SNIETPOEDER
FIRMA VAN
Aan- cn verkoo en Advertentieblad voor Overflakkee en Goedereede
papier, «nevens opgenomen de „ONZE EILANDEN'
J. J. NIPIUS
JXo. I
H.H. LAND
levert P. KASTEL
Verzilvering van eoi
Bezorgt polissen van Bi
Levensverz
DE WIJDE, WIJDE WERELD
Zaterdag I November 1916.
Wageusmeer i
MIDDEL
KANTOOR GEVEST
Telegr.-adres OUDGAARDEN.
Verstrekt bi
DAG.
IPlaatst geld.»
mei 10 dagen opzegging,
met 1 maand
>St
f 0,50.
0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid vau de Tweede Kamer Staten-Cmeneraat,
VfiBAVEKUtfiE.
Vit gave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te IliddeUiarnlji.
6 regels
Prijs der Advertentiën van 1
Iedere regel meer
G-roote letters naar plaatsruimte.
Driemaa) plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
f 0,50
0,10
Correspondentschap le klas^g^
Verwisselingskas geopend Za
en Advertentiën te adresseeren aan ds Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkenj te Middelharnis.
Overig»
Liau ïs'HëX nuoüzaaèuj»
de hoogte is van en zich
plaats
de redacteur op
wijden Kan aan de plaatselijke toestan
den. Nu ik sinds jaren Flakkee heb
verlaten, is m.i. in het belang van het
blad de tijd gekomen, dat de redactie
aan andere handen wordt toevertrouwd.
Moge „Vooruit" in den strijd voor de
vrijzinnige zaak zich in de toekomst in
toenemende mate verheugen in de be
langstelling der vrijzinnigen.
W. DE JONCJ.
De vrijzinnige partijen worden in don
laatsten tijd wel zwaar getroffen. Met
dr. Bos ging een der nobelste mannen
heen, welke de vrijzinnige idee voor
stonden. Thans verliezen de vrijzinnigen
in mr. Tydeman één der meest hoo;
staande mannen in de vrijzinnige ge
lederen. Vrijdag nog maakte hij aan
teekeningen voor de repliek op de rede
van minister Cort van der Linden,
Zaterdag eindigde de dood het ieven van
den nobelen staatsman. In December zou
hij zijn zilveren jubileum als Kamerlid
hebben gevierd. Het heeft niet zoo mogen
zijn. Midden in den politieken arbeid is
hij weggerukt geworden. Een diepe ont
roering beving ieder vrijzinnige, toen
Zondagmorgen de bladen het bericht van
zijn verscheiden meldden. Wie het poli
tieke leven meeleeft, weet, dat met mr,
Tydeman één der steunpilaren der vrij
zinnige concentratie is heengegaan. Zijn
FEUILLETON.
DOOR
ELIZABETH WETHERELL.
Geaathoriaeerde overdruk tan het gelijknamig boek, Ter
schenen hfj de Firma D. BOLLE te Rotterdam.
67)
Sa het eten waren er weder andere bezighe
den te verrichten. Nancy had vergeten, een pot
met water over te hangen om de borden af te
wasschennadat /.ij dus het eten in de provisie
kamer geborgen had, terwjjl het water heet werd,
warmde Ellen wat gerstewater, en bracht het
met een bord met beschuit naar loven bij hare
tante. Maar Juffrouw Fortuna zeide, dat het
gerstewater haar verveelde, dat Z(j het niet lan
ger kon gebruiken; zjj moest dus wat melksoep
hebben: en zjj gaf aan Ellen de noodige aanwij
zingen, hoe zij ze klaar moest maken. Ellen
zuchtte slechts, terwijl zij met. haar versmade
kom gerstewater naar beneden ging, en begon
nu haar best te doen om de begeerte harer
tante te vervullen. De eerste schotel met melk
liet zjj aanbranden; al weder een zucht en op
nieuw beproefd; meerdere zorg had ditmaal
een geweDScht gevolg, en Ellen had de voldoe
ning. te zien, dat hare tante volkomen met haar
maaltjjd tevreden was.
werk is het geweest, dat de vrijliberalen
kozen voor Algemeen Kiesrecht en de
Ouderdomswet, zijn invloed is het ge
weest, die de vrijliberale fractie het
concentratieprogram deed aanvaarden.
