If
Officieel Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede
EERSTE BLAD
I6d« Jaargang.
Woensdag 23 Februari 1916.
No. 15
DE WIJDE, WIJDE WERELD
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid van de Tweede Kamer Staten-Generaal,
's-GBAVENlltGE.
Uitgave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te Ültddelharnl9.
Prijs der Advertentiën van 1—6 regels f 0,60
Iedere regel meer0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiön aan.
Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Een erkenning van waarde.
De lezer zal zich herinneren, hoe in
1901, toen de Leerplichtwet van het ka -
binet-Pierson-Borgesius juist in werking
was getreden, de rechterzijde op onge
hoord felle wijze tegen die wet optrok
en het volk wijs maakte, dat deze wet
een antichristelijke was. De heeren Veg-
tel en de Wilde hielden destijds fulmi
nante redevoeringen tegen die wet en
de bewering, dat de Leerplichtwet de
heiligheid des eezins aantastte, was sche
ring en inslag in artikelen en redevoe
ringen van clericale heeren. Zoo lezen
wij in een strooibiljet, in 1901 verspreid
ter bevordering der candidatuur van Mr.
Pompe van Meerdervoort
„Gij houdt nog aan uw ouden Bij
bel vast, nietwaar 1 Welnu, in dien
Bijbel staat immers, dat God de kin
deren aan de ouders geeftdat de
ouders voor die kinderen moeten zor
gen en dat de ouders van hun opvoe
ding allereerst verplicht zijn ook aan
God rekenschap te geven. Onze libe
rale regeering zegt: Neen, vader Uw
kind moet net zoo lang en zoo dikwijls
naar school, als ik dat verkies."
Uit de Standaard zijn voorts meer
dere citaten op te diepen, waaruit blijkt,
hoe de heer Kuyper den volke diets
maakte, dat de Leerplichtwet anti-chris
telijk was
Er zijn dat moet gezegd van
den aanvang af, enkele rechtsche woord
voerders geweest, die dergelijke bewe
ringen hebben bestreden.
Met het Vrouwenkiesrecht, waarvoor
de beweging steeds in kracht wint, tracht
men nu van zekere zijde dezelfde streek
uit te halen nl. het voor te stellen, als
of het kiesrecht aan de vrouw iets on
christelijks zou zijn.
Het katholieke dagblad „het Centrum"
bestrijdt dien boozen toeleg en schrijft
o. a.
,,Men make dan ook niet van zulk
een zaak anti-katholieke of anti-chris
telijke zaak, gelijk weleerookgeschiedde
FEUILLETON
DOOR
ELIZABETH WETHERELL.
Öetothoritieerde overdruk ran het gelijknamig boek, rer-
achenaa bij de Firma D BOLLE te Botterdam.
30)
Ellens hartstochten waren, eenmaal opgewekt
altijd zeer hevig. Zij wierp zich op het mos neer
en lag zoo lang als zij was op den kouden grond,
die haar in hare kinderljjkeverbeeldingtoescheen
de beate vriend te zjjn. Ellens droefheid en harts
tocht hadden nu ten laatste hun toppunt bereikt.
Tranen brachten geene verlichting meer aan.
Stuipachtig weenen putte haar slechts uit. In
de buitensporigheid harer droefheid en wanhoop
op die eenzame plek, waar niemand haar kon
hooren, snikte zjj overluid en gilde het zelfs voor
het eerst van haar leven uiten deze hevige
aanvallen werden door uitputting gevolgd, zjj
stortte geene tranen meer, maar lag geheel stil,
slecht» nu en dan een zucht slakende.
Hoe lang Ellen daar gelegen had, of hoe lang
dit zou geduurd hebben, voordat hare krachten
geheel uitgeput zouden geweest zjjn, kan niemand
zeggen. In een dier oogenblikkcn van gedwon
gen rust, terwjjl z(j evenonbeweegl(jk lag als
de rotsen, die hear omringden, hoorde zjj eene
met den persoonlijken dienstplicht en
den leerplicht, waartegen men even
eens een beweging op touw ging zetten
op principieele of quasi-pnncipieele
gronden. De vertroebeling, die daar
van het gevolg was, vooral bij wat
haastig doende en denkende, of min
der goed onderlegde personen, kwam
onze partij en de rechtsche politiek
in 't algemeen, geenszins ten goede."
