„VOORUIT
TWEEDE BLAD
No. 34.
5 Juli 1916
Plaatselijk Nieuws.
Buitenland.
5
99
M1DDELUARNIS- Te Vlaardingen is binnen
gekomen de vischsloep „Voorlichter" sch.
J. de Korte, met 16 last haring.
In het 2de kwartaal 1916 zijn door de
schutsluizen alhier geschut 310 vaartuigen,
met een inhoud van 330TT tonnen.
Maandagavond kreeg het zoontje van
KI. Vroegindewey een slag van een paard
in het gezicht. Bloedend verwond werd hij
naar Dr. Cleyndert gebracht, door wien de
noodige hulp werd verleend.
Het zoontje van A. v. d. Bos viel Za
terdag in de kaai, het werd gelukkig in
tyds op het drooge gebracht.
Het zoontje van A. Kryger had het
ongeluk te vallen en een arm te breken.
SOMMELSDIJK- Tegen A. G. wonendealhier
is proces-verbaal opgemaakt wegens mis
handeling van M. V. huisvr. van L. W.,
terwijl tegen laatstgenoemde M. V. proces
verbaal is opgemaakt wegens huisvrede
breuk.
De fairbanken No. 1 en 2 in eigendom
toebehoorende aan de Gemeente zijn, na ge
houden onderzoek, goedgekeurd.
Door bewoners van de Voorstraat alhier
is aan den Raad dezer Gemeente een verzoek
gericht tot wijziging van art. 70 der Politie
verordening betreffende schuren der straten.
Het verzoek houdt in de straten eenmaal
per maand te schuren, en op iederen Vrijdag
de straten te vegen, nadat ze behoorlijk
met water zijn besproeid.
Belanghebbenden worden attent ge
maakt op het doen plaats hebben van ijk
en herijk van maten en gewichten in deze
Gemeente. Deze zal plaats hebben op Don
derdag 5, Vrijdag 6 en Zaterdag 7 Julia.s.
Zondag 9 Juli, 's morgens 9.45 ure, zal
voor de Vrijz.Herv. optreden Ds. P. Eldering,
Predikant te Rotterdam, in de zaal van den
heer S. van Leeuwen, aan den Langeweg,
alhier.
Op Vrijdag 14 Juli a s. zullen de leer
lingen der Openbare Lagere School alhier
het jaarlijksch uitstapje naar Rotterdam
maken.
Tegen A. S. wonende te Dirksland is
procesverbaal opgemaakt wegens vernieling
van andermans goederen.
Door Mej. Joppe v. Weel alhier werd
aan de Wijkverpleging een bedrag van f 100
geschonken en aan het Groene Kruis een
bedrag van f 55.
Dit tastbaar bewijs van belangstelling
wordt door de besturen op hoogen prijs
gesteld.
Bjj eenige winkeliers is door den
Burgemeester dezer gemeente ingevolge
opdracht soda opgevraagd wegens verval-
sching van dat artikel.
Wegens vlekziekte moest van A. Vroeg-
indeweij een varken geslacht worden, waar
van het vleesch voor de comsumptie is
goedgekeurd.
Ook zijn vanWed.M.KnapeenG.BreurMz,
een varken aan deze ziekte bezweken.
HERRINGEN- Tot volontair onderwijzer
aan de bijzondere school te Lemmer (Pr.)
is benoemd de heer M. J. Eelderink alhier.
De fairbank alhier is verleden week
onderzocht en in orde bevonden.
Wegens gebrek aan de noodige werk
krachten; moesten alhier een paar schepen
met grint door werkvolk uit een naburige
gemeente, gelost worden.
STELLENDAM. Gedurende de vorige week
werden alhier aangevoerd 28 500 K.G. gar
nalen. Van drie vaartuigen ging de vangst
naar het buitenland. De rest werd geleverd
aan de pellerijen.
De prijzen te Londen liepen van f 6 tot
f 7 per mand.
Gedurende de vorige maand werden
aan het Postkantoor alhier behandeld206
Binnen- en 71 Buitenlandsche telegrammen,
192 telephonische gesprekken en 18 oproep
berichten.
Vergadering van de Visschersvereeniging
„Eensgezindheid" te Stellendam op
Woensdagavond 28 Juni in het Hotel
van Mej. de Wed. Kniips.
