Officieel Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede
EERSTE BLAD
ioae Jaargang.
Woensdag 5 April 1916.
No. 21
FEUILLETON
Lijst ian eenige der meest Toorkomende artikelen
met daarvoor aangenomen maiimnmprijzen.
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid van de Tweede Kamer Staten-Generaal,
VGBAVËNU1GE.
Uitgave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te middelharnis.
Prijs der Advertentiën van 1 —6 regels f 0,60
Iedere regel meer0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaus
nemen Advertenti&n aan.
Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Comité-Generaal.
De regeering heeft het voornemen te
kennen gegeven de Tweede Kamer in
geheime zitting mededeelingen te ver
strekken omtrent de buitengewone maat
regelen, welke zij dezer dagen nam en
die heel wat ongerustheid hebben ver
oorzaakt. Dat voornemen der regeeriüg
zal in de Kamers met voldoening ver
nomen zijn. Men is in ons land wel wat
al te karig in het verstrekken van mede
deelingen omtrent den toestand. In
Engeland, Frankrijk en Amerika wordt
niet alleen het Parlement door de regee
ring steeds op de hoogte gehouden, doch
ziet men er niet tegen op openlijk in
de Kamerzittingen mededeelingen om
trent den toestand te doen. Nu begrijpt
ieder, dat de regeeriDg lang niet altijd
alles kan mededeelen, doch te groote
geheimzinnigheid leidt tot een agitatie,
die voorkomen kan worden bij wat open
hartiger mededeeling. Het eerste bericht
over het niet meer verleenen van perio
dieke verloven veroorzaakte zeer begrij
pelijk groote ongerustheid. Zeer korten
tijd na het eerste bericht kwam de ge
ruststellende mededeeling dat er geen
bepaald conflict met eenige mogendheid
was.
Al die berichten via een Haagsch cor
respondentiebureau zijn o.i. misplaatst.
Het is o. i. zeer gewenscht dat de re
geering op andere en betere wijze publi
ceert wat er gebeurt en zooveel moge
lijk de natie op de hoogte houdt van
hetgeen er omgaat.
Het vrouwenkiesrecht.
ii.
Voor eenige eeuwen terug kon men
zeggen dat de taak der vrouw zich in
hoofdzaak beperkte binnen de muren
van het gezin. Bij den toenmaligen stand
der nijverheid verichtte de vrouw, voor
zooverre -ij loonarbeid verrichtte, dezen
tehuis.
De ontzaggelijke ontwikkeling van
nijverheid en handel in 19e en 20ste eeuw
verplaatste den arbeid naar fabrieken
en werkplaatsen en bracht aldus den
arbeid buiten het gezin. Het tekort aan
mannelijke werkkrachten enhetgoedkoo-
pere van vrouwelijke leidden ertoe, dat
duizenden vrouwen, eerst de ongehuwde,
later de gehuwde in verschillende be
drijven werden werkzaam gesteld. In
Twente, de Meierij van den Bosch en
zoo menig andere streek vindt men de
fabrieksarbeidsters bij duizenden. En niet
alleen in dezen loonarbeid vond zij plaat
sing. In post-, telegraaf- en telefoonkan
toren, in de school, in de departementen,
overal vond zij haar werkkring. Op
kantoren van allerlei soort vond zij
bezigheid. In zelfstandige beroepen als
dokter, advocaat ei z. nam zij haar plaats
in. Naarmate de onderwijsinrichtingen
voor haar werden ontsloten en men meer
terug kwam van de vroeger zoo veel
vuldig heerschende meening, dat de zoon
wel, doch de dochter niet behoefde te
studeeren, nam het aantal der vrouwen,
die hun eigen brood verdienen, voort
durend toe In één woord; de vrouw
neemt aan den maatschappelijken arbeid
reeds een zeer belangrijk aandeel. De
duizenden, die in fabrieken en werkplaat
sen arbeiden, hebben hetzelfde belang
als de mannen gekregen bij veiligheids
wetten, bij arbeidswetten, bij verzeke
ringswetten. De honderden, die in's lands
dienst arbeiden, hebben gelijk belang
als haar mannelijke collega's bij het
vaststellen van alle verordeningen, die
haar positie regelen. De onderwijzeres
vraagt dat bij de gelijke verplichtingen,
die haar worden opgelegd, haar rechten
dezelfde zullen zijn als voor haar colle
ga's de onderwijzers. Al die arbeidende
vrouwen verlangen volkomen terecht,
dat de vrouwenarbeid even hoog zal
worden betaald als die van den man.
