„VOORUIT!"
TWEEDE BLAD
No. 7. 23 Dec. 1916
Plaatselijk Nieuws.
5
Posterijen Nieuwjaar.
Met het oog op den grooten toevloed van
poststukken bjj de jaarwisseling wordt het
publiek verzocht voor het binnenland be
stemde brieven, briefkaarten, prentkaarten,
visitekaartjes en circulaires, welke men bij
voorkeur op 1 JANUARI wenscht te doen
bestellen, te voorzien van twee elkaar schuin
snijdende strepen, getrokken over de geheele
adreszijde, en die stukken reeds op 26, 27
of 28 December ter post te bezorgen. Zij
kunnen dan tijdig voor de bestelling worden
gereedgemaakt, blijven tot 1 JANUARI op
de kantoren van bestemming bewaard en
worden zooveel mogelijk op dien dag in de
bestellingen opgenomen.
M1DDELÜARNIS. Mej. S. A. H. van Eek
van hier, tijdelijk te Scheveningen, slaagde
deze week te Rotterdam voor het examen in
de vrye- en ordeoefeningen der gymnastiek.
Dat is thans het vierde examen, dat door
haar sinds Maart 1916 met gunstig gevolg
werd afgelegd.
De Algemeens vergadering voor de
leden van het Begrafenisfonds alhier zal
gehouden worden op Woensdag 3 Januari
1917, des avonds te half zeven, in de zaal
Brinkman.
Het Bestuur zal dan rekening doen over
1916 en de loting voor vier ophalers zal
daar plaats hebben.
Op l0n kerstdag zal het Post- en Te
legraafkantoor alhier zijn geopend als op
ZoDdagen: 8—9 vm. en 1 2 nm.
Op 2«° kerstdag zal voornoemd kantoor
zijn geopend van 89 vm. en 1 3 nm.
Op dezen dag zullen postwissels, post-
bewijzen, quitantien en aangeteekende stuk
ken behandeld worden. Ook postpakketten
worden alsdan ter verzending aangenomen.
Op beide kerstdagen zullen één brieven-
bestelling en één pakketpostbestelling plaats
hebben.
De onbewoonbaar verklaarde woning,
staande aan den Oostdyk alhier, is onder
hands aagekocht dooi den heer C. Nui.
De werkman P. Albregts had het onge
luk bij het verwerken van ballast een zoo
genaamd ijzer schuitje op zijn voet te krijgen
waardoor die voet zoodanig werd bezeerd,
dat hij zijn werk moest neerleggen.
Dinsdag werd aan de woning van den
heer Burgemeester door de vereeniging Dor
cas aan behoeftigen kleedingstukken en
dekens verstrekt.
De heer J. v. d. Koogh is benoemd tot
lid van een door den Minister van Land
bouw ingestelde Commissie van adres, inzake
de uitvoering van Art. 7 der Distributiewet.
Woensdag kwamen in de kaai alhier
aan drie groote vaartuigen, geladen met zand
bestemd voor de H. B. S. waaraan tegen
woordig met kracht word gewerkt.
Doordat een suikerpeenkop in de strot
van een os, toebehoorende aan den heer
J. C. Bom, vastraakte, moest het dier wor
den afgemaakt; het vleesch werd dan ook
voor de consumptie goedgekeurd.
De vanwege de dansclub Terpsichoré
gehouden uitvoering is schitterend geslaagd,
de zaal was voldoende bezet, de muziek
stukken waren om half twaalf afgeloopen
waarna het bal begon, wat tot half vier
duurde, de prettige stemming bleef tot den
afloop bestaan.
De Vereeniging van Ned. Schilderpatroons
nam in hare laatst gehouden algemeene
vergade ing aan om voor de patroonsleden
van Flakkee een leergang te houden, welke
Donderdag j.i. jg geëindigd.
Deze patroonsleergang stond onder leiding
van den Meester schilder den heer B. Wen
sing van Rotterdam en is gehouden in het
voormalige Evangelisatiegebouw te Middel-
harnis.
De patroonsleerlingen hadden gedurende
zes weken de lessen gevolgd en naar wij
van bijna allen vernamen zeer tevreden
over de gemaakte vorderingen. Zoowel in
het practische als in het theoretische hadden
zij onderricht gehad en de werkstukken door
hen vervaardigd getuigden allen van fraaie
uitvoering. Vooral het marmeren van ver
schillende soorten was zeer fraai.