De Voorzitter opent de vergadering, waar
na de Secretaris mededeelt, dat slechts 2
punten op de agenda zijn vermeld, n 1. 10.
Aankoop van visscherijbenoodigdheden, en
2°. Bespreking van maatregelen tegen het
leveren van kleine garnalen, zoodat de ge
wone werkzaamheden dezen keer niet zullen
plaats hebben.
Nadat breedvoerig is gesproken over de
duurte, den voorraad en de kans op levering,
wordt nog een partij katoen besteld. De
Secretaris deelt nu mede, dat in overleg
met den Heer Inspecteur der Visscherij,
den Heer Brouwer, die mede ter vergadering
aanwezig is, werd besloten op deze verga
dering het leveren der kleine garnalen te
bespreken. Werd voorheen door alle visschers
afgekeurd, dat een enkele maal uitziftsel
voor veevoeder werd aan wal gebracht,
thans is hierin een algeheele verandering
gekomen. Eerst werd door enkele visschers
wat uitziftsel aan de eenige vischmeelfabriek
geleverd. Nu er een tweede fabriek is bijge
komen, is het regel geworden, dat alle kleine
garnalen, die vroeger overboord werden
geworpen, opdat deze later geschikt zouden
zijn voor de consumptie, worden geleverd,
öf aan de vischmeelfabrieken, öf aan den
eendenboer, öf worden gebruikt voor be
mesting. Dat de visscher op deze manier
zijn eigen glazen ingooit, is duidelijk. De
Secretaris der Goereesche Visschersvereeni
ging, de heer Troost, wijst op het verschil
in vangsten van voorheen, toen des zomers
geen garnalen werden gevangen en die van
thans, nu het geheele jaar door wordt ge-
vischt. Als voorbeeld neemt hij ook nog de
steur en andere vischsoorten en keurt het
af, dat het uitziftsel aan wal wordt gebracht.
Vervolgens krijgt de Heer Brouwer, In
3pecteur der Visscherijen het woord en wijst
er op, hoe onverstandig en verkeerd het is,
die kleine garnalen aan te brengen. Hij zegt,
dat het kwaad reeds zulke afmetingen heeft
gekregen, dat bij voortgang de kans bestaat,
dat er maatregelen zullen worden genomen
om het gevaar af te wenden, dat de garnalen
worden uitgeroeid.
Immers het gebeurt, dat per dag 3000
tot 4000 kilo jonge garnalen worden afge
leverd. Hij raadt den visschers aan op te
houden met deze uitmoording op groote
schaal, daar de gevolgen niet kunnen uit
blijven.
Met algemeene stemmen wordt daarop
besloten geen jonge garnalen meer aan te
brengen en zich daartoe onderling bij con
tract te verbinden.
De Heer Troost bespreekt vervolgens nog
het verschil in visscherij, voornamelijk de
vergunning voor de kuil, aan den Zeeuw-
schen en aan den Zuid-Hollandschen kant
van ons eiland. Hij zou gaarne zien, dat
ook op het Zuid-Hollandsch water door
meerdere visschers in de wintermaanden
met de kuil mocht worden gevischt. De
Heer Brouwer antwoordt, dat deze zaak
thuis behoort bij Domeinen, waarop de
Secretaris van Eensgezindheid mededeelt,
dat door deze vereeniging bij de betrokken
ambtenaren is gevraagd naar uitbreiding
der kuil visscherij. De heer Brouwer zegt
daarop, dat gedurende den bestaanden pacht-
termijn geen ingrijpende veranderingen kun
nen plaats hebben, er tevens aan herinneren
de, dat Stellendam reeds jaren geleden
pogingen heeft aangewend om, ter voor
koming van moeilijkheden met de garnalen-
kor, het Goereesche Gat en het Haringvliet
bij de Zeeuwsche stroomen gevoegd te
krijgen, doch ook zonder resultaat.
De voorzitter sluit hierna de vergadering,
die door 2/3 der leden werd bezocht, met
een woord van dank aan den Heer Brouwer
voor zijn aanwezigheid ter vergadering.
GOEDEREEDE- Terwijl door de zeevis-
schers in de vorige week 50 k 100 tongen,
alsmede nogal wat rog en tarbot is gevan
gen, werd in verband met goeden prijs per
blazerschuit van f 150,— tot ƒ330,— be-
somd.
meter lang is. Dat dit een zeer groote zeld
zaamheid moet zijn is ons medegedeeld door
vele landbouwers die nog nimmer zulk een
meekrapplant hebben gezien.