En op een andere plaats schrijft het
Roomsche blad
„Men kan tegen vrouwenkiesrecht bezwa
ren hebben, practische of politieke,
maar daar is geen Katholiek beginsel,
dat het „tegen" eischt. Is het dan niet
ongeraden, dat men nu weer aan deze
adresbeweging indertijd geschiedde
bij leerplicht, dienstplicht, enz., precies
hetzelfde een principieelen, om niet
te zeggen, godsdienstigen grondslag
tracht te geven en allen oproept daar
aan mede te doen, die Katholiek zijn
of christelijk denken."
Men neme onzerzijds van deze erken
ningen goede nota. Immers de rechter
zijde is al reeds druk aan het werk met
nieuwe valsche leuzen. Zoo wordt het
thans voorgesteld, alsof een arbeider, die
zijn heele leven door noeste vlijt net
even in het onderhoud van zich en de
zijnen kan voorzien, en die op70-jarigen
leeftijd het Staatspensioen aanneemt, een
man is, wien het ontbreekt aan eerge
voel. Premiebetaling is thans voor de
heeren van rechts de schoonste uilvin
ding die er is. Laten wij zorgen de kie
zers anders in te lichten 1
Naar het te pas komt!
Men weet, hoe de heer Kuyper in tal
van belangrijke kwesties telkens van
meening is veranderd. Dat ware hem
niet kwalijk te nemen, want in een men-
schenleeftijd, als waarmede hij werd ge
zegend, kan die verandering van meening
niet uitblijven. De moderne predikaDt
Kuyper van jaren terug dacht anders
dan de gereformeerde dr. Kuyper van
heden en de Staatsman Kuyper uit de
zeventiger jaren heeft een andere opvat
ting dan de politicus Kuyper van "1916.
stem naast zich zeggen: „Wat scheelt er aan,
mijn kind
De zilverachtige liefelijkheid van die stem,
oefende een merkwaardigen invloed uit op den
storm in Ellens gemoed. Zjj stond schielijk op,
wischte de tranen uit hare benevelde oogen en
zag eene jonge dame vóór zich staan, die met
een gelaat, welks zachtheid geheel overeenkwam
met de stem, haar belangstellend aankeek. Zjj
stond onbeweeglijk, zonder een woord te spreken.
Wat scheelt er aan, beste meid
De toon drong tot Ellens hart door en bracht
de tranen weder in hare oogen, maar thans waren
het tranen van een anderen aard.
Z(j bedekte haar gelaat met hare handen. Doch
zachte handen werden er op de hare gelegd en
trokken ze weg; en de dame, zich op een steen
neerzettende, sloot haar in hare armen. Ellen
verborg nu haar gelaat aan de borst eener betere
vriendin, dan de koude aarde voor haar had
bljjken tezjjn. De verandering overstelpte haar;
en de woorden „Schrei niet meer," maakten liet
haar onmogelijk met schreien op te houden. Er
werd eenige oogenblikken verder niets gespro
ken; de dame wachtte, totdat Ellen kalmer werd.
Toen z(j bemerkte, dat zjj in staat was te ant
woorden, zeide zjj zachtjes:
Wat beduidt dat alles, mjjn kind Wat bedroeft
li zoo? Vertel liet mjl eens, en ik denk,dat wjj
er wel iets aan kunnen doen om het te verhelpen.
Ellen beantwoordde den toon der stem met
een flauwen glimlach maar de woorden mot oen
nieuwen vloed van tranen.
