Officieel Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede
EERSTE BLAD
15de Jaargang.
Woensdag 13 October 1915.
No. 48
„VOORUIT!"
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid van de Tweede Kamer Staten-Generanl,
'g-GBAYENIIlGK.
Uitgave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te Ifllddelharnls.
Prijs der Advertentiën van 1—6 regels f 0,60
Iedere regel meer0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertent ie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Maximumprijzen.
Toen de wereldoorlog uitbrak, vaar
digde minister Treub oumiddellijk, toen
een zeer sterke prijsstijging van tal van
levensbehoeften intrad, het besluit uit,
dat maximumprijzen zouden worden.ge-
steld. Dit had dadelijk ten gevolge, dat
een prijsdaling plaats vond, waardoor
verschillende artikelen onder het bezoek
der massa werden gehouden. De regee
ring is tot nu toe er mee voortgegaan
maximumprijzen te stellen, niet alleen
voor den groothandel, d^ch ook voor
den detailhandel. Tegen dit stelsel heb
ben zich vooral in de laatste weken, meer
dere stemmen verheven. Uit den kring
der middenstanders is de drang geko
men de maximumprijzen voor den detail
handel af te schaffen. Wij zouden dit een
jeer gevaarlijke proef vinden. Niemand
zal wel een onverdeeld bewonderaar van
het stelsel van maximumprijzen zijn, zelfs
de minister niet. Doch het is naast uit
voerverboden heteenige middel om prijs-
>pdrijving tegen te gaan Vast dient ech
ter te staan, dat de maximumprijzen
Dok worden gehandhaafd. Het holpt niets
)f de minister al prijslijsten vaststeïd,
ds de burgemeesters niet alles doen om
ie maximumprijzen te handhaven. Daar-
ïan ontbreekt maar al te veel. Meerdere
burgemeesters bekommeren zich al heel
•veinig om de handhaving der gestelde
prijzen en vooral te platten lande vraagt
ie verkooper vaak meer dan hem is ver
oorloofd:
Op den voorgrond diene daarom bij
oandhaving van het stelsel van maximum
prijzen te staan, dat zij ton streneste
moeten worden gehandhaafd. Het publiek
<an daartoe ten Krachtigste medewerken.
Als men alle klachten omtrent niet-na-
eving der maximumprijzen ter kennis
fan den burgemeester brengt, is deze
verplicht krachtens de reeds uitgevaar-
ligde ministeriëele circulaires te onder
hoeken of de verkooper fraude pleegde.
Dngelukkig is de medewerking van het
publiek zeer gering. Men laat veel te
FEUILLETON.
DE WIJDE, WIJDE WERELD
ELIZABETH WETHERELL.
H)
Zij raaakle den kapitein nogmaals wakker,
lie bet dan nu ook met haar eens was om op
te staan; maar met het grootste ongeduld zag
m, hoe by eene lamp aanstak en zich op zjjn uiter
ste gemak aankleedde, alsof hij niets anders Ie
ioen had, dan tegen acht uur voor het ontbjjl
gereed te zyn.
Ach! Ga toch naar Ellen toe! zeide zij,
Diet in staat zich langer te bedwingen. Ge kunt
uw haar later immers wel borstelen. Zjj zal
oergens tyd toe hebben. O. wacht toch niet
langer I Waar denkt ge toch aan?
Waar denkt gjj aan? zei de kapitein.Het
is nog tjjds genoeg. Wees maar gerust; ge
maakt u maar zenuwachtig. Ik zal terstond gaan.
Mevrouw Montgomery schreide bijna van on
geduld en doodeljjken angst over heigeen Ellen
gevoelen zou. als het haar medegedeeld werd.
Maar haar echtgenoot ging bedaard voort met
zich klaar te maken, heigeen inderdaad vrjj
lang duurdedaarop nam hjj de lamp en ging
veel na klachten over prijsopdrijving ter
kennis van den burgemeester te brengen.
Nu is dat op het platteland verklaar
baar. In een kleine plaats kennen alle
menschen elkaar en ieder ziet er tegen
op zijn buurman, den kruidenier, met
wien hij dagelijks in aanraking komt,
bij den burgemeester aan te klagen. En
toch zal het er toe moeten komen, dat
de koopers elke ongeloofde prijsopdrij
ving ter kennis van den burgemeester
brengen, zal deze een afdoend toezicht
kunnen houden.
