij te Thirlwall
kwaarot, maar ik kon er nooit toe komen, mijne
oude moeder zoo alleen te laten, ik bleef dus
hjj haar, en dat zou ik tot het einde toe gedaan
hebben, al ware ik ook nimmer getrouwd. Maar
nu is zij heengegaan, en er is niets meer, dat
rnjj langer aan de oude plaats boeit. Ge weet
dus nu de gansche zaak, en dal verlangde ik ook.
Na deze bjjzonde koele mededeeling van zijn
huwelijksplan begaf Van Brund zich naar de
schuur, vu liet Ellen alteen in huis gaan Toen
zjj de binnenplaats overging, was hel haar,alsof
zjj in eeae denkbeeldige wereld rondwandelde,
en zelf9 het huis scheen haar iets ongerijmds
toe. Droefgeestig zette z(j hare bloemen in het
waler, en ging zitten om hare boonen at te
maken, maar al waren de boonen bloemen ge
weest, en de bloemen boonen, zoo zou Ellen hel
nauwelijks opgemerkt hebben. Juffrouw Fortuna
en zij vermeden een geruimen tijd zorgvuldig
elkanders blikken, het was Ellen onmogelijk,
hare oogen te ontmoeten; en het is inderdaad
moeilijk te zeggen, wie het eerst de andere aan
keek. Behalve dat was er geen verschil hoege
naamd in eenig opzicht, zoo binnen als builens-
huis, op te merken. En de bijzondere stilzwijgend
heid van Van Brund was juist niet iets eeer
ongewoons.
voorrechten zag hersteld. Na bet Weener
congres vierde het regime van Metiernich
hoogtij en het conservatisme beleefde
gouden dagen. De revoluties dei veerti
ger jaren waren niet anders dan wan
hoopspogiugen van de gebreidelde massa
om aan den dwang van het conservatisme
paal en perk te stellen. De beweging,
die door Europa tueumaals trilde, bracht
ons de vrijheden, die Tuorbecke in de
Grondwet vastlegde. Na lö7u volgde in
Duitschiand de periode, waarin Bismarck
door zijn socialistmvervoiging het auto
cratisch bewind trachtte te steiken.
Kortom, na eiken gmoten krijg leert de
nistune, dat de partijen van het beüoud
triomfen vierden. Is er reden te verwach
ten, dat het na dezen wereidkrijg, ge
weldiger dan ooit Europa aanschouwde,
anders zal zijn? Deliuaucieele uitputting
der volkeren zal ui lengte vau jaren zijn
naweeën doen gevoelen. Onderden drang
der omstanaigtiedeu moesten overal de
Parlementen aan de regeenugen een te
Voren ongekende macht laten, /ij hadden
gedurende den oorlugstijd eenvoudig te
aan vaarden, wat de regeei ing decreteei de.
De Staatsbemoeienis breidde zich uit,
als nimmer eenig politicus had kunnen
verwachten. De medezeggingschap der
Volksvertegenwoordigingen moest nood
gedwongen worden ingeperkt tot een
minimum, aan autocratie en dictatuur
moest het woord worden gelaten. De
bedillers, die het publiek vertellen, dat
de Kamer te weinig invloed oefende,
konden en moesten weten, dat ingrijpen
van het Parlemennn de meeste gevallen
een onmogelijkheid was. Enonmoge
lijkheid zal blijven, omdat ook bij den
terugkeer van den vrede het economisch
leven niet direct zal gaan in normale
banen. Omdat de zeer ver gaande Staats
bemoeienis maar niet dadelijk voor staats
onthouding zal kunnen piaats maken.
In de oorlogvoerende landen in de
eerste plaats, doch ook in de Staten, die
voor het oorlogswee gespaard bleven,
zal, als na elkeu krijg, het conservatisme
krachtiger optreden. Voor de democratie
zal inspanning van alle krachten noodig
zijn om de rechien, die het volk ver
wierf, te behouden. Rechten in aller
lei zin.
Rechten, zooals de Grondwet ze vast
legde.
echten, zooals een democratisch be
lastingstelsel ze heeft doen waardeeren.