Thans worden alle wetten, alle rege
lingen van Staat, provincie of gemeente
voor de vrouwen gemaakt, zonder dat
zij invloed op de keuze der genen, die
ze maken, kon uitoefenen. Begrijpelijk
dat zij verlangt, waar het haar belangen
betreft, dat zij medezeggingsschap zal
hebben door het stembiljet.
In de dagen van het beperkte stem
recht vroegen de arbeiders het kiesrecht,
opdat niet over en zonder hen de wetten
zouden worden gemaakt. En eerst, nadat
de stembuspoort wijder werd opengezet,
werd de drang naar een wetgeving, die
de lagere klassen ten goede kwam, ster
ker op het Binnenhof.
Juist zoo gaat het thans met de vrou
wen. Men heeft ons Burgerlijk Wetboek
maar door te lezen om te ervaren, dat
de belangen der vrouw onder de uit
sluitende mannenheerschappij niet naar
behooren werden behartigd, üp menige
bladzijde getuigt dat wetboek van de
achteruitstelling der vrouw, vooral van
de gehuwde.
De drang tot verbeter! g komt in toe
nemende mate van de vrouwen zelve.
Zij zijn geheel in haar recht waar zij
als een der middelen tot die verbetering
het stembiljet vragen. Niet, dat zij het
kiesrecht zullen gebruiken om harerzijds
uitsluitend vrouwen naar het Parlement
te zenden. De landen, waar vrouwen
kiesrecht is ingevoerd, leeren het anders.
Bij uitzondering worden daar vrouwen
voor het Parlement gekozen. Wel kiezen
zij die mannen, welke het eens zijn met
den strijd, dien de vrouwen voeren.
In alle landen, waar het vrouwenkies
recht is ingevoerd, luidt het Oordeel
over de toelating van de vrouwen tot
de stembus onverdeeld gunstig en blijkt
nergens de ongunstige werking, die tegen
standers er in zwarte kleuren van schil
deren.
Dat Willen wij in een volgend artikel
aantoonen.
(Wordt vervolgd
DE WIJDE, WIJDE WERELD
DOOR
ELIZABETH WETHERELL.
Ofiot.hori*.rr'1. OTerdruk T»n het gelijknamig hoek, rer-
"hen" hU ile Firma D liOI.I.F te Botterdam.
36)
Hare tante sloeg een blik op haar.
Ja, ge kunt mjj helpen. Doe een paar witte
handschoenen aan en een zjjden boezelaar voor,
«n dan zijl ge klaar.
O, mjjne merinossen jurk, daar dacht ik niet
aan Ik zal eene andere aandoen.
he^rFrouw Fortuna zeide niets, en Ellen ging
Toen zjj terugkwam, was alles reeds afge-
wasschen en toen zjj het wilde wegzetten, nam
nare tante het haar uit de handen, en verzocht
pn e &aan "tten
Ellen gehoorzaamde en was doodstil, terwjjl
m "W Fortuna met een vertoon van drukte
ronddraafde, zonder dat er eene bijzondere re-
den voor scheen te zijn. Spoedig was alles op
zjjne ('laats geborgen en de keuken opgeruimd,
lerwgl zg eindeljjk de kruimels van den grond
opveegde en in het vuur wierp, verbrak zjj nog
maals het stilzwijgen. De oude groormoeder zat
'n den hoek van den haard, doch zjj was zel
den zeer spraakzaam in het bijzijn van hare
dochter.