Heden was het bestuur van de Vereeni
ging van Ned. Schilderpatroons met den
heer Joh. Smidt Algemeen Secretaris van
de Vereeniging ter Veredeling van het
Ambacht uit den Haag naar hier overge
komen om de werkstukken in oogenschouw
te nemen, en te vernemen hoe of deze
patroonsleergang had voldaan.
De burgemeester van Middelharnis, direc
teur en leeraren der Ambachtsschool gaven
blijk van hunne belangstelling door het
bezichtigen van de werkstukken.
De heer W. C. van As voorzitter der
vereeniging en tevens voorzitter van de
Afdeeling Goeree en Overtlakkee op wiens
initiatief de leergang was gehouden sprak
het volgende
Mjjne heeren. Wat ik langen tijd beoogde
is eindelijk geschied, als voorzitter van de
afdeeling wist ik dat deze patroonsleergang
op Flakkee zeer vele bezwaren had, maar
toen ik reeds den eersten dag zag, wat de
patroons op Flakkee dachten, wist ik dat
deze leergang zou slagen. Reeds van af den
eersten dag zag ik, dat allen waren gekomen
om nog te leeren van het vak, wat zij nog
noodig hadden onder leiding van een be
kwaam leeraar, en ik zag dat de leeraar
hen kon bijbrengen wat zj nog behoefden,
want deze cursus zal bijdragen bet vak te
veredelen en hooger te brengen. En deze
eerste proefneming op Flakkee is geslaagd,
dat geeft voldoening zoowel voor de Ver
eeniging, als voor leeraar en leerlingen. Ik
moet tevens dank betuigen aan den beer
Johs. Schmidt, algemeen secretaris van de
Vereeniging totVeredeling van het Ambacht,
dat hij wel naar ons eiland is willen komen
om de resultaten te zien van wat deFlak-
keesche schilderpatroons hebben gepresteerd
op dezen leergang.
Alsnu verkreeg de heer Joh. Schmidt het
woord en zeide. Ik was naar hier gekomen
om te zien en niet om te spreken, doch na
de woorden van de heer van As wil ik
toch wat zeggen, al doe ik het niet in op
dracht van de Vereeniging tot Veredeling
van het Ambacht. Toen men hoorde van
patroonsleergangen, toen dacht men, wat
willen zij nu weer, doch het bleek al spoedig
dat dit woord burgerrecht had verkregen
in onze taal. Ik weet ook dat in het begin
de patroonsleergangen scüouderophalen en
glimlachen te voorschijn riepen, doch ik
put thans uit eigen ondervinding, wat een
plan kan worden na verloop van tyd. Het
is een 20 tal jaren geleden, dat ik mede
arbeid aan de Vereeniging tot Veredeling
van het Ambacht. In 1880 toen een kleine
schare van kunstlievende menschen in den
Haag het denkbeeld opperden om patroon
en werkman in staat te stellen daar een
proeve van bekwaamheid af te leggen.
Eerst in 1893 werd die eetste proef ge
houden, er melden zich 69 candidaten aan,
waarvan er op kwamen 32 en slaagden 17
en toen in 1895 in Amsterdam het congres
voor vakopleiding gehouden werd door de
Hollandsche Maatschappij van Nijverheid
werd besloten tot oprichting van de Veree
niging tot veredeling van het Ambacht.
Reeds het volgende jaar had de eerste proef
plaats, doch in het begin ondervond de ver
eeniging niet die medewerking, die zij had
gedacht te zullen vinden. De patroons zeiden
„moet ik nu nog eens examen doen" en
de knechts zeiden „wat zal het mij baten"
doch na korten tyd ging het anders en thans
zijn er ieder jaar zoo tusschen de 250 en
300 candidaten.
En nu kom ik eens op den patroonsleergang.
Ik bewonder de durf van de patroons om
zich als gevestigd zijnde, zich nog te willen
onderwerpen aan een examen, want mees
tentijds vertrekken de patroons omdat zij
natuurlijk door hun zaken verplicht zyn
weg te gaan, en slagen de knechts, doch
in de stad komen dikwijls de patroons prac-
tijk te kort, terwijl dat bij knechts niet het
geval is.
Echter moeten èn patroons èn knechts
zish zonder vrees aanmelden tot verkrijging
van het diploma van de Ned. Vereeniging
tot Veredeling van het Ambacht.