Hij heeft een zwenking zijner fractie
naar de Christelijk-Historischen weten
te voorkomen en met vasten hand zijn
partij geleid in de baan der vrijzinnige
gedachte. Rusteloos heeft hij gearbeid
voor de liberale idee. Onvermoeid streed
hij voor de openbare school en de kamer
handelingen getuigen in tallooze door
wrochte redevoeringen van zijn groote
lieide voor het Openbaar Onderwijs.
Voor de landsverdediging heefthij telkens
weer een warm woord gesproken. Rede
naar in den eigenlijke zin des woords
was de heer Tydeman niet, doch zijn
altijd logisch betoog wekte steeds de
belangstelling der kamer, waar hij een
man was van buitengewoon groot gezag.
De rechterzijde wist dat zij in hem een
geduchten tegenstander had, doch zijn
hoog karakter had hem den eerbied van
allen verzekerd. In een jaar tijds zijn
aan de vrijzinnigen twee hunner eor-
rypheeën ontvallen, wier leiding in de
kamer zoo uiterst moeilijk kan worden
gemist. Een eerbiedig woord van hulde
past ons bij de nagedachtenis van dezen
grooten vrijzinnige, die een gued deel
zijner levenstaak wijde aan de vrijzinnige
zaak.
Hij zal bij ons allen in dankbare
herinnering voortleven.
De Stand van Zaken.
Minister Cort van der Linde heeft
Vrijdag zijn groote rede gehouden ter
beantwoording van het 30 tal sprekers,
die bij de Algemeene Beschouwingen
over de Grondwetsherziening het woord
hebben gevoerd. Wat het Vrouwenkies
recht betreft, weigert de minister een
stap verder te gaan dan de regeerings-
voorstellen. Vastlegging van het Vrou
wenkiesrecht in de Grondwet is dus
uitgesloten. Het amendement Troelstra
Toen zij met de ledige kom beneden kwam,
had Nancy reeds een stapel borden afgewasschen,
en Ellen nam den vaatdoek om ze af te drogen.
De oude Juffrouw Montgomery, die den gansehen
dag bijzonder bedaard was geweest, legde nu
haar breiwerk neer en vroeg, of Ellen haar wat
wilde komen voorlezen.
Terstond grootmoeder, zoodra ik hier
gedaan heb.
Ik ken iemand, die vermoeid is, zeide
Nancy. Wil ik u eens wat zeggen, Ellen?
ge zoudt beter doen spek mee te eten; ge kunt
niet op aardappelen werken. Ik ben nog niets
vermoeid. Daar komt al weer iemand aan de
deur! Doe schielijk open, wilt gel mijne handen
zijn nat. Ik wilde toch wel eens weten, waarom
de menschen niet kunnen binnenkomen,zonder
zooveel moeite te veroorzaken.
tiet was alweder Thomas met een pakje voor
Ellen, dat zooeven gekomen was, zeide hjj, en
Juffrouw Alice meende, dat zjj het gaarne ter
stond zou willen hebben. Ellen bedankte haar
en ook hem met een gelaat, waarvan alle tceke-
nen van vermoeidheid verdwenen waren. Het
pakje was verzegeld, en liet adres van eene
hand, die zjj zeer goed kende. De vingers brand
den haar om het zegel open te breken, maar
zij wilde het daar niet openmaken, noch haar
werk onafgedaan laten; zjj ging voort met be
vende handen en ee; kloppend hart de borden
af te drogen.
