Binnenland.
belangen van het Duitsche volk zal verze
keren, maar ook iedere mogelijke waarborg
der duurzaamheid in zich zal dragen. Deze
waarborg der duurzaamheid zal eenc-rzyda
in de materiêele vredesvoorwaarden moeten
liggen, die niet aan eenig volk welk ook
iets onverdragelüks mogen opleggen en daar
door de kiem van nieuwe oorlogen inzich
zou dragen, maar anderzijds zal deze waar
borg moeten worden gevonden in de vor
ming van een nieuwe internationale rechts
organisatie, die in de plaats moeten komen
van de tot dusverre bestaande internationale
anarchie".
Voorts wordt uitvoerig uiteengezet, hoe
alleen bij 'n zoodanige internationale rechts
organisatie mogelijk is de verwezenlijking
van verschiliende hervormingen (gelijk deze
ook in het Minimum-Programma der Cen
trale Organisatie vooreen Duurzamen Vrede
worden opgenoemd)opheffing der geheime
verdragen, vermindering der bewapeningen
door internationale overeenkomst, open deur
in de koloniën, vrijheid der zee. Nadruk
kelijk wordt over de algemeens beteekenis
van een zoodanige internatinale rechtsor
ganisatie verklaard. „Deze zou ten slotte
ook een werkelijk nieuwe richting in de
inwendige politiek mogelijk maken. De
nieuwe organisatie van de wereld zou van
een vernieuwing van het geheele openbare
leven vergezeld moeten gaan".
Na aangetoond te hebben, dat een nieuwe
rechtsorganisatie op weg is te ontstaan,
wordt over Duitschland in het bijzonder
gezegd„Duitschland moet en mag zich
daarby niet afzijdig houden, laat staan te
genstand bieden aan eischen, waarvan het
duidelijk is, dat hieraan de toekomst be
hoort. Helaas hebben onverantwoordelijke
onbezonnen uitlatingen uit ons land in
ruimen kring den indruk gewekt, alsof zulk
een tegenstand van Duitsche zijde te ver
wachten zou zijn. De tegenstanders van
Duitschland hebben op handige wijze de
opvatting verbreid, alsof het Duitsche volk
alleen temidden van alle volkeren zich zou
verzetten tegen een verzekering van den
vrede door de heerschappij van het recht
en veeleer zou streven naar verzekering
van den vrede door heerschappij van het
Duitsche geweld. Dergelijke beschouwingen
hebben helaas niet alleen in de vijandelijke
landen, maar ook in de neutrale landen
veelal geloof gevonden. Als reden voor de
noodzakelijkheid van de voortzetting van
den oorlog totdat Duitschlaud onderworpen
zal zijn wordt opgegeven dat Duitschland
met dwang tot de heerschappij van't recht
gebracht moet worden."
De conclusie van de toelichting is dan
ook als volgt
„Daarom is het noodzakelijk duidelijk te
zijn en ten aanzien van de geheele wereld
vast te stellen, dat het Duitsche volk in
zjjn overgroole meerderheid niets beters
weuscht dan een vrede, die zjjn levensbe
langen waarborgt, op recht en rechtgerech-
tigheid gegrond is en door de heerschappij
van het recht verzekerd is. Wanneer dit
duidelijk wordt gemaakt, dan zal daarmede
tegelijkertijd een van de ernstigste belem
meringen voor de mogelijkheid van vredes
onderhandelingen uitden weg zijn genomen."
Van de personen, die deze petitie onder
teekend hebben, worden o. a. vermeld:
Graaf Arco, Anita Augsburg, Minna Cauer,
Prof. F. W. Förster, Hellmuth von Gerlach,
Dr. Heilberg, Lida Hf ymann, Dr. MaxLeh-
mann. Prof. Quidde, Prof. Walker Schüc-
king, Siegmund Schulze, Helene Stöcker,
Strobel, Redacteur van' de Vorwarts, von
Tepper-Laski.
Van de Oostgrens.