Rechten op sociale hervormingen, die
aan de schatkist hooge eischeu zuilen
stellen.
Rechten op een democratische verdee
ling van lasten, te moeilijker te behouden
en te verkrijgen, naarmate de verzwa ing
der schuldenlast een protectionistische
politiek in de hand dreigt te werken.
De democratie zal een harden strijd
te voeren krijgen. Staat zij innerlijk
verdeeld tegenover een conservatieve
phalanx, dan zal de tweedracht het huis
verzwakken, terwijl slechts eendracht op
hechter fundamenten dendemocratischen
staat zal kunnen opbouwen.
De sterkste der partijen D. zegt
het zoo terecht hangt af van de sterkte
der individuen. I)e individuen te sterken,
het schijnt helaas niet het leidmotief te
zijn van hen, die daartoe zooveel kunnen
bijdragen.
D. wijst dan op onze litteratuur.
bij de stembus van 1917 moet zijn, dat
de Linksche meerderheid 111 de Tweede
Kamer de gelden toestaat, die Lely aan
vraagt voor de uitvoering van Talma's
verzekeringswetten.
Wij weuscheu ons op dit oogeublik
nog niet uit te laten over de vraag of
deze gelden al of niet gevoteerd moeten
worden, maar willen er toch op wijzen,
dat deze eisch geheel onrechtmatig is.
Waar het aausturen op het compromis
zijn oorzaak daarin heeft, dat noch Links,
noch Rechts bij de eerste ontbinding op
de Grondwetsherziening eene aparte ver-
kiezingscry zal kunnen vinden, kunnen
er aheeu etschen gesteld worden omtrent
hetgeen de Kamer, die, als het couipru
mis tot stand komt, tusscheu 1917 en
1918 zal mogen doen. óór 1917 blijven
natuurlijk alle partijen vrij. De afgevaar
digde voor Hilveisum geelt dus in deze
van zonderlinge verwarring van denk
beelden blijk, natuurlijk het gevolg hier
van, dat hij vreest, dat Link die gelden
voor Talma's verzekeringswetten wel
eens zou kunnen weigeren.
Wij meenen, dat hij er veel toe zou
kunnen bijdragen, om die vrees weg te
nemen, en wel, door in eigen kling zoo
sterk mogelijk te propageeren voor Paci
ficatie in zake de Ouderdomsvoorziening,
hierin bestaande, dat men de hanu der
verzoening, die Lely biedt, aanvaardt,
zoodat wij èu Talma's verplicute verze
kering, èn het Staatspensioen zullen
krijgen.
Vreemde eisch.
Het Kamerlid Rutgers beweert, dat
één van de voorwaarden voor het accoord
HOOFDSTUK XIV.
De wolken keeren na den regen terug.
Zoodra Ellen slechts kon, haastte zij zich Alice
dit wonderlijke nieuws mee te deelen, en ver
haalde haar uitvoerig de gansche geschiedenis,
hare wandeling en alles. Zjj was eenigszins
teleurgesteld door de kalmte van hare toe-
hoorderes.
Ge schjjnt niet half zoo verwonderd te zjjn,
Alice, als ik wel verwacht bad; ik dacht, dat ge
er over verbaasd zoudt zjjn.
Het verwondert m jj in het geheel niet, Ellen.
Niet', hoezoo? wist ge er vroeger iets van
Ik mist het niet, maar ik vermoedde het.
Het kwam mjj zeer waarschijnlijk voor. Ik ben
zeer bljjde, dat het zoo is
Bljjde! Zijl gij bljjde? Ik ben bedroefd.
Waarom zyt gjj bljjde, Alice?
Waarom zjjt gjj bedroi-fd. Ellen?
Och, omdat ik weet het niet het komt
mij zoo zondorling voor het bevalt mij niets.
Ik ben er waarlük zeer bedroefd om, hel kwam
mjj voor, dat hjj ook niet bjjzonder bljj scheen
te zjjn.