Maar dezelfde man verwijt de vrij
zinnigen, als zij tot ander inzicht komen,
dat zij dit doen onder socialistischen
druk en houdt den volke voor, dat zij
uit kiezersliefde haudelen. Meerdere bla
den van den rechtschen kant bv. spelen
nu tegen minister Lely uit, dat hij in
1900, als minister van Waterstaat, een
ontwerp-Ouderdoms- en Invaliditeitsver
zekering in de maak had, en dat hij nu
de Staatspensioneering zal verdedigen 1
Het schijnt de heeren maar niet aan
het verstand te brengen te zijn, dat de
Engelsche Ouderdomswet van Lloyd
George en de mislukking van de Bel
gische Ouderdoms-verzekering gemaakt
hebben, dat bij de vrijzinnigen op dit
front een andere meening is gekomen.
Hoe staat de zaak nu Toen de liberalen
voor verplichte verzekering waren, was
rechts er tegen en verklaarde Dr. Kuy
per zelf, dat deze tegen hun beginselen
was. Maar toen de liberalen de verplichte
verzekering lieten vallen, toen beter op
lossing in Engeland en Denemarken mo
gelijk was gebleken, namen de mannen
van rechts, de antirevolutionairen voorop,
deze over, zelf bewerende, dat dit nu
eigenlijk de sociale verzekering is, die
met hare beginselen strookt.
Ze draaien het, naar het hun te pas
komt 1
Poging tot oplichting, smokkelen, of provo
catie tot smokkelen
Eenige weken geleden vervoegde zich bjj
een der grootste makelaars in rubber te
Amsterdam een koopman om een groote
partij rubber aan te koopen. De makelaar
kende den adspirant-kooper niet, maar uit
alle omstandigheden scheen te blijken, dat
hij te doen had met een ernstig zakenman
Hij praatte over rubberen rubberqualiteiten
alsof hy zijn geheele leven niets anders had
gedaanals financieels referentie werd een
bekende Amsterdamsche notaris opgegeven,
de auto stond buiten te wachten en ten
bewijze dat de makelaar te doen bad met
een gevestigde firma, liet de bezoeker niet
na zij nummer van het plaatselijk tele
phoonnet op te geven.
Er werd onderhandeld en nog eens onder-
Ge zijt Ellen Montgomery niet waar?
Ja, Juffrouw.
Dat dacht ik al. Dit is niet de eerste keer,
dat ik u zie; ik hob u vroeger nog eens gezien.
Ellen keek verwonderd op.
Hebt ge, Juffrouw? Ik weet toch zeker,
dat ik u nooit gezien heb.
NeeD, dat weet ik wel. Ik zag u, toen gjj
mjj niet zaagt. Waar denkt ge wel
Dat kan ik u waarljjk niet zeggen, ant
woordden Ellen; ik kan bet niet radenby tante
Fortuna heb ik u niet gezien; en ik ben ner
gens anders geweest.
Ge zjjt het vergeten, zei de dame. Hebt
ge nooit gehoord van een klein meisje, dat op
zekeren tjjd ging wandelen en bjj ongeluk in
eene beek viel, en toen naar de woning van
eene vriendelijke oude vrouw ging, waar men
hare kleederen droogde en waar zjj te bed ge
bracht werd en in slaap viel?
O, ja, zeide Ellen Zaagt ge me daar, Juf
frouw, terwijl 'k sliep?
Daar zag ik u, terwijl ge sliepten vrouw
Van Brund vertelde mjj, wie ge waart en waar
ge woondet; en toen ik een poosje geleden hier
kwam, herkende ik u terstond. En ik begreep
ook zeer goed,' waf er aan scheelde; maar ver
tel mjj toch alles, misschien kan ik u wel hel
pen
Ellen schudde neerslachtig het hoofd.
Niemand op deze wereld kan mij helpen,
zeide zjj.
Dan ia er Een in den hemel, die bet wel
handeld en ten slotte werd de koop gesloten
onder N. O T.-conditiesongeveer 150 ton
tegen f 5 per K.G., een affaire dus van
f 750,000.
Een paar dagen later kreeg een bekend
koopman te Amsterdam een offerte van
150 ton rubber te leveren in vrij pakhuis,
dus zonder eenige N. O. T.-verplichting, en
wel voor f 20,60 per K G.