Spreker brengt een woord van hulde aan
de patroons op Flakkee, aan den meester
en aan de Vereeniging die het innitiatief
nam om den leergang te houden. De heer Bak
ker uit Stellendam dankt namens de patroons
in de volgende rede voorzitter en leeraar.
Geachte Voorzitter!
Het doet my genoegen u als voorzitter
van den bona van Ned. Schilderspatroons
mijn dank te brengen. Als ook bijzonder
van mijn Collega'3 voor het goede dat ge
aan den bond hebt bewezen. Doch In hoofd
zaak de opoffering en voorspraak die ge van
Uw kant niet onthouden hebt tot het houden
van zoo'n nuttigen leergang, welken wij hier
nu gevolgd hebben. Wij zouden by het
begin van dezen leergang niet datgene ge
dacht hebben wat nu verwezenlijkt is. Daar
om nogmaals dank voor de opoffering en
toewijding van uw kant als bondsvoorzitter
maar ook als onze voorzitter. Ook U, be
stuursleden van deze leergangen, dat het
uw bezieling was en ge ook mede hebt
gewerkt om ook op Flakkee zoo'n leergang
te verkrijgen en tot een goed einde te brengen.
Dat het van onze zijde met vele opofferingen
is gepaard gegaan mag niet ontkend worden,
doch wy hebben aan de voortdurende leer
rijke lessen, ons niet onttrokken, en ze stipt
gevolgd om dat te bereiken wat ons werd
voorgedaan. Ik hoop dat het voor U vol
doening zal zijn dat wy hier gewerkt en
gestreefd hebben naar datgene wat in de
naaste toekomst van ons als patroons wordt
gevergd, dat wy hiermede mogen komen
tot bloei. Ook de leeraren van dit zoo prac-
tisch en zakeiyk onderricht, vooral U, mijn
heer Wensing, wat opoffering ge U getroost
hebt om ons dat te leeren wat het vlugste
en degelykste en wat zich het natuurlijkste
voor mocht doen. Het mocht u wel eens
voorgekomen hebben, hoe moeilijk het was,
ons te leeren en in te prenten wat tot ver
edelen en verfraaiing van het schildersvak
ons paste, en dat het van uw kant aan
geen opoffering hoe groot ook, ontbroken
heeft, ja zelfs boven lof uw taak als leer
meester geheel hebt gegeven voor ons uwe
leerlingen al mag er veel nog niet zyn, zoo
als bet uw bedoeling zou wezen. Toch zult
ge moeten instemmen dat het niet allen
gegeven is om die bekwaamheid en handig
heid, zooals door u gegeven is, in dit korte
tijdsverloop te leeren, doch ik hoop dat wat
we leerden in dit korte tijdperk van dezen
leerrijken leergang, u voldoening moge weg
dragen. Ook voor de prettige samenwerking
en animo, tusschen ons al3 leerlingen en u
als leermeester. Dat het u gegeven mag
worden nog vele jaren in dezen werkzaam
te zijn, tot heil en bloei van ons vak en van
de voor ons zoo gunstige leergangen.
Wy hopen nog zoo'n leergang te mogen
volgen, waarby u als leermeester. Ook wat
betreft boekhouden, waar ons in deze korte
lessen getoond is, wat het zeggen wil, om
de zaken en boeken zoo te regelen, wat
nuttig en gemakkelijk is voor onze zaken
en wy zoo konden boekhouden dat wij meer
overhouden dan te kort komen. En eoku,
mynheer die ons les gaf in teeken- en
schabloonentechniek, uw toewijding en lee
ring zyn ook door ons op pry's gesteld voor
het enkel tot het veelvoudige toe te ver-
hoogen, zoodat ik met deze onze wensch
ten einde ben gekomen en nogmaals onzen
dank uitbreng voor het tot stand brengen
van dezen leergang en voor de aan ons
bewezen opofferingen van de leeraren.
Moge wij allen, datgene wat ons is voor
gelegd, ten nutte maken, in ons vak, en in
bloei toenemen, en hiermede nogmaals myn
dank.
Ik heb gezegd.
Hierna verkreeg de leeraar de heer B.