Het zal het beste zjjn, mijne lieve, te ge-
tooven, dat Van Brund zjjn eigen hart geraad
pleegd heeft; en het is voor ons gewis hit aan
genaamste, dd te hopen.
vlaar behalve dat, zeide Ellen meteen zeer
verlegen en verdrietig gelaat, ik weet het
Belangen van den landbouw.
Het bestuur van het Ned. Landbouw-
Comité heeft, blijkens mededeeling in het
Ned. Landbouw-Weekblad, aan den minister
van landbouw, nijverheid en handel een
brief gezonden, inhoudende mededeeling van
het resultaat der besprekingen, gehouden
in een op 3 dezer, naar aanleiding van de
door den minister op 18 December te voren
samengeroepen vergadering in de balzaal
op het Binnenhof te 's-Gravenhage, gehou
den bijeenkomst van het bestuur van üet
Ned. Landbouw-Comité met de voorzitters
van de provinciale en gewestelijke land-
bouw-inaatschappyen, vereenigingen en bon
den en met de zoogenaamde interprovinciale
commissie uit üetNederlandsche Landbouw-
Coruiié, ingesteld met het oog op de behar
tiging der belangen van het Nederlandsch
landoouwvereenigingsleven bij den uitvoer
van landbouwvoortbrengselen.
De bedoeling van het houden dezer bijeen
komst was het bespreken der toestanden
in den landbouw in den tegenwoordigen
critieken tijd in het algemeen, doch meer
in het bijzonder het nagaan of, en zoo ja
op welke wyze, de Nedenandsche landbouw,
in zijn algemeene landDouworganisaties ver
tegenwoordigd, den minister kon steunen bij
zyn streven om voor een zoo goed mogelijk
verzekerd zijn van de belangen van de
voeding van mensch en dier zorg te dragen.
De vergadering stelde zich bij haar be
sprekingen, dat laatste doel rakende, op het
standpunt, dat hetNederlandsche landbouw-
vereenigingsleven, met inachtneming vand
belangen van den producent, er toe heeft
bij te dragen, dat. al bet mogelijke worde
gedaan om de Dinnenlandsche productie van
voor de voeding nuttige gewassen zoo hoog
mogelijk op te voeren, zelis indien de land
bouw zich daarbij opofferingen heeft te ge
troosten.
Als factoren, welke een zoo groot moge
lijke productie in het a.s. oog tjaar zullen
tegeDgaan, werden genoemd; 1. gebrek aan
meststoffen, in het bijzonder hulpmeststof
fen en de hooge prijzen daarvan; 2. gebrék
aan werkkrachten, met zich brengende een
niet, het schjjnt Diet recht te zjjn I Hoe zal
ik ooitmoet ik denkt ge, dat ik hem ooit
anders zal moeten noemen dan Van Brund?
Alice kon zich niet weerhouden, nogmaals te
glimlachen.
Wat hebt ge er tegen, ElleD?
Wel, ik zou het niet kunnenl ik zou het
volstrekt niet kunnen doen. Het zou zoo vreemd
schijnen. Zou ik het moeien doen, Alice? hoe
kunt gjj er toch bljj om zjjo, Alice?
Omdat het eeo plan, dat ik in mjjn hoofd
heb, zeer bevordert; ge zult weldra weten,
waarom ik zoo bljj ben. Ellen.
Deze zat eenige minuten te peinzen over de
mogelijkheid of onmogelijkheid ooit hare lippen
te kunnen plooien iot de woorden: ooin Alira-
ham, oom Van Brund, of enkel oom; haar ge
moed was in opstand tegen alle drie. „Als hjj
mij echter voor onvriendelijk hield, dan zou
ik wel moeten, achl liever vijftigmaal achter
elkander, dan dal!" Toen ze opkeek, zag zjj
eenige verandering in Alice's gelaat, en vroeg
teeder:
Wat scheelt er aan, lieve Alice? Waar
denkt ge aan?
Ik dacht daar, Ellen, hoe ik u iets vertellen
moet, dat u droefheid zal veroorzaken.