De Middenstand vraagt hij monde van
den heer Meeuwsen, afschaffing van de
maximumprijzen voor den kleinhandel.
Wij hopen van harte, dat de Regeering
aan dezen middenstands-wensch geen
gehoor zal geven. Wij vreezen, dat de
kleinhandel, als zij vrij is in de prijsbe
paling, al zal deze dan verband houden
met den maximumprijs voor den groot
handel, allerminst de verbruikers zal
ontzien.
Nu de winter voor de deur staat,
schrikken wij terug voor elke proefne
ming, die het gevaar met zich brengt,
dat prysverhooging er uit kan voort
komen.
Wij meenen, dat de Regeering slechts
één weg openstaat: Zij handhave het
stelsel van maximumprijzen voor groot-
en kleinhandel en zorge voor stipte
naleving. Dat moet de gedragslijn zijn
voor den komenden winter. Wij zouden
willen, dat de Regeering elke week de
prijzen vaststelde om zooveel mogelijk
te voorkomen, dat zij te hoog of te laag
worden gesteld. Voorts moet zorg worden
gedragen dat tusschen den maximumprijs
voor groot- en kleinhandel het velschil
groot genoeg is om den winkelier een
behoorlijke winst te waarborgen. Gelukt
het, het prijzenstelsel zoo te regelen,
dan zien wij er een krachtig middel
in om prijsopdrijving tegen te gaan.
NEDERLANDSCHE ANTI-00RL0G RAAD.
De Nederlandsche Anti-Oorlog Raad ont
ving naar aanleiding van het aan de Re
geering gerichteadres „dat de NederlaDdsche
Regeering het initiatief neme tot het bijeen
roepen van een Conferentie, bepaaldelijk in
eindelijk heen. Hjj had eigenlijk met opzet ge
talmd, daar hij het afscheid zoo kort mogelijk
wenschte te maken; en toen hij de deur der
kamer van zyn dochtertje opendeed, waren de
gele lichtstrepen in het oosten reeds duidelijk
zichtbaar. Hy vond haar nog in denzelfden ge
malen slaap en met dezelfde uitdrukking van
kalmte en vrede over haar gansche gelaat en
gestalte verspreid, als toen hare moeder haar
verlaten had. Zelfs hy werd er door getroffen;
en dat gebeurde anders niet licht; hy hui
verde om hel woord te spreken, dat de liefe
lijke uitdrukking zoo wreed zou verbannen.
Hel moest evenwel gezegd worden, hel toene
mende licht waarschuwde hem, dat hy niet
moebt dralen: het was echter met schroom cn
op een bjjna stamelenden toon,dat hy: „Ellen
riep.
Zij bewoog zich in haar slaap, cn nogmaals
werd haar gelaal met een nevel overlogen.
- Ellen! Ellen!
Zij sprong overeind en was dadelijk klaar
wakker; de uitdrukking van vrede was nu van
haar gelaat verdwenen. Zy staarde haarvader
in het eerst met stomme verbazing aan. maar
weldra veranderde deze in onbeschrijfelijke
wanhoop. Hij zag, dal zy volkomen begreep,
waarom hy haar was komen roepen, en dal hy
volstekl niet noodig had, zich door pijnlijke
verklaringen geweld aan te doen.
Komaan, Ellen, zeide hy; wees een lief
kind en kleed u gauw aan. Er is geen tjjd te
verliezen; want het rijtuig zal weldra voor de
het belang van een vrede, van bijzondere
vertegenwoordigers van onzijdige machten,
welke tot het einde van den oorlog zitting
houdt en ten doel heeft bemiddeling voor
te bereiden en te zijner tijd in te leiden",
het volgend schrijven van den Pauselijken
Prelaat, Mgr. Dr. Alexander Giesswein, oud
lid van de Kamer, president der Hongaar-
sche Yredesvereeniging, te Budapest.