Zaterdagavond 6 uur zullen de brand-
bluschmiddelen beproefd worden.
Tot dijkgraaf van den Springertpolder
is bij Kon. besluit benoemd, de hr. C. Tanis
en tot dijkgraaf van den polder Oude-
Nieuwland, de heer J. Mastenbroek.
NIEUWE TONGE- Het kohier van de honden
belasting over het dienstjaar 1916 is van
HH. Gedeputeerde Staten goedgekeurd terug
ontvangen en ligt gedurende vijf maanden
ter Gemeente-secretarie voor belanghebben
den ter inzage.
De heer B. van der Zwaan, onderwijzer
aan de o. 1. s. alhier heeft tegen 1 September
a.s. eervol ontslag aangevraagd wegens zijne
benoeming te Rotterdam.
Aan het hulptelegraaf- en telephoon-
kantoor zijn gedurende de maand Juni be
handeld 80 telegrammen, 281 telephoonge-
sprekken en 9 telephoon-oproepberichten.
Totaal behandeld 370 berichten.
Door B. en W. is aan den slager
van Driel alhier vergunning verleend tot
het oprichten van een spekslagerij en
vleeschhouwerij aan den Zuiddijk.
Maandag jl. hebben de bakkers alhier
de prijs van het brood met 1 cent per K.G.
verhoogd en alzoo op 18 cent per K.G. ge
bracht.
OUDE T0l\GE. De besmettelijke ziekte
(febris typhoidea) welke heeft geheerscht
in de huizen Nieuwstraat No. 34 en School
straat No. 9 is door den geneeskundige als
geweken verklaard.
Voor de betrekking van helpster aan
de Bewaarschool alhier heeft zich tot nog
toe slechts eene sollicitante aangemeld.
Tegen A, de V. arbeider alhier ispro-
ces-verbaal opgemaakt wegens beleediging.
OOLTGENSPLAAT- Bij Koninklijk besluit
is benoemd tot dijkgraaf van den polder
het Rietveld de Heer J. G. van Putten.
In deze gemeente zijn door den Burge
meester bons uitgereikt voor regeeringsrijst
en -gesmolten rundvet. Van deze rijst was
in het geheel aanwezig 1500 K.G. a 20 ets.
per K.G, en van het vet 300 K.G. a f0.75
per K.G.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. Nadat de
weegbrug alhier was schoongemaakt en na
gezien, is dezelve vanwege den bond van
beetwortelsuiker- fabrikanten goedgekeurd.
Reeds een paar weken konden de in
woners hierregeeringsaardappelen bekomen
tegen 5 cent de KG. en regeeringseieren
tegen 6i/i per stuk. Nu is verkrijgbaar ge
steld regeeringsrijst tegen 9 cent per pond
en regeeringsrundvet tegen 38 c. per pond.
Op het telefoonkantoor alhier zijn de
vorige maand behandeld 72 telegrammen
69 gesprekken en 4 telefoonoproepberichten.
Het schijnt voor de telefonie in den kom
kommertijd te zijn.
het nog zoo kwaad niet hadden. Zulk een
spijskaart, in het Fransch gesteld, had de
heer Petri ook naar zijn vrouw gestuurd.
In het boekje vindt men de spijslijst in het
Nederlandsch afgedrukt en daarnaast, wat
de gevangenen in werkelijkheid kregen.
Alleen om dit staaltje van Duitsehe geraffi
neerdheid en van hun vindingrijkheid in de
kookkunst is het boekje de weinige stuivers
waard.
De heer Petri zal ook trachten door
lezingen en openbare voordrachten aan ons
volk een denkbeeld te geven van het Duit
sehe strafstelsel voor de inwoners van het
bezette land der Belgen.
het primitief kohier
Omslag dienstjaar
maanden, vanaf 27
Een afschrift van
van den Hoofdelijken
1916 ligt gedurende 5
Juni tot en met 27 Nov. a.s. op de Gemeente
Secretarie ter inzage.