Waarom zjjt ge vanavond thuisgekomen?
Waarom zjjt ge niet bij Juffrouw Humphreys
gebleven
Juffrouw Alice vroeg het mij niet.
Dat wil dus zeggen, geloof ik, dat ge het
zoudt gedaan hebben als zij het u gevraagd had
Ik weet het niet, tante; Juffrouw Alice
zou mij niet hebben willen vragen, iets le doen,
wat niet goed is.
O neenl natuurlijk niet I Juffrouw Alice
is eene volmaaktheid; iedereen zegt dat; en ik
geloof, dat gij hetzelfde liedje zingen zult of
schoon ge haar nog geen driemaal gezien
hebt.
Dat zou ik waarlijk, zeide Ellen; dat zou
ik gezegd hebben, toen ik haar slechts eenmaal
gezien had. Ik zou voor Juffrouw Alice alles
willen doen.
Ja, ik moet zeggen, dat is zoo de ge
wone manier. Voor degene, dié het meeste voor
u doet en al de moeite van u heeft, hebt
ge niet de minste goedheid of vriendelijkheid
over, maar jegens de eerste vreemde, die ge
aantreft, kunt ge zeer beleefd zjjn. Maar ge
acht u zelve te goed voor geringe lieden, en
gaal liever heen om rond to bazuinen, hoe ge
thuis behandeld wordt, geloof ik. Ik hen er ziek
van! zeide Juffrouw Fortuna, terwjjl zij de ijzers
opzette en de tang en de aschschop zoo hard
in den hoek smeet, dat zjj rinkelden. Men mag
ïulk eene goede stiefmoeder zijn, als mogelijk
Voorheen en thans.
Nauwelijks was bekend geworden, dal
aan de Tweede Kamer door de regeering
in comité-generaal mededeelingen zullen
worden gedaan, of dr. Kuyper kwam in
de Standaard vertellen, dat ook aan de
Eerste Kamer die mededeelingen moeten
worden verstrekt. Wij erkennen dadelijk
dat de Eerste Kamer daarop recht heeft.
Het is intusschen wel opmerkelijk, dat
het juist dr. Kuyper is, die zoo telkens
als verdediger van de Eerste Kamer
is, het helpt toch niett Kom, moeder, het is tijd
voor u om naar bed te gaan.
De oude vrouw rees in hare gewone onder
worpen houding overeind, en ging met hare
dochter naar boven. Toen zjj vertrokken waren,
had Ellen gelegenheid zich te bedenken, en zjj
besloot, geen tjjd te verliezen, om te doen wat
zij zich voorgenomen had, zoodra hare tante
terugkwam. Zij zou gaarne zich zelve overreed
hebben het uit te stellen. „Het is te laai," zeide
zij bjj zich zelve; het is geen geschikte tjjd.
Het is beter nu naar bed te gaan, en morgen tante
Fortuna om vergeving te vragen." Maar het
geweten zeide „Verzoen u eerst inet uw broeder."
Juffrouw Fortuna kwam terstond beneden.
Voordat Ellen echter eenige woorden uitspreken
kon, voorkwam hare tante haar.
Kom, steek uw blaker op cn vertrek,
ik verlang, dat ge heengaat; ik kan hier niets
doen, als er een half dozjjn menschen om mjj
heen staan.
Ellen stond op.
Ik wenschle u eerst nog iets le zeggen, tante.
Zeg het dan spoedig; ik heb geen tjjd om
te slaan praten.
Tante, zeide Ellen half stotterende, ik wilde
u zeggen, dat ik gevoel, vanmorgen verkeerd
gehandeld te hebben, en dat spjjl mjj, en ik
hoop dat ge het mij vergeven zult.
Een soort van verachtcljjken lach ontsnapte
aan de lippen van Juffrouw Fortuna.