„Het is een heerlijke, waarlijk mensche-
lijke, ja meer dan menscheljjke, ik zou
haast zeggen goddelijke gedachte geweest,
die op den jaardag van den wereldoorlog
in de buitengewone vergadering van den
N.A. O. R. tot uiting kwam. Ja, aan een
permanente Conferentie, samengesteld uit
bijzondere vertegenwoordigers van onzijdige
machten, om een snellere overeenkomst
tusschen de oorlogvoerende volken mogelijk
te maken, heeft de menschheid groote be
hoefte.
Ik zeg de menschheid heeft daaraan be
hoefte; niet dit of dat volk, niet deze of
gene oorlogvoerende macht; ik van mijn
kant kan van mijn nationaal standpunt uit
met vol vertrouwen de toekomst tegemoet
zien en my over de overwinningsberichten
verheugen, - en dat een tegenstander van
zyn kant dit ook doet, zal ik hem zeker
niet trachten te beletten, maar als tnensch
moet de oorlog my zoowel als hem tot
diepe droefheid stemmen. Als staatsburger
voel ik noch zie ik verslapping van het
oorlogsenthousiasme en protesteer er tegen,
dat myne woorden in dien zin uitgelegd
zouden worden, maar als menseh moet
ieder wel denkende en voelende vol afgrij
zen voor den oorlog vervuld zyn.
Want de gebeurtenissen van dit laatste
jaar leiden volgens myn meening tot een
overwinning der onzen, volgens de meening
van den tegenstander echter tot de zege
der zijnen en hoe zeer ook de gebeurtenissen
tot nu toe mij in het gelijk stellen, on
ook al zouden zij de tegenpartij gelijk geven,
noch in het eene noch in het andere geval
geeft het een positief resultaat; wel een
positief resultaat is echter, dat de mensch
heid en de menschelykheid, iederen dag
grootere verliezen te boeken hebben en dat.
langzamerhand alle gevoel voor ethiek en
zedelijkheid ten onder zal gaan. Dit is niet
alleen de zienswijze van monnikken en
priesters, neen, dit treurige feit werd mij
door militairen van hoogen rang bevestigd
en naar de mate de oorlog langer voort
duurt moet met geleidelijk toenemende snel
heid steeds de waarde der zedelyke goede
ren afnemen. De familiebanden worden ver
broken, het rechtsbewustzijn gaat steeds
deur zyn; cn ge begrijpt, dat uwe moeder u
verlangt te zien.
Ellen gehoorzaamde hem terstond en begon
bare kousen en laarsen aan te trekken.
Komaan, dat gaat goed! Als ge zoo voort
gaat, zult ge spoedig klaar zyn. Go zult met
Mevrouw Dunscombe vertrekken; ik heb baar
verzocht, u tot Thirlwall onder haar bescherming
te nemenzy is de vrouw van kapitein Duns
combe, dien ge onlangs hier gezien hebt, zoo
als ge weet; cn hare dochter gaat ook mee;ge
zult dus goed gezelschap hebben. Maak nu spoe
dig voort; ik verwacht het rijtuig iederoogen-
blik. Ik meende u vroeger te wekken, maar ik
heb mij verslapen.
En haar vader verliet haar, na haar bemoe
digend toegeknikt te hebben.
Hoe hield zy zich? vroeg Mevrouw Montgo
mery, toen hij terugkwam.
Als een kleine heldin. Zij sprak geen woord
en stortte geen enkele traan. Ik had gedacht
dat zy in luide klachten zou uitgebarsten zyn;
maar zy bezit denzelfden geest die u vroeger
placht te bezielen, en dien ge soratyds nog bezit.
Zy gedroeg zich bewonderenswaardig.
Mevrouw Montgomery slaakte een diepen zucht.
Zy begreep vry wat beter dan haar echtge
noot, wat Ellen gevoelde, eu zy verstond dan
ook beter dan hy. wat die uiterlijke leekencn
van bedaardheid beduidden; de gevolgtrekkin
gen, die zy uit Ellens stilzwijgen en hare kalmte
by die mededeeling maakte, verschilden verba
zend van de zyne. Zy wachtle nu angstig en byna
meer verloren, de fijnheid van geest stompt
af, ja, men zou bijna geneigd zijn te vragen
of er van geest nog wel sprake kan zijn?