Wat menigeen gevreesd heeft, wordt reeds
bewaarheid. Maanden geleden was de smok
kelhandel, waarmede we bedoelen de typiscne
uitvoerfraude in alle mogelijke consumptie
en huishoudelijke artikelen, een soort smok-
kelspel. Van de zijde der belastingautori
teiten werd er natuurlijk met kracht tegen
zij had haar werkboezelaar voor en was in de
provisiekamer aan het afroomen van melk bezig
toen zij de keukendeur hoorde opendoen en voet
stappen in de keuken vernam. Ellen ging dadelijk
zien, wie het was, en daar stonden Alice en de
oude heer Marshman voor haar! (lij was voor
nemens Alice den volgenden ochtend mee naar
huis te nemen, en hij verlangde Ellen ook mee
te nemen, en nu waren zjj gekomen oin haar
te vragen. Ellen wist, dat het onmogelijk was,
dat is te zeggen, dat het niet redeijjk zjjn
zou, en dat zeide zij ook; en zjj bleef bjj haar
besluit, niettegenstaande den ernstigen blik van
Alice en het aanhouden van Mijnheer Marshman.
Het kostte haar wel eenige moeite, en de tranen
kwamen haar in de oogen. Zij moesten het even
wel opgeven. Mijnheer Marshman wilde nu ook
graag weten, waarom zjj zulk een groot boeze
laar voorhad; Ellen nam hem dus naar de pro
visiekamer en liet hem zien, waar zjj aan bezig
was. Hjj wilde haar eenige pannen met melk
zien afroomen. en lachte hartelijk om haar;
ofschoon het niet te ontkennen was, dat hij al
dien tijil verwonderde oogen opzette. En toen
hjj weder heenging, hield hij haar in zijne armen
en kuste haar herhaaldelijk, terwjjl hjj zeide,
dat hjj haar nog den een of anderen dag van
hare tante zou wegnemen, zoodat zjj haar niet
meer bij zich zou hebben. Ellen stond hen na
te staren, totdat zij uit het gezicht verdwenen
waren, daarop ging zjj naar hoven en schreide
bitter.
Het boterkarnen werd Ellen weldra te inoeiljjk
geageerd. Maar het groote publiek keek het
spelletje aan met een zekere instemming
en sprak er over met iets vergoeljjkends.
Ook de geestelijkheid, anders direct ingrij
pend waar de goede zeden in het algemeen
of 'de moraliteit van het individu gevaar
kunnen loopen, stond ditmaal niet op de
bres. Smokkelen was nu eenmaal een zoo
zeer ingeburgerde liefhebberij onder de
grensbewoners, dat men er niet veel kwaads
van kon zeggen.
Te laat heeft men ingezien, dat het smok
kelen van tegenwoordig iets geheel anders
is geworden dan de vroegere kalm voort-
kwjjnende invoersmokkel ooit geweest is.
Niet alleen manuen, ook vrouwen, maar
vooral kinderen legden zich toe op het
plegen van handelingen strjjdig met de
landswet, strjjdig ook, in dit geval, met het
landsbelang. De mannen lieten hun geregel-
den arbeid iu den steek, werkten eens als
het bun lustte en speelden den luilak van
gemakkelijk en royaal verdiend smokkel
geld. De vrouwen verlieten reeds in den
vroegen morgen de woning, sjouwden rond
van winkel naar winkel om waren bjjeen
te halen of reden per tram of trein naar
naburige plaatsen om winkelwaar voor de
Duitschers te koopen.
De kinderen droegen aan van den ochtend
tot den avond, rookten sigaretten en kauw
den chocola, gekocht van de gul uitgedeelde
groschen. Aan de stations posteerden ze
zich om de vaders of moeders in den trein
te waarschuwen, als de kommiezen voor
contróle precent waren; behendig reikten
ze hem de spoorkaartjes toe om aan een
volgend station een kans te kunnen wagen.
Langs de spoorlijn holden ze, om de pakjes
op te zoeken, die broers of zusters op vooraf
bepaalde plaatsen uit den trein kieperden.