Hel is gemakkelijk er over te praten,
maar ik heb liever daden. Ik zie liever, dat men
optreedt, sinds hij lid van dit college is.
De Tweede Kamer kan tegenwoordig
geen goed meer bij hem doen en waar
hij kan, steekt hij de Eerste Kamer in
de hoogte. Sinds de heer Kuyper er lid
van is, vertelt hij telkens, dat daar eigen
lijk de ware staatslieden worden gevon
den, dat daar het mooist wordt gedebat
teerd enz. enz. Sinds hij er lid van is
Vroeger dacht de heer Kuyper over
die Eerste Kamer een beetje anders.
Zoo zegt hij in het antirevolutionaire
wetboek Ons Program op bladzijde 431
en 432:
„Behoudens allen eerbied voor
onze Landsvaderen mag daarom niet
verzwegen worden, dat onze Eerste
Kamer haar reden van bestaan ver
loren heeft, aan niemands verwach
ting -heeft beantwoordt, tot al lager
peil van onbeduidendheid wegzinkt
en één dier raderen van ons Staats
organisme vormt, die veilig van hun
spil konden worden gelicht, zonder
dat iemand dit in den gang van het
raderwerk zou bespeuren. Elke we
zenlijke levenskracht, daar besteed,
is schier verspild."
„Ze dreigt almeer aan haar be
stemming te ontaarden en slechts
een schaduw te worden van de Twee
de Kamer een al minder gewenscht
oponthoud van de afdoening der
wetgevende taak, zonder dat de
vrucht van dit stelselmatig opont
houd waarneembaar wordt."
De lezer ziet; de meening van den
heer Kuyper is wel veranderd, sinds hij
lid van de Eerste Kamer is geworden
(Deze prijzen hebben uitsluitend betrekking op de
gewone qualiteiten. De Luxe-sorteeringen,
waarvoor in gewone tijden reeds
veel hoogere prijzen worden
betaald, blijven bui
ten aanmerking.)
Groothandelprijzen.
Regeeringstarwemeel (bjj ver
koop op meelkaart)p. 100 K°.11,80
Tarwebloem (gebuild inlandscb) 100 „19,25
zjjn gedrag verbetert, dan dat men er veel woor
den over vuilmaakt. Er bedroefd over te zjjn
helpt niet veel.
Maar Ik wil trachten, niet meer zoo te
doen, zeide Ellen.
Als ik zie, dat ge het niet meer doet, dan
zal ik beginnen te denken, dat er iets van waar
is. Daden spreken duideljjker dan woor.den. Ik
voorspel mjj nog niets goeds van al dat gebabbel.
We) ik zal het in allen gevalle beproeven,
zeide Ellen zuchtende.
Ik zal zeer bljj zjjn, als ik het zie. Maar
wat bracht u zoo eensklaps tot uw plicht en tot
zulke fraaie woorden?
Juffrouw Alice zeide mjj, dat ik u om ver
geving moest vragen voor mjjne verkeerde ban-
delwjjze, zeide Ellen, nauwelijks in staat zich
van schreien te onthouden; en ik weet, dat ik
vanochtend verkeerd gehandeld heb, en eergis
teren deed ik met den brief ook verkeerd; het
spjjl mjj, of ge het gelooft of niet.
Zeide Juffrouw Alice u dat? Dus is dat
alles maar om Juffrouw Alice te behagen. Ik
geloof, dat ge bevreesd waart, dat uwe vriendin,
Juffrouw Alice, iels van uw gedrag vernemen
zou, en daarom, dacht ge, was het beter, het
maar weer bjj mjj goed te maken, niet waar
Neen, tante, antwoordde Ellen op een zach-
ten loon, maar de stem ontbrak haar om meer
te zeggen.
Ik wenschle, dat Juffrouw Alice zich met
hare eigen zaken bemoeide en zich niet over
die van andere menschen bekommerde. Dat is