Wat is dat? zeide Nancy, wat verlangde
Thomas Grimes? Wat hebt ge daar gekregen?
van Leeuwen, die vastlegging vragende,
heeft de minister onaannemelijk ver
klaard. Het amendement heeft de beer
Troelstra thans in een motie omgezet,
luidende; „De Kamer, van oordeel, dat
invoering van het algemeen vrouwen
kiesrecht voor de vertegenwoordigende
politieke lichamen een dringende eisch
des tijds is, gaat over tot de orde van
den dag." Al brengt deze motie het
vrouwenkiesrecht geen stap verder, zij
geeft de voorstanders van het vrouwen
kiesrecht gelegenheid zich in de Kamer
uit te spreken.
Wat het mannenkiesrecht betreft, be
paalt de oppositie tegen het regeerings-
voorstel tot één kamerlid: de heer Van
Idsinga. Hij weigert beslist zijne mede
werking tot de grondwetsherziening.
Over art. 192, het onderwijsartikel is
men nog niet tot overeenstemming ge
komen. Medere leden stellen als eisch,
dat in het Grondwetsartikel betere waar
borgen voor het bestaan der Openbare
School zullen worden gesteld. Het is
niet onwaarschijnlijk dat het amende
ment Van Raalte de brug zal worden,
over welke de tegenstanders tot elkaar
komen. De voorstanders der openbare
school dringen terecht er op aan, dat de
redactie van het Grondwetsartikel duide
lijk zal uitdrukken, dat het de taak der
overheid blijft er voor te zorgen, dat als
regel overal een Openbare School is en
uitzonderingen op dien regel door den
wetgever moeten worden vastgesteld.
Wat de waarborgen van deugdelijk
heid betreft, wij kunnen dus begrijpen,
dat rechts bezwaar maakt tegen den
term „gelijke" waarborgen. Het karakter
van het bijzonder onderwijs is nu een
maal een ander dan dat van het open
baar. De vrijheid van richting zal zich
niet altijd verdragen met „gelijke" waar
borgen. Wat wel geëischt mag of liever
moet worden, is dat het bijzonder onder
wijs aan even hooge eischen van deug
delijkheid zal moeten voldoen als het
openbare. Tegen dergelijken eisch zal
rechts zich niet kunnen verzetten.
De Algemeene Beschouwineen loopen
deze week af. Bij de behandeling der
artikelen zullen de verschillende kwes
ties uitvoeriger aan de orde komen.
De kansen der Grondwetsherziening
staan o.i. gunstig en gelukt het bij art.
192 een betere redactie te vinden, dan
is haar welslagen vrijwel verzekerd.
NEDERLANDSCHE ANTI-OORLOG RAAD.
Ik weet het niet, zeide Ellen glimlachende;
iets goeds, geloof ik.
Iets goeds? Is het iets om te eten?
Neen, zeide Ellen, ik bedoelde niet iets
om te eten, toen ik zeide, dat het iets goeds
was; dat zijn niet altjjd de beste dingen geloof ik.
Ellen zag tot bare groote blijdschap, dat hare
grootmoeder het lezen vergeten had, en met
het hoofd tegen den schoorsteen geleund een
slaapje deed. Zjj zette dus de borden weg, nam
haar pakje op en snelde naar boven. Zij hield
zich verzekerd, dat het van Doncastergekom< n
was, en zjj had geljjk. Het was een fraai exem
plaar van Des Christens reiee naar de eeuwig
heid, op de eerste witte bladzijde was ge
schreven: „Aan mijne kleine zuster Ellen Mont
gomery, van J, H;" en in liet boek lag een
brief.
Ellen bleet langen tjjd boven, en toen zij be
neden kwam was het met roodgeweende oogen.
Juffrouw Montgomery was nu wakker en
vroeg weder om haar iets voor te lezenen zij
en Ellen waren drie kwartier alleen met den
bjjbel bezig. Nancy was inmiddels beneden bezig
met het melkgoed af te wasschen. Toen hare
grootmoeder baar ontsloeg, moest Ellen naar
bare tante gaan zien; toen dat gedaan was,
ging zjj naar de provisiekamer, om de melk af
te rooinen en de pannen gereed te zetten voor
de avondtnolk. Hot was nu vjjf uur, en Nancy
kwam met de mand met de droge wasch binnen;
het gezicht daarvan veroorzaakte Ellen eene
onaangename gewaarwording, daar zjj spoedig
Een Duitsche petitie aan den Rjjksdag.