Kortom, er ontstond een leventje in de
arbeidersgezinnen, zoo geheel afwijkend van
hetgeen de steeds kortgehouden menschen
gewend waren, dat het leek of de wereld
op zjjn kop ging staan. Lekker eten en
drinken, snoepen en mooie kleeren, 't waren
de rubrieken die de hoogste cijfers aanwezen
in de huishouduitgaven. Achterstraatmeisjes,
ze droegen zjjden kousen. Men kan dit niet
erg vinden, maar 't was jammer, want ze
bergden er... stukken DobbeLmans-zeep in,
als ze per trein, tweede klasse, van een
B. U. K.-reis terugkeerden.
De weelde steeg den menscben naar het
hoofd. Tal van werklieden verlieten hun
patroon of kwamen op zoo ongeregelde
tjjden des morgens op het werk, dat ze
ontslagen moesten worden. Maar toen gin
gen ook aan de besturen der Yakvereenigin-
gen de oogen open. Niet alleen dreigde een
verzwakking van de organisatie, er zijn
Vereenigingen, die dertig en meer leden
moesten schrappen, omdat ze hun vak
hadden vaarwel gezegd en het smokkel
bedrijf hadden opgevat maar men ge
voelde, waar zoo talloos velen uit den
band gingen springen, dat het gevaar voor
een algemeene moreele inzinking in de
grensplaatsen niet denkbeeldig was. „Het
Katholieke Volk" is voorop gegaan om te
waarschuwen tegen het voortwoekerend
kwaad van dezen tegenwoordigen smokkel
handel. En telkens opnieuw wordt er nu
gehamerd op ditzelfde aambeeld. De Vakver-
eenigingen hebben gehoor gegeven aan den
roepstem om den smokkelhandel te helpen
bestrijden. Hier in de omgeving ging het nog
wat schoorvoetend. In arbeiderskringen
wrokt het namelijk nog na, dat de patroons
in de eerste oorlogsdagen direct het loon
inkortten met dertig procent en slechts na
langen strijd die percentage terugbrachten
tot vjjftien. Geringer verdiensten, gepaard
aan het stijgen der levensmiddelenprijzen
drongen de arbeiders er toe, om in den smok
kelhandel hel tekort op de inkomsten terug
te vinden. Aldus was hun redeneering. De
patroon is door zijn daad de aanleidende
oorzaak geworden,dat velen het rechte spoor
verlieten. Maar,zeggen ihansdeLimburgsche
Vakvereenigingen, al erkennen we het feit
dat veel van onze leden noodgedrongen het
weinig nobele smokkelbedrijf gingen beoefe-
om te beheeren, zoodat Jane Huff en Jansje
Hitchcock bij beurten verzocht werden, te komen,
om er het zwaarste van op zich te nemende
werkzaamheden in de provisiekamer bleven nog
steeds voor rekening van Ellen, daar Juffrouw
Fortuua niet wilde hebben, dat er iemand in
kwam. Het was haar echter reeds eene groote
verlichting, dat zij haar zooveel uit de hand
namen menigmaal deden zij ook nog andere
kleine karweien voor haar. Als Ellen een ledig
oogenblikje had, liep zij veeltijds de plaats over
naar de schuur, of z(j liep den tuin rond, of
naar de beek, en vergastte zich aan de liefelijke
lucht en de verrukkelijke gezichten, die haar
vroeger nooit zoo heerlijk voorgekomen waren.
En als zij somtijds eens een half uurtje vóór het
theedrinken kon vinden, nam zij gewoonlijk haar
boek en ging aan de voordeur op den drempel
zitten, of op den grooten steen onder den appel
boom, die op de binnenplaats stond. Dat waren
heerlijke half uurtjes. In het eerst wist Ellen
niet, hoeveel reden zij had om met hare Christens-
reize verblijd te zijn zjj zag wel, dat het een
fraai exemplaar was, mooi ingebonden en met
fraaie plaatjes. Maar toen zjj het verder inzag,
vond zij het gansehe boek door op den kant of
onder aan de bladen velerlei aanteekcningen van
het fraaie handschrift van Jan. Hoe dierbaar
Ellen het boek en de gever waren, toen zij die
heerlijke aanleekeningen vond, is onmogelijk Ie
beschrijven. Zjj hield het, naast haar rood bijbel
tje, voor haar grootstcn schat.
nen, we blijven de smokkelhandel ten scherp
ste afkeuren, we verfoeien dezen sluikhau
del, die de menschen verlaagt, die hen eer
en gezondheid op het spel doet zetten en die
schade doet aan familie- en gemeenschaps
belang.