Droefheid! Ge behoeft niet bevreesd te
zijn, m(j droefheid te veroorzaken, zeide Ellen,
haar teeder omhelzende. Zeg mjj. lieve Alice;
is het iets verkeerds, dat ik gedaan heb? wat
is het?
Alice streek haar teeder het haar van het
zeer hooge stijging der arbeidslooneD8. prij
zen; 4. onvoldoende hueilauigbeid va'u poot-
en zaaigoed en de dykwyls te hooge prnzm
daarvan; en 5. zomertyd.
Wat punt 1 betreft, wordt medegedeeld
dat, ofschoon de vergadering volkomen be
greep dat groote nationale belangen bet
onmogelijk; maken, in zeer ruime m&te
onder de wapenen zynde werkkrachten voor
het verzorgen van den oogst vry te maken,
men toch meende er bij herhaling bü den
ministei op te moeten aandringen, te over
wegen, of niet ware te bereiken, dat door
net geven van veelvuldige en langdurige
verloven, aan den hier aaugeroerden mis
stand ware tegemoet te komen. Vooral ook
werd er op gewezen, dat dergelijke verloven
op den juisten tyd behooren te worden ge
geven, zoodat in het vroege voorjaar en in
üet najaar een deugdelijke bewerking van
den bodem, in den oogsttijd bet op tjjd
binnenhalen van een goed verzorgden oogst
zouden zijn verzekerd. Daar waar zich
nijpend gebrek aan werkkrachten voordoet,
zmde zoo oordeelde de vergadering
door tegemoetkomende bepalingen omtrent
het te werkstellen van daarvoor in aanmer
king komende geïnterneerden.
Wat de prijzen betreft, was de vergadering
eenstemming van oordeel, dat de onzeker-
üeid, welke in de achter ons liggende jaren
heerschte omtrent de prijzen, welke door
den landbouw voor zijn producten zouden
kunnen worden bedongen, een ernstig be
lemmerenden invloed heeft gehad op de
productie terwijl daarnaast het niet te
loochenen feit, dat later dergelijke prijzen
niet of niet steeds bleken te kunnen woruen
gemaakt, dien invloed versterkten. Men
vreesde en meende reeds te kunnen consta-
steeren, dat, hetgeen thans van regeerings-
wege is vastgesteld of wordt overwogen ten
op/.icnte van enkele landbouwvoortbrengse
len van den oogst 1916 (genoemd werd de
prijs van f 1-7 vuor boonen en f 8,08 voor Red-
Star-aardappelen) een ongunstig gevolg zal
hebben ten aanzien van den verbouw dier
producten.
Onvoldoende hoedanigheid van poot- en
zaaigoed en de dikwijls te hooge prijzen
daarvan (punt 7) werden als een ernstig
gevaar voor een zoo groot mogelijke pro
ductie genoemd. Ten aanzien van dit hoogst
belangi jjke onderwerp hoopt men den minis
ter in den loop der volgende week een af
zonderlijk, thans in bewerking zijnd, rapport
te doen geworden.
Enkele aanwezigen hadden geklaagd over
den nadeeligen invloed van den „zomertijd"
vooral op het verzamelen van den oogst,
doch een oordeel over deze aangelegenheid
meende de vergadering vooralsnog niet te
mogen uitspreken.
Tegen een bevestigende beantwoording
van de vraag of het mogelijk en wensche-
lijk is op een eenigszins belangrijde schaal
weide tot bouwland om tt leggen, verzetten
zich naar het oordeel der vergadering ver
schillende elementen.
Waar gebrek aan kunstmeststoffen en aan
werkkrachten groot zyn en het gewenscht
is beide, voor zoover beschikbaar, te beste
den tot het dwingen tot de hougste produc
tiviteit van het reeds iD cultuur zijnde land,
aebtte de vergadering het in hooge mate
ongewenscht onder de tegenwoordige om
standigheden ontginningen aan te moedigen.