Onder dergelyke omstandigheden is het
zeer zeker wenschelijk, dat er een lichaam
bestaat, dat in het gelukkig geval verkeert,
dat bij zijn leden de mensch niet geheel in
nationaal voelen behoeft op te gaan, maar
een algemeen menscheljjke wijze van den
ken behouden kan. Ik beschouw dit zelfs
van nationaal standpunt uit als een voor
deel, omdat, wanneer het menschelijke ver
dwijnt, ook de nationale gedachte in gevaar
gebracht wordt.
Al weet men ook nog niet met. juistheid
op welke wijze deze permanente Conferen
tie werken zal, deze vraag zal iederen dag
dichter by een oplossing komen wanneer
de Conferentie maar eenmaal bijeengeko
men is.
De hoofdzaak is een overeenstemming
over de oorlogsdoeleinden tot stand te bren
gen. Het hoogste doel van alle oorlogvoe
renden zou moeten zijn, rechtvaardige ver
houdingen tusschen de staten onderling in
het leven te roepen. Als ik my niet vergis,
is de tegenwoordige oorlog ontstaan door
den bewusten of onbewusten drang, grootere
economische eenheden te scheppen. Deze
drang beantwoordt aan de richtiDg van
onze economische en sociale ontwikkeling,
brengt met zich mee, dat men voor het
volkenverkeer en handelsbetrekkingen groo
tere vryheid verschaft en alle hinderpalen,
die zich voordoen, uit den weg ruimt. Zeer
dikwyls staan zekere privaatbelangen, die
men voor nationale interessen uitgeeft, ter
wijl ze dit niet zijn, dit noodzakelijk en
edel streven ten algemeene nutte in den
weg.
In de eerste plaats zal dus door de per
manente Conferentie gestreefd moeten wor
den naar een dusdanige overeenstemming,
want zoodra deze tot stand gekomen is,
houdt de oorlog op. Natuurlijk moet by
alle gemeenschappelijk samengaaD, eenieder
op zichzelf een zeker deel van zyn particu-
lieie belangen opgeveven; evenals in de
maatschappelijke samenle vi n g ieder individu
een deel van zyn persoonlijke belaDgen op
de nationale gemeenschap overbrengt, maar
daarvoor in ruil ontvangt die oneindig
grootere gave, de veiligheid van leven en
goed en de groote kracht van gemeenschap
pelijke samenwerking, zoo zal dit ook ge
schieden by een aaneensluiting der volken
en staten tot grootere eenheid.
De oorlog ia uitgebroken omdat de yoI-
ken van Europa uit zich zelf niet tot dit
inzicht gekomen zyn, aangezien hier zoo
met schrik op liare komst, die niet zoo spoedig
plaats had, als zy had verwacht.
Het was eene groote verlichting voor Ellen,
toen haar vader met praten ophield en haar
aan haar zelve overliet; want zy gevoelde, dat
zy zich niet zoo vlug zou kunnen aankleeden,
wanneer hij daar stond en naar haar keek, en
zyn wensen, dat zy zich haasten zou met het-
§een zy te doen had, kon niet grooler zyn dan
e hare.
Zij was heel spoedig gekleed, maar schroomde,
naar de kamer harer moeder te gaan, terwjjl
haar vader daar nog was. Om tijd te winnen,
maakte zy zich geheel gereed, uitgenomen haar
hoed en hare handschoenen; daarop leunde zjj
tegen het ledikant aan en wachtte met den
uitersten angst, of zy den voetstap haars vaders
uit de kamer hoorde komen en naar beneden
gaan.
Tedere minuut vermeerderde haar angst, en
bet arme kind gevoelde, dat zy zich byna niet
langer kon bedwingen. Het had nog geen vjjf
uur geslagen, toen zy een rjjtuig hoorde aan
komen, dat voor de deur stilhield, en nu hoorde
zy haar vader de deur opendoen eD naar buiten
gaan. Zonder een oogenblik langer te wachten,
opende zy hare deur en snelde naar de kamer,
die hy verlaten had. Mevrouw Montgomery lag
nog te bed; want haar echtgenoot had er op
aangedrongen, dat zy niet zou opstaan. Zy sprak
geen woord, maar breidde hare armen uit om
haar dochtertje te ont vangen, en met een kreet
van onbeschrijfelijke aandoening sprong Ellen