Of het thans, nu het feitelijk reeds te laat
is, nog baten zal, dat de Vakvereenigingen
op aanstichting van „Het Katholieke Volk"
een beroep doen op de geestelijkheid, op de
pers, de ouders, de overheden om te helpen
uit alle macht het smokkelen tegen te gaan,
het is te hopen, maar valt te betwijfelen.
Er schuilt wellicht eenige overdrijving in
de bewering van het „K. V." dat deze smok
kelhandel een ware ramp wordt voor ons
land, ook voor den werkman en z(jne orga
nisatie. Maar deze bewering bevat waarheid,
als zü, zonder generalisatie, wordt uitgespro
ken ten aanzien van tal van industrieplaat
sen langs onze Oostgrenzen. Want dat het
zedelijk peii in het Limburgsche reeds ter
dege is gedaald, blijkt niet alleen uitdeonver-
schilligbeid, waarmede men zijn drie of vier
weken gevangenisstraf voor grensfraude gaat
uitzitten, maar ook het sterk toenemen van
het aantal inbraken en diefstallen. Feiten,
welke tot dusver nog; meest in verband zijn
te brengen met de schaarschte aan smok
kelwaar en de ambtelijke bemoeilijking om
de goederen machtig te worden (de meeste
inbraken hadden plaats in kruidenierswin
kels), maar die weldra zullen blijken een
nauw verband te gaan houden met de zucht
naar geld, om op de eenmaal aangenomen
wijze te kunnen voortleven.
Men meene niet, dat we in het bovenstaan
de hebben overdreven. Als een plaatselijk
wisselkantoor in een gemeente van vijf a
zes duizend zielen week aan week in dezen
tijd, van de geregelde handel op het buiten
land vry wel stilstaat en nog slechts weinig
Hollandscbe arbeiders in Duitschland gaan
werken, voor bedragen van vijftig tot zeven
tig duizend Mark omwisselt, dan valt het
niet moeilijk een conclusie te trekken.
K.
Opkomst landstorm.
(Officieel). Zooals reeds is bekend gemaakt,
zullen in het tijkvak van 16—20 December
a.s. worden ingelijfd de dienstplichtigen van
de miliüelichting 1917, bestemd voor het
eerste bataljon van een der regimenten in
fanterie. Tegelijk met die ploeg zal ook een
groep landstormplichtigen van de jaarklasse
1909 in dienst worden gesteld. Tot deze
groep zullen behooren de voor de infanterie
bestemde landstormplichtigen wier geslachts-
namen beginnen met een der eersteletters
van het alphabet. Waarschijnlijk zullen het
de letters A G zijn, die voor opkomst in
December in aanmerking komen. De rest
van de jaarklasse 1909 zal voor het grootste
deel in de eerste dagen van Februari 1917
moeten opkomen.
Groentenveilingen
Zooals men weet, moeten tengevolge van
de nieuwe regeling van den groectenuitvoer,
alle soorten groenten, welke met consent
mogen worden uitgevoerd, door een veiling-
verklaring gedekt zijn. Al wat in voorkoop
verkocht is, moet dus nog een veiling pas-
seeren, anders worden er geen consenten
afgegeven. De exporteurs mogen echter niet
de geheele hoeveelheid groenten, welke zij
in voorkoop hebben gekocht, in één keer
veilen, doch telkens niet meer, dan zy rede
lijkerwijze, ten genoege van de betrokken
veilingbesturen, kunnen aantoonen, gedu
rende een week te moeten uitvoeren. Wordt
door de exporteurs in strijd hiermede ge
handeld, dan zullen tegen hen strenge maat
regelen genomen worden.
Het is gebleken, dat op verschillende vei
lingen producten worden geveild, welke on
der het gebied van een andere veiling zjjn
geteeld of opgeslagen.
Dit is in strijd met de bedoeling, welke
bjj deze regeling voorzat, n.l. dat de groen
HOOFDSTUK IX.
Bruintie.
Na verloop van eenigen tijd vertoonden zich
teekenen van beterschap bjj Juffrouw Fortuna,
en eindelijk tegen het laatst van April was zij
in staat beneden te komen. Deze gebeurtenis was
allen welkom, om verschillende redenen; zelfs
aan Nancy begon hare eentonige levenswijze te
vervelen, en zij haakte naar verandering. Ellens
vreugde verminderde echter weldra bij het
vreeseijjk rondsnuffelen, dat er thans plaats had.