Dinsdagmiddag waren eenige kinderen
aan den havenkant aan het spelen. Hierbij
gaf een der kinderen de zes-jarige A. Zeedijk
een duwtje, zoodat dit meisje in de volle
haven: terecht kwam. Een 10-jarige jongen
A. Wandemaker, wist het meisje bij de
kleertjes te grijpen en op de wal te brengen,
zoodat het ongeval nog gelukkig afliep.
Bij Koninklijk Besluit is de heer D.
Lodder Mzn. alhier benoemd tot vertegen
woordiger van den polderNieuw-Stellendam.
Door eenige zeevisscbers alhier werden
in de afgeloopen week drie mijnen ontmoet
ter hoogte van 1 M., ter dikte van ruim
een halven M., en bovenaan puntig uit-
loopende, terwijl daarop 8 slaghorens zy'n
bevestigd.
Eene nieuwe mijnsoort?
Vanwege deze gemeente is tot stichting
eener Rjjks H. B. S. op dit eiland eene toe
lage ad 100,— toegezegd.
Een afschrift van het primitief kohier
van de Hondenbelasting over 1916 is j
durende vijf maanden ter Secretarie ter
inzage nedergelegd.
Vanwege den Hoofd-Inspecteur der
Visscherij wordt de aandacht erop gevestigd,
dat eene aangespoelde flesch, bevattende
eene vloeistof, die uiterlijk aan melk doet
denkeD, bij opening eene zéér onaangename
lucht verbreidde en een vernielenden in
vloed op het laken van kleedingstoffen uit
oefende.
Alzoo met aangespoelde flesschen groote
voorzichtigheid I
OUDDORP. Bij C. Sandifort alhier staat eea
3-jarige meekrapplant, waarvan het loof drie
In Duitsehe gevangenschap.
In den boekhandel is voor eenige stuivers
een klein brochuurtjeverkrijgbaar,getiteld:
„Onthullingen over het leven in gevangenen
kampen in Duitschland door een Neder
lander."
De schrijver daarvan is de heer Joh. F.
Petri, thans wonende De Gheinstraat 53 te
's-Gravenhage, van wien de bladen voor
eenige weken hebben gemeld, dat hij, na
zeven maanden in Duitschland te hebben
gevangen gezeten, door tusschenkomst van
onzen Minister van Buitenlandsche Zaken
was vrijgelaten.
De heer Petri is n.l. Nederlander en woon
de te Gent al controleur voor een Amster-
damsche Boekhandelsfirma. Door het uit
breken van den oorlog werd van zelf aan
zijn functie een einde gemaakt en was hij
verplicht, zich voor eigen rekening toe te
leggen op den verkoop van Nederlandsche
couranten, weekbladen, illustraties, prent
briefkaarten enz. Wegens het verkoopen van
briefkaarten met gebedjes van Belgische
kinderen kwam hij in aanraking met de
Duitsehe justitie, die hem ter dood veroor
deelde, welke straf echter in hooger beroep
te erg werd gevonden.
In het boekje verhaalt de heer Petri nu
in sobere woorden zijn wedervaren in het
gevangenkamp te Holzmunde en wat er
verder met hem gebeurd is tot zijn terug
voering naar Gent, vanwaar hij naar
Nederland kon terugkee*en, waar zijn jonge
vrouw en kind reeds waren heengetrokken.
Wjj zouden haast in de verleiding komen
om van de brochure een groot stuk na te
drukken. Maar dan zouden we een slechte
rekening maken voor den heer Petri, die
uit de opbrengst nog een en ander voor zijn
levensonderhoud hoopt te zullen winnen,
daar hij al wat hy bezat te Gent moest
achterlaten.
Maar één aing is toch te curieus, om het
hier niet even te vermelden. De heer Petri
liet ons n.l. een gedrukte spijskaart zien,
die de gevangenen op stronge straffen ver
plicht waren naar hunne familieleden te zen
den, opdat deze zouden denken, dat zii
Een hartverscheurend tafereeltje aan
de grens.
Het „Belgisch Dagblad" vertelt:
Aan de grens verblijft een voor den dienst
afgekeurd Belgisch soldaat, die ons verhaald
heeft e6n roerend feit, dat zich aan de grens
te Esschen, afspeelde:
Donderdag was het twee weken ge
leden, dat ik op eenige meters afstand was
van mijne vrouw, die ik geruimen tjjd niet
meer had gezien. Ik vernam onrechtstreeks,
dat zij voor de tweede maal moeder was
geworden en dat zij door den toestand veel
te lijden had.