De Duitsche Zentralstelle „Völkerrecht"
heeft een petitie met ongeveer 170 hand-
teekeningen aan den Duitschen Rijksdag
gezonden, waarin den Rijksdag wordt ver
zocht,
„als den w&nsch van den Rijksdag en van
het Duitsche volk uit te spreken, dat de
vrede die een einde aan dezen oorlog
zal maken, niet alleen vanzelfsprekend
de belangen van bet Duitsche volk, de on
afhankelijkheid van zijn politiek bestaan,
de integriteit van den vaderlandschen
grond, de vrijheid van zjjn economische
ontwikkeling zal verzekeren, maar tevens
iedere beschikbare waarborg van duur
zaamheid in zich zal dragen.
Dientengevolge zal de Rijksdag in het
bijzonder moeten .verklaren, dat „1, de
komende vrede, om niet den kiem van
toekomstige oorlogen in zich te dragen,
aan geen volk onverdraaglijke voorwaar
den moet opdringen, in het bijzonder geen
annexatie's moet bevatten, die den vrijen
wil van een bevolking geweld aandoen,
oftewel inbreuk maken op de zelfstandig
heid van stateu die onafhankelijk waren.
2, tevens echter de komende vrede, om
'n duurzame vrede te zijn, de grondslagen
moet leggen voor een nieuw volkenrecht,
door het scheppen van een organisatie tus-
scben de verschillendestaten, die waarber-
borgen biedt voor vreedzame beslechting
van toekomstige internationale geschillen,
langs den weg van geregelde welwillende
bemiddeling of van rechterlijke beslissing"
Aan de petitie is een uitvoerige toelich
ting toegevoegd, welke aldus begint; „De
gezamenlijke openbare meening in Duitsch-
lanü eischt, dat de vrede die een einde aan
dezen oorlog maakt niet alleen de levens-
moest ingevocht en opgerold worden, om den
volgenden dag gestreken te kunnen worden.
Toevallig echter kwam nu juist Jane Huff met
een goede hoeveelheid warme suikerkoekjes
voor de thee, en toen zjj hef waschgoed zag
was zij zoo vriendelijk, het zelf in te vochten'
en in elkander te rollen. Dit gaf Ellen moed,
een plan ten uitvoer te brengen, dat zij reeds
lang had willen volbrengen, en wel het geheele
huisgezin te vergasten op eieren, op dc wijze
zooals Margaretha ze klutste; nadat de melk
afgeroomd en weggezet was, begon zij er mee.
terwijl Nancy de tafel gereedmaakte. Er werd
een kolenvuur aangelegd, en de pan er op gezet
de eieren er in gebroken, peper en zout er op
gestrooid- en nu begon zij ze behoedzaam te
klutsen, zooals zij dat Margaretha had zien doen.
Doch in plaats dat het goed uitviel, bleven de
eieren ongelukkig in de pan vastzitten eb ver
brandden. Ellen was geheel onthutst.
Hoeveel boter hebt ge er in gedaan? zeide
Van Brund, die binnen gekomen was, en er naar
stond te kijken.
Boter! zeide Ellen, opziende; och, die heb
ik geheel vergeten. - die had ik er in moeten
doen, niet waar? dat spijt mij.
Dat is niets, zeide Van Brund, laat u dat
niet, spjjtcn. Hier, Nancy, maak even de pan
schoon, dan zullen wjj liet nog eens beproeven.
Ditmaal vielen dc eieren zeer goed uit en het
avondeten was bijzonder naar ieders sniank.
Een paar dagen later had z(j een harde proef
te doorstaan. Het was laat in den namiddag,