Juffrouw Fortuna was nog genoodzaakt, hare
handen te laten rusten maar liare oogen deden
dubbel werkzij wisten doorgaans van geene
luiheid, ,en het scheen Ellen toe, alsof ze ver
goeding zochten voor al die weken van gedwon
gen rust. O, die oogen Er werd stof gevonden
waar Ellen nooit eenig bewjjs daarvan gezien
had, de dingen zagen er verschrikkelijk uit,
hetgeen Ellen nooit had kunnen bemerken
wanorde en morsigheid hadden de overhand ge
kregen, waar Ellen het in waarheid niet zagen
ook volstrekt niet wist, hoe zy het verhelpen
zou, er werd verkwisling voorondersteld,
waar deze niet was, en zjj werd van onacht
zaamheid beschuldigd,-waar zjj veeleer verdiende
geprezen te worden. Juffrouw Fortuna, die onge
duldig verlangde weder alles onder haar beheer
te hebben, en toch nog niet in staal was zelf
iets te doen, liet Nancy en Ellen loopen en
.aiweer oc„.
MUNSTERGELEEN, 6 Nov. Een zekere
L. D. alhier, werd Zaterdagavond omstreeks
11 uur, in de z.g. Graafheide, door een schot
van de rijksambtenaren getroffen, omdat hij,
deel uitmakende van een bende smokkelaars,
die een zestal koeien over de grenzen wilden
voeren, op het haltgeroep der rijksambte
naren niet bleef staan. De koeien werden
aangehouden. Den getroffene vond men Zon
dagmorgen dood liggen in de allée van den
heer Lembij in de Graafheide. De man, die
weduwnaar is. laat een kind na. Hij was
31 jaar oud en was van plan spoedig weder
in het huwelijk te treden.
THORN. 6 Nov, In de afgeloopen week
kwam in een weide alhier een rund van een
inwoDer dezer gemeente in aanraking met
den electrischen draaa. Het beest, dat ter
stond doodelijk getroffen neerviel, lag op
Hollandscb grondgebied. Niettegenstaande
dat sloten de Pruisen terstond den stroom
af én maakten zy zich gereed zien 't rund
toe te eigenen. Gelukkig was een tweetal
soldaten ter plaatse, die den Pruissen be
letten hun plan uit te voeren. Aan den toe-
gesnelden eigenaar vaD het dier boden de
Duitschers tevergeefs 200 mark voor het
canaver.
Het vleesch is intusschen voor de con
sumptie afgekeurd.
In den slaap beroofd. Een landbouwer
van Laudermate had Maandagavond te Ter
Apel by verschillende herbergiers wat te
veel Schnaps gebruikt en raakte op zyn weg
naar huis „buiten westen
Hij sliep in maar bij zijn ontwaken mistte
de man zijn portefeuille met pl.m. 3000 Mark
(papiergeld) zooals hij de politie mededeelde.
In verband met dezen diefstal is in hechte
nis genomen zekere H., een gevaarlijk per
soon, oud bekende van de justitie.
draven, totdat beiden haar maar weder in bed
terugwensebtenen zelfs Van Brund knorde,
dat, om Ellen er voor te beloonen, dat ze zoo
bleek en mager geworden was, hare tante er op
bedacht scheen te zijn, haar ook van het weinige
vleesch. dat er nog op hare beenderen gebleven
was, te berooven. Het viel haar moeilijk te
dragen, juist nu zij gemeend had, het gemakke
lijker te zullen krijgenook werden haar geduld
en haar humeur meer op de proet gesteld dan
in al die vcrloopen weken. Doch was er ook al
weinig voldoening te smaken met hare tante te
behagen; zoo wenschte Ellen des te vuriger God
te behagen; zij bestreed haar kwaad humeur,
bad veel, en ofschoon zij zich heimelijk dikwijls
beschuldigde, zoo bracht zij toch die week zoo
danig door, dat zij de bewondering van Van
Brund opwekte, en zelfs het geweten van hare
tante een weinig trof. Eer de week ten einde
was, begon Juffrouw Fortuna, zooals zjj zich uit
drukte, alles weder aan te vatten. Ellens werk
zaamheden verminderden, en het huishouden
kwam weder op den vorigen voet.
Wordt vervolgd