De koopman, aan wien deze offerte werd
gedaan, een sedert jaren te Amsterdam ge
vestigde Duitscher, verklaarde daarop wel
e willen ingaan, mits de rubber geleverd
werd over de Duitsche grens, waarna beta
ling zou geschieden.
De aanbieders wilden op deze conditie
□iet ingaan, doch wel leveren in een door
den verificateur van invoerrechten en accijn
zen met rijkszegel gesloten rijnaak te Alten
i/d Rijn.
Aanvankelijk kon men het over de con
dities niet eens worden, zoodat de onder
handelingen afsprongen. Na ongeveer 14
dagen kwamen de aanbieders echter terug
en verklaarden, dat de partij inmiddels tot
113,786 KG. verminderd was. Dezé partij
bleef nog voor den prijs van f 20 60 te koop,
terwijl aangeboden werd alle noodige pa
pieren te verschaffen om deze over de grens
te brengen. Daarvoor zou dan nog/ 250,000
extra moeten worden betaald, benevens
f 3,50 per KG. vracht.
De Duitscher had nu wel ooren na de
offerte, doch ten einde verzekerd te zjjn van
de qualiteitrubber, besloot hij 'n vertrouwens
man te raadplegen, toevallig denzelfden
makelaar, die 150 ton voor/5onderN.O.T.
conditiën had verkocht.
Toen deze nu van deze offeite hoorde,
kwam bij hem onmiddellijk het vermoeden
op, dat dit geen zuivere koffie was. De man,
die door zijn bemiddeling gekocht had en
de man, die deze offerte maakte, waren een
en dezelfde persoon. De rubber mocht het
land niet uit en nu zou ze toch over de
Duitsche grens geleverd worden.
Daar moest bedriegerij in het spel zijn.
Men besloot echter voorloopig nog niets te
zeggen en te trachten de papieren, die den
uitvoer mogelijk moesten maken, in handen
zien te krijgen. Werkelijk waren de verkoo-
pers, hoopvol gestemd al, onnoozel genoeg
de documenten af te geven.
Het waren een cognossement van den
Kon Holl. Lloyd, waaruit bleek, dat de partij
per s.s. Eemland van Rio de Janeiro aan
gevoerd zou zijn; een inklaringslyst en een
doorvoerljjst, alles van handteekeningen van
verificateurs en ambtenaren van de douane
voorzien. Zelfs ontbrak niet de handteeke-
kan, zei de datne ernstig. Niets is voor Hem te
moeilijk om het te verhelpen. Hebt ge Hem om
hulp gebeden, Ellen?
Ellen begon weder te schreien.
Ach, als ik kon, zou ik er u alles van ver
tellen, Juffrouw, zeide zjj; maar er zijn zooveel
dingen ik weet niet, waarmee ik beginnen
zal, ik weet niet, hoe ik ooit aan het einde
komen zal.
Zoovele dingen, die u bedroeven,Ellen?
Ja Juffrouw.
Dat spijl mij waarlijk. Maar dal is niets,
beste meid. Vertel het mij maar. Begin maar
met het ergste, en als ik geen tjjd heb, om nu
alles te hooren, dan zal ik er op een anderen
dag den t(jd wel toe vinden. Begin maar met
het ergste.
Het ergste is, Ach I het ergste is, dat ik
een goed kind wilde zjjn. en ik ben slechter ge
worden, dan ik vroeger ooit van mijn leven ge
weest ben.
Hare tranen vloeiden nu bjj stroomen langs
hare wangen.
Hoe komt dat, Ellen? zeido hare verwon
derde vriendin na cenig stilzwijgen. Ik begrijp
u niel recht. Wanneer wildel ge een goed kind
zjjn? Hebt ge dal niet alljjd gewild? En wat
hebt ge dan gedaan
Ellen deed eene poging om met schreien op
Ie houden Z(j herstelde zich, droogde hare tra
nen. alsof zjj beslolen had, er geeqe meer lo
storten,en sprak nu bedaard, ofschoon het onder
drukte snikken haar nu en dan dreigde te storen