Ik ontving eindelijk eene kaart van mijne
vrouw, waarin deze hare ontevredenheid
liet blyken, daar ik haar geen nieuws liet
weten, en dat ik moest weten, dal ik een
jongen zoon had.
Denzelfden dag liet ik haar door een
terugkeerenden Belg weten, dat ik haar
den volgenden Donderdag van 10 tot 12
uur 's morgens aan de grens te Esschen
zou verwachten.
Reeds om negen uur was ik op den vast-
gestelden dag te Esschen aan de grens,
waar de Duitschers en de Hollanders de
wacht houden.
Het was nog geen tien uur op myn uur
werk, toen ik in de verte geween van een
vrouw hoorde, Ik vroeg uitlegging aan de
Dnitsche schildwacht, die mij met schouder
ophalen antwoordde. Het gehuil dier on
zichtbare vrouw nam toe en mijn hart was
als door een zeker voorgevoel toegeknepen.
Ik trappelde van ongeduld en zou waar
schijnlijk de dwaasheid begaan hebben op
den vaderlandschen grond te vliegen, indien
een venter niet uit de richting gekomen
was. Toen deze" op Hollandsch grondgebied
was, vroeg ik hem uitlegging over dit ge
ween der vrouw. Hij vertelde mij, dat daar
eene vrouw stond met een pasgeboren kindje
op den arm en dat de Duitschers haar on-
meedoogend 'beletten den prikkeldraad te
naderen om mst haar echtgenoot te spreken.
Ik slaakte een gil. Het was mijne vrouw
met ons zoontje 1 Op eenige meters bevon
den zich mijn geliefde vrouw en mijn kindje
en ik mocht die lievelingen niet spreken,
zelfs niet omhelzen. Ik was als uitzinnig
van droefheid. De Hollandsche luitenant M
en kapitein v. d.Y.die op korten afstand
alles bijgewoond hadden, kwamen my troos
ten en beloofden my al het mogelijke te
doen om mij een onderhoudmetmijne vrouw
te verschaffen. Zy vroegen aan de Duitsehe
wacht om hun officier te mogen spreken en
deze kwam hen te gemoet.
Een arme vrouw, die sedert anderhalf
jaar haar man niet meer gezien heeft, zou
graag een onderhoud hebben. Zou het niet
mogelijk zijn, dit toe te staan
Onmogelijk, antwoordde de Duitsehe
officier, de bevelen zy'n streng.
Heer officier, kwam ik tusschenbeide,
kan er geen uitzondering gemaakt worden?
Mijne vrouw komt immers niet over de
grens.
Geene uitzondering, antwoordde de
mof barschik ook heb sedert Augustus
1914 mijne vrouw niet meer teruggezien.
Hij bleef onmeedoogend.
In de verte hoorde ik nu duidelijk de
smeekende stem mjjner vrouw. Ja, zij
was het.
Na eenige minuten kwam er eene stok
oude vrouw naar de grens gestapt en droeg
op haar arm een kindje.
Verstomd hoorde ik de oude vrouw zeg
gen
Zyjt gij M
Ja, antwoordde ik.
Nu, hier, is uw zoontje.
En zij gaf my mijn kind over. Ik kuste
het overvloedig, terwijl de Hollandsche
militairen het hoofd afwendden om de tra
nen te verbergen.
Maar aan den anderen kant, in het land
van ellende, stonden de Duitschers te grijn
zen. Ik dacht aan niets anders dan mijn
zoontje te liefkoozen en het met tranen
te besproeien.
Mynheer, het is tijd, geef het kind
terug, want ik moet naar uwe vrouw terug-
keeren, sprak de oude vrouw.
Dank, goede vrouw, gij hebt meer hart
dan die barbaren. Groet mijne vrouw, omhels
haar voor mij en zeg, dat zy moed moet heb
ben, want dat de bevrijding nadert.
De stakkerd verdween met het kind.
Beide Nederlandsche officieren spraken mij
moed in en leidden me naar eeaafgelegen
huis.
Naderhand heb ik nog vernomen,dat mijne
vrouw driemaal die reis Antwerpen
Esschen te voet haid afgelegd'in de hoop
mij te kunnen ontmoeten.
Barbaren 1