Wensenk het woord en zeide: De heer van
As zeide zoo straks dat het niet gemakke
lijk was deze lessen te geven, doch les
geven aan patroons valt nog al mee als
men het een paar maal heeft gedaan, en
les geven aan patroons hier op Flakkee
was werkelyk prettig. Wy hebben hier aan
genaam gewerkt en prettig. Reeds na het
geven van een paar lessen bleek het my,
dat deze patroonsleergang zou slagen, omdat
allen hier overtuigd waren dat deze leergang
voor hun nuttig was en omdat we elkaar
begrepen. Men kon direct merken dat allen
met hart en ziel bij hun werk waren en
het is vleiend voor my, dat niemand spijt
heeft den leergang gevolgd te hebben. De
leerlingen hier hebben altjjd erkend het
recht van den meester en hy brengt aan
de patroons dank voor de aangename samen
werking. Mocht ooit op Flakkee nog eens
een nieuwe patroonsleergang gegeven wor
den dan wil hy gaarne weder als leeraar
optreden. Hij dankt allen voor de prettige
samenwerking. Hierna sloot de Voorzitter
de zoo goed geslaagde patroonsleergang.
S0MMELSD1JK- De bakkers mogen thans
weder z. g. n. mekken bakken, doch alleen
voor landbouwers.
Op 5 Dec. jl. waren in deze gemeente
aanwezig:
2473 H.L. eigenheimers.
1820 roode star.
200 blauwe eigenheimers.
175 bravo's.
60 zeeuwsche bonten.
In deze gemeente zyn regeeringserwten
en -boonen verkrygbaar gesteld. Voor bruine
boonen 21 ct. per KG. of II ct. per pond.
Voor groene erwten 22 ct. per KG. of liet.
per pond. Dinsdag 2 Januari a.s. zal regee-
ringszeep verkrygbaar gesteld worden.
Door H. van Es, onder Middelharnis is
onderhands aangekocht van K. Th. Ie Comte
een woonhuis aan het Korteweegje, door
laatstgenoemde bewoond.
Tot ouderling en diaken der Ned. Herv.
Kerk alhier zyn herbenoemd, de heeren M.
v. d. Stad en J. A. Slis, die hun benoeming
hebben aangenomen.
Tot ambtenaar le klasse, ter secretarie
te Katwijk is benoemd onze vroegere dorps
genoot D. C. O. Boekhoven, ambtenaar ter
secretarie te Hasselt.
Voor de opneming der waarde van
meubilair, ten behoeve van de heffing der
personeele belasting in deze gemeente over
het belastingjaar 1916 zyn als deskundigen
aangewezen T. Schilperoord en J. Zaayer te
Middelharnis en tot hun plaatsvervangers
P. J. Groenendijk alhier en H. M.Roodzant
te Dirksland.
Voor het ten vorige jare aangekochte
perceel land aan den Dorpsweg is door den
raad dezer gemeente een grondbedrijf vast
gesteld.
Op de op 18 Dec. jl. gehouden afslag
van 't perceel tuingrond aan de Wildemans
kreek alhier, hetwelk do vorige week is in
gezet op f 1000.—is gemijnd door den heer
J. Zaayer Pz. te Middelharnis voor f1225
en het woonhuis op het Marktveld, hetwelk
is ingezet op i4925.— is niet gemijnd.
DIRKSLAND- Bij circulaire is bekend ge
maakt dat zy, die land in gebruik hebben
op het grondgebied van Dirksland, Melissant
of Herkingen, indien zy mosterdzaad, karwy-
zaad, spinaziezaad, kanariezaad, blauwmaan-
zaad, ajuin, suikerbieten of vlas willen
zaaien, aangifte moeten doen op een der
drie gemeentehuizen der genoemde Gemeen
ten op Vrijdag 29 December van 9—12;
2—4 en 6—8 uren of Zaterdag 30 December
van 9—12 en 2—5 uren, waarde voorzitters
en secretarissen derLandbouwvereenigjngen
tot dat doel zitting zullen houden.
De keuring der landstormplichtigen
jaarklasse 1917 zal voor deze gemeente
aldaar plaats hebben op 29 December 1916
voorna. 10 uur.
By publicatie is bekend gemaakt dat
de van ouds bestaande commissie van win-
terbedeeling evenals vorige jaren op het
gemeentehuis zitting zal houden en wel op
Vrijdag 29 December 1916 des nam. 2 uur.
Genoemde commissie zal aan zoodanige
huisgezinnen waar werkelyk behoefte be
staat, ondersteuning verstrekken.