In verband met wat omtrent de prijzen
werd opgemerkt, drong de vergadering de
noodzakelijkheid naar voren, om, meer dan
tot nu toe het geval was, den producenten
in hun landbouworganisaties vereenigd,
rechtstreeks de gelegenheid te geven de
winsten op export vallend, te genieten. Waar
als gevolg van veranderde internationale
verhoudingen de bedoelde winsten by lange
na niet meel' zoo groot ziin als zulks korten
tijd geleden het geval was en niet zelden
die winsten ten eenenmale ontbreken, meen
de de vergadering dat het de productie slechts
kan schaden, wanneer den handel een over
wegende plaats in het bewerkstelligen van
dien uitvoer wordt ingeruimd.
voorhoofd weg, en staarde eenigszins angstvallig
en treurig het gelaat aan, dat naar haar opkeek.
Vooronderstel eens, Ellen, zeide zjj ten
laatste, dat gij en ik Ie zamen op reis waren,
op eene moeilijke en gevaarlijke reis, en dat ik
kans zag, opeens behouden het einde daarvan te
bereiken; zoudt ge dan geuegen zijn, mij te
laten gaan, en het overige van den weg zonder
mij af te leggen?
Ik zou liever willen, dat ge my met u mee-
naamt, zeide ElleD, door nieuwsgierigheid en
vrees als het ware verbijsterd; maar waar gaat
ge dan heen Alice?
Ik denk, dal ik vóór u naar huis ga, Ellen.
Ja, naar huis, ik gevoel het; het is geen
vreemd land; ik dank God, dat het m(jn huis
is. waar ik heenga.
Ellen staarde haar verbaasd aan.
Het is uw huis ook, lieve, dat geloof en
vertrouw ik, zeide Alice teeder; wjj zullen hier
namaals weder vereenigd zyn; ik hen voor my
zelve niet bedroefd; het smarl injj slechts, u
allen te moeten verlaten, maar God weet,
wat goed voor ons is. Wij moeien beiden op
Hem zien
Hoe, Alice, zeide Ellen, eensklaps verschrikt
opspringende, wal bedoelt ge? ik begrijp u
niet, wat bedoelt ge toch
Begrijpt ge mij niet. Ellen?
Mnar, Alice] och, lieve Alicel waarom
zegt ge dat? scheelt u dan iels?
Wordt vervolgd.
ft
van de
ff
en de
Landbouwers, die plan hebben
een zaaimachine of wiedmachine
aan te schaffen, raden wij aan
direct bet boek met bovenstaan-
den titel aan te vragen bij
Groningen Haarlem
Leeuwarden Kampen
Schagen Bergen op Zoom
Vriescheloo
Voor Goeree en Overflakkee bij
onzen vertegenwoordiger:
J. M. VAN DONGEN, Oirksland.
RUIME SORTEERING IN:
manufacturen en wollen
Rnimi Staalcollectie ter iDzage.
Beveelt zich beleefd aan voor het
Alles a contant, franco door ge
heel Flakkee.
AGENTSCHAP DER
Koninklijke Sloomververij en Cbem.
Wasscherij „DE LELIE" te Dordrecht.
GENEZEN BESLIST DOOR DE
Hoolddepöt voor Goeree en Overflakkee
P.W1ELH0UWEK, drogist
WESTDIJK - MIDDELHARNIS.
Verder verkr. gbaar by
A. VAN OOSTENBRUGGE- Dirksland
TUINLIEDEN, MIDDELHARNIS
BIEDEN AAN:
VELE SOORTEN VAN HERFST-
APPELEN en PEEREN. Hooge en
lage LEIBOOMEN, PYRAMIDEN
in vele soorten. FRAMBOZEN;
HORNET EN SUPERLATIEF -:
ROODE EN ZWARTE BESSEN
HAAGPLANTSOEN HEESTER
GEWAS, STRUIK-, STAM- EN
KLIMROZEN. Vele VASTE PLAN
TEN VOOR DEN BLOEMENTUIN
BOLGEWASSEN enz.
VERDER DEK-, DEN-, en SIER
HEESTERS 6D wat meer tot het
vak behoort.
HOUDEN ZICH AANBEVOLEN tor oen
AANLEG en ONDERHOUD V»N TUINEN
A OVERAL T£ ONTBIEDEN A