HERRINGEN. De heeren J. A. Witvliet en
E. Slis respectievelijk herbenoemd tot ouder
ling en diaken by de Ned. Herv. Kerk hebben
beide voor die benoeming bedankt.
Jl. Maandag is een gestorven rund van
A. J. den B. alhier, dat lijdende was aan
miltvuur verbrand en begraven.
Door den stalvi3scher Doornhein alhier
is op Maandag jl. een buitengewone hoeveel
heid haring gevangen.
Jl. Dinsdag zyn de straten dezer ge
meente geschuurd en ontdaan van de slijk.
STELLENDAM. De Heer J. J. Bliek te
Zuidzande, benoemd tot onderwijzer met
verplichte hoofdakte aan de O, L. School
alhier, heeft voor deze benoeming bedankt.
Gedurende de vorige week werd hier
aangevoerd 6500 Kilo garnalen, die alle aan
de pellerijen werden afgeleverd tegen 40
cent per K. G.
Eenige partijtjes haring werden verkocht
tegen 12 cent de Kilo, terwyl sardyn en
schar resp. 25 en 10 cent per Kilo opbrachten.
De alhier gehouden Unie-collecte voor
de scholen met den bybel heeft opgebracht
de som van f 175.
Voor den tijd van een jaar is tot ge
meentebode alhier benoemd de Heer Guerand
gemeente-veldwachter.
Vergadering van den raad der gemeente
Stellendam op Woensdag 20 December
des avonds 6 uur.
Aanwezig 6 leden. Afwezig de heer Kievit.
Voorzitter de Burgemeester.
Na opening der vergadering worden de
notulen gelezen en onveranderd goedgekeurd
De Voorzitter deelt mede dat de Heeren
Bliek en Straks voor hun benoeming tot
onderwijzer aan de O. L. S. hebben bedankt,
zoodat een nieuwe oproeping zal worden
gedaan
dat van Heeren Ged. Staten goedgekeurd
is terugontvangen het suppletoir kohier van
den H. O.
dat de Begrooting 1917 eveneens is terug
gezonden, doch dat deze niet is goedgekeurd.
Hierbij 'S gevoegd de mededeeling dat Ged.
Staten niet kunnen goedkeuren een begroo
ting, die met een tekort sluit, en dat wordt
gevraagd de begrooting kloppend te te ma
ken daar Gedeputeerden anders genoodzaakt
zullen zijn, art. 212, le lid der Gemeentewet
toe te passen. Ter toelichting deelen Ged.
Staten mede, dat de post buitengewone
subsidie voor onderwijs f 765 hooger mag
worden geraamd.
De Voorzitter deelt mede, dat hij na zorg
vuldige berekeningen na de meeste bezuini
ging betracht te hebben, de begrooting klop
pend heeft kunnen maken op een bedrag
van f 519 na, het bedrag der verhooging
van de jaarwedden van de gemeente-ambte
naren. B, en W. stellen nu voor dit bedrag
van f 519 op den post H. O. te brengen,
daar anders de begrooting niet in orde kan
worden gebracht. In dit bedrag van f 519
is dus ook begrepen de verhooging der jaar
wedden van de ambtenaren.
De Heer van Seters informeert of dit voor
stel van B. en W. met algemeene stemmen
is aangenomen. De voorzitter antwoordt met.
meerderheid van stemmen. De heer Holle
man zegtde heer Nagtegaal was niet ter
vergadering. Het voorstel is dus van het
overige deel van het college van B. en W.
Hij voegt er by Het is mij ook niet te
doen orrf het geld uit de zakken der gemeente
naren te kloppen, maar er is niets aan te
doen, we moeten wel. Doen wij het er niet
bij, dan zullen Ged. Staten het er wel by
doen. B. en W. kunnen dus niet anders. De
heer Holletran beeft inlichtingen van be
trouwbare zijde en zegt, dat in Den Haag
posten zullen worden geschrapt, die niet
gemist kunnen worden.
De heer van Seters zegtHet komt uit,
wat ik al zoo dikwijls heb gezegd, de Raad
is een wassen neus. Wij mogen uitvoeren,
wat de Heeren Ged. Staten voorschrijven.
Hij blijft er bü, dat er geen post van
ontvangst is tegenover te stellen en is er
dus tegen, genoemd bedrag op den H. O.